قرآن؛ فعال یا منفعل؟! 🔹حضور انفعالی قرآن به معنای آن است که تمام ارزش‌های قرآن برخاسته از ارزش‌های جاهلیت پیش از اسلام است. 🔺ولی حضور فعال قرآن به معنای آن است که قرآن خودش شاخصه مخصوص به خودش را دارد و مبتنی بر آن برخی از آداب و رسوم را تأیید و امضا می‌کند ولی برخی دیگر را رد می‌کند. ▪️اینکه شاخصه قرآن در این زمینه چیست، مسئله‌ای دیگر است 📌ولی اصل شاخصه‌مندی مهم‌ترین نشانه بر حضور فعالانه قرآن است 🔺همین شاخصه‌هاست که نشان می‌دهد اسلام محدود به زمانه خودش نیست و قرار است در افق #فراتاریخ گام بردارد. #دین_و_تاریخ #هرمنوتیک 🌱اندیشه رضوان؛ پایگاه تخصصی تحلیل و بررسی اندیشه‌های تمدنی 📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام | ویراستی | آپارات

اجتهاد؛ درمانی برای نسبت دین و تاریخ 🔹اینکه بخشی از گزاره‌های دینی ناظر به اتفاق تاریخی خاص بوده است، سخنی درست است ولی اینکه اساس دین را تاریخ‌مند بدانیم نادرست است؛ چراکه برخی از گزاره‌های دینی، از سنخ گزاره‌های راهبردی و فراتاریخی می‌باشند. 🔸اجتهاد مهم‌ترین مکانیزم برای تشخیص گزاره‌های راهبردی و فرازمانی دین و گزاره‌های زمان‌مند آن است. 🔺مثال ساده این مسئله، اصل زهد و ساده‌زیستی است. این اصل فرازمان است ولی مصداق آن در هر زمانی متفاوت و متغیر است. تطبیق آن راهبرد بر این کاربرد، کارکرد مجتهد است. #دین_و_تاریخ #هرمنوتیک 🌱اندیشه رضوان؛ پایگاه تخصصی تحلیل و بررسی اندیشه‌های تمدنی 📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام | ویراستی | آپارات

کدام تاریخ‌مندی؟! 🔹قطعا برخی گزاره‌های دینی مربوط به شرایط زمانی و محیطی است که ارتباطی با زندگی امروز بشر ندارد. 🔸در این حالت دو دیدگاه به وجود می‌آید. 1️⃣نخست) دیدگاهی که با مشاهده این گزاره‌ها، تمام دین را تاریخ‌مند معرفی می‌کند و در نهایت به دنبال اثبات ناکارآمدی دین برای امروز جامعه است. این نسخه اندیشه‌های مدرن است. 2️⃣دوم) دیدگاهی که تلاش می‌کند تا از طریق فرایند اجتهاد، گزاره‌های راهبردی و فرازمان دین را از گزاره‌های زمان‌مند آن تفکیک کند تا با توجه به آموزه‌های فرازمانی آن بتواند از دین نسخه مناسبی برای نیازهای بشر امروز ارائه دهد. این دیدگاه، همان چیزی است که در اندیشه اسلامی مطرح است. #دین_و_تاریخ #هرمنوتیک 🌱اندیشه رضوان؛ پایگاه تخصصی تحلیل و بررسی اندیشه‌های تمدنی 📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام | ویراستی | آپارات

سکولاریسم؛ پیامد تاریخ‌مندی! 🔹وقتی دین را محدود به گذشته کنیم و اسلام 1400 سال پیش را در حصار همان زمانه و محیط محصور کنیم، نمی‌توانیم برای امروز جامعه نسخه‌ای از آن استنباط کنیم! 🔸اینجاست که نظریه تاریخ‌مندی دین یا منجر به بی‌دینی و حذف کامل دین یا منجر به حذف دین از زندگی دنیایی بشر یا همان #سکولاریسم می‌شود. #دین_و_تاریخ #هرمنوتیک 🌱اندیشه رضوان؛ پایگاه تخصصی تحلیل و بررسی اندیشه‌های تمدنی 📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام | ویراستی | آپارات

تاریخ‌مندی و شأن نزول آیات قرآن 🔹یکی از پرسش‌ها و پندارهای عمومی درباره قرآن آن است که شأن نزول‌ آیات، مانع از کاربست آیات برای زمانه کنونی است. به عبارت دیگر هر آیه‌ای برای موقعیتی خاص نازل شده است، پس نباید در غیر آن موقعیت از آن استفاده کرد 🔸ولی این پندار مورد پذیرش نیست. 🔺اگرچه عموم آیات درباره موقعیت‌های خاص صدر اسلام نازل شده‌اند ولی به معنای انحصار به آن موقعیت نیست ▪️همانطور که در عرف نیز چنین انحصاری نداریم اگر بیماری که برایش ترشی‌جات مضر است، انار در دست بگیرد و پزشک به او هشدار دهد که «ترشی نخور»، مقصود پزشک فقط آن انار نیست. اگرچه دستور او درباره موقعیتی خاص بوده است ولی آن موقعیت دستور او را منحصر به انار نمی‌کند. #دین_و_تاریخ 🌱اندیشه رضوان؛ پایگاه تخصصی تحلیل و بررسی اندیشه‌های تمدنی 📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام | ویراستی | آپارات

فهرست مطالب اصلی اندیشه رضوان بر اساس کلیدواژگان معرفت شناسی، فلسفه علم، ذهن و هرمنوتیک #شکاکیت #پوزیتیویسم #تجربه‌_گرایی #علم_و_دین #عقل_و_دین #عقلانیت #دین_و_تاریخ #هرمنوتیک هستی‌شناسی #خداشناسی #آتئیسم #فلسفه #انسان_شناسی اندیشه‌های کلامی و الهیات #حسن_و_قبح #امامت #نبوت #عصمت #مهدویت #خاستگاه_دین #شر #اعجاز_قرآن مکاتب فکری (ism ها) #سکولاریسم (فهرست مطالب مربوط به سکولاریسم را از اینجا دنبال کنید) #پوزیتیویسم #پروتستانیسم #اومانیسم #سوبژکتیویته #انسان_محوری #انسانیت #انسان_شناسی #لیبرالیسم #دموکراسی #تکنوکراسی #سوسیالیسم #ناسیونالیسم #ملی_گرایی #کاپیتالیسم یا #سرمایه_داری #پلورالیسم (#کثرت_گرایی) حکمت عملی #عدالت #مشروعیت #مقبولیت #فلسفه_سیاسی / #فلسفه_سیاست #فلسفه_اخلاق #اخلاق #سودگرایی #مردمسالاری_دینی حقوق بشر #حقوق_زنان #فمنیسم #فمینیسم #عدالت #آزادی #صلح #خشونت جامعه و تمدن #تمدن_اسلامی #تمدن_غرب #مدرنیته #دین_و_تاریخ #دین_و_دنیا #دین_و_پیشرفت #دین_و_تکنولوژی #علم_دینی #علوم_انسانی_اسلامی #تکنولوژی (#فناوری) تاریخ تمدن #نهضت_اصلاح_دینی #عصر_روشنگری تاریخ اسلام #امام_حسین #غدیر روش‌شناسی علوم #پدیدارشناسی #تاریخی_نگری مسائل دینی #فایده_عبادت #ایمان_و_عمل گاهی نیز در قالب #پرونده_ویژه نگاهی به مناسبت‌های مهم خواهیم داشت و در قالب #اندیشمندان به متفکران مختلف و آراء آنها اشاره خواهیم داشت 🌱اندیشه رضوان 📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام | ویراستی | آپارات

تاریخی‌نگری فلسفی 🔹 تاریخی نگری فلسفی در اندیشه هایدگر با عنوان being and time و گادامر با عنوان truth and metod تبلور داشته است. 🔸 رکن اصلی این نظریه این سات که شرایط تاریخی و محیطی انسان، برای فهم و عقل انسان ذاتی است. 🔺در واقع ذاتی بودن قید مهمی در اندیشه این اندیشمندان است 📌شاید همه ما قبول داشته باشیم که انسان و فهم او تحت تأثیر تاریخ و محیطش است؛ ولی ذاتی دانستن آن را چندان باور نداشته باشیم؛ ولی هایدگر و گادامر کاملا تاریخ و میحط را ذاتی فهم انسان می‌دانند. #تاریخی_نگری #انسان_شناسی #دین_و_تاریخ #هرمنوتیک 🌱اندیشه رضوان 📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام | ویراستی | آپارات

تاریخ‌مندی؛ نسبیت و شکاکیت 🔹تاریخ‌مندی و تاریخی‌نگری تنها وصف دین نیست؛ بلکه فیلسوفانی همچون گادامر این مسئله را برای انسان و فهم او نیز معتقدند 🔸بر اساس این نگاه، افراد مجبورند در محدوده‌ی تاریخی خود بیندیشیند و عمل کنند و امیدی برای خروج از این محدودیت‌ها و قدم نهادن در موقعیت دیگری ندارند. 🔺طبق این نگاه انسان ذات ثابتی برای همه زمان‌ها ندارد؛ بلکه دائما در حال تغییر است. 📌به سبب این محدودیت نیز هرگز به یقین و حکم یقینی ثابت نمی‌رسد بلکه تمام فهم او نسبی است و این نسبیت موجب آن است که نسبت به شرایطی خارج از شرایط تاریخی خودش، شک داشته باشد. 📌و این‌گونه تاریخ‌مندی منجر به شکاکیت می‌گردد. #دین_و_تاریخ #شکاکیت #هرمنوتیک #نسبیت 🌱اندیشه رضوان 📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام | ویراستی | آپارات

دین موزه‌ای 🔹باور به تاریخ‌مندی دین و قرآن به معنای آن است که قرآن و دین زاده شرایط تاریخی‌شان هستند 🔸همانطور که اشیائی که در موزه نگه‌داری می‌شوند مربوط به زمان گذشته هستند و در آن زمان، به تناسب و اقتضای شرایط خاصی به وجود آمده و در آن فضا کارامدی داشته‌اند، 🔺از اینرو امروزه فقط یک اثرتاریخی محسوب می‌شوند که صرفا حکایتگر تاریخ گذشته و فاقد کارایی‌اند و جای خود را به آثار نو و به روز داده‌اند. این درحالی است که اساسا مقایسه دین با آثار تاریخی موزه با چالش جدی مواجه است. آثار موزه ‌ای، تاریخی اند ولی راهبردهای دینی فراتاریخی میباشند #دین_و_تاریخ #هرمنوتیک 🌱اندیشه رضوان 📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام | ویراستی | آپارات

#یادداشت آسیبِ نگاه صفر و یکی به دیگران 🔹 در نقد اندیشه‌های غیردینی و مدرن نباید نگاه صفر و یکی داشت 🔸چه در حوزه سکولاریسم، چه پلورالیسم و چه هر نگاه دیگری 🔺نباید گفتمن قطعا درست می فهمم و دیگری کاملا غلط ▪️حتی الحادی‌ترین و غیردینی‌ترین نگاه‌ها هم چنین نیست که یک سره غلط باشند 🔺اگر بخواهیم چنین نگاهی داشته باشیم، در واقع در جامعه اندیشمندان و نخبگان، خودمان را مسخره کرده‌ایم 🔹البته از آن طرف هم نباید بگوییم هر کسی هر چیزی گفت درست است و رویکرد انفعالی داشته باشیم 🔸اندیشه‌های التقاطی، غلط، اشتباه و ... کم نیستند 📌باید آن‌ها را به صراحت و با قاطعیت نقد کرد ❗️ولی بسیاری از همین اندیشه‌های نادرست، با دغدغه‌هایی صحیح و درست شکل گرفته‌اند. در واقع بسیاری از اندیشمندان غیردینی، سوالات درستی را مطرح کرده‌اند هرچند ممکن است در فرایند پاسخ دچار چالش شده باشند و نظریه‌ای را بیان کنند که امروزه آن را نمی‌پذیریم 🔹ولی نباید این نکته را از نظر دور داشت که ردّ نظریه او نباید منجر به آن شود که تمام دغدغه‌ها و گفته‌های او را باطل بدانیم ▪️نمونه این مسئله در نسبت #دین_و_تاریخ یا #پلورالیسم یا هر اندیشه دیگری است. 📌رویکردهای غیردینی در این مسائل، با دغدغه‌های انسانی یا فلسفی مطرح شده‌اند اگرچه ممکن است در اصل نظریه این اندیشمندان یا اینکه این نظریات کلیت ندارند یا هر چیز دیگر نقض و خدشه و چالش وجود داشته باشد. 🌱اندیشه رضوان 📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام | ویراستی | آپارات

مبانی تاریخی‌نگری به قرآن 🔹معتقدان به تاریخ‌مندی قرآن، این کتاب را محصول زمانه‌ و محیطی خاص می‌دانند که برای امروز بشر به همان صورت کارآمد نیست بلکه بایستی آن را تغییر داد یا حذف کرد. 📌مبانی این افراد را می‌توان در چند محور خلاصه کرد: 1- مبنای منشأ شناختی 2- مبنای انسان شناختی 3- مبنای وحی شناختی 4- مبنای دلالت شناختی 5- مبنای کارکردشناختی در ادامه کوتاه نوشتی درباره هر کدام از آن‌ها خواهیم داشت 📚برگرفته از کتاب «نقد مبانی تاریخ‌مندی قرآن» #هرمنوتیک #دین_و_تاریخ 🌱اندیشه رضوان 📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام | ویراستی | آپارات

مبانی تاریخی‌نگری به قرآن: مبنای منشأ شناختی 🔹بخش از چالش‌های تاریخی‌نگری به قرآن برخاسته از مسئله خاستگاه دین است. 🔸 افرادی که منشأ دین را تاریخی و زمینی قلمداد می‌کنند (نه الهی) چنین نگاهی به متون مقدس دارند. 🔺در این نگاه کتب آسمانی ادیان نیز ساخته و پرداخته دست بشر و تابع شرایط تاریخی دانسته می‌شود. ▪️این دیدگاه در بین بسیاری از مادی‌گرایان، جامعه‌شناسان دین و دیگرانی که نگره #پدیدار_شناختی به دین دارند، به وجود می‌آید. 📌طبیعی است انتقاداتی که در فلسفه دین به نگره پدیدار‌_شناختی به دین و نیز به تفاسیر مادیگرایانه از دین وجود دارد، به این دیدگاه وارد است. #هرمنوتیک #دین_و_تاریخ 🌱اندیشه رضوان 📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام | ویراستی | آپارات

مبانی تاریخی‌نگری به قرآن: مبنای انسان‌شناختی 🔹 بخش از چالش‌های تاریخی‌نگری به قرآن برخاسته از نوع نگاه افراد به انبیاء است. 🔸 در این نوع نگاه، فرقی بین انبیاء و دیگران نیست. گرچه ظرفیت وجودی آن‌ها پذیرفته می‌شود ولی به صورت کلی انبیاء نیز مانند دیگران محصولی از تاریخ و محیط خود هستند. 🔺صاحبان این اندیشه، هم انسان را از حیث ماهیت، موجودی محدود و تاریخی و هم فهم او از وحی الهی را تاریخی و بشری می‌دانند و معتقدند که بشری شدن وحی، لازمه انتقال آن از خدا به انسان است. ▪️در این نگاه ممکن است کسی دین را بشری ندارد و آن را الهی قلمداد کند ولی به سبب آنکه انبیاء را بسان دیگر انسان‌ها معرفی می‌کند، قرآن را نیز محصول تاریخ خاصی بداند. #هرمنوتیک #دین_و_تاریخ 🌱اندیشه رضوان 📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام | ویراستی | آپارات

🔹در این نگاه نبوت، بشر را به مافوق بشر تبدیل نمی‌کند و از آنجا که هر آ«چه بشری باشد قطعا تاریخ‌مند است، قرآن نیز تاریخ‌مند است. این دیدگاه از آموزه‌های محوری هرمنوتیک فلسفی و هیستوریسیزم فلسفی است و بسیاری از نواعتزالیان، مثل دکتر عبدالکریم سروش، ابوزید و... این دیدگاه را بیان کرده‌اند. #هرمنوتیک #دین_و_تاریخ 🌱اندیشه رضوان 📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام | ویراستی | آپارات

مبانی تاریخی‌نگری به قرآن: مبنای وحی‌شناختی 🔹در این نگاه، ممکن است پذیرفته می‌شود که وحی، منشأ الهی دارد و انبیاء هم وحی خالص و ناب را از خدا اخذ می‌کنند و همان را به انسان‌ها منتقل کرده‌اند ولی محتوای وحی به صورت ذاتی تاریخ شرایط تاریخی انگاشته می‌شود؛ به گونه‌ای که اگر شرایط تاریخی زمان نزول به گونه‌ای دگیر بود، وحی نیز دگرگوون می‌شد. 🔸در این نگاه وحی از زمانه خودش تأثیر می‌پذیرد و در پاسخ به واقعیت‌های عینی زمان نزول شگل می‌گیرد؛ نه اینکه کتابی از پیش آماده و به تدریج نازل شود. 🔺نتیجه این نگره آن است که وحی برای شرایط نزول (شأن نزول) نازل شده است و پاسخگوی شرایط و زمانه جدید نیست. ▪️بحث تأثیر فرهنگ زمانه، خصوصیات، نیازها، آداب و رسوم، فرهنگ و خلقیات مردم در کیفیت شکل‌گیری قرآن، بخش وسیعی از شبهات را به خود اختصاص داده است. تأثیر شرایط جغرافیایی در تشریع احکام در قرآن، تأثیر سوالات مردم در کیفیت و کمیت تشریع احکام و.. از شبهات مطرح در این زمینه است. 📌مهم‌ترین چالش برای این دیدگاه این است آن است که آیا شأن نزول، معنا و مفهوم کلی آیات و فرازمان بودن قرآن را تقیید می‌زند؟! بسیاری از اندیشمندان مسلمان چنین باوری ندارند. #هرمنوتیک #دین_و_تاریخ 🌱اندیشه رضوان 📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام | ویراستی | آپارات

پیامد تاریخی‌نگری به دین: معنویت بدون دین 🔹یکی از پیامدهای محدود کردن دین به گذشته (تاریخ‌مندی دین) جدایی معنویت از دین است 🔸به این معنا که معنویت لزوما از طریق دین تأمین نمی‌شود. 🔺از نگاه این افراد، اگرچه دین در گذشته تأمین‌کننده معنویت بوده است ولی از آنجا که دین برای امروز بشر کارایی ندارد، پس امروز نیاز بشر به معنویت، بدون دین تأمین می‌شود. 📌با این حال، مهم‌ترین چالش این نظریه آن است که معنویت اگر در گرو دین و باورهای عقلانی دینی نباشد، عملا منجر با خرافه‌گرایی، تخدیر، توهم و خیال‌پردازی خواهد شد. ▪️به عبارت دیگر تفاوت نهادن میان معنویت و این گونه موارد مبتنی بر هیچ شاخصه‌ای نیست. ❗️در این صورت عملا باورمندی به دین منجر به خرافه خواندن معنویت می‌شود در حالی که نیاز بشر به معنویت راستین، امری قطعی و مسلم است. #دین_و_تاریخ #هرمنوتیک 🌱اندیشه رضوان 📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام | ویراستی | آپارات

فهم نادرست از قرآن؛ زمینه تاریخی‌نگری به قرآن گروهی هستند که دلیلی برای اثبات تاریخ‌مندی قرآن ندارند؛ اما چون در فهم و تبیین برخی ار آموزه‌ها و گزاره‌های قرآن در مانده‌اند، قائل به تاریخ‌منید قرآن شده‌اند؛ مثلا چون قرآن مسئله‌ای علمی مطرح کرده که در نظر آنان، مخالف یافته‌های علمی روز و موافق داشته‌های علمی زمان نزول قرآن است، نتیجه گرفته‌اند که قرآن تاریخمند و تابع شرایط زمان نزول است. چنان‌که ماهیت آسمان‌های هفت‌گانه که قرآن مکرر به آن اشاره کرده است، برای آ«ان قابل فهم نیست و چون در زمان پیامبر (ص) نظریه بطلمیوس در علم نجوم غالب بود و اعتقاد بر این بود که زمین، مرکز عالم است و فلک‌های هفت‌گانه، چون برگ‌های پیاز آن را احاطه کرده‌اند و بر محوریت آن می‌چرخند، مدعی شده‌اند که پیامبر (ص) هم متأثر از این دیدگاه که امروزه ابطال شده، مبحث آسمان‌های هفت‌گانه را در قآن بیان کرده است. سپس از این مسئله نتیجه می‌گیرند که قرآن تابع شرایط تاریخی است. در حالی که اگر در فهم قرآن، راه صحیح را پیموده بودند، هرگز به چنین نتیجه‌ای نمی‌رسیدند. 📚 #برشی_از_کتاب «نقد مبانی تارخی‌مندی قرآن» ص 25 و 26 #دین_و_تاریخ #هرمنوتیک 🌱اندیشه رضوان 📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام | ویراستی | آپارات

خاستگاه تاریخ‌مندی دین؛ تحریف‌شدگی کتاب‌های مقدس 🔹بخشی از نظریات مربوط به تاریخ‌مندی دین و قرآن، الگوبرداری از آن چیزی است که در یهود و مسیحیت در قالب نقد تاریخی کتاب مقدس اتفاق افتاد 🔸وقتی تحقیقات نشان داد که تورات و انجیل محصول برخی تصرفات و گزارش‌دهی پس از زمان حضرت موسی و عیسی (ع) و نگاشته غیرانبیاء بوده است، سخن از تأثیرپذیری این نویسندگان از زمانه خودشان هم مطرح شد. 🔺رشد این امر، به اسلام هم رسید و با همان ایده برخی معتقد شدند که چه بسا اسلام نیز محصول عصر خودش باشد. 📌ولی مهم‌ترین چالش این دیدگاه، یکسان‌انگاری قرآن و دیگر کتب دینی است. ▪️انجیل و تورات دچار تحریف شده‌اند ولی ¬این مسئله نسبت به قرآن قطعا منتفی است. قرآن تنها کتاب آسمانی و مقدس نیست بلکه معجزه است که امکان آوردن مثل آن نیست و ادله گوناگونی بر تحریف‌ناشدگی آن وجود دارد. 📌از اینرو برخلاف دیگر ادیان، تاریخ‌مند دانستن قرآن قابل قبول نیست. #دین_و_تاریخ #هرمنوتیک 🌱اندیشه رضوان 📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام | ویراستی | آپارات

تاریخی‌نگری به پیامبر (ص) و خطاپذیری او 🔹عبدالکریم سروش و ابوزید از جمله افرادی هستند که تاریخ‌مندی قرآن را بر اساس انسان‌شناسی خاص خود نسبت به پیامبر (ص) تبیین می‌کنند. 🔸از نگاه آنان پیامبر انسانی فراتاریخ نیست بلکه محصول فرهنگ و تاریخ عرب است. نتیجه این امر آن است که فهم او نسبی و متغیر است بلکه حتی او می‌تواند خطاپذیر باشد. 🔺پیش فرض ذهنی ایشان آن است که هر بشری لزوما از زمان و زمانه خویش تأثیر می‌گیرد. در حالی که این گزاره، اگرچه برای عموم انسان‌ها صادق است ولی کلیت آن اثبات نشده است. ▪️ اینکه اکثر مردمان از فرهنگ و زمانه خودشان تأثیر گرفته‌اند، نمی‌توان آن را به همه انسان‌ها سرایت داد مخصوصا اینکه باورمندان به عصمت انبیاء و فراتاریخی بودن پیامبر اسلام (ص) ادله قدرتمندی ارائه داده‌اند. 🔹مهم‌ترین دلیل برای اثبات عصمت آن است که اگر پیامبر خدا عصمت نداشته باشد، پس عملا به هیچ کدام از آموزه‌های وی نمی‌توان تکیه کرد چراکه ممکن است در هر کدام از آن‌ها دچار خطا شده باشد. در این صورت عملاً پیامبری وی مشکوک خواهد بود و در این صورت این چالش به وجود می‌آید که پس چرا خداوند او را به پیامبری مبعوث کرد؟! ❗️در واقع اگرچه این قرائت از تاریخ‌مندی قرآن، به معنای انکار نبوت نیست ولی تا حدودی با یکدیگر تلازم دارند! #دین_و_تاریخ #هرمنوتیک 🌱اندیشه رضوان 📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام | ویراستی | آپارات

تاریخ انقضای اسلام! 🔹کسانی که گمان می‌کنند اسلام مربوط به 1400 سال پیش است و برای امروز کارآمد نیست، عملا مبتلا به نوعی تاریخی‌نگری به دین هستند. 🔸بخشی از این افراد نگاهشان آن است که مگر می‌شود آنچه امروزه تغییر رخ می‌دهد، نسخه‌اش را در گذشته بیان کرده باشند؟ در نگاه این افراد هر گزاره‌ای تاریخ انقضا دارد ولی همواره با این پرسش مواجه بوده‌اند که: ⁉️آیا به راستی همه چیز زمان‌مند است؟ اگر چنین است آیا اصل #عدالت هم چنین است؟ یعنی زمانی رسیده یا خواهد رسید که عدالت دیگر خوب و بایسته نباشد! ▪️قطعا پاسخ منفی است. 📌اینجاست که مشخص می‌شود بخشی از گزاره‌ها هستند که فرازمان می‌باشند. در حقیقت گزاره‌های راهبردی دین نیز چنین هستند. همان چیزی که این اشخاص به آن توجه نداشته‌اند. #دین_و_تاریخ #هرمنوتیک 🌱اندیشه رضوان @andishehrezvan_official

تعامل تاریخی‌نگری و سیاست... 🔹دنیای سیاست یکی از مهم‌ترین عرصه‌ها برای تاریخی‌نگری به دین است 🔸عده‌ای در مدیریت جامعه ایده عبور از دین را دارند یعنی معتقدند نباید آموزه‌ها و بایسته‌های دینی را در سیاست دخالت داد. 🔺به عنوان مثال، اگر دین بر مفهومی مثل «قسط» و #عدالت تأکید می‌کند، مربوط به زمان گذشته بوده است ▪️از نگاه ایشان، امروزه #آزادی محور همه بایسته‌هاست. تجارت آزاد، اقتصاد آزاد و...؛ حتی اگر به قیمت #کاپیتالیسم و #سرمایه_داری تمام شود! 📌در حقیقت این افراد برای به کرسی نشاندن ایده خود مبنی بر عبور از دین، باید دین را قدیمی جلوه دهد. باید دین را کهنه جلوه دهد! ❗️اینجاست که با ادبیات و گفتاری جذاب، به تاریخی‌نگری به دین پناه می‌برد! #دین_و_تاریخ #هرمنوتیک 🌱اندیشه رضوان @andishehrezvan_official https://andishehrezvan.ir/

اسلام 1400 سال پیش! 📌در نسبت دین و دنیای جدید و نیز اسلام و نیازهای زمان، باید توجه داشت که اسلام برای دعوت به چه چیزی آمده است؟ آیا آنچه اسلام بدان دعوت می‌کند از یکتاپرستی فکری و عملی، عدالت محوری، انسانیت و... زمان‌دار و تاریخ‌مندی است؟! اگر بتوان برای این آرمان‌ها تاریخ انقضا تصویر کرد، می‌توان گفت اسلام 1400 سال پیش برای امروز بشر کارآمد نیست. #دین_و_تاریخ #هرمنوتیک 🌱اندیشه رضوان @andishehrezvan_official

دین گذشته و جهان متفاوتِ کنونی؟! #برش_از_کتاب 🔹 این درست است که بین انسان شهرنشین امروزی با انسان عصر حجر، تفاوت از زمین تا آسمان است؛ اما هیچ یک از این تفاوت‌ها در سرشت و فطرت انسان نفوذ نکرده و فطری او نیست، بلکه از امور عرضی است. 🔺 از حیث انسان بودن و فطرت انسانی و نیازهای فطری [مثل عدالت طلبی] مخصوصا آن دسته از نیازها که به روح او باز می‌گردد و جنبه معنوی دارد، هیچ تغییر و تبدلی صورت نپذیرفته است. 📚سید قطب، التطور و الثبات فی الحیاة البشریة، ص 85 - 95 (به نقل از نقد مبانی تاریخ‌مندی قرآن، نوشته محمد عرب صالحی) 📌این دیدگاه از جمله نظریاتی است که در مقابل تاریخ‌مندی انسان و تاریخ‌مندی دین قرار می‌گیرد. #دین_و_تاریخ #هرمنوتیک 🌱اندیشه رضوان @andishehrezvan_official

از جامعه شناسی دین تا جامعه شناسی دینی.... 🔹جامعه شناسی دین رویکردی پدیدارشناختی دارد 🔸یعنی دین را به عنوان یک پدیده (بلکه پدیده بشری) می‌نگرد 🔺در نتیجه مبانی و مبادی آن به‌ویژه مبانی الهیاتی آن را در نظر نمی‌گیرد و با این رویکرد به مطالعه تعامل دین و جامعه می‌پردازد. ▪️▪️به همین دلیل است که برخی از جامعه‌شناسان دین، تفاوتی میان عرفان‌های نوظهور و ادیان ابراهیمی نمی‌گذارند 🔸چراکه به همه آن‌ها به صورت یکسان و به عنوان یک پدیده بشری نگاه می‌کنند 📌در مقابل اما جامعه شناسی دینی، چنین رویکردی ندارد 🔹دین را همانطور که هست و در امتداد مبانی فکری، فلسفی و الهیاتی‌اش مطالعه می‌کند. 🔸بدین جهت جامعه شناسی دینی، دین را به عنوان یک رخداد تاریخی یا پدیده بشری تعریف نمی‌کند. #خاستگاه_دین #دین_و_تاریخ #علوم_انسانی_اسلامی #پدیدار_شناسی 🌱اندیشه رضوان در شبکه‌های اجتماعی @andishehrezvan_official

نگره تاریخی جامعه شناسی دین به عاشورا! 🔹بخشی از جامعه شناسان دین، عاشورا را تنها یک پدیده تاریخی می‌دانند که هیچ پیام و درسی برای امروز ندارد 🔸این رویکرد در امتداد نگاه فلسفی به نسبت #دین_و_تاریخ است. 🔺در این بین، #پدیدار_شناسی #دکارت سهم بسزایی در رواج این نگاه دارد ▪️چراکه #جامعه_شناسی دین با استفاده از نگره دکارت توانست دین را به عنوان یک پدیده لحاظ کند. 📌از آنجا که هر پدیده در حصار تاریخ خودش است، بخشی از جامعه شناسی دین، دین و رخدادهای اجتماعی آن را نیز در حصار تاریخ می‌داند. #امام_حسین 🌱اندیشه رضوان در شبکه‌های اجتماعی @andishehrezvan_official