چالش خداباوری و خداناباوری
🔹 خداناباوران و خداباوران همواره در تقابل با یکدیگر بودهاند
🔸 امروزه نیز این تقابل وجود دارد
🔺 ولی به نظر میرسد بیش از اینکه این رویارویی مربوط به تصدیق گزارههای مربوط به خدا باشد، مربوط به تصورات و مفاهیم مربوطه باشد
▪️ به این معنا که خداناباوران معمولا خدایی را انکار میکنند که در بستر زمان است و قرار است بخشی از این طبیعت یا چیزی در حد و قواره آن باشد
📌ولی خداباوران و به طور خاص اندیشمندان مسلمان اساساً مقصودشان از خدا چنین موجودی نیست؛ بلکه بیش از دیگران این خداباوران هستند که به خدای مادی و طبیعی کافرند!
اینجاست که مشخص میشود که بسیاری از چالشهای مربوط به خدا، در ناحیه تصور است نه در ناحیه تصدیق!
#خدا
#خداشناسی
#خداباوری
#آتئیسم
🌱اندیشه رضوان؛
پایگاه تخصصی تحلیل و بررسی اندیشههای تمدنی
📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام | ویراستی | آپارات
همزیستی تجربهگرایی و سرمایهداری
🔹جالب است که همزیستی #تجربه_گرایی (#پوزیتیویسم) با #سرمایه_داری (#کاپیتالیسم) به گونهای است که برخی مثل جورج نواک تجربهگرایی را برایندی از سرمایهداری میداند. (جرج نواک، فلسفه تجربهگرا، ص 9) علاوه بر اینکه از جهت دیگر میتوان رشد سرمایهداری را خروجی تجربهگرایی دانست.
🔺چه بسا به همین دلیل باشد که جریان تجربهگرایی و سرمایهداری هردو بیشتر در انگلستان رشد و شکوفایی داشتهاند.
🌱اندیشه رضوان؛
پایگاه تخصصی تحلیل و بررسی اندیشههای تمدنی
📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام | ویراستی | آپارات
آتئیسم امروز؛ فرزند تجربهگرایی!
🔺اگرچه برخی از منکرین وجود خدا رویکرد فلسفههای قارهای و #اگزیستانسیالیسم دارند ولی بخش مهمی از آنچه امروزه به عنوان #آتئیسم رشد یافته است، تحت تأثیر #تجربه_گرایی است
🔹امثال داوکینز و هاوکینگ، در عمل معتقدند که تجربه و حس برای شناخت کافی است و علوم طبیعی برای تبیین همه چیز کافی است؛ در نتیجه نیازی به تحلیلهای غیرتجربی (از جمله استدلالهای عقلی) نداریم بلکه از این منظر، آنها مردود میباشند؛ چراکه از تحلیلهای عقلی از نظر تجربی قابل اثبات نیستند!
🌱اندیشه رضوان؛
پایگاه تخصصی تحلیل و بررسی اندیشههای تمدنی
📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام | ویراستی | آپارات
قراردادگرایی ارزشی و حقوقی
🔹فلسفه حق و ارزش، نگرش دینی شیعه آن است که ارزشهایی به عنوان ارزشهای ثابت وجود دارند که باقی ارزشها تابع آنها میباشند. به عنوان مثال عدالت از جمله این ارزشهاست که بایستی دیگر امور و بایستهها را با آن سنجید
🔺ارزشمندی #عدالت هم وابسته به خواست یا اراده یا قراداد نویسی یا قانون گذاری انسان یا انسانها نیست بلکه امری فراتر از اختیار و اراده انسانهاست.
▪️در مقابل اما بخشی از فیلسوفان مدرن همچون بنتام به واسطه تجربهگرایی و نیز هگل به خاطر دولتگراییاش معتقدند بایستهای برتر از اراده دولتها یا خواست افراد انسانی نیست. هر چه هست همان است.
🔸مهمترین چالشی که در #فلسفه_حقوق هگل و بنتام وجود دارد آن است که اگر چنین باشد، عملا دیگر شاخصه و ملاکی برای #مشروعیت وجود نخواهد داشت.
❗️هر دولتی یا هر سلطانی یا هر شخصی با هر گرایشی ممکن است قوانینی را وضع کند که به نفع خود باشد ولی ظالمانه باشد
⁉️آیا میتوان چنین قواعدی را مشروع دانست! قطعا خیر؛ چراکه چنین قوانینی هم فرد و هم دولت و تمام عرصههای جامعه را به مرور به نابودی میکشاند!
🌱اندیشه رضوان؛
پایگاه تخصصی تحلیل و بررسی اندیشههای تمدنی
📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام | ویراستی | آپارات
هر کسی یک نظری داره!
🔹بارها تاکنون به گوشمان خورده است که «هر کسی یک نظری دارد».
🔸این جمله میتواند به عنوان یکی از شعارهای ملموس #پلورالیسم در جامعه کنونی است.
🔺معمولا هم وقتی این را میشنویم که طرف مقابلمان در گفتگو در مقابل منطق ما قانع شده است، ولی میخواهد از حقیقت فرار کند!
❗️ناگفته پیداست که این جمله چقدر لغزنده است...
✅ اگر مقصود از اینکه «هر کسی، نظری دارد!» احترام عملی و گفتگوی محترمانه است، بسیار عالی است
♦️ ولی اگر مقصود این است که هر دیدگاهی، حتی بیمنطقترین دیدگاهها هم پذیرفتنی باشد، فاقد اعتبار است!
🌱اندیشه رضوان؛
پایگاه تخصصی تحلیل و بررسی اندیشههای تمدنی
📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام | ویراستی | آپارات
خودبنیادی اومانیسم
🔹#اومانیسم در دوره مدرن معتقد است همه نیازها و اهداف بشریت را میتوان با عقل و تجربه رفع کرد. عقل و تجربهای خودبنیاد که میخواهد بر خودش تکیه داشته باشد و طبیعتا نیازی به دین و وحی و ... ندارد
🔸ولی خودبنیادی عقل و تجربه دچار چالش جدی است:
⁉️آیا بشر گذشته عقل و تجربه نداشت؟ آیا بدون عقل و تجربه برده داری میکرد؟ بدون عقل و تجربه غارت میکرد؟
✅خیر؛ بشر گذشته با عقل و تجربه خودش میدانست که باید به انسانیت و عدالت پایبند باشد ولی همواره اسیر منافعش بود و ندای عقلش به گوش خودش نمیرسید!
🔺اینجاست که ادیان با آموزههای خویش میآیند تا عقل خاک خورده را بیدار و زنده کنند
📌 آری؛ عقل و تجربه محور بسیاری از ادراکات بشر هستند. بلکه اساساً دین را با عقل و عقلانیت باید پذیرفت. ولی این به معنای آن نیست که عقلانیت نیازی به دین ندارد!
▪️عقلانیت بدون دین، بشر را از آسمان منقطع میکند و او را در حد نیازهای غریزیاش نگه میدارد.
🔺چنین بشری دلیلی ندارد در جستجوی تکامل و سعادت باشد! چنین بشری فقط به فکر منافع خویش است! حتی انسان دوستی و انسانیت هم برایش بیمعنی خواهد بود؛ چراکه تمام اندیشه او، غریزه و منافعش خواهد بود.
❗️نمونه بارز این مطلب آن است که تمدن غرب با عقلانیت خودبنیاد به جایی رسیده است که از رژیم جنایتکار اسرائیل تمام قد حمایت میکند!
#عقلانیت
#تجربه_گرایی
🌱اندیشه رضوان؛
پایگاه تخصصی تحلیل و بررسی اندیشههای تمدنی
📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام | ویراستی | آپارات
اومانیسم چیست؟
🔹 اگر بخواهیم اومانیسم را راحت و به دور از اصطلاحات کلاسیک تعریف کنیم، باید بگوییم:
🔸 اومانیسم در جهان کنونی اندیشهای است که معتقد است عقل و تجربه بشر، تمام نیازهای بشر را تأمین خواهد کرد.
🔺در واقع اومانیسم تمام تکیهاش بر عقل و تجربه است
▪️منظور از عقل و تجربه هم آن چیزی است که هیچ رابطهای با دین ندارد بلکه گاهی با دین هم در تعارض است (بر اساس آنچه از مسیحیت تحریف شده به دست آورده بود)
📌پیامد این نگاه آن است که بشر دیگر نیازی به دین ندارد و دیگر دستورات و آموزههای دینی برایش بیمعنی و ناکارآمد است.
🔸بلکه تمام جامعه و ابعاد حقوقی، سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگیاش را به تنهایی میتواند مدیریت کند و بشر را به سعادت برساند.
❌اینجاست که #اومانیسم با #سکولاریسم (جدایی دین از عرصههای دنیوی مثل سیاست و... ) ارتباط تنگاتنگی پیدا میکند.
🌱اندیشه رضوان؛
پایگاه تخصصی تحلیل و بررسی اندیشههای تمدنی
📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام | ویراستی | آپارات
علم سنتی و مدرن
🔹 تفکیک علم به مدرن و سنتی مبتنی بر چالشهای مسیحیت تحریفشده در غرب بوده است
🔸 چالشهایی که منجر به تعارض علم و دین و عقل شده بود و در نهایت منجر به آن شد که غرب پس از قرون وسطی به سمت جدایی از دین و تجربه گرایی افراطی پیش رود.
🔺این در حالی است که اساسا از نزدیک به هزار سال پیش، #تمدن_اسلامی در گستره خود از ایران تا اندلس توانسته بود علم و دین و عقل را جمع کند و در نهایت فیزیکدانان، ریاضیدانان و شیمیدانان و دانشمندانی تربیت کند که در عین پایبندی به دانش تجربی، فقیه و مفسر و فیلسوف هم بودهاند.
#علم_و_دین
#عقل_و_دین
📍جلسه پاسداشت مقام معلم توسط مجموعه اندیشه رضوان و دانشگاه فرهنگیان مشهد با سخنرانی استاد رحیمپور ازغدی
🌱اندیشه رضوان؛
پایگاه تخصصی تحلیل و بررسی اندیشههای تمدنی
📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام | ویراستی | آپارات
حضور اجتماعی زن در اسلام؛ تأیید یا ممانعت؟!
از andishehrezvan.ir مطالعه کنید
🌱اندیشه رضوان؛
پایگاه تخصصی تحلیل و بررسی اندیشههای تمدنی
📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام | ویراستی | آپارات