ادراک حسی، حضوری است یا حصولی؟ کتاب چیستی و ارزش معرفت شناختی علم حضوری، جناب استاد محمد سربخشی #برشی_از_کتاب #معرفت_شناسی به اندیشگان بپیوندید 🧲

📔 معرفی کتاب در حوزه معرفت شناسی ↙️ کتاب «مطابقت صور ذهنی با خارج» به دنبال پاسخ به این سوال مهم و تاریخی به درازای زندگی بشری است که آیا آنچه در اذهان ما شکل میگیرد، همان است که در خارج موجود است؟ آیا اصلا راهی به بیرون از خویشتن وجود دارد؟ اگر بله، چگونه میتوان به آن اطمینان کرد؟ پاسخ به این سوالات و مقدمات رسیدن به آنها در این کتاب با طول و تفصیل بررسی گردیده است. ✔️ در مقدمه این کتاب میخوانیم: 🖋 «صعوبت و دشواری مسأله شناخت و مطابقت نه تنها از مهم ترین موضوعات تفکر بشری است بلکه از دشوارترین موضوعات نیز هست؛ چرا که در اینجاست که شناخت خود را می نگرد و درباره خود پژوهش می کند و این «خود پژوهشی معرفت» در واقع بررسی و تحلیل منطقی وصول به واقع از طریق ادراکات مختلف علم حصولی - تصوری، قضیه ای، تصدیقی - است، ولى تحلیل منطقی فرایند وصول به واقع اندک اندک مشکل تر شده، به تدریج رو به صعوبت میرود به طوری که میتوان گفت: بروز مکاتب مختلف در توجیه معرفت که در فصل پنجم بدان خواهیم پرداخت در واقع تجلی یا حاکی از دشواری و صعوبت بحث شناخت است و اینها همه نه مجوزی برای یــأس از حل مسأله بلکه منبّهی است برای اینکه در این راه می بایست نهایت تدقیق را معمول داشت». #تخصصی #معرفت_شناسی #معرفی_کتاب ✍️ رحیل به اندیشگان بپیوندید 🧲

✔️ اشکال شخصی بودن اولیات در نظریه‌ی ارجاع اولیات به علم حضوری و پاسخ آن (یادداشت درباره معرفت شناسی): ✍ یکی از اشکالاتی که به نظریه ارجاع اولیات به علم حضوری وارد شده اینست که اگر از این طریق بداهت اولیات را اثبات کنیم، آنها گزاره هایی شخصی خواهند بود. به این اشکال چنین پاسخ داده شده است که درست است مفهوم به کار رفته در این گزاره از مصادیق حضوری برگرفته شده ولی از آنجا که این مفهوم خصوصیت حکایت گری دارد، بر هر مصداق دیگری می تواند منطبق شود. به طور مثال گرچه ما ابتدا مفهوم معلول و احتیاج به علت را از مصداق حضوری آن (اراده و احتیاج آن به نفس) گرفته ایم ولی چون هرکدام از «معلول» و «نیازمندی» و «علت» مفهوم هستند، این ویژگی ذاتی را دارند که حاکی هستند از هر مصداقی که این مفهوم بتواند بر آن منطبق شود. 🔰 به این پاسخ چنین اشکال شده که مفهوم دو حیثیت دارد. یکبار مفهوم را به این عنوان که وجود است و نفس ما با آن اتحاد دارد (مثلا کیف نفسانی ماست) لحاظ میکنیم و یکبار به این عنوان که حاکی از غیر خود است. هرچند مفهوم در لحاظ اول، معلوم به علم حضوری است ولی در لحاظ دوم که ناظر به مصداق است از قلمرو علم حضوری خارج و مربوط به علم حصولی است و با ادعای ارجاع اولیات به علم حضوری سازگار نیست. بنابراین اگرچه در مورد مصداق یافت شده به علم حضوری، اولیات میتوانند به علم حضوری بازگردند ولی در سایر مصادیق چنین امری صادق نیست. ✅ اما به این اشکال چنین پاسخ داده اند که ما هم خود مفهوم و هم حیث حکایت گری آن را به علم حضوری میابیم. برای روشن شدن پاسخ باید به تفاوت علم حضوری به حالات خود مانند گرسنگی، شادی یا مانند آن با علم حضوری به مفاهیم دقت کنیم. علم حضوری به مفهوم همراه است با علم حضوری به تمام ویژگی های آن از جمله حیث حکایت گری اش. و حتی اینکه حکایت گری مفهوم سفیدی با حکایت گری مفهوم سیاهی متفاوت است نیز با علم حضوری درک میشود. ↙️ پاسخ دیگر (یا نحوه ی تعمیق یافته و تدقیق یافته ی پاسخ بالا) اینست که زمانی که با علم حضوری مفهوم معلول را از اراده میفهمیم، عقل ما به حقیقت معلولیت و نیازمندی و وابستگی علم پیدا میکند نه فقط نیازمندی اراده به نفس. این توانایی عقل است که میتواند حقیقت را با خلوص شهود کند و این چیزی جز کلی بودن نیست. 📚 مطالعه بیشتر در آثار علامه مصباح، آیت الله فیاضی، جناب استاد محمد سربخشی و استاد عباس عارفی. ✍ رحیل #معرفت_شناسی #تخصصی •┈┈••✾••┈┈• به اندیشگان بپیوندید👉 عضو شوید

#کلیدگزاره | سیاهچال خویشتن بسیاری فکر میکنند همه چیز آنگونه است که آنها گمان می‌کنند و دیگران همگی در خطایند. و این اولین و محکم‌ترین زندان و عمیق‌ترین سیاهچالی است که هرکسی می‌تواند در آن محبوس گردد. [و اما سوال مهم اینست که معیار درک صحیح حقیقت چیست؟] #معرفت_شناسی #گفت_و_گوی_علمی #توهم_حقیقت ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ لینک عضویت در کانال اندیشگان 📨 ایتا | ویراستی

📙 #برشی_از_کتاب | معرفت شناسی (جلد ۴ از مجموعه آثار علامه محمدتقی جعفری) 🧩 اگر واقعیت‌های جهان هستی با آن همه پدیده ها و روابط خود در ذهن انسان‌ها مانند آیینه منعکس میشد حتی دو نفر هم پیدا نمیشد که با یکدیگر اختلاف در شناخت و جهان بینی داشته باشند؛ در نتیجه مسئلۀ شناخت بی اهمیت بود؛ … در صورتی که از آغاز تاریخ جهان بینی‌ها، تاکنون دو فیلسوف و جهان بین را نمیتوان یافت که درباره معرفی فلسفه و شناخت و کاربرد و ارزیابی آنها از همه جهات اتفاق نظر داشته باشند؛ زیرا فلسفه یعنی برداشت یک ذهن از جهان عینی به وسیلهٔ شناخت بنابراین ارزیابی فلسفه و تمییز مبانی اساسی آن به تشخیص این حقیقت احتیاج دارد که آن فلسفه هویت و ارزیابی شناخت را چگونه مطرح کرده است با توجه به دلیل مزبور و دخالت اساسی پدیده شناخت در تعریفهای گوناگون فلسفه اهمیت بسیار ضروری شناخت به خوبی اثبات می‌شود. 🩸پ.ن: این کتاب مجموعه آثار نوشتاری و گفتاری که از علامه جعفری در موضوع معرفت شناسی مطرح شده اند را با تدوین و تنظیم جدید و بسیار خوب ارائه کرده است. برخی از مباحثی که در این کتاب از آنها بهره مند می شوید: ۱. مباحث کلی شناخت (امکان شناخت، ابزار شناخت و ...) ۲. ذهن شناسی (فعالیت های ذهن و ...) ۳. ارکان شناخت ۴. اقسام و انواع شناخت ۵. رابطه شناخت «هست»ها‌ با «باید»ها و بسیاری مباحث دیگر مانند قرآن و مساله شناخت، مباحثی در حوزه‌ی فلسفه‌ی علم و ... #معرفت_شناسی #علامه_جعفری #کتاب ↩️ اندیشگان، تکاپوی اندیشه https://eitaa.com/andishgan