استفاده مضمونی سعدی از ابوتمّام مضمونی زیبا که ابوتمام (شاعر بزرگ عرب) حدود چهار قرن قبل از سعدی آن را استفاده کرده است. لَولا اِشتِعالُ النارِ فيما جاوَرَت ما كانَ يُعرَفُ طيبُ عَرفِ العودِ #أبوتمام (متوفای ۲۳۱) قول مطبوع از درون سوزناک آید که عود چون همی‌سوزد جهان از وی معطر می‌شود #سعدی(متوفای ۶۹۰) پ ن : ترجمه بیت ابوتمام : اگر مجاورت آتش در کنار عود نمی بود ، بوی خوش عود شناخته نمی شد #سبک_عراقی #شعر_عربی #ادبیات_عرب #ادبیات @anjoman_matla

{بسم الله الرحمٰن الرحیم} #گزارش_جلسه قسمت اوّل 🖌 #امیرحسین_قاسمی‌پور تاریخ ۱۴۰۳/۷/۸ همزمان با شهادت مجاهد کبیر #سیدحسن‌نصرالله. 📖 زین گُلْسِتان به حیرت شبنم رسیده‌ام باید دری به خانهٔ خورشید باز کرد #بیدل ⏱شروع جلسه جلسه با تسلیت و یاد #شهید_حسن_نصرالله توسط آقای #مقدّم شروع شد. ایشان بیان کردند برای حمایت از جبههٔ حق راه‌های مختلفی وجود دارد که یکی از آنها جهاد و ایثار با قلم است که این امر به شکلی قدرتمندانه می‌تواند در قالب شعر عرضه شود. همچنین بیان شد که همانطور که جبههٔ باطل از رسانه و زبان بر علیه حق استفاده می‌کند ما هم وظیفه داریم در این عرصه ورود کنیم. از نمونه‌های جهاد با زبان و تأثیر گذاری آن می‌تواند به حادثهٔ بازپس گیری شریعهٔ آب توسط یاران #امیرالمؤمنین اشاره کرد که بعد از آن که حضرت خطبه‌ای حماسی خطاب به سپاهیانشان بیان فرمودند یاران حضرت تحت تاثیر این بیانات با سربازان معاویه جنگیدند و حقشان را پس گرفتند. بعضی گمان میکنند که جبهه حق نیازمند ماست که از او حمایت کنیم اما در حقیقت ما هستیم که نیازمندیم دینداری و انسانیت خود را به وسیله حمایت و سرودن شعر در حمایت جبهه حق ثابت کنیم. چرا که خداوند متعال در آیات پایانی سورهٔ مبارکهٔ شعراء بعد از آن که در چند آیه شاعران و اشعار باطل را توبیخ می‌کند در آخرین آیه شاعران و اشعار حق که در مسیر الهی قرار دارند را مورد تأیید قرار می‌دهد و چند ویژگی برای این دسته از شاعران بیان می‌کند که عبارت‌اند از: ۱-ایمان ۲-عمل صالح ۳-ذکر فراوان خدا ۴-یاری حق و دین اسلام./وانتصرو من بعد ما ظلموا. بعد از این نکات آقای #یوسف‌پور نکاتی را دربارهٔ شاعران لبنانی و فلسطینی بیان کردند. گفته شد که برخی از این شاعران بعد از جنگ وارد فضای سورئالیسم شدند و گاه در فضایی فانتزی شعر سرودند.از این شاعران می‌توان به شاعر لبنانی انسی الحاج اشاره کرد او کتابی دارد به نام لن/هرگز/که با مضمون و حال و هوای بازی مارپله شعر می‌سراید و مفاهیم مقاومت را در آن پیاده می‌کند به عنوان نمونه شعری دارد که در آن می‌گوید زندگی مثل مار است. چشم مثل بازار سیاه. دنیا روی خوشی به آن ندارد. در این نوع اشعار وارد چگالی معانی و لایه‌های معنایی می‌شوند. بعد اقای #یوسف‌پور بحثی در مورد شعر و شعار مطرح کردند که چرا برخی اشعار ما که در موضوعات اجتماعی و سیاسی و انقلابی و...نوشته می‌شود از شعریت و هنرمندی کمی برخوردار است بیان شد که یکی از دلایل آن این است که شاعر به صرف بیان جملات خبری در حالی که صرفا از وزن و قافیه برخوردار شده‌اند کفایت می‌کند و به سمت چگالی معانی و بافت و فرم و تناسب حرکت نمی‌کند و باید بدانیم که در سبک خراسانی شعار به صورت خوب و قوی هنرمندانه بیان می‌شد. یاکوبسون فرق شعر و غیر شعر را در همین چگالی معانی می‌دانست. در باب تناسب این مثال از شعر #سعدی بیان شد. قسم به نام تو خوردن طریق عزت نیست به خاک پای تو کان هم عظیم سوگند است در این بیت واژه‌های طریق و خاک پا و کان با هم تناسب معنایی دارند و مثلا اگر به جای طریق بگوییم نشان عزت نیست از وجه هنری بیت کم می‌شود ایشان این نکته را هم بیان کردند که ما باید در مسیر آموختن گذشته خود را بشناسیم و ادبیات را به صورت ریشه‌ای بیاموزیم و از اصل سرچشمه طلب آب کنیم مثلا باید بدانیم که سعدی تاثیر گرفته از انوری است و انوری از ابوالفرج رونی و آثار آنها را مطالعه کنیم. بعد آقای #مقدم در زمینه اشعار اجتماعی به شعری از مرحوم پروین اعتصامی اشاره کرد با مطلع پیام داد سگ گله را شبی گرگی‌ که صبحدم بره بفرست میهمان دارم پروین به صورتی هنرمندانه مسائل اجتماعی و سیاسی را بیان می‌کند. تقریبا در این بین به اذان مغرب رسیدیم و جلسه به مدت چند دقیقه برای نماز جماعت تعطیل شد. 🕌اقامه نماز مغرب و عشاء🕋 بعد از نماز آقای #مقدّم بیان کردند که در سبک هندی تشبیب قصائد به سمت حکمت و اخلاق رفته است. به همین مناسبت توضیحی در مورد تخلص در قصیده دادند. بیت تخلص در غزل در انتها می‌آید اما در قصیده آنجا که از تشبیب خلاص شده و می‌خواهیم وارد مطلب اصلی بشویم. بعد ایشان به مناسبت نکاتی در مورد #واعظ_قزوینی مطرح کردند. که واعظ هم سخنران بوده هم شاعر بعد به چند بیت از اشعارش اشاره کردند. واعظ اگرچه امر به معروف واجب است طوری بکن که قلب گنهکار نشکند و واعظ مکن دراز حدیث عذاب را این بس بود که بار دگر زنده می‌شویم و تن تو چیست یکی خیمه و ستونش جان طناب رشته روزی و میخ آن دندان که این بیت مطلع یک قصیده از #واعظ_قزوینی هست. #ادامه‌دارد.. https://eitaa.com/joinchat/4073652327C9ee4eeaef2

💠چند نکته از استاد جلال الدین همایی _ایرانیان زبان عربی را در حکم زبان بومی مادری خود دانسته بچشم بیگانه در آن نظر نمی کردند. همانطور که ادبای فارسی زبان امروز هم زبان عربی را در ردیف فرانسه و انگلیسی و روسی و آلمانی و امثال آن نمی شمارند بلکه در روح خود یک نوع ارتباط و اختصاصی معنوی نسبت به آن زبان احساس میکنند که از حدود روابط عادی و اختلال امتراج ملی و مذهبی خیلی قوی تر و بالاتر و محکمتر است. 📚معانی بیان ص ۱۸ _[سعدی در اشعار عربی اش] فارسی را در قالب عربی ریخته است. اشعار عربی #حافظ فصیح تر از #سعدی است چون مقیّد به بلاغت عربی بوده است. 📚معانی بیان ص ۲۰ _فن معانی و بیان و بدیع نیز مانند سایر علوم فلسفه و ادب و ریاضی آنچه تا کنون نوشته شده مربوط به زبان عربی و به همان زبان است و اگر احیانا عده ای از متاخرین ایرانی و هندی چیزی به فارسی نوشته اند باز همان معانی و بیان عربی است که به فارسی ترجمه کرده اند نه اینکه برای فارسی باشد. 📚معانی بیان ص ۲۱ #بلاغت #کتاب #علوم_بلاغی #جلال_الدین_همایی #معانی #بیان #زبان_عربی #زبان_فارسی @sheikh_ali_moghaddam

#گزارش_جلسه قسمت دوّم ۱۴۰۳/۷/۱۵ ۱۴-در باب #مضمون باید بدانیم اساسا شعر موضوع نیست بلکه نوع پرداخت موضوع است. در این باب #دکتر_خرمشاهی بیان می‌کنند که مضمون گسترش دادن و پرداخت به موضوع است نه صرف خود موضوع. ۱۵-#دکترشمیسا: تفاوت زبانی سبک خراسانی و عراقی خیلی کم است و اختلاف در رویکردهاست مثلا یکی از فراق و یکی از وصال می‌گوید. ۱۶-این نکته اساسی است که شاعر باید بداند در کجای #تاریخ قرار دارد و وارث چه میراثی از گذشتگان است و قرار است چگونه این مسیر را ادامه بدهد و نیازهای برطرف نشده را رفع کند و کامل کنندهٔ پازل ادبیات و شعر باشد و نقش خود را بشناسد. ۱۷-#ابتذال در شعر یعنی #تکرار و شاعر باید از این نقص فاصله بگیرد. یکی از شاعران موفق در این زمینه #عبدی_کوفی است که اشعاری مذهبی و ولایی دارد. و همچنین می‌شود به قصیدهٔ غدیریهٔ #سیّداسماعیل_حمیری اشاره کرد. ۱۸-در زمینهٔ #سنّت‌ونوآوری مطالعهٔ پایان نامه مرحوم #قیصر_امین‌پور پیشنهاد می‌شود و باید بدانیم که ما باید در مسیر و کامل کنندهٔ سنّت و امانت‌دار میراث گذشتگان باشیم. ۱۹-با دو نوع شعر یعنی شعر #نثری و #تفعیلی مواجه هستیم. و ایرادی که به برخی شاعران که در زمینهٔ شعر نثری قلم می‌زنند وارد است و در ایران به نام شعر سپید شناخته می‌شود این است که شعر تفعیلی /موزون/ را خیلی نخوانده‌اند و کار نکرده‌اند و از رتوریک در آن بی خبر هستند. ۲۰-ایرادی که به بسیاری از اشعار امروز وارد است این است که از عنصر ایقاعی که ما را به اقناع برساند محروم هستند. ۲۱-شعر #سعدی نزدیک به نثر و نثرش نزدیک به شعر است و این ویژگی اوست. یکی از نکاتی که در باب #سهل‌وممتنع باید بدانیم همین رعایت ساختار طبیعی کلام است که فعل و فاعل و مفعول سر جای خودشان باشند. ۲۲-انتخاب #وزن در شعر برای #تأثیرگذاری است و باید بدانیم آنگاه که زبان شعری ما قوی شد گاه عنصر #عاطفه و #خیال به تنهایی یا همراه هم می‌تواند به وجود آورندهٔ شعری برجسته باشد. ۲۳-از نشانهٔ‌های شعر خوب این است که مخاطب بتواند آن را از سر علاقه و به راحتی به دلیل تأثیرگذاری بالای آن #حفظ کند. ۲۴-تناسب #فرم و #محتوا از نکات اساسی شعر است. قطعا #حافظ در این زمینه در اوج است و در شاعران این روزگار هم می‌توان به #حسین_منزوی اشاره کرد که در برخی آثارش تناسب فرم و محتوا را به خوبی رعایت کرده است. ۲۵-استفاده از وزن‌های مختلف قابل اهمیّت است و نباید تنها به وزن‌های معروف مثل /مفعول و فاعلات و مفاعیل و فاعلات/ بسنده کرد. ۲۶-شعر در دو ساحت #چینش و #گزینش کلمه است. نظم ساحت گزینش است و شعر ساحت چینش و قابل اثبات است که نظم حتّی از شعر مهم تر است و حافظ در اوج شعری‌اش در اوج نظم نیز قرار دارد. ۲۷-برخی شاعران افرادی را به عنوان خواننده داشتنند که آنها اشعار شاعران را می‌خواندند و شاعر به شعر خودش گوش می‌کرده تا ایرادات زبانی و موسیقیایی آن را اصلاح کند. https://eitaa.com/joinchat/4073652327C9ee4eeaef2

#قسمت‌دوّم #شعر‌خوانی ۱۴۰۳/۷/۲۲ بعد از طرح مباحث اول جلسه، نوبت به شعرخوانی حضار رسید اولین نفر آقای‌ #گلزار بود که شعری با این مطلع خواندند میان سینه دل بی‌قرار می‌لرزد ز بیم هجر در آغوش یار می‌لرزد نفر بعد آقای #علی_سمرقندی بود که غزلی در مدح حضرت سلمان علیه السلام خواندند با این مطلع تا کجا پر می‌زند طبع پریشان را نگاه می‌پرد تا بام سلمان این مسلمان را نگاه نفر بعد آقای ضیائی بودند که شعری انتخابی از آقای #مجتبی_خرسندی را خواندند با این مطلع به این امید که تو می‌دهی جواب حسین سلام داده به تو هر که خورده آب حسین شاعر بعدی آقای #قاسمی‌پور بودند که چند رباعی خواندند از جمله این رباعی از دورترین دورها آمده‌ای با لشکر رنگ و نورها آمده‌ای خورشیدی و در درخششت شک دارند افسوس به شهر کورها آمده‌ای نفر بعدی شعری انتخابی از #سعدی را خواندند خلاف دوستی باشد به ترک دوستان گفتن نبایستی نمودن روی و دیگر بار بنهفتن شاعر بعدی آقای #یزدی بودند که در مدح امیرالمومنین علیه السلام شعری خواندند با این مطلع دل اگر عشق در آن نیست که دیگر دل نیست هر دلی عشق علی را به خدا قابل نیست شاعر بعدی آقای #شهریار_سنجری بود که یک ترانه عاشقانه خواند و همچنین یک غزل آیینی با این مطلع حالا که دوری از تو سوزانده پرم را ای کاش نذر تو کنم خاکسترم را شاعر بعدی آقای #امیر_روشن_ضمیر بود که متناسب با ایام غزلی در مدح حضرت صدیقه سلام الله علیها خواندند ما کجا و ذرّه‌ای درک مقام فاطمه بوی پیغمبر می‌آید از کلام فاطمه شاعر بعدی آقای #حسین_شهریاری بود که غزلی با موضوع امام رضا علیه السلام خواندند با این مطلع چشمم به اشک غم شده مفروش یا رئوف دنیا مرا فروخت تو مفروش یا رئوف شاعر بعدی آقای #رسول_مقدم بودند که شعری رضوی با این مطلع خواندند ای نور بی نظیر خدا یا ابالحسن ای آفتاب اهل ولا یا ابالحسن آخرین نفر آقای #یوسف‌پور بودند که شعری را با موضوع حماسه نماز جمعه نصر خواندند با این مطلع شبی که بیم سرک می‌کشید از روزن شبی که خواب ترور دیده بود اهریمن در نهایت جلسه با #روضه‌خوانی به پایان رسید. #التماس‌دعا 🌹اللّٰهم عجّل لولیّک الفرج🌹 https://eitaa.com/joinchat/4073652327C9ee4eeaef2