خورشید زن است یا مرد؟ در فارسی می‌گوییم «خورشید خانم». در عربی «شمس» (خورشید) مؤنث حساب می‌شود، اما «قمر» (ماه) مذکر محسوب می‌گردد. در فرانسوی برعکسِ عربی است: «خورشید» (le soleil) مذکر و «ماه» (la lune) مؤنث است. در ایتالیایی هم، که خواهرِ فرانسوی است، «خورشید» (il sole) مذکر و «ماه» (la luna) مؤنث است. امروزه خورشید در ایران نامی گاه دخترانه و گاه پسرانه است. جالب است بدانید که در داستانِ قدیمیِ سَمَکِ عیّار (قرنِ ششمِ هجری)، شخصیتِ خورشیدشاه مرد است. #نام‌شناسی @arayehha

✳️ آشنایی با چند قالب شعری با شکل گرافیکی، مشخصات، شاعران نامدار این قالب‌ها و... 1⃣قصیدە: ㉧--------- ㉧--------- ㉧--------- --------- ㉧--------- --------- معمولا ۱۵ تا ٦۰ بیت است و در موضوعات حماسی، اخلاقی، دینی، وصف طبیعت و... می‌باشد. شاعران معروف قصیدە‌سرا: ناصرخسرو، منوچهری، خاقانی و سعدی ------------------------- 2⃣غزل: ㉣--------- ㉣--------- ㉣--------- --------- ㉣--------- --------- معمولا ۵ تا ۱۰ بیت است و در موضوعات عاشقانە و عارفانە است. شاعران نامدار غزل‌سرا: حافظ، سعدی و عراقی ------------------------- 3⃣قطعە: ₪--------- --------- ₪--------- --------- ₪--------- --------- موضوعات آن بیشتراخلاقی، تعلیمی و مناظرە می‌باشد. شاعران معروف قطعەسرا: پروین اعتصامی و ابن‌یمین ------------------------- 4⃣مثنوی: &---------- &---------- ©--------- ©--------- @--------- @--------- بیشتر در موضوعات طولانی می‌باشد. شاعران معروف مثنوی‌سرا: فردوسی، سنایی، نظامی، مولوی ------------------------- 5⃣ترجیع‌بند: ©--------- ©--------- ©--------- ©--------- ©--------- ©--------- ©--------- ©--------- --------- این بیت تکرار می شود --------- ®--------- ®-------- ®--------- ®-------- ®--------- ®-------- ®--------- ®-------- --------- --------- شاعران معروف ترجیع‌بند سرا: سعدی، هاتف، فرخی سیستانی ------------------------- 6⃣ترکیب‌بند: ©--------- ©--------- ©--------- ©-------- این بیت‌ تکرار نمی‌شود ---------& &--------- @--------- @--------- @--------- @--------- ®---------- ®---------- شاعر معروف ترکیب‌بند سرا: محتشم کاشانی ------------------------- 7⃣رباعی: بر وزن (لا حول و لا قوە الا باللە) ©--------- ©--------- ©--------- ---------- رباعی‌سرایان معروف: خیام، رودکی، عطار ------------------------- 8⃣دوبیتی: ©--------- ©--------- ©--------- ---------- دوبیتی سرای معروف: باباطاهر همدانی @arayehha

✳️ انواع " را "  1⃣ نشانه مفعولی :    _امیر را بگرفتند و بربودند .   _ چون پادشاه را سلامت یافتند . _ امیر را هیچ ندیدمی . _ تو را امیر می بخواند . _ این حال را با بونصر بگفتم . _ دیگرباره یافتم و آن نامه را بخواند . _ و سوار را گسیل کرده . _ امیر را یافتم آن جا بر زبر تخت نشسته . _ قاضی بوالحسن و پسرش را بخواند و بیامدند. _ اگر وی را یک روز دیده بودمی . _ ایشان را باز گردانید . 2⃣ در معنی حرف اضافه : ◀️ در معنی حرف اضافه ی " به " و نقش نمای متمم  : _ رقعتی نبشت به امیر ... و مرا (=به من) داد. _ گفت : بونصر را(=به بونصر) بگوی که امروز درستم. _ آغاجی خادم را(=به آغاجی خادم) گفت . _ و مرا (= به من ) گفت : بستان ؛ _ بونصر را (=به بونصر) بگوی که زرهاست... _ بونصر پسرش را (=به پسرش) گفت . ◀️ در معنی حرف اضافه ی " برای " و نقش نمای متمم : _ و در هر سفری ما را (=برای ما) از این بیارند تا  صدقه ای که خواهیم کرد. _ تا خویشتن را(= برای خویشتن) ضیعتکی حلال خرند . _ مرا چه افتاده است . ( برای من چه پیش آمده است/ چه روی داده است .) ◀️ در معنی حرف اضافه ی " برای / به سبب / به واسطه ی" و نقش نمای متمم : _ و مثال داد تا هزارهزار درم ...به مستحقان و درویشان دهند ، شکر این را .( = برای شکر این نعمت تندرستی / به واسطه ی شکر این نعمت تندرستی...) ◀️ در معنی حرف اضافه " در برابر / در مقابل " و نقش نمای متمم : سجده ی شکر کرد خدای را بر سلامت امیر ، و نامه نبشته آمد.. 3⃣ " را "ی فک اضافه یا بدل از کسره یا اضافه ی گسسته : _ بونصر نامه های رسیده را به خط خویش ، نکت بیرون می آورد . ( نامه های رسیده را ...نکت = نکت نامه های رسیده ) یادآوری : در چنین مواردی معمولا " را " ی مفعول محذوف است که هنگام برگشت از روساخت به ژرف ساخت یا تاویل ، دوباره ظاهر می شود . _ آن را امیرالمومنین می روا دارد ستدن ...؟ (=ستدن آن را روا می دارد.) @arayehha

✳️ انواع وابسته وابسته ❇️ بحث وابسته ی وابسته ازجمله مباحثی است که دانش آموزان عزیز در مواجهه با آن دچار مشکل می شوند و از این که در کنکور سوال شود، می ترسند.درصورتی که بحث وابسته ی وابسته با کمی دقت و اعتمادبه نفس، تبدیل به آسان ترین و دوست داشتنی ترین بحث ها می شود.توجه دوستان دانش آموز را به مطالب زیرجلب می کنم: ❇️ انواع وابسته ی وابسته: 1- مضاف الیه مضاف الیه = کیف پسر همسایه : همسایه : مضاف الیه مضاف الیه 2- صفت مضاف الیه که خود دو نوع است: الف: هسته + -ِ +یکی ازصفت های اشاره،مبهم،شماره و... + مضاف الیه مثال: کیف آن مرد : آن : صفت مضاف الیه پیراهن فلان کس : فلان : صفت مضاف الیه آموزش سه زبان. : سه : صفت مضاف الیه ب:هسته + -ِ + مضاف الیه + صفت بیانی = دیوار باغ سبز : سبز : صفت مضاف الیه کتاب خواهر کوچک تر : کوچک تر : صفت مضاف الیه 3- قیدصفت = دانش آموز بسیار مؤدب : بسیار : قید صفت کتاب کاملاًمفید : کاملا : قید صفت 4- ممیّز= دو کیلو شکر : کیلو ممیز چهار فروند هواپیما : فروند: ممیز ده فرسخ راه : فرسخ : ممیز 5- صفت صفت = ماشین سبز یشمی : سبز : صفت صفت مداد قهوه ای روشن : قهوه ای : صفت صفت @arayehha

#دانش_افزایی #انواع_تضاد ❇️ تضاد دو جور داريم ◀️ ١- تضاد ظاهرى: با شنيدن اين واژه ها برعكسشان قابل حدس است و هميشه و همه جا متضادند. مانند: آب و آتش زشت و زيبا كوتاه و بلند و نيز دوست و دشمن در اين شعر هزار دشمنم ار مى كنند قصد هلاك گرَم تو دوستى از دشمنان ندارم باك ◀️ ٢- تضاد باطنى: دو واژه كه خارج از شعر تضادى ندارند اما در شعر جورى به كار رفته اند كه انگار دارند با چيزى مقايسه مى شوند و با آن مخالفت دارند. مانند مگس و سيمرغ در اين شعر: مگسا عرصه سيمرغ نه جولانگه توست... يا جادو و هنر در اين شعر: هنر خوار شد جادويى ارجمند... @arayehha

#دانش_افزایی ✳️ لغات اضداد ❇️ اضداد به کلماتی گفته می‌شود که دارای دو معنی متضاد هستند. در فارسی «فراز» مثالی از اضداد است که هم‌معنی باز می‌دهد و هم بسته. ◀️ لغات اضداد ؛ کلمه هایی هستند که بر دو معنی متضاد دلالت دارند، چون : ضد بمعنی همتا و ناهمتا. (از اقرب الموارد). فلان لغت ازاضداد است ، یعنی دارای دو معنی است که هر یک ضد دیگری است ، مانند: فراز کردن که بمعنی بستن و گشودن است و بیع که بمعنی خرید و فروش است ، و قرء که هم بر پاکی (طهر) و هم بر ناپاکی (بی نمازی ، حیض ) دلالت دارد، و ظن که به دو معنی گمان و یقین است ، و خفیه که بر نهان و آشکار هر دو دلالت دارد و جز اینها. (یادداشت مؤلف ). و صاحب نشوءاللغه گوید: در اضداد مشابهت و مجانست میان دو لفظ هست ولی معنی آنها مخالف یکدیگر است. (از نشوءاللغة ص 138). کتاب اضداد در لغت ، تألیف ابوحاتم سجستانی درباره ٔ لغات اضداد است. @arayehha

#دانش_افزایی ✳️ مطابقت پیدا کردن نغمه واژه ها با مفهوم شان ❇️ بعضی از واژه‌هایی که نغمۀ آن‌ها با مفهومشان مطابقت نداشته، در طی زمان تغییراتی یافته‌ و مطابقتی میان لفظ و مفهوم به‌وجود آمده‌است. این تغییرات [یا] در معنی است یا در لفظ. ◀️ ۱. تغییر در معنی: واژۀ «قالتاق» تلفظی ناخوش دارد. معنی آن در اصل «زین اسب» بوده و با تلفظ آن ناسازگار و، به همین دلیل، این واژه تغییر معنی داده‌است (به‌معنی زرنگ، ناباب، ... و فریبکار). «قاراشمیش» به‌معنی مخلوط است و آمیخته، اما برای مطابقت یافتن با تلفظ ناخوشِ آن بار عاطفی منفی گرفته و به‌معنی شلوغ و بی‌نظم به‌کار می‌رود. ◀️ ۲.تغییر در لفظ: مفهوم واژهٔ مخمل زیباست، اما تلفظ اصلی آن «مُخمَل» است که ناخوش است؛ لذا، فارسی‌زبانان ضمه را تبدیل به فتحه (مَخمَل) کرده‌اند و موسیقی واژه خوش شده‌است. برعکس، «هِزَبْر»، به‌معنی شیر، برای این‌که قدرت و صلابتِ شیر را بهتر برساند، به «هُزَبر» تبدیل شده‌است. ❇️ برگرفته از: تقی وحیدیان کامیار، مقالۀ «موسیقی حروف و واژه‌ها»، در: مجلۀ آینده، سال شانزدهم، فروردین تا تیر ۱۳۶۹، شمارۀ ۱ تا ۴، ص ۵۵ و ۵۶ @arayehha

#دانش_افزایی ✳️ کسره‌آرایی ❇️ کسره‌آرایی یعنی پشت‌ِسرِهم آوردنِ چند کسرۀ اضافه. معمولاً آن را تتابعِ اضافات می‌نامند و ناپسند می‌شمارندش. من آن را کسره‌آرایی می‌نامم و ناپسند هم نمی‌شمارمش. مثال از حافظ: دودِ آهِ سینۀ نالانِ من سوخت این افسردگانِ خام را مَحرمِ رازِ دلِ شیدایِ خود کس نمی‌بینم ز خاص و عام را از ره‌گذرِ خاکِ سرِ کویِ شما بود هر نافه که در دستِ نسیمِ سحر افتاد ظِلِ ممدودِ خمِ زلفِ توام بر سر باد کاندر این سایه قرارِ دلِ شیدا باشد چیست این سقفِ بلندِ سادۀ بسیارنقش؟ زین معما هیچ دانا در جهان آگاه نیست مثال از مولوی: رو سر بنِهْ به بالین، تنها مرا رها کن ترکِ منِ خرابِ شب‌گردِ مبتلا کن از همه اوهام و تصویراتْ دور نورِ نورِ نورِ نورِ نورِ نور @arayehha

📚 پیشنهادهایی برای خرید از نمایشگاه بین المللی کتاب تهران ✅ رضا بابایی، بهتر بنویسیم: درس‌نامهٔ درست‌نویسی، ساده‌نویسی و زیبانویسی، قم: ادیان. ✅ امید طبیب‌زاده، غلط ننویسیم (از چاپ اول تا ویراست دوم): بررسی نقدهای نگاشته‌شده بر چاپ اول غلط ننویسیم و تأثیر آن‌ها بر ویراست دوم کتاب، تهران: کتاب بهار. ✅ علی صلح‌جو و دیگران (زیر نظر شورای ویراستاران)، ویراستار: مقالات و گفت‌وگوهایی در عرصهٔ ویرایش، ج۱، تهران: کتاب بهار. ✅ علی صلح‌جو و دیگران (زیر نظر شورای ویراستاران)، ویراستار: مقالات و گفت‌وگوهایی در عرصهٔ ویرایش، ج۲، تهران: کتاب بهار. ✅ ابوالحسن نجفی، مبانی زبان‌شناسی و کاربرد آن در زبان فارسی، تهران: نیلوفر. ✅ سعید نفیسی، مقالات سعید نفیسی در زمینهٔ زبان و ادب فارسی، به‌اهتمام محمدرسول دریاگشت، تهران: دکتر محمود افشار. ✅ لاریسا مک فارکر، هنر ویرایش: گفت‌وگو با رابرت گاتلیب، ترجمهٔ مژده دقیقی و احمد کسایی‌پور، تهران: کارنامه. #نمایشگاه_کتاب #نگارش #ویرایش #درست‌نویسی #زبان_فارسی #زبان‌شناسی @arayehha

🎥 دکتر الهی قمشه‌ای: قرآن بخونید، قرآن یک کتاب استثنائیست! 🔹 گفتگوی صمیمانه با دکتر الهی قمشه‌ای در نمایشگاه کتاب @arayehha

تصویرسازی اشعار سپهری: انتخاب و ترکیب کلمات در اشعار سپهری به گونه‌ای است که مصراع‌های شعر او پر از صدا و حرکت‌های تصویری متنوع است. او صدا و حرکت را به تصویر و تصویر را به صدا و حرکت تبدیل می‌کند. گویی کلمات در شعرهای سپهری پرندگانی خوش‌خوانند که مدام جست و خیز یا پرواز می‌کنند: زیر دندان‌های ما طعم فراغت جابجا می‌شد جیب‌های ما صدای جیک‌جیک صبح‌های کودکی می‌داد عطسۀ آب از هر رخنۀ سنگ چک‌چک چلچله از سقف بهار متراکم شدن ذوق پریدن در بال و ترک‌خوردن خودداری روح روح من در جهت تازۀ اشیا جاری‌است #سهراب_سپهری 📃مقاله: کلک؛ ش ۱؛ ۱۳۶۹؛ ص ۱۱ - ۲۹ 🖊نگارنده: آذر نفیسی @arayehha

#ریشه_شناسی_اصطلاح #ضرب‌الاجل_یا_ضرب‌العجل_؟ ❇️ گاهی برای دیگران ضرب‌الاجل قرار می‌دهیم تا کارشان را در زمانِ تعیین‌شده به پایان برسانند. «اَجَل» یعنی مدت و مهلتِ هر چیز. بنابراین، «ضرب‌الاجل»، به‌معنای تعیینِ مدت یا پایانِ مهلت، به همین صورت با «الف» درست است. املای «ضرب‌العجل» (با حرفِ عین) نادرست است. @arayehha

‍ ‍ ‍ ‍ ‍ ☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘ ۲۵ اردیبهشت روز بزرگداشت حکیم ابوالقاسم فردوسی برای بزرگداشت مقام فردوسی، اين شاعر و سخن‏‌سرای حماسی، روز ۲۵ ارديبهشت هرسال به‌نام نامی او نامگذاری شده است تا فرصتی برای شناساندن بیشتر اين شخصيت بزرگ ادبی و شاهنامه فاخر، این گنجينه و ميراث غنی ملی باشد. گرچه اطلاعی از آغاز سرایش و پایان شاهنامه در دست نیست و  صاحب‌نظران با توجه به‌چند بیت از متن شاهنامه، آغاز سرایش آن را سال ۳۶۵ قمری و پایان آن را ۴۰۰ قمری می‌دانند، آن هم به‌دلیل بیت‌هایی که  اشاره به آغاز پادشاهی سلطان محمود غزنوی دارد، ولی درباره روز و ماه پایان کار شاهنامه، خود فردوسی به‌صراحت در پایان کتاب آن را ۲۵ اسفند اعلام کرده است. چند سالی است که روز ۲۵ اردیبهشت را روز «بزرگداشت فردوسی» نامگذاری کرده‌اند که براساس اسناد و مدارک موجود این روز هیچ مناسبتی با زندگی این شاعر بزرگ حماسه‌سرای ایران ندارد. در حقیقت  ۲۵ اردیبهشت ماه را به‌جای ۲۵ اسفند برگزیده‌اند که روز پایان شاهنامه فردوسی است. روزی که به صراحت متن شاهنامه، روز پایان داستان یزدگرد یا کل شاهنامه است، آن هم در سالی که مصادف با ۷۱ سالگی شاعر است. یعنی سال ۴۰۰ قمری و این موضوع در بیت‌های زیر از بیت‌های پایانی شاهنامه  به‌روشنی بیان شده است: چو سال اندر آمد به هفتاد و یک همی زیر شعر اندر آمد فلک سی و پنج سال از سرای سپنج‌ بسی رنج بردم به امید گنج‌ سر آمد کنون قصه یزدگرد به ماه سپندارمذ روز ارد ز هجرت شده پنج، هشتاد بار که گفتم من این نامه شهریار با توجه به این که حکیم ابوالقاسم فردوسی در سال ۳۲۹ هجری قمری دیده به‌جهان گشوده است، با گذشت ۷۱ سال از این تاریخ، دقیقا به‌سال ۴۰۰ هجری قمری می‌رسیم که خود شاعر در بیت‌های بالا به آن اشاره کرده "ز هجرت شده پنج هشتاد بار" آن هم در ۲۵ اسفند ماهی که مطابق با سال ۴۰۰ هجری بوده است، یعنی مطابق با سال ۳۷۸ یزدگردی و ۳۸۸ خورشیدی. ‎🆔 @arayehha #برگی_از_تقویم_تاریخ #فردوسی

چرا شاهنامه می خوانیم؟ ۱-شاهنامه اقیانوسی است بی کران. وخورشید ی است پرنورکه می توان از هرگوشه اش با غواصی اندیشه وگرفتن نور آگاهی به آرمانهای متعالی دست یافت. ۲-شاهنامه دنیایی را به فکرواندیشه ی خود مجذوب کرده است . دریایی است از حکمت ،رادمردی ‌. آزادگی ،خرد ورزی ،با نگاهی به جبر واختیار آدمی فردوسی الهام بخش شاعران بعداز خودبوده است . سی سال رنج آموختن وسرودن وتحقیق در تاریخ واسطوره پشتوانه ای قوی وعلمی در فردوسی ایجاد کرده است. ۳-شاهنامه شناسنامه ی ملت ایران است ۴-شخصیت های شاهنامه همه زنده اند وامروزهم دلاوری وخردمندی رستم خردمندی وبرد باری گودرز. خود رایی وخیره سری ونادانی وخودکامگی کاووس.پاک نهادی سیاوش وفاداری وپختگی پیران. نام جویی وگستاخی بیژن. ناپاکی سودابه.پاک نهادی فرود..بزرگ منشی اسفندیار.ملایمت وپاک دلی گیو درجهان امروز نمونه های عینی وواقعی دارد. ۵-چه کسی می تواند اینگونه عاشقانه تمام هستی خودرا فدای شاهنامه کند ودرراه احیای واعتلای زبان مادریش بکوشد وزهرفقروتنهای وتهمت را بنوشد. ۶-درمقایسه ی قهرمانان حماسی شاهنامه با کتابهای ایلیادوادیسه ومها بهارات  وزیگفرید .رامایانا ..قهرمانان شاهنامه برای نام وننگ وآزادی واعتلای ایران می جنگند آن هم جوانمردانه ولی قهرمانان سایر حماسه ها بجز دلاوری پیرو امیال وهواهای نفسانی  خودهم هستند. ۷-خرد در شاهنامه جایگاه ویژه ای داردوتقدیر در شاهنامه با تقدیر تاریخ بیهقی تفاوت بسیار دارد. تقدیر بیهقی از اندیشه ی اشعری او مایه می گیرد وتقدیر فردوسی از تشیع. ۸-موسیقی کلام فردوسی ولحن حماسی آن وانتخاب وزن مناسب .وروحیه ی آزادی خواهی شاعر درشاهنامه خودرا نشان می دهد ۹-لحن حماسی فردوسی که درخواننده روحیه حماسی ایجاد می کنندهمین سبب شده است که ایرانیان با خواندن شاهنامه شجاعانه به قلب لشکر دشمن می بتازند وکار دشمن را بسازند. ۱۰-شاهنامه از نظر مردم شناسی .اسطوره شناسی وروانشناسی وتاریخ یکی از بهترین منابع به شمار می رود. ۱۱-درشاهنامه عشق متعالی عشق انسانی چون رودخانه ای زلال موج می زندوتلفیق عشق با حماسه هم کاری است سترگ که از فردوسی برمی اید بهرامیان @arayehha

فردوسی و هویت ایرانی: ۲۵ اردیبهشت روز بزرگداشت حکیم ابوالقاسم فردوسی است. اهمیت و جایگاه شاهنامه فردوسی در ادب فارسی و بازنمایی هویت ایرانی بر کسی پوشیده نیست. فردوسی شاهنامه‌ی خود را در زمانه‌ای سرود که هویت ایرانی و زبان فارسی به دلیل تسلط حکومت‌های ترک‌نژاد و مسائل سیاسی و اجتماعی گوناگون در معرض خطر قرار داشت. در حقیقت فردوسی با نظم شاهنامه به هویت ایرانی، حیثیت و جانی تازه بخشید. شاهنامه، تاریخ فرهنگ و تاریخ ادبیات ایران باستان است. فردوسی در سرتاسر شاهنامه به اساطیر، تاریخ، آداب و رسوم و اندیشه‌ی ایرانی و به طور کلی جهانبینی قوم ایرانی اشاره کرده و این‌چنین با سرودن حماسه‌ای ملی در حفظ و انتقال گنجینه‌ی غنی فرهنگ، هویت و تاریخ ایران باستان کوشیده است. در شاهنامه، بینش میهنی و ایران‌دوستی نیز به شکلی آشکار وجود دارد: در این حماسه، ایران، ایران‌زمین و شهر ایران و دیگر کلمات مرتبط با آن بیش از هزار بار به کار رفته است. در تقسیم بندی اسطوره‌ای، ایران بر هفت اقلیم دیگر برتری دارد و از زبان شاهان و پهلوانان شاهنامه ابیات بسیاری که بیانگر میهن‌دوستی آن‌هاست، بیان شده است. که ایران چو باغی است خرم بهار/ شکفته همیشه گل کامگار به راستی اگر فردوسی و شاهنامه او نبود، بخش عمده‌ای از فرهنگ و هویت ما به دست فراموشی سپرده یا نابود می‌شد و نشانه و خاطره‌ای از آن در ذهن ما باقی نمی‌ماند. دکتر مهشید گوهری شاهنامه‌پژوه @arayehha

۲۵ اردیبهشت روز بزرگداشت حکیم ابوالقاسم فردوسی توسی شاعر بزرگ حماسه سرای ایران گرامی باد! فردوسی معمار زبان فارسی، احیاگر هویت ملی و پیوند دهنده فرهنگ ایران قبل از اسلام به ایران بعد از اسلام است و شاهنامه شناسنامه ملی و حافظه تاریخی ماست. بناهای آباد گردد خراب ز باران وز تابش آفتاب پی افگندم از نظم کاخی بلند که از باد و بارانش نیاید گزند برین نامه بر سالها بگذرد همی خواند آنکس که دارد خرد کند آفرین بر جهاندار شاه که بی او مبیناد کس پیشگاه مر او را ستاینده کردار اوست جهان سربسر زیر آثار اوست 📚 شاهنامه فردوسی 📚 💠 @arayehha💠

روز پاسداشت زبان فارسی و بزرگداشت حکیم ابوالقاسم فردوسی

#محی_الدین_مهدی_الهی_قمشه_ای #معرفی_شاعر #روزگرامیداشت‌شاعر @arayehha

محمدمهدی الهی قمشه‌ای در ۱۲۸۰ خورشیدی در شهرضا (قمشه سابق) در استان اصفهان دیده به جهان گشود در پنج سالگی به مکتب رفت و تا هفت سالگی مقدمات را فرا گرفت. سپس نزد پدر و استادان آن شهر به تحصیل علم و ادب پرداخت. الهى قمشه اى از دوران نوجوانى با احساسات ظریف شاعران انس و الفت داشت. در آیینه شعر توانایی هاى خود را بروز داد و معارف دینى، باورهاى شیعى، مضامین قرآن و روایى و نیز محبت توأم با معرفت به پیشگاه اهل بیت علیهم السلام را با ذوق لطیف خویش ممزوج ساخت و از زبان شعر به تشریح مباحث اعتقادى، کلامى و معرفى ستارگان درخشان آسمان امامت و ولایت پرداخت. رگه هایى از عرفان اسلامى در اشعارش به جهان بینى وى رنگ و بوى حکمت عملى بخشیده است. معارف قرآنى، حکمت هاى عالى و براهین فلسفى را با هم آشنایى داده و از آن ها نتایج اخلاقى مى گیرد و مى کوشد تا خواننده را از خواب غفلت بیدار نموده، جان و خرد خفته اش را حیات روحانى و ابتهاج معنوى بخشد. مناجات با خداوند در اشعار این حکیم سخنور به وفور دیده مى شود. علامه حسن زاده آملى نوشته است: از اول تا آخر دیوانش یک کلمه لغو نمى یابى، دیوانش از فاتحه تا خاتمه شور و نوا و سوز و گداز است، از طلعت دیوانش فروغ آن انّ من الشعر لحکمة ساطع و از صداقت بیانش شروق انّ من البیان لسحرا طالع است. نازکى اشعارش خود برهان ناطق و تقریظ مرحوم ملک الشعراء بهار بر اشعارش شاهدى صادق است. این بنده گوینده اى از معاصرین را نمى شناسد که آن همه مضامین رفیع حکمت و معانى منیع عرفان را به این سبک روان به رشته نظم کشیده باشد: دقیقه هاى معانیش در سواد حروف چو در سیاهى شب روشنى پروین بود دیوان «الهى» مجموعه گرانبارى است که پاره اى از درّهاى شاهوارش در شرح خطبه امیرالمؤمنین علیه السلام در نشانه هاى پارسایان به نام نغمه الهى مى باشد. قسمت دیگرش در ذکر حماسه پرشور کربلا با عنوان نغمه حسینى است و بخشى از آن شامل قصایدى متین حاوى پندهاى نغز حکیمان و روشن ضمیران است و ختامش با غزل هایى وزین و عالى مضامین، قطعات و رباعیاتى دلپذیر صورت گرفته است. ملک الشعراى بهار در خصوص سروده هایش مى گوید: «...گوینده این اشعار... عروض را دماغ موزون او پیدا کرده و قافیه را ذوق فطرى او تشخیص داده (است)... و آن چه با ذوق خاص او راست آمده درست یافته و بکار بسته است. از هیچ کس مدح ننموده و به کلى از مدح و اسلوب قصاید مدیحه که در ادبیات پارسى بابى بزرگ است کناره گرفته و در غزل نیز به مذاق اهل حال - حالى بین فلسفه و عرفان و شریعت - برگزیده است...». سرانجام در حالى که آن حکیم نامدار به اصلاح خلاصة التفاسیر خود مشغول بود، در شب سه شنبه ۱۲ ربیع الثانى ۱۳۹۳ ه.ق (۲۵ اردیبهشت ۱۳۵۲) دعوت حق را لبیک گفت و به سراى باقى شتافت. پیکر پاکش از تهران به قم انتقال یافت و در جوار بارگاه حضرت معصومه سلام الله علیها در قبرستان وادى السلام این شهر (اتاق شماره ۱۹) به خاک سپرده شد. #محی_الدین_مهدی_الهی_قمشه_ای #معرفی_شاعر 📜 @arayehha

"انوری" که خود از شاعران بزرگ و طراز اول ایران است، در برابر شکوه و بزرگی فردوسی سر فرود می آورده و می سراید : «آفرین بر روان فردوسی آن همایون نژاد فرخنده او نه استاد بود و ما شاگرد او خداوند بود و ما بنده» "هزار سال از زندگی تلخ و بزرگوار فردوسی می‌گذرد. در تاریخ ناسپاس و سفله پرور ما، بیدادی که بر او رفته است، مانندی ندارد. و در این جماعت قوادان و دلقکان که ماییم با هوس‌های ناچیز و آرزوهای تباه، کسی را پروای کار او نیست و جهان شگفت شاهنامه همچنان بر "ارباب فضل" در بسته و ناشناخته مانده است. اما در این دوران دراز، شاهنامه زندگی صبور خود را در میان مردم عادی این سرزمین ادامه داده است، و هنوز هم صدای گرمش گاه‌گاه این‌جا و آن‌جا در خانه‌ای و قهوه خانه‌ای شنیده می‌شود و در هر حال این زندگی خواهد بود، و این صدا خاموش نخواهد شد، و هر زمان به آوایی و نوایی، سازگار مردم همان روزگار فراگوش می‌رسد" (از کتاب "مقدمه ای بر رستم و اسفندیار" نوشته شاهرخ مسکوب) ‌ @arayehha

چرا شاهنامهٔ فردوسی برای مردمِ ایران مهم است؟ مرحوم استاد مجتبی مینوی #فردوسی @arayehha

ابیات مشهورِ منسوب به فردوسی که از او نیست شاهنامه (۱): نامورنامهٔ شهریار. مقدمه، انتخاب و توضیحات: دکتر سجاد آیدنلو. @arayehha

معصیت از هرکه در وجود آید ناپسندیده است و از علما ناخوب‌تر که علم سِلاحِ جنگ شیطان است و خداوند سلاح را چون به اسیری برند، شرمساری [بیشتر] بَرد. عام نادان پریشان‌روزگار به ز دانشمند ناپرهیزگار کان به نابینایی از راه اوفتاد وین دو چشمش بود و در چاه اوفتاد گلستان سعدی، تصحیح و توضیح: غلامحسین یوسفی، ص ۱۸۱ @arayehha