سلام عزیزان علاقه‌مند به سلسله مباحث درس #عروض
طاعات و عبادات‌تون مقبول درگاه الهی
بنا به درخواست یکی از اعضای محترم، ابیات ذیل را تقطیع نموده و تقدیم می‌دارم.
حافظ از دست مده دولت این کشتی نوح
ورنه طوفان حوادث ببرد بنیادت
#وزن:
فعلاتن* فعلاتن فعلاتن فعلن
#بحر :
(رمل مخبون محذوف)
حا/ف/ظز/ دس/ت/ م/دِ/ دَو/ل/ت/ این/ کش/تِ/یِ/ نوح/
(ـ ن- -/ن ن - -/ن ن - -/ن ن -)
ور/نَ/ طو/فا/ن/ ح/وا/دث/ب/ب/رد بن/یا/دت
✅ #اختیارات_وزنی *
اگر شعری با فعلاتن شروع شود
مانند:
فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن
و یا:
فعلاتن مفاعلن فعلن
می‌توان تنها در رکن اول بجای #فعلاتن از #فاعلاتن استفاده کرد یعنی در رکن اول، بجای هجای کوتاهِ اول، از هجای بلند استفاده کرد اما عکس این قضیه درست نیست.
این اختیار وزنی بسیار رایج است، حتی ممكن است در تمام مصراع‌های اول شعر نیز صورت بگیرد
ای نسیم سحر آرامگه یار کجاست
(فاعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن)
فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن
(رمل مثمن مخبون محذوف)
یا :
آصف عهد زمان جان جهان تورانشاه
که درین مزرعه جز دانه‌ی خیرات نکشت
ناف هفته بد و از ماه صفر کاف و الف
که به گلشن شد و این گلخن پر دود بهشت
مشاهده می‌شود گاه در رکن اول بجای #فعلاتن از #فاعلاتن استفاده شده است.
آموزش عروض و قافیه و...
سید محمدرضا شمس (ساقی)
https://eitaa.com/arozghafie
بدو گفت ار ایدون که رستم تویی
بکشتی مرا خیره بر بد خویی
(شاهنامه)
#وزن :
فعولن فعولن فعولن فعل
#بحر :
(متقارب مثمن محذوف)
#تقطیع :
ب/دو/گف/تَ/ ری/دون/ کِ/رُس/تم/ تُ/یی
(ن - -/ ن - -/ ن - -/ ن -)
ب/کُش/تی/ مَ/را/ خی/رِ / بر/ بَد/ خُ/یی
آموزش عروض و قافیه و...
سید محمدرضا شمس (ساقی)
https://eitaa.com/arozghafie
هر آدمِیی که او ثنا گفت
هر چ آن نه ثنای تو خَطا گفت
#وزن :
مفعول مفاعلن فعولن
#بحر :
(هزج مسدس اخرب مقبوض محذوف)
#تقطیع :
هر /آ/د/مِ/یی/ کِ/ او/ ثَ/نا /گفت
(- - ن/ ن - ن -/ ن - -)
هر/چآن /نَ/ ثَ/نا/ی/ تُ/ خَ/طا/ گفت
آموزش عروض و قافیه و...
سید محمدرضا شمس (ساقی)
https://eitaa.com/arozghafie