#سواد_رسانه
#علوم_شناختی
اخبار، ساختار مغزتان را تغییر میدهد
اخبار مثل مواد عمل میکند. وقتی داستانی آغاز میشود، طبیعتاً میخواهیم بدانیم که به کجا میکشد. با صدها خط داستان مندرآوردی در سرمان، چنین میلی بیشازپیش جذاب شده و بیاعتنایی به آن دشوار میشود.
چرا اخبار اعتیادآور است؟ وقتی عادت میکنید اخبار را چک کنید، تحریک میشوید که حتی بیشتر از قبل چک کنید. توجهتان روی اتفاقهایی که سریع رخ میدهند متمرکز است، پس تشنه هستید تا دادههای بیشتری دربارهشان کسب کنید. این موضوع با فرایندی به نام «تقویت بلندمدت انتقال سیناپسی» (LTP) و مدارهای پاداش در مغز شما ارتباط دارد. معتادان دنبال مقدار بیشتری مادۀ مخدر هستند تا حالشان خوب شود، چون در مقایسه با غیرمعتادان به تحریک بیشتری نیاز دارند تا به آستانۀ #پاداش_رضایتبخش برسند. اگر توجهتان را روی چیزهای دیگر متمرکز کنید -مثلاً ادبیات، علوم، هنر، تاریخ، آشپزی، رسیدگی به حیوان خانگی، هر چیزی- بیشتر بر روی چیزهای دیگر متمرکز میشوید. مغز اینطوری کار میکند.
علم قبلاً فکر میکرد مغز ما مجموعهای از ارتباطهای متراکم است که بین ۱۰۰ میلیارد نورون داخل جمجمهمان شکل گرفته است، و این ارتباطها تا وقتی بزرگ بشویم تا حد زیادی تثبیت شده است. امروز میدانیم که اینطور نیست. مغز انسان بهشدت انعطافپذیر است. سلولهای عصبی به کرات ارتباطهای قدیمی را قطع میکنند و ارتباطات جدیدی برقرار میکنند. وقتی با پدیدۀ فرهنگی جدیدی از جمله مصرف اخبار وفق پیدا میکنیم، در نهایت مغزمان متفاوت میشود. تطبیق با اخبار در سطح بیولوژیک اتفاق میافتد. اخبار از نو برنامهمان را مینویسند. یعنی مغزمان متفاوت کار میکند، حتی وقتی در حال مصرف اخبار نیستیم. و این خطرناک است.
هر چه بیشتر اخبار مصرف کنیم، بیشتر از مدارهای عصبی مخصوصِ مرور و چندکارگی استفاده میکنیم، و به مدارهای عصبی مورد استفاده برای مطالعۀ عمیق و تفکر با تمرکز ژرف بیاعتناییِ بیشتری میکنیم. اکثر مصرفکنندگان اخبار -حتی اگر قبلاً کتابخوانهایی پرشور بوده باشند- تواناییشان برای خواندن و درک مقالات بلند و کتاب را از دست دادهاند. بعد از چهار، پنج صفحه خسته میشوند، تمرکزشان از بین میرود و آشفته میشوند. دلیلش این نیست که سنشان بالاتر رفته یا برنامههایشان سنگینتر شده است. علتش این است که ساختار فیزیکی مغزشان تغییر کرده است. به زبان استاد مایکل مرزنیچ (دانشگاه کالیفرنیا، سان فرانسیسکو) که در حوزۀ انعطافپذیری عصبی پیشگام است، «مغزهایمان را آموزش دادهایم تا به مزخرفات توجه کنند».
مطالعۀ عمیق از تفکر عمیق تمایزناپذیر است. وقتی خبر مصرف میکنید، مغزتان از نظر ساختاری تغییر میکند. این یعنی نحوۀ تفکرتان تغییر میکند. کسب مجدد توانایی تمرکز و تأمل، مستلزم یک رژیم همهجانبۀ عاری از اخبار است.
منبع: فصلنامه ترجمان
🆔 @andisheengelabi
#سوادرسانه
#علوم_شناختی
گستره خبرخوانی و افرایش خطاهای شناختی
اخبار به منشأ تمام خطاهای شناختی خوراک میدهد: #سوگیری_تأییدی. به طور خودکار و سیستماتیک شواهدی که در تضاد با پیشفرضهایمان هستند را به نفع شواهدی که باورهایمان را تأیید میکنند، رد میکنیم. از زبان وارن بافت: «بهترین کاری که انسان انجام میدهد، تفسیر اطلاعات تازه به شیوهای است که نتایج قبلی دستنخورده باقی بماند». این سوگیری تأییدی است. مصرف اخبار، مخصوصاً پذیرش اخبار سفارشی، این خطای انسانی را تشدید میکند. نتیجهاش میشود اینکه در غباری از دادههای ظاهراً تأییدکننده راه میرویم؛ حتی وقتی احتمالاً نظریههایمان دربارۀ جهان و خودمان اشتباه است. مستعد اطمینان بیشازحد به خود میشویم، دست به ریسکهای احمقانه میزنیم و دربارۀ فرصتها اشتباه قضاوت میکنیم.
اخبار نهتنها سوگیری تأییدی را تغدیه میکند، بلکه باعث تشدید خطای شناختی دیگری نیز میشود: سوگیری داستان. مغزهایمان در تمنای داستانهایی هستند که «با عقل جور در بیایند»؛ حتی اگر با واقعیت تطبیق نداشته باشند. و سازمانهای خبری با کمال میل این داستانهای ساختگی را عرضه میکنند. به جای اینکه فقط گزارش بدهند که بازار سهام ۲ درصد افت (یا رشد) کرده، گویندگان تلویزیونی خبر اعلام میکنند: «بازار به دلیل ایکس ۲ درصد افت داشت». این ایکس میتواند یک پیشبینی سود بانکی، ترس دربارۀ یورو، آمار حقوقبگیران غیرکشاورزی، تصمیمی فدرال، حملۀ تروریستی در مادرید، اعتصاب مترو در نیویورک، توافق بین دو رئیس جمهور یا در واقع هر چیزی باشد.
منبع:فصلنامه ترجمان
🆔@andisheengelabi
هدایت شده از پایگاه خبری صدای حوزه
✍️ آقای رئیسی لطفا بورس را دریابید:
افق ریزش های بورسی، افول قدرت نرم انقلاب اسلامی/تداوم شوک های اقتصادی به تراژدی فرهنگی می انجامد
🛎 اگر این #ریزش_های_بورسی که جیب مردم را هر روز بیشتر از دیروز تهدید می کند متوقف نشده و جراحی ضرب الاجلی صورت نگیرد، تمام توجیحات صورت گرفته و حتی قابل قبول نسبت به نقش دولت گذشته در ایجاد این دره های عمیق، دیگر محلی از اعراب و گوشی برای شنیدن نخواهد داشت.
🛎نکته مهم تر و بنیادی تر این اتفاقات، تبدیل افسردگی سیاسی و ناامیدی از مشارکت در فرایندهای انتخاباتی به یک افسردگی و #تراژدی_فرهنگی است. یعنی ذهن و روان مردم در نگاه #علوم_شناختی اصطلاحا سِر شده و از واکنش نشان دادن به هرگونه فرایند فرهنگی و معرفتی نیز عاجز می شود.
🛎 هرگاه باورپذیری کف جامعه نسبت به سیستم به حداقل برسد و سنسورهای ذهنی مردم در نسبت با حاکمیت عمل نکرده و بی تفاوت باشد، بدین معناست که سیستم دچار فلج مغزی شده و در ارتباط با بدنه اش توانایی تولید فرمان و حرکت و راهبری را ندارد.
🛎در واقع ادامه روند نزولی #بورس و به اصطلاح رکود معاملات و #ریزش_بورس و چسبندگی رفتاری فعالان #سرمایه، فراتر از افسردگی سیاسی به افسردگی فرهنگی خواهد انجامید و ذهن و ذائقه جامعه دیگر توان و انگیزه همراهی در سطح ا#یدئولوژیک را از دست داده و نظام دچار یک بحران معنا و ایدئولوژی خواهد شد.
🖊حجت الاسلام علیرضا محمدلو #سردبیر #صدای_حوزه
متن کامل یادداشت:
v-o-h.ir/?p=29868
🆔 @sedayehowzeh
عصرتبیین عصررسانه
پادکست علومشناختی/ جلسه دوم_بخش #دوم در تاریخ ۱۴۰۱/۰۳/۰۴، در رادیو #گفتگو، پیرامون علوم شناختی و پ
🔎علوم شناختی و رسانه| نفوذ در چه حوزههایی و با چه روشهایی شکل میگیرد؟
🔸برنامه «ساعت بیست و چهار و یک دقیقه» که با همکاری #خبرگزاری_فارس و #رادیو_گفتوگو به روی آنتن میرود، با استفاده از تکنیکهای علوم شناختی به گفتمان سازی بر مبنای تکنیکها و شگردهای رسانهای در حوزه شناختی میپردازد.
🔹در قسمت هشتم از فصل چهارم برنامه «ساعت بیست و چهار و یک دقیقه»، معصومه نصیری به عنوان کارشناس مجری به گفت و گو با علیرضا داودی (کارشناس ارشد رسانه و علوم شناختی) و علیرضا محمدلو (کارشناس رسانه و سردبیر پایگاه خبری صدای حوزه) درباره #علوم_شناختی و مدلهای نفوذ نقطه ای، خطی و ترکیبی پرداختند.
برای مشاهده گزارش کامل این گفتوگو، اینجا کلیک کنید یا از طریق لینک زیر مطالعه بفرمایید؛
http://fna.ir/1py5ra
🆔@andisheengelabi
🔎سه لایه جنگ شناختی و تحلیل تغییرات اجتماعی
🔹شاید این سوال برای شما هم پیش آمده باشد که تغییرات اجتماعی چگونه اتفاق میافتد. چگونه ذهنیت مردم جامعه عوض میشود و با تغییر نسلی، یک نگاه و #شناخت_وارونه و از واقعیت ها و تاریخ و جغرافیا پیدا میکنند. باید اذعان نمود که در ساحت های مختلف به عوامل مختلف بستگی دارد و به اصطلاح، چندعاملی و(multifactorial) است.
اما اگر از زاویه دید #علوم_شناختی و جنگ های سایبری بخواهیم نگاهی به تغییرات نرم اجتماعی داشته باشیم، چنین فرایند سه گانهای را می توان متصور بود:
1️⃣ لایه اطلاعات(information): این سطح از جنگ شناختی با تکیه بر بمباران خبری، شایعات و فضاسازی و با هدف #تسخیر_افکارعمومی(public opinion) شکل میگیرد. در واقع دامنه و پهنای داده ها افزایش پیدا میکند و عمق دادهها در سطح پایینی قرار میگیرد و با تلاش در #فضاسازی، وضعیت شناختی جامعه هدف را مختل یا وارونه می کند و در حالت ناپایدار و هیجانی قرار میدهد.(نفوذ در جریان مطبوعات و شبکه های اجتماعی و خبری)
2️⃣ لایه ذهنیتها(common sense): این سطح از جنگ شناختی، مربوط به اطلاعات سطحی جامعه نیست. بلکه متوجه اطلاعات پایدار و به اصطلاح #ارتکازات و عقل عرفی جامعه میشود. در جامعه شناسی از این سطح با عنوان شعور مشترک(common sense) یاد میشود. در روانشناسی نیز مفهوم #طرحواره با این واژه قرابت دارد که به دادهها و اطلاعات درونیسازی شده و رسوبیافته در ذهن اطلاق میشود. جنگ شناختی در این سطح با هدف فرهنگ سازی و #تغییر_عادتها و الگوی های شناختی جامعه هدف سر و کار دارد.(نفوذ در جریان فرهنگ و هویت و فیلم سازی و سبک زندگی)
3️⃣ لایه معرفتها(knowledge): ایستگاه مبنایی جنگ شناختی، الگوهای بنیادین و معرفتشناسی جامعه هدف است. مثلا #اتاقهای_فکر و اندیشکده ها و دانشگاههای یک جامعه را بلخاظ پارادایمی، از عقلگرایی به تجربه گرایی و از هستیشناسی به زبانشناسی تنزل میدهند. یا از طریق تکنولوژی و تلویزیون و رسانه و با غلبه تصویر به تعبیر مارشال مک لوهان، #معرفتشناسی_عقلگریز را بر جامعه مسلط میکنند.(نفوذ در جریان تولید باور و علم و دانش)
🔸اهداف لایههای شناختی
▫️در لایه اول، مامور جنگ شناختی به دنبال #فضاسازی است و در لایه دوم جنگ شناختی در پی #فرهنگسازی است و لایه سوم نیز با هدف #معرفتسازی یا #ایدئولوژی_سازی و خلق واقعیت طراحی و تدوین و راهبری میشود.
🔸ابزار لایههای شناختی
▫️لایه اول، #خبرپایه است و با مطبوعات و شبکه های اجتماعی، دستکاری و مهندسی میشود. لایه دوم #فرهنگپایه بوده و بتدریج از طریق فیلم و سریال و سبک زندگی، ذهنیت جامعه هدف و ناخودآگاه اجتماعی و به تعبیری دیگر (common sense)، تغییر پیدا میکند.
▫️لایه سوم نیز #معرفتپایه بوده و بتدریج در ساحت تخصصی، از عقل گرایی و محوریت وحی به سمت تجربه گرایی و شبه علمها و نامعرفتها تغییر وضعیت میدهد. در سطح عمومی نیز معرفت شبکهای و دادهبنیاد و #اطلاعاتسرگردان و پرتکرار و تعمیم یافته مجازی، اعتبار پیدا می کند و جایگزین معرفت و باورهای مستدل و معقول(باور صادق موجه) میشود.
✍️علیرضامحمدلو
🆔 @asre_tabyin
هدایت شده از عصرتبیین عصررسانه
🔎سه لایه جنگ شناختی و تحلیل تغییرات اجتماعی
🔹شاید این سوال برای شما هم پیش آمده باشد که تغییرات اجتماعی چگونه اتفاق میافتد. چگونه ذهنیت مردم جامعه عوض میشود و با تغییر نسلی، یک نگاه و #شناخت_وارونه و از واقعیت ها و تاریخ و جغرافیا پیدا میکنند. باید اذعان نمود که در ساحت های مختلف به عوامل مختلف بستگی دارد و به اصطلاح، چندعاملی و(multifactorial) است.
اما اگر از زاویه دید #علوم_شناختی و جنگ های سایبری بخواهیم نگاهی به تغییرات نرم اجتماعی داشته باشیم، چنین فرایند سه گانهای را می توان متصور بود:
1️⃣ لایه اطلاعات(information): این سطح از جنگ شناختی با تکیه بر بمباران خبری، شایعات و فضاسازی و با هدف #تسخیر_افکارعمومی(public opinion) شکل میگیرد. در واقع دامنه و پهنای داده ها افزایش پیدا میکند و عمق دادهها در سطح پایینی قرار میگیرد و با تلاش در #فضاسازی، وضعیت شناختی جامعه هدف را مختل یا وارونه می کند و در حالت ناپایدار و هیجانی قرار میدهد.(نفوذ در جریان مطبوعات و شبکه های اجتماعی و خبری)
2️⃣ لایه ذهنیتها(common sense): این سطح از جنگ شناختی، مربوط به اطلاعات سطحی جامعه نیست. بلکه متوجه اطلاعات پایدار و به اصطلاح #ارتکازات و عقل عرفی جامعه میشود. در جامعه شناسی از این سطح با عنوان شعور مشترک(common sense) یاد میشود. در روانشناسی نیز مفهوم #طرحواره با این واژه قرابت دارد که به دادهها و اطلاعات درونیسازی شده و رسوبیافته در ذهن اطلاق میشود. جنگ شناختی در این سطح با هدف فرهنگ سازی و #تغییر_عادتها و الگوی های شناختی جامعه هدف سر و کار دارد.(نفوذ در جریان فرهنگ و هویت و فیلم سازی و سبک زندگی)
3️⃣ لایه معرفتها(knowledge): ایستگاه مبنایی جنگ شناختی، الگوهای بنیادین و معرفتشناسی جامعه هدف است. مثلا #اتاقهای_فکر و اندیشکده ها و دانشگاههای یک جامعه را بلخاظ پارادایمی، از عقلگرایی به تجربه گرایی و از هستیشناسی به زبانشناسی تنزل میدهند. یا از طریق تکنولوژی و تلویزیون و رسانه و با غلبه تصویر به تعبیر مارشال مک لوهان، #معرفتشناسی_عقلگریز را بر جامعه مسلط میکنند.(نفوذ در جریان تولید باور و علم و دانش)
🔸اهداف لایههای شناختی
▫️در لایه اول، مامور جنگ شناختی به دنبال #فضاسازی است و در لایه دوم جنگ شناختی در پی #فرهنگسازی است و لایه سوم نیز با هدف #معرفتسازی یا #ایدئولوژی_سازی و خلق واقعیت طراحی و تدوین و راهبری میشود.
🔸ابزار لایههای شناختی
▫️لایه اول، #خبرپایه است و با مطبوعات و شبکه های اجتماعی، دستکاری و مهندسی میشود. لایه دوم #فرهنگپایه بوده و بتدریج از طریق فیلم و سریال و سبک زندگی، ذهنیت جامعه هدف و ناخودآگاه اجتماعی و به تعبیری دیگر (common sense)، تغییر پیدا میکند.
▫️لایه سوم نیز #معرفتپایه بوده و بتدریج در ساحت تخصصی، از عقل گرایی و محوریت وحی به سمت تجربه گرایی و شبه علمها و نامعرفتها تغییر وضعیت میدهد. در سطح عمومی نیز معرفت شبکهای و دادهبنیاد و #اطلاعاتسرگردان و پرتکرار و تعمیم یافته مجازی، اعتبار پیدا می کند و جایگزین معرفت و باورهای مستدل و معقول(باور صادق موجه) میشود.
✍️علیرضامحمدلو
🆔 @asre_tabyin