📝شکاف نجومی میان ایده و عمل! (بخش دوم) 🔻این سخنان برگرفته از دیدگاهی بود که خیر جمعی را در مناسبات اقتصادی معیار قرار می‌داد. مرحوم مطهری که از تئوریسین‌‌های اصلی انقلاب محسوب می‌شود، اواخر عمرش در تحلیل بُعد اجتماعی اسلام گفته بود: «از خود سوسياليسم تعبيرها و تعريف‌هاى مختلفى شده است. اگر ما سوسياليسم را اين طور تعريف كنيم: "يک مسلك اجتماعى كه براى اجتماع نوعى اولويت نسبت به فرد قائل است" خود اسلام طرفدار نوعى سوسياليسم است.» (مجموعه آثار، ج۲۴، ص۱۸۱) 🔹جالب آنکه این نگاه‌ها به نحوی نهادینه شده بود که اختلافات مهمی در جزئیات آن وجود داشت؛ مثلاً در کتاب خاطرات مرحوم سحابی آمده: «زمانی در شورای انقلاب بین مطهری و بهشتی درباره حداکثر فاصله مجاز طبقاتی بحث بود. بهشتی می‌گفت حداکثر، نسبت ۱ به ۳ باید برقرارباشد و مطهری میگفت ۱ به ۷؛ بهشتی برچسب کمونیسم خورد و‌ مطهری راستگرا خوانده شد.» 🔸مرور این سخنان از آن جهت قابل توجه است که در حال حاضر حقوق‌هایی نامتعارف با عناوینی چون «حقوق نجومی» خبرساز می‌شوند. مثلاً در شرائطی که حقوق کارگر به چهار میلیون نیز نمی‌رسد، خبرگزاری‌ها از ۳ موردحقوق‌هایی به مبالغ ۸۴ ، ۱۲۵ و ۲۱۵ میلیون تومان در پتروشیمی امیر کبیر خبر دادند و وزارت کار نیز این خبر را تایید کرد. 🔹اما واکنش‌هایی که به حقوق‌های نامتعارف داده می‌شود، خبر از نهادینه شدن باوری در مدیریت کشور می‌دهد که نه تنها با سخنانی که در زمان انقلاب ایراد شده بود، بیگانه است، بلکه در مواردی می‌توان آن را توزیع ناعادلانه ثروت عمومی و حتی فراتر از عرف بازار دانست. مالک شریعتی، رییس هیات تحقیق و تفحص از حقوق های نجومی مجلس در یک برنامه تلویزیونی درباره حقوق‌های نجومی گفت: «مجموع دریافتی کارکنان دولت حتی وزرا و نمایندگان مجلس، نباید بیش از ۳۵ میلیون تومان باشد...هیچکس قائل به تساوی در حقوق و دستمزد نیست ولی تبعیض ها مردم را آزار می دهد. سقف دریافتی پزشکان ماهانه باید زیر ۱۰۰ میلیون تومان باشد!» 🔸یا در سال ۹۵ در شرائطی که حداقل حقوق ۸۰۰ هزار تومان بود، فیش‌های حقوقی ۵۰ میلیونی و حتی ۲۰۰ میلیونی منتشر شد. در آن شرائط وزیر کشور وقت از حقوق ۹ میلیون تومانی خود خبر داد. وی وقتی با این سوال مواجه شد که آیا این حقوق، کفاف زندگی او را می‌دهد یا نه، گفت: «خب قناعت می‌کنیم!» یا حداد عادل در آن زمان حقوق هشت میلیونی خود را کمتر از یک بقال دانست! 🔹بنابراین فارغ از آنکه نگاه‌های رایج در ابتدای انقلاب را صحیح بدانیم یا نه، «رویگردانی از نظریات اقتصادی رهبران انقلاب»، «نادیده گرفتن عرف بازار در تعیین حقوق» و «توزیع تبعیض آمیز ثروت از بودجه عمومی» سه نکته مهمی است که نمی‌توان آنها را نادیده گرفت. 🆔 @AzadFekriSchool

📣۵۰ ساعت ارائه و #گفتگو با موضوع «عدالت» دوره ویژه «مدرسه آزادفکری» 🔻با حضور: مسعود و فرهاد نیلی، فرشاد مومنی، عبده تبریزی، حسن سبحانی، بیژن عبدالکریمی، محسن قنبریان، رضا امیدی، حامد قدوسی، پویا ناظران، پرویز امینی، محمد موحدی و ... 🔸هدیه ما: کد تخفیف ۲۰٪ برای #بازنشر این پست (پست یا استوریِ پوستر همراه با تگ آیدی مدرسه) 🔹موضوعات: #عدالت و بازار، فقه و عدالت، پول و بانک، #خصوصی_سازی، یارانه پنهان، #مسکن، بازارهای مالی، #آموزش و #سلامت ⏰شروع دوره: ۸ دیماه 🔺تخفیف #ویژه برای ثبت‌نام گروهی 🔗اطلاعات بیشتر و ثبت نام در سایت مدرسه آزادفکری 🌐 AzadFekriSchool.ir 🆔 @AzadFekriSchool

📝امام خمینی و دموکراسی انقلاب ۵۷ با چه گفتمانی شکل گرفت؟ 🔻«ما بین انتقاد و دعوت مردم به شورش تفاوت قائل هستیم.» شاید ابتدا تصور کنید که این جمله از سوی فردی مثل امام جمعه مشهد یا یکی دیگر از مقامات ارشد نظام بیان شده. اما این جمله‌ای است که آذر ۵۷ نماینده دولت فرانسه به مهمان خود یعنی امام خمینی گفت. 🔹ماجرا از این قرار بود که ۱۱ آذر ۵۷ امام خمینی سربازان ارتش را به فرار از ارتش دعوت کردند و خواستار حمایت از اعتصاب‌ها شدند. امام خمینی در این پیام که خطاب به ملت ایران بود، تاکید کردند: «اعتصابات بزرگ خود را هر چه بيشتر ادامه دهيد، دستگاه اين خائنين ياغى را فلج كنيد. اعانت به اين خائنان، حرام و مخالف رضاى خداست.» 🔸به همین دلیل نماینده دولت فرانسه در ۲۰ آذر ۵۷ به امام خمینی تذکر داد و گفت: «اظهارات شما در این مورد از حد آزادی بیان گذشته است...براى ما بسيار مشكل است كه دعوت به نافرمانى و ايجاد مشكل و بلوا در كشور را بپذيريم.» اما امام خمینی زیر بار حرف او نرفتند و گفتند: «اعتقاد داريم كه سرنوشت ما بايد در دست خودمان باشد.» 🔻امام خمینی همچنین دولت شاه را اینگونه توصیف کردند: «ريشه اختلاف ما با شما، در همان اظهار عقيده است. سرباز، در يك دولت غاصب سرباز نيست. در يك دولتى كه شاه غاصب است و بر تمامى مصالح ملت قيام كرده است، شاه ياغى است. لذا يك قيام مسلحانه هم شورش نيست؛ بلكه ضد شورش است...براى حيثيت فرانسه ضرر دارد كه از يك جانى طرفدارى كند.» 🔹شبیه این سخنان بارها در کلمات امام خمینی تکرار شده و ایشان تاکید زیادی بر پایمال شدن آزادی و انتخاب مردم در حکومت شاه کردند، مثلاً ۲۴ آذر ۵۷ در مصاحبه با یک خبرنگار فلسطینی علت رهبری انقلاب را پایمال شدن سه اصل اسلامی عنوان کردند؛ «اصل لزوم عدالت در حاكم اسلامى»، «آزادى مسلمين در رأى به حاكم و تعيين سرنوشت خود» و «اصل استقلال كشور اسلامى از دخالت اجانب و تسلط آنها بر مقدرات مسلمين.» 🔸این تاکیدات ایشان در حدی بود که در ۱۰ دی ۵۷ گفتند: «قهراً مردم وقتى آزاد هستند يك نفر صالح را انتخاب مى‌‏كنند و آراى عمومى نمى‌‏شود خطا بكند. يک‌وقت يكى مى‌‏خواهد يك كارى بكند اشتباه مى‏‌كند، یک‌وقت يک مملكت سى ميليونى نمى‌‏شود اشتباه بكند. كسى بگويد خوب لَعلَّ يك آدمِ غلطى را گذاشتند؛ اگر غلطى را گذاشتند، قدم اول را كه برداشت همين ملت عزلش مى‏‌كنند تمام مى‏‌شود.» 🔻ایشان بعد از انقلاب در ۸ خرداد ۵۸ با اشاره به ضرورت نهی از منکر مقامات، گفتند: «در صدر اسلام هست که عمر وقتی که گفت اگر من یک کاری کردم شماها چه می‌کنید؟ یک عربی شمشیرش را کشید گفت ما با این، با این شمشیر راستش می‌کنیم! باید مسلمان اینطور باشد که اگر –خلیفه مسلمین و عرض بکنم هر که می‌خواهد باشد– اگر دید پایش را کنار گذاشت، شمشیرش را بکشد که پایت را راست بگذار.» 🔹نمونه دیگر آنکه ۲۹ دی ۶۶ وقتی از امام خمینی سوال شد: «در چه صورت فقیه جامع الشرایط بر جامعۀ اسلامی ولایت دارد؟» ایشان در جواب نوشتند: «تولى امور مسلمين و تشكيل حكومت بستگى دارد به آراى اكثريت مسلمين، كه در قانون اساسى هم از آن ياد شده است، و در صدر اسلام تعبير مى ‏شده به بيعت با ولىّ مسلمين.» 🔸آنچه بیان شد نمونه‌های اندکی از تاکیدات امام خمینی بر حق نصب، حق عزل و حق نقد حاکمان جامعه بود. اما شاید مطلب مهم‌تر این باشد که یک شهروند ایرانی امروز که این سخنان را مرور می‌کند تا چه اندازه آن را با هویت فعلی خود متناسب می‌بیند؟ نظراتتان را برای ما بنویسید و همچنین در صفحه اینستاگرام مدرسه، اطلاعات بیشتری را می‌توانید در پادکستِ «امام خمینی و دموکراسی» بشنوید. 🌐 AzadFekriSchool.ir 🆔 @AzadFekriSchool

📝مصلحت‌گریزی‌های آشکار علی (ع) را چه می‌کنید؟ علی قدرت را قربانی عدالت کرد... 🔸سالهاست می‌شنویم که هدف غایی اسلام هدایت انسا‌نهاست و این امر از مسیر حکومتی اسلامی بر جهانیان می‌گذرد. اما مدعیان باید تعارض این دیدگاه را با سخن و کردار علی توضیح دهند. 🔹۱. سخن علی می‌گوید اگر ماه و خورشید (حکومت جهانیان) را در اختیارم قرار دهند حاضر نیستم دانه‌ای را از دهان موری بگیرم. (نهج البلاغة (صبحی صالح)، خطبه۲۲۴) چه حکومتی گسترده‌تر از حکومت بر تمام جهان؟ کدام حکومت عالی‌تر از حکومت علی؟ واقعا مصلحت حکم نمی‌کند که به خاطر صلاح تاریخ بشیریت یک دانه بی‌ارزش را بگیرد؟ آیا حامیان دیدگاه بالا نباید این عبارت را یک شعار محض و تبلیغاتی بدانند؟ 🔸۲. کردار حکومت کوتاه علی مالامال از مصلحت‌گریزی‌ها به سود عدالتی فوری و حکومت‌برانداز است: 🔻الف) در دورانی که خوارج مشغول ساماندهی و جمع آوری سلاح بودند به نظر مشاوران توجهی نکرد و تا دست به شمشیر نبردند سهم بیت المالشان را که صرف تجهیز می‌شد قطع نکرد. (تاریخ طبری، ج۵، ص۷۳) 🔻ب) در جنگی که توسط دشمنش از آب محروم شده بود با دسترسی به آب آن را در اختیار دشمن گذاشت و ازین موقعیت برای فشار به دشمن استفاده نکرد. (مروج الذهب، ج۲، ص۳۷۷) 🔻ج) وقتی در شورای شش نفره‌ی پس از خلیفه دوم، عبدالرحمن ابن عوف ازو خواست که بگوید راه و رسم شیخین را دنبال می‌کند تا با او بیعت کنند حتی سخن دو پهلو در تایید آن نگفت و حکومت را به کسی سپرد که نطفه خلافت معاویه و فرزندانش در آن بسته شد. (تاریخ الیعقوبی، ج۲، ص۱۶۲) 🔻د) در تعارضات با معاویه که نهایتا حکومتش را به پایان رساند مکررا می‌گفت که طریقه تسلط بر جنگ روانی و فیزیکی معاویه را می‌داند ولی اسلام مانع اوست و چنین نخواهد کرد. (نهج البلاغة (صبحی صالح)، خطبه۲۰۰) 🔻هـ) نمونه دیگر اینکه وقتی امام علی را از نیت توطئه برخی از افراد آگاه می‌کنند و از ایشان می‌خواهند تا گردن آنها را بزنند، امام به آنها می‌گویند: «من با كسى كه به جنگ با من دست نزده و دشمنى‌اش را با من آشكار نكرده و رو در روى من نايستاده پيكار نمى‌‏كنم.» (الغارات، ج۱، ص۳۷۲) 🔹جمع‌بندی: علی با چنین اقداماتی حکومتی را رهبری کرد که کمتر از پنج سال به طول انجامید و بر هر شخص سیاسی آشکار است که همین اقدامات پیش‌گفته از عوامل اصلی شهادت او و سقوط حکومتش بودند. حال چگونه بگوییم که حکومت طریقیت دارد و گاهی (و از نظر بسیاری اکثرا) باید پیگیر مصالح قدرتی باشیم که انشالله روزی به کار عدالت بیاید؟ 👈🏻پ.ن ۱: یکی کردن مفاهیم عدالت و مصلحت و منحل کردن صورت مساله را کنار بگذاریم و واقعیت این مساله را درک کنیم. 👈🏻پ.ن ۲: اینکه «او امام بود و کردار و سخنش در تاریخ می‌ماند پس اینگونه عمل کرد» هم نسبت ناروای عملکرد تبلیغاتی به علی را در خود دارد. لذا از چنین تفکری برحذر باشیم. میزبان نظرات و نقدهای شما هستیم. 🌐 AzadFekriSchool.ir 🆔 @AzadFekriSchool

🔰دوره زمستانه مدرسه فرهنگ و علوم اسلامی ضحی 🇮🇷عقلانیت‌ اجتماعی‌ انقلاب‌ اسلامی 🗓11 اسفند 1400 الی 30 اردیبهشت 1401 🔻در قالب 50 ساعت درس گفتار ▪️هزینه ثبت نام 100 هزار تومان. ⏰ مهلت ثبت نام تا 10 اسفند ماه. فرم ثبت نام 👇 Formaloo.com/zoha 🔹 مدرسه فرهنگ و علوم اسلامی ضحی @m_zoha

📝پیامبر و پاسداشت انسانیت 👈🏻ماجرای کمک پیامبر به زن خواننده‌ی مشرکی که مسلمان هم نشد! ✍️ یادداشتی از مرحوم استاد محمدرضا حکیمی ۱ ﺳﺎﺭه، ﺩﻭ ﺳﺎﻝ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺟﻨﮓ ﺑﺪﺭ ﺍﺯ ﻣﮑﻪ ﺑﻪ ﻣﺪﯾﻨﻪ ﺁﻣﺪ ﻭ ﻧﺰﺩ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﺍﮐﺮﻡ ﺭﻓﺖ. ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﺑﻪ ﺍﻭ ﻓﺮﻣﻮﺩ: – ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺷﺪه‌ﺍﯼ؟ – ﻧﻪ - ﺑﺮﺍﯼ ﻗﺒﻮﻝ ﺩﯾﻦ ﺍﺳﻼﻡ ﺑﻪ ﻣﺪﯾﻨﻪ ﺁﻣﺪهﺍﯼ؟ – ﻧﻪ – ﭘﺲ ﺑﺮﺍﯼ ﭼﻪ ﺁﻣﺪهﺍﯼ؟ ۲ – ﺷﻤﺎ همیشه ﺑﺮﺍﯼ ﻣﺎ ﭘﻨﺎه ﻭ ﭘﺸﺘﯿﺒﺎﻥ ﺑﻮﺩﯾﺪ، ﺍﮐﻨﻮﻥ ﻣﻦ ﭘﺸﺘﯿﺒﺎنی ﻧﺪﺍﺭﻡ ﻭ ﻧﯿﺎﺯﻣﻨﺪ ﺷﺪهﺍﻡ، ﺁﻣﺪهﺍﻡ ﺗﺎ ﺑﻪ ﻣﻦ ﮐﻤﮏ ﮐﻨﯿﺪ؛ نه جامه‌ای دارم، نه مرکبی و نه پولی که زندگی ام را بگذرانم. – ﺗﻮ ﮐﻪ در مکه روزگاری ﺁﻭﺍﺯهﺧﻮﺍﻥِ ﺟﻮﺍﻧﺎﻥ ﺑﻮﺩﯼ، ﭼﻄﻮﺭ شد که ﻣﺤﺘﺎﺝ ﺷﺪﯼ؟ – ﭘﺲ ﺍﺯ ﺟﻨﮓ ﺑﺪﺭ ﮐﺴﯽ ﺑﺮﺍﯼ ﺁﻭﺍﺯهﺧﻮﺍﻧﯽ سراغ من نمی‌آید، فراموش خاص و عام شده‌ام، به سختی زندگی می‌کنم. ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ (ص) ﺑﻪ ﺧﺎﻧﺪﺍﻥ ﺧﻮﺩ ﺩﺳﺘﻮﺭ ﺩﺍﺩﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺯﻥ ﮐﻤﮏ ﮐﻨﻨﺪ. ﺁﻧﺎﻥ ﮐﻤﮏ ﮐﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺍﻭ ﺟﺎﻣﻪ ﻭ ﻣﺮﮐﺐ ﻭ ﭘﻮﻝ ﺩﺍﺩﻧﺪ. ۳ عجیب ﺭﻭﺍیتی است! هم عجیب و هم ﻏﺮﯾﺐ! ﯾﮑﯽ ﺍینکه ﺍﯾﻦ ﺯﻥ ﻣﻮﻗﻌﯽ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻣﮑﻪ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪه ﺑﻮﺩه، ﻫﻢ ﺍﺯ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﮐﻤﮏ ﻣﯽﮔﺮﻓﺘﻪ ﻭ هم ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﭘﻨﺎه ﺍﻭ ﺑﻮﺩه است. ﺩﻭﻡ ﺍینکه ﻧﻔﺮﻣﻮﺩ ﻗﻮﻝ ﺑﺪه ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﮔﯽ ﻧﮑﻨﯽ ﺗﺎ ﮐﻤﮑﺖ ﮐﻨﻢ، ﺑﻠﮑﻪ ﺩﺳﺘﻮﺭ ﺩﺍﺩ ﮐﻤﮑﺶ ﮐﻨﻨﺪ. ﺳﻮﻡ اینکه ﻫﻨﻮﺯ ﻣﺸﺮﮎ ﺑﻮﺩ ﻭ ﻧﻤﯽﺧﻮﺍﺳﺖ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺷﻮﺩ، ﺁﻣﺪ ﮐﻤﮏ ﮔﺮﻓﺖ ﻭ ﺭﻓﺖ! ﺧﺪﺍﯾﺎ! ﻣﺎ ﭼﻪ ﭼﯿﺰﻣﺎﻥ ﺷﺒﯿﻪ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ تو ﺍﺳﺖ؟! 📚 منبع: ﺣﮑﻮﻣﺖ ﺍﺳﻼﻣﯽ، ﺑﺨﺸﯽ ﺍﺯ ﮐﺘﺎﺏ ﺍﻟﺤﯿﺎﺓ ﺟﻠﺪ ﻧﻬﻢ، ﺹ ۲۳۲، ﻧﺸﺮ ﺍﻟﺤﯿﺎﺓ، ﭼﺎﭖ ﺍﻭﻝ، ۱۳۹۱، به نقل از ﻣﺠﻤﻊ ﺍﻟﺒﯿﺎﻥ، ۲۷۰/۹ 🆔 @AzadFekriSchool

📝مطهری، سنت و تجدد آیا استاد مطهری تفاوت خاصی با سایر روحانیون داشت؟ 🔹۱۲ اردیبهشت سالروز شهادت آیت الله مرتضی مطهری است. او در اوایل انقلاب به عنوان رییس شورای انقلاب که عملاً نفر دوم کشور محسوب می‌شد، فعالیت می‌کرد. افرادی مانند علامه طباطبایی و امام خمینی بسیار از او تمجید می‌کنند و او را فیلسوف و فقیه می‌نامند. آیت الله خامنه‌ای نیز معتقد است: «اگر بخواهیم این نظام در ذهن مردم عمق پیدا کند، باید افکار شهید مطهری در بین مردم رواج پیدا کند.» اما با این حال او آیا تفاوت بنیادینی با دیگر روحانیون داشت؟ 🔸بیژن عبدالکریمی از منتقدان اوست و معتقد است: «مطهری نه یک متفکر بلکه یک متکلم بود.» اما می‌گوید: «مطهری صرفاً یک شخص نیست. چه بپسندیم و چه نپسندیم، چه با او موافق باشیم و چه نباشیم، وی نماینده برجسته یک نحوه تفکر رایج و غالب نه تنها صرفاً در کشور ما بلکه در سراسر بلاد مسلمانان است.» 🔹یادداشت‌های استاد مطهری بیانگر نگاه منفی وی به برخی از جریان‌های رسمی روحانیت است. تا جایی که بخشی از آنها را با فراعنه قیاس کرده و ریاست مآبی آنها را دلیل فساد اخلاق طلاب تحلیل کرده است. (یادداشت‌های استاد مطهری، ج۱۳، ص۸۹) او همچنین با انتقاد از طبقه شدن روحانیت، معتقد بوده که فقهای شیعه فتوا به قتل امام زمان خواهند داد چون دکان آنها را خواهد بست! (همان، ص۲۰۶ تا ۲۰۸ و ج۱۵، ص۱۵۰) حتی مطابق نقل مرحوم علی دوانی علت مهاجرت مطهری از قم به تهران، وضعیت حوزه بوده است. (مفاخر اسلام، ج۱۲، ص۲۴۰) 🔸دغدغه بازنگری در تعالیم دینی از سوی او قابل انکار نیست و وضع موجود مسلمانان را وضع بسیار نامطلوبی میدانست و عقب ماندگی مسلمانان از اعتقادات او بود. بر همین اساس می‌گفت: «یا باید بگوییم اسلام، یعنی همان حقیقت اسلام، در مغز و روح این ملت‌ها هست ولی خاصیت اسلام این است که ملت‌ها را عقب می‌برد و یا باید اعتراف کنیم که حقیقت اسلام به صورت اصلی در مغز و روح ما موجود نیست بلکه این فکر اغلب در مغزهای ما به صورت مسخ شده، موجود است و تمام دستورهاى اصولى اسلام در فكر ما تغيير شكل داده.» (مجموعه آثار، ج۲۵، ص۵۰۱) 🔻گفتمان مطهری در نسبت دین با نابرابری‌ها به لحاظ نظری انعطاف داشت. تا جایی که وی گفته بود: «اصل عدالت از مقیاس‏‌هاى اسلام است که باید دید چه چیز بر او منطبق مى‏‌شود. نه این است که آنچه دین گفت عدل است، بلکه آنچه عدل است دین مى‌‏گوید!...مُقدَّسى اقتضا مى‌‏کند که بگوییم دین مقیاس عدالت است اما حقیقت این طور نیست...» (بررسى اجمالى مبانى اقتصاد اسلامى، ص‏۱۴) 🔹مرحوم مطهری بر اساس تحلیل فقهی مساله وکالت و اینکه زن می‌تواند موکل و وکیل باشد، حق رای و نماینده مجلس شدن زنان را به لحاظ دینی توجیه کرد. (مجموعه آثار، ج۲۹، ص۴۶۴) یا وقتی از او درباره تعارض ولایت فقیه با دموکراسی سوال شد، او گفت: اگر ولايت فقيه يك امر انتصابى مى‏‌بود، ممكن بود بگوييم كه اين بر خلاف اصول دموكراسى و نظير سلطنت موروثى است. ولى، فقيه را بر خلاف سلطان و شاه خود مردم انتخاب مى‏‌كنند. بنابراين، اين چه منافاتى دارد با اصول دموكراسى و چه تناقضى هست ميان جمهورى بودن و اسلامى بودن؟» (همان، ج۲۴، ص۳۳۳) 🔸با این حال همچنان برخی مانند بیژن عبدالکریمی تلاش‌های مرحوم مطهری را موفق نمی‌دانند و می‌گویند: «ما در طول تاریخ موارد متعددی دیده ایم که میان احکام عقلی و تجربی بشر با احکام شرعی و فقهی و غیره تعارض وجود دارد. مطهری نیز مثل بسیاری از سنت گرایان و اصحاب تئولوژیک ما راه حل نظام مندی برای خروج از این تعارض ها ارائه نمی دهند.» 🔻بنابراین می‌توان گفت که مرحوم مطهری برای بازنگری در مفاهیم دینی و کارآمدی آن در شرائط جدید، تلاش می‌کرد، اما به هرحال نسبت بسیاری از سخنان او با تعالیم دینی در ابهام قرار دارد. شاید به همین دلیل بوده که سید حسین نصر علی رغم آنکه او را در فلسفه بسیار مستعد توصیف می‌کند، می‌گوید: «مطهری تا اندازه ای متجدد بود. او در میان مواضع سنت گرایی و تجددگرایی گیر کرده بود و مساله را به طور کامل در ذهن خود حل نکرده بود.» (در جست و جوی امر قدسی، ص۱۳۲) متن کامل این یادداشت به همراه منابع آن را در صفحه اینستاگرام مدرسه آزادفکری می‌توانید مطالعه کنید. 🆔 @AzadFekriSchool

📝تاکیدات امام خمینی بر دموکراسی را تا چه اندازه می‌توان جدی گرفت؟ گفتگو درباره این سوال در پادکست جدید 🔻«طلبه‌ای از اتاق ایشان به اتاق که من نشسته بودم، آمد. صدایش زدم و گفتم: امام چه فرمود؟ ایشان گفت امام فرمود: اینکه ما گفتیم #بازرگان را ملت انتخاب کرد، حرفی بود که به خاطر پسند دنیا و جهانیان زدیم تا در برابر آنها پاسخگو باشیم ولی واقع مطلب این است که من خودم ولیّ امر هستم و از همین بابت، ایشان را نصب کردم! من با شنیدن این مطلب از خوشحالی می‌خواستم بال دربیاورم چون فهمیدم که اوضاع و شعارها تغییر می‌کند و بر محور #ولایت_فقیه خواهد شد.» 🔹اینها جملاتی است که آیت الله #سید_کاظم_حائری سال ۱۳۸۰ در مصاحبه‌ای بیان کرد. جملاتی که بین برخی حامیان و مخالفان #امام_خمینی طرفداران جدی داشت. #بنی_صدر که خود را مدافع #دموکراسی عنوان می‌کرد، معتقد بود: «اینکه آقای #خمینی بگوید ۳۵ میلیون نفر بگویند بله من می‌گویم نه! یک دستاورد عظیمی در تاریخ #ایران است. #روحانیون همیشه خود را سخنگویان ملت می‌دانستند.» 🔸آیت الله #محمد_مومن نیز که خود هیچ مدخلیتی برای رضایت و کراهت #مردم در #مشروعیت فقیهِ واجد شرائط قائل نبود، نظر امام خمینی را نیز مطابق دیدگاه خودش معنا می‌کرد و می‌گفت: «امام خمینی هم که #جمهوری_اسلامی را به رای مردم گذاشت برای آن بود که در دنیا نگویند این #حکومت مبتنی بر زور است و مردم با آن مخالفند و چون رای نزدیک به ۱۰۰ درصد مردم موافق با این حکومت بود، لذا جمهوری نام گرفت.» و آیت الله #مصباح_یزدی نیز در کلام مشابهی، همین ادعای آقای مومن را تکرار کرد. 🔻بنابراین بیگانه بودن اندیشه امام خمینی با مشروعیت بخشی #آرای_عمومی، نه تنها از سوی برخی مخالفان ایشان مطرح می‌شود بلکه در میان طرفداران سرشناس ایشان نیز حامیان جدی دارد! ما این بار در پادکستی کوتاه به این پرداختیم که دموکراسی امام خمینی را تا چه اندازه می‌توان جدی گرفت؟ این پادکست را به همراه منابع آن در صفحه یوتیوب ما دنبال کنید: https://www.youtube.com/watch?v=VysT41WGo2M 🆔 @AzadFekriSchool

🎙#پادکست: تاکیدات امام خمینی بر دموکراسی را تا چه اندازه می‌توان جدی گرفت؟ سلب حق تعیین سرنوشت از مردم و معیار قرار دادن ولایت انتصابی فقیه، از اموری است که نه تنها افرادی مانند محمد مومن، سید کاظم حائری، مصباح یزدی و... آن را به امام خمینی نسبت می‌دهند، بلکه در میان مخالفان امام خمینی، افرادی نظیر بنی‌صدر نیز آن را اعتقاد حقیقی امام خمینی عنوان می‌کنند. مثلاً سید کاظم حائری نقل کرده: «طلبه‌ای از اتاق ایشان به اتاق که من نشسته بودم، آمد. صدایش زدم و گفتم: امام چه فرمود؟ ایشان گفت امام فرمود: اینکه ما گفتیم بازرگان را ملت انتخاب کرد، حرفی بود که به خاطر پسند دنیا و جهانیان زدیم تا در برابر آنها پاسخگو باشیم ولی واقع مطلب این است که من خودم ولیّ امر هستم و از همین بابت، ایشان را نصب کردم! من با شنیدن این مطلب از خوشحالی می‌خواستم بال دربیاورم چون فهمیدم که اوضاع و شعارها تغییر می‌کند و بر محور #ولایت_فقیه خواهد شد.» ما در این پادکست به طرح بهتر این مساله می‌پردازیم تا به فهم بهتر سوال و همچنین نظراتی که ممکن است درباره آن باشد، کمک بیشتری کنیم. اما شما هم نظراتتان را حتماً برای ما بنویسید. 🆔 @AzadFekriSchool

🎙آیا ولایت مشروطه فقیه راه حل امروز جامعه ماست؟ (بخش اول) این پادکست را در صفحه یوتیوب مدرسه آزادفکری بشنوید. 🔻«ای گاو مجسم! مشروطه، مشروعه نمی‌شود!» جمله بالا، کلامی است که #کسروی در تاریخ مشروطه میگه سر زبون‌ها افتاده بود و منسوب به ملا عبدالله مازندرانی از علمای طرفدار مشروطه بود. ما در این پادکست که در یوتیوب منتشر کردیم، نمی‌خوایم خیلی به وقایع مشروطه بپردازیم، اما می‌خوایم بحثی رو مطرح کنیم که آیا میشه ایده مشروطه رو به عنوان یک راهکار برای اصلاح وضعیت فعلی جامعه خودمون مطرح بکنیم یا نه؟ اما طبیعتاً لازمه اول یه نگاهی به مشروطه بندازیم و ببینیم محل نزاع چی بود و ایده #جمهوری_اسلامی و #ولایت_فقیه دقیقاً کدوم طرف دعوا رو گرفت؟ 🔻به طور کلی سه رویکرد در قبال مشروطه بود: اول اینکه #مشروطه باید مشروعه باشه؛ این نظریه که #شیخ_فضل_الله_نوری و خیلی های دیگه حامیش بودند، با #سلطنت محمدعلی شاه #قاجار به هر دلیلی که بود، کنار اومده بود و موافقان مشروطه رو به دلیل #ارتداد و اعتقاد به #قانون و ضدیتش با #دین مستحق مرگ دونست. دوم اینکه حکومت غیر مشروع رو باید عادله‌اش کنیم؛ این دیدگاه برای #آخوند_خراسانی و #میرزای_نایینی بود. به هر دلیلی که بود، اینها حکومت قاجارها رو عادله نمیدونستند و معتقد بودند میشه با مشروطه جلوی غصب بیشتر #سلطان رو گرفت. رویکرد سوم برای روشنفکرها بود که اساساً نگاهشون به مساله #برابری بود و شاید با امثال آخوند و نایینی تاحدودی هم داستان شده بودند، اما حتماً با رویکرد اول مخالف بودند. این پادکست رو در صفحه یوتیوب مدرسه بشنوید: https://www.youtube.com/watch?v=QSRitZBEyV0 🆔 @AzadFekriSchool

اسلام منهای آخوند؟! علی شریعتی به دنبال چه بود؟ در پادکست جدید مدرسه که در یوتیوب منتشر کردیم، از تز «اسلام منهای آخوندِ شریعتی» و نگاه تحول‌خواهانه‌اش به دین صحبت کردیم. از آیت الله سید محمدحسین تهرانی گفتیم که به استاد مطهری پیشنهاد داد تا حسینیه ارشاد به دلیل شریعتی، عمریه اضلال شود! یا آقای مصباح که معتقد بود باب مسخره کردن نصوص دینی در عصر رو شریعتی باب کرد. از استاد مطهری گفتیم که شریعتی رو به اسلام سرایی متهم می‌کرد و انتقادات آیت الله خامنه‌ای به افراط و تفریط مرحوم مطهری رو مطرح کردیم و از راز حمایت بهشتی از شریعتی پرده برداشتیم. همچنین از تجدید نظر طلبانی مانند مصطفی ملکیان که سخنان شریعتی رو «هیاهو بر سر هیچ» توصیف کردند و از روشنفکرانی مانند عبدالکریم سروش و داستان «دستان گزینشگر شریعتی» صحبت کردیم. در پایان بحث رو با سخنانی از بیژن عبدالکریمی و نیاز امروز جامعه ما به تفکر شریعتی به پایان رسوندیم و این سوال رو مطرح کردیم که شریعتی چه راه حل نظام مندی برای برطرف شدن تعارضات سنت و عقلانیت جدید داره؟ https://youtu.be/bbbTnWR9jxs 🆔 @AzadFekriSchool

📝از وضع موعود تا وضع موجود! آیت الله بهشتی را چگونه باید تحلیل کرد؟ 🔻بهشتی را از زوایای مختلفی می‌توان مورد بحث قرار داد. مثلاً می‌توان از زمانی گفت که جلوی قانونی شدن شکنجه را گرفت و گفت: «مساله، راه چیزی باز شدن است. به محض اینکه این راه باز شد و خواستند کسی را که متهم به بزرگترین جرم‌ها باشد، یک سیلی به او بزنند، مطمئن باشید که به داغ کردن همه افراد منتهی می‌شود. پس این راه را باید بست یعنی اگر حتی ده نفر از افراد سرشناس ربوده شوند و این راه باز نشود، جامعه سالمتر است.» (مشروح مذاکرات قانون اساسی، ص۷۷۸) 🔹یا به پیشنهاد اصل ۵۶ قانون اساسی و پذیرفتن حق تعیین سرنوشت از سوی او اشاره کرد که وقتی اعتراض شد حق تعیین سرنوشت با ولایت فقیه -که در اصل پنج قانون اساسی به رسمیت شناخته شده بود- در تضاد است، گفت: «حتی اصل پنجم فارغ از نقش مردم نیست. وقتی اصل پنجم را به آن صورت قبول کردید چه فرد باشد و چه شورا، اینها به هرحال با انتخاب مردم و پذیرش مردم سر و کار دارد.» (مشروح مذاکرات قانون اساسی، ص۵۲۳) 🔸همچنین جالب است که او علی رغم تمایل خبرگان قانون اساسی به درج مرد بودن رییس جمهور، با مدیریت جلسه، مساله را به سمت عنوان مبهم «رجل سیاسی» برد تا به قول خودش راه بازنگری در این اصل برای آیندگان فراهم باشد. (نک: مشروح مذاکرات قانون اساسی، ص۱۷۷۰ تا ۱۷۷۲ و مبانی نظری قانون اساسی، ص۵۶ تا ۵۸) 🔻یا وقتی برخی، از مشروط شدن بازنگری در قانون اساسی به «رفراندومِ با فرمان رهبر» حرف می‌زدند، بهشتی گفت: «وقتي كه الان قانونيت قانون اساسي با رفراندوم است. بنابراين راه هميشه باز است و احتياج به اصل ندارد و مي‏تواند در آينده به راحتي خودش راه تجديدنظر را پيدا كند...» (مشروح مذاکرات قانون اساسی، ص۱۷۳۵) 🔹یا از انعطافش در قبال شریعتی بگوییم؛ در فضایی که هم‌مسلکانش او را بد دین و منحرف تلقی می‌کردند، او را «جست‌وجوگری در مسیر شدن» توصیف کرد. یا وقتی برخی انقلابیون سرمست پیروزی و خوشحال از اقدامات خلخالی و محاکمه افرادی مثل هویدا بودند، بهشتی در شورای انقلاب گفت: «در این دادگاه، هویدا محاکمه نمی‌شود، اسلام محاکمه می‌شود!» (مشروح مذاکرات شورای انقلاب، جلسه ۱۳۵۷/۱۲/۲۷) 🔸با این حال اما برخی معتقدند نمی‌توان بهشتی را چهره‌ای آزادی‌خواه عنوان کرد. چون مثلاً او در ۱۲ دی ۵۹ خطر راننده تاکسی‌های ضدانقلاب را گوشزد می کند و می‌گوید: «بنده این دغدغه هایی رو که این روزها هی این‌ور و آن‌ور، در این روزنامه و آن روزنامه منتشر می کنند و پچ و پچ می کنند توی این تاکسی‌ها -گویا حدود ۲هزارتا تاکسی ضدانقلابی داریم که ملت ما باید این راننده‌های ضدانقلابی تاکسی را رسما شناسایی و به مقامات قضایی معرفی کند-ما این دغدغه ها و این دلهره آفرینی‌ها را کلا غلط و نابجا و برخلاف واقعیت موجود یافتیم.» 🔹یا در زمان ریاست او بر دیوان عالی کشور اعدام‌های مناقشه برانگیزی صورت گرفت که یکی از آنها اعدام فرخ‌رو پارسا بود. زنی که وزیر آموزش و پرورش بود و با بهشتی در زمان پهلوی ارتباط خوبی داشت، اما در زمان مدیریت بهشتی بر نظام قضایی کشور، با اتهام افساد فی الارض اعدام شد. 🔸از همه اینها مهم‌تر نقش آفرینی او در مذاکرات قانون اساسی، شورای انقلاب و... سبب شد تا برخی او را معمار ساختار فعلی بدانند. محمد توسلی دبیر فعلی نهضت آزادی از قول مرحوم بازرگان نقل می‌کند که وی می‌گفته: «ما دو بهشتی داریم؛ بهشتی قبل از انقلاب و بهشتی بعد از انقلاب.» 🔺به نظر شما آیت الله بهشتی را چگونه باید تحلیل کرد؟ اطلاعاتی را که فکر می‌کنید در شناخت بیشتر بهشتی موثر است، برای ما ارسال کنید. 🆔 @AzadFekriSchool

🎙#پادکست: اسلام منهای آخوند؟! علی شریعتی به دنبال چه بود؟ 🆔 @AzadFekriSchool

📝اسلامِ منهای آخوند؟! علی شریعتی به دنبال چه بود؟ 🔻«همان طور که دکتر مصدق تز «اقتصاد منهای نفت» را طرح کرد تا استقلال نهضت را پی ریزی کند و آن را از بند اسارت و احتیاج به کمپانی استعماری سابق آزاد سازد، تز «اسلام منهای آخوند» در جامعه تحقق یافته است...اسلام از چارچوب‌های تنگ قرون وسطایی و اسارت در کلیساهای کشیشی و طرز فکر جهالت پرور و تقلید سازی که مردم را عوام کالانعام بار آورده بود، آزاد شده.» 🔹متنی که خواندید، جملات علی شریعتی در کتاب با مخاطب‌های آشنا است. فردی که خود را جامعه شناس می‌دانست اما در قامت یک اسلام شناس بسیاری از باورهای دینی مرسوم را به چالش کشید. آیت الله مصباح یزدی در مصاحبه‌ای درباره شریعتی گفت: «کسی که علنا در این عصر، مسخره کردن نصوص‌ اسلامی را فـتح بـاب کـرد، ایشان بود.» شهید مطهری نیز بسیار قاطع مقابل شریعتی ایستاد و او را به «اسلام سرایی» متهم کرد. 🔸استاد مطهری در حاشیه بر جزوه اسلام شناسی شریعتی نوشت: «این جزوه مانند غالب نوشته‌های نویسنده، از نظر ادبی و هنری اعلی است و از نظر علمی متوسط است و از نظر فلسفی کمتر از متوسط و از نظر دینی و اسلامی صفر است.» اما جالب آنکه آیت الله خامنه‌ای سال 60 از گفتگویشان با شریعتی روایت می‌کنند و او را معتقد به روحانیت می‌دانند و می‌گویند: «درمورد روحانیت او تصورش این بود که روحانیون به رسالتی که روحانیت بر دوش دارد به طور کامل عمل نمی‌کنند.» 🔹حتی آیت الله خامنه‌ای در حاشیه‌ای بر کتاب «جریانها و سازمانهای مذهبی‌سیاسی ایران» نوشته‌اند: «نظرات مرحوم شهید مطهری در باره شریعتی – چه در آغاز آشنائیشان که تا دو سه سال از وی به نحو شگفت آوری ستایش می کرد و چه در سالهای بعد که از او به نحو شگفت آوری مذمت می فرمود – غالبا مبالغه آمیز ... بود. در همین مطالبی که ایشان به امام مرقوم داشته، نشانه های بزرگنمایی آشکار است. برخی دیگر از دوستان ما از جمله مرحوم شهید بهشتی نیز همین نظر را در باره اظهارات شهید مطهری داشتند.» 🔻با این حال تلقی روحانیون از شریعتی تا حدی بود که سید محمدحسین تهرانی او را معتقد به وحی نمی‌دانست و باور داشت که شریعتی به دنبال یک پروتستانیسم اسلامی است تا دین را از محتوای وحیانی آن خارج سازد و بر همین اساس به مطهری گفت اسم «حسینیه ارشاد» را «عُمَریّه اضلال» بگذارید! جالب آنکه شریعتی در میان روشنفکران و نواندیشان دینی نیز مخالفان جدی دارد. 🔹مصطفی ملکیان سخنان او را «هیاهو بر سر هیچ» توصیف می‌کند و عبدالکریم سروش او را با حقیقت کم‌مهر عنوان می‌کند و می‌گوید: «امام حسین(ع) و شهادتش که استثنائی در سلسله امامت بود، در دستان گزینشگر شریعتی بدل به قاعده می شود و بوعلی سینا که فخر فرهنگ ایران بود در پای ابوذر تحقیر می شود تا سلاح ایدئولوژیک لازم برای فروکوفتن سلطنت فراهم آید و اسلام انقلابی بر سکولاریزم سلطنتی پیروز گردد. همراه شدن نیتی صواب با روشی ناصواب کمترین عیبش این است که ناماندگار است.» 🔸اما افراد دیگری از حرکت شریعتی دفاع می‌کنند و حتی آن را نیاز امروز جامعه ما بیان می‌کنند. بیژن عبدالکریمی می‌گوید: «متأسفانه ما چنین انسان‌هایی همچون شریعتی که با زبان سنت و زبان علم مدرن آشنا بود، خیلی کم داریم...» عبدالکریمی معتقد است: «او ادعاهای دن کیشوتی برای تغییر جهان را نداشت و بیش از همه سنت گرایان مولفه های جهان مدرن را درک و به رسمیت می شناسد. شریعتی آزادی را به رسمیت می شناسد. این به رسمیت شناختن را در هیچ یک از روشنفکران سنتی نمی بینید. شریعتی از دینی سخن می گوید که با آزادی که از مقومات جهان جدید است، سازگار است.» 🔺در هر صورت، برخی ناظران، آثار شریعتی را بیشتر مانع می‌دانند تا جامع! یعنی او بیشتر با چیزی که نمی‌خواهد مرزبندی می‌کند. بیژن عبدالکریمی با ادعای وجود تعارضاتی بین سنت و عقلانیت جدید، مطهری را نقد کرده و گفته بود: «مطهری نیز مثل بسیاری از سنت گرایان و اصحاب تئولوژیک ما راه حل نظام مندی برای خروج از این تعارض ها ارائه نمی دهند.» اما سوال این است که تفکر شریعتی با چه مختصاتی توانایی رفع این تعارضات ادعا شده را دارد؟ 👈🏻در پادکست اسلام منهای آخوند، این مطلب با اطلاعات بیشتری به همراه ذکر منابع کامل آن منتشر شده است. 🆔 @AzadFekriSchool

موافقان و مخالفان سقط جنین چه می‌گویند؟ روایت کامل از دیدگاه‌های موافقین و مخالفین مطرح در سطرح جهان را در قالب گفتگویی چالشی در پادکست جدید مدرسه بشنوید! ۱. شاید شما هم وقتی از سقط جنین یا به قول موافقانش «پایان داوطلبانه بارداری» چیزی به گوش‌تان می‌خورد، مساله را درباره «انسان بودن/نبودن یا حق حیات داشتن/نداشتن جنین» در نظر می‌گیرید که مورد اختلاف قرار گرفته. اما این مطلبی است که از ۱۹۷۱ به بعد دیگر در آمریکا موضوعیتی ندارد! اینجا بحث از حق سقط فرزند سالم و بی‌خطر برای مادر تا ۹ ماهگی است و به تجاوز محدود نمی‌شود. ۲. وقتی نورما مک‌کوروی کارمند مشروب‌فروشی در تگزاس حامله شد، فردی به او سقط جنین را پیشنهاد کرد. اما پزشک به خاطر منع قانونی سقط جنین در آن زمان، از پذیرش درخواست او خودداری کرد اما روی کاغذی نام دو نفر را برای او نوشت. جین رویی فکر کرد آن دو نفر پزشک هستند، اما بعد از تماس با آنها متوجه شد که هردوی آنها حقوقدان و فمنیست هستند. آنها با شکایت از قاضی ایالت تگزاس در دادگاه عالی توانستند ۷ به ۲ به نفع خانم رویی حکم بگیرند و حقوق گسترده‌ای برای حق سقط زنان در آمریکا بدست آورند. بر طبق این حکم، همه ایالات ملزم بودند که در دو بخش نخست بارداری (یعنی تا ۲۴ هفته) حق سقط را به رسمت بشناسند و در سه ماه آخر می‌توانستند آن را به خطر مرگ مادر محدود کنند. ۳. اکنون که با حکم جدید دادگاه عالی آمریکا، حق سقط به ایالات الزام نمی‌شود و هر ایالت با رای مجلس نمایندگان می‌تواند قوانین خود را تصویب کند (سقط را محدود به موارد خاص نموده یا آن را گسترش دهد)، بحث اخلاقی در این باره جدی شده و ماهم ادله موافقان و مخالفان را مرور خواهیم کرد. ۴. نکته مهم این است که وقتی از موافقان سقط صحبت می‌کنیم باید فضای آمریکا را در نظر بگیریم که موافقان (دموکرات‌ها)، این حق را تا پیش از لحظه تولد در ۹ ماهگی درخواست می‌کنند و رای قبلی دادگاه هم برای‌شان حداقلی بود. ۵. در همین راستا، تامسون استاد فلسفه دانشگاه MIT اعتقاد دارد که حق سقط را می‌توان با فرض زنده بودن و حق حیات داشتن جنین اثبات کرد. او با طرح مثالی (که به ویولونیست معروف شده) گفت: فرض کنید که وقتی از خواب بیدار می‌شوید می‌بینید که شما را در بیمارستانی به یک ویولونیست برای ادامه حیات آن شخص متصل کرده‌اند و به شما می‌گویند اگر ۹ ماه در این بیمارستان بمانید، حال این شخص خوب می‌شود و اگر بروی می‌میرد! تامسون می‌گوید: همان طور که در این مثال، شما اخلاقاً مجاز به ترک موقعیت خود هستید و کسی شما را برای رفتن سرزنش نمی‌کند، در سقط جنین هم مادر این اختیار را دارد که داوطلبانه به بارداری خاتمه دهد. ۶. برخی در اینجا اشکال کرده‌اند که در این مثال ذهنی، آن فرد اراده‌ای برای اتصال به ویولونیست نداشته و بنابراین ارتباطی با بارداری ندارد. در اینجا خانم تامسون نتیجه می‌گیرد که شما حق سقط درباره تجاوز را پذیرفته‌اید و تلاش می‌کند صحت مثال خود در تمامی موارد بارداری را پله پله استنتاج کند. ۷. در نهایت خانم تامسون اظهار می‌کند که رابطه مادر با جنین مانند ارتباط میان هر دو فردی در جهان است که ممکن است یک نفر برای زنده بودن به پول یا داشته‌ای از فرد دوم نیاز داشته باشد. در این حالت کمک شخص دوم صرفا لطف است و هیچ‌گاه نمی‌توان شخصی را به خاطر کمک نکردن محاکمه کرد. به همین سیاق از نظر او مادر به فرزند لطف می‌کند و حق حیات جنین، مسئولیتی کیفری را متوجه مادر نمی‌نماید. ۸. مخالفان خانم تامسون (که عمدتا حق سقط در تجاوز را می‌پذیرند)، دو اشکال اساسی دارند. اولا معتقدند که با مثال تامسون یک پدر هم حق دارد فرزند خود را بعد از تولد بکشد (چون هزینه پدر برای فرزند، لطف است) و یا اگر فرزندی در حادثه‌ای معلول شد جانش را بگیرند. همین‌طور آنها مفهوم «موافقت ضمنی» را مطرح می‌نمایند و معتقدند نوعی پذیرش ضمنی در هر رابطه جنسی برای احتمال پیدایش فرزند وجود دارد که مسئولیت پدر و مادر به فرزند برخاسته از آن است. ۹. این مطلب فشرده برای آگاهی شما از این موضوع تنظیم شده است. تمامی بحث‌ها در این رابطه در یک پادکست دو قسمتی منتشر شده که دیدگاه‌های موافقان و مخالفان در یک گفتگوی چالشی بیان می‌شود. برای آشنایی بیشتر با این مباحث پادکست ما را در کانال یوتیوب بشنوید! 🎙قسمت اول: 🔗 https://youtu.be/v_Fuo005arM 🎙قسمت دوم: 🔗 https://youtu.be/sogt6i1lMu4 🆔 @AzadFekriSchool ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1. Roe v. Wade, 410 U.S. 113 (1973) 2. Thomson, Judith Jarvis. “A Defense of Abortion.” 3. Keith J. Pavlischek, "Abortion Logic and Paternal Responsibility: One More Look at Judith Thomson's 'A Defense of Abortion,"' 4. Bonnie Steinbock, Life before Birth: The Moral and Legal Status of Embryos and Fetuses

🔻آیا با وجود دین، راهی به آزادی هست؟ 🔹این روزها که فضای رادیکالی در میان فعالان سیاسی ایرانی حکم‌فرما شده و عملاً با دوگانه «استمرارطلبی و براندازی» مواجه شده‌ایم، بیم آن هست که فرهنگ گفتگویِ دور از فضاهای استادیومی، دچار چالش‌های جدی شود. 🔸بر همین اساس، تصمیم گرفتیم تا این‌بار به مناسبت فضای داغی که در سیاست ایران حاکم شده، به ارتباط انقلاب ۵۷ با مساله آزادی بپردازیم و از این سوال صحبت کنیم که مشخصاً با چه ایده‌هایی یک خوانشی از دین با قدرت پا به عرصه سیاست گذاشت و آیا آن ایده‌ها مانع آزادی هستند یا نه؟ 🔹بر همین اساس، اولین گفتگو را با محوریت تقابلی که بازرگان با بهشتی داشت، پیگیری می‌کنیم و مهمان اول ما در این برنامه، مهندس توسلی دبیر کل نهضت آزادی خواهد بود. این گفتگوها به صورت زنده در صفحه یوتیوب مدرسه آزادفکری پخش می‌شود و پس از آن در سایر شبکه‌های اجتماعی ما قابل دسترس خواهد بود. 👈🏻سوالاتی را که به نظرتان مناسب است در این گفتگوها پیگیری کنیم، برای ما بنویسید. 🆔 @AzadFekriSchool

📝وقتی هاشمی رفسنجانی خواستار اردوی کار اجباری برای بدحجاب‌ها شد! نگاهی به نظرات برخی سیاستمداران مشهور پیرامون قانون حجاب (بخش اول) 🔻ما الان افرادی را می بینیم و هر قدر نصیحت می کنیم و از طریق تقوا می خواهیم به این محیط سالم برسانیم هنوز یک مقاومت های منفی هست و خانم هایی متاسفانه پس از هفت سال از انقلاب هنوز به این راضی اند که مقداری از مویشان بیرون باشد. 🔹تا به حال با این طور افراد خیلی با نصیحت و موعظه برخورد کرده ایم و هنوز هم بعضی از شهرهای بزرگ این بلیه را دارند و در بعضی مغازه ها این گونه مسائل ترویج می شود و در بعضی ادارات هنوز خوب مراعات نمی شود و این ها خطرناک است. 🔸فکر می کنم که پس از هفت سال، تحمل ما هم تمام بشود، مردم حزب الله چند بار طغیان [کردند] و دیدید که در خیابان ها ریختند و از همین تریبون نماز جمعه وزیر کشور و دیگران خواهش کردند و به آن ها وعده دادیم که این ها خودشان آدم می شوند و باز می بینیم که مثل این که این ها یک مقدار احتیاج به خشونت دارند! 🔻البته شورای عالی قضایی یک پیش نویس لایحه ای را تهیه کرده و ما قبلا به حزب الله وعده داده بودیم که عمل می کنیم و مقدماتش را فراهم کرده اند و همین روزها به مجلس می آید. این لایحه در نظر گرفته است که اردوگاه هایی در مناطقی در نظر بگیرند برای بازسازی خانم ها و آقایانی که دچار مرحله ای از فساد اخلاق هستند. (تکبیر نمازگزاران) 🔹فکر شده که این ها نوعا آدم های مرفهی هستند که درد مشقت کار و این حرف ها را نچشیده‌اند و با پول‌های بادآورده‌ای که یا شوهران‌شان دزدیده یا خودشان می دزدند یا به ارث رسیده و یا از چیزهای دیگر، دیگر این جوری به بار آمده اند و فکر شده که در هر منطقه ای یک اردوگاه برای این‌ها درست کنند و در آن اردوگاه وسایل کار بگذارند، معلمین اخلاق نیز در آن جا بگذارند. 🔸[با] احکام دادگاه؛ یعنی همین طوری نیست که از خیابان بگیرند و به آن جا ببرند، کسانی که این جوری می کنند دادگاه های فوری می دهند و دادگاه ها این ها را محاکمه می کنند و اگر دیدند که مداومت بوده این ها را تحویل به اردوگاه می دهند، تعیین هم می کنند ۳ ماه، ۲ ماه، ۵ ماه، یک سال، دو هفته آن جا بماند درس بخوانند و کار هم بکنند، خرجشان را هم باید خودشان در آن جا بدهند. 🔺چون این ها نوعا از قشر مرفه هستند...کسانی که این جور لباس ها را وارد می کنند و کسانی که به نحوی ویدئو و نوار وارد می کنند و می آورند همه توی این مجموعه خوابیده... 🔗منبع : روزنامه جمهوری_اسلامی، ۱۳ اردیبهشت ۱۳۶۵، ص۱۰ 🆔 @AzadFekriSchool

📝تصورشان این است که انقلاب برای حجاب است! مروری بر نظرات برخی سیاستمداران درباره قانون حجاب (بخش دوم) 🔻۱۳ اسفند ۵۷ امام خمینی در جمع صدها نفر از بانوان گفتند: «آنها كه زنها را مى‏‌خواهند ملعبه مردان و ملعبه جوانهاى فاسد قرار بدهند خيانتكارند. زنها نبايد گول بخورند؛ زنها گمان نكنند كه اين مقام زن است كه بايد بزك كرده بيرون برود با سرِ باز و لخت! اين مقام زن نيست؛ اين عروسك بازى است نه زن. زن بايد شجاع باشد؛ زن بايد در مقدرات اساسى مملكت دخالت بكند. زن آدم‏ساز است؛ زن مربى انسان است.» 🔹ایشان همچنین دو روز بعد آن در ۱۵ اسفند ۱۳۵۷ گفتند: «در وزارتخانه‌‏هاى اسلامى نبايد زن‌هاى لخت بيايند؛ زنها بروند اما با حجاب باشند. مانعى ندارد بروند؛ اما كار بكنند، لكن با حجاب شرعى باشند، با حفظ جهات شرعى باشند...» شاید این تاکیدات بود که باعث شکل‌گیری تظاهراتی از سوی برخی زنان در تهران شد. 🔸در مذاکرات شورای انقلاب به تاریخ ۱۷ اسفند ۵۷ گفتگوهایی درباره این مطلب رد و بدل شده است. علی رغم اینکه آیت الله طالقانی مخالف قانون حجاب عنوان می‌شود، به نظر می‌رسد این نسبت نه تنها صحیح نیست، بلکه ایشان این مواضع امام خمینی را می‌پسندند و می‌گویند: «از دیروز تا حالا زنها غوغا کرده‌اند! بدون حجاب [به ادارات] راه ندهید....سخنرانی فیضیه عالی بود!» 🔻اما از سوی برخی این مطلب در تضاد با دیگر سخنان امام خمینی مخصوصاً سخنان پاریس تلقی می‌شد. به همین دلیل بنی‌صدر می‌گوید: «[امام خمینی]در مورد زنان گفته‌اند بهتر است ولی در روزنامه نوشته باید حجاب داشته باشند. آقا گفته‌اند زنان آزادند.» مرحوم مطهری این ادعا را انکار می‌کنند و می‌گویند: «نه کسی نگفته!» مطهری تاکید می‌کند که برای مقابله با بدحجابی نمی‌گوییم کتک بزنید. 🔹بازرگان اما انتقادات صریح‌تری را مطرح می‌کند. او با اشاره به رفتن امام به قم و نبودن ایشان در تهران، می‌گوید: «یکی از اشکالات، رفتن آقا به قم است.» بازرگان ظاهراً با اشاره به روحانیون یا مذهبی‌های قم می‌گوید: «آنها تصورشان این است که انقلاب برای حجاب است. اینها باید به تدریج باشد.» 🔸بازرگان در پله بعدی، انتقاد صریح‌تری مطرح می‌کند و می‌گوید: «امام تا وقتی در اروپا بودند، چیزهای مترقی می‌گفتند...وضع آقا مثل شاه سابق شد. شاه نمی‌گفت سر شما را می‌بُرم. چیز خوب می‌گفت. آقا هم همین‌طور.» سحابی نیز در همین راستا می‌گوید: «از یک سال اخیر دیدیم که زنها علاقه‌مند به اسلام شدند. با این حکم همه برمی‌گردند.» 🔺در هر صورت سخنان بازرگان درباره اینکه تصور برخی این بوده که انقلاب بر حجاب است، نکته جالبی به نظر می‌رسد. حتی موسوی تبریزی از فعالان فعلی اصلاح طلب که در دهه شصت دادستان بود، سال ۶۲ طی مصاحبه‌ای گفته بود: «آن خانم بی‌حجاب که با وضع بدی بیرون می‌آید عملاً مانند یک تابلویی است که یک کسی بردارد و روی آن بنویسد «مرگ بر انقلاب اسلامی‌» یعنی آن خانم بی حجاب و موهای سرش عین نوشته: مرگ بر انقلاب اسلامی است.» (روزنامه اطلاعات، ۸ فروردین ۱۳۶۲) 🆔 @AzadFekriSchool

📝شهید بهشتی با قانون حجاب مخالف بود؟! مروری بر نظرات سیاست‌مداران و فضای رسانه‌ها درباره قانون حجاب (بخش سوم) 🔹اسفند۹۶ علیرضا بهشتی از قول پدرش نقل کرد: «تفکر شهید بهشتی قطعاً با حجاب اجباری سازگاری نداشت.» او در مصاحبه‌ای پس از نقل این جمله گفت: «در این زمینه چه برای برداشتن حجاب باشد و چه برای گذاشتن آن، اجبار جواب نمی دهد. با طبع انسان سازگار نیست و پیامبر هم این کار را نکرد. البته فرهنگ سازی، روشنگری و تبلیغ برای حجاب خوب است.» و مشی پدرش را نیز همین‌گونه معرفی کرد. 🔸در ماه جاری نیز دختر شهید بهشتی در گفتگو با یکی از رسانه‌ها گفته: «پدر، هیچ‌گاه تحکم به داشتن حجاب و رعایت موازین شرعی نکردند، زیرا معتقد بودند اجبار در دین باعث دوری جوانان از مکتب پویای اسلام می‌شود. هنوز هم بدخواهان ایشان درصددند که از انتشار این افکار جلوگیری کنند.» 🔻اما آیا چنین روایتی از شهید بهشتی صحیح است؟ در کتاب جاودانه تاریخ کلمات صریحی بهشتی دراین‌باره نقل شده که در ادامه عیناً آنها را ذکر می‌کنیم: 💬براي اينكه بقيه انسان‌ها حاكم بر هوايشان بمانند، بايد بكوشيم محيط هم طبيعي باشد كه از در و ديوارش انگيزه فساد نبارد و به محض اينكه ما خواستيم محيط را از اين آلودگي‌ها پاک كنيم خود به خود مقداري از آزادي‌ها گرفته مي‌شود. اگر به آن خانم گفتند خانم شما آزادي فرياد براي آزادي هم برآوريد درست، اما خانم مسلمان در كوچه و خيابان كه مي‌آيي لباس و پوشش شما ساده باشد، اندام‌هاي بدن و موي سر شما پوشيده باشد، آنچه با پوشش ساده نه دل فريب و سخن گفتن و نحوه برخورد با اين و آن و طرز راه رفتن همه آنها هم با وقار و سنگين و متين باشد، در خور پاكدامني بانوي والا قدر مسلمان پيوسته به خدا باشد. 💬خوب در اينجا اگر اين را به او گفتند و شنيد بازهم آزادي او حفظ شده چون خودش آزادانه شنيده اما اگر نخواست آزادانه بشنود بگويد اين چيزهايي كه شما می گویید خوب است ولي من دلم مي‌خواهد نيمه برهنه از خانه بيرون بيايم، با آرايش تمام عيار در خيابان ظاهر شوم! در اينجا نظام اسلامي با او چه كند؟ آزادي او را حفظ و رعايت كند و به او بگويد آزادي خانم؟ ما حرف خودمان را به شما زده ايم، شما مي‌خواهي گوش كن يا گوش نكن آزاد هستي؟ گوش كردي خوشا به سعادتت گوش نكردي عذابش دامن خودت را مي‌گيرد؟ نخير! در آنجا ما نهي از منكر مي‌كنيم در اين صورت خود به خود مقداري از آزادي اين خواهرها را از دستشان مي‌گيريم. و نه به خاطر اينكه دشمن آزادي او و آزادي بشريت باشيم، به خاطر اينكه دوست و خواستار آزادي او و آزادي بشريت هستيم. 💬تو اي خانم! بنشين با خودت بينديش در درونت چه انگيزه‌اي هست كه تو را وا مي‌دارد به جاي پوشش با كرامتي كه اسلام براي تو در نظر گرفته است مي‌خواهي بدون اين پوشش به خيابانها و كوچه‌ها بيايي؟ آيا خودآگاه يا ناخودآگاه در اعماق روحت خودنمايي و ميل به خودنمايي و نمايش دادن خويشتن در برابر ديدگان ديگران تو را به اين گناه وا نمي‌دارد؟ و اگر تو نتوانستي اين تمايل و يا جهل يا هر چيز را در خودت مهار كني و دوباره خواستي اين گونه بيرون بيايي بايد به شما بگوییم كه جامعه ما چنين وضعي را در محيط اجتماعيش تحمل نمي‌كند. (پایان نقل قول) 🔗منبع: جاودانه تاریخ، انتشارات روزنامه جمهوری اسلامی، ج۴، ص۱۹۴ تا ۱۹۸ 🆔 @AzadFekriSchool

🔻توصیفات روزنامه جمهوری اسلامی از تجمع علیه قانونی شدن حجاب در تیر ۱۳۵۹ مدیر مسئول و سردبیر این روزنامه در آن زمان میرحسین موسوی بود. 🆔 @AzadFekriSchool

📝تظاهرات نفرت‌بار و چندش‌انگیز! روزنامه جمهوری اسلامی در تیر ۵۹ تجمع بدحجابان را چگونه توصیف کرد؟ مروری بر نظرات سیاست‌مداران و فضای رسانه‌ها درباره قانون حجاب (بخش چهارم) 🔻«هزار تن از زنان اشراف علیه اسلام تظاهرات کردند» این توصیفی است که روزنامه جمهوری در ۱۵ تیر ۱۳۵۹ درباره زنانِ مخالفِ قانونی شدن حجاب به کار برد. مدیر مسئول و سردبیر روزنامه جمهوری اسلامی در آن زمان، میرحسین موسوی بود. 🔹سرمقاله این روزنامه با عنوان «تلاش مذبوحانه» منتشر شد و در آن، تجمع این زنان، «نفرت بار» و «چندش‌انگیز» و «نمودار حماقت عظیم ضد انقلاب» عنوان شده بود. در قسمت دیگر صفحه نخست این روزنامه گفته شده بود: «تظاهرکنندگان در سوگ ارزش‌های شاهنشاهی سیاه پوشیده بودند.» و آنها را «میراث‌خواران فرهنگ آمریکایی» خوانده بود. 🔸اما در صفحه ۶، این روزنامه با انتشار چهره برخی از این زنان، توصیفات جالبی را برای آنها استفاده کرد. مثلاً درباره تصویری گفته بود: «مانکن‌های خیابانی در مقابل درب نخست وزیری به نمایش و تظاهر مد پرداخته‌اند.» یا در توصیف عکس دیگری گفته بود: «شیلی را به یاد بیاورید! فقط قابلمه‌هایشان را با خود نیاورده‌اند.» 🔻زن دیگری با این عناوین توصیف شده: «نمونه مجسم غرب‌زدگی و غرب‌انگاری و بی‌خیالی و پوچ‌اندیشی و شاه‌باوری» یا با تمسخر تعداد کم تجمع‌کنندگان نوشته شده: «گوشه‌ای از تظاهرات میلیونیِ ضدحجاب!» و برخی از آنها را «عزاداران مرگ طاغوت» عنوان کرده بود. درباره عکس زن دیگری نوشته بود: «با خود می‌گوید پوشش اسلامی اجازه به نمایش گذاشتن میزان وابستگی را نمی‌دهد!» 🔹گروه دیگری از زنان را اینگونه تحلیل کرده بود: «دیروز تهران شاهد تظاهرات زنانی بود که هر بیننده‌ای را به اعجاب وامی‌داشت. تظاهرکنندگان که از قشر محروم و مستضعف! جامعه بودند بر علیه سرمایه‌داری وابسته! شعار می‌دادند. در نگاه دوم، امجدیه...قانون اساسی و بختیار تداعی می‌شد.» 🔸این مطلب به یک صفحه محدود نشد. در صفحه بعدی این روزنامه نیز نوشته شده بود: «ارمغان‌های رژیم کفر و وابستگی و فساد و ولنگاری آمده‌اند تا تنها درد خود را به ملت بگویند...آیا ملت مسلمان در تظاهرات میلیونی خود پاسخ آنها را نگفته است؟» 🔻همچنین درباره تصویر دیگری گفته شده بود: «این زن از آزادی چه می‌خواهد؟ و چه می‌فهمد؟ ذره‌ای از حمیت و معصومیت و پاکی خیل میلیونی زنان انقلابی را در او می‌بینید؟» 🔺این روزنامه درباره انتشار این تصاویر گفته بود: «خواهر و برادر مسلمان! ما را ببخش که صفحه روزنامه را به ملوثاتی آلوده‌ایم که تماشای آن هر انسان شریف و پاکی را که دلی در گرو انقلاب و اسلام و امام دارد، می‌آزارد...باشد که تو خواهر و برادر مسلمان بدانی که چه کسی و چگونه و برای چه توطئه می‌کند؟» 🆔 @AzadFekriSchool

📝لا اکراه فی الدین! چگونه دیدگاه منتظری درباره قانون حجاب تغییر کرد؟ مروری بر نظرات سیاست‌مداران و فضای رسانه‌ها درباره قانون حجاب (بخش پنجم) 🔻اول انقلاب وقتی که تصمیم بر اجرای تدریجی قانون حجاب شد، تیر ۱۳۵۹ پله اول بود که این قانون را در ادارات الزامی می‌کرد. از جمله افرادی که نقش موثری در رسمیت پیدا کردن این قانون داشت، آیت الله منتظری بود که در سخنرانی‌های عمومی، مردم را به مطالبه این امر دعوت کرد و مطابق نقل روزنامه کیهان در ۱۴ تیر ۱۳۵۹ صراحتاً گفت: «حجاب دستور خداست و باید اجرا شود.» 🔹اما نظرات آقای منتظری بسیار تغییر می‌کرد. حتی درباره خودش گفته بود: «انا کل ساعة رجل!» (من هر ساعت، شخص جدیدی هستم!) که قبلاً نمونه‌های متعددی از این تغییرات را در کانال تلگرام مدرسه منتشر کرده‌ایم، اما به هرحال یک نمونه از این تغییرات را می‌توان در نگاه منتظری به قانون حجاب دانست. 🔸از جمله اموری که معمولاً الزام حجاب با آن توجیه می‌شود، مساله «نهی از منکر» است که بعد از آنکه وظیفه مومنین انکار با قلب و تذکر زبانی دانسته شده، مرحله سوم، اجبار شخص گناهکار به ترک گناه یا انجام عمل واجب است. بسیاری از فقها اجبار در حد کتک زدن و...را از اختیارات عامه مردم خارج کرده‌اند، اما حکومت را مجاز به آن دانسته‌اند. 🔻این مساله معمولاً با این سوال مواجه می‌شود که اگر چنین اختیاراتی تحت عنوان نهی از منکر وجود دارد، پس چگونه است که در قرآن گفته شده: لا اکراه فی الدین؟ برخی آیه را ناظر به یک امر تکوینی می‌دانند که عقیده، اساساً بر اساس اکراه به وجود نمی‌آید. (نک: درس تفسیر آیت الله جوادی آملی، ۲ مهر ۱۳۹۳) 🔹بعضی نیز می‌گویند آیه ناظر به یک امر اعتباری و تشریعی است و آن اینکه قبل از مسلمان شدن شخصی، نباید او را به احکام اسلامی ملزم کرد. (نک: مجموعه آثار شهید مطهری، ج۲۰، ص۲۳۵) بنابراین بعد از مسلمان شدن و پذیرفتن اسلام، حق اکراه با ضوابط نهی از منکر، رسمیت پیدا می‌کند. آیت الله منتظری در هر دو مطلب یعنی نهی از منکر و لا اکراه فی الدین، نظر متفاوتی پیدا کرد. 🔸مثلاً او درباره معنای منکر گفت: «برخی معروف و منکر را در ردیف احکام واجب و حرام تصور کرده و گمان کرده‌اند که امر به معروف و نهی از منکر بیان احکام و الزام مردم به احکام است. معروف در جامعه باید به نحوی باشد که همه مردم خوب بودنش را بشناسند، لذا در جایی که حکم به این مرحله نرسیده، باید زمینه آشنایی و آگاهی مردم را فراهم کرد.» (اسلام دین فطرت، ص۶۴۳) 🔻در شماره ۱۲۵ مجله چشم انداز ایران مذاکرات جالبی از منتظری با برخی از افراد منتشر شده است. در یک جلسه علمی، از منتظری سوال می‌شود: «اگر فرض کنیم مردم مسلمان، بخشی از احکامی که فقها فکر می‌کند جزو شرع است و واقعا هم هست را نخواهند در حکومت دینی اجرا شود، تکلیف حاکم اسلامی‌ چیست؟» آقای منتظری در جواب می‌گوید: «در این صورت هیچ کاری نمی‌توان کرد، لا اکراه فی الدین...مثلا مردم گفتند ما نمی‌خواهیم زنانمان محجبه باشند، آیا با زور می شود حجاب را بر آن‌ها تحمیل کنید؟ با زور نمی‌شود.» 🔹سید صادق حقیقت از منتظری می‌پرسد: «پس نظر اکثریت را می توان ملاک اجرا، نه ملاک حق، قرار داد، هر چند غلط باشد؟» و او جواب می‌دهد: «بله، نظر اکثریت ملاک اجراست. اصلا غیر این نمی‌شود و حاکمیت زور دوام ندارد و دین هم با زور محقق نمی‌شود. دین بایستی با اختیار مردم باشد و حاکمیت هم باید در اختیار مردم و اکثریت مردم باشد.» 🔺با این حال منتقدان این دیدگاه می‌گویند مرز و حد این مطلب چیست؟ نمی‌توان با هر دیدگاهی که خلاف موازین اسلامی است ولی اکثریت جامعه با آن مشکلی ندارند، همراهی کرد. 🆔 @AzadFekriSchool

📝این به آن در! نگاهی به دیدگاه‌های آیت الله خامنه‌ای درباره قانون حجاب مروری بر نظرات سیاست‌مداران و فضای رسانه‌ها درباره قانون حجاب (بخش ششم) 🔻آیت الله خامنه‌ای مهر ۹۱ به خراسان شمالی رفتند و بعد از استقبال مردم از ایشان، در جلسه با روحانیون گفتند: «بعضی از همین‌هایی که در استقبالِ امروز بودند...خانم‌هایی بودند که در عرف معمولی به آنها میگویند «خانم بدحجاب»؛ اشک هم از چشمش دارد می‌ریزد. حالا چه کار کنیم؟ ردش کنید؟ مصلحت است؟ حق است؟ نه، دل، متعلق به این جبهه است؛ جان، دلباخته‌ی به این اهداف و آرمانهاست.» 🔹رهبری از روحانیون و طلاب خواستند نهی از منکر آنها با زبان خوش باشد و نه با ایجاد نفرت. بر همین اساس تاکید کردند: «او یک نقصی دارد. مگر من نقص ندارم؟ نقص او ظاهر است، نقص‌های این حقیر باطن است؛ نمی‌بینند. گفتا شیخا هر آنچه گویی هستم / آیا تو چنان که می‌نمایی هستی؟ با این نگاه و با این روحیه برخورد کنید. البته انسان نهی از منکر هم می‌کند؛ نهی از منکر با زبان خوش، نه با ایجاد نفرت.» 🔸اما این مطالب به معنای بی‌اعتقادی آیت الله خامنه‌ای به قانون حجاب نبود. درباره ماجرای دی۹۶ و #دختران_خیابان_انقلاب، رهبری گفتند: «پول‌هاى زيادى خرج می‌كنند، فعّاليّت زيادى می‌كنند...براى اينكه بتوانند روى اين نقطه‌ى حسّاس، [يعنى] نقطه‌ى هويّت مستقلّ فرهنگىِ زنِ مسلمان، اثرگذارى كنند...كه نتيجه‌اش بالاخره اين بشود كه مثلاً فرض كنيد چهار دختر فريب بخورند و در خيابان حجابشان را بردارند...بعضى‌شان هم ممكن است پول بگيرند -حالا من نمي‌دانم، نمي‌توانم قطعاً بگويم- و اين روسرى را از سرشان بردارند يعنى مثلاً ما چه شديم! نتيجه‌ى همه‌ى آن تلاش، خلاصه مي‌شود در اين نتيجه‌ى كوچکِ حقير. خب، تا اينجا مسئله‌اى نيست...» 🔻آیت الله خامنه‌ای حساسیت‌شان را از افرادی عنوان کردند که از خواص جامعه هستند و از حجاب اجباری انتقاد می‌کنند. ایشان در این سخنرانی گفتند: «[ميگويند] امام كه فرمودند بايد زنها باحجاب باشند، همه‌ى زنها را نگفتند! #حرف_بيخود! ما بوديم آن وقت، ما خبر داريم؛ چطور اين‌جور است‌؟ امام در مقابل يك منكر واضحى كه به‌وسيله‌ى پهلوى و دنباله‌هاى #پهلوى در كشور به‌وجود آمده بود، مثل كوه ايستاد، گفت بايد حجاب وجود داشته باشد. در مقابل همه‌ى منكرات، امام همين‌جور محكم ايستاد.» 🔹رهبری معتقدند حکومت در قبال #حرام_اجتماعی مسئولیت دارد. بر همین اساس با انتقاد از کسانی که #گناه_حجاب را با #گناه_غیبت مقایسه می‌کنند، گفتند: «آنچه انسان [از آن] رنج مي‌برد، اين است كه تشخيص نيست. ما كه نگفتيم اگر كسى در خانه‌ى خودش در مقابل نامحرم روسرى‌اش را برداشت، ما او را تعقيب مي‌كنيم؛ [خير] ما او را تعقيب نمي‌كنيم، در خانه‌ى خودش است، كار شخصى مي‌كند.» 🔸دی۹۷ برخی از فعالان فرهنگی حوزه حجاب با رهبری دیدار کردند. مطابق نقل روزنامه خراسان، امیرحسین بانکی‌پور که در این جلسه حاضر بوده می‌گوید: «در این دیدار رهبر انقلاب در بخشی از فرمایش‌شان به این نکته اشاره کردند که این که حضرت امام از اول انقلاب رعایت حجاب را در جامعه به صورت قانون آوردند، از مصادیق این بیان بود که "آن چه پیر در خشت خام می‌بیند..."؛ ایشان گفتند خیلی وقت‌ها حضرت امام دیدگاه‌هایی داشتند که ما تعبداً می‌پذیرفتیم، ولی دلیلش را آن زمان متوجه نمی‌شدیم و بعدها زمان به ما نشان می‌داد که چقدر این کار، حساب‌شده بود.» 🔻آقای بانکی‌پور در ادامه این‌چنین نقل می‌کند: «بعضی‌ها فکر می‌کنند که اگر مسئله‌ الزام به رعایت حجاب در جامعه نباشد، کشور، خودش به یک تعادلی می‌رسد، آن هایی که تمایلی به حجاب ندارند، آن قسمت‌هایی را که می‌خواهند رعایت نمی‌کنند، آن هایی هم که مایل هستند رعایت می‌کنند. آقا نظرشان این نبود، می‌گفتند اگر این مسئله از ناحیه‌ حضرت امام از همان اول محکم نشده بود، الان وضعیت کشور ما و سیمای ظاهری کشور ما حتی از کشوری مثل ترکیه، به مراتب بدتر بود.» 🔹آقای زیبایی‌نژاد نیز که در جلسه حاضر بودند می‌گویند: «اینکه حجاب نماد زن انقلابی است باعث می شود که هر کس انگیزه مقابله با انقلاب دارد، سراغ حجاب می رود و فردا اگر حاکمیت از بحث حجاب کوتاه آمد، به منزله شکست انقلاب قلمداد می شود و من این سخن را به رهبر معظم انقلاب عرض کردم. ایشان به بنده حاشیه زدند که گویا تصور کردید که ما حجاب را به امری نمادین تبدیل کردیم، در حالی که جریانات چپ، حجاب را به امری نمادین تبدیل کرده اند که شکست حجاب را به مثابه شکست انقلاب قلمداد کنند.» 🔺در هر صورت آیت الله خامنه‌ای معتقدند نباید از قانون حجاب کوتاه آمد. ایشان در ۲۵ مرداد۸۳ گفتند: «در مسأله‌ی زن هم موضع شما تدافعی نیست؛ تهاجمی است. آنها اعتراض‌شان به ما این است که چرا زنهایتان حجاب دارند؛ چرا حجاب اجباری است. خود آنها هم بی‌حجابی را اجباری کردند؛ این به آن در!» 🆔 @AzadFekriSchool