بسم الله
🔹درشتی حکمرانان با مردم ممنوع 🔸
⏺در#نامه_53 نهج البلاغه شرط لازم و کافی برای اینکه مردم از مهربانی و گذشت حاکمیت برخوردار باشند، برادری آنان در دین یا همنوع بودنشان در انسانیت قرار داده شده است(ْ فَإِنَّهُمْ صِنْفَانِ إِمَّا أَخٌ لَكَ فِي الدِّينِ وَ إِمَّا نَظِيرٌ لَكَ فِي الْخَلْق). اطلاق این سخن اقتضا میکند که چنین مردمی حتی اگر با حاکمیت همراه و همدل نبودند، باز هم مستحق مهربانی (عفو و صفح) باشند.
◀️این اطلاق در #نامه_18 (که به ابن عباس والی بصره نوشته شده)، با وضوح بیشتری تبیین شده است. #بصره چون در همان اولین روزهای حکمرانی امیرالمؤمنین به پایگاه شیاطین و کانون فتنه جمل تبدیل شده و از سپاه امیرالمؤمنین شکست سنگینی خورده بود، از دولت امیرالمومنین دل خوشی نداشت. #ابن_عباس فرماندار بصره نیز متقابلا با مردم بصره رفتار خوشی نداشت. امام در این نامه او را توبیخ، نصیحت و دعوت به مهربانی با مردم بصره کرده تصریح کرده است که بصره چون مهبط ابلیس و خاستگاه فتنه است باید با مردمش با احسان و مهربانی رفتار کرد چندانکه در دلهایشان ترسی از حاکمیت وجود نداشته باشد (و اعلم ان البصره مهبط ابلیس و مغرس الفتن، فحادث اهلها بالإحسان الیهم، و احلل عقده الخوف عن قلوبهم...)
✍️نهج البلاغه این مهربانی (عفو و صفح) را یک مهربانی مطلق و بدون حد مرز نمیداند بلکه آن را دارای حد و مرز میداند. برای مثال در جای دیگری از نامه 53 توضیح میدهد که نباید درستکار و بدکار در نزد حاکم چنان جایگاه یکسانی داشته باشند که موجب تشویق بدکاران و بازداشتن درستکاران بشود. (وَ لَا يَكُونَنَّ الْمُحْسِنُ وَ الْمُسِيءُ عِنْدَكَ بِمَنْزِلَةٍ سَوَاءٍ فَإِنَّ فِي ذَلِكَتَزْهِيداً لِأَهْلِ الْإِحْسَانِ فِي الْإِحْسَانِ وَ تَدْرِيباً لِأَهْلِ الْإِسَاءَةِ عَلَى الْإِسَاءَة».
#با_معارف_نهج شماره101
#اخلاق_حکمرانی #حقوق_عامه
http://eitaa.com/banahjolbalaghe