بسم الله
#با_معارف_نهج، شماره 31
🌾🌴🍃🌻☘️🌛
🔵#بدترین_صفات_حاکمان
📢 «وَ إنَّ مِنْ أسْخَفِ حَالاتِ الوُلَاةِ عِنْدَ صَالِحِ النَّاسِ أنْ يُظَنَّ بِهِمْ حُبُّ الفَخْرِ، وَ يُوضَعَ أمْرُهُمْ عَلَى الكِبْرِ.» #خطبه_216
در نزد مردم صالح یکی از سخيفترين اوصاف واليان اين است كه دوستدار فخر به نظر بیایند و کنشهای آنان حمل بر تکبر شود.
◀️ اینکه یک حاکم اهل فخر و تکبر باشد اصلا صفت خوبی نیست (ولی سخن امیرالمومنین علیه السلام در این مورد نیست) بلکه سخن حضرت درباره حاکمی است اگرچه خودش فخرگرا و متکبر نبوده بلکه مردم او را فخرگرا پنداشته و رفتارهایش را حمل بر تکبر کردهاند.
در حقیقت گاهی حاکم واقعا اهل فخر و تکبر نیست اما رفتارهای مشکوکی داشته است که #افکار_عمومی گمان کردهاند او اهل فخر و تکبر است. چیزی که حضرت علی علیه السلام آن را از بدترین صفات حاکمان دانستهاند، همین است. یعنی حاکم نباید به گونهای عمل کند که مردم گمان کنند او اهل تکبر و فخر است.
برای اینکه چنین گمان نادرستی در افکار عمومی شکل نگیرد، طبیعتاً حاکمان باید از پارهای امور که حتی کوچکترین شائبههای تکبر را ایجاد میکند، نیز پرهیز کنند. این نکته در سخن دیگری از امام به صورت روشنتری بیان شده است که «اتّقوا مواضع التهم» (خود را در موضع اتهام قرار ندهید).
📖 نکته:
ارباب دانش #ارتباطات، عصر ما را عصر #رسانه و مغزهای مردم را در این عصر، "مغزهایی اجارهای" میدانند (ن ک: جامعه شناسی ارتباطات؛ ساروخانی). در روزگاری که اندیشهی انسانها در اجاره رسانهها است حاکمان باید احتیاط بیشتری کنند و رفتارهایی را بروز ندهند که به وسیله رسانهها مورد سوء استفاده قرار بگیرد.
@banahjolbalaghe
بسم الله
📝📝یادداشت یک خواننده
👈درباره پست #با_مترجمان_نهج، شماره26
یکی از خوانندگان کانال (آقای محمدمهدی شاه آبادی) برایمان نوشته اند:⏬
🔸در پست شماره ۲۶ قاضی کبر و فخر حاکم را #افکار_عمومی دانسته اید در حالی که امام علیه السلام می فرمایند: صالح الناس نه کل الناس و این تفاوت مهمی است که در اسلام در هر امری نظر صاحب نظران آن فن معتبر است و در امور اخلاقی نیز حتی اگر وجهه عمومی داشته باشد باز نظر قابل اعتنا، نظر مردم صالح است نه الزاما همه مردم.
بنده برایشان نوشتم:⏬
عبارت حضرت دقیقا این است:
إنَّ مِنْ أسْخَفِ حَالاتِ الوُلَاةِ عِنْدَ صَالِحِ النَّاسِ أنْ يُظَنَّ بِهِمْ حُبُّ الفَخْرِ، وَ يُوضَعَ أمْرُهُمْ عَلَى الكِبْرِ.
تعبیر «عند صالح الناس» بر «أن یظن» مقدم شده بنابراین به گمان این حقیر نمیتواند «یظن» ر امقید کند. بلکه تنها بیان میکند که از نظر انسانهای صالح سخیف ترین حالت یک والی چیست؟
بله اگر کلمه «عند صالح الناس» بعد از أن مصدری واقع شده بود میتوانستیم برداشت مورد اشاره حضرت عالی را داشته باشیم. اتفاقا به نظر من هم راجح آن بود که مراد امام علیه السلام همین مطلب مورد اشاره شما باشد ولی چه کار میتوانم بکنم وقتی عبارت چنین دلالتی ندارد؟
🔸ایشان متقابلا نوشتند: ⏬
با توجه به ادامه خطبه و اینکه خطاب حضرت به عموم مردم است، سخن شما تأیید می شود.
همین می تواند دلیلی باشد بر اینکه عموم مردم نسبت به برخی رذایل اخلاقی ادراک فی الجمله درستی دارند. هر چند جای کار برای بررسی ادله دیگر و دلالت های آن باز است و فکر کنم [اگر ادله دیگر هم دیده شود] بحث مفیدی هم خواهد بود.
از بذل محبت ایشان متشکرم بویژه اینکه یکی از خطاهای ویرایشی کانال را نیز به بنده تذکر داده بودند🌹🌹
#یادداشتی_از_یک_خواننده ، شماره 19
@banahjolbalaghe
بسم الله
#با_مترجمان_نهج، شماره26
🌾🌺💐🌺🍃
🔵#کلمه_وضع
📢«وَ إنَّ مِنْ أسْخَفِ حَالاتِ الوُلَاةِ عِنْدَ صَالِحِ النَّاسِ أنْ يُظَنَّ بِهِمْ حُبُّ الفَخْرِ، وَ يُوضَعَ أمْرُهُمْ عَلَى الكِبْرِ.» #خطبه_216
در نزد مردم صالح یکی از سخيفترين اوصاف واليان اين است كه دوستدار فخر پنداشته شوند و کنشهای آنان حمل بر تکبر شود.
✍️در این عبارت، کلمه «یظنّ» و کلمه «یوضع» هر دو مجهول هستند. امام علیه السلام خواستهاند دو شاخص مهم برای تشخیص سخیفترین حالت حاکمان ارائه کنند یکی از این دو شاخص این است که شیفته فخر پنداشته شوند (يُظَنَّ بِهِمْ حُبُّ الفَخْر) و دیگری آنکه امر آنان را حمل بر تکبر شود(يُوضَعَ أمْرُهُمْ عَلَى الكِبْر).
🔸مجهول شدن این دو فعل باعث شده است که بگوییم درک کننده هر دو ضابطه، #افکار_عمومی است. یعنی اگر افکار عمومی والی را شیفته فخر دانست و امر او را حمل بر تکبر کرد، والی دچار سخیفترین صفت شده است.
روشن است که کلمه «وضع» در این جا با «علی» متعدی شده و باید مانند سخن معروف امام علیه السلام در #کافی که فرمودهاند: «ضَعْ أَمْرَ أَخِيكَ عَلى أَحْسَنِه» (امور برادرت را بر بهترین وجهش حمل کن) معنا شود.
😯با این حال یکی از مترجمان، عبارت نهج البلاغه را چنین ترجمه کرده است: «از سخيفترين حالات واليان در نزد مردم صالح اين است كه مردم پندارند كه آنان دوستدار فخر و مباهاتاند و "بناى كار خود بر كبر و غرور مىنهند".»
تعبیر «بناى كار خود بر كبر و غرور مىنهند» معادل مناسبی برای عبارت « يُوضَعَ أمْرُهُمْ عَلَى الكِبْر» نیست چون اولا مجهولیت عبارت که حامل معنای مهمی (ارجاع داوری به افکار عمومی) بود ملاحظه نشده و دیگر آنکه کلمه «وضع» درست معنا نشده است.
مترجمان دیگر نیز غالبا این دو اشکال را دارند.
#فعل_مجهول
@banahjolbalaghe