#با_معارف_نهج، شماره 5 #مبارزه_با_فساد_ولی_عادلانه برشی از #خطبه_44 نهج 👇 قَبَّحَ اللَّهُ مَصْقَلَةَ فَعَلَ فِعْلَ السَّادَةِ وَ فَرَّ فِرَارَ الْعَبِيدِ ...وَ لَوْ أَقَامَ لَأَخَذْنَا مَيْسُورَهُ وَ انْتَظَرْنَا بِمَالِهِ وُفُورَهُ 💐🍃🌾🌺 ترجمه:👇 خداوند مَصقَله را روسیاه گرداند که چون بزرگان عمل کرد اما چون بردگان گریخت! اگر [در کوفه] میماند [فعلا] به اندازه ای که داشت از او میگرفتیم و [برای گرفتن بقیه بدهی اش] به او مهلت میدادیم تا اموالش بیشتر شود 💐🍃 شناسنامه خطبه: 👇 #مصقله_ کارگزار امام در #فارس_ (به مرکزیت #فیروزآباد_ کنونی) بود. یکی از سرداران امام گروهی از شورشیان را سرکوب کرده بود و شورشیان غیرمسلمان را به اسارت گرفته بود و داشت آنها را به سوی کوفه می‌برد. از نزدیکی‌های فارس که عبور می‌کرد، #مصقله_ از وضع اسیران باخبر شد، دلش به حالشان سوخت و حاضر شد بزرگوارانه فدیه آنان را بپردازد و آزادشان کند. نیمی از آن را نقدا به بیت المال کوفه ارسال کرد و قرار شد مابقی را نیز در آینده بپردازد. امیرالمؤمنین ع که دیدند #مصقله_ مابقی بدهی‌اش را به بیت المال ارسال نمی‌کند، وی را به کوفه احضار کردند. #مصقله_ وقتی به کوفه رسید، با دوستانش مشورتهایی کرد. به دوستانش میگفت علی ع مانند #عثمان_ نیست که در بیت المال اهل مسامحه باشد. من هم که پولی ندارم بدهی‌ام را بپردازم. آنها پیشنهاد کردند که از قبیله‌اش بگیرد و بدهی‌اش را بپردازد. #مصقله_ که نمی‌خواست از قبیله‌اش پولی جمع بکند، به #شام_ گریخت و به #معاویه_ #پناهنده_ شد. نکته‌ها: 👇 1.👈امام ع هرچند در بیت المال بسیار حساس بودند، ولی حساسیتشان از آن حساسیتهای افراطی نبود بلکه در چارچوب #قرآن_ کریم بود که می‌فرماید اگر بدهکار واقعا پول ندارد بدهی‌اش را بدهد، به او مهلت بدهید تا دارا شود(و إن کان ذوعسرة فنظرة الی المیسرة) برای همین هم در این خطبه فرمود: «اگر در اینجا می‌ماند، آن قدر که در توانش بود، از او می‌گرفتیم و برای پرداخت بقیه‌اش به او مهلت می‌دادیم تا دارا شود»( وَ لَوْ أَقَامَ لَأَخَذْنَا مَيْسُورَهُ وَ انْتَظَرْنَا بِمَالِهِ وُفُورَه) 2. 👈عجیب این بود که حتی معاصرین امام ع هم متوجه نمی‌شدند ایشان در چارچوب کتاب و سنت پیامبر ص عمل خواهند کرد چندانکه نه مصقلة این را پیش بینی کرده بود نه مشاورانش. @banahjolbalaghe

بسم الله 🔵آیا امیرالمؤمنین علیه السلام در مجازات کارگزاران متخلف، سختگیری می‌کرد؟ این ادعا که علی علیه السلام در #مجازات #کارگزاران متخلف یا در اجرای حدود الاهی بسیار سختگیر بودند، آنقدر تکرار شده، که دیگر به سختی می‌توان در آن مناقشه کرد اما حقیقت آن است که امیرالمؤمنین علیه السلام در مجازات متخلفان، تاجایی قاطعیت داشت که از چارچوب #انصاف و #عدالت و #مصلحت خارج نشود. به عبارت دیگر #حقوق_متهم را در هنگام قضاوت و در هنگام کیفر، رعایت می‌کردند (#عدالت_کیفری) این نمونه‌ها را بخوانید: 1️⃣وقتی مصقلة بن هبیره شیبانی پول کافی نداشت که بدهی خودش را به بیت المال پرداخت کند، با هر کس مشورت کرد به او گفتند علی مانند #عثمان نیست که از بیت المال چشم‌پوشی کند. مصقله که گمان کرد هیچ راه‌حلی برای بدهی‌اش وجود ندارد، از ترس اینکه علی علیه السلام او را مجازات کند، از کوفه گریخت و به معاویه پیوست ولی وقتی خبر فرارش را به امام دادند، حضرت فرمودند: «اگر [در کوفه] می‌ماند [فعلا] به اندازه‌ای که داشت از او می‌گرفتم و [برای بقیه بدهی‌اش] به او مهلت می‌دادم تا اموالش بیشتر شود» (نهج البلاغه؛ #خطبه_44) این اوج عدالت علی علیه السلام است که وقتی واقعا بدهکار پول کافی نداشته باشد، به حکم قرآن کریم (فنظرة الی المیسرة) به او مهلت می‌دهد. 2️⃣ در نظام کیفری علی علیه السلام حتی #محتکر، که یکی از غیرقابل بخشش‌ترین ظالمان است (به خاطر سوء استفاده از گرسنگی توده‌ها)، منصفانه و بدون زیاده‌روی یعنی فقط در حدی که استحقاق دارد، مجازات می‌شود. (عَاقِبْهُ فِي غَيْرِ إِسْرَافٍ = بدون زیاده‌روی کیفرش کن) (نهج البلاغه؛ #نامه_53) 3️⃣از برخی نظامیان که برای جنگ به سوی سرزمین دشمن رفته بودند، تخلفی سر زده بود. نظامیان متخلف باج‌خواهانه از حضرت خواسته بودند تعهد بدهد که آنان را مؤاخذه نخواهد کرد. حضرت اولا به آنها امان‌نامه‌ قطعی ندادند وثانیا با اینکه معمولا حدود را با فوریت اجرا میکردند اما این بار اجرای حد را تعلیق کردند تا نظامیان از سرزمین دشمن بازگردند (عوالی اللّئالی) مبنای این تعلیق حد آن بود که امام به طور کلی می‌فرمودند به کسی که در سرزمین دشمن است حد جاری نکنید، چون ممکن است غیرتی شود و به دشمن بپیوندد (تهذیب، ج 10، ص 147)! این یعنی وقتی #مصلحت برتری وجود داشته باشد می‌توان حدّی از حدود الاهی را تعلیق یا تعطیل کرد. #با_معارف_نهج، شماره 87 https://telegram.me/banahjolbalaghe