بسم الله
🔵#شبهه در علم غیب امیرالمؤمنین علیهالسلام
قَضَى أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ ع فِي رَجُلٍ شَهِدَ عَلَيْهِ رَجُلَانِ بِأَنَّهُ سَرَقَ فَقُطِعَتْ يَدُهُ حَتَّى إِذَا كَانَ بَعْدَ ذَلِكَ جَاءَ الشَّاهِدَانِ بِرَجُلٍ آخَرَ فَقَالا هَذَا السَّارِقُ وَ لَيْسَ الَّذِي قُطِعَتْ يَدُهُ وَ إِنَّمَا شَبَّهْنَا ذَلِكَ بِهَذَا فَقَضَى عَلَيْهِمَا أَنَّ غُرْمَهُمَا نِصْفُ الدِّيَةِ وَ لَمْ يُجِزْ شَهَادَتَهُمَا عَلَى الْآخَر.(#تهذیب, 6/261)
این روایت، روایت معتبری است و حکایتی را نقل میکند که در آن، دو شاهد در محکمهای شهادت دادهاند فلان کس سرقت کرده و در همان محکمه به خاطر شهادت آنها دست متهم قطع شده است (شَهِدَ عَلَيْهِ رَجُلَانِ بِأَنَّهُ سَرَقَ فَقُطِعَتْ يَدُه) پس از مدّتی شاهدها آمدهاند و شخص جدیدی را به عنوان دزد معرفی کرده و اقرار کردهاند که در شهادت قبلیشان خطا کردهاند. حال کسی که در آن محکمهی اول دستش قطع شده به نزد حضرت امیر علیه السلام آمده و از دست دو شاهد، شکایت کرده و حضرت نیز حکم کردهاند که دو شاهد باید دیه بپردازند.
🔸در این روایت تصریح نشده است که حکم اول (قطع اشتباهی دست متهم) در محکمهی امیرالمؤمنین علیه السلام و توسّط ایشان اجرا شده بلکه عبارت «قُطِعَتْ يَدُهُ» که به صورت مجهول به کار رفته، ظهور در این دارد که دست متّهم در محکمهی دیگری و توسط قاضی دیگری (شریح یا قضات قبل از حکومت امیرالمؤمنین علیه السلام) اجرا شده است وگرنه بر اساس عادت گفتاری عربها اگر دست متهم توسط خود امیرالمؤمنین قطع شده بود، فعل به صورت مجهول به کار نمیرفت.
✍️نکته:
در #نسخه #کافی به جای عبارت «قطعت یده» تعبیرِ «قطع یده» (بدون تا) آمده که میتوان آن را به صورت معلوم خواند. این فعل اگر معلوم باشد، میتواند به این معنا باشد که امیرالمؤمنین خودشان بودهاند که دست دزد را با استناد به شهادتِ اشتباهیِ شاهدان قطع کردهاند. اتفاقا برخی به همین نسخهی کافی استناد کرده و گفتهاند اگر امیرالمؤمنین علیه السلام علم غیب داشت، پس چرا دست متهم را قطع کرد؟!
📢کسانی که این اشکال را طرح کردهاند غافل شدهاند که اولا بر اساس نسخهی تهذیب (قطعت یده) اصلا دست را امیرالمؤمنین علیه السلام قطع نکردهاند ثانیا در نسخهی کافی (قطع) نیز باز این احتمال وجود دارد که فعل، مجهول باشد و کلمه «ید» #نایب_فاعل باشد. به هر حال کلمه «ید» #مؤنث_مجازی است و وقتی که نایب فاعل بشود، فعل مجهولش میتواند بدون تا هم به کار برود. و چنانکه گذشت اگر فعل «قطع» مجهول باشد دیگر نمیتوان #قطع_دست_متهم را به امیرالمؤمنین علیه السلام نسبت داد.
↩️جمع بندی: نسخهی تهذیب (قطعت)، ظهور دار که "قطع دست" در محکمهی امیرالمؤمنین علیه السلام اجرا نشده بلکه در محکمهی دیگری اجرا شده اما نسخهی کافی (قطع) مجمل است؛ یعنی فعلِ قطع احتمال دارد مجهول باشد (و به این معنا باشد که قطع دست در محکمه دیگری اجرا شده) چنانکه احتمال دارد معلوم باشد (و به این معنا باشد که قبلا توسط امیرالمؤمنین علیه السلام اجرا شده).
👈بنابراین هیچ یک از دو نسخهی این روایت نمیتواند علم غیب امام علیه السلام را نقض بکند. هرچند روایت اگر هم صراحت داشت که قطع ید در محکمه امام علیه السلام اجرا شده، امکان توجیه روایت و دفاع از نظریه #علم_غیب وجود داشت.
#با_معارف_نهج، شماره 74
https://telegram.me/banahjolbalaghe
بسم الله
🔵جایگاه شبههافکنان در حکومت علی علیه السلام
امیرالمؤمنین علیه السلام در نامههایی که به برخی کارگزاران خود نوشتهاند، شهروندان رابه سه دسته تقسیم کردهاند:
1) درستکاران( محسن)،
2) شبههافکنان (مریب)
3) مردم عادی (عام و خاص)
حضرت، محسنان را مستحق احسان و مردم عادی (عام و خاص) را مستحق رفق و مدارا دانستهاند اما "مُریبان" را مستحق شدّت و حدّت دانستهاند.
کلمه #مریب اسم فاعل از «اراب» به معنای «کسی که دیگران را به شک و تردید میاندازد» است، که معنایی نزدیک به معنای «#مرجف» دارد. مرجفون نیز در سوره احزاب (آیه 60) مورد تهدید قرار گرفته اند.
↩️پ ن:
1⃣نامه امیرالمومنین به مردم #مدائن وقتی که #حذیفه را به ولایت آنجا گماشت:
و قد ولّيت أموركم حذيفة بن اليمان،... و قد أمرته بالإحسان إلى محسنكم و الشّدّة على مريبكم، و الرّفق بجميعكم،
2⃣ سفارش امیرالمومنین به #قیس_بن_سعد وقتی او را به فرمانداری #مصر گماشت
فأحسن إلى المحسن، و اشدد (و اشتدّ) على المريب، و ارفق بالعامّة و الخاصة فالرفق يُمن.
#رسانه #فریب #شبهه #شبهه_افکن #سختگیری
#با_معارف_نهج، شماره 111
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
بسم الله
🔵امیرالمؤمنین علیه السلام از شمشیر قاطع تا برهان قاطع
🔸شمشیر امام علی علیه السلام، شمشیر برندهای بود اما زبانشان نیز کمتر از شمشیرشان بُرِش نداشت. یکی از کمکاریهای ما در مورد معرفی امام علی علیه السلام آن است که در میان تودهها از شمشیرشان بیشتر سخن گفتهایم تا از تفکر منطقی و برهان متقن ایشان.
➖برای نمونه در آستانه جنگ #نهروان وقتی امام علی علیه السلام، #خوارج را به #صلح دعوت میکردند از آنان خواستند که هر چه #شبهه درباره ایشان دارند مطرح کنند. خوارج شبهههایشان را یکی یکی بیان کردند و امام نیز آنها را پاسخ دادند. پاسخهای جذاب امام که پایان یافت، خوارج برای دقایقی ساکت شدند. منطق قاطع امام مبهوتشان کرده بود! برخی به یکدیگر گفتند: "علی راست میگوید! همه استدلالهای ما را بر باد داد!" سپس از اطراف لشکر فریاد برخاست که: "التوبة التوبة! یا امیرالمؤمنین!"
سرانجام هشت هزار نفر از این سپاهِ دوازده هزار نفری توبه کردند، از امیرالمومنین امان خواستند و به ایشان پناه آوردند! امام نیز نخواستند که آنان به سپاه ملحق شوند بلکه به آنان دستور دادند که میدان جنگ را ترک کنند و سپاه علی ع را با چهارهزار خارجی باقی مانده در نهروان تنها بگذارند.
#اقناع_مردم #اعجاز_تأثیری
#منطق_بهت_آور_امیرالمومنین
#با_معارف_نهج، شماره 112
https://eitaa.com/banahjolbalaghe