بسم الله
🔵آیا نامه31 نهج به امام حسن ع نوشته شده؟⬇️
📣 محدثان در مورد اینکه مخاطب نامه31، #امام_حسن مجتبی ع است یا محمد بن حنفیه، با هم اختلاف دارند.
کلینی، ابن شعبه و سید رضی از کسانی هستند که مخاطب این نامه را امام مجتبی ع میدانند اما شیخ طوسی، نجاشی و صدوق معتقدند که امام علی ع این نامه را خطاب به فرزند دیگرشان، #محمد_بن_حنفیه نوشتهاند.
📝علامه شوشتری که افزون بر شرح نهج البلاغه (بهج الصباغة) در دانش حدیث نیز شخصیت کمنظیری است، در شرح این نامه نوشته است هرچند طرقی که مخاطب نامه را امام حسن ع میدانند، به پنج طریق میرسد و در مقابل تنها یک طریق داریم که مخاطب نامه را محمد بن حنفیه میداند اما دقت در متن نامه نشان میدهد که این نامه خطاب به امام مجتبی ع نوشته نشده است👇
⬅️چون اولا برخی از نصایح مطرح شده در نامه با مقام عصمت امام ع سازگاری ندارد و ثانیا نامه پس از جنگ صفین و در 37سالگی امام حسن ع نوشته شده در حالیکه امام علی ع در متن نامه خطاب به مخاطبشان نوشتهاند تا نوجوان هستی و قلب نوجوان مانند زمین خالی است میخواهم نصیحتت کنم.
📖علامه #شوشتری نهایتاً نتیجه گرفته است که مخاطب نامه محمد بن حنفیه است با این حال این احتمال را نیز مطرح کرده است که شاید امام علی ع نامه دیگری به امام مجتبی ع نوشته بودهاند که با این نامه آمیخته شده باشد.
#مخاطب_نامه31 #شوشتری #مناسبتی، شماره9
@banahjolbalaghe
بسم الله
🔵 امیرالمؤمنین علیهالسلام برای #تقریب بین مسلمانان چه کرد؟(2)
#نامه_78 : ...و لَيْسَ رَجُلٌ ـ فَاعْلَمْ ـ أَحْرَصَ عَلَى جَمَاعَةِ أُمَّةِ مُحَمَّدٍ صلىاللهعليهوآله و أُلْفَتِهَا مِنِّي ...
بدان که هیچ کس حریصتر از من به وحدت امت محمد صلی الله علیه و آله و الفت آنها [با یکدیگر] نیست.
در جنگ صفین #محمد_بن_حنفیه را پسر #عمر بن خطاب (عبیدالله بن عمر) به مبارزه طلبید. محمد به سوی او راه افتاد. امیرالمؤمنین علیهالسلام که این صحنه را از دور دید پرسید این دو مبارز کیستند؟ گفته شد که محمد بن علی و عبیدالله بن عمر هستند. حضرت جلوی محمد را گرفت و خودش به سوی #عبیدالله_بن_عمر رفت و به او فرمود بیا با من مبارزه کن! عبیدالله گفت: من به مبارزه با تو نیازی ندارم و به سوی لشکرشان بازگشت.
محمد با پدر گفتگویی کرد و در پایان گفتگو به پدر عرض کرد: شما خودتان میخواستید با این فاسقِ پستِ دشمنِ خدا بجنگید؟ به خدا قسم حتی اگر پدرش هم زنده شود و شما را به مبارزه بطلبد من اجازه نمیدهم با او مبارزه کنید تا چه رسد به خودش!
حضرت فرمودند: پسر عزیزم اسم پدرش را نیاور و درباره او جز سخن خیر نگو...» (وقعة #صفين،ص: 221)
↩️پ ن:
کسانی که در لشکر امام علی بودند درباره #شیخین عقاید عجیبی داشتند! حضرت نگران بودند که اگر درباره شیخین سخن صریحی گفته شود، موجب شکاف در لشکر شود. برای همین اجازه نمیدادند واقعیتهای تلخ گفته شود. #خلفا #مصلحت
#با_معارف_نهج، شماره 121
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
بسم الله
📢#آشنایی_با_خطبه 11
1️⃣فضای صدور خطبه
امیرالمؤمنین علیهالسلام پیش از شروع جنگ جمل، تلاش فراوانی در موعظه و هدایت گمراهان #جمل نمودند ولی وقتی این نصایح کارگر نیفتاد و جنگ شعله ور شد، حضرت این خطبه را خطاب به #محمد_بن_حنفیه، که پرچمدار سپاه اسلام بود، ایراد نمودند.
2️⃣اهمیت خطبه
بیان اصولی از «روانشناسی رزم» که می تواند لشکر را در برابر سپاه دشمن مقاوم نماید.
3️⃣مضامین خطبه
ابتدا توصیه ای کلی مبنی بر لزوم مقاوم بودن در صحنه پیکار ایراد می فرمایند با این بیان که کوهها متزلزل می شوند ولی تو متزلزل مشو.
در ادامه، وارد جزئیات شده و این مطالب را ایراد می نمایند:
1. دندانهايت را به هم بفشار. فشار آوردن روى دندانها دو فايده دارد: مانع سستى و ترس مىشود. همچنین در اين حالت ضربه به سر زياد اثر نمىكند.
2. جمجمه خويش را به خدا عاريت ده. اشاره به اين كه آماده ايثار، جانبازى و شهادت در راه خدا باش كه اين آمادگى مايه شجاعت و پايمردى است.
3. قدمهايت را در زمين ميخكوب كن، اشاره به اين كه فكر عقبنشينى و فرار از ميدان را به خود راه مده.
4. نگاهت به آخر لشكر دشمن باشد. اين نگاه سبب مىشود كه به تمام ميدان و لشكر دشمن احاطه پيدا كند.
5. نظرت را فرو گير. تفاسیر متعددی برای این جمله بیان شده است:
الف) خود را در ميدان، دائما متوجّه مناطق دور دست كه از تكرار نظر به آن، گاه ترس و رعبى به وجود مىآيد، مشغول نكند و تنها به اطراف خود بنگرد.
ب) و يا به معناى كنايى است يعنى نسبت به كثرت نفرات و تجهيزات دشمن بىاعتنا باش (پیام امام، ج1، ص291)
ج) چشم را نیمه باز نگهدار که این کار دو فایده دارد: نشانه آرامش و عدم اضطراب است و دیگر آنکه نگاهی بسان فرد غضبناک و کینه توز است که مترصد فرصت برای حمله است. (ابن میثم، ج1، ص287)
6. بدان كه نصرت و پيروزى از سوى خداوند سبحان است.
4️⃣لطایف خطبه
1. بسیاری از مترجمان، عبارت «تزول الجبال و لا تزُل» را به صورت شرطی (اگر کوه ها متزلزل شدند...) ترجمه کرده اند در حالیکه این جمله، خبری بوده و بیانگر امکان تزلزل و نابودی است. از مقابله امکان تزلزل در کوه و امر به عدم تزلزل در مخاطب، این نکته لطیف به دست می آید که کوه که مظهر اقتدار، ثبات و عدم تزلزل است، ممکن است متزلزل و زائل گردد ولی تو از کوه هم استوارتر باش، به گونه ای که نه تنها تزلزل، بلکه امکان تزلزل هم در تو راه نیابد. این تعبیر، اوج مبالغه در عدم تزلزل است.
2. بعضى از شارحان از جمله «أَعِرِ اللَّهَ جُمْجُمَتَك» پيشگويى حضرت مبنی بر عدم شهادت محمد بن حنفیه را استفاده کرده اند چرا که در مفهوم عاريت، باز پس گرفتن نهفته شده است (ابن ابی الحدید، ج1، ص242)
5️⃣مصادر#خطبه_11
نزهة الأبصار مطامیری/ ربیع الأبرار زمخشری
┄┄┅••=✧؛❁؛✧=••┅┄┄
✍️استاد علی رحیمی ؛ حوزه علمیه شیراز
https://eitaa.com/banahjolbalaghe