نسبت‌هایی نادرست به عقیله بنی‌هاشم ◼️ مصیبت‌ها و رنج‌های حضرت #زینب علیهاسلام بخصوص در حادثه کربلا عظیم است. ⛔️ در عین حال برخی گزارش‌ها با جایگاه این بانوی کم‌نظیر که او را عقیله خوانده‌اند، سازگار نیست. از این جمله مطالبی است که در کتب متأخر ذکر شده و امروزه نیز مکرر بیان می‌شود. @Mostabin 📖 در مقاله تحریف‌زدایی از شخصیت عاشورایی زینب(س) چند موضوع مشهور نقد و بررسی شده است: 1️⃣ سر به محمل زدن حضرت زینب(س)؛ 2️⃣ درس تفسیر حضرت در کوفه و تفسیر کهیعص؛ 3️⃣ درخواست از برادر برای آزمودن یاران خود در شب عاشورا 📗 مورد آخر در کتب متأخر مانند مقتل #مقرم آمده و نمونه‌های این‌چنینی در این کتاب کم نیست. 📌 مرحوم شیخ عباس قمی سر به محمل زدن را نادرست می‌داند هر چند مرحوم مجلسی این روایت را از "کتب معتبر" نقل می‌کند. #نقد_کژی‌ها #مستبین در ایتا https://eitaa.com/Mostabin در تلگرام https://t.me/AlMostabin

▪️زندگی طلبگی در قرن یازدهم بخش‌هایی از زندگی‌نامۀ خودنوشت سید نعمت الله جزائری (3) 🔹طلاب در گرمای تابستان شب‌ها به بام مدرسه می‌رفتند ولی من درِ حجره را می‌بستم و شروع به مطالعه و تحشیه و تصحیح می‌نمودم تا مؤذن نزدیک صبح مناجات می‌کرد و من صورتم را بر روی کتاب می‌گذاشتم و لحظه‌ای می‌خوابیدم تا آفتاب طلوع می‌کرد. آنگاه تا ظهر به تدریس می‌پرداختم و چون مؤذن اذان ظهر می‌گفت بلند می‌شدم و به درس می‌رفتم و درس می‌خواندم. 🔹بسا که سر راه گرده‌ای نان از دکان نانوایی می‌گرفتم و در راه می‌خوردم و اغلب اوقات نان هم نمی‌یافتم تا شب می‌شد و بارها می‌شد که نمی‌دانستم چیزی خورده‌ام یا نه و چون خوب فکر می‌کردم درمی‌یافتم که چیزی نخورده‌ام. 🔹چون اغلب برای مطالعه چراغ نداشتم غرفه‌ای بلند گرفته بودم که درهای متعدد داشت. در آن می‌نشستم و زیر نور ماه کتابم را می‌گشودم و می‌خواندم و چون ماه دور می‌زد دری دیگر را که رو به ماه داشت می‌گشودم و کتاب می‌خواندم. دو سال همین کار را می‌کردم تا چشمانم ضعیف شد و تا کنون هم ضعف چشمانم باقی است. 🔹درسی داشتم که حواشی آن را در زمستان بعد از نماز صبح می‌نوشتم و از شدت سرما از انگشتانم خون جاری می‌شد و من ملتفت نمی‌شدم. 📚زندگی طلبگی در قرن یازدهم، کامران فانی. 🔅دوستان خود را از طریق نشانی زیر به کانال مرکز پژوهش‌های تاریخ اسلام دعوت کنید (بازنشر مطالب کانال فقط با ذکر نشانی کانال مرکز و ذکر منبع جایز است): ⬇️⬇️ @chsiqs

▪️احتیاط در تعابیر به ظاهر تشریفاتی 🔹میرزای شیرازی می‌خواست به ناصرالدین شاه نامه‌ای بنویسد. آقا سید عبدالمجید متن نامه را تهیه می‌کند تا میرزا امضا کند. وقتی میرزا نامه را مطالعه می‌کند، تأمل می‌کند. دوباره مطالعه و تأمل می‌کند و خلاصه طول می‌کشد. آقا سید عبدالمجید از میرزا می‌پرسد که اگر به نظر مبارک جایی از نامه ایراد دارد یک نامۀ دیگر بنویسم. 🔹 میرزا می‌فرماید شما در اینجا راجع به ناصرالدین شاه نوشته‌اید: «من شما را دعا می‌کنم» و من می‌خواهم ببینم آیا ایشان را دعا می‌کنم؟ آیا دعا کرده‌ام؟ آیا این حرف درستی است و شرعاً می‌توان نوشت؟ 🔹مقداری که می‌گذرد میرزا می‌فرماید عیب ندارد، بنویسید؛ چون ناصرالدین شاه در یک جریانی خدمتی به شیعه کرد و من دعایش کردم پس نوشتن این جمله عیبی ندارد. 📚 جرعه‌ای از دریا، ج 1، ص 122 🔅دوستان خود را از طریق نشانی زیر به کانال مرکز پژوهش‌های تاریخ اسلام دعوت کنید (بازنشر مطالب کانال فقط با ذکر نشانی کانال مرکز و ذکر منبع جایز است): ⬇️⬇️ @chsiqs

🔸 انتشار مقاله "تاریخ‌نگاری و آخرت‌گرایی؛ درنگی در سودمندی تاریخ بر اساس متون تاریخی مسلمانان" فصل‌نامه حیات معنوی وابسته به مؤسسه فرهنگی دین‌پژوهی بُشری که خود را "نشریه‌ای نو برای ترویج زیست اخلاقی، عقلانیِ بهتر و حیات معنوی برتر" تعریف کرده است، هفدهمین شماره (پاییز ۱۴۰۲) خود را به مناسبات اخلاق و تاریخ ویژه ساخته است. این شماره که سرکار خانم دکتر زهرا روح‌الهی امیری سردبیری آن را عهده‌دار بوده‌اند، دربردارنده نُه مقاله، سه گفت‌وگو، یک معرفی و نقد کتاب و دو مقاله میهمان است. مقاله "تاریخ‌نگاری و آخرت‌گرایی؛ درنگی در سودمندی تاریخ بر اساس متون تاریخی مسلمانان" در صفحات ۳۱ تا ۳۷ این شماره از فصلنامه به چاپ رسیده است. فصل‌نامه شماره برخط رایگان ندارد و دسترسی به نسخه الکترونیکی آن از طریق وب سایت مؤسسه فرهنگی دین‌پژوهی بشرا www.boshraonline.ir و یا فیدیبو www.fidibo.com و یا طاقچه www.taaghche.com میسور است. چکیده مقاله چنین است: تاریخ‌نگاری مسیر بالنده و امیدوار کننده‌ای را در کشور ما پیش گرفته است. این دانش دست کم برای نگاه داشتن به هم‌پیوستگی با میراث نیاکانمان و ارائه ضوابط و قواعدی در این زمینه، نیازمند واکاوی و بازخوانی نوشته‌های بازمانده از مورخان مسلمان پیشین است. این امر یکی از بایسته‌های بومی شدن پایه‌های معرفتی و رویکردها و سوگیریهای دانش تاریخ هم هست. مورخان مسلمان متأثر از قرآن که روایتِ تاریخ را "ذِکری" (بر وزن پیدا) یعنی به خودآورنده و یادآورنده دلها (به عنوان مثال هود، ۱۲۰ و ق، ۳۷) نامیده است، سودمندی‌های تاریخ و آگاهی‌های تاریخی را فراتر از قلمرو زیست این‌جهانی آدمی می‌انگاشتند و سرای زیست جاودانه انسان را هم بهره‌مند از آن می‌شمردند. این نگاه که از دیدگاه تاریخ‌پژوهانی مانند مرحوم زرین‌کوب تاریخ را تا مرز همسایگی با تجربه‌های اخلاقی و حتی عرفانی می‌کشاند، می‌تواند همه فرایند تاریخ‌پردازی یعنی گردآوری اطلاعات، سنجش و پردازش آنها و سرانجام و به ویژه نگارش متن تاریخی را از خود متأثر کند، و بر همین اساس می‌توان از آن به عنوان یک معیار برای ارزیابی نوشته‌های تاریخی، بهره جست. این نوشتار کوشیده است با مروری بر مقدمه چند متن برگزیده تاریخی تا پیش از قرن دهم هجری، آخرت‌گرایی از مسیر پرداختن به تاریخ را به عنوان یکی از انگیزه‌ها و پیامدهای تاریخ‌نگاری در دوره اسلامی بر رسد. ۱۱ بهمن ۱۴۰۲ @MohsenAlviri

▪️زندگی طلبگی در قرن یازدهم بخش‌هایی از زندگی‌نامۀ خودنوشت سید نعمت الله جزائری (4) 🔹باری نه سال در شیراز بودم و جز خدا کسی نمی‌داند که چقدر سختی و گرسنگی کشیدم. یادم می‌آید که دو روز چهارشنبه و پنجشنبه بود که هیچ چیز جز آب نخورده بودم. چون شب جمعه رسید دیدم دنیا دورم می‌چرخد و چشمانم سیاهی می‌رود. به بارگاه سید احمد بن موسی الکاظم (ع) رفتم و به آرامگاه او رسیدم. قبر را در بغل گرفتم و گفتم من مهمان تو هستم. همانجا ایستاده بودم که سیدی بی آنکه چیزی از او بخواهم قوت آن شب را به من عطا کرد و شکر خدا را بجا آوردم. 🔹از جمله سختی‌هایی که در حین تحصیل کشیدم یکی آن بود که رفیقی داشتم که در کنار شهر منزل داشت و من شب‌ها در خانۀ او می‌خوابیدم. درسی داشتم که آن را آخر شب‌ها زیر چراغ مسجد جامع که طرف دیگر شهر قرار داشت می‌خواندم. نیمه‌های شب برمی‌خواستم، عصایی برمی‌داشتم و از میان بازاری که بین خانه و مسجد وجود داشت می‌گذشتم. چراغی نبود، همه جای بازار تاریک بود و کنار هر دکانی سگی بود به اندازۀ یک گوساله که از دکان نگهبانی می‌کرد. به تنهایی از میان بازار می‌گذشتم. دیوار را می‌گرفتم و کورمال پیش می‌رفتم. چون به دکان‌ها می‌رسیدم شروع می‌کردم به خواندن اشعار با صدای بلند تا سگ‌ها گمان نکنند دزدم و در کنار هر دکانی به صد حیله خود را از دست سگ نگهبان خلاص می‌کردم. 🔹روزگار را چنین می‌گذراندم. در مدرسۀ منصوریه بودم. حجره‌ای داشتم فوقانی. نمی‌خواستم هیچ کس نزدم بیاید. همیشه تنهایی را دوست داشتم. 📚زندگی طلبگی در قرن یازدهم، کامران فانی. 🔅دوستان خود را از طریق نشانی زیر به کانال مرکز پژوهش‌های تاریخ اسلام دعوت کنید (بازنشر مطالب کانال فقط با ذکر نشانی کانال مرکز و ذکر منبع جایز است): ⬇️⬇️ @chsiqs

مرکز پژوهش‌های تاریخ اسلام برگزار می‌کند: سومین جلسه از سلسله‌نشست‌های تاریخ و ماورا ▪️نقدی بر کتاب «مورخان و امر قدسی» 🎙با حضور: 🔹دکتر حسن حضرتی (نویسنده) 🔸دکتر محسن الویری (ناقد) 🔹دکتر راحله ضائفی (دبیر جلسه) ⏰دوشنبه، 16 بهمن، ساعت: 16-18. 🏢مکان: قم، خیابان دورشهر، کوچۀ 15، پلاک 4. 🔻لینک شرکت مجازی در جلسه: MEET.GOOGLE.COM/PRT-DICO-OBU 🔅دوستان خود را از طریق نشانی زیر به کانال مرکز پژوهش‌های تاریخ اسلام دعوت کنید (بازنشر مطالب کانال فقط با ذکر نشانی کانال مرکز و ذکر منبع جایز است): ⬇️⬇️ @chsiqs

#بازنشر اولین جلسه از سلسه‌نشست‌های تاریخ و ماورا 🎙با حضور: 🔹دکتر محسن الویری (ارائه‌دهنده) 🔸دکتر حمیدرضا مطهری (دبیر علمی) برای شنیدن صوت این جلسه به اینجا مراجعه کنید. 🔻سومین جلسه از سلسله‌نشست‌های تاریخ و ماورا با موضوع نقد کتاب «مورخان و امر» قدسی با حضور نویسنده دوشنبه 16 بهمن در مرکز پژوهش‌های تاریخ اسلام برگزار خواهد شد. برای جزئیات بیشتر اینجا را ببینید. 🔅دوستان خود را از طریق نشانی زیر به کانال مرکز پژوهش‌های تاریخ اسلام دعوت کنید (بازنشر مطالب کانال فقط با ذکر نشانی کانال مرکز و ذکر منبع جایز است): ⬇️⬇️ @chsiqs

▪️سرمایۀ حضرت خدیجه از کجا بود؟ آیا پیامبر (ص) اجیر حضرت خدیجه (س) بود؟ استاد یوسفی غروی: 🔹حضرت خدیجه پیش از پیامبر (ص) دو بار ازدواج کرده بود و اصل ثروت ایشان از مال همین دو شوهر بود که با تدابیر و مدیریت درست حضرت خدیجه این مال بیشتر و بیشتر شد تا جایی که گفته‌اند ایشان ثروتمندترین زن قریش بود. حضرت خدیجه خواهری هم به نام «هاله» داشت که از نظر مالی ضعیف بود لذا به نظر می‌رسد اموال حضرت خدیجه ارث پدی‌شان نبوده چراکه در آن صورت خواهر ایشان هم باید ارث می‌برد. 🔹شوهر اول و دوم ایشان هر دو فوت شدند و طلاقی در کار نبود. حضرت خدیجه (س) از شوهر اول خود یک دختر داشت و از شوهر دوم پسر داشت. این دو شوهر هر دو مال‌دار و ثروتمند بودند و ثروت‌شان به حضرت خدیجه (س) رسید. 🔹اما درباره ارتباط حضرت خدیجه (س) با پیامبر (ص) پیش از ازدواج بین شیعه و غیرشیعه اختلاف است. غیرشیعه حضرت رسول (ص) را اجیر حضرت خدیجه حساب می‌کنند. ولی به نظر شیعه بین پیامبر (ص) و حضرت خدیجه (س) قرارداد مضاربه برقرار شده بود؛ یعنی سرمایه از حضرت خدیجه (س) بود و کار از پیامبر (ص). لذا پیامبر (ص) اجیر حضرت خدیجه (س) نبود بلکه مضارب بود و سود تجارت بر اساس توافق بین‌شان تقسیم می‌شد. 📚درسگفتار بافتار تاریخی قرآن، جلسه دوم 🔅دوستان خود را از طریق نشانی زیر به کانال مرکز پژوهش‌های تاریخ اسلام دعوت کنید (بازنشر مطالب کانال فقط با ذکر نشانی کانال مرکز و ذکر منبع جایز است): ⬇️⬇️ @chsiqs

▪️معرفی کتاب مورخان و امر قدسی حسن حضرتی و دیگران، به کوشش فاطمه بختیاری چکیده: 🔹دشوارۀ نسبت مورخان با امر قدسی موضوعی است که تاکنون تاریخ‌ورزان ایرانی چندان دربارۀ آن تأمل و مداقه نکرده‌اند. این در حالی است که پژوهشگران تاریخ به‌ویژه در دو حوزۀ مطالعاتی تاریخ اسلام آغازین و تاریخ انقلاب اسلامی به صورت جدّی و ملموس با آن درگیرند. مسکوت گذاشتن این مسئله، مشکلی را حل نمی‌کند. در این میان بیشترین آسیب هم به دانش تاریخ و پژوهش‌های مربوط به آن می‌رسد زیرا ناآگاهی معرفتی دربارۀ حدود و ثغور دانش تاریخ و نیز توانایی‌ها و قابلیت‌های علمی این رشته، میدان را برای ورود نامشروع معارف دیگر در مطالعات تاریخی و به بیراهه کشاندن آنها فراهم می‌کند. تاریخ‌ورز باید نیک آگاه باشد معرفت متعلَّق او توانایی توصیف و تبیین علمی چه موضوعاتی را دارد و اسناد و مدارک تاریخی در این مسیر تا کجا می‌توانند دستگیر او باشند. اشراف به این مشکله‌ها مستلزم برخورداری از درک درست دربارۀ ماهیت معرفت تاریخی و مختصات علمی بررسی‌های تاریخی است. 🔻اطلاعات کتاب‌شناختی: 🔹تعداد صفحات: 268 🔹ناشر: لوگوس 🔹چاپ دوم، 1402 فهرست و صفحات ابتدایی کتاب را می‌توانید از اینجا ببینید. 🔅دوستان خود را از طریق نشانی زیر به کانال مرکز پژوهش‌های تاریخ اسلام دعوت کنید (بازنشر مطالب کانال فقط با ذکر نشانی کانال مرکز و ذکر منبع جایز است): ⬇️⬇️ @chsiqs

جلسۀ بررسی و نقد این کتاب، امروز دوشنبه 16 بهمن با حضور دکتر حضرتی و دکتر الویری در مرکز پژوهش‌های تاریخ اسلام برگزار خواهد شد. برای اطلاعات بیشتر دربارۀ جلسه اینجا را ببینید.

#اطلاع‌رسانی_رویداد_تاریخی ▪️جایگاه سیاسی اجتماعی بانوان در عصر نبوی و پسانبوی 🎙ارائه‌دهنده: دکتر اکبر روستایی 🎙کمیته ناقدین: 🔹دکتر حسین قاضی خانی 🔹 دکتر زهرا روح اللهی امیری 🔹مدیر کرسی: دکتر شهناز کریم زاده ⏰چهارشنبه ۱۴۰۲/۱۱/۱۸ ساعت ۸ 🏢 سالن جلسات علامه طباطبایی (ره) (۲۹-۳) مدرسه عالی حکمت و تاریخ معاونت پژوهش مجتمع آموزش عالی بنت الهدى 🔻لینک شرکت در جلسه: http://Nce.miu.ac.ir/hoda5 @chsiqs @rustaei110