#نکات_اصولی
💠 حجیت قطع، ذاتی يا ضروری؟
🔹 ذاتی در منطق و فلسفه به ذاتی باب ایساغوجی و ذاتی باب برهان تقسیم میشود.
1️⃣ ذاتی باب ایساغوجی: جنس و فصل ماهیت را ذاتی باب ایساغوجی گویند. حال آیا حجیت که به معنای جری و حرکت طبق علم و حالت نفسانی یقینی است، در ماهيت قطع اخذ شده یا خیر؟ در جواب میگوییم خیر، جری و عمل در ماهیت قطع که علم و حالت نفسانی است اخذ نشده است. پس حجیت برای قطع #ذاتیِ (باب ایساغوجی) نیست.
2️⃣ ذاتی باب برهان: الخارج المحمول من صمیمه را ذاتی باب برهان گویند. يعنی وقتی شيء را تحلیل میکنیم، به آن ذاتی پی میبریم. مثلا عالَم را که تحلیل کنیم به مفهوم امکان میرسیم. حال آیا اگر قطع را تحلیل کنیم به حجیت میرسیم؟ میبینیم که جری در ذات علم و حالت نفسانی لحاظ نشده به این معنا که لزومی ندارد هر جا قطع باشد جری و حرکت و عمل هم باشد. پس حجیت قطع، #ذاتیِ (باب برهان) هم نیست.
🔸 به نظر ما خلط شده بین ذاتی و ضروری. بزرگانی مثل شیخ و آخوند (رحمهما الله) میخواهند بگویند حجیت برای قطع #ضروری و بدیهی است، ولی اشتباها از #ذاتی استفاده کردهاند. حجیت برای قطع ضروری و بدیهی است، نه نظری و اکتسابی؛ چون اگر نظری و اکتسابی باشد یا دور میشود یا تسلسل که این دو باطل اند پس حجیت #ضروری قطع است.
📚 ر.ک: تقریرات درس خارج اصول استاد #عابدی (حفظه الله)
👈 نکات #اصولی بیشتر را اینجا ببینید.
🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین قم