⭕ مفتی سلطان پای صحابه را به پروژه کنترل جمعیت سیسی کشاند!
✍️ حامد دهقانی
🔹چند روز پیش و درست یک روز پس از صحبت‌های #سیسی پیرامون خطرات رشد جمعیت در مصر و اینکه با وجود چنین نرخ رشد جمعیتی شهروندان هیچ پیشرفتی در زندگی خود احساس نخواهند کرد، #شوقی_علام، مفتی اعظم مصر، از لزوم کنترل جمعیت سخن گفت و استدلال کرد که «صحابه پیامبر(ص) نیز “عزل” می‌کردند، یعنی آنها نیز از وسایلی که در اختیار داشتند استفاده می‌کردند تا تخمک را با اسپرم بارور نکنند»!
🔹همین کافی بود که باز در شبکه‌های اجتماعی #مصر انتقادها به علام بالا بگیرد و با «#مفتی_سلطان» خواندن او، این «#فتواهای_سیاسی» را نتیجه کنار زدن الازهر از دار الافتای مصر بدانند.
🔹کنار زدن #الازهر از #دار_الافتاء به چند روز پیش از این ماجرا، یعنی ۱۲ اوت گذشته، روز تولد ۶۰ سالگی شوقی علام، روز بازنشستگی قانونی او و البته روز انتصاب دوباره وی به مقام «مفتی اعظم» مصر بازمی‌گردد. شوقی علام که می‌بایست طبق قانون با رسیدن به سن بازنشستگی کنار گذاشته می‌شد، یک روز پیش از آن، سیسی فرمانی صادر کرد که مطابق آن دار الافتای مصر از ذیل قانون خدمات کشوری خارج شد و به او اختیار کامل در تعیین مفتی اعظم را اعطا کرد.
🔹بدین ترتیب انتخاب مفتی اعظم نیز در فهرست اختیارات سیسی جای گرفت و او در ۱۲ اوت علام را برای یک سال دیگر به عنوان مفتی اعظم مصر گماشت تا #احمد_الطیب، شیخ الازهر، تنها مقامی باشد که از سوی او انتخاب نشده است. این در حالی است که پیش از آن هیئت #کبار_العلماء_الازهر مفتی را انتخاب کرده و سپس به تايید رئیس جمهور می‌رسید.
🔹هیئت کبار العلماء از فتوحات احمد الطیب در دوران خوش پس از انقلاب مصر بود؛ او توانست این هیئت را در ۱۷ جولای ۲۰۱۲ بار دیگر، پس از انحلال آن در زمان جمال عبدالناصر در ۱۹۶۱، برپا کند و آن را به تصویب نخست وزیر و شورای عالی نیروهای مسلح برساند. انتخاب شیخ الازهر و مفتی اعظم از اختیارات اصلی این هیئت تعیین شد و در ماده ۴ قانون اساسی ۲۰۱۲ مصر مرجعیت تصمیم‌گیری در تمامی امور مربوط به شریعت اسلامی نیز به اختیارات این هیئت اضافه شد. با کودتای ۲۰۱۳، سیسی ماده ۴ را حذف کرد و تنها همان اختیارات انتخاب شیخ الازهر و #مفتی_اعظم باقی ماند.
🔹اما پروژه تصاحب دار الافتاء را سیسی از سال گذشته به راه انداخت و قرار بود قانون جدیدی که اختیارات را از الازهر می‌گرفت، در پارلمان مصر به تصویب برسد، اما با ورود شدید شیخ الازهر به ماجرا، تصمیم‌گیری برای مدت نامشخصی به تعویق افتاد. ۲۲ فوریه ۲۰۲۱ موعد ریاست شوقی علام سرآمد، اما سیسی آن را تا زمان بازنشستگی تمدید کرد. دو روز بعد هیئت کبار العلماء جلسه‌ای تشکیل داد و با رأی‌گیری مخفیانه گزینه خود را انتخاب و به رئیس جمهور پیشنهاد کرد و از زحمات شوقی علام در این سالها تشکر کرد. اما سر رسیدن موعد بازنشستگی علام و در حالی که بسیار از گمانه‌ها گزینه هیئت کبار را «محمد الضويني» می‌دانستند، سیسی کار را تمام کرد و الازهر را به کلی کنار گذاشته و خود شوقی علام را ابقا کرد.
🔹از زمان کودتای ژوئیه 2013، سیسی از دار الافتاء و وزارت اوقاف در درگیری خود با الازهر استفاده کرد و جبهه‌ای رسمی تشکیل داد تا با عنوان «تجدید گفتمان دینی»، بازوی مذهبی قدرت برای حمایت از تصمیمات وی، به ویژه تصمیمات مربوط به امور دینی یا حتی مسائل سیاسی باشد.
🔹شوقی علام در این سالها به خوبی پروژه سیسی را جلو برده و حتی اگر روزی از #تجدید_گفتمان_دینی و تبلیغ علیه #اخوان سخن نمی‌گفت، به گونه‌ای دیگر کوتاهی خود را جبران می‌کرد؛ به ترکیه و اردوغان و فتح قسطنطنیه حمله می‌برد، از درام ترکی «ارطغرل» انتقاد می‌کند یا در مقابل دار الافتاء از سریال مصری «الاختیار» که از ارتش مصر تجلیل می‌کند، می‌ستاید. او که خود برای نخستین بار با تأیید مرسی مفتی اعظم شد، حکم اعدام وی را تأیید می‌کند، هم‌راستا با سخنان سیسی، بسیاری از مسلمانان اروپا را در بحبوحه انتقادات به مکرون، تروریست می‌خواند و هم‌زمان با فتاوای علمای سعودی و اماراتی، پیوستن به اخوان را حرام شرعی می‌داند. سیسی از مردم می‌خواهد برای صندوق «تحیا مصر» که برای اجرای پروژه‌های توسعه ملی اختصاص یافته تبرعات دهند و علام فتوا می‌دهد که دادن #زکات به این صندوق جائز است.
🔹اینها و بسیاری دیگر، شوقی علام را به عنصری صرفا سیاسی نزد بسیاری از دینداران مصر تبدیل کرده است و انتقادها چنان گسترده شده که خود او بارها مجبور شده اتهام عالم و مفتی سلطان بودن را رد کرده و آن را تهمت اخوانی‌ها بشمرد، اما دست کم نظرسنجی سال گذشته دار الافتاء در صفحه فیسبوک خود نشان داد که این انتقادها محدود به اخوانی‌ها نیست، چرا که ۷۰ درصد شرکت‌کنندگان، «گوگل» را نخستین منبع خود برای جستجوی فتاوا اعلام کردند و نه سایت دار الافتاء.
#اسلام_رسمی #دین_دولت
@dolatedin
✍️ عقب‌نشینی برخی شیوخ سلفی در «حرمت تبریک کریسمس به کفار»
🔹#عبدالله_المطلق، یکی از اعضای هیئت #کبار_العلماء #عربستان و مشاور دربار پادشاهی سعودی، با استناد به آیه‌ای از قرآن و حدیثی از پیامبر(ص) گفت که #تبریک_اعیاد غیراسلامی همچون #کریسمس طبق شرایطی جایز است.
🔹عبدالله مطلق در برنامه‌ای در رادیو قرآن عربستان گفت اگر شخصی از این تبریک عید مصلحتی را اراده کند که به نفع خود و دین باشد، چنین تبریکی جایز است.
🔹عبدالله مطلق به آیه مبارکه (وقولوا للناس حسنا؛ با مردم به نیکی سخن بگویید) و نیز این روایت از پیامبر(ص) که «اتق الله حيثما كنت واتبع السيئة الحسنة تمحها، وخالق الناس بخلق حسن؛ در هر جایی تقوای الهی پیشه کن و بدی را با نیکی پاسخ بده و پاکش کن، و با مردم با اخلاق نیک رفتار کن» استناد کرد و گفت این اخلاق نیک می‌تواند زمینه دعوت به دین خدا (اسلام) باشد.
🔹در همین راستا، #سعد_الدریهم، واعظ سعودی روز یکشنبه در گفت‌وگویی با شبکه «روتانا» گفت که تبریک کریسمس به غیر مسلمانان از روی ادب ممنوع نیست. وی توضیح داد: «وقتی اسلام آمد، در جامعه مشرک، یهودی و مسیحی بود و مسلمانان با آنها به خرید و فروش می‌پرداختند و با آنها دیدار می‌کردند، و چون به پیامبر(ص) می‌نگریم، همسایگان یهودی داشت و چه بسا بیمارانی از آنان را عیادت کرده و برای یکی از آنان دعا کرد».
🔹الدریهم گفت کسی که از روی تکریم و بزرگداشت عید کریسمس به مسیحیان تبریک بگوید و تأیید کند که عیسی پسر خدا است، موجب شرک می‌شود. اما کسی که به یهودی و مسیحی تبریک بگوید و به دین او یقین نداشته باشد و از روی ادب چنین کند، مانعی ندارد.
🔹شیوخ #سلفی از دیرباز بر حرمت تبریک اعیاد «#کفار» اتفاق نظر داشته‌اند. سلفی‌ها در این موضوع چنان خط قرمز روشنی دارند که حتی سکوت این روزهای ایشان در مورد برگزاری جشن‌ها و آیین‌های کریسمس در عربستان، خود عقب‌نشینی مهمی از مواضع قبلی به شمار می‌آید. این روزها اکثر شیوخ و فقهای سعودی از اظهار نظر در این باره خودداری می‌کنند، گرچه برخی کاربران در توئیتر ویدئوهایی قدیمی را منتشر کردند که به ممنوعیت تبریک می‌پردازد.
🔹با این وجود، #عبدالعزیز_الریس، از شیوخ سلفی، فتوای عبدالله مطلق را بی‌پاسخ نگذاشت و در توییتی نوشت: «فتوای دکتر عبد الله المطلق مبنی بر جواز تبریک اعیاد به کفار، فتوای عجیبی است که در آن ادله و اجماع و دیدگاه علمای مذاهب اربعه و فتوای علمای ما مانند #ابن_باز و #ابن_عثیمین و #الفوزان و مفتی اعظم را زیر پا گذاشته است و هیچ کس از سلف با او همراه نشده است جز #قرضاوی اخوانی و کسانی که بر عقیده سلف نیستند.»
🔹شیخ #سعد_الخثلان، یکی دیگر از اعضای هیئت کبار العلماء، نیز در ویدئویی جدید گفت که تبریک اعیاد مذهبی به غیر مسلمانان «بر اساس #اجماع علما از نظر شرع #حرام و جایز نیست». وی تصریح کرد: «تبریک نگفتن به معنای توهین به کفار غیرحربی نیست، بلکه باید با آنها مهربانانه رفتار کرد تا دلشان به اسلام متمایل شود.»
🔹هر ساله در بسیاری از کشورهای اسلامی موضوع تبریک کریسمس به غیر مسلمانان به موضوعی داغ تبدیل می‌شود. در #امارات، اداره کل #الشؤون_الإسلامیة و الأوقاف فتوا داد: «در شرع اسلام هیچ ایرادی برای تبریک اعیاد به غیر مسلمانان با تعابیری نیکو وجود ندارد.»
🔹در مصر شیخ #الازهر #احمد_الطیب و همچنین #دار_الافتاء #مصر چندین بار تاکنون به مسلمانان اجازه داده‌اند تا اعیاد غیر مسلمانان را تبریک بگویند. الطیب پیشتر در دفاع از این موضوع گفت: «چگونه قرآن به مسلمان اجازه می‌دهد برای خود زن مسیحی یا یهودی بگیرد و در کنار شوهر مسلمانش بر دین خود بماند، سپس به او گفته می‌شود: مراقب باش، میلاد مسیح را به همسرت تبریک نگویی، چون حرام است؟»
@dolatedin
⭕️ تغییر در ریاست دیوان وقف سنی عراق در پی پیروزی دو حزب العزم و التقدم
🔹المعلومه: یک منبع آگاه روز جمعه فاش کرد که توافق اولیه برای تغییر در ریاست اداره اوقاف اهل سنت (#دیوان_الوقف_السنی) #عراق شکل گرفته است.
🔹این منبع در گفت و گو با «المعلومه» افزود: روزهای گذشته شاهد دستیابی توافق اولیه دو جریان #العزم و #التقدم برای تغییر رئیس اداره اوقاف اهل سنت و معرفی ۳ نامزد برای این منصب بودیم. این دو جریان در انتخابات اخیر پارلمانی عراق مجموعا ۷۰ کرسی را از آن خود کرده‌اند.
✍️ ملاحظه: اداره اوقاف اهل سنت عراق در سال ۲۰۰۳ و پس از اشغال عراق توسط آمریکایی‌ها و در پی انحلال وزارت الاوقاف و الشؤون الدینیة در حکومت گذشته عراق به وجود آمد.
🔸در حال حاضر #سعد_کمبش، چهره نزدیک به جریان #الموحدون وابسته به #اسامه_النجیفی، رقیب سیاسی دو جریان سنی‌مذهب العزم و التقدم، ریاست این مرکز را برعهده دارد.
🔸سابق بر این امور دینی پیروان ادیان و مذاهب ساکن عراق از طریق یک نهاد واحد که همان وزارت اوقاف بود پیگیری می‌شد، اما پس از سقوط #رژیم_بعث، سه اداره اوقاف برای شیعیان (#دیوان_الوقف_الشیعی)، اهل سنت و دیگر اقلیت‌های دینی (ديوان اوقاف الديانات المسيحية والأيزيدية والصابئة المندائية) تشکیل شدند که امور دینی مربوط به پیروان خود را بر عهده دارند.
🔸در این بین اداره اوقاف اهل سنت در عراق علاوه بر مدیریت موقوفات اهل سنت در عراق، مسئولیت اداره و نگهداری مساجد اهل سنت در عراق را بر عهده دارد. در کنار این مسئولیت، اداره اوقاف اهل سنت عراق مسئولیت ارشاد و #افتاء را نیز در کنار دیگر مراکز اسلامی عراق از جمله #هیئه_علماء_المسلمین و #دار_الافتاء العراقیه بر عهده دارد.
🔸این اداره همچنین مدیریت برخی #مدارس_دینی اهل سنت در عراق از جمله #مرکز_البحوث_والدراسات_الاسلامیه و #جامع_الامام_الاعظم را برعهده دارد.
🔸جامع الامام الاعظم (تصویر فوق) از مراکز دینی وابسته به اهل سنت و مقر اداره اوقاف اهل سنت عراق و مدفن ابو حنیفه نعمان یکی از ائمه مذاهب چهارگانه فقهی اهل سنت است. جامع الامام الاعظم سومین دانشگاه قدیمی در حال فعالیت، پس از دانشگاه القرویین در مغرب و دانشگاه الازهر در مصر است که تاریخ تاسیس آن به ۱۵۰ق باز می‌گردد.
@dolatedin
✍️ فتوای تازه #دار_الافتاء #مصر درباره جواز #توسل به اولیای الهی با واکنش‌های گسترده‌ای روبه‌رو شد و بار دیگر از رشد شدید #سلفیت در مصر پرده برداشت.
🔹شب گذشته دار الافتاء در صفحه فیسبوک خود بر جواز توسل و اعمالی همچون دست کشیدن یا بوسیدن ضریح تأکید کرد و نوشت:
🔹«حاجت خواستن مسلمان از انبیا و اولیا و صالحان اشکال شرعی ندارد و تفاوتی نمی‌کند که آن اشخاص زنده باشند یا خیر.»
🔹گرچه این دیدگاه در مصر تازگی ندارد و تصوف و حب اهل‌بیت(ع) بخش مهمی از هویت دینی و تاریخی مردمان این کشور را شکل داده است، اما سیل نظرات مخالف در ذیل این پست، نشان می‌دهد که سلفیت دست کم در جامعه متدین مصر که دنبال‌کنندگان اصلی صفحه دار الافتاء به شمار می‌آیند، به شدت رشد کرده است.
🔹بیش از ۲۰هزار نظر در همان ساعات نخست انتشار پست، نشانگر آن است که گسل‌های مذهبی همچنان در جامعه‌ی به‌شدت قطبی‌شده مصر فعال هستند.
🔹اندیشه سلفیت شاید در نسخه‌های دولتی و رسمی «دین» در جهان اسلام و از جمله مصر تبعید شده و گفتمان‌های مدعی «اعتدال» حمایت و تبلیغ می‌شوند، اما ظاهرا دعواهای مذهبی بر سر شرک و کفر همچنان در میان عامه پرطرفدار است.
@dolatedin