eitaa logo
دولتِ دین | اندیشکده مرصاد
796 دنبال‌کننده
1.2هزار عکس
215 ویدیو
20 فایل
﷽ خبر و تحلیل از «نهاد دین در جهان اسلام». نهادی که می باید به جایگاه راستین خویش، یعنی رهبری جوامع باز گردد. هیئت تحریر: میز «نهادها»ی اندیشکده حوزوی مرصاد @mersadcss t.me/dolatedin ble.ir/dolatedin ارتباط با مدیر: @dolatdin
مشاهده در ایتا
دانلود
✍️ صبح دوشنبه، محمد عثمان الخُشت، رئیس ، در چهارمین دوره اردوی رهبران آینده مصر، دوباره به بحث دینی داغ و دامنه‌دار این سال‌های مصر پرداخت؛ «تجدید الخطاب الدینی» (نوگرایی گفتمان دینی). 🔹رئیس جمهور، عبدالفتاح نیز ماه گذشته در جمع شرکت‌کنندگان «همایش بین‌المللی دارالافتاهای جهان»، محور سخنرانی خود را تصحیح خطاب دینی قرار داد. 🔹اما ماجرای این تجدید و تطویر و تصحیح خطاب دینی چیست؟ 🔹 از همان مراسم تحلیف خود در ۲۰۱۴، کلیدواژه را مطرح کرد و خواستار خوانشی تازه و معاصر از دین شد و از آن زمان این پروژه اصلاح دینی خود را به جد دنبال کرده است. 🔹این پروژه از سال ۲۰۱۷ و با تعیین به ریاست دانشگاه قاهره، که در طول تاریخ خود در برابر الازهر دوقطبی فکری مصر را شکل می‌دهد، برگزید. چندی نگذشت که کتاب تازه الخشت با عنوان «نحو تأسيس عصر ديني جديد» در همان سال به چاپ رسید و از آن زمان این استاد فلسفه به مهم‌ترین رسانه علمی پروژه سیسی تبدیل شد. 🔹در ژانویه ۲۰۲۰ هیئت کبار العلماء همایشی بین‌المللی با عنوان «تجديد الفكر الإسلامي» برگزار کرد و و الخشت برای سخنرانی در این موضوع در کنار یکدیگر نشستند. الخشت در این جلسه از «عصر دینی جدیدی» سخن گفت که با «عبور از تراث»، به جای «احیای علوم دینی» به سراغ «توسعه علوم دینی» می‌رود، عصر دینی جدیدی که «ممکن نیست منشأ آن نهادهای دینی کلاسیک باشد». در مقابل احمد الطیب در مقام پاسخ به سخنرانی طوفانی الخشت برآمد و جلسه عملا به مناظره این دو انجامید و پس از آن گفتگوهای بسیاری را در جامعه علمی و دینی پیرامون این موضوع شکل داد. 🔹این موضوع بار دیگر در ماه مه گذشته با موضع‌گیری متفاوت احمد الطیب، ابعاد تازه‌ای پیدا کرد؛ در حالی که شیخ الازهر پیش از آن ماجرای تجدید خطاب دینی را «فتنه‌ای سیاسی و نه مسأله‌ای تراثی» می‌خواند و بارها در موضوعات دینی این‌چنینی با سیسی درگیر شده بود، در چندین برنامه ماه رمضان خود به این موضوع پرداخت و آن را لازمه بقا و حیات اسلام دانسته و خود را از «علمای تجدید» و «جنگاوران عرصه اجتهاد» به شمار آورد. وی «تقدیس تراث فقهی و مساوی دانستن آنها با شریعت اسلامی» را از مشکلات امروز مسلمانان خواند که به «جمود فقه اسلامی» انجامیده است، هر چند خود و الازهر را از این جمود برکنار شمرد. 🔹موضوع تجدید خطاب دینی در مصر بسیار دامنه‌دارتر از این چند خط بوده است و چنانکه دست کم آمار گوگل ترندز نشان می‌دهد سیسی به خوبی توانسته گفتمان را که پیش از او چندان در مصر خبرساز نبوده، به موضوعی داغ در تمامی این سال‌ها تبدیل کند. شاید همین واقعیت شیخ الازهر را از ادبیات سلبی پیشین خود به داعیه‌دار همیشگی تجدید دین کشانده است. ظاهرا احمد الطیب چنین پنداشته که ماندن در جبهه مخالفت با نوگرایی، در این دوقطبی تنها از او شخصیتی متحجر و واپسگرا می‌سازد. از این رو گرچه سخن از تجدید می‌زند، همچنان در دل آن همان گفتمان پیشین خود را تبلیغ می‌کند. 🔹این روزها برای احمد الطیب همچون روزهای آغازین حکومت سیسی نیست که غالبا چهره پیروز نزاع با دولت بود؛ روزهایی که سیسی -همانطور که به زبان می‌آورد- واقعا از دست او خسته شده بود. روزهایی که احمد الطیب به راحتی از کشتارهای تبری جست، مقابل فشار سیسی برای منع ایستاد، و نپذیرفت قریب صد استاد الازهری با تمایلات اخوانی را اخراج کند. اما شیخ الازهر با تثبیت قدرت سیسی، روز به روز سنگرهای تازه‌ای را از دست داده است، که آخرین آنها دستور سیسی برای تعیین مستقل مصر بود. @dolatedin
مفتی سلطان پای صحابه را به پروژه کنترل جمعیت سیسی کشاند! ✍️ حامد دهقانی 🔹چند روز پیش و درست یک روز پس از صحبت‌های پیرامون خطرات رشد جمعیت در مصر و اینکه با وجود چنین نرخ رشد جمعیتی شهروندان هیچ پیشرفتی در زندگی خود احساس نخواهند کرد، ، مفتی اعظم مصر، از لزوم کنترل جمعیت سخن گفت و استدلال کرد که «صحابه پیامبر(ص) نیز “عزل” می‌کردند، یعنی آنها نیز از وسایلی که در اختیار داشتند استفاده می‌کردند تا تخمک را با اسپرم بارور نکنند»! 🔹همین کافی بود که باز در شبکه‌های اجتماعی انتقادها به علام بالا بگیرد و با «» خواندن او، این «» را نتیجه کنار زدن الازهر از دار الافتای مصر بدانند. 🔹کنار زدن از به چند روز پیش از این ماجرا، یعنی ۱۲ اوت گذشته، روز تولد ۶۰ سالگی شوقی علام، روز بازنشستگی قانونی او و البته روز انتصاب دوباره وی به مقام «مفتی اعظم» مصر بازمی‌گردد. شوقی علام که می‌بایست طبق قانون با رسیدن به سن بازنشستگی کنار گذاشته می‌شد، یک روز پیش از آن، سیسی فرمانی صادر کرد که مطابق آن دار الافتای مصر از ذیل قانون خدمات کشوری خارج شد و به او اختیار کامل در تعیین مفتی اعظم را اعطا کرد. 🔹بدین ترتیب انتخاب مفتی اعظم نیز در فهرست اختیارات سیسی جای گرفت و او در ۱۲ اوت علام را برای یک سال دیگر به عنوان مفتی اعظم مصر گماشت تا ، شیخ الازهر، تنها مقامی باشد که از سوی او انتخاب نشده است. این در حالی است که پیش از آن هیئت مفتی را انتخاب کرده و سپس به تايید رئیس جمهور می‌رسید. 🔹هیئت کبار العلماء از فتوحات احمد الطیب در دوران خوش پس از انقلاب مصر بود؛ او توانست این هیئت را در ۱۷ جولای ۲۰۱۲ بار دیگر، پس از انحلال آن در زمان جمال عبدالناصر در ۱۹۶۱، برپا کند و آن را به تصویب نخست وزیر و شورای عالی نیروهای مسلح برساند. انتخاب شیخ الازهر و مفتی اعظم از اختیارات اصلی این هیئت تعیین شد و در ماده ۴ قانون اساسی ۲۰۱۲ مصر مرجعیت تصمیم‌گیری در تمامی امور مربوط به شریعت اسلامی نیز به اختیارات این هیئت اضافه شد. با کودتای ۲۰۱۳، سیسی ماده ۴ را حذف کرد و تنها همان اختیارات انتخاب شیخ الازهر و باقی ماند. 🔹اما پروژه تصاحب دار الافتاء را سیسی از سال گذشته به راه انداخت و قرار بود قانون جدیدی که اختیارات را از الازهر می‌گرفت، در پارلمان مصر به تصویب برسد، اما با ورود شدید شیخ الازهر به ماجرا، تصمیم‌گیری برای مدت نامشخصی به تعویق افتاد. ۲۲ فوریه ۲۰۲۱ موعد ریاست شوقی علام سرآمد، اما سیسی آن را تا زمان بازنشستگی تمدید کرد. دو روز بعد هیئت کبار العلماء جلسه‌ای تشکیل داد و با رأی‌گیری مخفیانه گزینه خود را انتخاب و به رئیس جمهور پیشنهاد کرد و از زحمات شوقی علام در این سالها تشکر کرد. اما سر رسیدن موعد بازنشستگی علام و در حالی که بسیار از گمانه‌ها گزینه هیئت کبار را «محمد الضويني» می‌دانستند، سیسی کار را تمام کرد و الازهر را به کلی کنار گذاشته و خود شوقی علام را ابقا کرد. 🔹از زمان کودتای ژوئیه 2013، سیسی از دار الافتاء و وزارت اوقاف در درگیری خود با الازهر استفاده کرد و جبهه‌ای رسمی تشکیل داد تا با عنوان «تجدید گفتمان دینی»، بازوی مذهبی قدرت برای حمایت از تصمیمات وی، به ویژه تصمیمات مربوط به امور دینی یا حتی مسائل سیاسی باشد. 🔹شوقی علام در این سالها به خوبی پروژه سیسی را جلو برده و حتی اگر روزی از و تبلیغ علیه سخن نمی‌گفت، به گونه‌ای دیگر کوتاهی خود را جبران می‌کرد؛ به ترکیه و اردوغان و فتح قسطنطنیه حمله می‌برد، از درام ترکی «ارطغرل» انتقاد می‌کند یا در مقابل دار الافتاء از سریال مصری «الاختیار» که از ارتش مصر تجلیل می‌کند، می‌ستاید. او که خود برای نخستین بار با تأیید مرسی مفتی اعظم شد، حکم اعدام وی را تأیید می‌کند، هم‌راستا با سخنان سیسی، بسیاری از مسلمانان اروپا را در بحبوحه انتقادات به مکرون، تروریست می‌خواند و هم‌زمان با فتاوای علمای سعودی و اماراتی، پیوستن به اخوان را حرام شرعی می‌داند. سیسی از مردم می‌خواهد برای صندوق «تحیا مصر» که برای اجرای پروژه‌های توسعه ملی اختصاص یافته تبرعات دهند و علام فتوا می‌دهد که دادن به این صندوق جائز است. 🔹اینها و بسیاری دیگر، شوقی علام را به عنصری صرفا سیاسی نزد بسیاری از دینداران مصر تبدیل کرده است و انتقادها چنان گسترده شده که خود او بارها مجبور شده اتهام عالم و مفتی سلطان بودن را رد کرده و آن را تهمت اخوانی‌ها بشمرد، اما دست کم نظرسنجی سال گذشته دار الافتاء در صفحه فیسبوک خود نشان داد که این انتقادها محدود به اخوانی‌ها نیست، چرا که ۷۰ درصد شرکت‌کنندگان، «گوگل» را نخستین منبع خود برای جستجوی فتاوا اعلام کردند و نه سایت دار الافتاء. @dolatedin
✍️ در یک تصمیم بی‌سابقه، یک قاضی اسرائیلی نماز خواندن یهودیان در را "یک اقدام مجرمانه" ندانسته و با نماز خواندن محدود آنها در این مسجد مقدس موافقت کرد. 🔹شبکه هفت رژیم صهیونیستی فاش کرد که یک قاضی دادگاه به اصطلاح صلح اسرائیل در اشغالی، تصمیم گرفت که نماز خواندن یهودیان در مسجد الاقصی نمی تواند به عنوان یک عمل جنایتکارانه تفسیر شود و دستور داد تا محدودیت ورود به محوطه مسجد الاقصی، لغو شود. 🔹این دادگاه همچنین حکم تبعید صادرشده علیه «آریه لیبو» خاخام تندرو یهودی را نیز لغو کرد. این خاخام یهودی به سبب اقامه نماز و آموزه‌های تلمودی در مسجدالاقصی از ورود به این مسجد منع شده بود. 🔹مقامات اسلامی در شریف نسبت به پیامدهای تصمیم دادگاه به اصطلاح صلح اسرائیل مبنی بر اجازه به افراط‌گرایان یهودی برای اقامه نماز در مسجد الاقصی هشدار دادند. 🔹در یک بیانیه مطبوعاتی، ، ، فلسطین، و اسلامی، تأکید کردند که این تصمیم نقض آشکار اسلام و قداست مسجد الاقصی و تحریک آشکار احساسات مسلمانان در سراسر جهان است و از حاکمان کشورهای عربی و اسلامی خواستند که مسئولیت خود را در قبال مسجد الأقصی بر عهده بگیرند. 🔹شیخ ، مدیر مسجد الاقصی نیز در واکنش به این تصمیم گفت: «وضعیت مسجد الاقصی خطرناک است و اسرائیل مسئولیت عواقب تصمیماتی که در رابطه با مسجد مقدس الاقصی می‌گیرد را بر عهده بگیرد». 🔹کیسوانی خاطرنشان کرد: «مردم بیت المقدس، همانطور که همگی آنها را می‌شناسند، به مسجد الاقصی وفادار هستند و با هر چیزی که دارند در برابر حملات اشغالگری ایستادگی می‌کنند و تاکید کرد که مردم بیت المقدس، با وجود خطر واقعی، با وجود محاصره شهر قدیمی و جلوگیری از رسیدن جوانان به مسجد الاقصی، با تمام قدرت در کنار مسجد خود بایستند». 🔹همچنین شیخ ، بیت المقدس و سرزمین‌های فلسطینی و واعظ مسجد الاقصی، از اعراب و مسلمانان درخواست کرد تا شهر بیت المقدس و مسجد الاقصی را از آنچه که علیه آن نقشه کشیده و قبل از آنکه دیر شود، نجات دهند. 🔹 نیز تصمیم دادگاه اسرائیل مبنی بر اعطای حق یهودیان برای خواندن نماز در مسجد الاقصی را «حمله موشکی به مسجد الاقصی و گامی در مسیر تقسیم زمانی و مکانی مسجد دانست، که نقض آشکار همه قوانین و هنجارهای بشری است». 🔹حازم قاسم، سخنگوی حماس، در بیانیه مطبوعاتی گفت که این تصمیم «مشارکت قوه قضائیه اسرائیل در تجاوز علیه مردم و مشارکت آن در جعل حقایق و وقایع» را تأیید می‌کند. 🔹وزارت «امور خارجه و مهاجران» نیز به نوبه خود تصمیم بی‌سابقه دادگاه را محکوم کرد و در بیانیه‌ای اعلام کرد که این تصمیم، تجاوز آشکار به مسجد الاقصی و اعلان جنگ واقعی علیه مردم فلسطین و ملت‌های عرب و اسلامی و جنگ مذهبی در منطقه خواهد بود. 🔹گفتنی است دیروز پنجشنبه، ده‌ها شهرک‌نشین یهودی تحت حمایت شدید پلیس اشغالگر اسرائیل به حیاط مسجدالاقصی در شهر اشغالی قدس حمله کردند. شهرک‌نشینان از طریق دروازه غربی وارد حیاط مسجد شدند و اعمال تحریک‌آمیزی را به سمت دیوار شرقی انجام و «نمازهای ساکت فردی» به جا آوردند. ویدئوها و عکس‌های منتشر شده توسط رسانه‌های محلی فلسطین، نشان می‌داد که این افراد توسط نیروهای اشغالگر اسرائیل به شدت محافظت می‌شدند. @dolatedin
💢با ادامه محکومیت‌های گسترده مسلمانان، دادگاه مرکزی اسرائیل حکم نماز خواندن یهودیان در مسجدالاقصی را لغو کرد ✍🏼بنا به گزارش رسانه‌های اسرائیلی دادگاه مرکزی رژیم صهیونیستی دیروز جمعه تصمیم قبلی دادگاه به اصطلاح "صلح اسرائیل" مبنی بر اجازه "عبادت خاموش" برای یهودیان در مسجد الاقصی را لغو کرد. 🔹تصمیم دادگاهی اسرائیلی مبنی بر اعطای حق عبادت خاموش برای یهودیان در با واکنش‌های گسترده فلسطینی، عربی و بین‌المللی و با فشارهای دینی، مردمی و سیاسی روبرو شد. 🔹در ادامه واکنش‌های مقامات حقیقی و حقوقی دینی، تصمیم قوه قضائیه رژیم صهیونیستی را محکوم و آن را نقض آشکار و بی‌اعتنایی به کنوانسیون‌های بین‌المللی و موازین بشردوستانه دانست. 🔹 در واکنش به تصمیم دادگاه اسرائیلی گفت: تصمیم قوه قضائیه اسرائیل برای عبادت در حیاط مسجدالاقصی اوضاع منطقه را ملتهب و همه معاهدات و قوانین بین‌المللی را نقض می‌کند. 🔹، رئیس در واکنش به تصمیم اسرائیلی‌ها، آن را محکوم و بیت المقدس را برای مسلمانان دانسته و از جامعه بین‌المللی و جهان اسلام درخواست مقابله با این تصمیم اشتباه و خطرناک را داشت. 🔹عادل نصر، سخنگوی جماعت مصر، تصمیم دادگاه صهیونیستی مبنی بر اعطای حق عبادت به یهودیان در حیاط مسجد الاقصی را محکوم کرد و تصمیم دادگاه اسرائیل را جنایت فجیعی علیه فلسطینی‌ها و کل ملت اسلامی دانسته و از مسلمانان و حاکمان برای جلوگیری از این تجاوز آشکار درخواست اقدام فوری کرده است. 🔹، رئیس و مشاور امور دینی رئیس حکومت خودگردان فلسطین، به تصمیم دادگاه رژیم صهیونیستی که حق محدود یهودیان برای عبادت در حیاط مسجد الاقصی را به رسمیت شناخته است، واکنش نشان داده و این تصمیم را جنایت جنگی جدیدی توصیف کرد. 🔹در همین راستا، جریان‌های مردمی نیز به میدان آمده و روز جمعه و در پی دعوت فلسطینی و با وجود تدابیر شدید امنیتی حدود 50 هزار نمازگزار و در حمایت از این مسجد و اعتراض به حکم دادگاه اسرائیلی، را در مسجد الاقصی اقامه کردند. 🔹احزاب و حکومت‌های عربی و اسلامی نیز ساکت نبودند؛ در بیانیه‌ای تلاش اسرائیلی‌های غاصب برای کار بر روی تقسیم زمانی و مکانی مسجد الاقصی را به طور قاطع رد کرد. 🔹دبیرکل ، ، تصمیم دادگاه اسرائیل را حمله بی‌سابقه به حقوق مسلم مذهبی ملت اسلامی و میراث آن، تحریک احساسات مسلمانان در سراسر جهان و نقض آزادی عبادت و قداست اماکن مقدس دانست. 🔹وزارت امور خارجه و نیز تصمیم قوه قضائیه اسرائیل مبنی بر اعطای حق عبادت به یهودیان در مسجد الاقصی را محکوم کرد. 🔹در پی محکومیت‌های گسترده، شبکه عبری زبان «» گزارش داد که دیروز جمعه دادگاه مرکزی اسرائیل تصمیم قبلی دادگاه صلح مبنی بر اجازه "عبادت‌های خاموش" برای یهودیان در مسجد الاقصی را لغو کرده است. این شبکه توضیح داد که تصمیم دادگاه مرکزی پس از درخواست تجدیدنظر پلیس اسرائیل علیه حکم دادگاه صلح صادر شده است. @dolatedin
✍️ جنجال گسترده با افتتاح «انجمن چندهمسری» در شمال سوریه 🔹دوشنبه گذشته سوری‌ها عکسی را در شبکه‌های اجتماعی پخش کردند که به گفته آنها مربوط به افتتاح «انجمن چندهمسری» در شهر «اعزاز» در حومه شمالی حلب است. 🔹وجود پرچم معارضین سوری در تصویر منتشرشده و به ویژه لوگوی انجمن که «یک مرد و چهار زن در اطرافش» را نشان می‌دهد، جنجال گسترده و واکنش‌های مختلفی را در میان مردم برانگیخت. 🔹شیخ که برای نخستین بار از افتتاح این انجمن خبر داد، گفت که «این انجمن تصورات غلط را تصحیح می‌کند و از آن به عنوان یک مفهوم شرعی که توسط دشمنان اسلام تحریف شده است دفاع می‌کند». 🔹، رئیس اداره موسوم به «ارشاد و هدایت اخلاقی» در «ارتش ملی سوریه» که ائتلافی از گروه‌های مسلح مورد حمایت آنکارا است، افتتاح انجمن چندهمسری را تبریک گفت و در حساب رسمی توییتر خود نوشت: «این گامی است که باید برای آن جشن گرفت». 🔹در پی جنجال‌های گسترده پیرامون افتتاح «انجمن چندهمسری در اعزاز»، خانم «احلام آل سعود» مدیر دفتر این انجمن، در صفحه رسمی فیس بوک خود پستی منتشر کرد و تاکید کرد که انجمن چندهمسری به حقوق زنان توجه دارد و سلول اصلی جامعه که خانواده است را زنده می‌کند. 🔹وی افزود: «در این انجمن، زن از حق ازدواج و حق بازکردن مجدد خانه پس از آنکه رژیم اولین خانه‌اش را ویران کرد، استفاده می‌کند، به امید ادامه می‌دهد، به زندگی ادامه می‌دهد... انجمن چندهمسری تجربیات نخبگان، اندیشمندان و داستان‌های موفقیت خانه‌هایی را که به نوزایی یک ملت کمک کرده است، ارائه می‌دهد و دارای هیئت مدیره‌ای از بهترین روشنفکران و فعالان جامعه و آیین‌نامه‌ای است که هدف آن دستیابی به کرامت و توانمندسازی زنان و تاکید بر حق آنها برای تشکیل خانواده و داشتن زندگی شایسته است». 🔹این انجمن چنانکه احلام آل سعود نیز اشاره کرده، از جنگجویان سوری که با حمایت شهر اعزاز را اشغال کرده‌اند، مجوز فعالیت گرفته است. 🔹داغ شدن دوباره مسأله چندهمسری در سوریه، صدای اعتراض بسیاری از مدعیان در داخل و خارج از این کشور را بلند کرد. با بالا گرفتن اعتراض‌ها به این انجمن، شورای محلی شهر اعزاز ۱۹ اکتوبر در بیانیه‌ای صدور مجوز برای تاسیس انجمن چندهمسری را منکر شد و اعلام کرد فوراً با طی مراحل قانونی برای بستن این انجمن تلاش خواهد کرد. 🔹گفتنی است چندهمسری در سوریه چندان گسترده نبوده است، اما با افزایش آمار زنان بیوه در طی سالیان دراز جنگ در این کشور، مسأله چندهمسری با هدف ازدواج با بیوه‌ها، مدت‌ها است به طور جدی مطرح شده است. طبق برخی آمارها در پایان سال گذشته، 46.892 بیوه در شمال غرب سوریه و از این میان 10.809 بیوه در اردوگاه‌های آوارگان زندگی می‌کردند. 🔹این وضعیت اجتماعی ویژه در سوریه برای معارضین اسلام‌گرا انگیزه‌ای مضاعف شده تا «تعدد زوجات» را به مثابه راهکاری قرآنی برای حل معضل ایتام و بیوه‌های بازمانده از جنگ به جدّ دنبال کنند. حسن الدغیم دو سال پیش از این در نشستی در استانبول تصریح کرده بود که بیش از ۲۰۰ هزار زن سوری نیاز به همسر دارند و جز هیچ راه حلی برای اصلاح اجتماعی در سوریه وجود ندارد. در همین راستا شبکه تلویزیونی «سوریا» که به معارضین وابسته و در استانبول ترکیه مستقر است، در عمر کوتاه سه ساله خود بارها برنامه‌های ویژه‌ای را به موضوع چندهمسری اختصاص داده است. 🔹از سوی دیگر شرایط سوریه میان مخالفان احکام نخستین اسلامی، مرزهای پررنگ‌تری کشیده است؛ بسیاری از عالمان و نواندیشان مسلمان دلیل مخالفت خود با احکامی همچون جواز تعدد زوجات را اختصاص آن به شرایط ویژه قرآن می‌شمرند، عصری که سفرهای طولانی و جنگ‌های متعدد بسیاری از زنان و کودکان را بیوه و یتیم ساخته بود. ، سابق ، ماه گذشته با اتخاذ دیدگاهی اینچنین پیرامون مساله تعدد زوجات، جنجالی تازه را در میان شبکه‌های اجتماعی مصر برانگیخت. 🔹حال اعتراض‌های سخت و تمسخرهای گسترده از سوی مخالفان چندهمسری در سوریه، با وجود آنکه به ظاهر وضعیت اجتماعی آن مشابه با شرایط گفته‌شده در عصر نزول است، نشان از آن دارد که دست کم مساله احکام دستاویز این عده از نواندیشان مسلمان نبوده و جدا از شرایط مکانی و زمانی، چندهمسری را یکسره با کرامت زن در ستیز می‌بینند. @dolatedin
⭕️ نسخه سیسی از اسلام ✍️ بنیاد کارنگی - ماجد مندور 🔸بخش دوم 🔹این اقدامات اعتراضی علنی، رژیم را به تلاش برای محدود کردن استقلال الازهر و ایجاد نهادهای مذهبی انعطاف‌پذیرتر سوق داد: جدی‌ترین تلاش در ژوئیه 2020 با ارائه قانونی برای تنظیم ، که مسئول صدور تفاسیر و فتاوای دینی است، آغاز شد. این قانون تلاش کرد تا دارالافتاء را به یک نهاد مذهبی رقیب در مقابل الازهر تبدیل کند، به ویژه با قرار دادن آن تحت نظارت شورای وزیران و دادن اختیار به رئیس جمهور برای تعیین ، به جای رویه فعلی که به موجب آن شورای علمای ارشد الازهر یک مفتی را انتخاب می‌کند. این قانون با توجه به تعارض شدید میان الطیب و مجلس وابسته به دولت، بر اساس این ادعا که مخالف ماده 7 قانون اساسی مبنی بر تضمین استقلال الازهر است، پس گرفته شد. سیسی در واکنش به ردّ این قانون، فرمان 338 ریاست جمهوری را در اوت 2021 صادر کرد که بر اساس تعریف ماده 21 قانون خدمات کشوری، دارالافتاء را دارای «ماهیت ویژه» اعلام کرد. این فرمان به سیسی اجازه می‌دهد با وجود رسیدن به سن بازنشستگی، دوره مفتی فعلی را برای یک سال دیگر تمدید کند و همچنین به وی اجازه می‌دهد الازهر را دور بزند و جانشینی برای مفتی تعیین کند. 🔹انقیاد الازهر با سرکوب متفکران دینی‌ای همراه است که به طوری متناقض، در هدف اعلام شده رژیم برای تجدید گفتمان دینی شریک هستند و تمایل رژیم برای کنترل و دیکته کردن گفتمان دینی خود را برجسته می‌کند. 🔹بنابراین، رژیم در تلاش برای تحمیل کنترل خود بر «ملی‌کردن خطاب دینی» و استفاده از آن به عنوان ابزاری محافظه‌کارانه برای برقراری ثبات اجتماعی، این سیاست منسجم و روشن را در پیش گرفت. این تنها به سرکوب و انقیاد مخالفان و حتی متحدان محدود نمی‌شود، بلکه با تلاش آشکار برای دادن هاله‌ای مذهبی به رژیم و معرفی آن به عنوان حافظ این ارزش‌ها مشخص می‌شود. به عنوان مثال، در 22 مارس 2020، در طول همه‌گیری کووید۱۹، پس از اذان‌ها دعایی با صدای سیسی برای نجات مصر از شر پخش می‌شد. این دعا در طول روز از طریق رسانه‌های خصوصی و دولتی پخش شد. از این نظر، هر کس که سیسی را یک اصلاح‌طلب دینی می‌داند در اشتباه است، بلکه تنها هدف او این است که کنترل خود را بر گفتمان، اندیشه و نهادهای دینی به گونه‌ای تحمیل کند که در سال‌های آینده بتواند بر اندیشه دینی تأثیر بگذارد و او به دنبال این نیست که یک چهره واقعی اصلاح‌طلب باشد. این تفکر دینی مبتنی بر آزادی عقیده نیست، بلکه بسیار محافظه‌کارانه، پدرانه، ظالمانه و از همه مهمتر بسیار خودکامه است. این به رژیم سطح بی‌سابقه‌ای از کنترل و قدرت اجتماعی می‌دهد و در نهایت مانعی برای تجدید حیات واقعی دین در سال‌های آینده می‌شود. @dolatedin
💢 نزاع خوانش‌ها؛ الازهر همسو با دولت در پروژه کنترل جمعیت با سلفیت می‌جنگد ✍🏼 پروژه در ، گفتگوهای داغ بسیاری را در این کشور به همراه داشته است. با هر رویداد و در هر مناسبتی، رئیس جمهور عبدالفتاح سیسی نسبت به افزایش جمعیت هشدار می‌دهد و همیشه در سخنرانی‌های خود تأکید می‌کند که رشد جمعیت در مصر تمام تلاش‌های توسعه‌ای را می‌خورد و هدر می‌دهد. 🔹دو هفته پیش دکتر ، دبیرکل فتوای مصر گفت هدف از بهبود کیفیت فرزندان ما است و این امر را نقض نمی‌کند. 🔹عمران با اشاره به نبوی معروف «تناكحوا تناسلوا (تکاثروا) فإنى مباه بكم الأمم يوم القيامة؛ ازدواج کنید و بر نسل خود بیافزایید، چرا که من در روز قیامت به (کثرت جمعیّت) شما امّت اسلام بر سایر امّت‌ها مباهات می‌کنم»، گفت پیامبر(ص) زمانی به ما می‌بالد که ما شایسته بالیدن باشیم، از این رو باید برای بهبود کیفیت زندگی فرزندان تلاش کنیم و نه اینکه بر تعداد کودکانی که ضعیف و بیمار به دنیا می‌آیند بیافزاییم. 🔹حدیثی که خالد عمران بدان اشاره کرده است، یکی از مستندات اصلی تشویق به ازدیاد نسل در میان مسلمانان و به ویژه جامعه مصر بوده است. از این رو گفتگوهای بسیاری پیرامون توجیه و تأویل این حدیث در کلام شخصیت‌های دینی و سیاسی موافق کنترل جمعیت شکل گرفته است. 🔹شاید از نخستین موضع‌گیری‌ها پیرامون این حدیث، اظهارات جابر عصفور، وزیر سابق فرهنگ مصر در سال ۲۰۱۶ باشد که با انتقاد از بی‌تفاوتی الازهر نسبت به ، گفت: «اکنون در بحران انفجار جمعیت هستیم که خشک و تر را با خود نابود می‌کند، پس چه سرّی در پایبندی به حدیث «تناكحوا تناسلوا تكاثروا فإني مباه بكم الأمم يوم القيامة» و احادیث مربوط به بردگان است؟!» 🔹آمنه نصیر، استاد عقیده و فلسفه الازهر و نماینده مجلس نمایندگان مصر سال ۲۰۱۸ در همین راستا گفت که باورهای دینی نادرست در مورد کنترل موالید بخشی از بحران ازدیاد جمعیت است که کشور در حال تجربه آن است. وی ادامه داد: «پیوسته در کشور با استناد به این سخن پیامبر(ص) که «تناكحوا تناسلوا فإنى مفاخر بكم يوم القيامة» به ازدیاد نسل دعوت می‌شود، در حالی که در آن زمان تعداد مسلمانان چند صد نفر بود اما الان میلیاردی شده‌اند.» 🔹 استاد فقه تطبیقی دانشگاه الازهر با اشاره به حدیث مورد نظر، گفت: «اخوانی‌ها برای متقاعد کردن مردم به بچه‌دار شدن، از احادیثی ضعیف بر منابر استفاده می‌کنند و در حال ترویج این موضوع هستند که ایده جلوگیری از باروری، ایده‌ای است و هدف آن نابودی کشور مصر است.» 🔹برخلاف هلالی، ، مصر این حدیث را صحیح شمرد، اما کثرت مورد نظر در روایت «تناكحوا تناسلوا تكاثروا» را نه کثرت ضعیف، بلکه کثرت نیرومند و مولدی دانست که پدر هزینه غذا، دارو و لباس فرزندان را به نیکی می‌تواند عهده‌دار شود. 🔹، مفتی اعظم پیشین مصر نیز ازدیاد جمعیت را با درک نادرست برخی از متون شرعی همچون «تناكحوا تناسلوا تكاثروا...» مرتبط و جلوگیری از باروری را به دلایل مختلف جایز دانست. 🔹در مقابل شیخ ، رئیس پیشین جماعت سلفی با استناد به حدیث «تناكحوا، تكاثروا، تناسلوا، فإني مباه بكم الأمم يوم القيامة»، دیدگاه اسلام را تشویق به افزایش تعداد مسلمانان دانست، چرا که کثرت مردم مایه قوت مسلمانان است و ادعای جلوگیری از بارداری شاهدی درخشان از شکست تفکر و از 23 جولای 1952 (کودتای نظامی جمال عبدالناصر) تا به امروز است.» 🔹آنچه محمود لطفی عامر شیخ سلفی گفته است، همان چیزی است که اکثر جریان‌های اسلامی در مصر تکرار می‌کنند. به این معنا که با اتکا به احادیث سفارش به ازدواج با زنان بارور و تشویق به ازدیاد نسل، بخش بزرگی از مردم مصر هنوز معتقدند که جلوگیری از بارداری مغایر با دین است. 🔹درگیری الازهر با گفتمان ازدیاد نسل که به ویژه از سوی شیوخ سلفی تبلیغ می‌شود، در حالی است که تا پیش از به رسیدن سیسی و آغاز پروژه کنترل جمعیت، الازهر خود نیز از طرفداران ازدیاد نسل مسلمین به شمار می‌آمد و همین حدیث «تناکحوا تناسلوا...» بارها (+ و + و +) از سوی اساتید و شیوخ الازهری برای تشویق به باروری مورد استناد قرار گرفته است. 🔹ورودهای متعدد شیوخ الازهر در تفسیر و تأویل حدیث «تناکحوا تناسلوا...» که تنها گوشه‌ای از آن بازتاب داده شد، از آن رو است که جامعه مذهبی مصر پیوند وثیقی با سنت نبوی دارد و این حدیث بخش مهمی از ایده «ازدیاد نسل» را در این جامعه به پیش می‌برد. @dolatedin
⭕️ عربستان به یک روحانی شیعه لبنانی مخالف حزب الله تابعیت داد 🔹عکاظ: عربستان سعودی به «» روحانی شیعه لبنانی و دبیرکل شورای موسوم به «شورای اسلامی –عربی ()» در لبنان، تابعیت سعودی داد. 🔹نام الحسینی در فهرستی از کارشناسان حوزه انرژی، شخصیت‌های دینی، پزشکی و آموزشی دیده می‌شود که به تازگی از سوی پادشاه تابعیت این کشور را دریافت کرده‌اند. 🔹وی پس از دریافت عربستان گفت: «با یک دستور سخاوتمندانه، تابعیت عربستان را به ما دادند و این افتخار بزرگی است که زیباترین مفاهیم وفاداری و وابستگی را بیان می‌کند». 🔹الحسینی با تمجید از اقدامات محمد ولیعهد عربستان سعودی و چشم انداز ۲۰۳۰ وی، تاکید کرد: «اعطای تابعیت عربستان در واقع وفاداری، وابستگی و مسئولیتی است که هر انسان عربی و مسلمان به آن افتخار می‌کند و مسئولیت حفظ چنین بخشش گرانسنگی مترتب بر آن است». 🔹روزنامه عکاظ درباره وی مدعی شده است: «الحسینی به مخالفت با ، حمایت از طرح‌های اعتدالی و مقاومت با تلاش‌ها برای سیاسی کردن مذهب شیعه شناخته شده است». 🔹الحسینی خود را یک روحانی شیعه معرفی می‌کند و مدعی است که با مقابله با فرقه‌گرایی می‌پردازد. 🔹وی از مخالفان شدید است و سال ۲۰۱۱ میلادی به جرم جاسوسی برای توسط نیروهای امنیتی این کشور بازداشت شد. (ترجمه: شفقنا) ✍️ملاحظه: طبق گزارش روزنامه الشرق الاوسط چاپ لندن عربستان به 27 شخصیت جدید علمی، پژوهشی و پزشکی تابعیت سعودی اعطا کرده است. 🔸از میان شخصیت‌های دینی، چهار عضو شورای عالی به چشم می‌خورد که شاید شناخته‌شده‌ترین آنها در ایران، ، نویسنده و اندیشمند لبنانی و برنده در زمینه مطالعات اسلامی باشد. سه شخصیت دیگر در این میان، ، رئیس العلماء و سابق و هرزگوین، حسین داودی، رئیس المجلس الاسكندنافي للعلاقات، محمد نمر السماک، دبیرکل الجنة الإسلامية - المسيحية للحوار هستند. 🔸این فهرست همچنین شامل: عبدالله صالح عبدالله مورخ عراقی و محمد الحسینی است. @dolatedin
⭕️ لغو منصب مفتی جمهوری در سوریه؛ گامی دیگر در رویکرد فرامذهبی 🔹سانا: بشار اسد، رئیس‌جمهور با صدور فرمانی اختیارات در وزارت این کشور را توسعه داده، اما سمت را لغو کرد. 🔹تصمیم لغو منصب مفتی جمهوری سوریه چند روز پس از واکنش تند شورای علمی فقهی به تفسیر مفتی احمد بدرالدین از یکی از آیات قرآن اتخاذ شد که این شورا این تفسیر را تحریف و تعریف نادرست دانست و تأکید کرد که نباید به سمت تفاسیر شخصی عجیب کشیده شد و برخی این بیانیه شورای علمی فقهی سوریه را دلیلی بر تقویت اقتدار و نقش وزارت اوقاف سوریه تلقی کردند. 🔹بر اساس فرمان رئیس‌جمهور سوریه، وزیر اوقاف به عنوان رئیس شورای علمی فقهی وزارت اوقاف و دو معاون او از اعضای این شورا هستند. 🔹رئیس اتحادیه علمای بلاد شام، قاضی شرعی اول در دمشق، ۳۰ نفر از علمای ارشد در سوریه به نمایندگی از «همه مذاهب»، نماینده‌ای از ائمه جماعت، پنج نفر از زنان عالمه قرآنی، نماینده‌ای از دانشگاه علوم دینی بلاد شام، دو نماینده از دانشکده‌های شریعت در دانشگاه‌های دولتی سوریه هم در آن عضویت دارند. 🔹از جمله وظایفی که به شورای فقهی سوریه افزوده شده است، تعیین تاریخ شروع و پایان ماه‌های قمری و اعلام احکام فقهی مربوط به شعائر و عبادات اسلامی است. 🔹بر اساس فرمان رئیس‌جمهور سوریه، صدور فتوا بر اساس ادله فقهی مبنی بر اسلامی با «تمامی مذاهب» آن و تعیین اصول و موازین صدور فتوا از جمله اختیارات جدید شورای فقهی سوریه است. (ترجمه: ایکنا) ✍️ ملاحظه: این تصمیم بشار اسد برای لغو منصب را می‌توان گامی دیگر برای تمرکز بیشتر نهاد دین در وزارت اوقاف و گشایش نهاد افتا از فضایی تک‌مذهبی (سنی) به تمامی مذاهب موجود در سوریه به شمار آورد. 🔸در ۱۰ اکتبر ۲۰۱۸ مجلس سوریه قانون جدیدی را برای وزارت اوقاف تصویب کرد که جایگزین قانون قبلی این وزارت که به سال ۱۹۶۱م بازمی‌گشت، شد. مهم‌ترین نکته برجسته در این قانون که از سوی بشار اسد به مجلس فرستاده شده بود، محدود کردن دوره مفتی اعظم به سه سال (در حالی که پیش از آن بدون محدودیت زمانی بود)، تشکیل شورای علمی فقهی ذیل وزارت اوقاف و افزایش اختیارات وزیر اوقاف بود. بر اساس این قانون وزیر اوقاف «نماینده شرعی و قانونی اوقاف اسلامی در سوریه» شمرده شده و مدیریت و مؤسسات دینی و ریاست «شورای علمی فقهی ()» و «شورای مرکزی اوقاف» را بر عهده دارد. 🔸شورای فقهی وزارت اوقاف با همین قانون تشکیل شد و شعار اصلی خود را «مرجعیت اندیشه علمای شام به جای کشورهای دیگر» و «ردّ تعصب و فرقه‌گرایی» عنوان کرد. طبق قانون این شورا متشکل از تمامی مذاهب اسلامی است و در کنار ایشان نمایندگانی از (معمولاً دو نفر) حضور خواهند داشت. 🔸طبق آخرین داده‌های پیش از جنگ داخلی، در سوریه با اکثریت حدود ۷۴ درصدی اهل سنت و حدود ۱۳ درصدی شیعی (علوی و اثنی‌عشری و اسماعیلی)، سالیان دراز علمایی از اهل سنت منصب مفتی اعظم را بر عهده داشتند؛ «محمد شكری راغب اسطوانی» نخستین کسی بود که این منصب را در سال ۱۹۴۱م و پیش از خروج اشغالگران فرانسوی از سوریه بر عهده گرفت. «محمد ابواليسر عابدين» در سال ۱۹۵۵م با رحلت اسطوانی جایگزین وی شد. در سال ۱۹۶۴م عابدین برکنار و «شیخ احمد » مفتی اعظم سوریه گشت. وی چهل سال در این منصب بود تا اینکه در سال ۲۰۰۴م با وفات وی، «احمد بدر الدين حسون» مفتی اعظم سوریه شد. @dolatedin
⭕️ مفتی اعظم قزاقستان: جمعه سیاه را رها کنید! 🔹رویترز: #مفتی_اعظم #قزاقستان از مشاغل محلی خواست استفاده از عنوان «جمعه سیاه» را برای کمپین‌های فروش پایان نوامبر خود متوقف کنند، اقدامی که به گفته او مورد قدردانی #مسلمانان این کشور آسیای مرکزی خواهد بود. 🔹#نوروزبای حاجی تاغان اولی، رئیس #اداره_دینی_مسلمانان قزاقستان، گفت: «از آنجایی که روز جمعه برای جامعه مسلمانان روزی مقدس است، تغییر نام "جمعه سیاه" به "جمعه سخاوت" به منزله احترام به مردم ما است که اکثر آنها از سنت‌های اسلامی پیروی می‌کنند.» 🔹این اصطلاح که از ایالات متحده سرچشمه گرفته است و به جمعه بعد از روز شکرگزاری اشاره دارد، در میان خرده‌فروشان قزاق رایج شده است، گرچه جمهوری شوروی سابق این ایام را تعطیلات اعلام نمی‌کرد. @dolatedin
⭕️ پس از «اخوان» و «السروریه»... هشدار واعظان سعودی نسبت به «جماعة التبلیغ» 🔹روسیا الیوم: مقامات سعودی از خطبای مساجد خواستند تا پیرو دستورات قبلی برای هشدار نسبت به گروه‌ها و احزاب افراطی مانند «» و «»، به شهروندان نسبت به خطرات گروه « و الدعوة» تذکر دهند. 🔹 سعودی، عبدالعزیز بن عبدالله آل الشیخ، دیروز جمعه در بیانیه‌ای که توسط «الرئاسة العامة للبحوث العلمية و الإفتاء» در توییتر منتشر شد، گفت که «جماعة التبلیغ و الدعوة» افرادی هستند که در بسیاری از موارد راه را در پیش گرفته‌اند و دغدغه ذکر را دارند. 🔹وی افزود که این گروه «در شرف تبدیل شدن به مرجع مشرکان» است و بر حرمت همکاری با جماعة التبلیغ تا پایبند شدن آنها به «کتاب و سنت» تاکید کرد. 🔹مفتی اعظم پادشاهی توضیح داد که اعضای این گروه منزوی و در خود بسته‌اند و «تنها با کسانی که در راهشان هستند همراهی می‌کنند». آنها ایده «جاودانگی در زمین» را دنبال می‌کنند و منش‌هایی «صوفیانه دارند که با علم نافع بی‌ارتباط است». 🔹پیشتر عبداللطیف بن عبدالعزیز آل الشیخ، وزیر از خطبای مساجدی که در آنها نماز جمعه برگزار می‌شود خواسته بود تا نسبت به خطر و خطا و انحراف جماعة التبلیغ و الدعوة هشدار دهند. @dolatedin
💢 یکسان‌سازی وقت نماز جمعه و تغییر تعطیلات هفتگی در امارات 🔹دولت امارات نظام جدید کار هفتگی را چهار روز و نیم کاری، از دوشنبه تا پنجشنبه و نیم روز کاری در روز جمعه اعلام کرد. امارات همچنین ساعت برگزاری را به طور ثابت در ساعت 1:15 بعد از ظهر در طول سال و در کل این کشور تعیین کرده است. 🔹برچیدن تعطیلی روز جمعه و تثبیت ساعت نماز جمعه سوالات زیادی را در مورد کاربردی بودن و درستی آن ایجاد کرده است. 🔹چندین رسانه اماراتی، از جمله شبکه ابوظبی و کانال سما دبی، یکی از کانال‌های شرکت رسانه‌ای دبی، در واکنش به این پرسش‌ها، کلیپی منتشر کردند که پاسخ‌ گروهی از علما و مدیران حقوقی را به سوالات متداول در این رابطه را جمع‌آوری کرده است. 🔹عبدالله ، رئيس ، در پاسخ به سوالی در خصوص زمان شرعی اقامه نماز جمعه، خاطرنشان کرد: «مهم برگزاری نماز جمعه در مساجد و با شرایط و قالب مقرر است»! بن بیه مدعی شده است که برخی آیات قرآن جواز کار در روزهای جمعه را تایید کرده است. 🔹احمد بن عبدالعزیز ، و مدير إدارة الإفتاء في دائرة الشؤون الإسلامية، در مورد امکان کار در روزهای جمعه تاکید کرد: «نماز تا زمانی که در وقتش باشد، صحیح است، خواه در اول وقت، میانه یا حتی آخر وقت خوانده شود!» 🔹در مورد یکسان‌سازی وقت نماز جمعه در تمام امارت‌های این کشور، سالم محمد الدوبي المازمي مبلغ اداره امور اسلامی شارجه، پاسخ می‌دهد و می‌گوید: «این مسأله منافاتی با شرع و سخنان علما ندارد.» 🔹حمدان مسلم المزروعی، رئیس هیئت امنای دانشگاه علوم انسانی محمد بن زیاد، در خصوص دلایل اتخاذ این تصمیم معتقد است که این تصمیم منافع اداری، تجاری، اقتصادی و مالی بسیار و متنوعی دارد. 🔹خلیفه مبارک الظاهری، مدیر دفتر مشاوران دانشگاه علوم انسانی محمد بن زیاد، می‌افزاید: منافع قابل توجهی (در این تصمیم) برای دولت وجود دارد که به نفع به‌هم‌پیوستگی نظام مالی و اداری جهانی است. الظاهری در مورد اینکه روز جمعه برای مسلمانان روز تعطیل است یا کار، تصریح می‌کند که کار تا وقت اذان دوم جایز است. 🔹تصمیم امارات متحده عربی برای تغییر روزهای تعطیل هفتگی به شنبه و یکشنبه به جای جمعه و شنبه، جنجال گسترده‌ای را در شبکه‌های اجتماعی عربی به راه انداخت. 🔹اکثر اظهارنظرهای کاربران شبکه‌های اجتماعی علیه امارات توهین‌آمیز بوده و لغو تعطیلات جمعه در امارات را به معنای حمله و توطئه آشکار علیه دین اسلام و تحریک احساسات مسلمانان دانستند. 🔹از سوی دیگر، برخی به منتقدان این تصمیم حمله کرده و آنها را به مغالطه و فرصت‌طلبی متهم کردند و این تصمیم را به عنوان یک حرکت خوب و گامی ضروری برای قرار دادن امارات در فهرست اقتصادهای بزرگ جهان، همگام شدن با کشورهای توسعه یافته در سراسر جهان و استفاده بیشتر از روزهای هفته برای تقویت کانال‌های اقتصادی و ارتباط با دیگر کشورها توصیف کرده‌اند. 🔹برخی از تحلیلگران اقتصادی مدعی شدند که تغییر آخر هفته نکات مثبت زیادی خواهد داشت، از جمله افزایش بهره‌وری کار در بخش دولتی و کاهش اختلاف زمانی بین منطقه و سایر نقاط جهان که به کشور کمک می‌کند تا از میلیون‌ها دلار ضرر اقتصادی جلوگیری کند. 🔹از سوی دیگر برخی تحلیلگران بحث احیای اقتصاد و ارتباط با بانک‌های بین‌المللی را به سخره گرفتند. 🔹آنها گفتند که اختلاف زمانی بین کشورهای عربی و کشورهای بزرگی مانند ایالات متحده بیش از 6 ساعت است و این توجیهات اقتصادی با هدف پنهان کردن اهداف ایدئولوژیکی است که به دنبال غربی کردن جوامع عربی هستند. 🔹مخالفان این اقدام همچنین ترس خود را از پیروی سایر کشورهای عربی از امارات ابراز کردند. 🔹امارات متحده عربی تا سال 2006 تعطیلات آخر هفته را در روزهای پنج‌شنبه و جمعه قرار داده بود تا این که پس از آن تعطیلات را به جمعه و شنبه منتقل کرد. ✍🏼لازم به ذکر است که تعطیلات هفتگی در بسیاری از کشورهای اسلامی با تعطیلات آخر هفته جهانی که شنبه و یکشنبه در نظر گرفته می‌شود، متفاوت است. 🔹هم‌اکنون امارات تنها کشور خلیج فارس است که شنبه و یکشنبه را به عنوان تعطیلات آخر هفته پذیرفته است. 🔹علاوه بر امارات، تعدادی از کشورهای عربی و اسلامی همچون تونس، موریتانی، مراکش، لبنان و ترکیه، شنبه و یکشنبه را به عنوان تعطیلات هفتگی پذیرفته‌اند و برخی از این کشورها نیز نصف روز کاری را به روز جمعه، اختصاص داده‌اند، مشروط به آنکه اتمام کار پیش از نماز جمعه باشد. @dolatedin