eitaa logo
دولتِ دین | اندیشکده مرصاد
783 دنبال‌کننده
1.3هزار عکس
216 ویدیو
20 فایل
﷽ خبر و تحلیل از «نهاد دین در جهان اسلام». نهادی که می باید به جایگاه راستین خویش، یعنی رهبری جوامع باز گردد. هیئت تحریر: میز «نهادها»ی اندیشکده حوزوی مرصاد @mersadcss t.me/dolatedin ble.ir/dolatedin ارتباط با مدیر: @dolatdin
مشاهده در ایتا
دانلود
🔻مالدیو در حضور مقامات سعودی، "تجاوز جنایتکارانه شبه‌نظامیان حوثی" به فرودگاه ابها را محکوم کرد! 🔹به گزارش سبق، خبرگزاری سعودی، رئیس دفتر ریاست جمهوری ، علی ظاهر، تجاوز جنایتکارانه به فرودگاه بین‌المللی ابها از سوی شبه‌نظامیان مورد حمایت در را محکوم کرد. 🔹ظاهر ضمن حمایت از اقدامات نیروهای ائتلاف وابسته به عربستان، هدف قرار دادن این کشور را برای "همه مسلمانان جهان" تحریک‌آمیز خواند و از جامعه بین‌المللی خواست تا "مسئولیت‌های خود را در قبال توقف تجاوز شبه‌نظامیان ، که توسط کشورهای مشهور حامی تروریسم بنا نهاده شده، بر عهده بگیرند". ✍️ ملاحظه: جمعی از مقامات سعودی برای افتتاح بزرگترین مسجد مالدیو که با هزینه عربستان ساخته شده است، این هفته به این کشور سفر کرده‌اند. @dolatedin
حساب‌های توییتری نزدیک به #طالبان خبر از آن دارند که فردا بعد از نماز جمعه به طور رسمی آغاز دولت جدید اعلام می‌شود. @dolatedin
🔻آیت الله سید محمد سعید حکیم از مراجع عراقی بر اثر سکته قلبی دار فانی را وداع گفت. 🔹به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم به نقل از رسانه‌های عراقی، آیت الله سید محمد سعید حکیم از مراجع بزرگ نجف اشرف دقایقی پیش دعوت حق را لبیک گفت. 🔹شبکه تلویزیونی «الفرات» عراق عصر امروز جمعه گزارش داد که آیت الله محمد سعید حکیم بر اثر سکته قلبی ناگهانی دار فانی را وداع گفته است. 🔹مرحوم آیت الله محمد سعید حکیم فرزند محمد علی الحکیم، از روحانیون بزرگ عراق و ساکن نجف اشرف بود. #عراق #مرجعیت #وفیات @dolatedin
🔻دستگیری روحانی شیعه یمنی توسط نیروهای سعودی
🔹العربیة: سید حسن العماد روحانی شیعه یمنی هنگام ورود به خاک یمن از طریق گذرگاه مرزی شحن در مرز عمان توسط نیروهای سعودی بازداشت شد. ✍️ ملاحظه: یکی از روحانیون شیعه اثنی عشری است که پس از تحصیل در ایران حزب مستقبل العداله را تأسیس و به دنبال فعالیت تبلیغی _ سیاسی در یمن بود. برادر وی است که پیشتر از روحانیون سلفی وهابی یمنی بود که چندین سال پیش شده و به مذهب امامیه درآمد. برادر دیگر وی نیز از مقامات بلند پایه جنبش انصار الله است. 🔹با وجود اینکه حسن العماد در بسیاری از رسانه‌های ایران به عنوان نماینده مردم یمن حاضر شده بود، جنبش انصارالله یمن به دلیل برخی رویکردهای سیاسی و مذهبی ارتباط خوبی با وی نداشت. 🔹در حالی که مقامات سعودی مدعی شده‌اند وی قصد داشته تا با پاسپورت جعلی و تغییر هویت وارد یمن شود، برخی منابع این اتهام را رد می‌کنند. @dolatedin
⭕️ شیخ عبدالامیر قبلان رئیس مجلس اعلای اسلامی شیعیان لبنان دار فانی را وداع گفت
🔹شیخ عبدالامیر قبلان در سال 1936 میلادی در منطقه‌ای در جنوب لبنان متولد شد. پدرش «محمد علی قبلان» و جدش «موسی قبلان» از علمای برجسته منطقه بودند. 🔹قبلان در نجف تحصیلات حوزوی خود را كامل كرد و به درجه اجتهاد رسید. او شاگرد استادان و علمای بزرگی چون آیات عظام ، و بود. 🔹قبلان یكی از حامیان جدی جریان مقاومت در لبنان به شمار می‌آمد. 🔹 نخستین موسسه رسمی شیعه در جهان است كه به همت و تلاش امام در سال 1969 میلادی پایه گذاری شد. امام موسی صدر از ابتدای تشكیل تا زمان ربوده شدنش در سال 1978، ریاست آن را بر عهده داشت. 🔹به دنبال ناپدید شدن امام موسی صدر، شیخ «محمد مهدی » ریاست این شورا را بر عهده گرفت و در 1372 هجری خورشیدی به طور رسمی به عنوان رئیس مجلس اعلای شیعیان لبنان انتخاب شد. پس از درگذشت وی در سال 1379 شیخ كه در دوره ریاست شیخ مهدی شمس الدین نائب رئیس مجلس اعلای شیعیان لبنان بود رهبری این مجلس را برعهده گرفت. در عین حال مجلس اعلای شیعیان لبنان پس از شمس الدین به صورت رسمی رئیس بعدی را اعلام نكرد و شیخ قبلان در مقام نائب رئیس، رهبری مجلس اعلای شیعیان را تا 1395 كه به طور رسمی رئیس این مجموعه شد، برعهده داشت. @dolatedin
🔻کارنگی: نهادهای اسلامی در کشورهای عربی؛ نگاشتی از پویایی‌های کنترل، مشارکت و نزاع
✍️ در ژوئن گذشته، اندیشکده مجموعه گزارش‌هایی را منتشر کرد که حاصل دو سال تحقیقات میدانی پژوهشگران آن در زمینه روابط پویای با دولت‌های عربی بود. این مجموعه ارزشمند بینش‌های تازه‌ای را پیرامون روابط پیچیده نهادهای دین و دولت در کشورهای گوناگون اسلامی، از و و گرفته تا و و و ، آشکار می‌سازد. سرویراستار اين مجموعه گزارش‌ها، فردریک وری، خلاصه‌ای بر آن نگاشته که ترجمه آن در سایت اندیشکده مرصاد منتشر شده است. ⭕️ آنچه در ادامه می‌آید، گوشه‌هایی از یادداشت فردیک وری است: 🔹امروزه در سراسر جهان عرب، رژیم‌ها به طور فزاینده‌ای در نهادها و موسسات اسلامی مداخله می‌کنند. به طور گسترده، اینها شامل ، ، ، ، موسسات خیریه، ، ، ، پایگاه‌های رسانه‌ای و سایر نهادها. این فرایندهای کنترل و دخالت که از طریق انتصابات، تصفیه‌ها، قوانین جدید، سازماندهی مجدد اداری، نظارت مالی و سایر ابزارها صورت می‌گیرد، چندان جدید نیست: بسیاری از کشورهای عربی مدرن، از زمان تأسیس، بوروکراتیزاسیون اسلام را گسترش داده یا آنچه از حکومت استعماری اروپا و قبل از آن امپراتوری عثمانی به ارث رسیده است، را ادامه داده‌اند. از این جهت، نهادسازی اسلامی به موازات نفوذ دولت عرب به زندگی روزمره شهروندان پیش رفته است. 🔹با این حال، این فرآیند به سختی یک‌طرفه است. شخصیت‌ها و سازمان‌های اسلامی حامی دولت نیز اغلب به دلیل نقش واسطه‌گر آنها در جامعه، دارای عاملیت و قدرت نفوذ بیشتری نسبت به آنچه تصور می‌شود، هستند. بسته به محبوبیت و سرمایه اجتماعی آنها، گاهی اوقات می‌توانند در ازای سکوت در برابر سیاست، در مورد حفظ برخی اختیارات در مسائل شخصی و اجتماعی، مذاکره کنند (گرچه رژیم‌ها اغلب به این مسائل نیز دست‌درازی می‌کنند). با این حال، شخصیت‌های مذهبی که در کنترل دولت قرار گرفته‌اند نیز باید اقتدار اخلاقی خود را مدیریت کنند و این تصور را که به عنوان سخنگوی برنامه‌های دنیوی سیاستمداران عمل می‌کنند، با تمرکز بر موضوعاتی مانند ایمان و تقوا، از بین ببرند. 🔹فراتر از این، مرز بین و اغلب مبهم و روان است. طیف وسیعی از بازیگران با درجات مختلف نزدیکی به دولت در مورد اسلام اظهار نظر می‌کنند، از روحانیون آموزش‌دیده رسمی گرفته تا قضات و قانون‌گذاران تا شخصیت‌های رسانه‌ای که پیروان قابل توجهی دارند اما دانش رسمی آنها از موضوعات حقوقی اسلامی اغلب کم است. در برخی موارد، دولت حوزه‌های اجتماعی و سیاسی جدیدی را ایجاد، پرداخت و پایدار کرده است که نقش آنها لابی و تبلیغات برای اصلاحات به اصطلاح اسلامی از طریق تغییرات قانونی و اداری است. @dolatedin
🔻گزارش مغرضانه رسانه سعودی از وفات آیت الله حکیم
🔹"آیت الله حکیم، امانت‌دار میراث نجف و صلح" عنوانی است که سایت شبکه العربیه برای یادداشتی انتخاب کرده که در آن به شرح حالی جهت‌دار از مرحوم آیت الله سید محمد سعيد پرداخته است. 🔹در این یادداشت نویسنده تلاش دارد از آیت الله حکیم شخصیتی سیاست‌گریز، مخالف با سیاست‌های جمهوری اسلامی، در تعامل با کشورهای حاشیه خلیج فارس و تنها دارای دغدغه‌های اجتماعی، فرهنگی و دینی معرفی کند. 🔹یادداشت شبکه العربیه به این امر بسنده نمی‌کند و این نهج را سلوک غالب حوزه علمیه نجف اشرف می‌داند و آیت الله حکیم را با توجه به چنین رویکردی بهترین جانشین آیت الله معرفی کرده است که اجل مانع از تحقق آن شد! 🔹نشر چنین مقاله‌ای را باید در کنار پیام تسلیت سفارت سعودی و الاسلامی در پی رحلت آن مرجع فقید و نیز برگزاری همایش مراجع عراقی در مکه مکرمه در مردادماه گذشته تفسیر کرد. 🔹از مهمترین اهداف این رویکرد هماهنگ دین و دولت سعودی‌ها، گذشته از نشان دادن وجهه روادارانه خود نسبت به تمامی مذاهب و ادیان، تشریک مساعی جریان‌های اسلامی مخالف با جمهوری اسلامی و همچنین بازسازی بدنه مردمی و نفوذ به بدنه طلاب و فضلای حوزه علمیه نجف اشرف است. 📌 [تصویر ضمیمه، مربوط به یکی از دیدارهای اعضای حشد شعبی با مرحوم آیت الله حکیم است.] @dolatedin
⭕️با وجود اظهار شادمانی برخی طرفداران جریان صدر پس از وفات آیت الله حکیم و برخلاف گمازنی‌ها، سید #مقتدی_صدر در مجلس ترحیم آیت الله #حکیم حضور یافت. @dolatedin
🔻نماینده شیخ زکزاکی: از دولت ایران می‌خواهیم به موضوع درمان فوری شیخ زکزاکی در خارج کمک کند
🔹اسلام تایمز: از روز 28 جولای گذشته یعنی بعد از اتمام آخرین جلسه دادگاه «شیخ زکزاکی» و همسرش «زینت ابراهیم» که منتهی به آزادی بدون تشریفات آنها از زندان شد، دوستداران و پیروان شیخ در جای جای جهان هر روز انتظار شنیدن خبر انتقال شیخ را به خارج از این کشور به منظور درمان و معالجه دارند، اما از آن روز تاکنون هنوز گذرنامه رهبر جنبش اسلامی نیجریه در دست دولت ابوجا است. 🔹در این راستا، خبرنگار «اسلام تایمز» با «آدم احمد سوهو جوس» نماینده «شیخ زکزاکی» در استان جوس نیجریه تماس گرفت و در این باره با وی به گفتگو پرداخت. 🔹«شیخ آدم احمد» با اشاره به اینکه بعد از آزادی شیخ با وی و همسرش ملاقاتی داشت، درباره جلسه ملاقاتش گفت: ما بعد از آزادی «شیخ» با وی ملاقات و گفتگویی داشتیم و از همین جا باید بگویم که شیخ و همسرش نیاز به انتقال به بیمارستان دارند به ویژه همسر شیخ، که اصلا نمی‌تواند راه برود، زیرا بسیار بیمار است. 🔹«شیخ آدم احمد سوهو» درباره انتظار مردم نیجریه از دولت این کشور در قبال موضوع «شیخ زکزاکی» گفت: نیجریه‌ای‌ها امیدوارند که دولت به «شیخ زکزاکی» و همسرش اجازه بدهد که در خارج از کشور معالجه شوند، چراکه مردم نیجریه به خوبی درک کرده‌اند که این دو شخصیت نیجریه‌ای به شدت مورد ظلم واقع شده‌اند. 🔹این روحانی نیجریه‌ای از دولت جمهوری اسلامی ایران به ریاست «سید ابراهیم رئیسی» خواست تا از همه راه‌های دیپلماتیک برای تحت فشار قرار دادن دولت نیجریه با هدف کمک به پیشبرد موضوع انتقال «شیخ زکزاکی» و همسرش به خارج از کشور استفاده کند. @dolatedin
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
⭕️بر اساس یک سنت حوزوی و به منظور حفظ امانت، مهر شخصی مرحوم آیت الله سید محمد سعید #حکیم و مهر دفتر وی در حضور پسر بزرگش و تعدادی از شخصیت‌ها و علمای برجسته دینی شکسته شد. #عراق #مرجعیت #مهرشکنی @dolatedin
🔻زیارت اربعین در میانه اختلافات مالی ایران و عراق
🔹روز یکشنبه، با لغو پرواز العراقیه از مبدا تهران به مقصد نجف اشرف که در پی آن درگیری‌هایی میان کادر این هواپیمایی و مسافرین جا مانده از سفر در فرودگاه امام خمینی رخ داد، دفتر این شرکت بیانیه‌ای با مضمون لزوم پیروی از دستورات هیات وزیران صادر کرد. در این اطلاعیه آمده است که با توجه به مصوبه هیات وزیران و دستور نخست‌وزیری از تاریخ 24 اوت تنها دستگاه رسمی برای اعطای ویزا، وزارت فرهنگ و گردشگری عراق می‌باشد. همزمان با این اتفاق، دولت عراق به سفارت ایران در بغداد اعلام کرد که سهمیه در نظر گرفته شده برای زائرین ایرانی زیارت 30 هزار نفر خواهد بود. 🔹این درحالی است که هفته گذشته مقامات ایرانی تمایل خود را برای اعزام 500 هزار زائر ایرانی برای شرکت در زیارت اربعین رسانه‌ای کردند. دو روز پس از آن روسیا الیوم از قول یک منبع مطلع عراقی خبر داد که دولت این کشور با درخواست نیم میلیون زائر ایرانی موافقت نکرده و کاهش شدید صادرات گاز به عراق، از 49 به 3 میلیون متر مکعب، در واکنش به همین عدم موافقت بوده است. 🔹اما احمد موسی، سخنگوی رسمی وزارت برق عراق در مصاحبه با اسپوتنیک ضمن اعلام کاهش صادرات گاز ایران به عراق به 8 میلیون متر مکعب، از علت این کاهش ناگهانی و ارتباط آن به موضوع زیارت اربعین، اظهار بی‌اطلاعی کرد. 🔹گفتنی است پیش از این در دی ماه سال گذشته نیز ایران صادرات گاز خود به عراق را به علت انباشت بدهی عراق قطع کرده بود. @dolatedin
🔻روزگار نه‌چندان خوش شیخ الازهر در عصر تجدید دین
✍️ صبح دوشنبه، محمد عثمان الخُشت، رئیس ، در چهارمین دوره اردوی رهبران آینده مصر، دوباره به بحث دینی داغ و دامنه‌دار این سال‌های مصر پرداخت؛ «تجدید الخطاب الدینی» (نوگرایی گفتمان دینی). 🔹رئیس جمهور، عبدالفتاح نیز ماه گذشته در جمع شرکت‌کنندگان «همایش بین‌المللی دارالافتاهای جهان»، محور سخنرانی خود را تصحیح خطاب دینی قرار داد. 🔹اما ماجرای این تجدید و تطویر و تصحیح خطاب دینی چیست؟ 🔹 از همان مراسم تحلیف خود در ۲۰۱۴، کلیدواژه را مطرح کرد و خواستار خوانشی تازه و معاصر از دین شد و از آن زمان این پروژه اصلاح دینی خود را به جد دنبال کرده است. 🔹این پروژه از سال ۲۰۱۷ و با تعیین به ریاست دانشگاه قاهره، که در طول تاریخ خود در برابر الازهر دوقطبی فکری مصر را شکل می‌دهد، برگزید. چندی نگذشت که کتاب تازه الخشت با عنوان «نحو تأسيس عصر ديني جديد» در همان سال به چاپ رسید و از آن زمان این استاد فلسفه به مهم‌ترین رسانه علمی پروژه سیسی تبدیل شد. 🔹در ژانویه ۲۰۲۰ هیئت کبار العلماء همایشی بین‌المللی با عنوان «تجديد الفكر الإسلامي» برگزار کرد و و الخشت برای سخنرانی در این موضوع در کنار یکدیگر نشستند. الخشت در این جلسه از «عصر دینی جدیدی» سخن گفت که با «عبور از تراث»، به جای «احیای علوم دینی» به سراغ «توسعه علوم دینی» می‌رود، عصر دینی جدیدی که «ممکن نیست منشأ آن نهادهای دینی کلاسیک باشد». در مقابل احمد الطیب در مقام پاسخ به سخنرانی طوفانی الخشت برآمد و جلسه عملا به مناظره این دو انجامید و پس از آن گفتگوهای بسیاری را در جامعه علمی و دینی پیرامون این موضوع شکل داد. 🔹این موضوع بار دیگر در ماه مه گذشته با موضع‌گیری متفاوت احمد الطیب، ابعاد تازه‌ای پیدا کرد؛ در حالی که شیخ الازهر پیش از آن ماجرای تجدید خطاب دینی را «فتنه‌ای سیاسی و نه مسأله‌ای تراثی» می‌خواند و بارها در موضوعات دینی این‌چنینی با سیسی درگیر شده بود، در چندین برنامه ماه رمضان خود به این موضوع پرداخت و آن را لازمه بقا و حیات اسلام دانسته و خود را از «علمای تجدید» و «جنگاوران عرصه اجتهاد» به شمار آورد. وی «تقدیس تراث فقهی و مساوی دانستن آنها با شریعت اسلامی» را از مشکلات امروز مسلمانان خواند که به «جمود فقه اسلامی» انجامیده است، هر چند خود و الازهر را از این جمود برکنار شمرد. 🔹موضوع تجدید خطاب دینی در مصر بسیار دامنه‌دارتر از این چند خط بوده است و چنانکه دست کم آمار گوگل ترندز نشان می‌دهد سیسی به خوبی توانسته گفتمان را که پیش از او چندان در مصر خبرساز نبوده، به موضوعی داغ در تمامی این سال‌ها تبدیل کند. شاید همین واقعیت شیخ الازهر را از ادبیات سلبی پیشین خود به داعیه‌دار همیشگی تجدید دین کشانده است. ظاهرا احمد الطیب چنین پنداشته که ماندن در جبهه مخالفت با نوگرایی، در این دوقطبی تنها از او شخصیتی متحجر و واپسگرا می‌سازد. از این رو گرچه سخن از تجدید می‌زند، همچنان در دل آن همان گفتمان پیشین خود را تبلیغ می‌کند. 🔹این روزها برای احمد الطیب همچون روزهای آغازین حکومت سیسی نیست که غالبا چهره پیروز نزاع با دولت بود؛ روزهایی که سیسی -همانطور که به زبان می‌آورد- واقعا از دست او خسته شده بود. روزهایی که احمد الطیب به راحتی از کشتارهای تبری جست، مقابل فشار سیسی برای منع ایستاد، و نپذیرفت قریب صد استاد الازهری با تمایلات اخوانی را اخراج کند. اما شیخ الازهر با تثبیت قدرت سیسی، روز به روز سنگرهای تازه‌ای را از دست داده است، که آخرین آنها دستور سیسی برای تعیین مستقل مصر بود. @dolatedin
روزنامه سوزوجو، از ارگان های مطبوعاتی جناح مخالف دولت در در شماره امروز خود مدعی شد، علی ارباش، رئیس که چندی است با اظهارات خود توجه ها را در میدان سیاست به خود جلب کرده است تصمیم دارد تا خود را برای دوره پس از اردوغان به عنوان کاندید ریاست جمهوری مطرح کند. بر اساس این ادعا دلیل رفتارهای اخیر ارباش که با اظهارات ضدسکولار تلاش دارد تا توجه طبقه دیندار و محافظه کار را به خود جلب کند تصمیم او برای آینده سیاسی خود است. @dolatedin
🔻شورای علمای شیعه افغانستان: کابینه غیرفراگیر طالبان غیرعادلانه و به ضرر صلاح کشور است
🔹شب گذشته با صدور بیانیه‌ای نسبت به اعلام کابینه رسمی دولت موضع‌گیری کرد. 🔹در بخشی از این بیانیه که با یادآوری آیه مبارکه (و اوفوا بالعهد ان العهد کان مسئولا) [اسرا، ۳۴] آغاز می‌شود، آمده: «شورای علمای شیعه افغانستان کابینه غیرفراگیر اعلام شده از سوی تحریک اسلامی طالبان را به صلاح و منفعت کشور ندانسته، غیرعادلانه تلقی می‌نماید که موجب بروز مشکلاتی برای جامعه و کشور خواهد شد». 🔹گفتنی است در روز سه‌شنبه و درست پیش از اعلام کابینه، شورای علمای شیعه سومین نشست مشورتی خود را پس از تحولات اخیر برگزار و در قطعنامه‌ای خواستار تسریع تشکیل حکومتی همه‌شمول و درج و قانون احوال شخصیه اهل تشیع در قانون اساسی شده بود. 🔹در همان روز طالبان درحالی‌که پیش از این تشکیل دولتی فراگیر و همه‌شمول را وعده داده بود، اسامی وزیران کابینه دولت جدید را که همگی از جریان طالبان و اکثریت از قوم پشتون هستند را اعلام کرد. @dolatedin
🔻اولیویه روآ در میانه قدرت گرفتن طالبان همچنان از «شکست اسلام سیاسی» سخن می‌گوید
✍️ الیویه روآ (Olivier Roy) استاد نظریه‌های اجتماعی و سیاسی در دانشگاه اروپایی فلورانس ایتالیاست. تخصص او در پیوند دادن دین و سیاست و همچنین مباحث مربوط به اسلام سیاسی و تأثیرات آن بر جوامع اروپایی و اسلامی از او چهره‌ای برجسته در میان متخصصان جنبش‌های جدید اسلامی ساخته است. این اسلام‌شناس فرانسوی که به نظریه «شکست اسلام سیاسی» شناخته می‌شود، باور دارد که اسلام سیاسی نه تنها زاده مدرنیسم است، بلکه هیچ راهی جز پذیرش منطق آن ندارد. 🔹الیویه روآ، این روزها با تحولات اخیر ، به شدت محل رجوع بسیاری از مجامع علمی و رسانه‌ای قرار گرفته است. بی‌شک مهم‌ترین سؤال پیش روی این داعیه‌دار آن است که چرا شاهد رویش دوباره در افغانستان هستیم. 🔹روآ چند روز پیش در گفتگویی با بی بی سی عربی، به مناسبت بیستمین سالگرد ۱۱ سپتامبر و قدرت گرفتن دوباره طالبان، به تازه‌ترین دیدگاه‌های خود پیرامون جنبش‌های اسلامی و آینده پیوند اسلام و سیاست پرداخت. 🔹او در این مصاحبه همچنان تأکید می‌کند که اسلام سیاسی به عنوان پروژه‌ای برای اداره کردن کشور و برقراری حکومت اسلامی شکست خورده است و ما شاهد جایگزینی برای پروژه اسلام سیاسی هستیم و آن عبارت است از نوعی اصول‌گرایی جدید و اسلام‌گرایی فرهنگی در جوامع بدون الگوی سیاسی. 🔹در این الگوی جدید حکومت‌های استبدادی عربی به عنوان جایگزینی برای اسلام سیاسی مجری اسلام‌گرایی می‌شوند. وی معتقد است که ما پس از دوره اسلام سیاسی در دهه 1990، الان به دوره منتقل شده‌ایم؛ از نگاه او الگوی سلفیت در حال کشیدن نفس‌های آخرش است و ما شاهد نوعی تنوع و تسامح در میدان دینداری هستیم. 🔻متن این مصاحبه را با کمی تلخیص در ادامه تقدیم می‌کنیم: 🔸بی بی سی عربی: شما از مهمترین نظریه‌پردازان بی‌اثر بودن نظریه هستید، آیا هنوز بر این موضع خودتان بعد از گذشت 20 سال از حوادث 11 سپتامبر پابرجا هستید؟ 🔹الیویه روآ: بله، بنده معتقد هستم نظریه‌هایی که بعد از حوادث 11 سپتامبر درباره جنگ تمدن‌ها شکل گرفت درست نبود. زمانی که حمله‌های 11 سپتامبر رخ داد صداهایی بلند می‌گفت: «مسلمانان ارزش‌های ما را به چالش می‌کشند». منظور از این ارزش‌ها، ارزش‌هایی مانند دموکراسی، حقوق هم‌جنس‌گراها، فمینیسم و... بود. اما ما بعد از 16 سال از این قضیه شاهد بودیم که آمریکایی‌ها دونالد ترامپ را به ریاست‌جمهوری انتخاب کردند، کسی که برنامه‌هایش عبارت بود از مخالفت با فمینیسم و همجنس‌گرایی و مخالفت با حقوق اقلیات. پس مسئله دیگر مسئله ارزش‌های غربی نیست که بخواهد جایگاهش را در جهان سنتی حفظ کند. مثلا اگر به آمریکا دقت کنید در آنجا جنگ تمدن‌ها نیست بلکه جنگ فرهنگ‌ها و ارزش‌ها است؛ زیرا در آمریکا از دهه 1970 به بعد یك جبهه مسیحی ملی‌گرا به وجود آمد که مخالف با هم‌جنس‌گرایی و اقلیات و مهاجران بود و در نقطه مقابل آن نیز یک جبهه لیبرال. 🔸بی بی سی عربی: شما در آثار خود از شکست پروژه اسلام سیاسی سخن گفته‌اید اما می‌بینیم که امروز طالبان دوباره به قدرت بازگشته‌اند، آیا هنوز هم بر نظرتان پابرجا هستید؟ 🔹الیویه روآ: البته، به عنوان پروژه‌ای برای مدیریت قدرت و جامعه از طریق یک دولت اسلامی شکست خورد. برای مثال شما اگر به المسلمین در مصر بنگرید که به علت قلع و قمع آنها و یا از دست دادن پایگاه مردمی خود در مصر شکست خوردند و یا در تونس نیز نتوانستند مخالفان را جذب کنند و مجبور شدند که در بازی دموکراسی وارد شوند. باید در نظر داشت که به موازات شکست پروژه اسلام سیاسی، نوع دیگری از اصول‌گرایی دینی و فرهنگی ظهور کرد که دیگر رنگ و بوی سیاست به خود ندارد و نوعی بازسازی اسلام‌گرایی توسط استبدادهای عربی است. 🔹اگر به دهه 1990 نگاه کنید می‌بینید که این اسلام‌گرایان بودند که مجری حسبه (هیئت‌های امر به معروف و نهی از منکر) بودند و به مجازات هم‌جنس‌گرایان می‌پرداختند، اما الان این کار را چه کسانی انجام می‌دهند؟ دادگاه‌هایی که زیر نظر دولت‌ها است. نظریه من این است که ما پس از پروژه اسلام سیاسی در دهه 1990 به یک دوره‌ای منتقل شده‌ایم که می‌توان آن را دوره پساسلفیت نامید. زیرا الگوی سلفیه نفس‌های آخرش را می‌کشد و ما الان شاهد تنوع در میدان دینداری هستیم. در دهه 1990 مسلمان خوب فقط مسلمان سلفی بود اما الان ما شاهد بازگشت صوفیه در مصر و مغرب و حتی ترکیه هستیم. در مغرب کسانی را می‌بینیم که در علنی کردن روزه‌خواری در ماه رمضان تردیدی به خود راه نمی‌دهند. 🔹جنبش‌های ایده دستیابی به شهروندی غیرمشروط به وابستگی دینی را مطرح کردند. ما در حال حاضر نسلی داریم که نسبت به نسل‌های قبلی مدارای بیشتر و سختگیری کمتری نسبت به مسائل هویتی دارد. تنها مشکل پیدا کردن یک مدل سیاسی مناسب است. (ادامه دارد) @dolatedin
🔹بعد از بهار عربی آرزوی دموکراسی در کشورهای عربی شکست خورد ولی فرهنگ سیاسی در میان جوانان تغییر پیدا کرد و بیشتر اهل مدارا شد. 🔸بی بی سی عربی: شما از کدام و تسامح و مدارا سخن می‌گویید در حالی که هنوز به عنوان مثال تنش‌های سیاسی و هویتی واضحی بین شیعه و اهل سنت ملاحظه می‌شود؟ 🔹الیویه روآ: مشکل این است که این اختلافات دینی برخاسته از استراتژی‌های دولت‌هایی است که خواهان نفوذ منطقه‌ای هستند و سعی می‌کنند تا از مسائل مذهبی و اقلیمی سوء استفاده کنند. معتقدم که راه حل این قضیه این است که نهاد دین مستقل شود، به این معنی که رهبران دینی بدون دخالت و نظارت دولت‌ها با هم در ارتباط باشند، برای همین است که دیدار با آیت الله در خیلی مهم بود، زیرا او با شخصیت‌های دینی ملاقات کرد و فقط در مورد مسائل دینی صحبت کردند. این مسئله تاثیرات مثبتی داشت. قبل از این دیدار نیز پاپ با شیخ ، ، دیدار کرده بود. نتایج این دیدارها در کوتاه مدت ظاهر نخواهد شد، ولی به تدریج آشکار می‌شود. 🔸بی بی سی عربی: بعد از حوادث 11 سپتامبر این اندیشه رواج یافت که این حوادث از نشانه‌های قیامت است و همچنین گفتمان‌های آخرالزمانی توسط گروه‌هایی مانند دوباره سر برآوردند، شما معتقد هستید که سکولاریسم و جهانی شدن سهم بزرگی در شعله‌ور شدن گفتمان‌های آخرالزمانی برای برخی از دین‌داران داشته است، چطور این مسئله امکان دارد؟ 🔹الیویه روآ: تفکری در میان گروه‌های دینی وجود دارد که جهان در حال نزدیک شدن به پایان خودش است و سکولاریسم نیز دلیلی است برای نزدیک شدن زمان و قیامت. شما این گفتمان را در میان سلفی‌ها و کاتولیک‌های اصولگرا ملاحظه می‌کنید، مخصوصا انجیلی‌هایی که به صورت جدی معتقد به بازگشت دوباره حضرت عیسی (ع) و آخر الزمان هستند. این تفکر در میان گروه‌های افراطی وجود دارد که ما دیگر قادر به اصلاح این جهان نیستیم و این به معنی پایان مدینه فاضله برای دین‌داران است. افراط‌گراها در اعماق وجودشان از این قضیه مطلع هستند که دولت اسلامی [داعش] نمی‌تواند حکومت کند ولی با این وجود به دنبال شهادت هستند زیرا از پیروزی ناامید هستند. ما این قضیه را در میان جوانانی که به داعش می‌پیوندند، ملاحظه می‌کنیم. آنان هیچ کاری که اهتمام آنها به بنا کردن دولت اسلامی را نشان دهد، انجام نمی‌دهند، بلکه آنها به داعش می‌پیوندند تا جنگ کنند و بمیرند. 🔸بی بی سی عربی: آیا معتقد هستید که برخی از حرکت‌های راست افراطی مانند رفتارهای داعش است؟ 🔹الیویه روآ: در مورد حرکت‌های راست‌گرایی که مروج خشونت هستند پاسخ به سوال شما مثبت است و آنان بر این عقیده هستند که ما به آخر الزمان نزدیک شده‌ایم و قیامت نزدیک است. این فکر خیلی در میان آنان رایج است. مثلا برخی از این گروه‌های راست افراطی مانند بریویک که حملات سال 2011 را در نروژ انجام داد بر این عقیده هستند که ما آخرین شانس را قبل از آخرالزمان داریم و باید دست به سلاح ببریم. همچنین شباهت‌های زیادی میان گروه‌های تروریستی اسلام‌گرا و میان کسانی که در مدرسه‌های آمریکا حمله‌های خونین می‌کنند، وجود دارد. 🔸بی بی سی عربی: در مورد سخن شما که فرمودید ما شاهد جنگ ارزش‌ها هستیم، آیا بر این باور هستید که در جامعه اروپای سکولار، به عنوان مثال فرانسه، مردم به طور کلی از دین نفرت دارند و یا فقط از اسلام متنفرند؟ 🔹الیویه روآ: گروه‌های راست‌گرا معتقدند که اروپا قاره‌ای مسیحی است و اسلام وصله‌ای ناجور در اروپا است. اما این نکته را باید در نظر داشت که کسانی که خواهان نگهداری هویت «مسیحی» خود در اروپا هستند، به معنی واقعی مسیحی نیستند؛ یعنی آنها در مراسم‌ها شرکت نمی‌کنند و بر طبق تعالیم کلیسا زندگی نمی‌کنند و ارتباط آنان با مسیحیت فقط از جهت هویتی و فرهنگی است. اما اگر ما دین را از ایمان تهی کنیم و آن را به مسئله فرهنگی صرف تقلیل دهیم با این کار دین را می‌کشیم. پاپ نیز به آنان این نکته را می‌گوید و سعی دارد تا مردم را از طریق ایمان و عشق به دین دعوت کند. از طرف دیگر، اگر ما به گروه‌های چپ، مخصوصا در فرانسه توجه کنیم، می‌بینیم که آنها مخالف دین هستند، زیرا اصولا این گروه‌ها بر اساس مخالفت با کلیسا شکل گرفتند. از منظر این چپ‌گراها، اسلام آخرین ظهور و تجسید دین است که باید بر آن پیروز شد. پایان @dolatedin