📜واژه گان اعضای مختلف و کاربردی یک درخت در مازندران
#وَلگ یا وَرگ : برگ
#جیج : سرشاخه های بسیار نازک نوک درختان.
آخرین نقطه درخت جیج تک
#جَرِه : سرشاخه های نازک بدون برگ
#چوچِل : سر شاخه
#کِچیلِه : تیکه های با تبر بریده
#کرب : تیکه ی جدا شده از تنه با تبر
ریشه
#چِنگِر : بر آمده ، پای درخت ، وصل به ریشه
#گردِبینه : تنه قطع شده
#دوشکش : تنه قابل حمل با سر شانه
الوار
#پِلوِر : چوب بالای سقف منازل
#هِلا : چوبهای زیر شیروانی
#چَرده : سرشاخه های برگ دار خوراک احشام
#پائه : چوب برای دیوار کشی
#کانده : چوپ کلفت تنه درخت
#چِنگوم : نصف شاخه کلفت با نوک تیز که برای مهار استفاده می شود.
#کِپِر : قطع شده یا ته مانده ی درخت
#کتین : تکه ی تنه درخت
#پیته : چوب فرسوده
#هیمه : هیزم
#چِک/چَچکَل : چوب آتیش گرفته ی داغ
#وَشتِه / وشته کَل: نیمه آتش گرفته تکه چوب
#شماله : نوعی چراغ جای مشعل
#کول : پوست
#لاپی : سوراخ درون تنه درخت
#کَر : خشک و ترد و نرم
#منجِوَر : نه خشک و نه تر
#خَرگِل : خورجین چوبی
#چَپی : لانه ی چوبی مرغ
#پرچیم : دیوار بار سرشاخه های چوب
#کَلکِنار : دیوار و ستون چوبی
#لَدوپَردی : سقف چوبی و مکمل آن
─═༅𖣔❅ ⃟ ⃟ 📚 ⃟ ⃟ ❅𖣔༅═─
#پژوهش_تبارشناسی_اِدمُلّاوَند
@edmolavand ﷽
#آوات_قلم
http://mohsendadashpour2021.blogfa.com
📡✦࿐჻ᭂ🇮🇷࿐჻𖣔༅═─
﷽ن و القلم و ما یسطرون
📩شناسه۱۴۰۰۱۱۰۹۰۸۵۰
🏛آتشکدۀ بزرگ جره در روستای بالاده، کازرون، فارس؛
🔎#جره: ده ، مرکز دهستان جره، بخش جره و بالاده،شهرستان کازرون، استان فارس، کازرون ۱۴۱ درجه ۵۱.۵ کیلومتر. ارتفاع ۸۰۰ متر. معتدل مایل به گرم، نیمه خشک، ۶ کیلومتر جنوب خاوری بالاده، سر راه کازرون به فراشبند
📙بگفتۀ #تاریخ_طبری این آتشکده یکی از پنج آتشکدهایست که #مهرنَرسه وزیر بزرگ شاهنشاهی #ساسانی در ناحیۀ دشت بارین و جره (=گره) ساخته است.
👈این آتشکده یکی دیگر از پنج آتشکدهای ست که مهر نرسی در نقاط بين كازرون تا فراشبند بنا نموده است.
📌این اثر در تاریخ ۲۱ آبان ۱۳۱۷ با شمارهٔ ثبت ۳۱۲ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیدهاست
📌نام محلی چهارتاقی بالاده
📌چار طاقی بزرگ جره به مناسبت نام بلوک جره بنام آتشکده جره خوانده میشود .
📌این چارطاقی بیرون آبادی بالاده در جانب شمال شرقی آن بر فراز بلندی مشرف به رودخانه جره ساخته شده. تمام آن از سنگ بادبر و ملاط گچ است در ازای هر پهلوی آن بیش از 14 متر میباشد .
📌از وجود بقایای ساختمانی زیاد بالای بلندی مزبور معلوم میگردد که در زمان قدیم در آنجا شهری وجود داشته است.
📌#مهرنَرسه در نزدیکی قریه آبروان چهار دیه دیگر آباد کرد و در هر یک آتشگاهی قرار داد. یکی را مخصوص به خود کرد و «فراز مرا اور خذایا» نامید، سه آتش دیگر را زروانداذان و کارداران و ماگشنسپان نامید به نام سه نفر برترین فرزندانش زروانداذان ، کاردار و ماگشنسپ که ایشان را برای سه کار از اعمال بزرگ مملکتی تربیت کرده بود. در همين ناحيه سه باغ ترتیب داد. در یکی ۱۲ هزار اصله نخل و در یکی ۱۲ هزار اصله زیتون و در یکی ۱۲ هزار سرو کاشت و تمامی این دیهها و باغها و آتشگاهها و تا قرن سوم هجری با حسن حالات هنوز باقی و در دست قومی از پشت او بوده است.
📌با توجه به نوشته ی بالا معلوم میشود #مهرنرسی در ناحيه ی دشتبارين و جره پنج #آتشکده ساخته است که به نامهای مهر نرسیان و فرازمراآورخذايا و زروان اذان و کارداران و ماگشنسپان خوانده شده است.
📌از این پنج آتشکده یکی چهارطاقی است که در ده کیلومتری کازرون کنار راهی که از کازرون به جره و فراشبند میرود واقع میباشد و شرح آن گذشت.
دومی چار طاق بزرگی است بیرون بالاده که فوقاً توضیح گردید و به مسافت قریب ۵۵ کیلومتری کازرون واقع میباشد.
ناگفته نماند که قصبه جره به مسافت قریب ۱۲ کیلو متر پائین تر از بالاده است که برای رسیدن بدان باید از رود جره عبور کرد و نام آتشکده جره باعث این اشتباه نباید بشود که چهارتاقی فوق در قصبه جره واقع باشد.
🔥اکثر آتشکدههای ایران از این نوعاند. چهارتاقیهای ساده با بنای منفرد و چهار پایه و چهار فیلپوش که مقطع ۴ ضلعی آن را به مقطعی ۸ ضلعی تبدیل کرده است. بناهای همجوار به آن متصل نیستند. حصار یا بنایی در اطراف آن نیست و معمولا در کنار جادهها یا بر فراز کوهها ساخته میشدهاند. از این گونه است:
آتشکدههای فیشور (لار)، گنبد، بیشاپور، کازرون، #جره، منصورآباد، ملک، تل جیران، برچشمه، مرودشت، خیرآباد، طبل خانه، پشتیل مایی، کوشک، قانی فر، مهروارپیل، چنگیه، گیلان غربی، نیاسر، نطنز، ده شیخ، علی آباد و در باغ.
📌چهار گروه چهارتاقیهای ایران:
یک گنبد ساده فضای طواف در چهارجهت و فضای داخلی در بین چهار کنج که در مرکز آن شعله آتش قرار میگیرد. برای مثال آتشکده نیاسر و #جره
📌پایههای این چهارتاق کاملاً سالم و تاقهای چهارگانهی آن نیز باقی است. تنها قسمت فوقانی گنبد کمی تخریب شده است و گوشوارههای آن نیز کاملاً سالم باقی مانده است. پلان این اثر مربع و هر ضلع آن ۱۴/۳۰ متر است. فاصلهی هر تاق ۶/۷۰، ارتفاع هلال تاق ۴/۸۰ و ابعاد گنبد ۸/۷۰ متر است. این چهارتاقی مشرف به درهای است که رودخانهی جره از آن جاری است. بقایای بناهای الحاقی در اطراف بنا دیده میشود.
📌خرابه قصر شیرین به چارقاپو موسوم است و آن لغت کردی است به معنی چهاردروازه با یک دروازه مربع. در فارس نام معمولی این گونه بناها چارطاق است. یعنی چهار طاق دروازه دارد. این تسمیه کاملا طبیعی است. زیرا که آن خرابه دارای چهارطاق میباشد.
✍گزیدهی #کتاب های:
۱.پرستشگاه زرتشتیان / رشید شهمردان
۲.گینا شناسی / جلد دوم / رودخانه های ایران / عباس جعفری
۳.گینا شناسی / جلد دوم و سوم / رودخانه های ایران / عباس جعفری
۴.بناهای چهارطاقی ایران / عباس نامجو
۵.شکل گیری معماری در تجارب ایران و غرب / محمد منصور فلامکی
۶.آثار ایران / آندره گدار / یدا گدار / ماکسیم سیرو و دیگران / ابوالحسن سروقد مقدم
۷.تاریخ ایران بر بنیادهای باستانشناسی / ارنست هرتسفلد / علی اصغر حکمت
🖊گردآورنده:
#محسن_داداش_پور_باکر
۱۴۰۰/۱۱/۰۹
http://mohsendadashpour2021.blogfa.com/post/1049
─═༅𖣔❅ ⃟ ⃟ ﷽ ⃟ ⃟ ❅𖣔༅═─
📑#پژوهش_ادملاوند
@edmolavand
📚#آوات_قلمܐܡܝܕ
📡✦࿐჻ᭂ🇮🇷࿐჻𖣔༅═