💢 ریشه پیدایش روشنفکری 🔹 سال‌های میانه یا همان قرون وسطی و دوران حاکمیت کلیسا در غرب کم کم گردبادی در میان متفکران غرب رعت گرفت که حاکمان کلیسا را از درون می‌لرزاند. یعنی همان روزهایی که دکارت با فلسفه جدیدش مبنی بر عقل‌گرایی و فرانسیس بیکن، جان برکلی و جان استوارت میل با تفکر حس‌گرایی دست و پنجه نرم می‌کردند و جریان رنسانس را شکل می‌دادند. 🔹 البته تعقل و اندیشه ورزی منحصر به انسان غربی و دوران رنسانس نبود، بلکه در جوامع دیگر نیز با شکل‌های دیگر وجود داشت. حتی در جوامع غرب هم تحولاتی به چشم می خورد، اما کدام از این تحولات، سودای انکار حقایق برتر را در سر نداشت؟! 🔸 بعد از رنسانس و بروز خصوصیات تفکر عقل‌گرایی، بر هر نوع تفکر‌فرا عقلی و ماورایی از جهان هستی خط بطلان کشیده شد و حس‌گرایی به راحتی چتر وسیع خود را بر سر اقوام بشر گشود و «هیوم» قانون علیت را فراتر از هر معجزه‌ای و برتر از ماورا نشاند. ✍ معصومه اسماعیلی #غرب_شناسی #فرهنگ #روشنفکری #شماره۳ 🆔 @farhang_puya

🔰 آغاز جریان و تفکر التقاطی 🔻 اعترافات پدر روشنفکری ایران تا حدودی نشان‌دهنده است که ورود روشنفکری به ایران آمیخته با نفاق سیاسی و دینی تظاهر دروغین به دین‌گرایی و به ویژه ممزوج با تفكر التقاطی بوده است. در‌میان روشنفکران موج آغازین، شخص ملکم‌خان بـیش از بقیه وجهه لیبرالی دارد. آدمی سازشکار و البته فرصت‌طلب است و بی‌جهت نیست که برخی او را پدر روحانی اکثریت روشنفکران معاصر می‌نامند. 🖋 سید محمدمهدی موسوی #شماره۳ #تاریخ #روشنفکری 🆔@farhang_puya

⚠️ رجعت روشنفکری 💡 مسئله مورد نظر من در مقوله روشنفکری است. این مسئله‌ای است که اگر من بخواهم روی آن اسم بگذارم، مثلاً خواهم گفت: ارتجاع روشنفکران یا ارتجاع روشنفکری. می‌دانید که مقوله روشنفکری اساساً ضدّ ارتجاع است روشنفکری مقوله‌ای است که رو به جلو دارد و به آینده نگاه می‌کند؛ یعنی همان مفهومی که در فارسی آن را از انتلکتوئل فرانسوی ترجمه کرده‌اند. ⌛️ این هویت پیشرو و آینده‌نگر رو به مستقبل دارد و نمی‌تواند با رجعت و عقب گرد خو کند؛ اما من پدیده‌ای را مشاهده کردم و مشاهده می‌کنم که جز اسم گفته شده برای آن، عنوانی پیدا نمی‌کنم ارتجاع روشنفکری، رجعت روشنفکری. 🎙 واكاوی روشنفكري ايران از زبان مقام معظم رهبری #شماره۳ #روشنفکری #فرهنگ #جامعه 🆔 @farhang_puya

📌 کتمان نام او 🖇 نمونه‌ای دیگر از روشنفکران ایرانی حاج سیاح است. او شرح حال و زندگی خودش را در سفر اروپایی نوشته است. کسی که این کتاب را بخواند، شک نمی‌کند که در این کتاب به صورت سفارش شده‌ای سعی با هر جایی که پای یک روحانی آزاده بزرگ در میان است، برخورد شود. عملاً نام او کتمان شود و ماجرای او مطرح نگردد. ⬅️ روشنفکری در ایران، این گونه متولد شد. 🎙 واكاوی روشنفكري ايران از زبان مقام معظم رهبری #شماره۳ #روشنفکری #فرهنگ #جامعه 🆔 @farhang_puya

🔴 روشن‌فکری بیمار متولد شد - بخش اول - ⚜ من بارها گفته‌ام که روشنفکری در ایران، بیمار متولد شد. مقوله روشنفکری با خصوصیاتی که در عالم تحقق و واقعیت دارد که در آن فکر علمی، نگاه به آینده، فرزانگی، هوشمندی، احساس درد در مسائل اجتماعی و به خصوص آنچه که مربوط به فرهنگ است، مستتر است در کشور ما بیمار و ناسالم و معیوب متولد شد. ▪️ کسانی که روشنفکران اول تاریخ ما هستند، آدم‌هایی ناسالمند. اکنون من سه نفر از این شخصیت‌ها و پیشروان روشنفکری در ایران را اسم می‌آورم: 1⃣ میرزا ملکم خان ارمنی 2⃣ میرزا فتحعلی آخوندزاده 3⃣ حاج سياح محلاتي 🎙 واكاوی روشنفكری ايران از زبان مقام معظم رهبری #شماره۳ #روشنفکری #فرهنگ #جامعه 🆔 @farhang_puya

💢 روشنفکری بیمار متولد شد - بخش دوم - 🔗 این کسانی که اولین نشانه‌ها و پیام‌های روشنفکری قرن نوزدهمی اروپا را وارد ایران کردند، به شدت نامطمئن بودند. مثلاً میرزا ملکم‌خان که داعیه روشنفکری داشت و می‌خواست علیه دستگاه استبداد ناصرالدین شاهی روشنگری کند خود دلال معامله بسیار استعماری و زیان‌بار «رویتر» بـــود! این آدم می‌خواهد در ایران پیام‌آور روشنفکری باشد؛ یعنی مردم را به آینده، به تجدد و نوگرایی دعوت کند. ⚠️ ببینید مردم چه از آب در می‌آیند! چقدر خوب است که شما در تابستان که قدری فراغت پیدا می‌کنید واقعاً برنامه ریزی کنید و قدری از تاریخ معاصر، از جمله همین قضیه تنباکو را مطالعه کنید. 🎙 واكاوی روشنفكری ايران از زبان مقام معظم رهبری #شماره۳ #تاریخی #استکبار_ستیزی #روشنفکری 🆔 @farhang_puya

💢 روشن‌فکری‌ِ درباری ▪️ طبقات بعدی روشنفکری هم در ایران، طبقات مطمئنی نبودند؛ بیشتر شاهزاده‌ها و اشراف و اعیان زاده‌ها بودند. شما شرح حال سه جلدی «عبدالله مستوفی» را نگاه کنید. دوره قاجار به این ترتیب گذشت؛ ▫️ یعنی یک روشنفکر وطنی میهنی بی‌غرض دلسوز علاقه‌مند، در بین مجموعه روشنفکران ایران کمتر دیده شد. ✍ واكاوی روشنفكری ايران از زبان مقام معظم رهبری #شماره۳ #تاریخی #استکبار_ستیزی #روشنفکری 🆔 @farhang_puya

♨️ مکاتبات روشنفکرانه سید جمال ▪️حرص و طمع بیمارگونه و سیری‌ناپذیر ناصرالدین شاه قاجار در فراهم آوردن ثروت‌های فراوان، دلبستگی به زندگی تجملاتی و حرمسرای دربار و شیفتگی فوق العاده نسبت به تمدن غرب از یک سو و نقشه‌های کشورهای استکباری از سوی دیگر و رقابت آنان در غارت منابع کشورهای اسلامی باعث شده بود سید جمال‌الدین اسدآبادی در نامه‌‌هایی مفصل حوادث آن ایام را برای آیت الله میرزا محمد حسن شیرازی مقیم سامرا را یادآور شود. ✍ غلامرضا گلی‌زواره #روشنفکری #تاریخ 🆔 @farhang_puya

♻️ سه رویکرد روشنفکری در ایران ▪️روشنفکری در ایران را می‌توان در سه رویکرد خلاصه کرد؛ ملی‌گرایی، اصلاح طلبی دینی و غرب‌گرایی. تفکر عموم روشنفکران ایرانی تحت تاثیر این سه گرایش کی گرفته است که البته کم و بیش قبل از انقلاب و به تناسب فضای اجتماعی هر کدام از این گرایش‌ها به نوعی بر دیگری غلبه پیدا کرده است. ✍ سجاد کریمان‌مجد #روشنفکری #اندیشه 🆔 @farhang_puya

‼️ روشنفکر کیست؟ ▪️ آزاداندیشی یا آزاد فکری از ویژگی‌های مهم روشنفکری بوده است که هدیه قرن هجدهم و دوران رنسانس است. آزاداندیشی برای این است که امثال گالیله دوباره کشته نشوند و کسی به خاطر اختراعات و کشفیاتش سر به تیغ گیوتین نسپارد؛ اما روشنفکران ما کنه این معنا را هم در نیافته‌اند‌. روشنفکر خود را آزاد از تحجر و تعصب مذاهب و آزاد از تحکم و سلطهٔ قدرت‌های روز می‌داند. ✍ معصومه اسماعیلی #روشنفکری #اندیشه 🆔 @farhang_puya

🔖معیار روشنفکری در اندیشه آل احمد ▪️ خصوصیت اول؛ فرهنگی مآب بودن که البته این مشخصه در دوران آل احمد که اوج قدرت روشنفکران پهلوی بود مشخصه ثابت به شمار می آمد، اما امروز با غربزدگی و تعریف از مظاهر و تمدن غرب و نقد تمدن جهان سوم سنخیت بیشتری دارد . ▫️خصوصیت دوم، بی دینی یا تظاهر به آن است که امروز روشنفکران دینی این خصیصه را باطل می‌دانند و دیانت را در مقیاس زمان و مکان موجه و حتی ضروری می‌دانند. 🖋معصومه اسماعیلی #روشنفکری #اندیشه 🆔 @farhang_puya

🔖معیار روشنفکری در اندیشه آل احمد 🔷خصوصیت سوم :درس خواندگی است که البته امروزه بیشتر با آگاهی از علوم غربی و نقد علوم اسلامی بروز می یابد و تنها علم آموزی مشخصه روشنفکر بودن نخواهد بود . 🔸خصوصیت چهارم :بیگانه بودن با محیط بومی و سنتی است که البته در هر زمان و مکانی جزء ذاتی روشنفکری شناخته می‌شود. 🔻 ‌آخرین خصیصه نیز داشتن جهان بینی علمی است که امروزه به ایدئولوژی یا همان مجموعه احکام و دستورالعمل‌ های سیاسی اطلاق می‌شود . 🖋معصومه اسماعیلی #روشنفکری #اندیشه 🆔 @farhang_puya