برگ آخر
زندگی
گرچه
تکدرخت پرشکوفه
یا تکیدهای
در حیاط خانههای ماست،
مرگ
برگ آخر تمامی شناسنامههاست!
#محمد_رضا_ترکی
#محمدرضا_ترکی
@faslefaaseleh
لابهلای خاطرات و عکسهای رنگباخته
در کنار ساعتی که زنگ مرگ را نواخته،
آنطرف…میان قاب عکس مانده در غبارها
چهرهایست کودکانه با تبسّمی گداخته
کودکی که سهم او همیشه از قمار سرنوشت
طعم باختهای برده بود و بردهای باخته
کودکی شبیه من، شبیه تو، شبیه هیچکس
مثل نقشهای مبهمی که ابر و باد ساخته...
زندگی برای ما همیشه صعب بود و سهمگین
مثل رقص مرگ در میان تیغهای آخته
گاه دل سپردهایم، صادقانه، مثل مرغ عشق
گاه دل بریدهایم، بیبهانه، مثل فاخته
کاش آشنا نمیشدیم … یا جدا نمیشدیم
کاش میشناختیمت آی… حسّ ناشناخته
#محمد_رضا_ترکی
#محمدرضا_ترکی
@faslefaaseleh
لابهلای خاطرات و عکسهای رنگباخته
در کنار ساعتی که زنگ مرگ را نواخته،
آنطرف…میان قاب عکس مانده در غبارها
چهرهایست کودکانه با تبسّمی گداخته
کودکی که سهم او همیشه از قمار سرنوشت
طعم باختهای برده بود و بردهای باخته
کودکی شبیه من، شبیه تو، شبیه هیچکس
مثل نقشهای مبهمی که ابر و باد ساخته...
زندگی برای ما همیشه صعب بود و سهمگین
مثل رقص مرگ در میان تیغهای آخته
گاه دل سپردهایم، صادقانه، مثل مرغ عشق
گاه دل بریدهایم، بیبهانه، مثل فاخته
کاش آشنا نمیشدیم … یا جدا نمیشدیم
کاش میشناختیمت آی… حسّ ناشناخته
#محمد_رضا_ترکی
#محمدرضا_ترکی
@faslefaaseleh
زمستان زمین
کاش انسان نغمۀ خاطرفراموشی نبود
جز ترنّمهای دل در پردۀ گوشی نبود
در دل انسان اجاق زندگی میسوخت، گرم
عشق در کانون دلها شمع خاموشی نبود
او صدفها را رها کرد و خزفها را گرفت
در حقیقت آدمی صیّاد باهوشی نبود
عصر یخبندان به جا میماند تا امروز اگر
در زمستان زمین گرمیّ آغوشی نبود
عاشقان بیشک به دنیا زندگی بخشیدهاند
گل نمیرویید اگر خون سیاووشی نبود
تلخها تکثیر میشد، شهدها میشد شرنگ
در کویرستان اگر رند عطشنوشی نبود
#محمد_رضا_ترکی
#محمدرضا_ترکی
@faslefaaseleh
شب از نیمه میرفت و من تشنه بودم
و میسوخت در هُرم تب تاروپودم
تو بودیّ و چشم تو بود و سیاهی
اگر چشم در چشم شب میگشودم
خیالت چنان شعلهای بر دلم ریخت
که برخاست از دوزخی تفته دودم
و شب بر تمام تنم سایه گسترد
درآمیخت با تاروپود وجودم
شبی دیگر آمد… و من بار دیگر
اسیر همان سایههای کبودم
شبی کاش چون شاعران قدیمی
شب گیسوان تو را میسرودم
#محمد_رضا_ترکی
#محمدرضا_ترکی
@faslefaaseleh
شب زیتونی چشمان عاشق را روایت کن
مرا درگیر آن آیینههای بینهایت کن
بهرغم ابرهایی که گذشتند و نباریدند
برای ساقههای تشنه باران را روایت کن
کسی از خوابهای کودکان پروانه میدزدد
بیا پروانه ها را در دل شبها حمایت کن
به تیغ بیدریغ و دشنههای تشنه خوکردی
به درد بیعلاج عشق هم یکچند عادت کن
نمک گر در بساط زخم و بیداری نمییابی
به شور اشکهای دیده سامان جراحت کن
بگو در روزهای آتش و طوفان چه میبینی
یک امشب از صبوری دست بردار و شکایت کن
همانند درختان صبور رسته در صحرا
در اوج تشنهکامی سبز باش و استقامت کن
#محمد_رضا_ترکی
#محمدرضا_ترکی
@faslefaaseleh
آرامش
سیمای تو را دیدم و با خود گفتم
من عاشق این لطافت هنگفتم
ایکاش همانگونه که او آسوده
جان داد، من آسوده شبی میخفتم!
#محمد_رضا_ترکی
#محمدرضا_ترکی
@faslefaaseleh
فمنیسم زبانی!
اخیراً مباحث فمنیستی وارد عرصۀ زبان هم شده و در کشورها و فرهنگهای مختلف برخی به بهانۀ تمایزهای زبانی بین الفاظ مذکّر و مونّث و قوانین جداگانهای که در زبانهای گوناگون در این زمینه هست و تفاوت واژههایی که بر زن و مرد دلالت دارد، این موضوع را به فرهنگ مسلّط مردسالاری نسبت میدهند و خواستار تغییراتی در قوانین صرفی و نحوی و کاربردهای لغوی شدهاند.
واقعیّت این است که زبان یک حقیقت انسانی و فراجنسیّتی است، امّا اگر بخواهیم تفکیکی در زمینۀ نقش زنان و مردان در حوزۀ زبان قائل شویم، باید بیتردید بگوییم که نقش زنان در شکلگرفتن زبان جدّیتر بوده است. همۀ ما زبان را از مادر آموختهایم که
یکحرف و دوحرف بر زبانم
الفاظ نهاد و گفتن آموخت
زنان در سراسر دنیا بهترین کاربران زباناند و قواعد آن را دقیقتر و سالمتر از مردان به کار میبرند. به همین دلیل است که مجریان و گویندگان زن در همۀ رسانههای جهان موفّقتر و تواناترند. بنابراین اگر بخواهیم برای زبان سرشت جنسیّتی قائل شویم، باید آن را بیشتر دارای سرشتی زنانه بدانیم؛ اگرچه، همانطور که گفتیم، زبان حقیقتی انسانی و فراجنسیّتی دارد.
دربارۀ واژۀ «مرد» در زبان فارسی و صیغۀ مذکّر در بسیاری از زبانهای جهان باید عرض کنیم که این کلمه دارای دو مفهوم است:
الف) مفهوم عامّ به معنی انسان. این مفهوم از واژۀ مرد و صیغۀ مذکّر بهصورت یکسان بر زن و مرد دلالت دارد.
ب) مفهوم خاصّ، به معنی فرد مذکّر که این معنی معمولاً وقتی از کلمه فهمیده میشود که قرینهای حالی و مقالی در عبارت وجود داشته باشد.
بنابر آنچه گذشت، جایگزینکردن «فرد» یا هر واژۀ دیگری به جای "مرد"، خصوصاً در متون گذشتگان، هم نوعی تحریف و تصحیف است و هم نشانۀ ناآگاهی ما از سرشت زبان و کاربردهای آن است و هم خبر از غلبۀ نوعی ذوق فمنیستی بر فضای صداوسیما میدهد.
#محمد_رضا_ترکی
#محمدرضا_ترکی
#زبان_فارسی
#فمنیسم_زبانی
#فمنیسم
#اردشیر_رستمی
#سروش_صحت
#کتاب_باز
#صدا_و_سیما
@faslefaaseleh
فارسیزبانان و فارسیدانان!
اخیراً جناب ملکیان مرقوم فرمودهاند:
«در سخنرانیها، گفتوگوها، و مصاحبهها [...]، چون احتمال میدادم که مخاطبانم، غیر از ایرانیان، عزیزان افغان، تاجیک و فارسیزبانان دیگر نیز باشند، از تعبیر «فارسیزبانان»، به جای «ایرانیان» استفاده میکردم.اکنون [...] بر من، ایراد گرفتهاند که تعبیر «فارسیزبانان» شامل حال اقوام ایرانیای که زبان مادریشان فارسی نیست، مانند کردها، عربها، آذریها، ارمنیان، آشوریان، ترکها، ترکمنها، و بسیاری دیگر، نمیشود و، بنابراین، این تعبیر اینان را از شمول مخاطبان خارج میکند و جفایی در حقّشان روا میدارد. در عین حال که من هرگز قصد چنین جفا و تبعیضی نداشتهام، ایراد مذکور را بر خود وارد میدانم و، از این پس، از تعبیر «فارسیدانان» استفاده خواهم کرد و، در همینجا، از همۀ اقوام ایرانی بهجهت قصور ناشی از جهلِ خود، پوزش میخواهم.»
جسارتاً خدمت این استاد گرامی عرض میکنیم:
الف) «فارسیزبان» دشنام نیست که به خاطر اطلاق آن به اقوام ایرانی و غیرایرانی عذرخواهی لازم باشد؛
ب) این عذرخواهی شاید توهین به کسانی باشد که خود را فارسیزبان میدانند و بر هر توهینی عذری واجب؛
ج) جناب ملکیان باید به عنوان فیلسوف بدانند که «فارسیدان» تعبیر جامع و مانعی به جای «فارسیزبان» و «ایرانی» نیست؛ زیرا بسیاری از غیرایرانیان، مثل آشنایان فرنگی با زبان فارسی، فارسیداناند و بسیاری از ایرانیان، ازجمله نسل دوم و سوم ایرانیان خارج از کشور فارسیدان نیستند؛
د) فارسی زبان مشترک و بخشی از فرهنگ و میراث همۀ اقوام ایرانی و برخی کشورهای مجاور و انسانهای بسیاری است که در جغرافیای وسیعی با عنوان «ایران بزرگ» و «ایران فرهنگی» زندگی کردهاند. این زبان یک «زبان میانجی» و «واسطه» است که مردمی که زبانهای مادری گوناگونی دارند، در روابط علمی و سیاسی و حقوقی و ادبی خود از آن، به عنوان «زبان رسمی» استفاده میکنند؛ بنابراین هیچ «جفا» و «تبعیضی» هم از این تعبیر استنباط نمیشود؛
ه) ما اساساً قومی به نام «قوم فارس» نداریم. فارسی زبان است نه قومیّت؛
و) فارسیزبانبودن، ضرورتاً به این معنی نیست که این زبان زبان مادری یک شخص است. کسانی که قرنهاست از این زبان، به عنوان زبان میانجی و رسمی و مشترک بینالأقوامی استفاده میکنند هم فارسیزباناند و به اندازۀ بقیّۀ کاربران این زبان در آن حق دارند و خدمات بسیاری از آنان به این زبان، اگر از کسانی که زبان مادریشان فارسی است، بیشتر نباشد، کمتر نیست.
ز) این استاد محترم باید متوجّه باشند که وارد دامچالۀ تفرقههای قومیّتی و زبانی نشوند و ناخواسته به وحدت ایرانیان لطمه نزنند.
#محمد_رضا_ترکی
#محمدرضا_ترکی
#زبان_فارسی
#زبان_میانجی
#میراث_مشترک
#فارسی_زبانان
#فارسی_دانان
#مصطفی_ملکیان
#فعال_کردن_گسل_های_قومیتی
@faslefaaseleh
گنبد صخره
باآنهمه رنج و کوشش توخالی
در راه بنای کشوری اشغالی..
این گنبد صخره همچو کوهی برجاست
وآن گنبد آهنین ولی پوشالی!
#محمد_رضا_ترکی
#محمدرضا_ترکی
#قبه_الصخره
#فلسطین
#گنبد_آهنین
@faslefaaseleh
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
بازیچه
پایان هزار آرزویم کردی
در بازی خون و مرگ گویم کردی
من بمب خطرناک و مهیبی بودم
بازیچۀ کودکان کویم کردی!
#محمد_رضا_ترکی
#محمدرضا_ترکی
#کودکان_غزه
#فلسطین
#کودک_کشی
#بمب_یک_تنی
@faslefaaseleh
هرچند جهان پر است از موذیها
لبخند بزن به روی پیروزیها
لبخند بزن که دشمنان میسوزند
زین خنده فزونتر از ستمسوزیها!
#محمد_رضا_ترکی
#محمدرضا_ترکی
#غزه
#فلسطین
#کودکان_فلسطین
@faslefaaseleh
کاکتوس
باورش سخت است
امّا
کاکتوس گوشۀ گلخانه هم
با کمی لطف و توجّه
کمکمک
گل میکند!
#محمد_رضا_ترکی
#محمدرضا_ترکی
@faslefaaseleh
May 11
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
زبان ترکی آذربایجانی
آذربایجان نام منطقهای کهن و پرافتخار از ایران است. زبان مادری بیشتر مردم آذربایجان زبان «آذربایجانی» یا «ترکی آذربایجانی» است، در برابر زبان ترکی استانبولی. این زبان خود دارای لهجههای مختلفی است. زبان آذربایجانی یا ترکی آذربایجانی یا آذری فعلی ربطی به زبان آذری باستان که از شاخههای زبان پهلوی بوده ندارد. بنابراین اطلاق ترکی و آذری و آذربایجانی و ترکی آذربایجانی بر زبان مردم آذربایجان خطا نیست. مسائل قومیّتی را نباید چاشنی منازعات سیاسی و دستمایۀ تخریب رقیب کرد.
#محمد_رضا_ترکی
#محمدرضا_ترکی
@faslefaaseleh
پل
انسان لجوج چونکه نافرمان شد
سمفونی مرگ نغمۀ انسان شد
در بین حیات و او پلی حائل بود
سیلاب فنا آمد و پل ویران شد!
#محمد_رضا_ترکی
#محمدرضا_ترکی
#رباعی
#کرونا
@faslefaaseleh
از مائو تا رهبر کرۀ شمالی!
در سالهای قبل از انقلاب، بهدلیل غلبۀ تفکّرات چپ در بین دانشگاهیان و روشنفکران، مرسوم بود که اینقبیل اشخاص، عکسهایی از مبارزان چپگرای جهان را با خودشان همراه داشتند یا در اتاقهایشان نصب میکردند. تصویرهایی از فیدل کاسترو و مائو، رهبر چین، از تصاویر پرطرفدار آن زمان بود. عکس چهگورا هنوز هم که هنوز است با آن ستارۀ سرخ روی پیشانیش در اتاقهای روشنفکرجماعت میدرخشد.
معروف بود که روزی مأموران ساواک به خانۀ دانشجویی ریخته بودند. یکی از مأمورها که آدم سادهدلی بود، بعد از زیروروکردن خانه و وسایلش، و خصوصاً کتابهای آن دانشجوی بیچاره، روکرده بود به او و گفته بود، دست از این کارهایت بردار. این کتابها چیست که میخوانی؟ وبعد با اشاره به عکس مائو که روی طاقچۀ اتاق بود، گفته بود: اگر فکر خودت و جان خودت نیستی، فکر این پدر پیر و بدبختت باش!
حالا حکایت یکی از نامزدهای محترم انتخابات است که برای تخریب یک نامزد دیگر و ترساندن جامعه از رأیدادن به او عکس مائو را با عکس رهبر کرۀ شمالی اشتباه گرفته است!
#محمد_رضا_ترکی
#محمدرضا_ترکی
#کره_شمالی
#مائو
@faslefaaseleh