سامرا از شهرهای اسلامی کهن
https://eitaa.com/fatemi414/247
- تاریخ سامرا
https://eitaa.com/fatemi414/248
- تغییر نام
https://eitaa.com/fatemi414/249
- پایتخت عباسیان
https://eitaa.com/fatemi414/250
- آثار تاریخی سامرا
https://eitaa.com/fatemi414/251
مدفن دیگر بزرگان
https://eitaa.com/fatemi414/253
مسجد جامع
https://eitaa.com/fatemi414/254
قصر المعشوق و قصر الجص
https://eitaa.com/fatemi414/255
روئیت امام زمان در سامرا
https://eitaa.com/fatemi414/256
امام هادی علیه السلام
https://eitaa.com/fatemi222/9285
امام عسکری
https://eitaa.com/fatemi222/6725
امام زمان
https://eitaa.com/fatemi222/7946
زندگی امام هادی
https://eitaa.com/fatemi414/260
زمزمه ای برای پایان سفر زیارتی عتبات عالیات کشورعراق
https://eitaa.com/fatemi414/49
زمزمه ی خداحافظی از سامرا
https://eitaa.com/fatemi414/50
بهشت عدن کجا و صفای تربت تو
https://eitaa.com/fatemi414/51
🔸امام هادی علیه السلام
https://eitaa.com/fatemi222/9285
🔸 امام عسکری علیه السلام
https://eitaa.com/fatemi222/6725
🔸اطلاعات مختصر جهت سفر عتبات
https://eitaa.com/fatemi414/277
علت نامگذاری کاظمین
https://eitaa.com/fatemi414/290
قدمت تاریخی
https://eitaa.com/fatemi414/291
مدفونان در کاظمین
https://eitaa.com/fatemi414/292
درباره حبس امام موسی کاظم (ع)
https://eitaa.com/fatemi414/293
رواق ها کاظمین
https://eitaa.com/fatemi414/296
صحن و ایوان ها
https://eitaa.com/fatemi414/297
↩️امام کاظم علیه السلام
https://eitaa.com/fatemi8/133
🔸امام کاظم علیه السلام
https://eitaa.com/fatemi222/2429
🔸امام جواد علیه السلام
https://eitaa.com/fatemi222/7609
↩️امام جواد علیه السلام
https://eitaa.com/fatemi8/313
جمع زوّار حسین/راهیان کاظمین
https://eitaa.com/fatemi414/45
ای مزارت چراغ دل ما
https://eitaa.com/fatemi414/29
سلام
🔸اطلاعات مختصر جهت سفر عتبات
🔸در حال بروز رسانی وهمچنین آماده مطالب فاخر شما
1-نجف
https://eitaa.com/fatemi414/117
2-کربلا
https://eitaa.com/fatemi414/273
3-سامرا
https://eitaa.com/fatemi414/274
4-کاظمین
https://eitaa.com/fatemi414/276
5-اربعین
https://eitaa.com/fatemi414/289
مرثیه و روضه
https://eitaa.com/fatemi8/100
May 11
توصیه های ایمنی برای پیاده روی اربعین
۱_از انتخاب و استفاده از مسیرهای نشناخته و غیر معمول جدا خودداری کنید.
۲_برای پیاده روی از همان مسیر همیشگی نجف تا کربلا استفاده کنید.
۳_به هیچ وجه در طول مسیر با عراقی ها بحث سیاسی و مذهبی نکنید.
۴_حتا اگر فردی عراقی تلاش داشت سر صحبت را با اختلافات مذهبی و سیاسی با شما باز کند، شما به این صحبت ادامه ندهید و بگویید همه ما زائران و عاشقان امام حسین هستیم و هدفی جز این ندارید.
۵_تصور نکنید چون عراقی ها عرب هستند از فارسی چیزی نمی دانند و می توانید هر حرفی بزنید. بسیاری حتا اگر عربی حرف بزنند، فارسی هم متوجه می شوند؛ بنابراین مراقب حرف زدنتان باشید.
۱_مرز مهران: مهم ترین و شلوغ ترین مرز است که در جنوب استان ایلام قرار دارد. از این مرز تا نجف حدود 4 تا 6 ساعت راه در پیش دارید.
۲_مرز شلمچه: در استان خوزستان قرار دارد و از این مرز تا شهر نجف 5 تا 8 ساعت راه پیش روی شماست.
۳_مرز چذابه: این مرز نیز در استان خوزستان قرار گرفته و با شهر نجف فاصله ای 4 تا 7 ساعته دارد.
۴_مرز خسروی: این مرز در استان کرمانشاه است و با نجف فاصله ای 5 تا 7 ساعته دارد.
✋وسایل لازم برای سفر و پیاده روی در اربعین
🔹انتخاب وسایلِ درست برای این پیاده روی چند روزه بسیار اهمیت دارد، به گونه ای که اگر هر کدام از این موارد نباشند، سختی زیادی را برای شما رقم می زند. به طور کلی برای انتخاب تمامی وسایل باید این را در نظر بگیرید که قرار است سه روز و در طی ساعاتی پیاپی، پیاده روی کنید، پس در نظر گرفتن نکاتی که در ادامه می آید، بسیار اهمیت دارند. این وسایل عبارت اند از:
۱_کولهپشتی
۲_کفش پیادهروی
۳_جوراب نخی (+ جوراب اضافه)
۴/لباسهای نخی، خنک و مناسب ۵_پیادهروی (+ یک دست لباس اضافه)
۶_تنقلات خشک و سالم
۷_وسایل بهداشت فردی (+ وسایل بهداشت فردی بانوان)
کفش مناسب یا دمپایی
کفش راحت و مناسب یکی از ضروری ترین بخش سفر پیاده روی است، چرا که نبود کفش مناسب موجب آزردگی و تاول پا می شود.
اشتباه نکنید! لازم نیست کفشی گران قیمت به پا داشته باشید، تنها باید کفش شما کاملا راحت باشد، طوری که در پیاده روی، پای شما کوچک ترین فشار یا ناراحتی را تحمل نکند. نکته ای که می گویم بسیار ضروری است و نباید هیچ فشار کوچکی را نادیده بگیرید. به طور مثال کفشی که برای استفاده روزانه شماست و هر روز چند دقیقه با آن پیاده روی می کنید؛ الزاما گزینه خوبی نیست. چرا که شما هیچ وقت تجربه چندین ساعت پیاده روی پیاپی با همین کفش را نداشته اید و بنابراین میزان راحتی کفش برای شما مشخص نیست.
بهترین نکته برای انتخاب کفش مناسب این است که باید به خودتان یادآوری کنید: قرار است حداقل 3 روز مداوم، روزی نزدیک 7 تا 8 ساعت پیاده روی کنید. بنابراین لازم است راحت ترین کفش را انتخاب کنید.
شاید بخواهید همین کفش همیشگی را بردارید و تصور کنید این ناراحتی کوچک به راحتی قابل اغماض است، اما توصیه دوستانه من را بپذیرید و از این کار دست بکشید. چرا که هر نوع ناراحتی روی پای شما در ساعات مداوم پیاده روی و سه روز پشت سر هم، به هیچ وجه قابل چشم پوشی نیست. در نهایت یک پای زخمی و تاول زده روی دستتان می ماند و ممکن است از ادامه سفر محروم شوید.
وسایل شخصی و بهداشتی
سیم کارت موقت عراقی: پس از عبور از مرز می توانید سیمکارت های عراقی را بخرید.
دینار عراقی
ماسک: به دلیل بروز مکرر گرد و غبار، داشتن ماسک بسیار کاربردیست.
عینک آفتابی
کرم ضدآفتاب
کلاه آفتابگیر
اسپری ضد عرق
لوازم بهداشتی مثل پد روزانه، دستمال مرطوب، دستمال الکلی، دستمال آنتی باکتریال
مایع دستشویی: بهتر است مایع دستشویی را در ظرفی کوچک با خود ببرید. بسیاری از مکان ها فاقد صابون و مایع دستشویی هستند.
شامپو: شامپو را هم در ظرف کوچکی بریزید تا در کوله پشتی جای زیادی نگیرد.
شارژر موبایل
پاوربانک
سه راهی و سیم سیار: این دو شما را از پریزهایِ شلوغ ِ برق نجات می دهند! ضمن این که با داشتن سیم سیار، می توانید موبایل در حال شارژ را کنار خودتان نگه دارید.
پماد زینک اکساید و یا پودر بچه: برای جلوگیری از عرق سوز شدن و یا درمان آسیب های پوستی
دستمال کشی، تعدادی قرص سرماخوردگی
↩️جهت مشاهده فهرست مطالب کانال ویژه عراق کلیک کنید👇
https://eitaa.com/fatemi414/277
✋نکات فرهنگی
🔹هنگام سفر به کشوری دیگر، وارد منطقه ای با فرهنگ متفاوت می شویم و بنابراین لازم است ضمن احترام گذاشتن، طوری رفتار کنیم که باعث پدیده رنجش در گردشگری و آزردگی خاطر مردمان بومی منطقه نشویم.
🔹 به این ترتیب نه تنها می توانیم دوستان جدیدی در قومیت های دیگر پیدا کنیم، بلکه تصویر زیباتری از مردمان کشور خودمان ارائه می دهیم.
🔹در این سفر کاملا مهمان عراقی ها محسوب می شوید، بنابراین فراموش نکنید حفظ شان مهمان واجب است.
🔹هنگامی که در موکبی منتظر هستید تا غذایی دریافت کنید، از دست زدن به غذاهای در حال پخت و یا دخالت در نحوه سرو غذا، خودداری کنید.
🔹هدایای کوچکی مانند پیکسل، کتاب های جیبی، سربند و یا شکلات به همراه خود داشته باشید و برای تشکر به موکب داران و یا کودکان آنها هدیه بدهید.
🔹هرگز نخواهید در ازای کمک خادمان عراقی، به آن ها پول بپردازید. این کار بسیار زشت و توهین آمیز است.
🔹در نهایت خودتان را جای میزبان بگذارید، به راحتی متوجه می شوید چه نوع رفتاری برای عراقی ها ناخوشایند است.
✅رهنمودهای دینی
۱ . کسانی که میخواهند به امام حسین علیه السلام خدمت کنند باید به یادشان باشد که صرفا برای دست یافتن به نزدیکی و مجاورت به خدا این کار را باید انجام دهند.
۲ . نمازهای یومیه را سروقت برپا دارید چرا که آن وظیفه اصلی ای بود که امام حسین برای آن شهید شد. همان طور این وظیفه را نسبت به بقیه کارها اولویت دهید.
۳ . فضای غم و اندوه زمان اربعین را با خنده و شوخیهای نابهجا خراب نکنید.
۴ . اذکار سبحان الله، لا اله الا الله و الله اکبر را مکررا در زمان پیادهروی تکرار کنید که اینها از بهترین اذکار هستند.« وَتَزَوَّدُوا فَانَّ خَیْرَ الزَّادِ التَّقْوَى وَاتَّقُونِ یَا اولِی الاللْبَابِ » سوره بقره آیه(۱۹۷). به خواندن قرآن و دعا و مناجاتها نیز مداومت داشته باشید.
۵ . از تلف کردن غذاها و نوشیدنی ها بپرهیزید. صاحبان موکب ها باید به این موضوع دقت کنند و همین طور به زائران پیاده احترام بگذارند.
۶ . پاکیزه نگه داشتن اماکن مقدس و محلهای عمومی را دقت کنید.
۷ . به یاد امام غایب حضرت صاحب الزمان (علیه السلام) زیارت انجام داده و برای تعجیل در فرج ایشان بسیار دعا بخوانید.
↩️جهت مشاهده فهرست مطالب کانال ویژه عراق کلیک کنید👇
https://eitaa.com/fatemi414/277
✋هدف از راهپیمایی اربعین، شرکت کردن در گردهمایی چند میلیونی و تجربه شوری حسینی است.
🔹 اگر در هر نقطه از مسیر احساس کردید نمی توانید ادامه دهید، خودتان را اذیت نکنید و با گرفتن ون و یا دیگر ماشین ها به کربلا بروید. البته باید بدانید که از 10 کیلومتری کربلا، مسیر ماشین رو کاملا بسته است.
🔹 از آن جا که هر ساله جمعیت زیادی در پیاده روی اربعین شرکت می کنند و احتمال گم کردن دوستان و آشنایان خود را دارید، بهتر است نقاطی را برای قرار گذاشتن و پیدا کردن یک دیگر مشخص کنید.
🔹می توانید از شماره ستون ها (عمودها) استفاده کنید. همچنین خیلی روی موبایل و زنگ زدن به یک دیگر حساب نکنید، چرا که احتمال آنتن ندادن و عدم توانایی برقراری ارتباط به دلایل مختلف زیاد است.
🔹فاصله عمودهای نجف تا کربلا
در مسیر پیادهروی نجف تا کربلا ستونهای شمارهگذاری شدهای قرار دارد تا برای پیداکردن مسیر در شلوغی و راحتتر پیدا کردن همراهان خود، به عنوان راهنما از آنها استفاده کنید. این ستونها را با نام «عمود» میشناسند.
🔹فاصله عمودهای نجف تا کربلا 50 متر است. یعنی در هر 1 کیلومتر 20 عمود قرار دارد. تعداد عمودها در کل مسیر نجف تا کربلا به 1452 عدد میرسد.
↩️جهت مشاهده فهرست مطالب کانال ویژه عراق کلیک کنید👇
https://eitaa.com/fatemi414/277
تاریخچه
روز ۲۰ ماه صفر زمانی است که حرم امام حسین (ع) یعنی کاروان اسرا، از شام به مدینه مراجعت کردند و روزی است که جابر بن عبدالله بن حرام انصاری، صحابی رسول خدا (ص)، از مدینه به کربلا رسید تا به زیارت قبر امام حسین (ع) بشتابد و او نخستین کسی است از مردم که قبر آن حضرت را زیارت کرد.
در این روز زیارت امام حسین (ع) مستحب است و از آداب این زیارت هم خواندن زیارت اربعین است که از امام عسکری (ع) روایت شده است. شیخ طوسی سپس متن زیارت اربعین را با سند به نقل از حضرت صادق (ع) آورده است: «السلام علی ولی الله و حبیبه، السلام علی خلیل الله و نجیبه، السلام علی صفی الله و ابن صفیه …» این مطلبی است که شیخ طوسی، عالم فرهیخته و معتبر و معقول شیعه در قرن پنجم در باره اربعین آورده است.
↩️جهت مشاهده فهرست مطالب کانال ویژه عراق کلیک کنید👇
https://eitaa.com/fatemi414/277
چرا اربعین برویم؟
نخستین مسألهای که در ارتباط با «اربعین» جلب توجه میکند، تعبیر اربعین در متون دینی است. در نگرش دینی، اعداد نقش خاصی به لحاظ عدد بودن، در القای معنا و منظوری خاص ندارند؛ به این صورت که کسی نمیتواند به صرف اینکه در فلان مورد، عدد هفت یا دوازده یا چهل یا هفتاد به کار رفته، استنباط و استنتاج خاصی داشته باشد.
تنها چیزی که در باره برخی از این اعداد میشود گفت آن است که آن اعداد معین نشانه کثرت است. به عنوان مثال، درباره هفت چنین اظهار نظری شده است. بیش از این هر چه گفته شود، نمیتوان به عنوان یک استدلال به آن نظر کرد.
یکی از تعبیرهای رایج عددی، تعبیر اربعین است که در بسیاری از موارد به کار رفته است. یک نمونه آنکه سنّ رسول خدا (ص) در زمان مبعوث شدن، چهل بوده است. گفته شده که عدد چهل در سن انسانها، نشانه بلوغ و رشد فکری است. از ابن عباس (گویا به نقل از پیامبر) نقل شده که اگر کسی چهل ساله شد و خیرش بر شرش غلبه نکرد، آماده رفتن به جهنم باشد. در نقلی آمده است که، مردمان طالب دنیایند تا چهل سالشان شود. پس از آن در پی آخرت خواهند رفت.
↩️جهت مشاهده فهرست مطالب کانال ویژه عراق کلیک کنید👇
https://eitaa.com/fatemi414/277
اربعین امام حسین (ع)
در کهنترین متون مذهبی ما، از «اربعین» چگونه یاد شده است؟ به عبارت دیگر دلیل بزرگداشت اربعین چیست؟ مهمترین نکته درباره اربعین، روایت امام عسکری (ع) است. حضرت در روایتی که در منابع مختلف از ایشان نقل شده فرمودهاند:
نشانههای مؤمن پنج چیز است:
۱ خواندن پنجاه و یک رکعت نماز (۱۷ رکعت نماز واجب +۱۱ نماز شب+ ۲۳ نوافل)
۲ زیارت اربعین
۳ انگشتری در دست راست
۴ وجود آثار سجده بر پیشانی
۵ بلند خواندن بسم الله در نماز
این حدیث تنها مدرک معتبری است که جدای از خود زیارت اربعین که در منابع دعایی آمده، به اربعین امام حسین (ع) و بزرگداشت آن روز تصریح کرده است.
اما اینکه منشأ اربعین چیست، باید گفت، در منابع به این روز به دو اعتبار نگریسته شده است.
نخست روزی که اسرای کربلا از شام به مدینه مراجعت کردند.
دوم روزی که جابر بن عبدالله انصاری، صحابی پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله) از مدینه به کربلا وارد شد تا قبر حضرت اباعبدالله الحسین (ع) را زیارت کند.
سید بن طاوس در «لهوف» خبر بازگشت اسرا را به کربلا در اربعین نقل کرده است. در آنجا منبع این خبر نقل نشده و گفته میشود که ایشان در کتاب مشهورات بیانات شیعه را که در مجالس سوگواری نقل شده بوده، مطرح کرده است.
درباره اعتبار اربعین به بازگشت اسرا به کربلا توجه به این نکته هم اهمیت دارد که شیخ مفید در کتاب مهم خود در باب زندگی امامان و در بخش خاص به امام حسین (ع) از کتاب «ارشاد» در خبر بازگشت اسرا، اصلاً اشارهای به اینکه اسرا به عراق بازگشتند ندارد.
↩️جهت مشاهده فهرست مطالب کانال ویژه عراق کلیک کنید👇
https://eitaa.com/fatemi414/277
مرز ها
https://eitaa.com/fatemi414/280
وسایل لازم برای سفر و پیاده روی در اربعین
https://eitaa.com/fatemi414/281
وسایل شخصی و بهداشتی
https://eitaa.com/fatemi414/283
هدف از راهپیمایی
https://eitaa.com/fatemi414/285
تاریخچه
https://eitaa.com/fatemi414/286
چرا اربعین برویم؟
https://eitaa.com/fatemi414/287
اربعین امام حسین (ع)
https://eitaa.com/fatemi414/288
فاصله شهرها
https://eitaa.com/fatemi414/301
سفر با خودروی شخصی
https://eitaa.com/fatemi414/304
هزینه ها
https://eitaa.com/fatemi414/307
◾️فهرست بعض مطالب اربعین
https://eitaa.com/fatemi222/4841
↩️اطلاعات مختصر جهت سفر عتبات
https://eitaa.com/fatemi414/277
در حال تکمیل...
فهرست زیارتگاه های عراق
https://eitaa.com/fatemi414/489
فاصله شهرهای عراق و مرز
https://eitaa.com/fatemi414/490
چهار شبهه اربعینی
https://eitaa.com/fatemi414/504
چهارده توصیه
https://eitaa.com/fatemi414/507
توصیه فرهنگی
https://eitaa.com/fatemi414/284
توصیه های ایمنی اربعین
https://eitaa.com/fatemi414/279
سلامت در اربعین
https://eitaa.com/fatemi414/332
علت نامگذاری کاظمین
سبب نامگذاری کاظمین به دلیل وجود دو آرامگاه امام شیعیان یعنی امام کاظم(ع) و امام جواد(ع) است. از دیگر نامهای این منطقه، «کاظمیه»، «بلدة الکاظمی» و «المشهد الکاظمی» است.
موقعیت جغرافیایی و آب و هوایی
کاظمین در مجاورت شهر بغداد است که امروزه به علت توسعه شهری به بغداد وصل شده است. این شهر در غرب رود دجله قرار دارد و از این رو بارندگی در بعضی از ایام سال مانند بهار رگباری است. به این دلیل، در عصر عباسیان بغداد و مناطق حاصلخیز حوالی آن به عنوان پایتخت و تفریحگاه حاکمان عباسی قرار گرفت.
↩️جهت مشاهده فهرست مطالب کانال ویژه عراق کلیک کنید👇
https://eitaa.com/fatemi414/277
قدمت تاریخی
کاظمین به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی از دیرباز مورد توجه بوده است و تاریخ قدمت آن را به قبل از میلاد مسیح(ع) نسبت میدهند. این منطقه در عهد ساسانی باغ یکی از پادشاهان ایرانی به نام «تسوج» بود که به این نام شهرت یافت. در جنگ نهروان به سال ۳۷ و به دستور امام علی(ع) شهیدان جنگ را در این مکان به خاک سپردند که آن را «مقبرة الشهداء» نامیدند. در عصر عباسی، به هنگام توسعه و احیای بغداد و انتخاب آن به عنوان پایتخت، این قبرستان به «شونیزی» معروف بود که خلیفه منصور دوانیقی، آنجا را برای دفن بزرگان و خاندان عباسی در نظر گرفت و از آن پس به نام «مقابر قریش» شهرت یافت.وقتی امام کاظم(ع) به دستور هارون الرشید و به دست سندی بن شاهک به شهادت رسید، جسد امام درگورستان «قریش» به خاک سپرده شد.( در بیست و پنجم رجب سال 183 هجری امام موسی کاظم(ع) توسط هارون الرشید در بغداد به شهادت رسید). پس از دفن آن حضرت، مرقد ایشان به نام «مشهد باب التّبَن» معروف شد. در سال ۲۲۰هـ ق نیز امام جواد(ع) در کنار قبر جدش به خاک سپرده شد.
تخریبها و بازسازیها
این منطقه، بارها به علت سیل، زلزله، جنگهای داخلی و مذهبی دچار ویرانی و آتش سوزی شد و بارها نیز مورد مرمت و بازسازی قرار گرفت.آل بویه از حکمرانان شیعی بغداد بودند که نسبت به بازسازی شهر و مزارات امامین توجه خاصی داشتند. علاءالدین جوینی از حاکمان بغداد نیز از جمله کسانی است که پس از حمله هلاکوخان در سال ۶۵۱ هـ ق به بغداد و تخریب آن، به مرمت شهر و مقبره امامان پرداخت.
مراکز و اماکن کاظمین
مسجد براثا در محلهای به همین نام واقع شده است. گفته میشود امام علی(ع) در هنگام بازگشت از جنگ نهروان در این مسجد نماز خوانده است.مسجد صفوی ساخته شاه اسماعیل صفوی است و از زیبایی خاصی برخوردار است.مسجد المنطقه که به «مسجد العتیقه» نیز مشهور است.
↩️جهت مشاهده فهرست مطالب کانال ویژه عراق کلیک کنید👇
https://eitaa.com/fatemi414/277
مدفونان در کاظمین
امام کاظم(ع) و امام جواد(ع) پیشوایان هفتم و نهم شیعیان
رجال و دولتمردان
ابو حنیفه
معزالدوله دیلمی از پادشاهان آل بویه
فخرالدوله دیلمی
مشرف الدوله دیلمی
ابن حمدون
جلال الدوله آل بویه
ضیاء الدین ابن الأثیر
ابن الناقد
ابن العلقمی
ابومحمد حسن مهلبی وزیر معزالدوله دیلمی
امین خلیفه عباسی
جعفر بن منصور دوانیقی
فرهاد میرزا معتمد الدوله عموی ناصرالدین شاه
بهلول کوفی پسرعموی هارون الرشید.
علما و بزرگان
شیخ مفید از اعاظم فقها و بزرگان متکلم شیعه.
خواجه نصیرالدین طوسی از دانشمندان و مشاهیر شیعه.
ابن قولویه از فقها و محدثان شیعه و صاحب کتاب کامل الزیارات.
سید رضی و سید مرتضی که قبور منسوب به آنان و محل دفن اولیه آنان در این مکان است.
ابوسبحه موسی بن ابراهیم اصغر بن موسی الکاظم ملقب به المرتضی.
عون و عبدالله از فرزندان امام علی(ع).
الامیر سید ابوالحسن علی بن المرتضی بن علی علوی حسنی
ابو یوسف قاضی از فقیهان و عالمان مشهور اهل سنت و شاگرد ابوحنیفه که به قاضی القضات معروف بود.
آیت الله سید حسن صدر.
سید هبة الدین شهرستانی
↩️جهت مشاهده فهرست مطالب کانال ویژه عراق کلیک کنید👇
https://eitaa.com/fatemi414/277
درباره حبس امام موسی کاظم (ع) به دست هارون الرشید شیخ مفید در ارشاد روایت میکند که علت گرفتاری و زندانی شدن امام، یحیی بن خالد بن برمک بوده است، زیرا هارون فرزند خود امین را به یکی از مقربان خود به نام جعفر بن محمد ابن اشعث که مدتی هم والی خراسان بوده است سپرده بود و یحیی بن خالد بیم آن را داشت که اگر خلافت به امین برسد جعفر بن محمد را همه کاره دستگاه خلافت سازد و یحیی و برمکیان از مقام خود بیفتند.
جعفر بن محمد بن اشعث شیعه بود و قائل به امامت موسی(ع) و یحیی این معنی را به هارون اعلام کرد، سرانجام یحیی پسر برادر امام را به نام علی بن اسماعیل بن جعفر از مدینه خواست تا به وسیله او از امام و جعفر نزد هارون بدگویی کند.
در تاریخ آمده است که امام کاظم(ع) هنگام حرکت علی بن اسماعیل از مدینه او را احضار کرد و از او خواست که از این سفر منصرف شود و اگر ناچار میخواهد برود از او سعایت نکند، علی قبول نکرد و نزد یحیی رفت و به وسیله او پیش هارون الرشید رفت و گفت: از شرق و غرب ممالک اسلامی مال به او میدهند تا آنجا که ملکی را توانسته به هزار دینار بخرد.
هارون در آن سال به حج رفت و در مدینه امام و جمعی از اشراف به استقبال او رفتند، اما هارون کنار قبر حضرت رسول(ص) گفت یا رسول الله! از تو پوزش میخواهم که میخواهم موسی بن جعفر(ع) را به زندان افکنم، زیرا او میخواهد امت تو را بر هم زند و خونشان بریزد. آنگاه دستور داد تا امام را از مسجد بیرون بردند و او را پوشیده به بصره نزد والی آن عیسی بن جعفر بن منصور بردند.
پس از مدتی که امام در زندان عیسی بود، طبق دستور هارون، امام کاظم(ع) را به زندان بغداد منتقل کردند و در نهایت سندی بن شاهک آن حضرت را در زندان مسموم کرد و به شهادت رساند، تاریخ وفات آن حضرت را جمعه هفتم صفر یا پنجم یا بیست و پنجم رجب سال 183 قمری در 55 سالگی بیان کردهاند.
↩️جهت مشاهده فهرست مطالب کانال ویژه عراق کلیک کنید👇
https://eitaa.com/fatemi414/277
هنگام تهاجم هولاکو خان مغول به بغداد در 656 ق، شهر کاظمین دست خوش تاراج و حریق شد. اما دو سال بعد وزیر وی، عطاملک جوینی، به هنگام حکومتش بر عراق به بازسازی و جبران خسارت وارده به مشهد کاظمین پرداخت و دیوارهای آستان را با کاشی تزیین کرد. یک سده بعد، دوباره براثر طغیان دجله، حرم کاظمین رو به تخریب و ویرانی رفت و سلطان اویس جلایری به ترمیم و تعمیر آن اقدام کرد. دیوارهای صحن را با کاشی های زیبا تزیین و سپس دو صندوق خاتم کاری بر روی قبرهای مقدس نصب کرد و به جای یک گنبد، که در عصر آل بویه ساخته شده بود، دو گنبد برفراز قبرهای مطهر ساخت.
اما بازهم چند سال بعد، یعنی در 776 ق، دجله طغیان کرد و خرابی های زیادی در مشهد کاظمین به بار آورد. این بارهم سلطان اویس با تلاش وزیرش به رفع ویرانی ها پرداخت و قسمت های تخریب شده را مرمت کرد. کاروان سرایی هم برای سکونت زائران ساخت.
عمده ترین بازسازی ها و تعمیرات آستان کاظمین در دوران صفویه انجام شد. شاه اسماعیل صفوی، در 926 ق، تمامی بناهای حرم کاظمین را خراب کرد و بنای زیبا و با شکوهی شامل رواق در چهار سو، صحن، حرم و دو گنبد جدید کاشی کاری شده ساخت. مسجدی با شکوه و با ستون های ضخیم در شمال حرم احداث کرد که اکنون هم پابرجاست و به نام مسجد صفوی اشتهار دارد. دو صندوق زیبا از خاتم برای قبر دو امام ساخت و داخل حرم را با آویزها و قندیل های قیمتی و فرش های نفیس آراست. درهای حرم کاظمین و رواق ها را نیز با نقره پوشش داد. امروزه، کتیبه ای از آن اقدام ها بانام شاه اسماعیل هم چنان موجود است.
سلطان محمد خدابنده، برادر وی، که در این سال ها در عراق حکومت می کرد، کارهای او را تکمیل کرد. سلیمان قانونی پس از تسخیر عراق و سلطه عثمانی ها بر بغداد، منبری زیبا از آجر و پوششی از کاشی به مسجد صفوی تقدیم کرد. شاه عباس صفوی، برای نخستین بار، ضریحی از فولاد برفراز قبرهای امامان ساخت و حرم و روضه مطهره را تزیین کرد. در 1045 ق، شاه صفی نیز چهار مناره در گوشه های صحن ساخت که اکنون هم پا برجاست. در عصر قاجار هم توجه خاصی به مشهد کاظمین شد، آقا محمد خان قاجار تعمیرات و بازسازی های عمده ای در حرم انجام داد. او در 1211 ق دو گنبد آستان را، از پایین تا بالا، با طلای ناب پوشانید. ایوان رواق جنوبی را نیز طلا کاری کرد و کف حرم و صحن را با سنگ های مرمر فرش کرد. خانه هایی را در اطراف صحن خریداری کرد و صحن را توسعه داد.
فتحعلی شاه قاجار در 1221 ق، داخل رواق ها را آینه کاری و کاشی کاری کرد و طلاهای مناره ها را تجدید کرد. این کار در 1229 ق به اتمام رسید.
بیست و شش سال بعد، معتمد الدوله منوچهر خان گرجی، از دولت مردان عصر قاجار، ایوان رواق جنوبی، شرقی و غربی را طلا کاری کرد. در 1282 ق شیخ العراقین، وکیل امیر کبیر، از ثلث ماترک میراث وی تعمیراتی در آستان انجام داد و به بازسازی و تذهیب ایوان ها و آینه کاری حرم و رواق ها و کاشی کاری صحن پرداخت. یک سال بعد، ناصر الدین شاه ضریحی از نقره بر دو مزار مطهر ساخت و آن را جای گزین ضریح فولادی عصر صفوی کرد. برخی دیگر از دولت مردان دوره قاجار از جمله فرهاد میرزا، فرزند عباس میرزا، نیز در بازسازی و توسعه حرم کاظمین نقش داشتند.
امروزه، حرم و آستان کاظمین بیش از 14514 متر مربع مساحت دارد. طول آن 123 و عرض آن 115 متر است. حرم کاظمین به صورت مستطیل ساخته شده و با فضاهای اطراف در مجموع بیش از 26 هزار متر مربع است. در هر حال، بخش زیادی از حرم کاظمین و آستان از بناهای شاه اسماعیل صفوی است و براساس کتیبه ای سال 926 ق، تاریخ پایان بنا است.
تاریخچه حرم کاظمین
به هنگام انتخاب بغداد به عنوان پایتخت در دوره خلافت منصور، در جوار این شهر باغ هایی وجود داشت که به شونیزیه معروف بود. منصور در 145 ق این باغ را به عنوان مقبره خانوادگی خود انتخاب کرد و آن را « مقابر قریش » نامید. نخستین کسی که در این قبرستان دفن شد جعفر فرزند منصور عباسی بود که در 150 ق از دنیا رفت. در 179ق، امام موسی کاظم(علیه السلام) براساس دستور هارون، از مدینه به بغداد آمد و در آن شهر زندانی شد و سپس در 183 ق به دستور خلیفه توسط زندان بانش، سندی بن شاهک، مسموم شد و به شهادت رسید. ایشان را در همان مقابر قریش، مکانی که خود قبل از آن خریده بود، به خاک سپردند.
امام کاظم(علیه السلام) چهارمین فردی بود که در این مقبره دفن می شد. قبل از ایشان جعفر و سپس عیسی نوفلی در آن مکان به خاک سپرده شده بودند و سومین نفر، خلیفه امین، فرزند هارون بود که مادرش، زبیده خاتون، برقبر او بقعه ای بنا کرد. با نظر امام جواد(علیه السلام) و به دستور مأمون بر روی مرقد امام کاظم(علیه السلام) بقعه ای ساختند و از آن پس بیشتر دولت مردان در این قبرستان خاک شدند و هریک برای خود مقبره و بقعه ای اختصاص دادند. امام جواد(علیه السلام) در 220 ق به دستور معتصم عباسی و توسط ام الفضل، دختر مأمون و برادر زاده معتصم، که عنوان همسری آن حضرت را داشت، مسموم و شهید شد. ایشان را نیز در جوار قبر جدشان، امام موسی بن جعفر(علیه السلام)، دفن کردند.
بر قبر آن دو بزرگوار بقعه و عمارتی بنا کردند و آن را کاظمیه نامیدند. از آن پس مقابر قریش نام خود را به کاظمیه تغییر داد. در کنار این بقعه، مسجدی به نام مسجد باب التبن یا مسجد کاظمیه قرار داشت که شیعیان از داخل این مسجد قبر آن دو امام را زیارت می کردند و به همین سبب بقعه امامین به مشهد باب التین نیز معروف شد. آن هنگام برای مرقد آن دو امام گنبد و بنایی با چند حجره ساخته و خادمانی را برای اداره آن انتخاب کرده بودند.
در جوار این بقعه باغی بود که به زبیده خاتون، همسر هارون الرشید، تعلق داشت. این باغ محل سکونت شیعیان شده بود و آن ها در آن جا وسایل و تسهیلات لازم را برای زائران مرقد فراهم می کردند. در سال 336 ق به امر احمد بن بویه ملقب به معز الدوله، از پادشاهان شیعی آل بویه، عمارت قبلی آستان خراب شد و از نو بقعه ای با شکوه بنا گردید و برفراز هر دو قبر ضریحی جداگانه از چوب ساج نصب شد. همچنین برفراز آن مقبره ها، یک گنبد بزرگ برافراشتند و داخل حرم را تزیین کردند. پس از او، عضدالدوله دیلمی همانند سایر مزارات امامان شیعه، تغییرات زیادی در حرم انجام داد و آن را توسعه بخشید. این کار را به سال 369 ق انجام داد و دیواری گرداگرد شهر کشید. بیمارستانی نیز بین کاظمین و بغداد ساخت که خدمات درمانی به زائران این مزار ارائه کرد. از آن زمان، کاظمین به عنوان یک شهر در کنار بغداد جایگاهی ویژه یافت.
در 441 ق، به دنبال درگیری های شیعه و سنی در محل کرخ بغداد آتش سوزی عظیمی رخ داد که به مشهد کاظمین سرایت کرد و آسیب زیادی به بقعه مطهر رسانید. ابوالحرث ارسلان بساسیری با کمک ابونصرفیروز، فرزند ابی کالیجار، به بازسازی و مرمت آستان و مناره ها پرداختند و داخل حرم کاظمین را تزیین و صحن شریف را بازسازی کردند و دو صندوق برمزار دو امام نصب کردند. در 490 ق، مجد الملک ابوالفضل براوستانی وزیر شیعی برکیارق، از پادشاهان سلجوقی، به تعمیر و بازسازی حرم کاظمین پرداخت و بناهای جدیدی به اطراف آن افزود. دیوارهای آستان را با کاشی تزیین کرد و در شمال آن مسجدی بزرگ ساخت و دو مناره زیبا و یک مکان بزرگ برای استراحت زائران و سکونت آنان احداث کرد.
صحن و حرم کاظمین شریف براثر طغیان رود دجله در 569 ق دچار آسیب شد و خلیفه عباسی، الناصر لدین الله، به همت وزیر شیعی اش مؤید الدین محمد قمی در 575 ق تعمیراتی در آن انجام داد و حجره هایی در اطراف صحن ساخت. او در اطراف آستان خانه هایی برای زائران و فقیران بناکرد که به « دار الضیافه » مشهور شد. علاوه برآن حجره های اطراف صحن را در 608 ق به مدرسه علوم دینی تبدیل کرد. خلیفه عباسی در چند سال بعد، که دوباره حرم کاظمین براثر طغیان دجله دچار آسیب شد، به بازسازی آن پرداخت و خرابی ها را ترمیم کرد. در زمان فرزندش، الظاهر، نیز حرم مطهر دچار آتش سوزی شد و بسیاری از لوازم و نفایس آن در آتش سوخت و حتی به ضریح گنبد و مناره ها خساراتی وارد شد که خلیفه به بازسازی آن پرداخت.
رواق ها کاظمین
در چهار سمت روضه و ضریح مبارک، چهار رواق قرار دارد که تمامی آن ها از پایین تا نیمه از سنگ و بقیه تا سقف آینه کاری شده است. طول این رواق ها از شمال به جنوب چهل متر، مرکب از هفت چشمه و عرض شرقی و غربی آن سی متر، مرکب از پنج چشمه است که در برخی از آن ها عالمان شیعه و محدثان دفن شده اند.
1 ـ رواق باب المراد: این رواق به دستور ناصر الدین شاه قاجار آینه کاری شده و در قسمت شرقی قرار دارد. آن را رواق شرقی نیز می گویند. رواق باب المراد در برابر ایوان شاه اسماعیل صفوی است و در آن شیخ مفید و ابن قولویه، دو تن از محدثان و متکلمان شیعه، به خاک سپرده شده اند.
2 ـ رواق باب القریش: این رواق در جنوب ضریح قرار دارد و به دستور سلطان محمد رشادخان مرمت و بازسازی شده است.
3 ـ رواق شمالی: در شمال ضریح مطهر واقع است.
4 ـ رواق غربی: این رواق در برابر رواق شرقی است و به سبب دفن خواجه نصیر طوسی در آن به رواق خواجه نصیر نیز شهرت دارد.
↩️جهت مشاهده فهرست مطالب کانال ویژه عراق کلیک کنید👇
https://eitaa.com/fatemi414/277
صحن و ایوان ها
صحن کاظمین در زمره صحن های بزرگ عتبات است و به صحن نجف اشرف شباهت دارد و به لحاظ وسعت و مساحت بزرگ تر از آن است. طول صحن 370 و عرض آن 350 متر است و حرم مطهر در داخل این صحن مستطیل شکل با طول 230 متر و عرض 150 متر قرار دارد. برای نخستین بار عضدالدوله دیواری پیرامون حرم کشید و در حقیقت صحنی برای حرم ایجاد کرد.
در آتش سوزی سال 441 ق، صحن نیز آسیب دید و ارسلان بساسیری آن را تجدید کرد.39 این صحن دوباره در 569 ق براثر طغیان دجله خراب شد و خلیفه الناصر لدین الله آن را بازسازی کرد و حجره هایی پیرامون آن ساخت و پس از چندی آن ها را به مدرسه های دینی تبدیل کرد. ارتفاع حجره های تحتانی شش متر و ارتفاع غرفه ها تا سطح صحن 5/11 متر است. همه آن ها در یک حلقه قرار دارد. سلطان اویس جلایری دیوارهای آن را با کاشی های زیبا تزیین کرده است. در دوره صفوی و قاجار نیز دیوارهای صحن از نو کاشی کاری و تزیین شده است.
در دوره قاجار، محمد حسین خان قراگوزلوی همدانی آن را توسعه داد. صحن کاظمین از سه طرف ساختمان ها و خانه ها را در احاطه خود دارد و تنها ضلع شمالی حرم به مسجد جامع صفوی وصل است و این مسجد هم به دیوار صحن چسبیده است. در هریک از ضلع های سه گانه شرقی، غربی و جنوبی بیست باب حجره و یک ایوان مرتفع و مجلل ساخته شده است. ضلع شمالی آن ده باب حجره دارد. چهار جانب صحن را هفتاد حجره با کاشی های بسیار زیبا و ممتاز احاطه کرده است. این حجره ها در زمان های پیشین مدرسه علمیه و محل سکونت طلبه ها بود و اکنون قبرستان های خانوادگی است.
مجموع مساحت صحن، حرم و حاشیه های آن 26 هزار متر مربع است. صحن امروزی کاظمین کار معتمد الدوله فرهاد میرزا، عموی ناصر الدین شاه، است. او بنای سابق را خراب و خانه های مجاور را خریداری کرد و به صحن افزود و دیوارهای آن را بلندتر از گذشته ساخت. این کار شش سال طول کشید و صحنی بسیار عظیم و عالی احداث شد. صحن یاد شده را در عصر حاضر با سنگ های مرمر فرش کردند. این صحن در دوره قاجار دارای هفت در بود که اکنون هم موجود است. یک در نیز علامه شهرستانی به عنوان سمبل و نماد درهای بهشت، که در قرآن آمده است «لها ثمانیة ابواب»، به آن افزود:
1) باب القریش
2) باب القبله
3) باب المراد
4) باب صاحب الزمان
5) باب فرهادیه
6) باب آئینه
7) باب مسجد صفوی
از ابتدای دوره قاجار این صحن دارای سه درب اصلی بود زیرا مادام دیولافوا، که از آن دیدن کرده، می گوید: « سه درب اصلی آن در انتهای صحن قرار دارد».
در سرتاسر صحن تا دیوار مسجد صفوی کتیبه ای همانند کمربند قرار دارد. این کتیبه به خط ثلث بر روی کاشی های لاجوردی به عرض نیم متر و شامل برخی از سوره های قرآن است از جمله سوره جمعه، فتح، دهر، الضحی، غاشیه، که عنوان کتیبه نویس آن « کتبه تراب اقدام الزائرین نصر الله مشهدی خادم الروضة الرضوی 1298ق » در پایان نوشته ها به چشم می خورد.
بر پیشانی غرفه ها و ایوان ها نیز کتیبه هایی به همین خط و شکل کشیده شده است. در آن ها نیز سوره های قرآن با تاریخ 1298 ق دیده می شود و هریک از ایوان ها سوره ای خاص را در برمی گیرد. صحن دو عدد ساعت بزرگ و زیبا دارد که یکی بر فراز ایوان داخلی سه درب جنوبی و دیگری بربالای ایوان درونی سه درب شرقی استقرار یافته است. این دو ساعت را شاهزاده اعتماد الدوله فرهاد میرزا نصب کرد. او کف زمین صحن را سنگ فرش کرد و سرداب های آن را برای دفن مرده ها مهیا ساخت.
صحن مطهر دارای سه ایوان بزرگ و زیبا است؛ یکی روبه روی باب القبله، دیگری روبه روی باب المراد و سومی در برابر باب القریش واقع است و به ایوان جنوبی، ایوان شرقی و ایوان غربی شهرت دارد. دو ایوان کوچک در دو طرف باب الذهب قرار دارد که مزین به کاشی هایی باخط کوفی است. ایوان های بزرگ میانی شانزده متر ارتفاع دارد.
طول دهنه هر ایوان چهار و عرض آن دو متر است. ایوان های تحتانی باسنگ سیاه به ارتفاع یک متر پوشیده شده است. ایوان جنوبی در 1255 ق توسط معتمد الدوله منوچهر خان گرجی طلاکاری شده و بر بالای آن نام دوازده امام ثبت است. ایوان شرقی نیز با اموال امیرکبیر طلاکاری شد. این ایوان ها امروزه نشان از هنر و معماری عصر قاجار دارد. هر سه ایوان بزرگ از لحاظ تذهیب دیوارها، سقف، مقرنس ها و آینه کاری ها و نقاشی های زیبا چشم نواز است. ایوان ناصری در 1285 ق با روکش طلا تزیین یافته است. مادام دیولافوا زیبایی این ایوان ها و صحن را همانند منظره دلپذیر کاخ چهل ستون اصفهان توصیف می کند.
علاوه برایوان های سه گانه، ایوانی از آثار عصر صفویه در ضلع شرقی رواق و برابر مقبره شیخ مفید قرار دارد که امروزه متروک مانده است و کتیبه ای به خط ثلث به نام شاه اسماعیل به تاریخ 926ق بر آن دیده می شود. کاشی های بسیار معرق و گره سازی های زیبا با خط های سفید و سیاه این ایوان را به لحاظ هنری از دیگر ایوان های عصر قاجار ممتاز می سازد و کتیبه دیگری به خط کوفی در بالای آن قرار دارد که با خطی بسیار خوب و زیبا از کاشی های بریده مشکی شکل گرفته است.در زمان های پیشین، این ایوان ورودی اصلی رواق شرقی بود.
↩️جهت مشاهده فهرست مطالب کانال ویژه عراق کلیک کنید👇
https://eitaa.com/fatemi414/277
عتبات عالیات وعمره
سلام 🔸اطلاعات مختصر جهت سفر عتبات 🔸در حال بروز رسانی وهمچنین آماده مطالب فاخر شما 1-نجف https:/
فهرست اطلاعات مختصر جهت سفر عتبات👆