سمعت أبا عبد الله عليه السلام يقول: «من شك أو ظن فأقام على أحدهما، أحبط الله عمله؛ إن حجة الله هي الحجة الواضحة». كافي (ط - دار الحديث)، ج‏4، ص: 170 خوب است در اینکه از این خبر شریف چه نکات اصولی قابل برداشت است، تأمل شود. #اصول #فقه_الحدیث

باب كراهة وقوف أمير الحاج خصوصا بعد الإفاضة من عرفات و كراهة كونه مكيا 15104- 1- «2» محمد بن يعقوب عن عدة من أصحابنا عن سهل بن زياد عن منصور بن العباس عن الحسن بن علي بن يقطين عن حفص المؤذن قال: حج (...) بالناس سنة (...)- فسقط أبو عبد الله ع عن بغلته فوقف عليه (...) فقال له أبو عبد الله ع- سر فإن الإمام لا يقف. .... 15106- 3- «4» عبد الله بن جعفر الحميري في قرب الإسناد عن محمد بن عيسى عن حفص أبي محمد مؤذن علي بن يقطين قال: رأيت أبا عبد الله ع و قد حج فوقف الموقف فلما دفع الناس منصرفين سقط أبو عبد الله ع عن بغلة كان عليها فعرفه الوالي الذي وقف بالناس تلك السنة و هي (...) فوقف على أبي عبد الله- فقال له أبو عبد الله ع لا تقف فإن الإمام إذا دفع بالناس لم يكن له أن يقف و كان الذي وقف بالناس تلك السنة (...). 15107- 4- «1» و عنه عن حفص بن عمر مؤذن علي بن يقطين في حديث الوقوف بعرفة قال فلما أمسينا قال (...) لأبي عبد الله ع- ما تقول يا أبا عبد الله سقط القرص فدفع أبو عبد الله ع بغلته و قال نعم و دفع (...) دابته على أثره فسارا غير بعيد حتى سقط أبو عبد الله ع عن بغله أو بغلته فوقف (...) عليه حتى ركب فقال له أبو عبد الله ع و رفع رأسه إليه فقال إن الإمام إذا دفع لم يكن له أن يقف إلا بالمزدلفة- فلم يزل (...) يتقصد حتى ركب أبو عبد الله ع و لحق به. وسائل الشيعة، ج‏11، ص: 398 بارها مشاهده شده است که اهل بیت علیهم السلام در مقابل دستگاه خلافت آن روز-علی رغم مشروعیت نداشتن و مبارزه ایشان و شیعیانشان برای سرنگونی آن و اقامه حکومت عدل الهی توسط خودشان- به مصالح کلی امت اسلامی پایبند بوده و احترام قوانین حاکمیتی و مربوط به اداره جامعه را نگاه می داشته اند. ظاهراً وجه امثال این خبر تقیه نیست بلکه رعایت نظم حرکت مسلمین در حج است. به تعبیر شهید بهشتی در دوران مبارزه با طاغوت: من مخالف نظام ام اما مخالف نظم نیستم. خود تعبیر از والی حج به امام، نیز بیانگر تقید ائمه به اداره منظم جامعه است و الله العالم. #فقه #فقه_نظام

پیشنهاد می‌شود دوستان با توجه به مضمون خبر و با استفاده از کتاب انسان ۲۵۰ ساله، برهه این واقعه را در مقاطع حیات امام صادق علیه‌السلام حدس بزنند. نام والی حج و سال حج مزبور را هم حذف کردم و‌ بجایش (...) گذاشتم تا دوستان فقط باتوجه به محتوا این تکلیف را انجام بدهند. #بصیرتی #تاریخ

e-o-85 توضیح اصطلاحات «تصویب»، «تخطئه»، «طریقیت» و «سببیت» و «مصلحت سلوکیه» و بررسی بحث جعل حجیت برای امارات کد فایل در سایت نمو جستجو شود. پیشنهاد برای دوستان علاقه‌مند به مبادی ابحاث علم #اصول و ارتباط ابحاث #کلام با آن

e-o-136 نقدی بر قرائن مولوی بودن اخبار «من بلغ ...» در اوثق الوسائل e-o-603 تعلیقات علی اخبار «من بلغ ...» و ما أفاده المحدث المجلسي رحمه‌الله فيها تحقیقاتی پیرامون قاعده تسامح کد فایل در سایت نمو جستجو شود. #قواعد_فقهیه #فقه_الحدیث #فقه #اصول

باسمه تعالی یکی از کارهای مفید و بلکه لازم در بحث اعتبارسنجی منابع و روات، تهیه اطلاعات آماری اخباری است که در یک منبع نقل شده است و یا یک راوی آن را نقل نموده است. یعنی در روات کثیرالروایة و در منابعی که همه یا عمده آن به دست ما رسیده است باید روشن شود که در آن اخباری که مسلما معتبر است چند درصد است، اخباری که مثلاً 70% به صدور آن می‌توان مطمئن شد چقدر است، .... و اخباری که اطمینان به عدم اعتبار آن است چقدر است و همین آمار نسبت به وضوح و اجمال دلالات و نیز جهت صدور آن استخراج شود و همینطور نسبت به نحوه ادای الفاظ و تعابیر (مانند امر در قالب جمله خبری یا نهی در قالب استفهام انکاری و ...). اگر این اطلاعات استخراج شود و بلکه به‌شکل خانوده‌ای از اطلاعات در بیاید (مثلاً در قیاس یک راوی با مشایخ و مستفیدینش و نیز اقرانش و یا درصد نقل به‌مضمون آن طبق شاهد اخبار دیگر و یا قرائن داخلی مثل متن) به احتمال بسیار می‌توان در باب اعتبار یک راوی یا منبع به نظری رسید که قابل استناد باشد. البته بنابر اینکه برای حجیت، ملاک استقرار سیره عقلا در اتخاذ یک اماره است. رجوع شود به https://nomov.ir/fa/useful-content/booklets-and-books/academic/item/18-%D8%AC%D8%B2%D9%88%D9%87-%D8%B3%D9%87-%DA%AF%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%B1-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D8%B9%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D8%B1-%D9%88-%D8%AD%D8%AC%DB%8C%D8%AA-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9-%D9%BE%DA%98%D9%88%D9%87%D8%B4%DB%8C من‌جمله حجیت مطلق اخبار کافی که برخی برای آن یا برای همه اخبار کتب اربعه مدعی اند اما بسیاری از ادله ایشان مورد قبول اهل تحقیق نیست. #اصول_الرجال #رجال #تحقیقی

تمرین 702 https://drive.google.com/file/d/10fgbi2UYHselMtz9e2FBUkeSg7nc-RJX/view?usp=sharing #پاسخ_تمرین

تمرین 709 https://drive.google.com/file/d/10p05L_EeWpufva65LahyJv6_C29uqhUt/view?usp=sharing #پاسخ_تمرین

تمرین 710 https://drive.google.com/file/d/10ihDqxVKO-a1B_PqMqiKd7-fkjNcboqZ/view?usp=sharing #پاسخ_تمرین

تمرین 711 https://drive.google.com/file/d/10f9H1wE5ICFkdcBBMXnV0VfNRlZHCMOS/view?usp=sharing #پاسخ_تمرین

الف) اگر متکلم بگوید «اسق کلا من هذین الرجلین جرعة ماء» و قصدش از آب نفر اول مطلق و از آب نفر دوم خصوص سیب گرم یا ولرم باشد، این از باب استعمال لفظ در بیش از یک معنا خواهد بود؟ ب) اگر برای تقید مرادش از کلام نسبت به آب مخصوص مرد دوم، قرینه محفوفه وجود داشته باشد مثلا فرض کنیم بگوید «برای زید و برای عمرو -که سرما خورده است- آب بیاور» حکم مسئله چگونه خواهد بود؟ (فرض می‌کنیم که ضرر داشتن آب سرد برای شخصی که سرماخورده است چنان بین است که قرینه عقلی متصل به کلام به‌حساب می‌آید.) از فایل e-o-26 در سایت نمو هم می توانید کمک بگیرید. #اصول #تحقیقی #فکر

لا خلاف في حرمة الرّبا مع العلم بحرمته و كذا الاختلاف كما قيل في عدمها مع الجهل بها و إنّما الخلاف في وجوب ردّ ما أخذه حال الجهل إذا علم به بعد ذلك فذهب الشيخ في النّهاية و الصّدوق في المقنع إلى عدمه و نقله في محكي المختلف عن الصدوق في من لا يحضره الفقيه و تبعها جماعة من المتأخرين كالمحقّق في النّافع و الشّهيد في الدّروس و غيرهما و عن التنقيح نسبة إلى الشيخ و أتباعه و صرّح في المناهل بعد اختياره بعدم الفرق بين القاصر و المقصّر و أنّه متى عرف و تاب حلّ له ما مضى من الرّبا و إن كان متميزا و صاحبه معروفا و إن لم يتب فكالعامد و حكمه أنّه يجب عليه ردّ الزّائد مطلقا على نحو سائر أموال النّاس الّتي عنده أو بذمّته و أمّا القدر المساوي فكذلك إن لم يتب و إن تاب حل له المساوي و إن كانت المعارضة (ظ: المعاوضة) باطلة انتهى و في الجواهر ظاهرهم اشتراط ذلك بالانتهاء عمّا مضى بأن يتوب عمّا سلف و في الحدائق التّصريح بصحّة المعاملة مع الجهل و في الجواهر بعد نقله و لعلّه مراد الباقين إذ الحكم بعدم وجوب الردّ مع القول بفساد المعاملة في غاية البعد و تقدم في ما علقناه على المقام الأوّل عن ابن الجنيد التفصيل بين ما كان متميّزا معروفا و بين ما كان مختلطا بحلال بالقول بوجوب الردّ في الأوّل دون الثّاني خلافا للحلّي في السّرائر و العلامة في المختلف فيجب الردّ مطلقا أوثق الوسائل في شرح الرسائل ( طبع قديم ) ؛ ص331 #کارگاه #فقه #اصول

https://www.hawzahnews.com/news/1120097/%D9%85%D8%A7%D8%AC%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%AC%D8%B0%D8%A7%D8%A8-%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4-%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%DB%8C-%DA%A9%D9%87-%D8%AD%D8%B1%D8%B5-%DB%8C%DA%A9-%D9%85%D8%A8%D9%84%D8%BA-%D8%B1%D8%A7-%D8%AF%D8%B1%D8%A2%D9%88%D8%B1%D8%AF%D9%87-%D8%A8%D9%88%D8%AF بنده بزرگوار را نمی‌شناسم اما خیلی از مطالب بیان ایشان، جای استفاده دیدم. #تبلیغ #مشاوره_تحصیلی

مرحوم خویی رحمه الله به سبب کلام مولف این کتاب در دیباجه که گفته است: «نحن ذاکرون و مخبرون بما ینتهی الینا و رواه مشایخنا و ثقاتنا عن الذین فرض الله طاعتهم»[4]قائل به توثیق عام مشایخ تفسیر قمی شدند[5]. ولی این کلام تمام نیست زیرا: اولا: قطعا چنین نیست که کل کتاب موجود تالیف علی بن ابراهیم باشد و به آن مطالبی اضافه شده است که قطعا از ایشان نیست و لذا معلوم نیست که این دیباجه از علی بن ابراهیم باشد. ثانیا: قدر متیقن از تعبیر «رواه مشایخنا و ثقاتنا» توثیق مشایخ بلاواسطه است. خارج اصول استاد شهیدی 17 آبان 1402 به نقل http://mobahathah.ir/showthread.php?tid=3153 اینجا باید تمسک به اطلاق کرد یا قدر متیقن گرفت؟ #اصول #رجال

https://nomov.ir/fa/elmi/feqh-osool/osoul-2/tahgigi-pajoheshi/rasael-4/%D8%A7%D8%AD%D8%AA%D9%85%D8%A7%D9%84-%D8%AA%D8%B4%DA%A9%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C-%D8%A8%D9%88%D8%AF%D9%86-%D8%A8%D8%B1%D8%AE%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D8%A7%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1-%D8%B9%D9%84%D8%A7%D8%AC%DB%8C%D9%87 #اصول #فقه_الحدیث #تشکیلات

فایل e-k-19 در سایت نمو محتوای این فایل پاسخ به این شبهه است که چرا شیطان علی رغم کافر بودنش به نص قرآن در صف ملائکه جا داشت؟ و برخی از مباجث مبنایی در باب تکلیف و ارتباط #کلام و #اصول

https://iict.ac.ir/1402/08/telme/ چرا طبیعی‌گرایی مقبول افتاد؟ #کلیات_علم #فلسفه

فرق معجم با کشف الالفاظ این است که کشف الالفاظ یک لفظ را می‌آورد و می‌گوید فلان جا هست. اما معجم یک جمله کوتاهی از آن را می‌آورد که مشتمل بر این کلمه است. (نقل از استاد مفیدی) #طرائف

حدثنا أبو بكر بن أبي دارم الحافظ، ثنا أحمد بن موسى التميمي، ثنا منجاب بن الحارث، ثنا أبو بكر بن عياش، عن أبي حصين، عن أبي عبد الرحمن السلمي، عن علي رضي الله عنه، في قوله تعالى: {ليستأذنكم الذين ملكت أيمانكم} [النور: ٥٨] قال: «النساء فإن الرجال يستأذنون» هذا حديث صحيح الإسناد ولم يخرجاه “ [التعليق – من تلخيص الذهبي]٣٥١٣ – صحيح(كتاب المستدرك على الصحيحين ط العلمية، ج ٢، ص۴۳۴) این خبر عامی منقول از امیرمؤمنان علیه السلام در تفسیر حکم فقهی شریف مستنبط از کریمه سوره نور، معلل است و نیز معارض است با خبر کافی در منابع ما و آن خبر این است: عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ ابْنِ فَضَّالٍ عَنْ أَبِي جَمِيلَةَ عَنْ مُحَمَّدٍ الْحَلَبِيِّ عَنْ زُرَارَةَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع‏ فِي قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَ‏ الَّذِينَ مَلَكَتْ أَيْمانُكُمْ‏ قَالَ هِيَ خَاصَّةٌ فِي الرِّجَالِ دُونَ النِّسَاءِ قُلْتُ فَالنِّسَاءُ يَسْتَأْذِنَّ فِي هَذِهِ الثَّلَاثِ سَاعَاتٍ قَالَ لَا وَ لَكِنْ يَدْخُلْنَ وَ يَخْرُجْن‏ الكافي (ط - الإسلامية) ؛ ج‏5 ؛ ص529 و نیز مجمع البیان آورده: و قيل‏ أراد العبيد خاصة عن ابن عمر و هو المروي عن أبي جعفر (ع) و أبي عبد الله (ع) مجمع البيان في تفسير القرآن ج‏7 242 با اغماض از عامی بودن خبر نخست و نیز معارضه آن با خبر منقول در کتب ما و نیز معارضه این دو طایفه با نقل های متعدد دیگر که حکم را شامل هردوی مردان و زنان بیان کرده است، ذیل خبر دلالت دارد بر اینکه در جایی که مکلف خودش وظیفه را انجام می دهد، خطاب آن حکم شامل وی نمی‌شود و این نکته در مباحثی از اصول محل اختلاف و منشأ ترتب آثار متعدد است. #اصول

🌹 توثيقات المتأخرين كالعلامة ره 💠 آيت الله حاج شيخ محمدتقى شهيدى دامت بركاته: المشهور -كما عليه السيد الخوئي “قده”- عدم اعتباره، للعلم بكونه مبنيا على الحدس و الاجتهاد، فلا يشمله بناء العقلاء على حجية خبر الثقة، وأما بناءهم على رجوع الجاهل إلى العالم و أهل الخبرة فيختص بالامور التي تكون حدسية في حد ذاتها كالاجتهاد و الاعلمية، لا مثل الوثاقة و العدالة و نحوهما مما يكون حسيا في حد ذاته. ✔️ ولكن يمكن أن يقال بجواز الاعتماد على توثيقات العلامة (ره) إما بدعوى احتمال استناده الى الحس، لقوة احتمال وجود مستندات و كتب رجالية عنده مما لم‌يصل الينا، فتجري فيه أصالة الحس كما حكي عن بعض السادة الاعلام (دام ظله)، او بدعوى جواز العمل بتوثيق المتأخرين و لو كان حدسيا من باب الرجوع الى اهل الخبرة بعد احتمال عدم وجداننا للمستندات التي كانت موجودة عنده. وما ذكر من ان الظهور او وثاقة الراوي من الامور المحسوسة فلايجوز فيها التقليد انما يصح فيما اذا تيسر للمجتهد تحصيل مقدمات الاستنباط في تلك المسائل، فلو فرضنا ان شهادة الشيخ الطوسي والنجاشي “قدهما” بوثاقة الاشخاص كانت ناشئة عن الحدس والاجتهاد او احتملنا ذلك قويا ولم نعلم ببناء العقلاء في مثله على اجراء اصالة الحس، فأي مانع من الالتزام بكون بناء العقلاء على جواز التقليد في مثله، فيكون كطبيب يفقد مقدمات الاستنباط في مسالة طبية و يرجع الى رأي طبيب كان يوجد لديه مقدمات الاستنباط. 📚 https://shahidipoor.ir/43-78/ •┈┈••••✾•🌿🌺🌿•✾•••┈┈• کانال درس رجال استاد سید محمد جواد سید شبیری https://eitaa.com/rejal_shobeiri https://t.me/rejal_shobeiri

👆👆👆 #اصول_الرجال

تمرین 713 https://drive.google.com/file/d/1XJZP4RHSRHl9PcNil5LMnvESRLLSsZLa/view?usp=drivesdk #پاسخ_تمرین

ایتا

✅ روش یافتن فتاوای عامه ▫️استاد سید محمدجواد شبیری زنجانی 🔹آیت‌الله والد می‌فرمودند که برای ملاحظه فتاوای عامّه نباید به کتاب «الفقه علی المذاهب الأربعه» رجوع نمود؛ چرا که در این کتاب، فتاوای مشهور مذاهب اربعه نقل می‌شود، نه فتوای یک فقیه خاص. 🔹بهترین کتابی که فتاوای اشخاص عامّه را می‌توان در آن پیدا کرد، #مغنی #ابن_قُدامه است. 🔹بدایة المجتهد از ابن رشد هم در این زمینه کتاب مفیدی است. 🔹مصنّف ابن ابی شیبه و مصنّف عبدالرزاق نیز فتاوای صحابه و تابعین را ذکر کرده‌اند که برای به دست آوردن فتوای صحابه و تابعین مفید است. 🔹ابن عبد البرّ نیز در کتاب جامع بیان العلم و کتب دیگر خود، نقل‌ قول‌های مفیدی دارد. 🔹در مجموع، بهترین کتاب همان طور که بیان شد، مغنی ابن قدامه است. (خارج فقه کتاب الزکاة، ۸ آبان ۱۴۰۲) @ijtihad 🔸روش‌شناسی اجتهاد (روشنا) 🆔 @ravesh_ejtehad

💢 راه درست ملاحظه فتاوای عامّه ✔️استاد سید محمدجواد شبیری زنجانی 🔹آیت‌الله والد می‌فرمودند که برای ملاحظه فتاوای عامّه نباید به کتاب «الفقه علی المذاهب الأربعه» رجوع نمود؛ چرا که در این کتاب، فتاوای مشهور مذاهب اربعه نقل می‌شود، نه فتوای یک فقیه خاص. مثلاً فتوای حنفیّه نقل می‌شود، نه فتوای ابوحنیفه. ممکن است فتوایی که از حنفیّه نقل می‌شود، فتوای مشهور حنفی‌ها باشد، ولی فتوای شخص ابوحنیفه بر خلاف آن باشد، و یا از اساس، ابوحنیفه در مورد آن مساله فتوایی نداشته باشد؛ بلکه برخی از شاگردان ابوحنیفه و یا برخی متأخّرین، بر اساس دیدگاه‌های ابوحنیفه، آن فتوا را به عنوان فتوای حنفیّه استخراج کرده باشند. 🔻ملاحظه ای پیرامون فتاوای احمد بن حنبل و حمل بر تقیّه 🔸احمد بن حنبل در زمان ائمّه علیهم السلام زندگی نکرده است. وفات او در سال ۲۴۱ ق بوده، در حالی که غالب روایات ما از صادقین علیهما السلام نقل شده است. احمد بن حنبل، آخرین فقیه از فقهای اربعه عامّه است. فقهای عامّه به این ترتیب هستند: ابوحنیفه، مالک، شافعی، احمد بن حنبل. بنابراین، قول احمد بن حنبل نمی‌تواند کاشف از تقیّه‌ای بودن روایت صادره از ائمّه علیهم السلام باشد. 🔻منابع مفید برای دستیابی به اقوال فقهای عامّه 🔹بهترین کتابی که فتاوای اشخاص عامّه را می‌توان در آن پیدا کرد، مغنی ابن قُدامه است. این کتاب بسیار منظّم است؛ لذا دسترسی به فتاوای عامّه در آن آسان است. به علاوه، این کتاب دو جلد فهرست نیز دارد، که می‌توان به آسانی از طریق این فهرست به مطلوب رسید. اگر مطلبی که به دنبال آن هستیم، در کتاب خلاف شیخ طوسی نیز آمده باشد، از پاورقی‌های این کتاب که به کتب عامّه ارجاع داده و منابع را ذکر نموده نیز می‌توان استفاده کرد. بدایة المجتهد از ابن رشد هم، در این زمینه کتاب مفیدی است. این کتاب به طور خلاصه تألیف شده، ولی نظم مناسبی دارد و قابل استفاده است. نوع کتب عامّه، دارای نظم مشخّصی نیست و مباحث به صورت نامنظّم بحث شده و پیدا کردن یک مطلب در آنها با دشواری زیادی همراه است؛ لذا در ابتدای امر، رجوع به این کتب مشکل است. مصنّف ابن ابی شیبه و مصنّف عبدالرزاق نیز فتاوای صحابه و تابعین را ذکر کرده‌اند که برای به دست آوردن فتوای صحابه و تابعین مفید است. ابن عبد البرّ نیز در کتاب جامع بیان العلم و کتب دیگر خود، نقل‌ قول‌های مفیدی دارد. در مجموع، بهترین کتاب همانطور که بیان شد، مغنی ابن قدامه است. / درس خارج فقه کتاب الزکاة، ۸ آبان ۱۴۰۲ 📲 ثواب انتشار این پیام با شما📿 •┈┈••••✾•🌿🌺🌿•✾•••┈┈• کانال درس رجال استاد سید محمد جواد سید شبیری https://eitaa.com/rejal_shobeiri https://t.me/rejal_shobeiri