🔸بر اساس دیگر روایات، صغر در این روایات از 7 سالگی تا 14 سالگی است. جوانی از 14 سالگی تا 35 سالگی است. 🔸درباره تعلیم، گفته شده است، دوره صغر و جوانی دوره اصلی است. 🔸به خلاف آنچه شهید مطهری فرمودند که آنچه جامعه اسلامی نیاز دارد، علم دینی است. باید گفت آن علوم مورد نیاز، به عنوان ثانوی رجحان و حتی الزام پیدا میکند اما رجحان به عنوان اولی درباره علم دینی است. جمع بندی: 🔸در دوران صغر (7 تا 14) تمرکز فعالیتها باید بر برنامه های آموزشی نرم باشد. لذا دوره محوری آموزشی این دوره است. 🔸در دوران جوانی (14 تا 35) مباحث فرهنگی و تعلیمی عقلی محور است. لذا محور برنامه های فرهنگی سازمان ها باید جوانها باشند. دربرنامه ریزی درسی، استفاده از قرآن و استفاده از شعر و قصه در صغر لازم است. در جوانی، ابتدا احکام و مسائل خودش و بعد به مرور مباحث عقلی باید در برنامه‌ریزی درسی قرار گیرد. البته اینها امور ثابت هستند و عوامل متغییر وجود دارد. 🔹دیگر نکات بیان شده: این روایات منصرف به چیست؟ یادگیری فیزیک شامل علوم در روایات است؟ علم، حکم طریقی دارد یا نفسی؟ 🔹@feqahat

چند روزی است که با یک عکس فتوشاپی و دروغین می‌خواهند به عمامه توهین کنند. یادآوری می‌کنم که عکس‌های واقعی عمامه اینهاست!

🔹#فقه_مدرسه: جلسه پنچم. برنامه ریزی درسی: نظام طبقه بندی علوم 🔹مقدمه کشف نظام رتبه بندی علوم، فهم این است که در روایات، علم به چه معناست؟ 🔸کلمه علم در روایات به معنای مطلق علوم (دینی و غیر دینی ) به‌کار رفته است: مانند قَالَ علی ؟ع؟‏: «الْعُلُومُ‏ أَرْبَعَةٌ الْفِقْهُ لِلْأَدْيَانِ وَ الطِّبُّ لِلْأَبْدَانِ وَ النَّحْوُ لِلِّسَانِ وَ النُّجُومُ لِمَعْرِفَةِ الْأَزْمَانِ» (همان، ص40). اما ادعا این است که کلمه علم در ادله، انصراف دارد به علم دینی؛ به علت کثرت استعمال علم در معنای علم دینی. این کثرت استعمال، قرینه می‌شود و مانع اجرای مقدمات حکمت و اطلاق گیری می‌گردد. 🔹روایاتی که علم در آنها به معنای علم دینی است: 🔸1. روایات عمل به علم: مانند: أَحْسَنُ الْعِلْمِ‏ مَا كَانَ مَعَ الْعَمَل.‏ على ليثى واسطى، عيون الحكم و المواعظ، ص121. 🔸2. روایات پاداش‌های بیان شده برای تعلم: .... أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ؟ع؟‏ «مَنْ تَعَلَّمَ الْعِلْمَ وَ عَمِلَ بِهِ وَ عَلَّمَ لِلَّهِ دُعِيَ فِي مَلَكُوتِ السَّمَاوَاتِ عَظِيما» (محمد بن يعقوب كلينى‏، الکافی، ج ‏1، ص 35). 🔸3. روایات فریضه بودن تعلم: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ؟صل؟‏ «طَلَبُ الْعِلْمِ فَرِيضَةٌ عَلَى‏ كُلِ‏ مُسْلِمٍ‏ أَلَا إِنَ‏ اللَّهَ يُحِبُّ بُغَاةَ الْعِلْم» (همان، ص 30). 🔸4. روایات برتری تعلم بر عبادت: ... قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ؟صل؟‏ «فَضْلُ‏ الْعِلْمِ‏ أَحَبُ‏ إِلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ مِنْ فَضْلِ الْعِبَادَةِ وَ أَفْضَلُ دِينِكُمُ الْوَرَعُ» (محمد بن على، الخصال، ج ‏1، ص 4). 🔹@feqahat

🔹بنابراین کثرت استعمال در معنای علم دینی دارد و سبب انصراف کلمه علم در روایات به علم دینی می‌شود؛ مگر در جایی که قرینه باشد بر معنای عام علم. 🔹آیا دیگر علوم، رجحان ندارند؟ 🔸پاسخ: دارند؛ با دو راهکاری زیر، علوم غیر دینی هم رجحان پیدا می‌کنند: 1. دایره انصراف را بزرگ‌تر کنیم: مانند شهید مطهری که هر علمی که به نوعی نیاز جامعه باشد و فریضه شود را علم اسلامی می‌دانند. مرتضی مطهری، کلیات علوم اسلامی، ج1، (منطق ـ فلسفه)، ص 16 و 17. البته دیدگاه آیت الله جوادی عاملی، تعریفی وسیع‌تر از علم دینی دارند. 2. علم در روایات و علم راحج را همان تفقه و علم دینی بدانیم؛ اما بر اساس عناوین ثانوی، برخی علوم رحجان پیدا می‌کنند:مستحب و در مراتبی، واجب. مانند عنوان رفع نیاز جامعه اسلامی، حفظ نظام اجتماعی، عزت اسلامی و نفی سبیل. به نظر می‌آید راهکار دوم صحیح باشد. یعنی معنا و محدوده عمل دینی همان تفقه و علم اخلاق، اعتقادات و فقه واحکام است. دیگر علوم، بر اساس قواعد بیان شده رجحان پیدا می‌کنند. جمع‌بندی و نکات رتبه‌بندی علوم در جلسه دیگر. 🔹@feqahat

🎙صوت جلسه نقد و بررسی «نهاد حاکمیت و تزاحم وظایف آن در تربیت با حریم شخصی» از سوی اساتید جوان سطح عالی حوزه علمیه قم. 🔸در جلسه شنبه‌های فقهی. ♨️عزیزانی که علاقه‌مند مناقشه‌های طلبگی هستند؛ گوش دهند. 👇👇👇👇👇

🎙صوت جلسه نقد و بررسی «نهاد حاکمیت و تزاحم وظایف آن در تربیت با حریم شخصی» از سوی اساتید جوان سطح عالی حوزه علمیه قم. 🔹@feqahat

🔹منظومه تربیتی در صحیفه سجادیه: جلسه یکم. 🔸ارایه شده در مرکز تخصصی صحیفه سجادیه. 🔹منظومه تربیت اسلامی در صحیفه سجادیه باید کشف شود. زیرا صحیفه، یک بسته است که از ابتدا تا انتها را معصوم به هدف هدایت املاء کرده‌اند. 🔹منظومه تربیت: 🔸مبانی تربیت: مبانی خداشناسی، انسان شناسی، شناخت‌شناسی. 🔸اصول تربیت 🔸روش‌های تربیت 🔸عوامل تربیت 🔸ساحات تربیت حضرت درباره تمامی اینها در صحیفه سجادیه سخن گفته است و توجه به همه این ابعاد داشته است اما به‌طور کامل استخراج نشده است. 🔹@feqahat

📝#یادداشت 🔸چرا چرند می‌گویند؟! امروز 19 دی‌ماه است. دی‌ماه 1356، مقاله «ایران و استعمار سرخ و سیاه» در روزنامه اطلاعات چاپ شد. در آن مقاله به حضرت امام خمینی ره توهین شده بود و ایشان را مسئول خون‌‌های ریخته شده در پانزدهم خرداد دانسته بود! مردم قم به خیابان ریختند. خیابان‌های اطراف حرم حضرت معصومه پر از تظاهرکنندگان شد. حکومت پهلوی از روش همیشگی، یعنی کشتار مردم استفاده کرد. چهلم شهدای 19 دی، مردم تبریز قیام کرند. آنها را نیز پهلوی به خاک و خون کشید. .............................. شیعیان، جمعیت فراوانی در عالم و حتی میان مسلمان نیستند. اما قدرت قابل‌توجهی در جهان اسلام و دنیا دارند. از عوامل اصلی این موفقیت، احترام و حرف‌شنوی آنها از مراجع تقلید شیعه است. چیزی که در اهل سنت به این قدرت وجود ندارد. باوجوداین عامل قدرت، طبیعی است که هرازگاهی دروغی درباره مراجع درست کنند تا به خیال خودشان مردم را از مراجع دور کنند. یک روز سلطان شکر را آیت‌الله مکارم می‌دانند! روزی دیگر چند قسمت فیلم می‌سازند که رهبر ایران فلان ثروت و اسب‌هایی آن‌چنانی دارد؛ یک روز تصاویر باغ و کاخی در اینترنت پخش می‌کنند که این محل زندگی مرحوم امام بوده است و ... دشمن ما نمی‌تواند این عامل قدرت را تحمل کند؛ پس اطمینان داشته باشید، این حرف‌ها تمام‌شدنی نیست! چون دشمنی آنها تمام‌شدنی نیست! چون ارادت شیعیان به مراجع خود، تمام‌شدنی نیست! چون قدرت شیعیان کم شدنی نیست! بلکه روزبه‌روز در حال افزایش است. پس روزبه‌روز چرندگویی آنها بیشتر می‌شود. 🔹@feqahat

🔹جلسه ششم #فقه_مدرسه: مسئله محوری در برنامه‌ریزی درسی. 🔸ادله مسئله محوری: ▫️1. سیره عقلا: صغری: عقلا می‌گویند اتقان در نظام آموزشی به مسئله محوری است. کبری: اتقان مستحب است. نتیجه: مسئله محوری، مستحب است. ▫️2. روایات حسن السؤال وَ قَالَ ص «الِاقْتِصَادُ فِي النَّفَقَةِ نِصْفُ الْعَيْشِ‏، وَ التَّوَدُّدُ إِلَى النَّاسِ نِصْفُ الْعَقْلِ، وَ حُسْنُ‏ السُّؤَالِ‏ نِصْفُ‏ الْعِلْمِ‏». كنز الفوائد، ج‏2، ص189 عن امیر المومنین علی ؟ع؟ «مَنْ‏ أَحْسَنَ‏ السُّؤَالَ‏ عَلِم».‏ عن امیر المومنین علی ؟ع؟ «مَنْ‏ عَلِمَ‏ أَحْسَنَ‏ السُّؤَال‏». عيون الحكم و المواعظ، ص451. سوال در فارسی پرسش است اما در عربی به معنای پیجویی است. در حسن السؤال الغای خصوصیت می‌شود از سؤال به مطلق تعلم و تفقه. بدین معنا که در پرسش یا هر مطالبه علمی، باید خوب بداند که به‌دنبال چه چیزی است و آن را به‌خوبی تبیین و طرح کند. لازمه آن انضباط فکری و دقت در پرسش‌ها و مسئله یابی است. ▫️3. ادله پرسشگری وَ ما أَرْسَلْنا مِنْ قَبْلِكَ إِلاَّ رِجالاً نُوحي‏ إِلَيْهِمْ فَسْئَلُوا أَهْلَ الذِّكْرِ إِنْ كُنْتُمْ لا تَعْلَمُون.‏ . سوره نحل (16)، آیه 43. صحیحه محمد بن مسلم ... «إِنَّمَا يَهْلِكُ النَّاسُ لِأَنَّهُمْ لَا يَسْأَلُونَ». مرسله یونس: ... قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ؟صل؟‏ «أُفٍّ لِرَجُلٍ لَا یفَرِّغُ نَفْسَهُ فِی كُلِّ جُمُعَةٍ لِأَمْرِ دِینِهِ فَیتَعَاهَدُهُ وَ یسْأَلُ عَنْ دِینِهِ‏». المحاسن، ج‏1، ص225 🔹@feqahat

🔸مسئله برداشت از این روایات: مستحب است که انسان مسئله دینی زندگی خودش را پیجویی کند. تاکید می‌شود که اکنون نمیخواهیم استحباب پرسشگری را به‌دست آوریم! بلکه مسئله محوری را می‌خواهیم برداشت کنیم! 🔸ادله‌ای که مسئله محوری را برای متعلم راحج می‌دانند، با ملازمه، برای معلم و مربی نیز انجام آن کار برای متربی، رجحان دارد. آنچه در علم آموزی برای متعلم و متربی مستحب است، انجام آن از سوی مربی برای متربی، نیز همان حکم را دارد. 🔸درنتیجه در برنامه ریزی درسی، رحجان دارد که مسئله محور حرکت کنیم. 🔸البته برای کسی که نظام آموزشی دیگران را پی‌ریزی می‌کنند واجب است مسئله محور، عناوین درسی را برنامه‌ریزی کنند؛ زیرا عناوینی مانند اتلاف عمر و مال متربی و بیت المال سبب وجود این مسئله برای اوست. 🔸بر مدیران آموزش و پروش و سازمان‌ها و دستگاه‌های مرتبط با مدرسه واجب است، مسائل دانش‌آموز را شناسایی کنند و بر اساس آن نظام آموزشی را برپا کنند. ▫️بر اساس ادله بیان شده: مسائل دینی دانش آموزش واجب است توجه شود. ▫️بر اساس قاعده حفظ نظام اجتماعی، عزت مسلین و رفع نیاز جامعه اسلامی، مسائل مورد نیاز جامعه واجب است در برنامه‌ریزی آموزشی مورد توجه قرار گیرد. 🔹نکات حاشیه‌ای: 🔸مسئله یابی متربی و مراجعه کننده در مشاوره؛ 🔸خیانت در امانت در نظام آموزشی به چه معناست. 🔹@feqahat

🔹جلسه هفتم #فقه_مدرسه: ثانی و تبت در برنامه‌ریزی درسی. 🔸«تثبت» ریشه در «ثبت» به معنای دوام ، متانت و عجله نکردن است. در مقابل عجله و آماده کردن مقدمات کار است. 🔸ادله: الف) آیه 32 سوره فرقان وَ قَالَ الَّذِينَ كَفَرُوا لَوْ لاَ نُزِّلَ عَلَيْهِ الْقُرْآنُ جُمْلَةً وَاحِدَةً كَذلِكَ لِنُثَبِّتَ بِهِ فُؤَادَكَ وَ رَتَّلْنَاهُ تَرْتِيلاً ب) تمسک به اصول عام تدریج، رفق و مدارا و رعایت توان متربی ج) روایات قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ؟صل‏؟‏ «إِنَّمَا أَهْلَكَ‏ النَّاسَ‏ الْعَجَلَةُ وَ لَوْ أَنَ‏ النَّاسَ‏ تَثَبَّتُوا لَمْ‏ يَهْلِكْ‏ أَحَدٌ». (المحاسن، ج‏1، ص215). علي بن أبي طالب ؟عهم؟ وَ أَنْهَاكَ عَنِ التَّسَرُّعِ بِالْقَوْلِ وَ الْفِعْل‏. (محمد بن محمد، الأمالي (للمفيد)، ص22 و 221 ) قال رسول الله ؟صل؟ «الأناة من‏ الله‏ و العجلة من‏ الشيطان». (المحاسن، ج‏1، ص215) أبا عبد الله ؟ع؟ يقول‏ «مع‏ التثبت‏ تكون‏ السلامة و مع العجلة تكون الندامة و من ابتدأ بعمل في غير وقته كان بلوغه في غير حينه».، الخصال، ج‏1، ص100 پیامبر؟صل؟ «إياك‏ و العجلة بالأمور قبل أوانها و التساقط فيها عند زمانها». ، (تحف العقول، ص147) امیر المؤمنین علی ؟ع؟ : مع‏ العجل‏ يكثر الزلل.‏ العجل‏ قبل‏ الإمكان‏ يوجب‏ الغصة. مِنَ‏ الْخُرْقِ الْمُعَاجَلَةُ قَبْلَ‏ الْإِمْكَانِ‏ وَ الْأَنَاةُ بَعْدَ الْفُرْصَة. العجلة مذمومة في‏ كل‏ أمر إلا فيما يدفع الشر. 🔹@feqahat

🔹حکم برداشت از این👆 ادله: 🔸مستحب است که در برنامه ریزی درسی، عجله نشود و مقدمات هر درس، ابتدا طی شود. باید نیازهای دانش آموزان در نظر گرفته شود و درس‌ها در فرصت خود به آنها داده شود. 🔸البته در جایی که دفع یک شبهه و شری است؛ باید به سرعت آن برطرف شود و عجله در آن اشکال ندارد. 🔸درجایی که امر خیری است مانند آماده کردن دانش‌آموز برای ازدواج، باید سرعت داشت که به معنای عجله نیست؛ یعنی باید مقدمات را انجام داد اما به سرعت.باید فهم زندگی، معاش و قدرت تامین زندگی را آموزش داد. 🔸در عین اتقان، سرعت نیز رجحان دارد؛ یعنی باید برای دانش‌آموزانی توان فکری بیشتری دارند، در برنامه ریزی آنها سرعت بیشتری داشت. 🔸رعایت اتقان و تثبت در جایی که عدم رعایت آن، سبب اتلاف وقت دانش آموز می‌شود، بر برنامه‌ریز درسی واجب است. این حکم، طریقی است. ازآنجاکه تأنی و تثبت در هر امری به‌ویژه در تعلم مستحب است، این ادب شامل مطلق علوم می‌گردد. پیداست که علوم مرجوح، از این اطلاق خارج هستند. 🔹@feqahat