📝#یادداشت فرهنگ بی‌پدر! مرگ انسانیت! اگر بشنوید که رنه روبر عکاس معروف ۸۴ ساله فرانسوی، دو روز پیش فوت کرده، لابد می‌گویید که بر اثر کرونا فوت کرده یا ... اما شاید کمتر احتمال دهید که این فرد برای قدم زدن در مرکز پاریس رفته بود و ناگهان از هوش رفت و به زمین افتاد. اما نکته این است که وی به مدت ۸ ساعت! روی زمین و در برف افتاده بود! او با حال وخیم افتاده بود و نیاز مبرم به رسیدگی پزشکی داشت؛ اما هیچ یک از رهگذران و ساکنان آن منطقه از پاریس به او کمک نکردند!! این یعنی انسانیت در پاریس مرده است! در جامعه‌ای که بخش قابل توجهی از آن حتی نمی‌دانند پدر واقعی آنها کیست، مهربانی، انتظاری بی‌خود است! #حلال_زادگی #مرگ_غرب @feqahat

🔹#فقه_مدرسه جلسه نهم 🔹اغتنام فرصت در برنامه ریزی درسی 🔸اغتنام، سود بردن از آنچیزی است که پیشتر مالک آن نبوده است. و اتلاف از ماده تلف به معنای نابود کردن است. درنتیجه اغتنام فرصت، بعد زمانی و کمی و بعد کیفی دارد. درنتیحه وسیع‌تر از قاعده سرعت در خیر است. سرعت در خیر تنها بعد زمانی داشت. اغتنام فرصت یک مفهوم مشکک است و درجات دارد و نسبی است. 🔸اغتنام فرصت دانش آموز به معنای سودبردن و بهینه‌سازی اوقات دانش آموزاست. در مقابل تلف کردن آن است. اغتنام فرصت در کل دوره آموزش و اغتنام فرصت در هر درسی را شامل می‌شود. 🔹ادله اغتنام فرصت دانش آموز: 🔸دسته یکم. روایات مذمت کننده اتلاف وقت ▫️1. مرسله: [امير المؤمنين علی ؟ع؟] إِنَ‏ أَوْقَاتَكَ‏ أَجْزَاءُ عُمُرِكَ فَلَا تُنْفِدْ لَكَ وَقْتاً فِي غَيْرِ مَا يُنْجِيكَ‏. غرر الحكم و درر الكلم، ص243 ▫️2. ... أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ؟ع؟ أَنَّهُ قَالَ: الْمَغْبُونُ‏ مَنْ‏ غَبِنَ‏ عُمُرَهُ‏ سَاعَةً بَعْدَ سَاعَةٍ. ، معاني الأخبار، ص342. ▫️3. قَالَ الصَّادِقُ ؟ع؟‏ مَنِ‏ اسْتَوَى‏ يَوْمَاهُ‏ فَهُوَ مَغْبُونٌ‏ وَ مَنْ كَانَ آخِرُ يَوْمَيْهِ شَرَّهُمَا فَهُوَ مَلْعُونٌ وَ مَنْ لَمْ يَعْرِفِ الزِّيَادَةَ فِي نَفْسِهِ كَانَ إِلَى النُّقْصَانِ أَقْرَبَ وَ مَنْ كَانَ إِلَى النُّقْصَانِ أَقْرَبَ فَالْمَوْتُ خَيْرٌ لَهُ مِنَ الْحَيَاةِ. الأمالي، ص668. لعن به معنای دور بودن از رحمت است؛ اما در قرآن گفت در روایات منصرف به معنای عذاب است و دلالت بر حرمت و دلالت بر حرمت دارد. اما در این روایت بر اساس تناسب حکم و موضوع، دلالت بر کراهت دارد. 🔹@feqahat

▫️4.مرسله نهج البلاغة وَ قَالَ ؟ع؟‏ مِنَ‏ الْخُرْقِ .. الْأَنَاةُ بَعْدَ الْفُرْصَة وسائل الشيعة، ص84 وَ قَالَ ؟ع؟‏ إِضَاعَةُ الْفُرْصَةِ غُصَّة وسائل الشيعة، ص84 برای استفاده از نهچ البلاغه در فقه، باید سند آنها در دیگر کتب روایی به‌دست آورد. غصه در بیان شارع،میتوانددر مورد امور دنیایی نیز باشد درنتیجه دلالت بر حرمت نمی‌تواند داشته باشد. درنتیجه: اتلاف وقت کراهت دارد. مگر آنجا که اتلاف وقت دیگران باشد که بر اساس عناوین دیگر حرمت داشته باشد. 🔸دوم. روایات اغتنام فرصت 1. فَقَال‏ [رسول الله] ...یا أَبَا ذَرٍّ،اغْتَنِمْ خَمْساً قَبْلَ خَمْسٍ: شَبَابَكَ قَبْلَ هَرَمِكَ، وَ صِحَّتَكَ قَبْلَ سُقْمِكَ، وَ غِنَاكَ قَبْلَ فَقْرِكَ، وَ فَرَاغَكَ‏ قَبْلَ‏ شُغْلِكَ‏، وَ حَيَاتَكَ قَبْلَ مَوْتِكَ. ... كُنْ‏ عَلَى‏ عُمُرِكَ‏ أَشَحَ‏ مِنْكَ‏ عَلَى دِرْهَمِكَ وَ دِينَارِكَ. النص، ص 526 و 527.م اغتنام برای چیزی است که تلاشی برای کسب آن نشده است. مانند غنیمت جنگی. ما برای کسب عمر، زحمتی نکشیدیم؛ درنتیجه اغتنام فرصت گفته می‌شود. 2. مرسله نهج البلاغة: وَ الْفُرْصَةُ تَمُرُّ مَرَّ السَّحَابِ فَانْتَهِزُوا فُرَصَ الْخَيْر. وسائل الشيعة، ص84 3. [امير المؤمنين‏؟ع؟] خُذْ مِنْ نَفْسِكَ لِنَفْسِكَ وَ تَزَوَّدْ مِنْ يَوْمِكَ لِغَدِكَ وَ اغْتَنِمْ‏ عَفْوَ الزَّمَانِ‏ وَ انْتَهِزْ فُرْصَةَ الْإِمْكَانِ. عيون الحكم و المواعظ، ص241. 4. وَ كَانَ[الحسن بن علي] عَلَيْهِ السَّلَامُ : ... يَا ابْنَ آدَمَ إِنَّكَ لَمْ‏ تَزَلْ‏ فِي‏ هَدْمِ‏ عُمُرِكَ‏ مُنْذُ سَقَطْتَ مِنْ بَطْنِ أُمِّكَ، فَخُذْ مِمَّا فِي يَدَيْكَ [لِمَا بَيْنَ يَدَيْكَ‏] فَإِنَّ الْمُؤْمِنَ يَتَزَوَّدُ، وَ الْكَافِرَ يَتَمَتَّعُ. نزهة الناظر و تنبيه الخاطر، ص79. هدم عمر همان اتلاف است. 🔸درنتیجه برای خود دانش آموز اتلاف وقت کراهت دارد مگر منجر به عناوین دیگر شود.اغتنام فرصت، برپایه تناسب حکم و موضوع، استحباب دارد. حداقل آن، عدم اتلاف وقت است و حداکثر آن، سودبردن بیشتر از زمان تحصیل است. 🔸ادله سندی ضعیف داشتند اما تعدد آنها برپایه قاعده ضم احادیث، می‌توان از آنها حکم را برداشت کرد. 🔸اما برای کسی که برنامه ریزی درسی میکند، اتلاف وقت دانش آموز حرام است. درنتیجه هرچند آموزش دانش آموز مستحب است اما اتلاف وقت او حرام است!! درنتیجه برنامه‌ ریزهای درسی بسیار باید دقت کنند! 🔸اغتنام فرصت کلی داریم و اغتنا فرصت جوانی که آکد است. 🔹سه بعد بیان شده در برنامه ریزی درسی: 🔸اغتنام فرصت به ویژه اغتنام فرصت جوانی 🔸سرعت و از سویی، اتقان و زمنیه‌سازی و تانی و تثبت. توجه همزمان به هر سه. 🔸تقدم علمی که مقدمه انجام وظایف دانش آموز در امروز و آینده زندگی اوست. ▫️کتب درسی مدرسه ما توجه بیشتری به بعد بینشی دارد؛ اما به بعد گرایشی و رفتاری ـ مهارتی توجه بسیار کمی شده است. مهارتهایی که مقدمه انجام وظایف است، در آموزش و پروش توجه نشده است. در حالی در روایات از علوم واجب دانسته شده است. 🔹@feqahat

📝#یادداشت ایراد این است که رونالدو را نمی‌شناسند! در کلیپی دیدم که کریستیانو رونالدو، فوتبالیست معروف، گریم کرد و لباسی شبیه بی‌خانمان‌ها پوشید. به یکی از خیابان‌های مادرید رفت و در یک فضای عمومی شروع کرد با توپ‌بازی کردن آن‌هم بامهارت بالا! اما کسی به او توجه چندانی نداشت. نزدیک به 45 دقیقه گذشت و خبری از توجه چندان مردم به او نبود. فقط گاهی افرادی چند لحظه به او نگاه می‌کردند... همین! تازه حتماً بسیاری با خود می‌گفتند این کارها به چه دردی می‌خورد؟ که چه؟ این آدم چه بیکار است! رونالدو با کودکی شروع کرد به فوتبال بازی کردن. مقداری که بازی کرد، توپ را برداشت، بر آن امضا کرد. بعد گریم خود را کند و یک‌لحظه افراد متوجه شدند در کنار رونالدو هستند! یکی گریه کرد؛ دیگر به دوستش تماس گرفت که الآن من نزدیک فلانی هستم... جمعیت با گوشی‌ و در حال عکس گرفتن، دورش جمع شد! این فرد، همان رونالدو بود؛ اما مردم چون او را نمی‌شناختند، توجهی به او نداشتند! ▫️▫️▫️▫️▫️▫️▫️▫️▫️▫️▫️▫️ وقتی در خبرها می‌آید که مرجع تقلیدی از دنیا رفته است، گاهی افرادی در ذهنشان این می‌آید که مگر او چه کرده است؟ به چه دردی خورده؟ این علما و آخوندها چه می‌کنند؟ اگر جرئت کند حتی این حرف‌ها را بر زبان هم جاری می‌کنند، اما... اما حتماً اگر این بزرگواران و خدمتی که این عزیزان به شیعیان بلکه به انسانیت کرده‌اند را می‌دانستند؛ همچون تشییع کنندگان آن مرجع می‌شدند که پشت تابوت ایشان اشک می‌ریختند؛ از تشییع جنازه عکس می‌گرفتند و به دوستانشان در تماس، افتخار می‌کردند که در آنجا هستند! ▫️آنها که اهل خودنمایی نیستند؛ اما دستگاه‌های فرهنگی باید، با زبان و هنر مردم فهم، آقایی و قهرمان بودن این بزرگان را نمایش می‌دانند و آنها را می‌شناساندند... اما آنچه باید را نکردند! 🔹@feqahat

📝#یادداشت استاد دانشگاهی می‌گفت: دختری دانشجو نزدیک من شد. گفت: سوالی دارم. گفتم بفرمایید. گفت: خدا رو برام ثابت کن! ظاهری مذهبی نداشت و گمانم واقعا نتوانسته بود از عمق وجودش خدا را اثبات کند؛ اما حتما به دنبال حقیقت بود که این پرسش را داشت. این فراز از دعای ماه رجب را برایش خواندم و ترجمه کردم: يا مَنْ يُعْطى‏ مَنْ سَئَلَهُ، يا مَنْ يُعْطى‏ مَنْ لَمْ يَسْئَلْهُ وَ مَنْ لَمْ يَعْرِفْهُ‏ تَحَنُّناً مِنْهُ وَ رَحْمَةً؛ ای کسی که از روی بخشش و مهرورزی، به کسانی عطا می‌کنی و می‌دهی که نه از چیزی خواسته‌اند و نه حتی تو را می‌شناسند! دختر دانشجو گفت: تا به حال کسی خدا را برایم اینگونه معرفی نکرده بود! ▫️▫️▫️▫️▫️▫️▫️▫️▫️▫️▫️▫️▫️▫️▫️ دعا، فضایی عاشقانه و نیایشی را بین ما و خدا ایجاد می‌کند. به همین علت مسیحیت و بسیاری از ادیان دیگر که زحمت نماز را به خود نمی‌دهند؛ اما خود را از لذت دعا محروم نکرده‌اند. ماه رجب، ماه دعاست. التماس دعا. یکی از اولویت‌های فعالیت‌های فرهنگی میان افرادی که ارتباط کمتری با محتوای دینی دارد؛ اما عاطفی هستند مانند دختران جوان و هنرمندان، استفاده از دعا و مضامین آن است. زیرا دعا از روش‌هایی است که ارتباط با گرایش و عاطفه انسانی برقرار می‌کند. @feqahat

📝#یادداشت 🔹سند روایت لیلةالرغائب 🔸از کتبی که در دست ماست، سید بن طاووس در الإقبال بالأعمال الحسنة، ج‏3، ص: 185 اولین فرد از علمای شیعه است که روایت لیلة الرغائب را آورده‌اند. ایشان درباره سند آن بیان داشته‌اند: «وجدنا ذلك في كتب العبادات مرويّا عن النبي صلّى اللّه عليه و آله، و نقلته أنا من بعض كتب أصحابنا رحمهم اللّه، فقال في جملة الحديث عن النبي صلّى اللّه عليه و آله في ذكر فضل شهر رجب ما هذا لفظه: و لكن لا تغفلوا عن أوّل ليلة جمعة منه، فإنّها ليلة تسمّيها الملائكة ليلة الرغائب، و ذلك انّه إذا مضى ثلث الليل لم يبق ملك في السماوات و الأرض الّا يجتمعون في الكعبة و حواليها، و يطّلع اللّه عليهم اطلاعة فيقول لهم: يا ملائكتي سلوني ما شئتم، فيقولون: ربنا حاجتنا إليك ان تغفر لصوّام رجب، فيقول اللّه تبارك و تعالى: قد فعلت ذلك. ثم قال رسول اللّه صلّى اللّه عليه و آله ...» 🔸گروهی از فقیهان معاصر شیعه همچون میرزا جواد تبریزی و فاضل لنکرانی انجام اعمال این شب را به امید مطلوبیت، راجح دانسته‌اند. (تبریزی، صراط النجاة فی اجوبة الاستفتائات، ۱۳۹۱، ج۱۰، ص۳۴۰؛ فاضل لنکرانی، جامع المسائل، انتشارات امیر قلم، ج۲، ص۱۷۲؛ صافی گلپایگانی: معارف دین، ۱۳۹۱، ج۳، ص۲۵۸). 🔸آیت الله مکارم شیرازی سه راه برای اثبات مشروعیت انجام اعمال لیلة الرغائب ارائه کرده است:‌ یک راه این است که کسی قائل به این باشد که تسامح در ادله سنن معتبر است یعنی روایات مرسل و غیر صحیح در این گونه موارد حجت است و می توان به استحباب آن فتوا داد. حتی اگر این روایات در کتب اهل سنت باشد. راه دوم این است که احادیث «مَن بَلَغ» را برای اثبات استحباب حجت ندانیم ولی در روایت است که اگر کسی آنها را «رجاءً» به امید دریافت پاداش‌ یا در خواست ثواب انجام دهد، آن ثواب به آنها داده می شود. راه سوم این است که به سراغ اطلاقات ادله نماز و دعا رویم. عموماتی وجود دارد که نماز مستحب است و هر کس می‌خواهد زیاد و هر کس که می خواهد کمتر بخواند.بنابراین می‌توان به قصد قربت مطلقه که همان قصد عمومات است، اعمال لیلةالرغائب را به جا آورد.(بيانات در ابتدای درس خارج فقه در تاریخ ۱۳۹۶/۰۱/۱۹، سایت مدرسه فقاهت). 🔸دیدگاه نگارنده این است که: پذیرش قاعده تسامح در ادله سنن با وسعتی که برخی فقها فرموده‌اند به راحتی ممکن نیست و بخش وسیعی از معارف و نظام معرفتی شیعه را برپایه غیر استوار بنا خواهد کرد! مگر گفته شود این قاعده تنها درباره انجام اعمال عبادی با قصد رجاء، جریان دا رد که حرفی پذیرفته است. 🔹@feqahat

🔹برنامه ریزی درسی: روش‌های آموزشی در #فقه_مدرسه 🔸این روش‌ها به دو نوع به دست می‌آید: ▫️یکم. بر اساس نگاه کارشناس + قواعد کلی فقهی روش‌هایی که کارشناسان تربیتی می‌گویند و شامل عناوین کلی مانند اتقان است. این روش‌ها ناظر به شرایط زمانی و مکانی ممکن است تغیر کند. مانند روش‌های: توضیحی؛ سخنرانی؛ پیش سازمان‌دهنده؛ نمایشی (نمایش عملی)؛ حفظ و تکرار؛ یادیارها؛ مسأله‌ای؛ بارش فکری؛ واحد پروژه؛ بیان فکر؛ اکتشافی؛ مشارکتی؛ بدیعه‌پردازی؛ ایفای نقش؛ آزمايشي؛ پرسش و پاسخ؛ بحث گروهی. البته برخی از این روش‌ها در روایات نیز تصریح شده‌اند. ▫️دوم. روش‌های مصرح در روایات: 🔸1. خطابه روایاتی مانند مرسله: وَ قَالَ ع خُذُوا الْعِلْمَ مِنْ أَفْوَاهِ الرِّجَالِ عوالي اللئالي (العزيزية في الأحاديث الدينية، ج‏4، ص: 78) قول تنها کلامی نیست که از زبان خارج شود؛ بلکه دیدگاه افراد را نیز شامل می‌شود که از طریق نگارش به دست ما رسیده. اما دلیل اصلی سیره اهل بیت است. 🔹@feqahat

🔸2. گفتگوی گروهی علمی (مذاکره علم) ▫️اینجا نیز سیره ویژه وجود دارد. 🔸سه احتما در استفاده از سیره در روش‌ها: ▫️الف) سیره دلالت بر اباحه دارد اما با تناسب حکم و موضوع دلالت بر رجحان دارد؛ ▫️ب) سیره حتی اگر دلالت بر اباحه دارد نیز قابل برداشت در استفاده از روش است؛ زیرا مهم این است که آن روش را بتوان انجام دارد. دلالت بر اباحه یعنی استفاده از آن روش نادرست نیست و همین کافی است. ▫️ج) سیره در مواردی که اهل بیت به آن اهتمام داشته‌اند دلالت دارد بر رجحان دارد. اما مثلا در تعدد زوجات، زیاد انجام می‌شده ولی ممکن است بیان شود که مورد اهتمام اهل بیت نبوده و رجحانی ندارد. اما جلوس گروهی و مذاکره علمی و خطابه مورد اهتمام اهل بیت بوده است که دلالت بر رجحان و حتی آکدیت در رجحان دارد. ▫️روایات مذاکره علم: ▫️صحیحه عبدالله ابن سنان: ... إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ تَذَاكُرُ الْعِلْمِ بَيْنَ عِبَادِي مِمَّا تَحْيَا عَلَيْهِ الْقُلُوبُ الْمَيْتَةُ إِذَا هُمُ انْتَهَوْا فِيهِ إِلَى أَمْرِي. الكافي (ط - الإسلامية)، ج‏1، ص: 41 ▪️ممَّا تَحْيَا عَلَيْهِ الْقُلُوبُ الْمَيْتَةُ دلالت بر رجحان دارد و اینکه این خبر در مقام انشا است. ▫️... أَبَا جَعْفَر ؟ع؟ يَقُولُ‏ تَذَاكُرُ الْعِلْمِ‏ دِرَاسَةٌ وَ الدِّرَاسَةُ صَلَاةٌ حَسَنَةٌ. الكافي، ج‏1، ص41. ▫️... «يَا أَبَا ذَرٍّ الْجُلُوسُ سَاعَةً عِنْدَ مُذَاكَرَةِ الْعِلْمِ أَحَبُّ إِلَيَّ مِنْ قِرَاءَةِ الْقُرْآنِ كُلِّهِ اثْنَيْ عَشَرَ أَلْفَ مَرَّةٍ عَلَيْكُمْ بِمُذَاكَرَةِ الْعِلْمِ فَإِنَّ بِالْعِلْمِ تَعْرِفُونَ الْحَلَالَ مِنَ الْحَرَام‏». جامع الأخبار، ص37، 38. ▫️دو جنبه از این روایات برداشت می‌شود: حکم طریقی مذاکره و خطابه. حکم طریقی است برای به دست آوردن حلال و حرام. 🔸نکته مهم : حکم دیگر، جنبه نفسی خود این روش‌هاست. همینکه خود این روش استفاده شده، جنبه نفسی نیز دارد. چرا دیگر روش‌ها و طریق‌ها استفاده نشد؟ درنتیجه خود اینها جدای از طریقیت، دارای جنبه نفسی نیز هستند. این دو روش مورد اهتمام اهل بیت بوده است اما مذاکره و گفتگوی علمی در آموزش و پروش، روش مورد اهتمام نیست! هرچند به آموزش حضوری و اجتماع در روایات تاکید شده، اما مثلا آموزش مجازی برای برخی مانند خانم‌های متاهل روش خوبی است؛ درنتیجه می‌توان گفت اولویت با حضور و اجتماع است؛ مگر برخی موارد. روشهای مصرح دیگر در جلسه بعد... ان شاالله 🔹@feqahat

🔹بررسی فقهی جهاد تبیین 🔸 چرا رهبر انقلاب «جهاد تبیین» را یک فریضه‌ قطعی برشمردند؟ 🔸موضوع جهاد تبیین این‌روزها دو بار از سوی رهبر معظم انقلاب اسلامی مطرح شده است، حال سؤال اینجا است که آیا تبیین واجب است یا در فقه نیز از آن سخن گفته‌اند؟ ادله این مسئله در فقه چیست؟ آیا پس از انقلاب این ادبیات در فقه آمده یا این فریضه ریشه در فقه شیعه دارد؟ تبیین فقهی در: 🔹http://fna.ir/6o9zd #یادداشت #فقه_جهادتبیین

🔹مکتب فقهی امام خمینی ره 🔹فاصله ولایت فقیه در دیدگاه امام خمینی تا ولایت فقیه در قانون اساسی 🔸سیر جاگذاری اصل ولایت فقیه و اصلاح آن در قانون اساسی 🔸آیا قانون اساسی فعلی با ولایت مطلقه فقیه سازگاری دارد؟ 🔸چه کسانی با اصل ولایت فقیه در قانون اساسی مخالف بودند؟ 🔸امام به آنها چه گفت؟ 🔸چرا امام خمینی در اصلاح قانون اساسی تاخیر فرمودند؟ 🔹@feqahat #سخنرانی

فرهنگ کشور نه پدر بزرگ می‌خواهد و نه بچه! وضعیت فرهنگی کشور آنگاه سامان می‌یابد که پدربزرگان بزرگوار فرهنگی بعد از سالها تلاش، جای خودشان را به نخبگان دهه شصتی بدهند که برادر بزرگ جوانان امروز هستند و پدرِ جوانی برای نوجوانان و کودکان کشور و آنها را فهم می‌کنند! این جابه‌جایی باید پیش از اینکه آنها نیز پیرمردانی شوند که مخاطب را نمی‌فهمند، ملاحظه‌گر و راکد شوند، اتفاق افتد. رونوشت به همه پدربزرگان فرهنگی محترم کشور 🔹@feqahat

🔹چرا روایت درست واقعه کربلا، جهاد تبیین برای هدایت انسان‌ها است؟ 🔸چرا حضرت زینب سلام الله علیها، نماد اسم لطیف خداوند است و حضورشان لطف به انسانیت است؟ اینجا بخوانید: https://farsnews.ir/Culture/1645261384000044180/%D8%B1%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%AA-%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D8%AA-%D9%88%D8%A7%D9%82%D8%B9%D9%87-%DA%A9%D8%B1%D8%A8%D9%84%D8%A7%D8%8C-%D8%AC%D9%87%D8%A7%D8%AF-%D8%AA%D8%A8%DB%8C%DB%8C%D9%86-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D9%87%D8%AF%D8%A7%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7-%D8%A7%D8%B3%D8%AA

📚 جغرافیای مسائل فقه تربیتی کاری از گروه فقه تربیتی جامعه المصطفی 🔹قابل توجه کسانی که به دنبال موضوع برای #پایان‌نامه هستند. 🔹@feqahat

🔹#فقه_مدرسه. ادامه #روش‌های_آموزشی 🔸3. پرسشگری تا به حال دوبار درباره پرسشگری صحبت کردیم. در ادله ارشاد جاهل در ادله قواعد فقهی مدیریت فرهنگی و در مسئله محوری در نظام درسی. گفتیم که «فَسْئَلُوا» به معنای پیجویی علم است نه فقط پرسیدن کلامی. اما پرسش کلامی یکی از مصادیق آن است. 🔸بر اساس ادله یکی از روش‌های آموزشی، پرسش است. البته باید روش‌های آموزشی به گونه‌ای باشد که دانش آموز را پرسشگر کند. 🔸امروزه تنها بر حفظ و حافظه دانش‌آموزان تاکید می‌شود و دانش‌آموز پرسش ندارد؛ چون مطلب را کامل نفهمیده است. باید پرسش را ایجاد کرد و پاسخ داد. این روش یک روش درون‌دینی و مهم است. ادله آن قبلا بیان شده. 🔸ادب پرسش، پرهیز از تعنت است. ▫️مقاییس اللغه میگوید: «تَعَنُّت» به معنای به‌سختی انداختن دیگران و مشتبه کردن است. ▫️تعنت بالذات مورد نظر است نه تعنتی که بالعرض پیش می‌آید. باید فرد قصد به‌سختی انداختن داشته باشد. و سختی معتنابه باشد. وگرنه در پاسخ دادن نوعی سختی وجود دارد. ▫️این تعبیر در روایاتِ متعددی بیان شده است: « سَلْ تَفَقُّهاً وَ لَا تَسْأَلْ تَعَنُّتاً» از امام صادق در الكافي، ج‌6، ص381. علی ع در نهج البلاغة، ص472. الغارات، ج‏1 ؛ ص103 و 104. به مناسبت حکم و موضوع، این نهی دلالت بر کراهت دارد. برداشت برای موضوع ما این است که دانش‌آموز به گونه‌ای رشد کند که واقعا دنبال پرسش حقیقی و دانستن شود. 🔹@feqahat

🔸4. روش نمایشی در این روش معلم طرز کابرد وسیله‌ای، یا چگونگی ساختن یک شیء و یا نحوه انجام عملی را نشان می‌دهد، سپس دانش‌آموزان همان عمل را تکرار می‌کنند. 🔸ادله: ▫️یکم. آیه غراب «فَبَعَثَ اللَّهُ غُراباً يَبْحَثُ فِي الْأَرْضِ لِيُرِيَهُ كَيْفَ يُواري سَوْأَةَ أَخيهِ قالَ يا وَيْلَتى‏ أَ عَجَزْتُ أَنْ أَكُونَ مِثْلَ هذَا الْغُرابِ فَأُوارِيَ سَوْأَةَ أَخي‏ فَأَصْبَحَ مِنَ النَّادِمين» ‏ مائده، 31. ▫️دوم. صحیحه حمّاد بن عیسی: روایتی که در آن امام صادق دو رکعت نماز برای حماد می‌خوانند که نماز صحیح را به او آموزش بدهند. وسائل الشيعة، ج 5، ص 459. ▫️سوم. روایت حطب: پیامبر دستور به جمع کردن چوب از بیابان برای آتش دستور دادند و بعد تهیه آتشی شعله ور فرمودند: قَالَ إِيَّاكُمْ وَ الْمُحَقَّرَاتِ مِنَ الذُّنُوبِ فَإِنَّ لِكُلِّ شَيْ‏ءٍ طَالِباً أَلَا وَ إِنَّ طَالِبَهَا يَكْتُبُ‏ ما قَدَّمُوا وَ آثارَهُمْ‏ وَ كُلَّ شَيْ‏ءٍ أَحْصَيْناهُ‏ فِي إِمامٍ مُبِين. الكافي، ج 2، ص 288. ▫️چهارم. «قَالَ ص صَلُّوا كَمَا رَأَيْتُمُونِي‏ أُصَلِّي‏» نهج الحق و كشف الصدق ؛ ص423 🔸مزیت این روش: از دیدن و تصویر نیز برای آموزش استفاده می‌شود. در اردو به خوبی می‌توان از این روش استفاده کرد. ▫️5. روش ایفای نقش در روش تدریس ایفای نقش برخی از دانشآموزان، نقشی را که معلم بر عهدهی آنان گذاشته است را اجرا میکنند. مانند روش امام حسن و حسین ع در آموزش وضو برای آن پیرمرد. و اینکه در کودکی امام صادق با کودکان بازی می‌کردن و آنها را معلم میکردند تا خواص میوه ها را بگویند. البته در آن هنگام حضرت امام نبودند اما بلاخره در سیره بوده است. سیره‌ای که ردع نشده است. ▫️6. روش کتابت کتابت دو اثر دارد: حفظ علم برای آیندگان و حفظ علم در ذهن دانش آموز که بر این اثر دو روایت دلالت دارد: وَ رُوِيَ‏ أَنَّ رَجُلًا مِنَ الْأَنْصَارِ كَانَ يَجْلِسُ إِلَى النَّبِيِّ ص يَسْتَمِعُ مِنْهُ الْحَدِيثَ فَيُعْجِبُهُ وَ لَا يَحْفَظُهُ فَشَكَا ذَلِكَ إِلَى النَّبِيِّ ص فَقَالَ لَهُ النَّبِيُّ اسْتَعِنْ بِيَمِينِكَ وَ أَوْمَأَ بِيَدِهِ أَيْ خُطَّ. بحار الأنوار، ج‏2، ص152 الْحُسَيْنُ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنْ مُعَلَّى بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيٍّ الْوَشَّاءِ عَنْ عَاصِمِ بْنِ حُمَيْدٍ عَنْ أَبِي بَصِيرٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ‏ اكْتُبُوا فَإِنَّكُمْ لَا تَحْفَظُونَ‏ حَتَّى‏ تَكْتُبُوا. الكافي، ج‏1، ص52. 🔸6. روش تدریس برای تربیت دانش‌آموز خود تدریس یکی از روشهایی است که برای تربیت و آموزش است. مانند نظام درسی حوزه که طلاب برای سطوح پایینتر تدریس می‌کنند و سبب استحکام مطلب در ذهن خود طلبهِ معلم می‌شود. در آموزش و پروش می‌توانند از دانش آموزان به عنوان معلم یار پایه‌های پایین‌تر استفاده کنند. در روایات بر نشر علم تاکید شده که مدلی از آن، تدریس است. تحول در نظام آموزش و پرورش باید از مدارس مسجد محور و اسلامی شروع شود. دست آنها در استفاده از روش‌های درون دینی بازتر است. 🔸در روایات به روشهایی مانند قصه، مسابقه و بازی نیز اشاره شد. 🔸نتیجه اینکه هر روشی که آیات و روایات استفاده شده و حتی اباحه داشته باشد، روش درون دینی است اما اگر برداشت استحباب شود، آن روش مقدم بر دیگر روایات است. 🔸نکته رجالی: روایات در این باره ضعیف هستند اما: برپایه قاعده ضم احادیث ضعاف می‌توان از مفهوم کلی مجموعه روایات متعدد، حکم شرعی برداشت کرد. اما به جزئیات آن روایات نمیتوان استنادکرد. 🔹@feqahat

▫️خودمان آوردیم و خودمان هم می‌بریم! امروز سوم اسفند هست. روزی که در سال 1299 انگلیس کمک کرد تا قزاق کودتایی در ایران انجام داد. اما چرا؟ چون سال 1919 قرا دادی در ایران بسته شد، و بر اساس آن تقریباً تمامی امور کشوری و لشکری ایران، زیر نظر مستشاران انگلیسی و با مجوز آنان صورت می‌گرفت! در حقیقت می‌شدیم مستعمره انگلستان. اما در ایران مخالفت‌های فراوانی با آن شد. چند سال گذشت، در 1299 کودتا شد. رضاپهلوی وزیر جنگ شد و بعد مدتی هم پادشاه ایران. چه کسی از او بهتر برای اینکه ایران را مستعمره انگلستان کند. زمانی که روس‌ها برای ارعاب رضاشاه و مردم شهرهای شمالی ازجمله رشت و انزلی را بمباران کردند، هواپیماهای انگلیسی هم اعلامیه‌هایی را بر فراز تهران پخش کردند که در آن اشاره کرده بودند: رضاشاه را خودمان آوردیم و خودمان هم می‌بریم! این اعلامیه موجود است. (حسین مکی درکتاب تاریخ بیست‌ساله) در سال ۱۳۲۰ زمان هم که رضاخان را از این کشور بردند و پسرش را شاه کردند، فردوست می‌گوید: آلن ترات، نماینده سرویس اطلاعاتی انگلستان، از طریق او به محمدرضا پهلوی پیغام داد: «یک وقت تصور نکنی شاه شده‌ای و دیگر کار تمام است. پدرت را که یک دزد سرگردنه بود، ما روی کار آوردیم و خودمان هم بردیم؛ تو هم اگر بخواهی رویت را زیاد کنی، همین کار را هم با تو می‌کنیم». (علی‌اکبر رنجبر نویسنده تاب «شهریور 1320») 🔸نکته فقهی: حکومت پهلوی، مصداق بارز سبیل کفار بر مسلمین بود. امام خمینی با توجه به این مسئله و از سویی وجوب کفایی نفی سبیل بود که در راه انقلاب و قطع تسلط پهلوی بر کشور، قدم نهاد و در مقابل آنها، قاعده فقهی حفظ عزت مسلمانان را عملا در کشور تحقق بخشید. #یادداشت 🔹@feqahat

🔹جهاد تببین یک وظیفه عمومی است اما نخبگان در این خصوص وظیفه ویژه دارند: #یادداشت در: http://shabestan.ir/detail/News/1150968

⭕️ مسلمانان هندوستان در فشار ناراحت کننده‌ای هستند و نیازمندی به گفتگوی بین ادیانی با هندوها بیش از پیش ضرورتش هویداست. #علما #مدیریت_حوزه #شورای_عالی .

🔹جلسه نقد و بررسی دستگاه حل تزاحم انجام وظایف اجتماعی و صلاحی و با رعایت حریم شخصی. 🔸ارایه شده در جمع برخی از اساتید سطوح عالی حوزه علمیه قم + نقد برخی اساتید و پاسخ به آنها. 🔸قابل توجه علاقه‌مندان به بررسی‌های فقهی و ان قلت‌های طلبگی. ▫️▫️▫️▫️▫️▫️▫️▫️▫️▫️▫️▫️▫️ 🔹محورهای چهارگانه دستگاه حل تزاحم فرهنگی: 1. نوع حالت تزاحم مشخص گردد؛ 2. دو طرف تزاحم اطلاق داشته باشند وگرنه مطلق مقدم است؛ 3. عناوین مقدم بر حریم شخصی وجود نداشته باشد؛ 4. عنوان محرم (مانند ورود به حریم شخصی) روش و مقدمه منحصره باشد. 🔸درنتیجه حکم کلی برای تقدم اصلاح‌گری بر رعایت حریم شخصی وجود ندارد و در هر مورد باید به این چهار مسئله توجه شود؛ مگر در عناوین مقدمی که برای حفظ آنها شکستن حریم شخصی باید انجام گیرد؛ یعنی مقدمه منحصره آن عناوین، ورود به حریم شخصی کسی باشد. عناوین مقدم بر رعایت حریم افراد: 1. اقامه امور راهبردی دین 2. عناوینی که مولا رضایت به انجام آنها ندارد 3.مانع شدن از نشر فساد میان مسلمانان 4.حفظ نظام اسلامی 5. مجوز قانونی و وظیفه قانونی. 🔹@feqahat

جلسه 12 #فقه_مدرسه 🔹وظایف مدیریت مدرسه 🔸این بحث برپایه این دیدگاه است که تعلیم، در فرهنگ قرآنی مقدمه تربیت و هدایت است. 🔹وظیفه نخست: زمینه سازی: بار اصلی تربیت را در اسلام، روش‌های زمینه‌ساز به دوش دارد. زیرا تربیت امر اختیاری است و وظیفه اصلی مربی، فراهم آوری زمنیه شکوفایی و تربیت است. 🔸ادله شرعی وظیفه زمینه‌سازی آموزشی مدیر در مدرسه: ▫️1. دلیل اتقان. همانگونه که در ادله تانی و تثبت بیان شد، ایجاد مقدمات، سبب اتقان کار می‌شود. ▫️2. قاعده اعانه بر بر. زمینه سازی اعانه بر کار خیر (تعلم) است. ▫️3. قاعده تسنین. کسی که محیط فیزیکی آموزشی و بسیاری از کارهای زمینه‌ساز، سنت نیکویی است که گذاشته می‌شود. البته اگر از آن زمینه سازی که با نیت خیر ایجاد شده است، کسی بد استفاده کند، بر آن فرد زمینه‌ساز چیزی نیست؛ زیرا: «ما عَلَى الْمُحْسِنينَ مِنْ سَبيلٍ» 🔸پیش‌نیازهای آموزشی: الف) پیش‌نیازهای مهارتی ب) پیش‌نیازهای معارفی ج) پیش‌نیازهای روحی د) پیش‌نیازهای جسمی و فیزیکی از مهمترین پیش‌نیازی مهارتی، تعلم عربی است که در روایات بدان اشاره شده است. 🔹@feqahat

🔹زمینه سازی تعلم: پیش‌نیازهای مهارتی: تعلم عربی زبان، دریچه ورود به هر فرهنگ است. دریچه ورود به معارف قرآن و روایات، آموزش عربی است. ▫️... عن أبي عبد الله ؟ع؟ قال «تَعَلَّمُوا الْعَرَبِيَّةَ فَإِنَّهَا كَلَامُ اللَّهِ الَّذِي تَكَلَّمَ بِهِ خَلْقَهُ». ، الخصال، ص258. سند روایت قابل تصحیح است. دو الغای خصوصیت دارد: از تعلم به هر آنچه که مقدمه فهم کلام الله است. همچنین از کلام الله به تمام معارف دین. درنتیجه رجحان کسب مقدمه برای فهم دین، ثابت می‌شود. ▫️... عن جعفر بن محمد عن أبيه ؟عهما؟ قال «ما أنزل الله تعالى كتابا و لا وحيا إلا بالعربية ...». ، علل الشرائع، ج‏1، ص126. سند آن ضعیف است و دلالت بر ادعای ما ندارد. ▫️ ... قال رسول الله ؟صل؟ «تَعَلَّمُوا الْقُرْآنَ بِعَرَبِيَّتِه‏». وسائل الشيعة، ج‏6، ص220 🔸جمع بندی: اینکه قرآن به عربی است، دلالت دارد بر اینکه فهم بهتر دین در گروه فراگیری عربی است. یادگیری عربی برای خود افراد واجب نیست و مستحب است. اما برای نظام آموزشی می‌توان گفت مراتبی از آموزش آن نزدیک به واجب است. زیرا متربی باید مقداری از عربی را یاد بگیرند تا بتواند در حد لازم نماز و قرآن را صحیح بخواند و از سویی تعامل جامعه اسلامی و ارتباط با منابع دینی تقویت شود. البته تعلیم عربی با هدف فهم قرآن نه مکالمه امروزی عربی. ▫️در حاشیه: تفاوت الغای خصوصیت و تنقیح مناط بیان شد. 🔹@feqahat

تیمساری که مصداق یک قاعده فقهی شد! بعد از مدت‌ها، یک فیلم من را قانع کرد تا آن را ببینم. فیلم منصور که این روزها می‌توان آن را از طریق سایت تلوبیون رایگان تماشا کرد. فیلمی که به‌ دور از حاشیه‌های مانند ازدواج و عشق و اتفاق‌های زرد دیگر، به روایت جهاد علمی و فناوری شهید ستاری می‌پردازد. روایتی که ... ادامه #یادداشت در: http://fna.ir/78v0m

جلسه 13 #فقه_مدرسه 🔹وظایف معلم ومدیریت مدرسه 🔸رفع موانع تعلم: موانع اصل تعلم دانش‌آموزان و موانع اتقان تعلم آنها. 🔹دلیل: 🔸مقدمیت نکته یکم: مقدمه اتقان تعلم مستحب است؛ زیرا اتقان استحباب دارد. اما مقدمات اصل تعلم، بستگی دارد به حکم آن تعلم دارد که مستحب یا واجب است. تعلم حرام و مکروه در بحث ما نیست. نکته دوم: مقدمات دو دسته هستند: وجودیه و عدمیه. مقدمه عدمیه، انجام‌ندادن کارهایی است که مانع انجام ذی‌المقدمه می‌گردد. عدم انجامِ موانع ِانجام آن کار، از مقدمات است؛ مانند انجام ندادن موانع تعلم. براین پایه، دلیل مقدمیت می‌تواند برای اثبات حکمِ ترک موانع تعلم کاربست داشته باشد. درنتجه: عدم تحقق موانع تعلم دانش آموزان، مقدمه تعلم دانش آموزان است و حکم مستحب یا در مواردی، ممکن است واجب باشد. 🔸رفع موانع تعلم ممکن است ناظر به عناوین ثانوی حکم وجوبی پیدا کند. یعنی بر معلم و مدیر آموزشی واجب است آن مانع تعلم را بردارد: الف) تضییع حقوق خانواده دانش‌آموز؛ ب) تضییع بیت المال؛ برخی موانع اگر برطرف نشود، بودجه دولتی به هدفش نمی‌رسد و دانش آموز رشد لازم را نمی‌کند. ج) تضییع حق معلم. یکی از حقوق معلم، گوش کردن به حرف اوست: در رسالة الحقوق امام سجاد؟ع؟ آمده است: «وَ حَقُ‏ سَائِسِكَ‏ بِالْعِلْمِ‏ التَّعْظِيمُ‏ لَهُ وَ التَّوْقِيرُ لِمَجْلِسِهِ وَ حُسْنُ الِاسْتِمَاعِ إِلَيْهِ وَ الْإِقْبَالُ عَلَيْهِ». اگر مانعی سبب خوب گوش ندادن دانش‌آموزان به درس است، مدیر مدرسه باید آن را برطرف کند؛ زیرا حق معلم است! نکته: سند رساله حقوق امام سجاد قابل تصحیح است.من لا يحضره الفقيه، ج‏2، ص620. @feqahat

🔹موانع تعلم: 🔸1. موانعی که کارشناسان بیان کرده‌اند؛ 🔸2. مصادیقی که در روایات بدان تصریح شده است. 🔹در تقسیمی دیگر: 🔸1. موانع درونی: موانع بینشی، گرایشی و رفتاری. 🔸2. موانع بیرونی: خانواده، فضای مدرسه، دوست نامناسب، معلم نامناسب. 🔸3. موانع درونی بینشی مانند: ضعف توکل به خداوند، غفلت (غفلت از اهمیت، ثمرات و ثواب تعلم دین) و جهل (احساس عقب‌ماندگی و تحجرِ علوم دینی). ▫️موانع گرایشی مانند: تکبر، ناامیدی، ضعف اراده، لجاجت، دنیاگرایی افراطی و اتلاف وقت. موانع رفتاری مانند: تنبلی، تسویف، افراط و تفریط، کم‌رویی و ضعف یا بیماری بدنی. موانع بیرونی مانند: ازدواج در وقت نامناسب، خانواده، دوست نامناسب، محیط نامناسب، شیطان، دشمنان دین، مشکلات مالی. 🔸برخی مصادیق در روایات تصریح شده است. @feqahat

وَ لِلَّهِ الْعِزَّةُ وَ لِرَسُولِهِ وَ لِلْمُؤْمِنينَ وَ لكِنَّ الْمُنافِقينَ لا يَعْلَمُونَ (سوره منافقون آیه 8) عزت مخصوص خدا و رسول او و مؤمنان است؛ ولى منافقان نمى‏دانند! آقایان منافقی که از حمله موشکی سپاه به لانه عنکبوت اسرائیل در کردستان عراق ناراحت شدید، بدانید این تنها یک گوشه از عزت ایمانی مردم مؤمن ایران است! سه مرکز دیگر موساد در اربیل منتظر باشند! همچنین دزدان دریایی آمریکایی که به تازگی مزاحم نفکش‌های ایرانی می‌شوند! یادتان باشد: دوران بزن و درو تمام شده است! این ایران پهلوی و قجری نیست، این ایران علوی است! @feqahat