فقه مدرسه ۱۵.mp3
22.11M
#فقه_مدرسه، جلسه 15
🔹محافظت از علوم برای آیندگان
🔸یکی از وظایف مدیران علمی کشور، محافظت از علوم برای آیندگان است. هر مجموعه علمی باید از تولیدات علمی مجموعه علمی خود برای آیندگان محافظت کند.
🔸ادله
▫️1. قاعده حفظ نظام
حفظ جامعه نیازمند حفظ علمی است. لازمه حفظ نظام علمی، محافظت از آموختههای هر علم برای دیگران است. این وظیفه در برخی موارد (حداقلی از علوم که لازمه حفظ نظام علمی است) واجب کفایی و غیری است. غیری یعنی خود نگهداشت علوم و محتوای علمی که موضوعیت ندارد، بلکه حفظ خود نظام موضوعیت دارد.
▫️2. روایات کتابت
در گذشته نگداشت علوم به کتابت بود. در دانشگاهها نیز رشته کتابداری بوده اما امروزه نام آن رشته «علم اطلاعات دانششناسی» است. درنتیجه از ادله کتابت میتوان استفاه کرد؛ یعنی الغای خصوصیت میکنیم از کتابت به هر محافظتی.
▫️موثقه عبیدبن زراره: ... قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ؟ع؟ «احْتَفِظُوا بِكُتُبِكُمْ فَإِنَّكُمْ سَوْفَ تَحْتَاجُونَ إِلَیهَا». الكافي، ج1، ص52.
فَإِنَّكُمْ سَوْفَ تَحْتَاجُونَ إِلَیهَا» الغای خصوصیت از نگهداری برای خود.
▫️أبُو عَبْدِ اللَّهِ ؟ع؟« اكْتُبْ وَ بُثَ عِلْمَكَ فِي إِخْوَانِكَ فَإِنْ مِتَ فَأَوْرِثْ كُتُبَكَ بَنِيكَ فَإِنَّهُ يَأْتِي عَلَى النَّاسِ زَمَانُ هَرْجٍ لَا يَأْنَسُونَ فِيهِ إِلَّا بِكُتُبِهِم» الكافی، ج1، ص52.
«بُث» به معنای نشر است و امر به نشر علم است.
▫️قال رسول الله ؟صل؟ : «قَيِّدُوا الْعِلْمَ». قیل و ما تقییده؟ قال «كتابته». الهلالي، ج1، ص18.
🔹@feqahat
فقه فرهنگی
#فقه_مدرسه، جلسه 15 🔹محافظت از علوم برای آیندگان 🔸یکی از وظایف مدیران علمی کشور، محافظت از علوم برای
▫️و عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيٍّ ع أَنَّهُ دَعَا بَنِيهِ وَ بَنِي أَخِيهِ فَقَالَ إِنَّكُمْ صِغَارُ قَوْمٍ وَ يُوشِكُ أَنْ تَكُونُوا كِبَارَ قَوْمٍ آخَرِينَ فَتَعَلَّمُوا الْعِلْمَ فَمَنْ لَمْ يَسْتَطِعْ مِنْكُمْ أَنْ يَحْفَظَهُ فَلْيَكْتُبْهُ وَ لْيَضَعْهُ فِي بَيْتِهِ. منية المريد، ص340.
🔸روایت محوری، موثقه نخست است. دیگر روایات ضعف در سند دارند؛ اما قرینه برای آن موثقه است.
🔸نکته یکم. این روایات امر مولوی دارند. به صرف اینکه اگر عقل آنها را بفهمد، نمیشود آنها را ارشادی و غیر فقهی دانست. بلکه در این موارد نیز مولوی، به مولویت، ارشاد به حکم عقل میکند. اصل این است که اوامر مولا، مولوی باشد.
🔸نکته دوم. هرچند علوم در روایات منصرف به علم دینی است؛ اما «سَوْفَ تَحْتَاجُونَ إِلَیهَا» اگر علت گرفته شود، ملاک میشود و شامل هرآنچیزی است که در آینده بدان نیازمندیم؛ لذا فقط محدود به علوم دینی نمیشود. هر علمی که در آینده نیازمند آن هستید باید آنها را نگاه داشت. درنتیجه شامل علوم شیمی و فیزیک میشود.
▫️راه دیگر برای اینکه شامل همه علوم بشود، دیدگاه شهید مطهری است که هرآنچه جامعه اسلامی بدان نیاز داشته باشد را علم دینی بدانیم. در این صورت روایات شامل هرچیزی میشود که جامعه اسلامی بدان نیاز دارد.
▫️دیدگاه برگزیده همانگونه که قبلا توضیح داده شد این است: علم در روایات منصرف به علم دینی است که فقه اکبر و اصغر است؛ اما در این مسئله ملاک در نگاه داری علم برای آیندگان، «سَوْفَ تَحْتَاجُونَ إِلَیهَا» است که شامل تمام علوم مورد نیاز جامعه میشود. این نگاهداری واجب کفایی است.
🔸نکته سوم. میتوان گفت، یکی از وظایف مدیران این است که روند آموزشی را به سمت تولید علم ببرد و از آن تولیدات به روشهای هر زمان، محافظت کند برای آیندگان.
🔹@feqahat
▫️وقتی گفت، میتوانی در مجالس عروسی بخوانی، دلم برایش سوخت!
▫️آقای احسان علیخانی بیشک از رویشهای فرهنگی کشور است. کسی که دغدغه طرح استعدادها و رشد آنها را دارد. کسی که در برنامه ماهعسل خود هم این تفکر قشنگ را داشت و استعدادهایی را از گوشه و کنار کشور شناسایی و دل کشور میآورد به آنها رسانه میداد، تا حرفشان را بزنند.
اما برخی قسمتهای این برنامه خوب، یک مسئله که از قدیم در ذهنم هست، را زنده میکند. مثلاً وقتیکه آن پسر روستایی خوشصدا که تابهحال حتی با موسیقی نخوانده بود، صدایش را با موسیقی و رقص نور و صحنه جذاب عصر جدید درهم آمیخت و چند ستاره گرفت و تازه فهمید که چه استعداد خوبی برای این فضا دارد. به او گفته شد که خوب است در مجالس عروسی محله خودشان شروع کند به خواندن. یعنی یک روستایی باصفایی که در کنار گوسفندانش میخوانده و از هر تلویزیون و رسانهای دور بوده، بشود مطرب مجالس عروسی. و آن صفای روستایی... پر!
استعدادهای انسان، نعمتی است خدادادی، درست مانند زیبایی ویژه یک دختر جوان که نعتمی ویژه به او دادهشده؛ اما چه دختران زیبا چهرهای که تشویقهای دیگران آنها را عروسکهای مردهای عیاش، بر صحنههای دیسکوها کرده است. چه استعدادهای برتر علمی که دعوتهای خارجی، آنها را سربازان ناسا و افبیآی و امآیسیکس کرده است! گاهی دلم برای برخی خوش استعدادها میسوزد. کاش استعداد نداشتند! کاش کشف نمیشدند!
همه که چمران نمیشوند. او که استعدادش، بهجای خرج شدن برای آمریکا یا شوروی که حاضر بودند هر چه میخواست به او بدهند تا بماند، اما آن را برای خدا خرج کرد؛ برای جوانان لبنانی و بعد امنیت ایران اسلامی. همه که فخریزاده و بابایی و ازایندست بااستعدادها نمیشوند.
اما پاسخ این ایکاشها روشن است! همیشه فقر و گرفتاری نیست که امتحان خداست! زیبایی و پول و استعداد، امتحانهایی سختتر از فقر دارد!
▫️▫️▫️▫️▫️▫️
پیوست فقه فرهنگی
🔸1. از مسائل مهمی که بنیاد نخبگان، برپایه فقه، باید تأملی در آن داشته باشد، توجه به عاقبتبهخیری استعدادهاست. کلیدواژهای که کمتر در این عرصه بدان توجه شده است.
🔸2. سازمانهای فرهنگی، اگر استعدادهای برتر شناساییشده فرهنگی ـ هنری را مخاطبان ویژه خود ندادند، به وظیفه خود عملنکرده و باختهاند. بهویژه اینکه فلسفه حکومت اسلامی، سوق دادن استعدادها بهسوی سلوک و عبودیت است؛ آنگونه که در دفاع مقدس این فلسفه خودنمایی کرد.
🔸3. از مسائل قابلتوجه، فقه استعدادیابی و رشد استعدادهای برتر است که لازم است بدان توجه شود. بهویژه در مورد بزنگاههایی مانند استعدادهای عرصه موسیقی و بازیگری که ورطه خطر است.
#یادداشت
🔹@feqahat
یک #یادداشت غیر فقهی
🌸بهار در بهار
🔸سال شمسی با بهار طبیعت و بهار ولایت شروع میشود. که عید غدیر در بهار بوده و سالگرد شمسی آن، نوروز میشود.
اما امسال، این بهار در دلش بهاری دیگر دارد؛ بهار ایمان.
🔸در بهار طبیعی چوبِ بهظاهر خشک درختان زنده میشوند؛ میرویند؛ سبز میشود. در رمضان، قلبهای خشکیده، به لطف الهی، در سحرها جانی تازه مییابند.
🔸بهار که میشود، هر گیاهی بهاندازه توان خود از آن استفاده میکند. سبزهها برای مدتی کوتاه حیات مییابند؛ اما درختان تنومند، برای یک سال خود آب و انرژی ذخیره میکنند. در رمضان هم، برخی تنها با نخوردن، جسم و روح را جلا میدهند؛ اما سالکانِ قهار خداوند، توشه معنوی یک سال خود را ذخیره میکنند.
🔸در بهار، هر شب که صبح میشود، دشتی سبز شده جدیدی را میبینیم؛ در رمضان، هر شب خداوند دهها هزار از بندگانش را میبخشد و شب قدر، بیش از شمارش من و شما بخشیده و زنده و سبز میشوند.
🔸از بادهای بهاری، بدن را نباید پوشاند؛ زیرا باد بهاری با بدن، همان کاری را میکند که با درختان میکند. در رمضان، با خواب و خوردن بیجا، نباید جان را از این بادهای رحمت الهی بپوشانیم؛ زیرا رحمت الهی در رمضان با جان ما همان کاری را میکند که با جان پیامبر ص و اهلبیت ع میکرد.
بهار، عمرش کوتاست و خوشا به حال استفادهکنندگان از قرآن و رمضان نیز یک ماه بیشتر نیست! که
اوقات خوش آن بود که با دوست به سر رفت.... باقی همه بیحاصلی و بیخبری بود.
خوش بود لب آب و گل و سبزه و نسرین... افسوس که آن گنج روان رهگذری بود.
💠💠💠
سلیمانی یا اصلانی بودنت، مهم نیست!
🔸مهم این است که نمیری و شهید شوی؛ چند سالگی مهم نیست!
🔸مهم این است که با زبان خشکِ روزه دار مانند اربابت ابا عبدالله شهید شوی؛ کربلا یا مشهدالرضا بودنش، مهم نیست!
🔸مهم این است که دشمنان اهل بیت تو را شهید کنند؛ قرن یکم یا چهاردهم بودنش، مهم نیست!
🔸مهم این است که در کنار امامت شهید شوی؛ کنار امام زنده یا در حرمش، مهم نیست.
🔸مهم این است که یک شقی به خاطر تفکرات شیعی تو را شهید کند؛ افغانی یا ایرانی بودن آن شقی مهم نیست!
🔸مهم این است که قاتلت دشمن اهل بیت باشد؛ اموی یا وهابی بودنش مهم نیست.
🔸مهم این است که در راه خدمت به مردم حاشیه نشین، شهید شوی؛ حرفهای دیگران که مهم نیست!
🔸مهم این است که در لباس نوکریِ دین، شهید شوی؛ عبای روحانیت یا لباس نظامی بودنش مهم نیست!
🔸مهم این است که شهید باشی تا شهید شوی؛ حججی و سلیمانی یا اصلانی بودنت، مهم نیست!
🌹تقدیم به شهید جهاد فرهنگی، حجت الاسلام #اصلانی
🔹دانلود مقاله پژوهشی فقهی
🔹محافظت از اطلاعات در فرایند تعلم و روشهای آن از منظر فقه تربیتی
🔸چکیده مقاله:
از مسائل مهم فرایند تعلّم و از نیازهای اساسی جامعه، حفاظت و تثبیت اطلاعات، معلومات و علوم است. در این مقاله، با روش توصیفی و تحلیل اجتهادی مصطلح، به بررسی فقهی محافظت از اطلاعات پرداخته شده است. این مسئله، از دو بُعد محافظت برای خود و برای دیگران و همچنین روشهای بیانشده آن در روایات، بررسی شد.
هدف، توجه دادن به اهمیت، حکم و راهکارهای این مسئله برای اهل علم و مسئولان مربوط در حوزههای گوناگون دانش است. مهمترین نتایج چنین است که حفظ علوم و اطلاعات، رجحان و استحباب دارد؛ اما ممکن است در مواردی برای برخی یا نسبت به برخی علوم، وجوب داشته باشد. برپایه لزوم حفظ نظام جامعه اسلامی، محافظت از علوم و اطلاعات مورد نیاز جامعه، واجب کفایی است؛ اما ممکن است در شرایطی برای حکومت، این وجوبْ عینی شود. در ادله، به دو نوع روش محافظت از دانش توجه شده است: روشهای انسانی، مانند مباحثه و تدریس و روشهای ابزاری، مانند کتابت و ثبت آن. مناط حکم بیانشده در این مباحث، محافظت است و هر روشی که امروزه و در آینده، ذیل این عنوان قرار بگیرد، همان حکم را دارد.
🔸دانلود رایگان کل مقاله:
http://mft.journals.miu.ac.ir/article_6656.html
🔹دانلود و مطالعه این مقاله که در مجله رده B چاپ شده است، کمک میکند تا با پژهش فقهی در مسائل روز آشنا شوید.
🌹تقدیم به شهیدان محمد اصلانی و محمدصادق دارایی.
🔹@feqahat
فقه مدرسه ۱۶.mp3
23.71M
🔹#فقه_مدرسه جلسه 16
🔸مدیریت انسانی: محور نخست. انتخاب معلم شایسته و دارای صلاحیت (صالح).
🔸شاخصههای معلم در دو بعد باید مورد توجه شود:تربیت معلم و ارزیابی و انتخاب معلم.
🔸صلاحیتهای معلم دو بعد دارد: صلاحیتهای شخصیتی؛ صلاحیتهای حرفهای.
🔸احکام انتخاب معلم بر اساس این حالات تفاوت دارد:
▫️معلمی که تاثیر دارد یا ندارد؛ تاثیر مثبت دارد یا منفی؛ تاثیر حتمی دارد یا احتمالی؛ تاثیر بر امر پایهای و الزامی است یا امور ثانوی و رجحانی.
🔹حالات انتخاب معلم و استاد"
🔸الف) انتخاب معلمی که اثر مثبت بر متعلم دارد.
▫️یکم. آیه و روایات دقت در انتخاب معلم
1. آیه سوره عبس آیه 24: ((فَلْيَنْظُرِ الْإِنْسانُ إِلى طَعامِه)). ذیل این آیه در روایاتی آمده است:...((فَلْيَنْظُرِ الْإِنْسانُ إِلى طَعامِهِ)) قَالَ قُلْتُ مَا طَعَامُهُ قَالَ «عِلْمُهُ الَّذِي يَأْخُذُهُ عَمَّنْ يَأْخُذُهُ». الكافي، ج1، ص49
انتخاب معلم صالح، حکم طریقی دارد؛ نه نفسی. زیرا آن ضلالت یا هدایت حکم دارد. معلم طریق آن است. این دلیل شامل انتخاب معلم صالح برای تمام علوم حتی معلم فیزیک و شیمی میشود. زیرا آن ا نیز مبانی جهانی بینی دارند و معلم آن علوم نیز شامل این دستور میشوند. حتی معلم هنر. آن معلمی که هنر سکولار را تدریس میکند یا مانند آوینی، هنر را برای خدا میخواهد، طعام فکری به متعلم میدهند. اما ادله دیگر، منصرف به معلم علم دینی است.
🔹@feqahat
فقه فرهنگی
🔹#فقه_مدرسه جلسه 16 🔸مدیریت انسانی: محور نخست. انتخاب معلم شایسته و دارای صلاحیت (صالح). 🔸شاخصههای
2. مرسله یکم از رسول خدا
قَالَ النَّبِيُّ ؟ص؟ « ... تَقَرَّبُوا إِلَى عَالِمٍ يَدْعُوكُمْ إِلَى التَّوَاضُعِ مِنَ الْكِبْرِ وَ مِنَ الرِّيَاءِ إِلَى الْإِخْلَاصِ وَ مِنَ الشَّكِّ إِلَى الْيَقِينِ وَ مِنَ الرَّغْبَةِ إِلَى الزُّهْدِ وَ مِنَ الْعَدَاوَةِ إِلَى النَّصِيحَةِ وَ لَا يَصْلُحُ لِمَوْعِظَةِ الْخَلْقِ إِلَّا مَنْ جَاوَزَ هَذِهِ الْآفَاتِ بِصِدْقِهِ وَ أَشْرَفَ عَلَى عُيُوبِ الْكَلَامِ وَ عَرَفَ الصَّحِيحَ مِنَ السَّقِيمِ وَ عِلَلَ الْخَوَاطِرِ وَ فِتَنَ النَّفْسِ وَ الْهَوَى». مصباح الشريعة، ص21.
از این روایت، با الغای خصوصیت از عناوین گفته شده، عنوان کلی معلم رشد دهنده و دارای صلاحیت اخلاقی را برداشت کنیم. البته اصل بر موضوعیت عناوین است.
3. مرسله دوم از رسول خدا
رسول اللّه؟صل؟ «إنَّ هذَا العِلمَ دينٌ فَانظُروا عَمَّن تَأخُذونَ دينَكُم». ( سیوطی، الجامع الصغیر في أحادیث البشیر النذیر، ج 1، ص 384)
4. روایت هشام بن حکم
أَبُو عَبْدِ اللَّهِ الْأَشْعَرِيُّ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِنَا رَفَعَهُ عَنْ هِشَامِ بْنِ الْحَكَمِ قَالَ قَالَ لِي أَبُو الْحَسَنِ مُوسَى بْنُ جَعْفَرٍ؟ع؟ يَا هِشَام... لَا عِلْمَ إِلَّا مِنْ عَالِمٍ رَبَّانِي الكافي، ج1، ص1.
5. روایات انتخاب دوست و هم نشین صالح، که به اولویت در مورد معلم، قابل استفاده است.
نتیجه: انتخاب معلم دارای صلاحیت شخصیتی و فکری، رجحان دارد.
🔸ب) انتخاب معلمی که اثر قطعی منفی بر امور پایهای و الزامی دارد
انتخاب معلمی که تاثیر منفی قطعی دارد بر عقاید و پایههای انجام واجب و محرم متعلم، بهقطع حرام است. معلمی که به انجام واجبات و محرمات دانشجو آسیب میزند: آسیب اخلاقی، اعتقادی و عملی در این سطح. از جمله ادله این حرمت، مقدمیت این انتخاب در انجام آن محرمات است؛ چون مقدمه حرام میشود. البته گاهی تزاحم پیدا میکند با اهداف دیگر که باید در جلسه بعد بررسی گردد. ان شاء الله.
عَلِی بْنُ إِبْرَاهِیمَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عِیسَى عَنْ یونُسَ رَفَعَهُ قَالَ: قَالَ لُقْمَانُ لِابْنِهِ یا بُنَی اخْتَرِ الْمَجَالِسَ عَلَى عَینِكَ فَإِنْ رَأَیتَ قَوْماً یذْكُرُونَ اللَّهَ جَلَّ وَ عَزَّ فَاجْلِسْ مَعَهُمْ فَإِنْ تَكُنْ عَالِماً نَفَعَكَ عِلْمُكَ وَ إِنْ تَكُنْ جَاهِلًا عَلَّمُوكَ وَ لَعَلَّ اللَّهَ أَنْ یظِلَّهُمْ بِرَحْمَتِهِ فَیعُمَّكَ مَعَهُمْ وَ إِذَا رَأَیتَ قَوْماً لَا یذْكُرُونَ اللَّهَ فَلَا تَجْلِسْ مَعَهُمْ فَإِنْ تَكُنْ عَالِماً لَمْ ینْفَعْكَ عِلْمُكَ وَ إِنْ كُنْتَ جَاهِلًا یزِیدُوكَ جَهْلًا وَ لَعَلَّ اللَّهَ أَنْ یظِلَّهُمْ بِعُقُوبَةٍ فَیعُمَّكَ مَعَهُمْ. الكافي، ج1، ص39.
این روایت را اگر امام معصوم نقل کردهاند یا قرآن از لقمان نقل کند، قابل برداشت فقهی است. زیرا آن کلمات به انتخاب شارع بیان شده است.
🔸ج) انتخاب معلمی که اثر احتمالی منفی بر امور پایهای و الزامی دارد. دلیل حرمت این انتخاب، قاعده وجوب دفع ضرر محتمل است.
🔸د) انتخاب معلمی که اثر قطعی منفی بر امور ثانوی و رجحانی دارد. ازآنجا که ترک انتخاب این معلم، مقدمه عدمی انجام امور ثانوی و رجحانی است، عدم انتخاب این معلم، مستحب است.
🔸ه) انتخاب معلمی که اثر احتمالی منفی بر امور ثانوی و رجحانی دارد. همانگونه که بیان شد، حکم عقل در این موارد، بر استحباب دفع ضرر محتمل در امور ثانوی و رجحانی است. درنتیجه مستحب است چنین معلمی انتخاب نگردد.
🔹@feqahat
🔸احسنت به آن طرح، به آقامیری، به علیرضا خمسه
▫️ماجرا از این اینجاشروع شد:
پارکی را در تهران، دیوار کشی کردند تا پارک ویژه بانوان شود. کار بسیار خوبی که سالهاست انجام شده است تا بانوان آنجا راحت باشند.
▫️اما
تصاویر این کار خوب، طوری دیگر در تلویزیون ملکه اینگلیس (بیبیسی)، بن سلمان (ایران اینترنشنال) و کیوان عباسی بهایی ـ اسرائیلی (من و تو) پخش شد. آنها گفتند در بوستانها دارند بین زنها و مردها دیوار میکشن! گوشها با این حرف آشناست! یعنی همان تهمتی که در دوران انتخابات به قالیباف و طبیعتا رییسی زده شده بود که اگر اینها بیایند، بین زن و مرد دیوار میکشند!
بماند که معلوم شد این حرف چه کسی بود! کلی تحلیل هم بافتند که اگر این کار را انجام دهند چه بر سر زنان میآید!
راهش را هم خوب بلد هستند. افراد معروف را احساسی میکنند که آنها نیز موضع بگیرند.
آقای علیرضا خمسه عکسی شبیه زنان از خودش منتشر میکند و مینویسد: من چون نمیتوانستم پارکم را عوض کنم، جنسیتم را عوض کردم!
▫️اما در اقدامی بسیار درست، سید محمد آقا میری عضو شورای شهر تهران، با علیرضا خمسه تماس میگیرد و طرح خوب بوستان مادر و کودک را برای ایشان توضیح میدهد و از ایشان برای افتتاحیه این بوستان دعوت میکند.
آقای علیرضا خمسه هم قبول میکند و در صفحه خودش، حرفش را اصلاح میکنم.
▫️احسنت به آن طرح، به آقامیری، به علیرضا خمسه.
باید یاد بگیریم، تبیین و جهاد تبیین، ضد انقلاب خواندن کسی که شبهه دارد نیست! راه درست، تبیین و شفافسازی است.
#یادداشت
#جهاد_تبیین
🔹@feqahat
💢 مدرسه بهاره فقه تربیتی:
فصل دوم «فقه تربیتی و نیازهای تربیتی جامعه اسلامی»
✅ با حضور و اشراف علمی حضرت آیت الله اعرافی
🔹 ویژه طلاب و دانشجویان ارشد رشتههای مرتبط.
💻 جلسات به صورت غیر حضوری(مجازی) برگزار میگردد.
🔻 مزایا:
🔹 صدور گواهی معتبر؛
🔹 ارایه بسته محتوایی دیجیتال؛
🔹 راهنمایی پایاننامه شرکت کنندگان و مشاوره علمی برخط.
📆 ثبتنام: 15 فروردین تا 15 اردیبهشت
📳 ثبتنام و پاسخگویی:
09053550619
02537748540
⭕️لطفا تماس در ساعت اداری.
♨️ ثبتنام در دوره برای شرکتکنندگان در مدرسه پاییزه و معرفی شدگان از مؤسسات همکار (لوگوی آنها در پوستر هست)، رایگان است.
_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_
#فقه_تربیتی
#دوره_آموزشی
🌐کسب اطلاعات بیشتر:
▶️https://b2n.ir/q14069
💠کانال مدرسه مجازی در ایتا و دریافت پیشنهادات:
▶️ @feqhe_tarbiati
▶️https://eitaa.com/feqhe_tarbiati
فقه مدرسه ۱۷.mp3
21.73M
🔹مدیریت انسانی در مدرسه: #فقه_مدرسه
🔸احترام به معلم
🔸احترام به معلم نه تنها موجب بالارفتن بهرهوری آموزشی میشود که وظیفه شرعی است.
🔸عنوان احترام از عناوین مختلف در روایات برداشت شده است.
▫️ریشه احترام «حرم» به معنای منع شده است. درنتیجه حریم، به معنای حدودی است که ورود بیش از آن منع شده است و رعایت محدودهای است که رعایت آن لازم است. حریم نیز به معنای نگاهداشت حقوق و حدود افراد و اشیا است.
🔹ادله
🔸الف) عبارتی از رساله حقوق
رَوَى إِسْمَاعِيلُ بْنُ الْفَضْلِ عَنْ ثَابِتِ بْنِ دِينَارٍ عَنْ سَيِّدِ الْعَابِدِينَ عَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ ؟عهما؟ قَالَ «... وَ حَقُ سَائِسِكَ بِالْعِلْمِ التَّعْظِيمُ لَهُ وَ التَّوْقِيرُ لِمَجْلِسِهِ وَ حُسْنُ الِاسْتِمَاعِ إِلَيْهِ وَ الْإِقْبَالُ عَلَيْهِ وَ أَنْ لَا تَرْفَعَ عَلَيْهِ صَوْتَكَ وَ لَا تُجِيبَ أَحَداً يَسْأَلُهُ عَنْ شَيْءٍ حَتَّى يَكُونَ هُوَ الَّذِي يُجِيبُ وَ لَا تُحَدِّثَ فِي مَجْلِسِهِ أَحَداً وَ لَا تَغْتَابَ عِنْدَهُ أَحَداً وَ أَنْ تَدْفَعَ عَنْهُ
إِذَا ذُكِرَ عِنْدَكَ بِسُوءٍ وَ أَنْ تَسْتُرَ عُيُوبَهُ وَ تُظْهِرَ مَنَاقِبَهُ وَ لَا تُجَالِسَ لَهُ عَدُوّاً وَ لَا تُعَادِيَ لَهُ وَلِيّاً فَإِذَا فَعَلْتَ ذَلِكَ شَهِدَتْ لَكَ مَلَائِكَةُ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ بِأَنَّكَ قَصَدْتَهُ وَ تَعَلَّمْتَ عِلْمَهُ لِلَّهِ جَلَّ وَ عَزَّ اسْمُهُ لَا لِلنَّاس». من لا يحضره الفقيه، ج2، ص620.
رساله حقوق به سندهای متعددی در منابع روایی آمده اما سند نجاشی به آن صحیح است. رجال النجاشی، ص116
🔹@feqahat
فقه فرهنگی
🔹مدیریت انسانی در مدرسه: #فقه_مدرسه 🔸احترام به معلم 🔸احترام به معلم نه تنها موجب بالارفتن بهرهوری آ
▫️«سائس» کسی است که به سیاست و ریاست دیگران مشغول است. سَائِسِكَ بِالْعِلْمِ، کسی است که ریاست و مدیریت علمی متعلم را در دست دارد که مصداق بارز آن معلم است.
▫️«التَّعْظِيمُ» به معنای بزرگداشت افراد است. «التَّوْقِيرُ» توقیر به معنای برخورد همراه با آرامش و بزرگداشت است.
کلمه حق واژهای است که دلالت اولیه آن بر وجوب است؛ اما (حَقُ سَائِسِكَ ..) به مناسبات حکم و موضوع دراینجا دلالت بر استحباب دارد.
🔸ب) روایت سلیمان بن جعفر
عَلِيُّ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ سُلَيْمَانَ بْنِ جَعْفَرٍ الْجَعْفَرِيِّ عَمَّنْ ذَكَرَهُ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ؟ع؟ قَالَ كَانَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ ؟ع؟ يَقُولُ «إِنَ مِنْ حَقِ الْعَالِمِ أَنْ لَا تُكْثِرَ عَلَيْهِ السُّؤَالَ وَ لَا تَأْخُذَ بِثَوْبِهِ وَ إِذَا دَخَلْتَ عَلَيْهِ وَ عِنْدَهُ قَوْمٌ فَسَلِّمْ عَلَيْهِمْ جَمِيعاً وَ خُصَّهُ بِالتَّحِيَّةِ دُونَهُمْ وَ اجْلِسْ بَيْنَ يَدَيْهِ وَ لَا تَجْلِسْ خَلْفَهُ وَ لَا تَغْمِزْ بِعَيْنِكَ وَ لَا تُشِرْ بِيَدِكَ وَ لَا تُكْثِرْ مِنَ الْقَوْلِ قَالَ فُلَانٌ وَ قَالَ فُلَانٌ خِلَافاً لِقَوْلِهِ وَ لَا تَضْجَرْ بِطُولِ صُحْبَتِهِ فَإِنَّمَا مَثَلُ الْعَالِمِ مَثَلُ النَّخْلَةِ تَنْتَظِرُهَا حَتَّى يَسْقُطَ عَلَيْكَ مِنْهَا شَيْءٌ». الكافي، ج1 ؛ ص37
▫️ارسال در سند این روایت (عَمَّنْ ذَكَرَهُ)، سبب ضعف آن گردیده است. درنتیجه دلیل مستقل نیست و مؤید روایت پیشین است.
🔸از آداب بیان شده عنوان کلی احترام به معلم را میتوان برداشت کرد. در این دو دلیل، بیان شد، سه دسته احترام را دربر میگیرد: رفتاری، گفتاری و علمی.
▫️نکته: این ادله دلالت بر این دارد که استحباب دارد که دانش آموز با معلم با احترام برخورد کند. اما نشان میدهد نظام آموزشی و اخلاقی باید به گونهای باشد که دانشآموز به این برسد که احترام معلم باید رعایت شود.
▫️ادله ملازمه ندارد بر اینکه نظام آموزشی برای آموزش به دانش آموز وظیفه دارد.
🔸ج) اعانه بر بر
حال که معلوم شد، احترام دانش آموز در برابر معلم، رجحان دارد، درنتیجه بر است. بنابراین، آموزشی علمی و عملی احترام به معلم در نظام آموزش و پرورش، اعانه بر بر است.
🔸نکته:
عنوان کلی رجحان احترام به معلم و آموزش احترام معلم به دانش آموزان، در هر زمان ممکن است مصداق جدیدی پیدا کند و همه آنها را شامل میشود و محدود به موارد بیان شده در روایات نیست.
این ادله منصرف به معلم دینی و عام دینی است. همانگونه که بیان شد. زیرا کلمه علم منصرف به علم دینی است. بنابراین درباره احترام به معلم دینی یا معلمی است که تاثیر دینی دارد. اما ادله احترام به معلم شیمی و فیزیک، ادله تشکر از مخلوقات است که در جلسه بعدی بررسی میشود. زیرا بر اساس ادله تشکر از هر کسی که خیری به انسان میرساند باید تشکر کرد و ادله عام است.
🔹@feqahat