فقه فرهنگی
🔹#فقه_مدرسه جلسه یکم 🔸پیشینه: فقه تعلم و مدرسه، چندان پیشینه فقهی ندارد. حتی اگر فقها درباره آن کار
🔹منظومه مسائل فقهی مدیریت مدرسه (فقه آموزش و پروش)
🔸نهاد آموزشی و فرهنگی بودن مدرسه
ارتباط نهاد آموزشی با دیگر نهادهای فرهنگی و تربیتی. مانند ارتباط با نهاد خانواده.
رابطه مراکز آموزشی با وظایف تربیتی حکومت اسلامی: استقلال یا وابستگی مالی مراکز آموزشی به دولت.
🔸برنامه ریزی درسی:
تقسیم بندی علوم. برنامه ریزی سنی: محوریت بر جوانی، اتقان، علم نافع و مسئله محور، سرعت، اغتنام فرصت، تانی و تثبت، زمینه سازی، روشهای آموزشی
🔸مدیریت آموزشی:
زمینه سازی، دفع و رفع موانع تعلم، محافظت از علوم و دادهها.
🔸مدیریت مالی:
امور مالی آموزشی مانند اجرت معلم،
شخصیت حقوقی مراکز آموزشی و احکام آن
مالکیت مرکز آموزشی و مشروعیت تصرفات مدیر
بررسی مصرف وجوهات شرعی در مراکز آموزشی
خصوصیسازی و پولی سازی مراکز آموزشی
🔸مدیریت انسانی:
▫️ناظر به معلم: انتخاب معلم شایسته، اخلاص، احترام معلم و تواضع در برابر او، تشکر از معلم، ملازمت،
▫️ناظر به دانش آموز: تواضع، تغذیه و گرسنگی، تربیت حرفهای پرسشگری، پرهیز از تعنت و عدم جدال، مسئله یابی، محافظت از آموخته ها و انتقال به آیندگان. الزام و اجبار در تربیت دینی در مراکز آموزشی: در اصل آموزش، در دروس.
▫️مدیریت عمومی منابع انسانی
بررسی تفکیک جنسیتی در مراکز آموزشی
حریم خصوصی در مراکز آموزشی : بررسی حد مجاز دخالت در حریم خصوصی متربیان
تنبیه و مجازات در مراکز آموزشی
بررسی حکم فقهی تقلب در امتحانات
🔹@feqahat
فقه مدرسه ۲.mp3
21.98M
🔹جلسه دوم #فقه_مدرسه.
🔸محور یکم. برنامه ریزی درسی
🔸1. برنامه ریزی سنی
1ـ1. روایات سبع سنین
اول. موثقه یعقوب بن سالم
... عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ؟ع؟ قَالَ «الْغُلَامُ يَلْعَبُ سَبْعَ سِنِينَ وَ يَتَعَلَّمُ الْكِتَابَ سَبْعَ سِنِينَ وَ يَتَعَلَّمُ الْحَلَالَ وَ الْحَرَامَ سَبْعَ سِنِينَ». الكافي، ج6، ص47.
دوم. روایت یونس بن یعقوب
... عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ؟ع؟ قَالَ «أَمْهِلْ صَبِيَّكَ حَتَّى يَأْتِيَ لَهُ سِتُّ سِنِينَ ثُمَّ ضُمَّهُ إِلَيْكَ سَبْعَ سِنِينَ فَأَدِّبْهُ بِأَدَبِكَ فَإِنْ قَبِلَ وَ صَلَحَ وَ إِلَّا فَخَلِّ عَنْهُ». الكافي، ج6، ص47.
سوم. مرسله شیخ صدوق
قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ ؟ع؟ يُرَبَّى الصَّبِيُّ سَبْعاً وَ يُؤَدَّبُ سَبْعاً وَ يُسْتَخْدَمُ سَبْعاً وَ مُنْتَهَى طُولِهِ فِي ثَلَاثٍ وَ عِشْرِينَ سَنَةً وَ عَقْلِهِ فِي خَمْسٍ وَ ثَلَاثِينَ سَنَةً وَ مَا كَانَ بَعْدَ ذَلِكَ فَبِالتَّجَارِبِ. من لا يحضره الفقيه، ج3، ص493.
چهارم. روایت يونسبنعبدالرحمن
... عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: دَعِ ابْنَكَ يَلْعَبُ سَبْعَ سِنِينَ وَ أَلْزِمْهُ نَفْسَكَ سَبْعاً فَإِنْ أَفْلَحَ وَ إِلَّا فَإِنَّهُ مِمَّنْ لَا خَيْرَ فِيهِ. الكافي، ج6، ص46.
پنجم. مرسله رسول الله
قَالَ وَ قَالَ النَّبِيُّ ص الْوَلَدُ سَيِّدٌ سَبْعَ سِنِينَ وَ عَبْدٌ سَبْعَ سِنِينَ وَ وَزِيرٌ سَبْعَ سِنِينَ فَإِنْ رَضِيتَ خَلَائِقَهُ لِإِحْدَى وَ عِشْرِينَ سَنَةً وَ إِلَّا ضُرِبَ عَلَى جَنْبَيْهِ فَقَدْ أَعْذَرْتَ إِلَى اللَّهِ. وسائل الشيعة، ج21، ص476.
🔹@feqahat
فقه فرهنگی
🔹جلسه دوم #فقه_مدرسه. 🔸محور یکم. برنامه ریزی درسی 🔸1. برنامه ریزی سنی 1ـ1. روایات سبع سنین اول. مو
🔹نکات در مورد 7 سال نخست:
🔸در هفت سال نخست برپایه سیره و برخی روایات دیگر و دیدگاه کارشناسان درباره اهمیت این دوره، باید فعالیت فرهنگی و تربیت داشت؛ اما بر پایه بازی و بدون آموزش مستقیم. رها کردن فرزند به معنای برنامه آموزشی رسمی نداشتن است؛ نه رها کردن از تربیت.
🔸نکته فقهی: آیا مصادیق جدید بازی شامل یلعب در روایت میشود؟ برای نمونه بازیهای دیجیتال شامل عنوان لعب میشود؟
پرسش اصلی: آیا در موضوعات مستحدثه میتوان به اطلاق و عمومات تمسک کرد؟
ممکن است گفته شود: لفظ بازی که در ادله آمده، شامل مصادیق جدید نمیشود. یا حضرت، در مقام بیان مصادیق جدید نیست. برای مثال بازی کامپوتری شامل حکم لعب در روایات نمیشود.
🔸پاسخ:
1. تمسک به اطلاق در مسائل مستحدثه صحیح است.
2. پاسخ دوم این است که این مصادیق جدید بازی حتی اگر در اطلاق ادله نباشند؛ یعنی حتی اگر شامل کلمه لعب در روایات نگردد، همان مناط را دارند که سرگرمی و تفریح است. درنتیجه همان حکم را دارند.
🔹@feqahat
فقه مدرسه ۳.mp3
25.12M
🔹#فقه_مدرسه جلسه سوم.
🔹حکم برداشتی از روایات سبع سنین:
🔸در دوره هفت سال اول: برنامهها با محوریت بازی و سرگرمی؛
🔸در دوره هفت سال دوم: حالت دستور پذیری مستقیم میتوان داشت؛ قالب همراهی و اردویِ مربی محور، بهترین روش در این دوران است (أَلْزِمْهُ نَفْسَكَ). اما اردو به علت هزینههای آن، از برنامههای آموزش و پروش حذف شده است. تعلم در این دوران نباید خشک و استدلالی باشد. آموزش قرآن در این دوران باید انجام گیرد و محور آموزش باشد.
در این دوران دختر و پسر را میتوان امر به نماز کرد. اما حداقلی از احکام به آنها بیان شود.
🔸در دوره هفت سال سوم: برنامههای استدلالی در این دوران محور باشد؛ هرچند در قالب گعده و گفتگو. در قالب برخورد وزارتی؛
روایت یعقوب، خبری اما در مقام انشاست. درنتیجه انشایی و مولوی و دلالت بر رجحان مطلق دارد. مراتبی از تعلیم حلال و حرام، بر پدر و مادر واجب است؛ اما چون واجب کفایی است، اگر کسی دیگر به فرزند آنها را آموزش دهند، از عهده والدین برداشته میشود.
▫️این روایت علاوه بر بعد فقهی، دارای بعد روانشناختی است و دختر و پسر را شامل میشود. همچنین مخاطب این روایات خود مربی و متربی میتواند باشد.
🔸نکته: برداشت فقهی اگر از یک لفظ و تصریح نباشد، دلیل لبی است که باید به قدر متیقین اکتفا کرد. قدر متیقن آموزش در دوره دوم، برای دختری که به سن تکلیف رسیده، حداقلی از احکامی است که نیازدارد؛ اما جزئیات مسائل پیچیده فقهی در هفت سال سوم.
🔹@feqahat
🔹روایات «علیکم بالأحداث»
از جمله ادلهای که ممکن است به آن استشهاد شود، مجموعه روایاتی است که در آنها سفارش ویژه به دوره جوانان شده است؛ با عنوان کلی «علیکم بالأحداث».
🔸یکم. صحیحه اسماعیل بن عبدالخالق
... سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ؟ع؟ يَقُولُ لِأَبِي جَعْفَرٍ الْأَحْوَلِ وَ أَنَا أَسْمَعُ أَتَيْتَ الْبَصْرَةَ فَقَالَ نَعَمْ قَالَ كَيْفَ رَأَيْتَ مُسَارَعَةَ النَّاسِ إِلَى هَذَا الْأَمْرِ وَ دُخُولَهُمْ فِيهِ قَالَ وَ اللَّهِ إِنَّهُمْ لَقَلِيلٌ وَ لَقَدْ فَعَلُوا وَ إِنَّ ذَلِكَ لَقَلِيلٌ فَقَالَ «عَلَيْكَ بِالْأَحْدَاثِ فَإِنَّهُمْ أَسْرَعُ إِلَى كُلِّ خَيْر». محمد بن يعقوب كلينى، الكافي، ج8، ص93.
🔸دوم. روایت محمد بن مسلم
... أَبُو جَعْفَرٍ ؟ع؟ «لَوْ أُتِيتُ بِشَابٍّ مِنْ شَبَابِ الشِّيعَةِ لَا يَتَفَقَّهُ لَأَدَّبْتُهُ». احمد بن محمد بن خالد برقى، المحاسن، ج1، ص228.
🔸سوم. مرسلهای از امیر مؤمنان
إِنَّمَا قَلْبُ الْحَدَثِ كَالْأَرْضِ الْخَالِيَةِ مَا أُلْقِيَ فِيهَا مِنْ شَيْءٍ قَبِلَتْهُ فَبَادَرْتُكَ بِالْأَدَبِ قَبْلَ أَنْ يَقْسُوَ قَلْبُكَ وَ يَشْتَغِلَ لُبُّك. محمد بن حسين شريف الرضي، نهج البلاغة، ص393.
🔸چهارم. مرسله جمیل بن دراج
... عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ؟ع؟ قَالَ «بَادِرُوا أَوْلَادَكُمْ بِالْحَدِيثِ قَبْلَ أَنْ يَسْبِقَكُمْ إِلَيْهِمُ الْمُرْجِئَة». محمد بن يعقوب كلينى، الكافي، ج6، ص47.
🔸در این روایات امر وجود دارد که به مناسبت حکم و موضوع دلالت بر استحباب مؤکد دارد که محور برنامهریزیها را جوانان قرار دهید. ممکن است بیان شود اولویت دادن جوانان در فعالیتهای فرهنگی واجب است.
🔸سازمان تبلیغات، نهاد نمایندگی، نماز جمعه و ...، باید مخاطب محوری و اصلی در برنامهریزی را جوانان بدانند.
🔸در روایات نوجوانی نیست و از 14 سالگی تا 35 سالگی، جوانی گفته شده است.
🔹@feqahat
نهاد حاکمیت و تزاحم وظایف آن در تربیت با حریم شخصی.pdf
473.5K
📚 فایل نهاد حاکمیت و تزاحم وظایف آن در تربیت با #حریم_شخصی
✅ پیشنهاد استاد عجمی برای تکمیل مباحث
استاد عجمی ج1.mp3
36.93M
✅ مدرسه پائیزه 《فقه تربیتی و نیازهای تربیتی جامعه اسلامی》
🔹 حجت الاسلام هادی عجمی؛ نهاد حاکمیت و تزاحم وظایف آن در تربیت با حریم شخصی
🎙صوت جلسه اول - قسمت اول
استاد عجمی ج2.mp3
42.03M
✅ مدرسه پائیزه 《فقه تربیتی و نیازهای تربیتی جامعه اسلامی》
🔹 حجت الاسلام هادی عجمی؛ نهاد حاکمیت و تزاحم وظایف آن در تربیت با حریم شخصی
🎙صوت جلسه اول - قسمت دوم
استاد عجمی ج3.mp3
41.65M
✅ مدرسه پائیزه 《فقه تربیتی و نیازهای تربیتی جامعه اسلامی》
🔹 حجت الاسلام هادی عجمی؛ نهاد حاکمیت و تزاحم وظایف آن در تربیت با حریم شخصی
🎙صوت جلسه دوم - قسمت اول
استاد عجمی ج4.mp3
47.81M
✅ مدرسه پائیزه 《فقه تربیتی و نیازهای تربیتی جامعه اسلامی》
🔹 حجت الاسلام هادی عجمی؛ نهاد حاکمیت و تزاحم وظایف آن در تربیت با حریم شخصی
🎙صوت جلسه دوم - قسمت دوم
📝#یادداشت
🔹الگوی استکبار ستیزی
🔸« كتاب الغيبة» اثر شيخ طوسى، از برجستهترين چهرههاى علمى جهان تشيع و شخصيت مورد اعتماد شيعه در قرن پنجم هجرى است( 385- 460 ق).
اين كتاب، به زبان عربى و در باره غيبت امام زمان( عج) و مسائل مربوط به آن است. اين كتاب، از بهترين كتابهايى است كه توسط علماى شيعه، در باره امام زمان( عج)، نگاشته شده و شامل بهترين دلايل عقلى و شرعى بر وجود امام زمان و غيبت و ظهور آن حضرت در آخر الزمان است.
فصل سوم این کتاب نامههای امام زمان به شیعیان آمده است.
🔸در یکی از این نامهها مینویسند:
🔹ما امتحان شدیم به درگیری با ظالمى درشتخوى و گمراه، کسی كه پيرو هوى و هوس و مخالف پروردگارش است. او چيزى را ادعا میکند که متعلّق به او نيست مىكند. او ظالمى و غاصب است. منكر حقّ كسى شده كه از طرف خدا مفروض الطّاعه است. اما دخت گرامى رسول خدا صلّى اللَّه عليه و آله الگوى خوبى براى من است!
نکته: یعنی امام زمان عج در مبارزه با ظالمان که از وظایف مهم امامت است، الگوی خویش را ظلم ستیزی حضرت زهرا س قرار میدهند!
وَ لَوْ لَا مَا عِنْدَنَا مِنْ مَحَبَّةِ صَلَاحِكُمْ وَ رَحْمَتِكُمْ وَ الْإِشْفَاقِ عَلَيْكُمْ لَكُنَّا عَنْ مُخَاطَبَتِكُمْ فِي شُغُلٍ فِيمَا قَدِ امْتُحِنَّا بِهِ مِنْ مُنَازَعَةِ الظَّالِمِ الْعُتُلِ الضَّالِّ الْمُتَتَابِعِ فِي غَيِّهِ الْمُضَادِّ لِرَبِّهِ الدَّاعِي مَا لَيْسَ لَهُ الْجَاحِدِ حَقَّ مَنِ افْتَرَضَ اللَّهُ طَاعَتَهُ الظَّالِمِ الْغَاصِبِ وَ فِي ابْنَةِ رَسُولِ اللَّهِ ص لِي أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ وَ سَيُرْدِي الْجَاهِلَ رَدَاءَةُ عَمَلِهِ وَ سَيَعْلَمُ الْكَافِرُ لِمَنْ عُقْبَى الدَّارِ عَصَمَنَا اللَّهُ وَ إِيَّاكُمْ مِنَ الْمَهَالِكِ وَ الْأَسْوَاءِ وَ الْآفَاتِ وَ الْعَاهَاتِ كُلِّهَا بِرَحْمَتِهِ فَإِنَّهُ وَلِيُّ ذَلِكَ وَ الْقَادِرُ عَلَى مَا يَشَاءُ وَ كَانَ لَنَا وَ لَكُمْ وَلِيّاً وَ حَافِظاً وَ السَّلَامُ عَلَى جَمِيعِ الْأَوْصِيَاءِ وَ الْأَوْلِيَاءِ وَ الْمُؤْمِنِينَ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَكَاتُهُ وَ صَلَّى اللَّهُ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ تَسْلِيماً.
الغيبة (للطوسي)/ كتاب الغيبة للحجة ؛ النص ؛ ص285
فقه مدرسه ۴.mp3
23.51M
🔹#فقه_مدرسه، جلسه 4
🔸برنامه ریزی درسی: برنامه ریزی سنی:
🔸روایات متعدد توصیه کننده به تحصیل قبل از بزرگسالی، از جمله:
▫️روایت ابوقتاده
أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ؟ع؟، أَنَّهُ قَالَ «لَسْتُ أُحِبُ أَنْ أَرَى الشَّابَ مِنْكُمْ إِلَّا غَادِياً فِي حَالَيْنِ: إِمَّا عَالِماً أَوْ مُتَعَلِّماً، فَإِنْ لَمْ يَفْعَلْ فَرَّطَ، فَإِنْ فَرَّطَ ضَيَّعَ، وَ إِنْ ضَيَّعَ أَثِمَ، وَ إِنْ أَثِمَ سَكَنَ النَّارَ، وَ الَّذِي بَعَثَ مُحَمَّداً ؟صل؟ بِالْحَقِّ». الأمالي، ص303.
سند روایت را حرعاملی آمده و قابل تصحیح است. روایت خبری اما در مقام انشا است. سکن النار و عذاب نشان میدهد که سخن از لزوم یادگیری، علوم الزامی است. اینجا منصرف است....
▫️ مرسله دعائم الإسلام
وَ عَنْهُ عَنْ آبَائِهِ عَنْ رَسُولِ اللَّهِ ؟صل؟ أَنَّهُ قَالَ «مَنْ تَعَلَّمَ الْعِلْمَ فِي شَبَابِهِ كَانَ بِمَنْزِلَةِ النَّقْشِ فِي الْحِجْرِ وَ مَنْ تَعَلَّمَهُ وَ هُوَ كَبِيرٌ كَانَ بِمَنْزِلَةِ الْكِتَابِ عَلَى وَجْهِ الْمَاءِ». دعائم الإسلام، ج1، ص82
در منیة المرید آمده: مَثَلُ الَّذِی یتَعَلَّمُ الْعِلْمَ فِی صِغَرِهِ كَالنَّقْشِ عَلَى الْحَجَرِ .... منية المريد، ص226.
▫️مرسله عيون الحكم
علی ع: مَنْ لَمْ يَتَعَلَّمْ فِي الصِّغَرِ لَمْ يَتَقَدَّمْ فِي الْكِبَر. عيون الحكم و المواعظ، ص463.
▫️ مرسله تاریخ یعقوبی
علی ع : یا مَعشَرَ الفتیان حَصِّنُوا اَعراضَکُم بِالاَدَب و دینَکُم بِالعلمِ. تاريخ اليعقوبي، ج2، ص210.
«الفتیان» دو معنای جوان و جوانمردی دارد؛ اما اینجا، دوره سنی جوانی مراد است.
🔹@feqahat
فقه فرهنگی
🔹#فقه_مدرسه، جلسه 4 🔸برنامه ریزی درسی: برنامه ریزی سنی: 🔸روایات متعدد توصیه کننده به تحصیل قبل از بز
🔸بر اساس دیگر روایات، صغر در این روایات از 7 سالگی تا 14 سالگی است. جوانی از 14 سالگی تا 35 سالگی است.
🔸درباره تعلیم، گفته شده است، دوره صغر و جوانی دوره اصلی است.
🔸به خلاف آنچه شهید مطهری فرمودند که آنچه جامعه اسلامی نیاز دارد، علم دینی است. باید گفت آن علوم مورد نیاز، به عنوان ثانوی رجحان و حتی الزام پیدا میکند اما رجحان به عنوان اولی درباره علم دینی است.
جمع بندی:
🔸در دوران صغر (7 تا 14) تمرکز فعالیتها باید بر برنامه های آموزشی نرم باشد. لذا دوره محوری آموزشی این دوره است.
🔸در دوران جوانی (14 تا 35) مباحث فرهنگی و تعلیمی عقلی محور است. لذا محور برنامه های فرهنگی سازمان ها باید جوانها باشند.
دربرنامه ریزی درسی، استفاده از قرآن و استفاده از شعر و قصه در صغر لازم است. در جوانی، ابتدا احکام و مسائل خودش و بعد به مرور مباحث عقلی باید در برنامهریزی درسی قرار گیرد.
البته اینها امور ثابت هستند و عوامل متغییر وجود دارد.
🔹دیگر نکات بیان شده: این روایات منصرف به چیست؟
یادگیری فیزیک شامل علوم در روایات است؟
علم، حکم طریقی دارد یا نفسی؟
🔹@feqahat
فقه مدرسه ۵_1.mp3
26.44M
🔹#فقه_مدرسه: جلسه پنچم. برنامه ریزی درسی: نظام طبقه بندی علوم
🔹مقدمه کشف نظام رتبه بندی علوم، فهم این است که در روایات، علم به چه معناست؟
🔸کلمه علم در روایات به معنای مطلق علوم (دینی و غیر دینی ) بهکار رفته است: مانند قَالَ علی ؟ع؟: «الْعُلُومُ أَرْبَعَةٌ الْفِقْهُ لِلْأَدْيَانِ وَ الطِّبُّ لِلْأَبْدَانِ وَ النَّحْوُ لِلِّسَانِ وَ النُّجُومُ لِمَعْرِفَةِ الْأَزْمَانِ» (همان، ص40).
اما ادعا این است که کلمه علم در ادله، انصراف دارد به علم دینی؛ به علت کثرت استعمال علم در معنای علم دینی. این کثرت استعمال، قرینه میشود و مانع اجرای مقدمات حکمت و اطلاق گیری میگردد.
🔹روایاتی که علم در آنها به معنای علم دینی است:
🔸1. روایات عمل به علم: مانند: أَحْسَنُ الْعِلْمِ مَا كَانَ مَعَ الْعَمَل. على ليثى واسطى، عيون الحكم و المواعظ، ص121.
🔸2. روایات پاداشهای بیان شده برای تعلم: .... أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ؟ع؟ «مَنْ تَعَلَّمَ الْعِلْمَ وَ عَمِلَ بِهِ وَ عَلَّمَ لِلَّهِ دُعِيَ فِي مَلَكُوتِ السَّمَاوَاتِ عَظِيما» (محمد بن يعقوب كلينى، الکافی، ج 1، ص 35).
🔸3. روایات فریضه بودن تعلم: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ؟صل؟ «طَلَبُ الْعِلْمِ فَرِيضَةٌ عَلَى كُلِ مُسْلِمٍ أَلَا إِنَ اللَّهَ يُحِبُّ بُغَاةَ الْعِلْم» (همان، ص 30).
🔸4. روایات برتری تعلم بر عبادت: ... قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ؟صل؟ «فَضْلُ الْعِلْمِ أَحَبُ إِلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ مِنْ فَضْلِ الْعِبَادَةِ وَ أَفْضَلُ دِينِكُمُ الْوَرَعُ» (محمد بن على، الخصال، ج 1، ص 4).
🔹@feqahat
فقه فرهنگی
🔹#فقه_مدرسه: جلسه پنچم. برنامه ریزی درسی: نظام طبقه بندی علوم 🔹مقدمه کشف نظام رتبه بندی علوم، فهم ای
🔹بنابراین کثرت استعمال در معنای علم دینی دارد و سبب انصراف کلمه علم در روایات به علم دینی میشود؛ مگر در جایی که قرینه باشد بر معنای عام علم.
🔹آیا دیگر علوم، رجحان ندارند؟
🔸پاسخ: دارند؛ با دو راهکاری زیر، علوم غیر دینی هم رجحان پیدا میکنند:
1. دایره انصراف را بزرگتر کنیم: مانند شهید مطهری که هر علمی که به نوعی نیاز جامعه باشد و فریضه شود را علم اسلامی میدانند. مرتضی مطهری، کلیات علوم اسلامی، ج1، (منطق ـ فلسفه)، ص 16 و 17. البته دیدگاه آیت الله جوادی عاملی، تعریفی وسیعتر از علم دینی دارند.
2. علم در روایات و علم راحج را همان تفقه و علم دینی بدانیم؛ اما بر اساس عناوین ثانوی، برخی علوم رحجان پیدا میکنند:مستحب و در مراتبی، واجب. مانند عنوان رفع نیاز جامعه اسلامی، حفظ نظام اجتماعی، عزت اسلامی و نفی سبیل.
به نظر میآید راهکار دوم صحیح باشد. یعنی معنا و محدوده عمل دینی همان تفقه و علم اخلاق، اعتقادات و فقه واحکام است. دیگر علوم، بر اساس قواعد بیان شده رجحان پیدا میکنند.
جمعبندی و نکات رتبهبندی علوم در جلسه دیگر.
🔹@feqahat
فقه فرهنگی
📚 فایل نهاد حاکمیت و تزاحم وظایف آن در تربیت با #حریم_شخصی ✅ پیشنهاد استاد عجمی برای تکمیل مباحث
🎙صوت جلسه نقد و بررسی «نهاد حاکمیت و تزاحم وظایف آن در تربیت با حریم شخصی» از سوی اساتید جوان سطح عالی حوزه علمیه قم.
🔸در جلسه شنبههای فقهی.
♨️عزیزانی که علاقهمند مناقشههای طلبگی هستند؛ گوش دهند.
👇👇👇👇👇
جلسه نقد فقهی حریم شخصی_1.mp3
34.73M
🎙صوت جلسه نقد و بررسی «نهاد حاکمیت و تزاحم وظایف آن در تربیت با حریم شخصی» از سوی اساتید جوان سطح عالی حوزه علمیه قم.
🔹@feqahat
منظومه تربیتی در صحیفه سجادیه.mp3
19M
🔹منظومه تربیتی در صحیفه سجادیه: جلسه یکم.
🔸ارایه شده در مرکز تخصصی صحیفه سجادیه.
🔹منظومه تربیت اسلامی در صحیفه سجادیه باید کشف شود. زیرا صحیفه، یک بسته است که از ابتدا تا انتها را معصوم به هدف هدایت املاء کردهاند.
🔹منظومه تربیت:
🔸مبانی تربیت: مبانی خداشناسی، انسان شناسی، شناختشناسی.
🔸اصول تربیت
🔸روشهای تربیت
🔸عوامل تربیت
🔸ساحات تربیت
حضرت درباره تمامی اینها در صحیفه سجادیه سخن گفته است و توجه به همه این ابعاد داشته است اما بهطور کامل استخراج نشده است.
🔹@feqahat
📝#یادداشت
🔸چرا چرند میگویند؟!
امروز 19 دیماه است.
دیماه 1356، مقاله «ایران و استعمار سرخ و سیاه» در روزنامه اطلاعات چاپ شد. در آن مقاله به حضرت امام خمینی ره توهین شده بود و ایشان را مسئول خونهای ریخته شده در پانزدهم خرداد دانسته بود!
مردم قم به خیابان ریختند. خیابانهای اطراف حرم حضرت معصومه پر از تظاهرکنندگان شد.
حکومت پهلوی از روش همیشگی، یعنی کشتار مردم استفاده کرد.
چهلم شهدای 19 دی، مردم تبریز قیام کرند. آنها را نیز پهلوی به خاک و خون کشید.
..............................
شیعیان، جمعیت فراوانی در عالم و حتی میان مسلمان نیستند. اما قدرت قابلتوجهی در جهان اسلام و دنیا دارند.
از عوامل اصلی این موفقیت، احترام و حرفشنوی آنها از مراجع تقلید شیعه است.
چیزی که در اهل سنت به این قدرت وجود ندارد.
باوجوداین عامل قدرت، طبیعی است که هرازگاهی دروغی درباره مراجع درست کنند تا به خیال خودشان مردم را از مراجع دور کنند. یک روز سلطان شکر را آیتالله مکارم میدانند! روزی دیگر چند قسمت فیلم میسازند که رهبر ایران فلان ثروت و اسبهایی آنچنانی دارد؛ یک روز تصاویر باغ و کاخی در اینترنت پخش میکنند که این محل زندگی مرحوم امام بوده است و ...
دشمن ما نمیتواند این عامل قدرت را تحمل کند؛ پس اطمینان داشته باشید، این حرفها تمامشدنی نیست! چون دشمنی آنها تمامشدنی نیست! چون ارادت شیعیان به مراجع خود، تمامشدنی نیست! چون قدرت شیعیان کم شدنی نیست! بلکه روزبهروز در حال افزایش است. پس روزبهروز چرندگویی آنها بیشتر میشود.
🔹@feqahat
فقه مدرسه ۶.mp3
24.43M
🔹جلسه ششم #فقه_مدرسه: مسئله محوری در برنامهریزی درسی.
🔸ادله مسئله محوری:
▫️1. سیره عقلا:
صغری: عقلا میگویند اتقان در نظام آموزشی به مسئله محوری است.
کبری: اتقان مستحب است.
نتیجه: مسئله محوری، مستحب است.
▫️2. روایات حسن السؤال
وَ قَالَ ص «الِاقْتِصَادُ فِي النَّفَقَةِ نِصْفُ الْعَيْشِ، وَ التَّوَدُّدُ إِلَى النَّاسِ نِصْفُ الْعَقْلِ، وَ حُسْنُ السُّؤَالِ نِصْفُ الْعِلْمِ». كنز الفوائد، ج2، ص189
عن امیر المومنین علی ؟ع؟ «مَنْ أَحْسَنَ السُّؤَالَ عَلِم».
عن امیر المومنین علی ؟ع؟ «مَنْ عَلِمَ أَحْسَنَ السُّؤَال». عيون الحكم و المواعظ، ص451.
سوال در فارسی پرسش است اما در عربی به معنای پیجویی است.
در حسن السؤال الغای خصوصیت میشود از سؤال به مطلق تعلم و تفقه. بدین معنا که در پرسش یا هر مطالبه علمی، باید خوب بداند که بهدنبال چه چیزی است و آن را بهخوبی تبیین و طرح کند. لازمه آن انضباط فکری و دقت در پرسشها و مسئله یابی است.
▫️3. ادله پرسشگری
وَ ما أَرْسَلْنا مِنْ قَبْلِكَ إِلاَّ رِجالاً نُوحي إِلَيْهِمْ فَسْئَلُوا أَهْلَ الذِّكْرِ إِنْ كُنْتُمْ لا تَعْلَمُون. . سوره نحل (16)، آیه 43.
صحیحه محمد بن مسلم
... «إِنَّمَا يَهْلِكُ النَّاسُ لِأَنَّهُمْ لَا يَسْأَلُونَ».
مرسله یونس: ... قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ؟صل؟ «أُفٍّ لِرَجُلٍ لَا یفَرِّغُ نَفْسَهُ فِی كُلِّ جُمُعَةٍ لِأَمْرِ دِینِهِ فَیتَعَاهَدُهُ وَ یسْأَلُ عَنْ دِینِهِ». المحاسن، ج1، ص225
🔹@feqahat
فقه فرهنگی
🔹جلسه ششم #فقه_مدرسه: مسئله محوری در برنامهریزی درسی. 🔸ادله مسئله محوری: ▫️1. سیره عقلا: صغری: عق
🔸مسئله برداشت از این روایات: مستحب است که انسان مسئله دینی زندگی خودش را پیجویی کند. تاکید میشود که اکنون نمیخواهیم استحباب پرسشگری را بهدست آوریم! بلکه مسئله محوری را میخواهیم برداشت کنیم!
🔸ادلهای که مسئله محوری را برای متعلم راحج میدانند، با ملازمه، برای معلم و مربی نیز انجام آن کار برای متربی، رجحان دارد. آنچه در علم آموزی برای متعلم و متربی مستحب است، انجام آن از سوی مربی برای متربی، نیز همان حکم را دارد.
🔸درنتیجه در برنامه ریزی درسی، رحجان دارد که مسئله محور حرکت کنیم.
🔸البته برای کسی که نظام آموزشی دیگران را پیریزی میکنند واجب است مسئله محور، عناوین درسی را برنامهریزی کنند؛ زیرا عناوینی مانند اتلاف عمر و مال متربی و بیت المال سبب وجود این مسئله برای اوست.
🔸بر مدیران آموزش و پروش و سازمانها و دستگاههای مرتبط با مدرسه واجب است، مسائل دانشآموز را شناسایی کنند و بر اساس آن نظام آموزشی را برپا کنند.
▫️بر اساس ادله بیان شده: مسائل دینی دانش آموزش واجب است توجه شود.
▫️بر اساس قاعده حفظ نظام اجتماعی، عزت مسلین و رفع نیاز جامعه اسلامی، مسائل مورد نیاز جامعه واجب است در برنامهریزی آموزشی مورد توجه قرار گیرد.
🔹نکات حاشیهای:
🔸مسئله یابی متربی و مراجعه کننده در مشاوره؛
🔸خیانت در امانت در نظام آموزشی به چه معناست.
🔹@feqahat
فقه مدرسه ۷.mp3
23.31M
🔹جلسه هفتم #فقه_مدرسه: ثانی و تبت در برنامهریزی درسی.
🔸«تثبت» ریشه در «ثبت» به معنای دوام ، متانت و عجله نکردن است. در مقابل عجله و آماده کردن مقدمات کار است.
🔸ادله:
الف) آیه 32 سوره فرقان
وَ قَالَ الَّذِينَ كَفَرُوا لَوْ لاَ نُزِّلَ عَلَيْهِ الْقُرْآنُ جُمْلَةً وَاحِدَةً كَذلِكَ لِنُثَبِّتَ بِهِ فُؤَادَكَ وَ رَتَّلْنَاهُ تَرْتِيلاً
ب) تمسک به اصول عام تدریج، رفق و مدارا و رعایت توان متربی
ج) روایات
قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ؟صل؟ «إِنَّمَا أَهْلَكَ النَّاسَ الْعَجَلَةُ وَ لَوْ أَنَ النَّاسَ تَثَبَّتُوا لَمْ يَهْلِكْ أَحَدٌ». (المحاسن، ج1، ص215).
علي بن أبي طالب ؟عهم؟ وَ أَنْهَاكَ عَنِ التَّسَرُّعِ بِالْقَوْلِ وَ الْفِعْل. (محمد بن محمد، الأمالي (للمفيد)، ص22 و 221 )
قال رسول الله ؟صل؟ «الأناة من الله و العجلة من الشيطان». (المحاسن، ج1، ص215)
أبا عبد الله ؟ع؟ يقول «مع التثبت تكون السلامة و مع العجلة تكون الندامة و من ابتدأ بعمل في غير وقته كان بلوغه في غير حينه».، الخصال، ج1، ص100
پیامبر؟صل؟
«إياك و العجلة بالأمور قبل أوانها و التساقط فيها عند زمانها». ، (تحف العقول، ص147)
امیر المؤمنین علی ؟ع؟ : مع العجل يكثر الزلل. العجل قبل الإمكان يوجب الغصة.
مِنَ الْخُرْقِ الْمُعَاجَلَةُ قَبْلَ الْإِمْكَانِ وَ الْأَنَاةُ بَعْدَ الْفُرْصَة. العجلة مذمومة في كل أمر إلا فيما يدفع الشر.
🔹@feqahat
فقه فرهنگی
🔹جلسه هفتم #فقه_مدرسه: ثانی و تبت در برنامهریزی درسی. 🔸«تثبت» ریشه در «ثبت» به معنای دوام ، متانت
🔹حکم برداشت از این👆 ادله:
🔸مستحب است که در برنامه ریزی درسی، عجله نشود و مقدمات هر درس، ابتدا طی شود. باید نیازهای دانش آموزان در نظر گرفته شود و درسها در فرصت خود به آنها داده شود.
🔸البته در جایی که دفع یک شبهه و شری است؛ باید به سرعت آن برطرف شود و عجله در آن اشکال ندارد.
🔸درجایی که امر خیری است مانند آماده کردن دانشآموز برای ازدواج، باید سرعت داشت که به معنای عجله نیست؛ یعنی باید مقدمات را انجام داد اما به سرعت.باید فهم زندگی، معاش و قدرت تامین زندگی را آموزش داد.
🔸در عین اتقان، سرعت نیز رجحان دارد؛ یعنی باید برای دانشآموزانی توان فکری بیشتری دارند، در برنامه ریزی آنها سرعت بیشتری داشت.
🔸رعایت اتقان و تثبت در جایی که عدم رعایت آن، سبب اتلاف وقت دانش آموز میشود، بر برنامهریز درسی واجب است.
این حکم، طریقی است.
ازآنجاکه تأنی و تثبت در هر امری بهویژه در تعلم مستحب است، این ادب شامل مطلق علوم میگردد. پیداست که علوم مرجوح، از این اطلاق خارج هستند.
🔹@feqahat