#یادداشت #خبر_علمی #جلسه۱۳ #روز_چهار‌شنبه عرف و موضوع شناسی در ابتدا ترور جناب اسماعیل هنیه را تسلیت عرض می‌کنم و امیدواریم آنچه نقشه دشمن است خنثی شود. دو نوع عرف موضوع‌ساز و موضوع‌زدا داریم. عرف به معنای مردم نیست بلکه در کلام عرب به معنای فهم و عادت است و مقتضیات زمان و مکان زیر مجموعه‌ی عرف است. گاهی عرف برای حکم شرعی، موضوع می‌سازد؛ چنانکه برخی اوقات عرف موضوع را از بین می‌برد. مثلا در گذشته خون مصداق مالا ینتفع به بود، لذا می‌شود موضوع برای بیع باطل. اما همین خون ما لا ینتفع به در اثر پیشرفت تکنولوژی، ینتفع به می‌شود. اینجاست که در واقع عرف به واسطه پیشرفت علمی، بیع باطل را به بیع صحیح تغییر می‌دهد. مثلاً در بحث اعماق زمین و هوا و فضا که وقتی زمین را خریدی هوا و زمینش را هم مالک هستیم یا خیر؟ در اینجا عرف مالکیت را محدود می‌کند و یا محدوده هواپیمایی کشورها؟ بحث مالکیت فکری (معنوی) هم از این دست است؛ مثل سود و حق التالیف و حق النشر. تغییرات ناپیدا گاهی فقیه تغییر موضوع را حس نمی‌کند، برخی تغییرات مثل خون است، اما بحث ازدواج موضوعش تغییر کرده است و تغییراتش ناپیدا است. برخی اوقات ازدواج بواسطه اقتضائات زمان و مکان و عرف، پیچیدگی‌هایی پیدا می‌کند. امروزه ازدواج، بار ایدئولوژیک دارد و در باب ازدواج شیعه و سنی مثلا باید دقت شود. نکته: ما همان‌طور که بر نوآوری تاکید داریم بر انضباط فقهی هم پافشاری می‌کنیم، فلذا هم باید انضباط فقه جواهری را داشته باشیم و هم بدون ترس، به‌دنبال نوآوری باشیم. 🌐 مدرسه فقه و اصول دارالعلم ┏━━━━━━━━━🕌🕌┓ @feqhovaosol_darolelm ┗📚📚━━━━━━━━━┛

#یادداشت #خبر_علمی #جلسه۱۴ #روز_چهار‌شنبه موضوع‌شناسی در فقه بین‌الملل بحث امروز را در حالی شروع می‌کنیم که از شهادت جناب اسماعیل هنیه واقعا متاثر شدیم. حقوق بین‌الملل و منابع آن معاهدات بین‌المللی است که از عمده‌ترین قوانین آنهاست و منابع فرعی آن، نظریه حقوق بین‌الملل و رویه قضایی است. حقوق بین‌الملل، حقوق و تکالیف دولت‌ها را مشخص می‌کند؛ از این جهت در کنوانسیون‌ها تنظیم می‌شود که بر اساس این قواعد با هم رفتار کنند. لذا باید برای خودِ کنوانسیون‌ها هم فرایندی تعریف شود. کنوانسیون‌ وین قالب تدوین معاهده‌ها را مشخص می‌کند. روابط دیپلماتیک و کنسولی: هر کشور برای انجام اهداف خود در سایر بلاد و حمایت از اتباع خود، سفرائی در آن کشور دارد که حقوق دیپلماتیک، محدوده اختیارات آنها را مشخص می‌کند. موضوع بعد در عرصه بین‌الملل مسئولیت بین‌المللی دولت‌ها و عملکرد دیگر دولت‌ها در قبال تخلف است. مسئولیت مبتنی بر خطا و خطر هر دو آثار و احکام خود را دارد. حقوق بین‌الملل خصوصی برخی موضوعات در ارتباط با اشخاص است؛ مثل پناهندگی. آیا کشورها می‌توانند به اتباع دیگر پناهندگی بدهد؟ یا معیارهای تابعیت آیا فقط خاک و خون است؟ یکی از موضوعات چالشی حقوق بین‌الملل، حقوق بشر است. حقوق بین‌الملل سلسله مراتب و قوانین رئیسی و فرعی دارد. قواعدی به نام قواعد جهان شمول که در اکثر کشورها پذیرفته شده است. مثل منشور سازمان ملل که اگر کشوری عضو سازمان ملل نباشد، عملکرد متناسب سازمان در رابطه با آن کشور هم لحاظ می‌شود. 🌐 مدرسه فقه و اصول دارالعلم ┏━━━━━━━━━🕌🕌┓ @feqhovaosol_darolelm ┗📚📚━━━━━━━━━┛ ‌‌

#مدرسه_فقه_اصول #جلسه۱۳ 📝 عرف و موضوع شناسی 🎙 استاد علیدوست 🌐مدرسه فقه و اصول دارالعلم ┏━━━━━━━━━🕌🕌┓ @feqhovaosol_darolelm ┗📚📚━━━━━━━━━┛

#مدرسه_فقه_اصول #جلسه۱۴ 📝 موضوع شناسی فقه بین الملل 🎙 استاد درایتی 🌐مدرسه فقه و اصول دارالعلم ┏━━━━━━━━━🕌🕌┓ @feqhovaosol_darolelm ┗📚📚━━━━━━━━━┛

#مدرسه_فقه_اصول #جلسه۱۵ 📝 تاثیر دید تمدنی در موضوع شناسی فقهی 🎙 استاد واسطی 🌐مدرسه فقه و اصول دارالعلم ┏━━━━━━━━━🕌🕌┓ @feqhovaosol_darolelm ┗📚📚━━━━━━━━━┛

#یادداشت #خبر_علمی #جلسه۱۶ #روز_پنج‌شنبه وظائف و مسئولیت‌های مجمع تشخیص مصلحت و هیات عالی نظارت بر اجرای سیاست‌های کلی نظام ساختار مجمع تشخیص مصلحت نظام در اصل ۱۱۲ قانون اساسی آمده و در برخی ماده‌ها وظایف موردی برای آن تعریف شده است. مرحوم امام در ابتدا گروهی را با حکم ولایی خود به عنوان اعضای تشخیص مصلحت قرار دادند و این روش در ادامه با ارشاد خود ایشان مورد بازنگری قرار گرفت و نهادی به نام مجمع تشخیص مصلحت نظام تشکیل شد. در کلمات فقها عبارت علی ما یراه الحاکم من المصلحة وجود دارد؛ این مصلحت حکم اولی است یا حکم ثانوی؟ حاکم چگونه می‌تواند طبق این مصلحت حکم کند؟ معنای احکام اولیه بودن آیا احکام ما مغیا به المصلحة است و یا نه؟ معمولا مصالحی که در قانون اساسی ذکر شده از این سنخ مغیا به عنوان ثانوی است. روند فعالیت مجمع، روشی کاملا عقلایی است؛ مجمع وقتی می‌خواهد مصلحتی را تشخیص دهد باید با مشاوران و کمیسیون‌های مختلف مشورت کند. لذا کمیسیون‌های متناظر با کمیسیون مجمع وجود دارد که لزوماً از اعضای مجمع نیستند. به دستور حضرت آقا طرحی داریم که در کمیته‌ها و کمیسیون‌ها از نخبگان حوزوی و دانشگاهی استفاده کنیم. امسال جلسات متعدد مجمع و کمیسیون‌های دبیرخانه تشکیل شد و نتیجه اش برنامه هفتم بود. مجمع وظایف بسیار محدودی دارد و ابتدا به ساکن حق ورود به مسائل را ندارد. در ادامه مباحثی پیرامون هیئت عالی نظارت بر اجرای سیاست‌های کلی نظام مطرح شد. نکته اینکه هیئت عالی نظارت در غیر مصوبات مجلس ضمانت اجراء ندارد. 🌐 مدرسه فقه و اصول دارالعلم ┏━━━━━━━━━🕌🕌┓ @feqhovaosol_darolelm ┗📚📚━━━━━━━━━┛ ‌‌

#مدرسه_فقه_اصول #جلسه۱۸ 📝 علوم انسانی و موضوع شناسی 🎙 استاد لاریجانی 🌐مدرسه فقه و اصول دارالعلم ┏━━━━━━━━━🕌🕌┓ @feqhovaosol_darolelm ┗📚📚━━━━━━━━━┛

#مدرسه_فقه_اصول #جلسه۱۹ 📝 سهم فقیه در موضوع شناسی 🎙 استاد شب زنده دار 🌐مدرسه فقه و اصول دارالعلم ┏━━━━━━━━━🕌🕌┓ @feqhovaosol_darolelm ┗📚📚━━━━━━━━━┛

#مدرسه_فقه_اصول #جلسه۲۰ 📝 موضوع شناسی فقه پزشکی 🎙 استاد ملکی ابرده 🌐مدرسه فقه و اصول دارالعلم ┏━━━━━━━━━🕌🕌┓ @feqhovaosol_darolelm ┗📚📚━━━━━━━━━┛

#یادداشت #خبر_علمی #جلسه۱۸ #روز_‌شنبه علوم انسانی اسلامی و موضوع‌شناسی (۱) پیرامون بحث امروز سه مسأله اساسی وجود دارد: ۱. بررسی نقش علوم انسانی در تبیین و تشخیص موضوعات فقهی ۲. تعیین میزان تأثیر علوم انسانی در تصدیقات استنباطات فقهی (احکام مستنبطه) ۳. دلیل اعتبار تأثیر و حجیت دخالت علوم انسانی چیست؟ دلیل اعتبار حجیت ورود علوم انسانی در تشخیص موضوعات و تصدیقات آن چیست؟ با توجه به این سه مسئله، ماهیت علوم انسانی باید مشخص شود. آیا علوم اجتماعی واقعاً بی طرف هستند یا مجاری واقعی، حقیقی و دقیقی وجود دارد که گاهی هم با ارزشهای اخلاقی تلاقی دارند؛ لذا باید جهت‌گیری آن را مشخص کرد. فقها در طول اعصار به علوم انسانی مراجعه می‌کردند؛ لکن موضوعات فقهی در زمان ما بسیار پیچیده شده و مثل سابق سهل و تک‌بعدی نیست. موضوعات نوپدید، نهادی و شبیه اعتبارات عقلایی هستند؛ لذا تشخیص حدود موضوع در عصر ما به بحث‌های علمی تحلیلی نیاز دارد؛ مثلاً نهاد پول و ملکیت، نهاد ازدواج و سایر حقیقت‌های نهادی که از اعتباریات هستند. برخی بین حقائق محضه و نهادی تفاوت‌های ظریفی قائلند. مثلا تبیین ماهیت و حقیقت پول در زمان ما، بر بیش از ده‌ها مسأله فقهی ارتباط دارد. استاد محترم در ادامه مباحث، حدود و ثغور برخی تطبیقات موضوع‌شناسانه به‌روز را مطرح کردند. موضوعاتی همچون چیستی و میزان تأثیر بانک‌ها، شرکت‌های سهامی، تأثیر تورم و زمان بر خمس و قرض و رمزارزها که در حال حاضر علوم انسانی اینها را تبیین می‌کند. 🌐 مدرسه فقه و اصول دارالعلم ┏━━━━━━━━━🕌🕌┓ @feqhovaosol_darolelm ┗📚📚━━━━━━━━━┛ ‌‌

#یادداشت #خبر_علمی #جلسه۱۹ #روز_‌شنبه سهم فقیه در موضوع شناسی (۱) استاد #شب‌زنده‌دار - پیرامون بحث امروز سه پنج مقدمه مطرح می‌کنیم: ۱. بیان میزان دخالت فقیه در این موارد بیست‌گانه که به آن خواهیم پرداخت. ۲. فقیه کیست؟ مراد ما از فقیه مجرد مستنبط است؛ کسی که بخواهد فرع واحدی را استنباط کند و لو عنوان مفتی و فقیه بر او بار نشود. پس فهم مستنبط از شناخت موضوعات را بررسی ‌می‌کنیم. ۳. موضوع، کل شیء یرتبط به الحکم است؛ اعم از مکلف، عمل او، شرایط و موانع. ۴. توجه به انقسامات موضوع با توجه به تفاصیل بزرگان بسیار مهم است. ۵. شناخت سهم فقیه در موضوع، چه جایگاه و اهمیتی دارد؟ برخی مثل محقق خویی می‌فرمایند بدون معرفت به موضوع، استنباط حکم ممکن نیست. - بررسی سهم فقیه در موارد بیست‌گانه ۱. سهم الفقیه فی تشخیص موضوع الحکم فی مقام الجعل و التقنین، تکلیفا او وضعیا. ۲. سهم فقیه در تشخیص موضوع در مقام تطبیق و امتثال چیست؟ ۳. سهمه فی موضوع کبری القواعد المرتبط بمقام التعارض من الترجیح و التساقط ۴. سهمه فی تقدیم ما سبق فی الثالث ۵. سهم الفقیه فی موضوع کبری الاصول العملیه من ناحیه البرائه و الاحتیاط و الاستصحاب ۶. سهمه فی تطبیق ما سبق فی الخامس ۷. بررسی شرایط و ضوابط جریان اصول عملیه توسط فقیه ۸. سهمه فی موضوع کبری قواعد التزاحم؛ تزاحم در باب ملاکات برای ما مهم نیست بلکه مراد ما تزاحم در باب امتثال است. 🌐 مدرسه فقه و اصول دارالعلم ┏━━━━━━━━━🕌🕌┓ @feqhovaosol_darolelm ┗📚📚━━━━━━━━━┛ ‌‌

#یادداشت #خبر_علمی #جلسه۲۰ #روز_‌شنبه تطبیق واکاوی‌های موضوع شناسی بر موارد طب و پزشکی موضوع‌شناسی بحثی اشباع شده‌ایست و وارد این بحث نمی‌شویم بلکه به شکل تطبیقی در محور موضوع‌شناسی پزشکی و طب مطالبی تقدیم می‌شود. طب و طبابت از دو منظر قابل بررسی است: ۱. از منظر علم محققین، واژه شناسی در موضوعات و متعلقات احکام را از جهت لغت تعقیب می‌کردند. طب یطب و یا یطب یطب (مضموم و مکسور العین) به معنای معالجه نفس و جسم و به معنای تنظیم و به اعتدال کشاندن جسم و روح است و در لسان العرب مفصل بیان شده است، طبیب هم به معنای عالم به طب است. در تاریخ زندگی انسان، طبابت در دسترس بشر، یکی از علوم تجربی بوده است و تعبیراتی که پیرامون طب از منظر فوق‌طبیعت و متافیزیک در روایات موجود است، کاربردی برای بشر ندارد. ۲. از منظر عمل قواعد و اصولی که اشخاص بشر بر اساس تجربه به آن برسد و طبیب حاذق در مقام عمل، نوع به کارگیری آن‌ها را طبق قواعد کلی، برای پیشگیری یا درمانِ افراد تجویز می‌کند. اینجاست که طب از شئون انبیاء و اوصیاء نیست که مسأله پزشکی را تبیین کنند؛ مثل حلال محمد حلال الی یوم القیامة نیست. لذا نمی‌توان گفت هر کسی در درمان مثلا از خاکشیر استفاده نکند، مرتکب حرام شده است. استاد محترم در ادامه‌ی بحث، برخی روایات باب طب را اشاره کردند و عمومیت استفاده از برخی داروها برای همه مردم با مزاج‌های متفاوت را نپذیرفتند. در نهایت موضوع تغییر جنسیت را از منظر فقه بررسی کردند و حکم آن را در چند مرحله بیان فرمودند. 🌐 مدرسه فقه و اصول دارالعلم ┏━━━━━━━━━🕌🕌┓ @feqhovaosol_darolelm ┗📚📚━━━━━━━━━┛ ‌‌

#مدرسه_فقه_اصول #جلسه۲۱ 📝 علوم انسانی و موضوع شناسی 🎙 استاد لاریجانی 🌐مدرسه فقه و اصول دارالعلم ┏━━━━━━━━━🕌🕌┓ @feqhovaosol_darolelm ┗📚📚━━━━━━━━━┛

#مدرسه_فقه_اصول #جلسه۲۲ 📝 سهم فقیه در موضوع شناسی 🎙 استاد شب زنده دار 🌐مدرسه فقه و اصول دارالعلم ┏━━━━━━━━━🕌🕌┓ @feqhovaosol_darolelm ┗📚📚━━━━━━━━━┛

#مدرسه_فقه_اصول #جلسه۲۳ 📝 موضوع شناسی مسائل مستحدثه 🎙 استاد الهی خراسانی 🌐مدرسه فقه و اصول دارالعلم ┏━━━━━━━━━🕌🕌┓ @feqhovaosol_darolelm ┗📚📚━━━━━━━━━┛

#مدرسه_فقه_اصول #جلسه۲۴ 📝 علوم انسانی و موضوع شناسی 🎙 استاد لاریجانی 🌐مدرسه فقه و اصول دارالعلم ┏━━━━━━━━━🕌🕌┓ @feqhovaosol_darolelm ┗📚📚━━━━━━━━━┛

#مدرسه_فقه_اصول #جلسه۲۵ 📝 سهم فقیه در موضوع شناسی 🎙 استاد شب زنده دار 🌐مدرسه فقه و اصول دارالعلم ┏━━━━━━━━━🕌🕌┓ @feqhovaosol_darolelm ┗📚📚━━━━━━━━━┛

#مدرسه_فقه_اصول #جلسه۲۶ 📝 موضوع شناسی مسائل مستحدثه 🎙 استاد الهی خراسانی 🌐مدرسه فقه و اصول دارالعلم ┏━━━━━━━━━🕌🕌┓ @feqhovaosol_darolelm ┗📚📚━━━━━━━━━┛

#مدرسه_فقه_اصول #جلسه۲۹ 📝 موضوع شناسی در فقه سیاسی 🎙 استاد ارسطا 🌐مدرسه فقه و اصول دارالعلم ┏━━━━━━━━━🕌🕌┓ @feqhovaosol_darolelm ┗📚📚━━━━━━━━━┛

#مدرسه_فقه_اصول #جلسه۳۰ 📝 مقدمات علمی در موضوع شناسی 🎙 استاد زمانی 🌐مدرسه فقه و اصول دارالعلم ┏━━━━━━━━━🕌🕌┓ @feqhovaosol_darolelm ┗📚📚━━━━━━━━━┛

#مدرسه_فقه_اصول #جلسه۳۱ 📝 علوم انسانی و موضوع شناسی 🎙 استاد لاریجانی 🌐مدرسه فقه و اصول دارالعلم ┏━━━━━━━━━🕌🕌┓ @feqhovaosol_darolelm ┗📚📚━━━━━━━━━┛

#مدرسه_فقه_اصول #جلسه۳۲ 📝 موضوع شناسی در فقه حکمرانی 🎙 استاد ارسطا 🌐مدرسه فقه و اصول دارالعلم ┏━━━━━━━━━🕌🕌┓ @feqhovaosol_darolelm ┗📚📚━━━━━━━━━┛

#مدرسه_فقه_اصول #جلسه۳۳ 📝 مشروعیت قیام در عصر غیبت 🎙 استاد علم الهدی 🌐مدرسه فقه و اصول دارالعلم ┏━━━━━━━━━🕌🕌┓ @feqhovaosol_darolelm ┗📚📚━━━━━━━━━┛

#مدرسه_فقه_اصول #جلسه۳۵ 📝 بررسی فقهی تسهیلات بانکی 🎙 آیت الله اشرفی شاهرودی 🌐مدرسه فقه و اصول دارالعلم ┏━━━━━━━━━🕌🕌┓ @feqhovaosol_darolelm ┗📚📚━━━━━━━━━┛

#یادداشت #خبر_علمی #جلسه۲۷ #روز_‌سه‌شنبه علوم انسانی اسلامی و موضوع شناسی با چه ابزاری بناست علوم انسانی را بازنگری کنیم؟ مقصود ما بازنگری از حیث فهم دینی و فهم اسلامی است. اگر بنا باشد خود فهم دینی و معرفت دینی ما که فهم از کتاب و سنت هست، خود در قبضه معارف عصری باشد، آن وقت آیا این بازنگری ممکن است؟ این بحث، هم در مسئله بازنگری مطرح است و هم برای خود تحولات؛ البته معرف دینی بحث مهمی است. این بحث‌های قبض و بسطی که در سی سال اخیر مطرح بوده از همین قسم و برای اثبات این سیال بودن است. نکته مهم این است که وحی منبع جوشان معارف دینی است و ابزار می‌خواهد و ابزارش قاعدتاً و معمولاً زبان است اما ممکن است راه‌های دیگری هم وجود داشته باشد. بحث مهمی ذیل این مسئله مطرح می‌شود که فقیه عمدتاً با حجت و اعتبار مواجه است و حجیت و اعتبار در بحث‌های عملی مشکلی ندارد؛ فرقی نمی‌کند که مراد شما از حجیت معذریت و منجزیت است یا وسطیت در اثبات، زیرا عملی که از روایات استخراج می‌شود همیشه یقینی نیست؛ و به مدلول در سند هم یقین نداریم لذا در بسیاری از موارد مدلولش ظنی است، منتها گفتیم عمل به ظن در امور عملی مانع و اشکالی ندارد. حیات انسانی در گروی معارفی است که بر سبک زندگی ما اثر می‌گذارد. مثلا این که ما موحد باشیم یا نباشیم در برنامه‌ریزی آموزش و پرورش اثرگذار است. منتها به لحاظ عملی این معرفت چه اثری دارد؟ پس گاهی عمل به ظنیات در امور معارفی که به عمل منتهی باشد حجت است. 🌐 مدرسه فقه و اصول دارالعلم ┏━━━━━━━━━🕌🕌┓ @feqhovaosol_darolelm ┗📚📚━━━━━━━━━┛ ‌‌