❇️ آیت الله ملک زاده در درس خارج «روابط خارجی در نظام سیاسی اسلام» مطرح کرد؛ ⬅️ بررسی روابط مسلمانان با غیرمسلمانان به صورت یکجا و نظام‌مند، تعیین کننده دیدگاه کلان اسلام در عرصۀ روابط خارجی است. ⬅️ روابط خارجی عبارت است از هرگونه رابطه، به ویژه در عرصۀ ارتباطات و مراودات سیاسی با بیگانگان و افراد خارج از چارچوب کشور یا خارج از تابعیت حکومت اسلامی (اعم از افراد، ساختارهای اجتماعی و حکومت‌ها). ⬅️ مراد ما از روابط خارجی صرفاً روابط دیپلماتیک به معنای هنر ارتباط با دیگران نیست. هرچند که اکنون دیپلماسی نیز گسترده‌تر شده و شامل دیپلماسی اقتصادی، فرهنگی و حتّی نظامی می‌شود. ⬅️ روابط خارجی در یک تقسیم‌بندی به «روابط خصمانه» و «روابط غیرخصمانه» تقسیم می‌شود. غالب موضوعات در زمینۀ روابط خصمانه و غیرخصمانه با خارجی‌ها در چارچوب «فقه الجهاد» مطرح شده‌اند؛ بنابراین یکی از منابع ما در این بحث، فقه الجهاد است. ⬅️ مراد از بیگانگان کسانی هستند که جزء اعضای امّت اسلامی به شمار نمی‌آیند و منتسب به «دار الاسلام» نبوده و به نوعی منتسب به «دارالکفر» و «دارالشرک» می‌باشند. به این ترتیب، اولّین مسئله که باید بررسی شود این است که «وطن اسلامی» به کجا اطلاق می‌شود و به چه معنایی است. ————————— #فقه_نظام #درس_خارج #روابط_خارجی_در_نظام_سیاسی #آیت_الله_ملک_زاده 🔎@fiqhenezam_com

🔻 آیت الله ملک زاده در درس خارج «روابط خارجی در نظام سیاسی اسلام» مطرح کرد؛ ⬅️ تقلیل فقه روابط خارجی به فقه دیپلماسی نادرست است؛ زیرا در دیدگاه اسلامی امری به نام روابط با بیگانگان، روابط با غیر و روابط خارجی پذیرفته شده است که شامل همة ابعاد روابط می‌شود؛ از این رو وزارت امور خارجه در حکومت اسلامی باید شامل همه نوع روابطی باشد و همةروابط را پوشش دهد. ⬅️ این روابط از دو زاویه قابل بررسی است. اولا کسانی که در برقراری ارتباط سیاسی با کشور های دیگر و سخن گفتن با آن ها تسلط دارند بتوانند کسانی را که در کار اقتصادی، فرهنگی، علمی و ... هستند، راهنمایی کنند و شیوه‌های ارتباط‌گیری با کشورها را به آن‌ها آموزش دهند. دوما کسانی که با اقتصاد، مسائل نظامی و ... آشنا هستند به کسانی که فقط توانایی رابطة سیاسی با کشورها را دارند کمک کنند. ⬅️ برخی پژوهشگران از فقه چنین استنباط کرده‌اند که حکومت اسلامی می‎خواهد با همة کشورها بجنگد، مگر اینکه آمادگی و نیروی کافی نداشته باشد و زمانی که نیرو و آمادگی کافی کسب کند باید جنگ را آغاز کند؛ به بیان دیگر اصل در اسلام، جهاد است و تنها حالت هدنه یا آتش‌بس در اسلام در نظر گرفته شده است. ⬅️ این در صورتی است که در اسلام عقود و عهودی به نام عقود سلمیه (قرارداد های صلح و سلم)، مهادنه، امان، موادعه، ذمه و ... وجود دارد که تماماً بر اساس ارتباط حکومت اسلامی با دنیا ایجاد شده است. ⬅️ دلیل این نارسایی این است که در گام نخست ظرفیت فقه در حوزه روابط بین‌الملل به شکل صحیح استخراج نشده است. ————————— #فقه_نظام #درس_خارج #روابط_خارجی_در_نظام_سیاسی #آیت_الله_ملک_زاده 🔎@fiqhenezam_com

❇️ آیت الله ملک زاده در درس خارج «روابط خارجی در نظام سیاسی اسلام» مطرح کرد؛ 🔻 برای داشتن فقه روابط خارجی باید شش امر به انجام برسد. این شش گام در مسیر فقاهت مهم و لزومی به نظر می‌رسد. 1️⃣ شناخت احکام مرتبط : ⬅️ در این گام ابتدا باید به سراغ داشته‌های موجود فقه اسلامی رفت این کار سبب خواهد شد که مجدداً به معماهای حل‌شده پرداخته نشود. ⬅️ از طرف دیگر ساختار سیاسی اسلام و تقسیم‌بندی سیاسی که متناسب با جهان‌بینی اسلامی و اندیشه اسلامی است، موجبات ایجاد یک ساختار سیاسی و قواعد متناسب با آن را فراهم کرده است. از این رو در ابتدا ضروری است که چگونگی نگاه اسلام فهمیده شود. 2️⃣ ظرفیت‎شناسی قواعد فقهی موجود: ⬅️ در این زمینه به «حرکت از فقه مسائلی به فقه قواعدی» معتقد هستیم؛ فقه موجود، فقه مسائلی است که تحرک و چابکی فقه را کاهش داده است؛ لذا فقه قدرت حرکت و چابکی لازم برای تعامل با ساختار های جدید و بحث های جدید را ندارد. اگر بتوانیم از مجموعه‎ای مسائل، قواعدی استخراج کنیم، این قواعد بهتر می‌توانند با بحث‎های جدید ارتباط برقرار کنند. 3️⃣ قاعده‌سازی از فقه موجود: ⬅️ فقیه ملزم است در مسیر شناخت نظر اسلام در هر حوزه‌ای از جمله روابط خارجی، اقدام به قاعده‎سازی از فقه در جهت تطبیق بر موضوعات و مسائل جدید و یافتن حکم آن‌ها بکند. 4️⃣ عرضه مسائل به دستگاه فقاهت: 5️⃣ قاعده‎سازی براساس احکام جدید: ⬅️ حال که مسائل مستحدثه به دستگاه فقاهت و اجتهاد عرضه شد و احکام جدیدی به دست آمد، ممکن است با استفاده از احکام جدید به ضمیمه احکام و قواعد گذشته، قواعد جدیدی ساخته شود. 6️⃣ ظرفیت‎شناسی ادله شرعی: ⬅️ ظرفیت‎شناسی ادله شرعی (اعم از عقلی و نقلی) با رویکرد اجتماعی و حکومی در جهت استخراج دیدگاه‎‌های شارع مقدس در مورد روابط خارجی است. ————————— #فقه_نظام #درس_خارج #روابط_خارجی_در_نظام_سیاسی #آیت_الله_ملک_زاده 🔎@fiqhenezam_com

❇️ آیت الله ملک زاده در درس خارج «روابط خارجی در نظام سیاسی اسلام» مطرح کرد؛ 🔻منبع‌شناسی فقه شیعه در حوزه روابط خارجی: ✅ غالب موضوعات روابط خارجه در کتاب الجهاد مطرح شده است. ⬅️ جلد پنجم کتاب الجهاد شیخ طوسی «کتاب السِیَر» نام دارد و مراد از آن همان کتاب الجهاد است. ⬅️ محقق حلی در کتاب شرایع الاسلام؛ مختصر بحث شده است. ⬅️ علامه حلی در تبصرة المتعلمین باب جهاد؛ مختصر بحث شده است. ⬅️ شهید اول در اللمعه الدمشقیه و شهید ثانی در شرح اللمعه الدمشقیه در باب جهاد به مسائل مربوط به بحث روابط بین الملل پرداخته اند. ⬅️ مرحوم ملا محمد تقی برقانی (شهیدثالث) در کتاب منهج الاجتهاد؛ این کتاب منبع اصلی در نگارش شرح شرایع است. ⬅️ آیت الله محمدحسن نجفی درجلد 21 کتاب جواهر الکلام در کتاب جهاد؛ در زمینة روابط خارجی نیز از این کتاب بسیار بهره‌بری می‌شود. ⬅️ محقق عراقی یا آقا ضیاء عراقی در کتاب شرح تبصره المتعلمین. در باب کتاب الجهاد . ⬅️ آیت الله شیخ جعفر کاشف الغطاء در جلد چهارم کتاب کشف الغطاء . ⬅️ آیت‌الله خویی در کتاب منهاج الصالحین در کتاب الجهاد؛ برخلاف سایر کتب بحث به صورت استدلالی مططرح شده است نه فتوایی. ⬅️ حاشیه آیات عظام وحید خراسانی، آقا میرزا جواد تبریزی، صادق روحانی و دیگرانی بر کتاب منهاج الصالحین آیت الله خوئی. ⬅️ مرحوم آقا شیخ محمد آصفی در جلد چهارم آثار الفقهیه که تقریرات ایشان در باب جهاد است. ⬅️ مقام معظم رهبری در کتاب ثلاث رسائل فی الجهاد (الامان و السابعه و المهاده)؛ اولین بخش این کتاب نیز کتاب الجهاد است. ————————— #فقه_نظام #درس_خارج #روابط_خارجی_در_نظام_سیاسی #آیت_الله_ملک_زاده 🔎@fiqhenezam_com

❇️ آیت الله ملک زاده در درس خارج «روابط خارجی در نظام سیاسی اسلام» مطرح کرد؛ ⬅️ ویژگی وطن این است که می‌توان آن را به عنوان حلقه واصل میان ادبیات گذشته و حال به شمار آورد. مراد ما در این مباحث وطن اسلامی است که در مباحث فقهی با تعبیر دارالاسلام بکار رفته است. ⬅️ آیا تعبیر دارالاسلام و موارد شبیه آن ناظر به یک حقیقت شرعیه است و شارع مقدس آن را جعل و مفهومی جدیدی را بیان نموده است یا شامل تعابیری است که برای تشخیص مصداق آن باید به عرف مراجعه کرد؟ ⬅️ عده‌ای بر این باور هستند که برای فهم این معنا باید آن را در فقه مورد بررسی قرار داد اما برخی دیگر بر این عقیده هستند که اساساً دارالاسلام از همان ابتدا ریشه عرفی داشته و ارتباطی به ادله شرعیه ندارد و مراد از دارالاسلام همان احکامی است که در این زمینه جعل شده است. ⬅️ به نظر می‌رسد ادعای نظر دوم از اتقان کافی برخوردار نیست؛ زیرا در متون دینی روایاتی است که لفظ دارالاسلام در آنها بکار رفته است. به کار بردن این مفاهیم توسط معصومین (ع) به معنای حقیقت شرعیه بودن آنها نیست؛ زیرا که می‌تواند در همان معنی عرفی خود مورد استفاده قرار گرفته باشد. در حقیقت استفاده این الفاظ توسط معصومین (ع) زمینه دقت و بررسی در این زمینه را فراهم می‌کند تا چنانچه امام (ع) قیودی را در این زمینه استفاده کرده است، بتوان استخراج کرد. ————————— #فقه_نظام #درس_خارج #روابط_خارجی_در_نظام_سیاسی #آیت_الله_ملک_زاده 🔎@fiqhenezam_com

❇️ آیت الله ملک زاده در درس خارج «روابط خارجی در نظام سیاسی اسلام» مطرح کرد؛ ✅ اراضی در فقه اسلامی از چند منظر قابل تقسیم هستند: 🔻 منظر سیاسی: 1️⃣ اراضی مفتوحه که به وسیله جنگ به دست آمده‌اند. 2️⃣ اراضی طوع یا طوعیه که خود کفار با میل و رغبت تحویل داده‌اند. 3️⃣ اراضی صلحیه که به وسیله صلح تحویل داده شده است که خود بر دو نوع می‌باشد؛ یا کفار مالکیت را از خود سلب کرده‌اند یا منافع را در مقابل منفعتی در اختیار گذاشته‌اند؛ مانند اجازه عبور از کشور. 3️⃣ اراضی عهد که به وسیله معاهده‌ای میان کفار و مسلمین به دست می‌آید. 4️⃣ فیء یا ما افاء الله: مالی که بدون جنگ از کفار گرفته می‌شود و در اختیار پیامبر (ص) قرار می‌گیرد. 🔻منظر اقتصادی: ⬅️در فقه اهل سنت اراضی به نام اراضی عشریه وجود دارد؛ یعنی اراضی که مالیات یک دهمی از آنها گرفته می‌شود. در فقه شیعه اراضی خراجیه ذکر شده است که خود چند قسم است. 🔻 منظر اعتقادی: ⬅️ اراضی به دار الاسلام، دار الکفر، دار العهد، دار الحرب و ... تقسیم می‌شوند. 🔻 منظر مالکیت: 1️⃣ املاک خصوصی: املاکی که مالکیت آن از طریق ارث، هبه یا حیازت یا ... به فرد رسیده است. 2️⃣ املاک عمومی: اراضی مفتوحه و اراضی صلحی که صلح‌کننده از خود سلب مسئولیت کرده باشد. 3️⃣ املاک دولتی: تمام اراضی در حوزه انفال که در مالکیت امام و رهبر جامعه است. 🔻 منظر عمران و آبادانی. 1️⃣ اراضی موات که شامل اراضی آبادنشده می‌شود. 2️⃣ اراضی «محیاة بالإصاله» که شامل اراضی که خود بالإصاله آباد هستند می‌شود. 3️⃣ اراضی آباد بشری که بشر آن‌ها را آباد کرده است. ————————— #فقه_نظام #درس_خارج #روابط_خارجی_در_نظام_سیاسی #آیت_الله_ملک_زاده 🔎@fiqhenezam_com

❇️ آیت الله ملک زاده در درس خارج «روابط خارجی در نظام سیاسی اسلام» مطرح کرد؛ 🔻از شش طریق که مجموع آنها عقود سلمیه نام دارد، می‌توان با کفار غیر ذمی ارتباط برقرار کرد. 1️⃣ عقد سلم: به صلحی که از هر طریقی انجام گیرد، عقد سلم گفته می‌شود. 2️⃣ الهدنه یا مهادنه: مهادنه به معنای آتش‌بس است که به آن صلح موقتی نیز گفته می‌شود. 3️⃣ الامان: ویزا که در ادبیات موجود رایج است یکی از مصادیق امان می‎‌باشد. درحقیقت کافری که قصد کرده از دارالاسلام عبور کند یا به هر دلیلی وارد دارالاسلام شود، از طریق عقد امان به او اجازه داده می‌شود که وارد سرزمین مسلمین شود. 4️⃣ المعاهده: معاهده عنوان کلی توافق است که هم بر اهل ذمه و هم بر کفار حربی صدق می‌کند. 5️⃣ الموادعه: به معنی مسالمه و ترک مخاصمه و جنگ است. 6️⃣ الذمه: عقدی است که اهل کتاب در ازای پرداخت هزینه‎ای تحت حمایت حکومت اسلامی قرار می‌گیرند. ⬅️ با توجه به تقسیم بندی فوق، رابطه حکومت اسلامی با جهان کفر مخصوصا کافر حربی قابل حل است. لذا در صورت پذیرش تقسیم‎بندی مذکور می‎توان مشکل ارتباط و تعامل حکومت اسلامی با کفار حربی را برطرف کرد. ⬅️ هرچند اسرائیل در بسیاری از معاهدات بین‎المللی جزء اعضای معاهده به حساب می‎آید، اما به واسطه قتال گسترده‎ای که انجام داده است، ناقض عهد محسوب می‎شود؛ بنابراین از نگاه حکومت اسلامی، اسرائیل ناقض تعهد است و وظیفه مسلمانان در مقابل این کافر حربی مبتنی بر اصل جنگ است. این جنگ دائمی می‌باشد مگر اینکه در قالب مهادنه متوقف شود؛ از این رو مشکل ایران با اسرائیل یک اصل فقهی است که در حال حاضر حکومت اسلامی آن را رعایت می‎کند و به همین دلیل با آنها از طرق مختلف درحال جنگ است. ————————— #فقه_نظام #درس_خارج #روابط_خارجی_در_نظام_سیاسی #آیت_الله_ملک_زاده 🔎@fiqhenezam_com

❇️ آیت الله ملک زاده در درس خارج «روابط خارجی در نظام سیاسی اسلام» مطرح کرد؛ 🔻 مفهوم مرز از منظر فقه اسلامی ⬅️ در کتاب جواهر گفته شده است مرز، منطقه‌ای مشترک میان دار الشرک و دار الاسلام است که انتهای دار الاسلام و انتهای دار الشرک می‌باشد. ⬅️ در کتاب جامع المقاصد مرز چنین تعریف شده است: «أو كل موضع يخاف منه» هر موضعی که در آن منطقه ترس از حمله دشمن وجود داشته باشد. این تعریف می‌تواند به ابعاد اقتصادی و فرهنگی نیز تعمیم داده شود؛ یعنی هر جایی که ترس از دشمن در آن وجود داشته باشد مرز تلقی می‌شود. ⬅️ شهید ثانی در کتاب مسالک تعریفی را بیان کرده است که جامع دو تعریف دیگر است. «الثغر هنا الموضع الذي يكون بأطراف بلاد الإسلام بحيث يخاف هجوم المشركين منه على بلاد الإسلام، وكل موضع يخاف منه يقال له ثغر لغة»: ثغر یا مرز موضعی در اطراف سرزمین‌های اسلامی می‌باشد که ترس حمله مشرکین از آن جا به بلاد مسلمین وجود دارد. ⬅️ با توجه به تعریفی که از کتاب جواهر مطرح شد، در صورتی که یک کشور اسلامی با دیگر حکومت‌های اسلامی احاطه شده است، به نحوی که هیچ خطر و خوفی از حمله مشرکین بر مسلمین وجود ندارد، نمی‌توان گفت ثغر و مرز وجود دارد. ⬅️ در تعریف دوم تعبیر «یخاف منه» آمده است. این تعریف بر وضعیت کنونی حاکم بر کشور‌های مسلمانِ اطراف ایران صدق می‌کند، زیرا در اطراف کشور ایران مشرکینی حضور دارند که در کشورهای اسلامی اطراف ایران نفوذ کرده‌اند. لذا با وجود اینکه این کشورها به ظاهر کشور اسلامی محسوب می‌شوند اما از این جهت که تحت نفوذ و سلطة مشرکین قرار دارند عنوان «یخاف منه» در خصوص این مناطق صدق می‌کند. ————————— #فقه_نظام #درس_خارج #روابط_خارجی_در_نظام_سیاسی #آیت_الله_ملک_زاده 🔎@fiqhenezam_com

❇️ آیت الله ملک زاده در درس خارج «روابط خارجی در نظام سیاسی اسلام» مطرح کرد؛ ⬅️ مسئله تابعیت در نظام‌های جهانی امری کاملاً پذیرفته شده است. زمانی که فرد در یک کشور خارجی حق شهروندی کسب می‌کند، دقیقاً تابعیت درجه دو در آن کشور را کسب کرده است اما به این معنا نیست که چنین فردی می‌تواند از مناصب مهم حکومتی مانند ریاست جمهوری یا عضویت در پارلمان را عهده‌دار شود. این امر در تمامی نظامات حقوقی جهان پذیرفته شده است. ⬅️ آیت‌الله مصباح ذیل بحث تابعیت می‌فرماید: طرح اصلى و اوليه در نظريه حقوقى اسلام براى مرزبندى كشورها، اعتقادات است و مرزهاى جغرافيايى اصالت ندارد. طرح اوليه اسلام اين است كه حكومت جهانى اسلام تشكيل شود كه در آن مرزهاى جغرافيايى برداشته مى‌شود و امّت اسلامى همه شهروندان يك كشور و تابع يك حكومت خواهند بود و ملاك تابعيّت آنها اسلام است. ⬅️ در طرح اوليه و ايده‌آل اسلام، يكى از شرايط تابعيّت، اسلام است و مسلمان داراى تابعيّت درجه يك و غيرمسلمان دارای تابعیت درجه دو می‌باشند. ⬅️ از طرح اولیه اسلام در بیان آیت‌الله مصباح، ابتدا این امر برداشت می‌شود که مقصود، حکم واقعی است اما بعد از تدقیق در این بیان مشخص می‌شود که مقصود ایشان از طرح اولیه اسلام، حکم واقعی اولی است. ⬅️ می‌توان مسئله مرز را به وسیله احکام ثانویه نیز برطرف کرد؛ زیرا عدم لحاظ مرز برای کشور با توجه به مسائلی که در حال حاضر وجود دارد، کشور را دچار ضرر و زیان خواهد کرد؛ لذا با بکارگیری مرزها از طریق عناوین ثانویه می‌توان از این مشکلات جلوگیری کرد. ————————— #فقه_نظام #درس_خارج #روابط_خارجی_در_نظام_سیاسی #آیت_الله_ملک_زاده 🔎@fiqhenezam_com

🔻 آیت الله ملک زاده در درس خارج «روابط خارجی در نظام سیاسی اسلام» مطرح کرد؛ ✅ امروزه با توجه به وضعیت کشورهای مسلمان چالشی که با آن روبرو هستیم تعدد دار الاسلام‌ است؛ به این معنا که دیگر با یک دار الاسلام مواجه نیستیم، بلکه چندین دارالاسلام در نقاط مختلف جهان وجود دارد. این مشکل را مترجمین در ترجمه عربی به فارسی این کلمه برطرف کرده‌اند؛ زیرا بجای لفظ دار الاسلام تعبیر جهان اسلام را بکار گرفته‌اند. ✅ کثرت مسلمانان یک منطقه به تنهایی دلیل بر اطلاق دارالاسلام به آن منطقه نمی‌شود. برای این کار علاوه بر کثرت جمعیت مسلمانان، وجود حکومت اسلامی نیز ضروری است. ✅ چالش دیگر وجود مرز میان دو یا چند حکومت شیعی است؛ به عبارت دیگر وجود چند دار الایمان چگونه قابل توجیه خواهد بود؟ این چالش به این معنی است که در یک دوره زمانی چند ولی فقیه وجود دارد. ✅ برای پاسخ به این مسئله در ابتدا از احکام اولیه استفاده می‌شود؛ از این رو باید گفت پهنه و قلمروی اعمال ولایت ولی فقیه محدود به دو حد است: حوزه بسط ید فقیه و تزاحم مورد؛ یعنی مصداق و قلمرو متعلق ولایت یک فقیه با فقیه دیگر. در واقع ولی فقیه فقط در این چارچوب می‌تواند ولایت خود را اعمال کند. ✅ حوزه بسط ید فقیه: به گستره مکانی و جغرافیایی که به لحاظ تحقق خارجی دست فقیه برای اجرای فرامین الهی باز بوده و فرامین وی فی الجمله مورد تبعیت قرار گرفته و به اجرا در می آید، گفته می‌شود؛ به عبارت دیگر این موضوع همان مسئله مقبولیت و مشرعیت است. ————————— #فقه_نظام #درس_خارج #روابط_خارجی_در_نظام_سیاسی #آیت_الله_ملک_زاده 🔎@fiqhenezam_com

✳️ آیت الله محمدحسین ملک زاده در جلسه درس خارج فقه روابط خارجی اظهار داشت: ⬅️ دارالاسلام در وضعیت کنونی به جهان مسلمانان اطلاق می‌شود. اما نکته ای که وجود دارد عدم کفایت کثرت مسلمانان در یک منطقه برای اطلاق دارالاسلام به آن مناطق است. ⬅️ امروزه با توجه به وضعیت کشورهای مسلمان چالشی که طرح گردیده تعدد دارالاسلام ها است. به این معنا که یک دارالاسلام با یک حکومت اسلامی وجود ندارد بلکه دورالاسلام وجود دارد. ⬅️ این مسئله را در بحث ترجمه مترجمین برطرف کرده‌اند. به این نحو که ترجمه‌های عربی به فاسی از دارالاسلام به جهان اسلام تعبیر شده است. از این رو در وضعیت کنونی دیگر دارالاسلام مطرح نیست بلکه جهان اسلام که متشکل از تعداد زیادی از کشورها است مطرح شده است. تعبیر دارالاسلام در زبان انگلیسی معنی دقیق تری وجود دارد. در زبان انگلیسی به دارالاسلام « Muslims world»گفته می‌شود که به معنی جهان مسلمانان است. ⬅️ یکی از مسائل موجود چرایی وجود مرز در حکومت اسلامی است با وجود اینکه کشور ایران در اطرافش کشورهای اسلامی وجود دارند. ⬅️ در پاسخ به این اشکال پیش تر هم مطرح شد که عبارت «موضع یخاف منه» در تعریف مرز اگر لحاظ شود مرز با کشورهای مسلمان نشین در وضعیت کنونی نیز مصداق این تعریف قرار می‌گیرد؛ چرا که ممکن است این کشورهای مسلمان نشین به دلیل نفوذ کفار در آن‌ها تبدیل به پایگاهی برای حمله به حکومت اسلامی شوند. 🌐متن کامل: https://menhajj.ir/?p=454 ———————————————— #فقه_نظام #درس_خارج #روابط_خارجی_در_نظام_سیاسی #آیت_الله_ملک_زاده 🔎@fiqhenezam_com