🔻 آیت‌الله محسن اراکی در درس خارج فقه نظام سیاسی مطرح کرد؛ ⬅️ در اسلام اعطای امتیازهای اقتصادی به دلیل وجود روابط قبیله ای و فامیلی وجود ندارد. ⬅️ یکی از قواعد مهم در نظام اسلامی، از بین بردن بردگی است؛ از این رو بردگی‌ بر خلاف نظام الهی در نظامات اجتماعی رایج بوده است. ⬅️ به دلیل این‌که نظام بردگی زندگی اجتماعی مردم آن روزگار را احاطه کرده بود، اسلام برای الغای آن، برنامه تدریجی را به کار برد تا به تدریج بردگی به طورکامل لغو شود. در اصل، قرآن کریم و اسلام مسئله بردگی را قبول ندارد. ⬅️ مراد از تفاوت اجتماعی که در اسلام نفی شده است، رسوماتی است که در خیلی از جوامع مرسوم می‌باشد. مثلا اگر کسی از طبقه اجتماعی خاصی است، با طبقه اجتماعی پایین‌تر از خود ازدواج نمی‌کند. و این منحصر در مسأله ازدواج نیست و شامل مسائل دیگر مثل رفت‌وآمد و همنشینی و شرکت در اجتماعات و… نیز می‌شود. ⬅️ نمونه مهم و بسیار اثر گذار مبارزه با امتیازهای اجتماعی مبتنی بر تفاوت طبقه اجتماعی، داستان تزویج زید از سوی رسول خدا(ص) با زینب بنت جحش _ دختر عمه رسول خدا(ص)_ است و جریاناتی که بعد از این تزویج اتفاق افتاد. . ————————— #فقه_نظام #درس_خارج #فقه_سیاسی #آیت_الله_اراکی 🔎@fiqhenezam_com

❇️ آیت الله کعبی در جلسه هم اندیشی فقه نظام(بخش اول): ⬅️ «اگر بخواهیم فقه متحرک باشد و اهداف و مکتب انبیاء را در ساحت عمل محقق کند مجموعه الزاماتی دارد که نیاز است فقیه به آن ها پایبند باشد و این موارد در استنباط، محتوا، ساختار، نتایج و خروجی سیستم موثر است: اول...» ———————————- #سلسله_نشستهای_هم_اندیشی_فقه_نظام #فقه_نظام #آیت_الله_کعبی 🔎 @fiqhenezam_com

❇️ آیت‌الله هادوی تهرانی در درس خارج مکتب اقتصاد اسلامی مطرح کرد؛ ⬅️ برخی این پرسش را مطرح می‌کنند که در اقتصاد اسلامی، نقش دولت پررنگ‌تر است یا نقش بازار؟ در پاسخ باید گفت این نوع قضاوت، سطحی است؛ یعنی این‌که اگر بگوییم نقش دولت در اقتصاد اسلامی پررنگ‌تر است، سوسیالیستی است و اگر نقش بازار پر رنگ‌تر است، سرمایه‌داری است، اشتباه می‌باشد. ⬅️ همان گونه که امام راحل، شهید صدر و شهید مطهری فرموده‌اند اقتصاد اسلامی نه اقتصاد دولتی است مانند اقتصاد کمونیستی، مارکسیستی و سوسیالیستی و نه اقتصاد سرمایه‌داری است. ⬅️ تفکر سرمایه‌داری و سوسیالیست علیرغم تمام تفاوت‌ها و درگیری‌های سیاسی که با یک‌دیگر دارند در ریشه متحد هستند، یعنی هر دو مبتنی بر امانیسم و انسان گرایانه هستند و نقشی برای خدا، ایمان و دین در فعالیت‌های اجتماعی قائل نیستند. ⬅️ از دیدگاه اسلام مالکیت اصلی برای خداوند است که در دست انسانها امانت می‌باشد؛ بنابراین مبانی و نگرش اسلام با نگرش سرمایه‌داری و سوسیالستی از نظر جوهری متفاوت هستند. البته در موضوعاتی، اقتصاد اسلامی با اقتصادهای سوسیالیستی و سرمایه‌داری بسیار به یک‌دیگر نزدیک می‌شوند، ولی مبانی هر کدام متفاوت است. ⬅️ سیستم اقتصاد اسلامی زمانی شکل می‌گیرد که نهادهای دولتی و غیر دولتی با یک‌دیگر به صورت درست عمل کنند، و الا نتایج مورد نظر حاصل نمی‌شود. ⬅️ اسلام نقش دولت و بازار را پذیرفته و برای آن‌ها نقش و مبانی بیان کرده و این دو با یک‌دیگر در هم تنیده هستند . ————————— #فقه_نظام #درس_خارج #مکتب_اقتصاد_اسلامی #آیت_الله_هادوی_تهرانی 🔎@fiqhenezam_com

❇️ آیت‌الله اعرافی در درس خارج فقه تربیتی مطرح کرد؛ ⬅️ از نظر فقهی، قواعد واصولی حاكم بر اعمال، روش های تأدیب و تربیت خانواده وجود دارد که عبارتند از؛ 1) اصل عدم تکلیف متربی به امری که محال ذاتی است. 2) اصل عدم تکلیف متربی به امری که وقوعاً محال است. 3) اصل عدم تکلیف به امری که برای دیگری و متربی دارای حرج است. 🔻 اصل سوم با دو دلیل ثابت می شود. 1️⃣ اصل عدم تکلیف به امر حرجی؛ یعنی مواری که افعال تربیتی برای مربی و متربی عسر و حرج دارد. در این صورت ادله لاحرج این تکلیف را بر می‌دارد. 2️⃣ تنقيح مناط قاعده عسر و حرج؛ بر اساس این دلیل آنچه تکلیف تربیت را از مربی رفع می کند، استفاده از تنقیح مناط است؛ به این معنا که حکم رفع حرج شامل ایقاء درحرج هم می‌شود. زمانی که تکلیف به هر دلیلی از عهده مکلف برداشته می شود به طریق اولی مربی نیز نسبت به آن تکلیفی ندارد. ⬅️ بنابراین اگر انجام فعل تربیتی، برای مربّی حرج‌آور باشد، ادله لاحرج آن را شامل می‌شود و اگر برای او حرجی نیست؛ ولي عسر و حرج برای متربی ایجاد می‌کند، الغاء خصوصیت می‌شود و تکلیف برداشته می‌شود. ⬅️ در اموری مانند اصل ایمان، اعتقادات، نماز و امثال این موارد، وجود عسر و حرج مانع از انجام تکلیف نیست. این امو از ارتکاذات فقهي وعقلائي است که مانع از شمول اطلاق ادله در این موارد می‌شود. ————————— #فقه_نظام #درس_خارج #فقه_تربیت #آیت_الله_اعرافی 🔎@fiqhenezam_com

❇️ آیت‌الله محسن اراکی در درس خارج فقه نظام سیاسی مطرح کرد؛ ⬅️ در منابع دینی برای شخصی که برای ولایت تفیض مانند وزارت، فرمانداری و ... انتخاب می‌شود علاوه بر سه شرط علم، عدل و کفایت شرایط دیگری نیز ذکر شده است. ⬅️ احراز شروط زائد باید در دو قسم ایجابی و سلبی انجام شود. مراد از شروط ایجابی صفاتی است که باید در کسی که ولایت به او سپرده می‌شود وجود داشته باشد و مراد از شروط سلبی صفاتی است که نباید در کسی که به او ولایت واگذار می‌شود وجود داشته باشد. 🔻 برخی از شروط ایجابی عبارتند از؛ 1️⃣ تجربه: تجربه به دو نحو است؛ نخست خود آن کسی که ولایت به او واگذار می‌شود، در مأموریت‌های دیگر و کارهایی که به او واگذار شده، تجربه شده و آزموده شده باشد. دوم این که خود شخص هم تجربه داشته باشد یعنی کارهایی از این قبیل و نظایر آن را در سطوح پایین‌تر انجام داده باشد. 2️⃣ حیا: کسی که ولایت به او واگذار می‌شود نباید نسبت به ناهنجاری‌ها گستاخ و روحیه شکستن اخلاقیات متعارف را داشته باشد. یکی از دلایلی که برخی جرأت دارند به بیت‌المال دست برد بزند، بی حیایی است. در فرهنگ غرب اولین کاری که می‌کنند حیاء فطری را در نوجوانان می‌شکنند؛ آموزش‌های جنسی که در مثل سند ۲۰۳۰ آمده است برای شکستن همین سد و نیروی الهی است. 3️⃣ ریشه خانوادگی صالح: البته همیشه این گونه نیست که اگر خانواده‌ای صالح نبودند، فرزند آنها نیز غیر صالح باشد؛ لکن معمول و غالب چنین است که وراثت عامل زمینه ساز ارتکاب نابهنجاری است. . ————————— #فقه_نظام #درس_خارج #فقه_سیاسی #آیت_الله_اراکی 🔎@fiqhenezam_com

🔻 آیت الله اعرافی در درس خارج «فقه روابط اجتماعی» مطرح کرد؛ ❇️ تعیین حکم سوء ظن به وسیله رجوع به ادله قرآنی. ⬅️ نخستین دلیل قرآنی، آیه 11 سوره نور است که در خصوص داستان افک و تهمتی است که به یکی از زنان پیامبر وارد شد «لَوْلَا إِذْ سَمِعْتُمُوهُ ظَنَّ الْمُؤْمِنُونَ وَالْمُؤْمِنَاتُ بِأَنْفُسِهِمْ خَيْرًا وَقَالُوا هَذَا إِفْكٌ مُبِينٌ». 1️⃣ نکته اول: ادات تحضیض: «لولا» از ادات تحضیض است که برای توبیخ به کار می‌رود و طبعاً مفید حکم شرعی است. از سویی دیگر «لولا» مشتمل بر بعث و حکم است و از این جهت بسیار قریب است که بگوییم دلالت بر وجوب و الزام می‌کند. 2️⃣ نکته دوم: التفات در آیه از خطاب به غیبت. توقع می‌رفت خداوند بیان کند: وقتی شنیدید چرا گمان نیک نبردید، اما می‌فرماید: وقتی شنیدید چرا گمان نیک نبردند، این التفات است که از خطاب به غیاب رفته است. برای التفات وجوهی ذکر شده است که مهم‌ترین وجه آن تأکید بر توبیخ است. 3️⃣ نکته سوم: وصف مشعر بر علیت است. یعنی فاعل فعلی که به شکل غایب به کار رفته است، مؤمن می‌باشد. حال اگر گفته می‌شود وصف مشعر به علیت است، یعنی چیزی که می‌تواند شما را از این ظن سوء رها و به ظن نیک هدایت کند، ایمان می‌باشد. 4️⃣ نکته چهارم: تأکید بر یکپارچگی جامعه ایمانی. 5️⃣ نکته پنجم در بکار بردن کلمه «بأنفسهم» است که تأکیدی است بر یکپارچگی جامعه اسلامی و ایمانی. در واقع خداوند با بکار گیری کلمه «انفسهم» می‌خواهد بگوید این جامعه یک پیکر است و تعرض به دیگری تعرض به خود افراد است. ————————— #فقه_نظام #درس_خارج #فقه_روابط_اجتماعی #آیت_الله_اعرافی 🔎@fiqhenezam_com

🔻 آیت الله اراکی در درس خارج «فقه نظام سیاسی» مطرح کرد؛ ⬅️ تفاوت‌های طبیعی باید منشأ تفاوت در کاربرد باشد نه منشأ تفاوت در امتیاز؛ مثلاً در سپردن کار باید میان فردی که از لحاظ طبیعی بدن قوی‌ دارد، با فردی که بدن ضعیفی دارد تفاوت باشد؛ از این روکاربرد اجتماعی زن و مرد متفاوت است. یکی از فرهنگ‌های غلطی که در غرب اتفاق افتاده است بهم ریختن این کاربردها می‌باشد. ⬅️ این تقسیم‌کار نه تنها منافاتی با عدل ندارد؛ بلکه عدل همین است که تقسیم‌کار مطابق با توانایی هر فرد باشد. ⬅️ این افتخار نیست که زن راننده کامیون شود. برخی کارها مثل قابله گری یا پزشکی زنان، مخصوص بانوان است لذا بر دولت اسلامی واجب است زنانی را برای کارهایی که مخصوص بانوان است تربیت کند. ⬅️ تمدن اروپایی زنانگی را از زن گرفت؛ این‌که زن کار مردانه انجام دهد زنانگی را از او می‌گیرد. وقتی زیبایی، لطافت و عطوفت از بین برود، زن خشن می‌شود و دیگر نمی‌تواند نقش زنانگی را ایفا کند. ————————— #فقه_نظام #درس_خارج #فقه_نظام_سیاسی #آیت_الله_اراکی 🔎@fiqhenezam_com

❇️ حجت الاسلام عبادی در درس گفتار «جایگاه ابزارهای فقهی در بانکداری بدون ربا» مطرح کرد؛ 🔻 فقها و اندیشمندان اسلامی در رابطه با قراردادهای امروزی و عقود اسلامی، به سه دسته تأسیسی‌، امضائی منحصری و امضائی غیرمنحصری تقسیم می‌شوند. 1️⃣ تأسیسی: معتنقد هستند بر اساس عمومات ادله همه بیع‌های گذشته، بیع‌های مربوط به زمان شارع و بعد از آن به صورت مشروط مورد تأیید است. 2️⃣ امضائی منحصری: معتقدند اگرچه شارع عقودی را امضاء کرده است اما آنچه در حضور خود شارع امضاء شده است، صحیح می‌باشد. طرف داران این نظریه با مطرح شدن عقد جدیدی مانند بیمه، تمام تلاششان را می‌کنند تا بتوانند عقد جدید را در قالب عقدهای قدیمی ارائه دهند. 3️⃣ امضائی غیر منحصری: معتقدند مطابق با عمومات ادله «اوفوا بالعقود» همه عقود صحیح است. ⬅️ مطابق با نظر دو گروه اول می‌توان از بعضی عقود هم‌چون صلح، جعاله و وکالت (امهات العقود) برای تثبیت عقود جدید استفاده بسیاری نمود. به عبارت دیگر به راحتی می‌توان همه فعالیت‌های بانکی را با این سه عقد انجام داد. ⬅️ طیف زیادی از فقهای متقدم و متأخر از جمله مراجع فعلی، قائلند که قراردادها اولاً امضائی‌اند و ثانیاً منحصر به قراردادهای زمان شارع نیستند. به عبارت دیگر همه عقود مورد استفاده مردم در همه دوران‌ها مورد تأیید اسلام است به شرط اینکه ضوابط شرعی لاضرر، لاغرر، لاربا، ممنوعیت اکل مال به باطل و لاقمار رعایت گردد. ————————— #فقه_نظام #درس_گفتار #فقه_بانک #حجت_الاسلام_عبادی 🔎@fiqhenezam_com

❇️ آیت الله ملک زاده در درس خارج «روابط خارجی در نظام سیاسی اسلام» مطرح کرد؛ ⬅️ بررسی روابط مسلمانان با غیرمسلمانان به صورت یکجا و نظام‌مند، تعیین کننده دیدگاه کلان اسلام در عرصۀ روابط خارجی است. ⬅️ روابط خارجی عبارت است از هرگونه رابطه، به ویژه در عرصۀ ارتباطات و مراودات سیاسی با بیگانگان و افراد خارج از چارچوب کشور یا خارج از تابعیت حکومت اسلامی (اعم از افراد، ساختارهای اجتماعی و حکومت‌ها). ⬅️ مراد ما از روابط خارجی صرفاً روابط دیپلماتیک به معنای هنر ارتباط با دیگران نیست. هرچند که اکنون دیپلماسی نیز گسترده‌تر شده و شامل دیپلماسی اقتصادی، فرهنگی و حتّی نظامی می‌شود. ⬅️ روابط خارجی در یک تقسیم‌بندی به «روابط خصمانه» و «روابط غیرخصمانه» تقسیم می‌شود. غالب موضوعات در زمینۀ روابط خصمانه و غیرخصمانه با خارجی‌ها در چارچوب «فقه الجهاد» مطرح شده‌اند؛ بنابراین یکی از منابع ما در این بحث، فقه الجهاد است. ⬅️ مراد از بیگانگان کسانی هستند که جزء اعضای امّت اسلامی به شمار نمی‌آیند و منتسب به «دار الاسلام» نبوده و به نوعی منتسب به «دارالکفر» و «دارالشرک» می‌باشند. به این ترتیب، اولّین مسئله که باید بررسی شود این است که «وطن اسلامی» به کجا اطلاق می‌شود و به چه معنایی است. ————————— #فقه_نظام #درس_خارج #روابط_خارجی_در_نظام_سیاسی #آیت_الله_ملک_زاده 🔎@fiqhenezam_com

❇️ آیت‌الله اعرافی در درس خارج فقه تربیتی مطرح کرد؛ 🔻 از نظر فقهی، قواعد واصولی حاكم بر اعمال، روش های تأدیب و تربیت خانواده وجود دارد که عبارتند از؛ 4️⃣ اصل عدم وجود پيامدهاي مخرّب: ⬅️ در مواقعی اقدام تربیتی، پیامدهای مخرّبی از باب تزاحم دارد؛ يعني اگر كسي در زمان خاص یا مکان خاص اقدام به امر تربیت کند، موجب ضرر بالاتری می‌شود؛ به عنوان نمونه مربي بخواهد یک امر تربیتی را آموزش بدهد، اما به دلیل اینکه در شرایط مناسبی نیست موجب خروج متربی از دین می‌شود؛ از این رو در این مواقع اقدام لازم نیست و بايد اهمّ و مهمّ نمايد. 5️⃣ اصل احتمال تأثیر: ⬅️ آیا آموزش تکالیف الزامی و استحبابی یا تأدیب، مقیّد به قید احتمال تأثیر است؟ یا این که در هر صورت باید انجام داد هرچند احتمال تأثیر ندهد؟ سه احتمال وجود دارد؛ نخست مقیّد به اطمینان، دوم مقيّد به احتمال و سوّم عدم تقید به چیزی. ⬅️ در ما نحن فيه، دلیل خاص مبنی بر مقید بودن وجود نداد و ادله هم اطلاق دارد؛ یعنی همه ادله می‌گویند: قرآن و احکام را یاد بده و به نماز وادار، همه آن‌ها (چه الزامیات و چه استحبابیات) اطلاق دارد. اما مقیّد به احتمال تأثیر است نه اطمینان تأثیر. زیرا نفس عمل و مکلف کردن او رجحان دارد ولو تأثیری نداشته باشد. ————————— #فقه_نظام #درس_خارج #فقه_تربیت #آیت_الله_اعرافی 🔎@fiqhenezam_com

✅ آیت‌الله محسن اراکی در درس خارج فقه نظام سیاسی بیان داشت؛ ⬅️ از نمونه‌های مخالفت با امتیاز سیاسی بر مبنای تفاوت روابط اجتماعی، جریان مخالفت امیرالمؤمنین(ع) با نصب معاویه بر ولایت شام است. افراد متعددی به حضرت می‌گفتند فعلا معاویه را رها کن تا حکومت خودت تثبیت شود سپس با او مخالفت کن. ⬅️ نصب یزید بن ابی‌سفیان و معاویه، به دلیل جایگاه اجتماعی آن‌ها بود و خلیفۀ دوم معتقد بود که باید برای این مسئولیت‌ها از افرادی کمک گرفته شود که جایگاه اجتماعی برجسته‌ای دارند. این تفکر او حتی در مسئله اقتصاد نیز جریان داشت. ایشان معتقد بود بیت المال را باید بر اساس تفاوت‌های اجتماعی تقسیم شود؛ از این رو به اشخاصی که جایگاه اجتماعی برتری داشتند، بیشتر می‌داد. ⬅️ همان گونه که تفاوت اجتماعی در نظام اسلامی نمی‌تواند منشأ امتیاز سیاسی باشد، منشأ امتیاز اقتصادی نیز نمی‌تواند باشد. ⬅️ طلحه و زبیر از امیرالمومنین علیه السلام امتیاز سیاسی و هم اقتصادی می‌خواستند؛ امتیاز سیاسی این بود که می‌گفتند چرا امورات حکومت با رأی و مشورت ما انجام نمی‌شود، ما صاحب سابقه در اسلام هستیم و این همه فضیلت داریم لذا ما را باید شریک خودت در حکومت بدانی. ⬅️ برخورد امیرمؤمنان(ع) با طلحه و زبیر امتیاز سیاسی و اقتصادی بر مبنای تفاوت‌های اجتماعی مبتنی بر حسب و نسب را نفی می‌کند. ————————— #فقه_نظام #درس_خارج #فقه_نظام_سیاسی #آیت_الله_اراکی 🔎@fiqhenezam_com

❇️ آیت‌الله سید منذر حکیم در درس خارج «فقه عفاف» مطرح کرد؛ ⬅️ هماهنگی مطلع سوره عادیات(کفران نعمت) و بخش پایانی سوره تکاثر(مسئولیت‌پذیری در برابر نعمت) گویای این نکته است؛ تا زمانی که مسئولیت در برابر نعمت نباشد، ناسپاسی معنا ندارد. لذا تا درک این مسئولیت نباشد انسان به روحیه تکاثری مبتلاست. «إِنَّ الْإِنْسَانَ لِرَبِّهِ لَكَنُودٌ»، «ثُمَّ لَتُسْأَلُنَّ يَوْمَئِذٍ عَنِ النَّعِيمِ.» ⬅️ در سوره کوثر نیز «کوثر» مصداقی از نعمت بی‌کران الهی است که دو مسئولیت بر آن مترتب است که عبارتند از؛ «فَصَلِّ لِرَبِّكَ وَانْحَرْ» و در صورت مسئولیت‌گریزی، انسان به آثار دنیوی و اخروی آن دچار می‌شود «إِنَّ شَانِئَكَ هُوَ الْأَبْتَر.» ⬅️ در حقیقت این سه سوره علاوه بر بیان قواعد کلی مسئولیت‌پذیری و مسئولیت‌گریزی، مصادیق آنها را نیز آشکار می کنند. ⬅️ کوثر می‌تواند عرض عریضی باشد از آیات قرآن کریم، اهل‌بیت(ع) و تجلیات قرآن در سیره و سیمای ایشان. همچنین تجلیات آن در فرزندان برومند کوثر رسالت از حیث کثرت فرزندآوری و فرزند پروری که لازمه تشکیل خانواده الگو است. در این صورت است که کوثر رسالت می‌تواند عهده‌دار سلامت رسالت باشد و نقش خود را در عفاف فردی و اجتماعی ایفاء نماید. ————————— #فقه_نظام #درس_خارج #فقه_عفاف #آیت_الله_سید_منذر_حکیم 🔎@fiqhenezam_com

❇️ آیت‌الله کعبی در درس خارج «حقوق اساسی» مطرح کرد؛ ⬅️ مقام معظم رهبری در درس خارج فقه فرمودند: «اگر ما می‌توانستیم کتاب حدود و کتاب قصاص و کتاب دیات را به شکل تقسیم حقوق جزایی عمومی و حقوق جزایی اختصاصی تبویب بکنیم پیشرفت بسیار خوبی در تقسیم‌بندی بود که این کار نشده است.» از سخنان مقام معظم رهبری پی ‌می‌بریم که طرح مباحث بر اساس تقسیم‌بندی علم حقوق معاصر، نیکوست. ⬅️ همان‌ گونه که شریعت و فقه اسلامی علت محدثۀ انقلاب اسلامی ایران بوده است، علت مبقیۀ آن نیز می‌باشد؛ از این رو اگر مباحث فقه دولت اسلامی تنقیح و تعمیق نشود، نظام در آینده دچار چالش جدی خواهد شد. ⬅️ مباحث فقه حقوق اساسی در منابع زیر مورد بررسی قرار گرفته است: 1️⃣ بخشی از این مباحث تحت عنوان مباحث امامت و خلافت در کتب کلامی تدوین شده است. 2️⃣ بخشی از مباحث در کتب فلسفه اخلاق مطرح شده است مانند کتاب اخلاق ناصری. 3️⃣ بخش دیگری در کتبی است که به بررسی آداب و احکام پادشاهان می‌پردازند مانند درر السلوک فی سیاسة الملوک. 4️⃣ برخی از مباحث نیز ذیل مباحث فقهی حسبه بحث می‌شود 5️⃣ برخی از مباحث نیز در کتبی است که مربوط به سیاست شرعی می‌باشد مانند السیاسة الشرعیة فی اصلاح الراعی و الرعیة. ————————— #فقه_نظام #درس_خارج #حقوق_اساسی #آیت_الله_کعبی 🔎@fiqhenezam_com

❇️ آیت الله علیدوست در جلسه هم اندیشی فقه نظام(بخش اول): ⬅️در شریعت مطهر اسلام مجموعه احکام به دو صورت خرد و قاعده هستند. نهاد دیگری نیز در شریعت وجود دارد به نام مقاصد شریعت یعنی اهداف کلانی که مدنظر شارع در بعث رسل، انزال کتب و تشریع مقرات است.———————————- #سلسله_نشستهای_هم_اندیشی_فقه_نظام #فقه_نظام #آیت_الله_علیدوست 🔎 @fiqhenezam_com

❇️ استاد احمدعلی یوسفی در درس خارج فقه نظام‌های اسلامی مطرح کرد؛ ⬅️ چارچوب کلی اقتصاد مکتبی ما و بستر شکل‌گیری آن، دین است؛ لذا نظام اقتصادی که بتواند انسان و جامعه انسانی را به اهداف والای خود برساند، حتماً باید نظامی برگرفته از دین باشد. 🔻 منشأ شکل‌گیری و دگرگونی روابط توزیعی در نظام اجتماعی چیست؟ ⬅️ بدیهی است که فرایند تولید با رشد علم، پیوسته در حال دگرگونی و تحول بنیادین است. فرایند تولید، نیروی تولید یا شیوه تولید به طور کلی ناظر به یک مفهوم و معنا می‌باشند و آن ابزار تولید به معنای اعم آن است. ⬅️ مردمی که به وسیله ابزار تولید در حال تولید هستند، به مرور زمان پیوندها و روابطی را میان خود برقرار می‌سازند که تعیین‌ کننده روابط آنها با یکدیگر در شئون مختلف زندگی است. این پیوند همان «نظام اجتماعی» است که همه روابط از جمله روابط توزیع ثروت تولید شده، ذیل آن قرار می‌گیرد. ⬅️ روابط توزیعی تعیین می‌کند چه کسانی چه میزان از ثروت تولید شده توسط مردم را بهره‌مند می شوند. ⬅️ در خصوص رابطه‌ای میان دگرگونی شکل‌های تولید و تحول روابط اجتماعی، مکتب مارکسیسم و مکتب اسلام دو دیدگاه متفاوت دارند. ————————— #فقه_نظام #درس_خارج #فقه_نظام_اقتصاد_اسلامی #حجت_الاسلام_یوسفی 🔎@fiqhenezam_com

🔻 آیت‌الله عبدالکریم فرحانی در درس خارج «مبانی فقه حکومتی»؛ ⬅️ علوم انسانی ما برگرفته از تفکرات پوزیتویسم قرن ۱۵ و ۱۶ اورپاست. غربی‌ها در قرن ۱۸ و ۱۹ بعضی از شاخه‌های علوم انسانی را تدوین کرده‌اند. این تولیدات علاوه بر اینکه برای ما کارایی ندارد، مضر هم می باشد. ⬅️ علوم انسانی غرب دانش آموخته خود را به گونه‌ای بار می‌آورد که نگاهش به مسائل آن علم غیر اسلامی است. می‌بینیم شخص متدین که ضد انقلاب هم نیست، مبانی دینی علوم انسانی را متوجه نمی‌شود. هرچند آنها رد نمی‌کند ولی به دلیل اینکه مطالب اسلامی مطرح شده را با یافته‌های علمی خود ناسازگار می‌بیند از پذیرش آن خود داری می‌کند. ⬅️ رهبر معظم انقلاب می‌فرمایند: حوزه علمیه باید پایه‌های علوم انسانی مبتنی بر تفکرات اسلامی و جهان بینی اسلامی را مستحکم پی ریزی کند. ⬅️ این امر رهبری ممکن نخواهد شد مگر این‌که با علوم انسانی آشنا شوید و در آن تبحر داشته باشید. ولی باید دانست این کافی نیست و باید جلوتر رفت یعنی نیاز است بر روی آن علوم اجتهاد صورت گیرد و با همان متد جواهری استنباط شوند؛ به یک معنا باید مرز علم را شکست. ⬅️ رهبر انقلاب قائل هستند کار اساسی و اولیه‌ای که باید صورت بگیرد تدوین مبنای علمی و فلسفی تحول علوم انسانی است. ایشان اسم این کار را می‌گذارند تولید فکر. ما باید اول تولید فکر کنیم تا بتوانیم علم، فناوری و مدیریت کشور را جلو ببریم و این تولید فکر از تولید علم مهمتر می‌باشد و تولید فکر هم منبعث از فلسفه است. ————————— #فقه_نظام #درس_خارج #مبانی_فقه_حکومتی #آیت_الله_فرحانی 🔎@fiqhenezam_com

🔻 آیت الله ملک زاده در درس خارج «روابط خارجی در نظام سیاسی اسلام» مطرح کرد؛ ⬅️ تقلیل فقه روابط خارجی به فقه دیپلماسی نادرست است؛ زیرا در دیدگاه اسلامی امری به نام روابط با بیگانگان، روابط با غیر و روابط خارجی پذیرفته شده است که شامل همة ابعاد روابط می‌شود؛ از این رو وزارت امور خارجه در حکومت اسلامی باید شامل همه نوع روابطی باشد و همةروابط را پوشش دهد. ⬅️ این روابط از دو زاویه قابل بررسی است. اولا کسانی که در برقراری ارتباط سیاسی با کشور های دیگر و سخن گفتن با آن ها تسلط دارند بتوانند کسانی را که در کار اقتصادی، فرهنگی، علمی و ... هستند، راهنمایی کنند و شیوه‌های ارتباط‌گیری با کشورها را به آن‌ها آموزش دهند. دوما کسانی که با اقتصاد، مسائل نظامی و ... آشنا هستند به کسانی که فقط توانایی رابطة سیاسی با کشورها را دارند کمک کنند. ⬅️ برخی پژوهشگران از فقه چنین استنباط کرده‌اند که حکومت اسلامی می‎خواهد با همة کشورها بجنگد، مگر اینکه آمادگی و نیروی کافی نداشته باشد و زمانی که نیرو و آمادگی کافی کسب کند باید جنگ را آغاز کند؛ به بیان دیگر اصل در اسلام، جهاد است و تنها حالت هدنه یا آتش‌بس در اسلام در نظر گرفته شده است. ⬅️ این در صورتی است که در اسلام عقود و عهودی به نام عقود سلمیه (قرارداد های صلح و سلم)، مهادنه، امان، موادعه، ذمه و ... وجود دارد که تماماً بر اساس ارتباط حکومت اسلامی با دنیا ایجاد شده است. ⬅️ دلیل این نارسایی این است که در گام نخست ظرفیت فقه در حوزه روابط بین‌الملل به شکل صحیح استخراج نشده است. ————————— #فقه_نظام #درس_خارج #روابط_خارجی_در_نظام_سیاسی #آیت_الله_ملک_زاده 🔎@fiqhenezam_com

❇️ آیت الله علیدوست در درس خارج «فقه سیاسی» مطرح کرد؛ 🔻 در دوران معاصر، فقه سیاسی دارای دو استعمال وصفی و اضافی است. 1️⃣ فقه سیاسی در استعمال وصفی به معنای استنباطی است که فقیه با نگاه سیاسی به ادله شرعی انجام می‌دهد گاه به این معنا از فقه سیاسی «فقه حکومتی» نیز اطلاق می‌شود؛ یعنی فقهی که فقیه نگاه حکومتی به ادله شرعی دارد. ⬅️ واژه «سیاسی» در این‌جا به معنای «تدبیر» استعمال شده است. با توجه به این‌که تدبیر جامعه بدون توجه به نظام‌های فقهی میسور نیست از این رو فقه سیاسی، نظام‌های فقهی را نیز در نظر دارد؛ بنابراین می‌توان گفت فقه سیاسی به دنبال تدبیر زندگی انسان‌ها بر اساس گزاره‌های شرعی است. ⬅️ «نظام سازی فقهی» نیز به چنین روشی در فقه اشاره دارد؛ از این رو فقه نظام سیاسی یا اقتصادی یا ... به فقهی اطلاق می‌شود که در صدد است با نگاهی سیاسی یا اقتصادی یا ... به ادله شرعی، از تک تک مسائل فقهی به استخراج یک نظام سیاسی یا اقتصادی یا ... نائل شود. 2️⃣ در استعمال وصفی از فقه، پدیده‌ای -مثل دیه، قضا، هنر یا ...- وجود دارد و فقیه به دنبال آن است که احکام آن پدیده و نحوۀ استنباط آن احکام را استخراج کند؛ بر این اساس فقه سیاسی در این معنا به فقهی گفته می‌شود که به استنباط احکام مسائلِ مربوط به سیاست و تدبیر زندگی انسان‌ها می‌پردازد. ⬅️ فقه سیاسی دراین استعمال به رویکرد و روش خاصی در فقه اشاره نمی‌کند؛ لذا این فقه بر خلاف استعمال وصفی ناظر به همه ابواب فقه نیست و تنها مسائل سیاسی فقه را در بر می‌گیرد. ————————— #فقه_نظام #درس_خارج #فقه_سیاسی #آیت_الله_علیدوست 🔎@fiqhenezam_com

❇️ آیت الله اعرافی در درس خارج «فقه روابط اجتماعی» مطرح کرد؛ ⬅️ نکته ششم: ظن، محور بحث در آیه 11 سوره نور. 🔻 ظن از یک منظر دارای معنای متعددی است: 1️⃣ ظن به معنای یقین که مشترک لفظی است. 2️⃣ حد واسط میان یقین و شک است. 3️⃣ ظن در مقابل یقین است، یعنی دائره بعد از یقین که احتمال راجح، شک و وهم را در بر می‌گیرد. 🔻چند احتمال در خصوص ظنی که در آیه به کار رفته است وجود دارد: 1️⃣ ظن به معنای یقین است، یعنی انتظار می‌رفت که یقین به‌خوبی داشته باشند. این احتمال علاوه بر بعید بودن، خلاف ظاهر است. 2️⃣ ظن به معنای مقابل یقین است. این معنا هم بعید است. 3️⃣ معنایی که تعین پیدا می‌کند، حسن ظن به معنای احتمال راجح دادن است؛ یعنی نسبت به خوبی طرف مقابل احتمال راجح داده شود و احتمال بد را به سمت مرجوح بودن ببرد و آن‌ را ناچیز بگیرد. ⬅️ نکته هفتم: متعلق امر و نهی در اکتساب و اجتناب ظن ⬅️ گاهی ظن در همان معنای حقیقی خود که بحث علم و شناخت است به کار می‌رود. آیا همین مفهوم متعلق خطاب توبیخ و تحضیض است یا اینکه متعلق آنها آثار و ترتیب آثار دادن است؟ ⬅️ بر اساس اصالة الموضوعیه، اصالة عدم التقدیر، اصالة عدم الحذف، خطاب روی خود پدیده روانی و روحی و شناختی آمده است؛ یعنی احتمال راجح دادن و گمان نیک به دیگران بردن. اما اینکه احتمال دوم ببریم، بگوییم سوءظن نداشته باش، یعنی آثار بدگمانی را در عمل نشان نده یا حسن ظن داشته باش یعنی آثار نیک را نشان بده، این خلاف قاعده است و نیازمند قرینه‌ است.

🔻 آیت الله اراکی در درس خارج «فقه نظام سیاسی» مطرح کرد؛ ⬅️ یکی از شروط والی مردمی بودن او است؛ یعنی از جنس مردم باشد و بین او و مردم فاصله وجود نداشته باشد و خود را از مردم بالاتر نبیند. مهم‌ترین نماد مردمی بودن این است که مردم به او دسترسی داشته باشند. ⬅️ کسی که والی و فرمان دار می‌شود باید تا آنجا که می‌شود به مردم آسان بگیرد. این بدان معناست که در وضع قوانین و اجرای آن، خشکی و سخت گیری را باید کنار گذاشت. همچنین شخصیت والی دارای نرمش و انعطاف باشد. ⬅️ این‌که مسئولی در اجرای قانون کوتاه نیاید غیر از این است که در زمان اعمال قانون نرمش نشان دهد. منظور از نرمش تساهل و تسامح در نحوۀ اجرای قانون است نه به معنای کوتاه آمدن از قانون. ⬅️ تسامح و تساهل اگر به معنای تسامح در اجرای خود قانون باشد، غلط است. آنکه در روایات داریم «بعثت بالشریعة سمحة السهله » یعنی شریعت و احکام آن آسان است؛ نه این‌که شما تسامح کنید و از شریعت دست بردارید، این غیر از تسامح به معنای سعه صدر در اجرای قانون است. ⬅️ در برابر ظالم نباید کوتاه آمد و حق مردم را باید از ظالم ستاند و نباید با ملایمت برخورد کرد؛ اما اگرشخص ضعیف کاری کرد که قانون باید در حق او اجرا شود، جا دارد که با نرمش با او برخورد شود. ————————— #فقه_نظام #درس_خارج #فقه_نظام_سیاسی #آیت_الله_اراکی 🔎@fiqhenezam_com

❇️ استاد احمدعلی یوسفی در درس خارج فقه نظام‌های اسلامی مطرح کرد؛ 🔻رابطه‌ای میان دگرگونی شکل‌های تولید و تحول روابط اجتماعی در نظامهای مارکسیسم و اسلام: ✅ مارکسیسم: ⬅️ طبق اندیشه های مارکسیسم شیوه‌های تولید موجب تغییر روابط توزیعی می‌شوند و این شیوه تولید است که تعیین می‌کند در نظام اجتماعی چه روابط اجتماعی بین انسان‌ها برقرار باشد. ⬅️ بر اساس دیدگاه این مکتب نیروهای تولید، اساسی‌ترین و اصلی‌ترین عامل در سراسر تاریخ انسان هستند؛ بنابراین در جامعه‌ای که تمامی ابزارهای تولید، دستی کار می‌کنند، نظام اجتماعی و روابط توزیعی متفاوتی برقرار است نسبت به نظامی که در آن تمامی ابزارها به صورت اتوماتیک کار می‌کنند. ✅ اسلام: ⬅️ اسلام این دو حوزه و تغییر و تحولات آنها را از هم جدای از هم می‌داند و معتقد است انسان در یک حوزه به کار در طبیعت می‌پردازد و در حوزه دوم به برقراری رابطه با دیگر افراد روی می‌آورد. ⬅️ بر اساس همین دیدگاه است که نظام اجتماعی اسلام که مکتب اقتصادی نیز ذیلان قرار دارد، برای همه شیوه‌های تولید و در تمامی زمان‌ها، نظامی کارآمد معرفی می‌شود؛ زیرا قادر است در هر زمان، خوشبختی را برای انسان‌ها به ارمغان بیاورد. ⬅️ طبق دیدگاه اسلام انسان موجودی است که بر اساس عشق به خود و تلاش در راه نیازهای خویش آفریده شده است و هر چه را در پیرامونش وجود دارد در این راه به خدمت می‌گیرد؛ از این رو نظام اجتماعی در اثر تغییر نیازهای انسان رشد و توسعه می‌یابد. ————————— #فقه_نظام #درس_خارج #فقه_نظام_اقتصاد_اسلامی #حجت_الاسلام_یوسفی 🔎@fiqhenezam_com