دیدار مسئولان فرهنگستان علوم اسلامی با آیت الله جوادی آملی/ ۱۳۹۰

آیا مبدأ و معاد علم در محتوای علم تأثیر می‌گذارد؟

در اینجا👆 در بررسی نظریه دین شناسی آیت‌الله جوادی آملی نکاتی ذکر شده است.

گزارش استاد میرباقری از اندیشه علم دینی فرهنگستان علوم اسلامی در محضر آیت الله جوادی آملی/ 1390

پرسش و پاسخ فقه سیاسی با استاد میرباقری: مبانی معرفت شناسی (نقدی بر دیدگاه آیت الله جوادی) / نسبت عقل و وحی / چگونگی متعبد شدن عقلانیت / نسبت اراده و معرفت / دین شناسی / چگونگی جریان دین در عرصه سیاست و حکومت / منطق فهم دین

🔶ضرورت پرداختن به الهیات نوین 🔸استاد محمدتقی سبحانی ... الهیات به‌عنوان یک سیستم و دستگاه پویای فکری، معرفتی و ذهنی عنصر اصلی در حیات فردی و اجتماعی انسان است و فرقی بین انسان سنتی و مدرن در این مقوله نیست و چون این چنین است باید به الهیات پرداخت الهیات زیرساخت سایر ابعاد وجودی انسان را تضمین و تامین می‌کند. در این بین یک مساله از اهمیت ویژه برخوردار است و آن اینکه باید تفکیک بین الهیات و چهارچوب نظری مشخص شود که می‌توانیم نام آن چهارچوب نظری را فلسفه بنامیم. آن چیزی که در گذشته سبب مشروعیت فلسفه شده است نقش این دانش در تبیین چهارچوب‌های نظری بوده است. الهیات دانشی که به مؤلفه‌های معنای تفکر دینی می‌پردازند. اگر قرار است مساله و رابطه با خدا، سرنوشت و غیره به‌عنوان مساله انسان مطرح شود جایگاه آن در الهیات است و حتی اگر فلسفه در این ساحت و مقوله‌ها وارد می‌شود ساحت‌های ورود آن اساساً ساحت‌های بنیادینی و الهیات است. برای مثال اگر بخواهیم تبیینی درستی از خدای ادیان داشته باشیم بی گمان در یک مرحله ارجاع به مفاهیم، قواعد و مفاهیم عقلی لازم است.اگر بخواهیم نسبت یک نظریه الهیاتی را با نظریه دیگر بسنجیم نیازمند چهارچوب‌های عقلی و معنایی هستیم و این امور در حوزه اختیارات فلسفه است. مرز بین الهیات و فلسفه خیلی روشن نیست اما فلسفه بنیادهای نظری معرفت انسانی را تامین می‌کند که در تمام دانش‌های دیگر به کار می‌رود و بیشترین سهم حضور بنیادهای نظری فلسفه در الهیات است که در تفسیر و تبیین آنها به کار می‌رود. الهیات از آنجایی شروع می‌شود که وارد مقولات جزیی معرفتی می شویم و با عقل تنها هرگز نمی‌توانیم درباره خود انسان و خدا صحبت کنیم؛ در هیچ جای تاریخ هیچ انسانی با عقل محض نتوانسته به پرسش‌های بنیادین خود پاسخ دهد و در جایی که این انسان دسترسی به کتب مقدس داشته از دین استفاده کرده و در جایی که به کتب مقدس دسترسی نداشته به اسطوره‌ها متوسل شده است و در مکانی که خبری از اسطوره‌های تاریخی نبوده هم دست به دامن تخیل خود شده است. واقعیت این است که به لحاظ متدولوژیک امکان پذیر نیست که فلسفه محض بتواند به مقولات الهیاتی پاسخ بدهد، مقولات الهیاتی مسائلی جرئی و درگیری مانند وجدان، فطرت، حس، شهود وغیره هستند که حتی با وجود قرار گرفتن این موارد(وجدان، حس، شهود وغیره) در کنار عقل باز هم امکان پاسخ دادن به پرسش‌های ذهنی بشر نیست و نمی‌تواند روح معرفتی انسان را در برابر پرسش‌های بنیادین آرام کند و برای اینکه روح انسان در برابر این سؤالات به آرامش برسد قطعاً نیازمند منبعی غیر از عقل محض است. باید بدانیم که تمام مکتب نظری و نحله های فکری حتی سلفیه دارای فلسفه منحصر به خود هستند و بر اساس بنیادهای عقلی مفاهیم پایه رفتار می‌کنند. مطالعه ادامه مطلب👇 📚https://www.hawzahnews.com/news/934184/نشست-هم-اندیشی-درآمدی-بر-الهیات-نوین-اسلامی-برگزار-شد 🏠https://eitaa.com/fotoooh

🔸همایش ملی علوم انسانی و حکمت اسلامی 🎙سخنرانی استاد خسروپناه با عنوان: حکمت اسلامی و تعالی فرهنگ و تمدن در هفدهم آبان ۱۴۰۰ دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات 🆔 @khosropanah_ir

🔶 دین و رسول، علم و فلسفه دارد 🔸مرحوم شیخ علی صفائی (ره) دين بدون روش، بدون تربيت، بدون اصول نيست و رسول نمى‏گويد كه تو با منطق و فلسفه‏ى يونان و يا شرق و غرب آشنا شو و سپس ببين چه مى‏گويم و سعى كن بفهمى. رسول آمده تا امّى‏ها را با حضوريات و با تنظيم سؤال‏ها به قدر خود و با قدر خود به هدف خود و ارزش‏هاى خود راهبرى كند و براى اين هدف‏ها برنامه‏ريزى نمايد. رسول در آدمى، حس و تجربه و فكر و عقل و علم و فلسفه و قلب و عرفان را با روش‏ها و سؤال‏ها و تعليم‏ها و تزكيه‏ها آزاد مى‏كند، مى‏آموزد و راه مى‏برد. و به آدمى، معرفت و ايمان و ايمان شديدتر و عدل و احسان و اخبات و سبقت و قرب و لقاء و رضوان را ارزانى مى‏دارد. حاج استاد! به نظر مى‏رسد كه رسول، فقير و مضطر و منفعل نبوده و با دست پر و روش متفاوت، آدمى را به ذهنيت و زاويه‏ى ديد و طرز برخورد و كوثر و قدرت برخورد و ظرفيت (شرح صدر) و ربط و پيوند و اجتماع و تشكّل جديد و سازمان و عدل و احسان در برابر اثم و عدوان، همراه ساخته است. 📚 نقدى بر فلسفه دين خدا در فلسفه هرمنوتيك كتاب و سنت، ص: 121 🏠https://eitaa.com/fotoooh

جلسه 7 از مباحث تاریخ نسبت اراده و معرفت- استاد محمد تقی سبحانی

«والله من ورائهم محیط»؛ وحی محیط بر همه شئون، استاد سید احمد مددی

🎥#ببینید | 🔰 تأملی بر معنا و هویت علم دینی 🌸 ۱۶ آذر روز دانشجو گرامی باد. ➕@AMOLILARIJANI_IR

اصول نظریه «روش تنزیهی» در الاهیات

به مناسبت سالگرد رحلت آیت الله مصباح یزدی سخنان با اهمیت ایشان پیرامون ضرورت پژوهش های بنیادین در علوم انسانی و تاریخچه انقلاب فرهنگی در جمع مسئولان فرهنگستان علوم اسلامی قم (1390) 👇👇👇 💠 https://eitaa.com/fotoooh/333 گزارش استاد میرباقری از اندیشه فرهنگستان 👇 💠https://eitaa.com/fotoooh/336 🏠@fotoooh

سخنرانی آیت الله مصباح یزدی پیرامون اهمیت پژوهش های بنیادی در علوم انسانی اسلامی/ دیدار مسئولان فرهنگستان علوم اسلامی قم،۱۳۹۰/قسمت اول

قسمت دوم

📢 فلسفۀ چگونگی را براساس قدرمتيّقنِ از مذهب تنظيم می‌كنيم. 📢 عقل اگر تسليم شود و خوب هم نوكریِ ائمۀ طاهرین (علیهم السلام) را بکند، خيلی قوی‌تر است از عقلِ افسارگسيخته. 💠 استاد سید منیرالدین حسینی الهاشمی: «ببينيد، اسلام برخواسته از هيچ فلسفه‌ای نيست. يعني هيچ‌يك از انبياء الهي، از آدم تا خاتم (صلی الله علیه و آله)، هيچ‌كدامشان شاگرد فيلسوف نبودند. فلاسفه، عقلا و هر كسي بتواند در محصولات كار فكري‌اش، تبعيت از اينها را اثبات كند، به همان نسبتي كه می‌تواند تبعيت را اثبات بكند، به همان نسبت با يك ياي نسبتي، عقل تسلیم [و] فلسفه اسلامي [درست] مي‌شود. در حقیقت، فلاسفه كأنَّه نوكر اين بزرگواران هستند، نه آقاي انبياء. آنها در خانه انبياء خدمت‌گزاریِ عقلي مي‌كنند. اگر ما اين را اين‌گونه فرض كنيم، آن وقت هيچ عيبي ندارد كه شما بگوييد ائمه طاهرين (علیهم‌السلام) يك دسته #نوكر_عقلي داشته‌اند كه در بحث چرائي مطلب را تمام كردند، يك دسته ديگر هم آمدند و بحث چيستي را تمام كردند، يك دسته ديگر بايد باشند بحث چگونگي را تمام بكنند. اين‌گونه نيست كه عقلا، تشريع‌كننده شرع بشوند... چه در آن كسي كه فقيه است و در كلمات دقت مي‌كند براي اين كه حكم تكليفي را به دست بياورد، و چه آن كسي كه حكم توصيفي را مي‌خواهد دقت كند... . حالا اين كه عقل در برابر شرع چه گونه است، حتماً عقل اگر تسليم باشد، خوب هم نوكري بكند، خوب هم كار بكند، خيلي قوی‌تر است [و] اصلاً با عقلي كه به اصطلاح افسارگسيخته است قابل‌قياس نيست. عقلي كه به شيطنت تبديل بشود هنري ندارد؛ حتماً هم دور خودش گيج مي‌چرخد. حالا بر گرديم اينجا. ما فلسفه شدن را اول براساس متيقنِ از مذهب تنظيم مي‌كنيم.» (کد پژوهشی ۳۸۰، ۱۳۷‌۷/۸/۲۷)

گزارش استاد میرباقری از اندیشه فرهنگستان در محضر آیت الله مصباح یزدی

خداوند متعال مبدأ همه حقایق

🔶جمله" الْحَقُّ مِنْ رَبِّكَ" از بديع ترين بيانات قرآنى است‏ مرحوم علامه طباطبایی ره و جمله:" الْحَقُّ مِنْ رَبِّكَ" از بديع‏ترين بيانات قرآنى است، چون كلمه" حق" را مقيد به كلمه" من" كرده كه بر ابتدا دلالت مى‏كند و هيچ حرف ديگرى اين معنا را نمى‏رسانيد، مثلا اگر مى‏فرمود:" الحق مع ربك، حق با رب تو است"، نه تنها آن معنا را نمى‏رسانيد، بلكه بويى از شرك در آن احساس مى‏شد، يعنى ممكن بود كسى خيال كند كه‏خداى تعالى و حق، دو موجود باهمند و نيز بويى از عجز از آن احساس مى‏شد، چون ممكن بود كسى خيال كند كه خداى تعالى به خودى خود ناتوان است و حق او را يارى مى‏كند. نكته‏اى كه از كلمه" من" فهميده مى‏شود اين است كه در عالم آنچه حق است و هر قضيه و حكمى كه داراى واقعيت مى‏باشد، هر چه بوده و هر قدر هم كه بديهى باشد، همچون قضيه:" عدد چهار زوج است" و" عدد يك نصف عدد دو است" و ... بديهى و ضرورى مى‏باشد، بالآخره انسان آن را از خارج گرفته، يعنى از واقعيت هستى اخذ كرده است و واقعيت خارج، همه‏اش وجود و وجود همه‏اش از ناحيه خداى تعالى است، هم چنان كه خير همه‏اش از او است، و به همين جهت است كه از صفات خداى تعالى است كه:" لا يُسْئَلُ عَمَّا يَفْعَلُ وَ هُمْ يُسْئَلُونَ" «1»، پس غير او هر عملى بكند، وقتى بازخواست نمى‏شود كه عملش حق باشد. و اما فعل خداى تعالى چون از مقوله وجود است، قهرا صورت علميه‏اش جز حق نمى‏تواند چيز ديگرى باشد. ساده‏تر بگويم: فعل خدا دو جور نيست تنها يك جور است آن هم حق. 📚ترجمه تفسير الميزان، ج‏3، ص: 335

بخشی از سخنان استاد میرباقری در جمع طلاب مدرسه مشکات-1396. پیرامون بررسی دیدگاه شهید صدر ره در نسبت «علم و مکتب»، «ارزش و توصیف»، «باید و هست»، «عقل و وحی»، «فقه و کارشناسی»، جهت داری علوم و دیگر مباحث معرفت شناسی

ليبراليسم: ريشۀ فساد و چپاول دكتر مسعود درخشان ****** مقدمه‌اي براي كتاب دستبرد ناپيدا