eitaa logo
قبسات
442 دنبال‌کننده
3 عکس
0 ویدیو
3 فایل
💠 قبساتی از فقه و اصول و حکمت 📝یادداشت‌ها و برداشت‌های یک طلبه @fotros313h مسیر ارتباط (نقل مطلب با ذکر منبع ⛔ )
مشاهده در ایتا
دانلود
🔹 مرحوم اصولی قح بحث می کند و خیلی دنبال این نیست که مشکل فقه را حل کند به خلاف مرحوم شیخ و مرحوم نائینی. 🔹 اینکه در رسائل بحث اجماع را به تطویل بحث می کند چون واقعا یک مسئله و مشکل جدی در فقه وجود دارد و آن کثرت نقل اجماعات است. این را باید تعیین تکلیف کرد. (شیخ چون در میدان فقه است اینطور به بررسی تفصیلی اجماع اهمیت می‌دهد.) (درس خارج اصول 7/8/1402) 🔻🔻🔻🔻 🆔 @ghabas
🔻 اگر اختلافی بین محاضرات، مصباح الاصول و اجود التقریرات باشد، متن اجود مقدم خواهد بود چون به قلم شخص آیت‌الله خویی است ولی دیگر موارد تقریر شاگردان است. 🆔@ghabas
15152-ar-mesbah-alosol-khoei-j1.pdf
5.64M
🔻 مباحث قطع و ظن 🔻 اصول عملیه 🆔 @ghabas
🔹 در باب استنباط دو مسلک وجود دارد: 🔻فقه مشهوری 🔹 فقهایی مانند صاحب جواهر و مرحوم حکیم و سابقین اهل این مسلک هستند. فقه مشهوری به این معنا که عمده در استدلال، استناد به کلام فقها است. حتی شیخ انصاری گاهی به خاطر کلام فقها از ظاهر روایت دست بر می دارد. فقه مشهوری فقهی است که مبتنی بر اقوال فقهاست و اعتبار زیادی برای آن قائل است. 🔻فقه استدلالی 🔹 مانند مرحوم اردبیلی و صاحب مدارک و مرحوم خویی معتقد به این مسلک هستند که برای اقوال فقها و اجماعات اهمیت چندانی قائل نیستند. بلکه عمده در این مسلک قواعد و مراجعه به منابع است. 🔹 تفاوت دو روش این است: فقه مشهوری ها ابتدا سراغ اقوال می روند و بعد سراغ منابع. فقه استدلالی ها ابتدا سراغ منابع و ادله می روند. 🔹 مرحوم استاد (آیت‌الله تبریزی) نقل می کردند مرحوم خویی می فرمودند: مشهور بین علما اینطور بود که برای دادن تصدیق اجتهاد ابتدا روایات یک باب را در اختیار فرد قرار می دادند. اگر آنچه را استباط کرده است، مطابق اقوال برخی فقها باشد، اجتهاد دارد ولی اگر چیزی که می گوید را لم یقل به أحد... معلوم می شود هنوز به مرتبه اجتهاد نرسیده است. ولی ما (مرحوم خویی) می گوییم: اگر برای اجتهاد از قواعد درست استفاده کرده باشد، او مجتهد است. 📌(درس خارج اصول، 14/8/1402) 🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻 https://eitaa.com/ghabas
لطفا در ایتا مطلب را دنبال کنید
مشاهده در پیام رسان ایتا
🎙 ⏰ زمان: 5 دقیقه ‌‌"گفتاری از استاد گنجی درباره دو مسلک در فقه" 🔻فقه مشهوری 🔻فقه استدلالی 🔻 نقل کلامی از آیت‌الله خویی درباره اجازه اجتهاد ➖➖➖➖➖➖➖➖ 📝 متن کامل بیانات در لینک زیر: https://eitaa.com/ghabas/33 🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻 https://eitaa.com/ghabas
لطفا در ایتا مطلب را دنبال کنید
مشاهده در پیام رسان ایتا
🎙 ⏰ زمان: 7 دقیقه 🔻 "اصول متلقات" از دیدگاه آیت‌الله بروجردی 🔹 مفهوم‌شناسی اصول متلقات 🔹 کتبی که از نظر محقق بروجردی مشتمل بر اصول متلقات است 🔹 بیان برخی اشکالات به توسعه دایره منابع اصول متلقات 🔹 توجیه کلام ایشان (درس خارج اصول 15/8/1402) 🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻 🆔https://eitaa.com/ghabas
📝 گزارشی از اهم مباحث دروس خارج فقه سیاسی استاد علیدوست طی چندسال اخیر (بخش اول) ✅ استاد علیدوست در جلسه اول درس خارج امسال ابتدا به بیان اهم سرفصل‌های مباحث مطرح شده طی چهار سال اخیر در این درس پرداختند: 1⃣ مسئله اول: تشکیل حکومت در عصر غیبت بر اساس شریعت 🔻 آیا در عصر غیبت اجازه تشکیل حکومت داریم؟ این مسئله موافقان و مخالفانی دارد. در آن بحث از مباحثی چون اصل تشکیل، وجوب یا عدم وجوب، مشروط یا مطلق. اگر گفتیم تشکیل حکومت جایز است، فقط جایز است یا واجب است؟ اگر واجب است واجب کفایی است یا واجب مطلق؟ در اینجا ادله نقلی و عقلی همه مورد بررسی قرار گرفت. 2⃣ مسئله دوم: حکومت اسلامی مقوم یا مقوم ها، امکان یا عدم امکان تعدد فرم و ساختار 🔻 این مسئله جدید است. وقتی حکومت اسلامی تشکیل شد آیا فرم و ساختار آن واحد است یا می‌تواند متعدد باشد؟ برای روشن شدن مثالی بیان می‌کنیم: قانون اساسی 1358 و 1368 با هم متفاوت است. در قانون اساسی 58 شورای رهبری پذیرفته شده و در قانون اساسی 68 شورای رهبری حذف شده است. آیا هر دو ساختار درست است یا تنها یک فرم صحیح است؟ در عصر صفویه فقها ناظر عالی حکومت بودند و شاه حاکم و مجری بود. سلاطین صفویه برخی از فقها اجازه می‌گرفتند. حال این نیز یک مدل است باید دید می‌توان آن را نیز نوعی حکومت دینی شمرد یا خیر. 3⃣ مسئله سوم: مفهوم شناسی و گستره شناسی اصل عدم ولایت احد علی احد 🔻 مرحوم شیخ در مکاسب به این امر اشاره کرده است و با این بحث آشنا هستیم. اصل ولایت أحد علی أحد داریم. برای اثبات عدم ولایت نیاز به اثبات نداریم. بلکه برای اثبات ولایت است که نیاز به اثبات داریم. در اینجا ما وارد عهدنامه مالک اشتر شدیم. در فقه سیاسی بعد از قرآن مهمترین متن نهج البلاغه است و در نهج البلاغه نیز متن ایستاده بر قله «عهدنامه مالک اشتر» است. کسی نمی تواند از فقه سیاسی سخن بگوید ولی به عهدنامه مالک اشتر کاری نداشته باشد. 4⃣ مسئله چهارم: جایگاه رأی مردم و نهادهای پدید آمده از رأی مردم 🔻 یکی دیگر از مسائل مهم در فقه سیاسی مسئله «رأی مردم» است. برخی واقعا رأی مردم را دارای هیچ ارزشی نمی دانند. ذیل این بحث، بحث بیعت، ماهیت بیعت و کارکرد آن در صدر اسلام مطرح می‌شود و نسبت آن با رأی مردم مورد بررسی قرار می‌گیرد. ما در آنجا به این نتیجه رسیدیم که مردم در امور دینی و تشریعیات نمی توانند ورود کنند. مثلا یک واجب را به رأی مردم بگذاریم یا یک حرمت یک امر حرام را به رأی بگذاریم تا مردم نظر بدهند، چنین چیزی پذیرفته شده نیست. اما در مواردی چون اداره شهر چون امور الناس است باید در ید مردم باشد والا مشروعیت ندارد. 🔻🔻🔻🔻 ✅ کانال قبسات 🆔 @ghabas
📝 گزارشی از اهم مباحث دروس خارج فقه سیاسی استاد علیدوست طی چندسال اخیر (بخش دوم) ✅ استاد علیدوست در جلسه اول درس خارج امسال ابتدا به بیان اهم سرفصل‌های مباحث مطرح شده طی چهار سال اخیر در این درس پرداختند: 5⃣ مسئله پنجم: مرزهای ملی و مناسبت آن با دارالاسلام و دارالکفر 🔻 در فقه مرزهای جغرافیایی ندرایم؛ آنچه در ادبیات فقهی ما وجود دارد عبارت است از دارالاسلام و دارالکفر است. حال باید دید نسبت این مفاهیم با مرزهای ملی چه می‌شود. از طرفی انفال چه می‌شود؟ یا گسترده ولایت فقیه چیست؟ تعبیر ولی امر مسلمین به معنای الغای مرزهای جغرافیایی است. در اینجا بحث از دولت واحده اسلامی و دولت‌های مدرن اسلامی نیز بیان می‌شود. اگر گفتیم دولت واحده اسلامی یعنی اگر ضرورت نبود و شرایط وجود داشت باید به این سمت حرکت کرد. بحث از تابعیت نیز اینجا مورد بررسی قرار می‌گیرد. پس باید ببینیم مرزها را به دلیل هنجارهای بین المللی پذیرفتیم یا بنیان شرعی دارد؟ این مباحث را مورد واکاوی قرار دادیم. 6⃣ مسئله ششم: مشارکت سیاسی و غیر سیاسی مردم در شریعت مطهر 🔻 مشارکت مردم گاهی سیاسی است و گاهی فرهنگی و اجتماعی. مشارکت سیاسی همان آراء مردم است اما مشارکت منحصر در مسئله انتخابات نیست. اینجا بحث تشکیل و مشروعیت احزاب، ساز وکار اعتراض‌های مدنی و رقابت و نظارت مردم بر کارگزاران و اقلیت‌های دینی و مذهبی و حقوق شهروندی مطرح می‌شود. 7⃣ مسئله هفتم: ولایت حاکم بر ممتنع 🔻 در اینجا سخن از قاعده «الحاکم ولی الممتنع» به میان می‌آید. دادرسی غیابی و مواردی از این دست. گاهی کسی از پذیرش یا ادای حق امتناع می‌کند. مثلا کسی کالایی خریده است ولی از تحویل گرفتن آن امتناع می‌کند. زوج از ادای حق زوجه امتناع می‌کند. به چنین کسی می‌گویند «ممتنع». شریعت برای این حالت احکامی را پیش بینی کرده است. قاعده «الحاکم ولی الممتنع»؛ مردی است زنش را نه طلاق می‌دهد و نه سر زندگی مستقر می‌شود، نه نفقه می‌دهد نه حقوق زن را رعایت می‌کند. آیا در چنین شرایطی حاکم می‌تواند از مال شوهر بردارد، نفقه زن را بدهد؟ یا حاکم زن را طلاق بدهد؟ یکی از پرونده‌های بسیار مورد مراجعه در قوه قضائیه از این دست شکایات است. شوهر حقوق زن را نمی دهد، کارفرما حقوق کارگر را نمی دهد، و قس علی هذا مثال‌های متعددی که مطرح و مورد مراجعه است. کانال قبسات 🔻🔻🔻🔻 🆔@ghabas
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
نمایش در ایتا
📌 نگاهی به منهج فقهی مقام معظم رهبری _ 1 🔻استاد محمد محمدی قائینی: 🔰️ با نگاهی به مباحث مطرح شده در کتاب شریف «ثلاث رسائل فی الجهاد» و دیگر مباحث فقهی مقام معظم رهبری، می توان به ویژگی هایی از تفقه ایشان پی برد که به صورت گذرا به برخی از آن ها اشاره می کنیم: 1⃣ تکیه بر فقه جواهری: 📝 اولین نکته ای که در منهج فقهی ایشان به چشم می خورد، جریان «» است. تفقه ایشان تجلی فقه جواهری است. همان چیزی که امام راحل بر آن تکیه داشتند. منظور از فقه جواهری آن شیوه از تفقه و استنباطی است که مبنای آن تفقه برهانی و استدلالی است. 📝 شیوه کار مرحوم صاحب جواهر این بوده است که ابتدا به فحص و بررسی اقوال فقها می پرداختند، سپس انواع و طوایف مختلف استدلال ها را طرح می کردند، سپس از تناظر اقوال و استدلال ها با یکدیگر جمع بندی می فرمودند. این شیوه از تفقه، تفقهی است که بر مبنای برهان و استدلال، ناظر به اقوال فقها، فحص از آراء و استدلال ها، پرهیز از بساطت در استدلال و تفقه است. 📝 پس منظور از فقه جواهری، تفقهی است که ریشه در منهج اصیل استنباطی فقهای عظام شیعه داشته و از همه عناصر دخیل در استنباط بهره برده می شود و متکی بر قواعد و مبانی است. بر خلاف شیوه ای که با بساطت، بدون اتکا به و بدون اعتنا به ضوابط پیش می رود و نوعی برداشت های ذوق محور یا محور است نه استدلال محور. آنچه در منهج رهبری معظم انقلاب دیده می شود، اعتنا و اعتقاد عمیق به فقه جواهری است و استنباط بر اساس ضوابط و قواعد و اصول پیش می رود و دقیقا همان و اصیل بین فقهای عظام شیعه است. 🆔 @ghaeeni ➖➖➖➖➖➖➖➖ 🆔 @ghabas
🎙 صوت تدریس کتاب حلقه ثالثه 🔻 استاد منصور شریفی (دانش‌آموخته سطح چهار فقه الاقتصاد مؤسسه فقه و علوم اسلامی) https://mbsadr.ir/halaqat/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%AF-%D9%85%D9%86%D8%B5%D9%88%D8%B1-%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81%DB%8C/
بانک صوتی تدریس فارسی و عربی کتاب شریف حلقات توسط اساتید برجسته قم و نجف🔻🔻 🆔https://mbsadr.ir/halaqat/sout/ ➖➖➖➖ 🆔@ghabas
📌 نگاهی به منهج فقهی مقام معظم رهبری _ 2 2⃣ تتبع در اقوال فقها در طول تاریخ: 🔰️ به اقوال فقها در طول تاریخ توجه ویژه دارند. برای مثال در بحث از «صابئین» ایشان ابتدا اقوال ، شیخ طوسی، ابن جنید، علامه حلی و را در مسئله را به همراه أدله و استدلال های ایشان مطرح می کنند و از رهگذر اقوال متقدمین به نوعی مواجهه فقها با مسئله را بررسی می کنند. 🔰️بررسی اقوال فقها از تا کنون موجب می شود تا انواع برداشت ها از مسئله، موضوع و قرینه هایی که در اختیار آن ها بوده است، روشن شود. در اقوال موجب می شود فقیه با عنایت به فهم فقهای بزرگ، تصویر دقیق تری از مسئله بدست آورد. 3⃣ توجه به کلمات مفسرین در تبیین معنای آیات 🔰️ همچنین در مواردی که در مسئله ای با آیاتی از قرآن کریم مواجه می شوند که در مسئله فقهی تعیین کننده است، برای فهم دقیقتر از آیه، به کلمات توجه دارند. در بحث از صابئین و برای تبیین معنای آیه شریفه «إن الذین آمنوا .... و الصابئین» به کلام مرحوم طبرسی در و نیز کلام علی بن ابراهیم قمی در تفسیر وی مراجعه و کلمات ایشان را نقل و بررسی می نمایند. 🆔 @ghaeeni ➖➖➖➖ https://eitaa.com/ghabas
📝 تببین مفهوم اجماع در کلام مرحوم آیت‌الله بروجردی (متن مهمی برای آشنایی با نگرش مکتب قم به اجماع) 🔻 و أمّا الإجماع عند الإماميّة، فهو عبارة عن كشف دليل خاص بفتوى قدماء الأصحاب من الإماميّة الّذين لهم غاية الاحتياط في مقام الفتوى بحيث لا يفتون غالبا بغير حجّة و دليل قد وصل إليهم و لم يصل إلينا، لبعدنا عن زمنهم عليهم السلام. 🔻 و لأنّ الجوامع الّتي دوّنت في زمن الرضا عليه و على آبائه الصلاة و السلام لم تصل إلينا كجامع البزنطي، و علىّ بن حسن بن علىّ بن فضّال، و حكم بن مسكين، و صفوان بن يحيى، و جامع ابن ماجة، و جامع ابن أبي عمير، و غيرها من الجوامع. 🔻 و لكن كانت هذه الجوامع موجودة عند قدماء أصحابنا الإماميّة كالصدوق و والده و المفيد و السيّد المرتضى، و السيّد الرضى و غيرهم من القدماء. 🔻 بل يظهر من ملاحظة الجوامع المعروفة الّتي الآن بأيدينا و عليها مدار أكثر فقه الفقهاء، أن مصنفيها لم يكونوا بصدد استيفاء ذكر تمام الأخبار، و لذا نجد في كلّ واحد أخبارا لم نجدها في الآخر. فإذا كان هناك حكم لم نجد رواية على طبقه نرجع الى فتوى قدماء الأصحاب، فإن كانوا جميعا قد أفتوا بحكم خاصّ يستكشف وجود نصّ موجود في الجوامع القديمة لم يصل إلينا. 🔻 فالإشكال على المجتهدين أيضا بأنّهم يعتمدون في فتواهم على‌ فهم الأموات، في غير محلّه لأنّه حقيقة اعتماد على الأخبار المرويّة عن أئمّتهم عليهم السلام بمقتضى قوله عليه السلام: خذ بما اشتهر بين أصحابك. 🔹 رزقنا اللّٰه و إيّاكم الاجتهاد بالمعنى الثاني، و أبعدنا و إيّاكم عن الاجتهاد بالمعنى الأوّل. ➖➖➖➖➖➖➖➖ 📌تقرير بحث السيد البروجردي، ج‌2، ص: 202‌ (بروجردى، آقا حسين طباطبايى، تقرير بحث السيد البروجردي، 2 جلد، دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسين حوزه علميه قم، قم - ايران، اول، 1416 ه‍ ق) 🔻🔻🔻🔻 🆔@ghabas
قیدِ مقیِّد اطلاق 🔹 در کلام برخی از اصولیون از جمله در کلام قدماء از اصولیون آمده است که قید، اگر قید غالبی باشد، مقید اطلاق نیست و از دلیل اطلاق استفاده می شود. مرحوم آیت‌الله خویی توضیح دادند حمل قید بر غالبیت و عدم منافات آن با اطلاق در جایی است که در کنار دلیل مطلق، دلیلی داشته باشیم که در آن قید ذکر شده باشد و قید، قید غالبی باشد. در این موارد که دلیل مطلقی داریم و در کنار آن دلیل مقیدی داشته باشیم، اینجا اگر قید، قید غالبی باشد، این قید، مقید اطلاق نخواهد بود. ولی اگر قید غالبی نباشد، دلیل مقید، اطلاق را قید می زند. (بیان شده در جلسه 39 درس خارج فقه 10/10/1402) 🔻🔻🔻🔻 🆔@ghabas
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
نمایش در ایتا
📌 نگاهی به منهج فقهی مقام معظم رهبری _ 3 4⃣ لغت شناسی: 🔰️ یکی از وجوه قابل توجه در منهج مقام معظم رهبری، اعتنا به «لغت» و «لغت شناسی» است. ایشان برای تبیین موضوعات مسائل ابتدا به یک کار لغوی فنی می پردازند، با فحص در کلمات ارباب لغت، به نقد و تحلیل و بررسی و جمع بندی کلمات ایشان می پردازند. توانمندی در تحلیل لغوی، وی بروز در وزان یک لغت شناس، گویای بُعد مهمی از شخصیت علمی ایشان در قامت یک لغت شناس است. 5⃣ موضوع شناسی: 🔰️ نکته دیگری که از امتیازات مقام معظم رهبری به شمار می آید، عنایت به امر اساسی و محوری «موضوع شناسی» و توانمندی در تحلیل قوی موضوعات است. با نگاهی به تحلیل های ایشان در معنای لهو، هدنه، غناء، و... می بینیم که ایشان در کشف موضوع دارای نگاه نافذی هستند. در این زمینه ایشان با قوت در استدلال به نقد و بررسی کلام فقهای بزرگ پرداخته و آنچه أقرب به ثواب است، را بیان می کنند. آیت الله خامنه ای از راه علم لغت و قرینه یابی از روایات اشراف ویژه ای بر تحلیل موضوعات احکام دارند. @ghaeeni 🔻🔻🔻🔻 🆔@ghabas
📌 نگاهی به منهج فقهی مقام معظم رهبری _ 4 6⃣ اعتقاد به فقه پویا و ناظر به مسائل عینی جامعه و حکومت 🔰️ حوزه باید به سمت پاسخگویی به مسائل جدید پیش برود. اسلامی که می گوید کافۀً للناس است، است، همه نیازهای بشر را در همه عرصه های زندگی را می تواند پاسخ گوید، باید بتواند مسائل جدید در قرن اخیر را پاسخ دهد. خیلی از افراد از پاسخ دادن به این امور شانه خالی می کنند. اگر حوزه به نتواند به نیازهای جدید پاسخ دهد، مشکلات متعددی ایجاد شده و کارآمدی فقه شیعی و روزآمدی آن زیر سوال می رود. بحمدلله اخیرا گام های خوبی در راه پاسخ به نیازهای نوپدید برداشته شده است که امیدوار کننده است. 🔰️ با توجه به این مقدمه باید گفت از منظر مقام معظم رهبری فقه شیعی توانایی حل را دارد. لذا مستحدثات را به فقه عرضه می کنند و معتقدند که فقه می تواند این امور را حل کند. از این روی برخی مسائل مبتلا به را مورد بررسی قرار می دهند و نتایجی که حاصل می شود، مبنای عمل در برخی حوزه های عمل در قرار می گیرد. 🔰️ اما یک نکته مهم که نباید از آن غفلت کرد، این است که ایشان فقه پویا را ذیل روش پیگیری می کنند. برخی به صرف اینکه امروز باید نیازهای مستحدثه را پاسخ داد، با تکیه بر استحسانات و ذوقیات و رویکردهای روشنفکرمآبانه به اجتهاد می پردازند. این روش، فقه پویا به معنای مذموم است. اما مقام معظم رهبری در عین پرداختن به برخی مسائل مستحدثه، از روش فقه اصیل و جواهری دست نمی کشند و را با منهج جواهری بررسی می کنند. @ghaeeni ➖➖➖➖ 🆔@ghabas
📌 نگاهی به منهج فقهی مقام معظم رهبری _ 5 7⃣ استظهارات نو و بدیع از آیات و روایات 🔰️ یکی از نکات برجسته در تفقه حضرت آیت الله خامنه ای برخورداری از قدرت و جودت ذهن در تحلیل و تبیین مرادات اهل بیت علیهم السلام و تحلیل معانی روایات است. این امتیاز حتی در تحلیل های ایشان از روایات اخلاقی که در ابتدای به آن اهتمام دارند، قابل مشاهده است. کلمات در عین برخورداری از معانی مشخص، گاه در یک سیاق خاص، حامل معانی عمیقی هستند که هر کسی توان فهم این لایه از معانی را ندارد. این دست از فهم ها و تحلیل های ویژه الزاما متکی به مقوله دانش نبوده و علاوه بر عنصر دانش، مولفه توفیق الهی نیز در آن مؤثر است. خدای متعال به برخی توفیق می دهد تا فهم ظریف و دقیقی از آیات و روایات پیدا کنند در حالی که افراد دیگر در مواجه با همین آیات و روایات تنها معانی ظاهری آن را اصطیاد می کنند. 8⃣ استنباط قواعد جدید از آیات و روایات 🔰️ ما امروزه در اصول و فقه نیازمند هستیم.  با ظهور نیازهای جدید باید قواعدی کشف کرد که به وسیله آن ها بتوان مشکلات نوپدید را حل کرد. برای مثال در مسئله «» باید گفت امروزه این عنصر در فهم و تحلیل بسیاری از مسائل مؤثر است در حالی که تا پیش از این میزان فهم و برداشتی که نسبت به سیاق وجود داشت محدود بود به این دو امر: یا سیاق مربوط به دلالت التزامی شناخته می شد و دلیل لبی به شمار می آمد و یا سیاق مربوط به دلالت مطابقی شناخته شده و دلیل لفظی به شمار می آمد. 🔰️ در حالی که امروزه با اقسام جدیدی از چون: سیاق تحدید، سیاق حصر، سیاق تنبیه، سیاق مکان و زمان مواجه هستیم. از این دست برداشت ها و تولید قواعد نو در کار فقهی آیت الله خامنه ای به چشم می خورد. همه این ها در کشف معانی  اثر گذارند. 🔰️ مقام علمی مقام معظم رهبری مخفی و مغفول مانده است و اینکه مباحث فقهی ایشان منتشر نمی شود جفای در حق ایشان است و موجب مغفول ماندن این بعد ایشان است. @ghaeeni ➖➖➖➖ 🆔@ghabas
بحمدللّه پس از وقفه ی دو ماهه با رفع مشکل فنی پایگاه اطلاع رسانی استاد شوپائی، امکان دسترسی به فایل دروس سال جاری استاد در سایت shoopaii.ir فراهم گردیده و دروس بصورت روزانه کمافی السابق بارگذاری خواهد شد. 🔻🔻🔻🔻 🆔@ghabas
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
نمایش در ایتا
مفهوم وصف فی الجمله 🔹 مرحوم آیت الله خویی درباره مفهوم وصف قائل به مفهوم فی الجمله هستند. توضیح ذلک: 🔹 وصف مفهوم فی الجمله دارد ولی مفهوم اصطلاحی ندارد. مفهوم فی الجمله به این معناست که اگر در خطاب وصف خاصی ذکر شده باشد، تقیید به وصف نشان دهنده این است که حکم برای طبیعی ثابت نیست. اما اینکه از فاقد این وصف حکم به طور کلی منتفی است یا نه؛ این را دلالت ندارد. 🔹 بعباره أخری فرق بین مفهوم اصطلاحی و مفهوم فی الجمله در وصف این است: در مثال «أکرم العالم العادل» اگر مفهوم اصطلاحی داشته باشد، دلالت می کند بر وجوب اکرام در فرض وجود عدالت، و هنگام انتفا عدالت، وجوب اکرام نیز منتفی می شود. لذا اگر در خطاب دیگری حکمی برای وجوب اکرام عالم هاشمی غیر عادل وجود داشته باشد، مفاد این خطاب با مفهوم خطاب اول تنافی پیدا می کند. پس اگر وصف مفهوم اصطلاحی داشته باشد، دلیل ثالثی که حکم را برای فاقد این وصف اثبات می کند، تعارض با مفهوم پیدا می کند. 🔹 اما مفهوم فی الجمله عبارت از این است که قضیه «أکرم العالم العادل» دلالت می کند طبیعی عالم موضوع وجوب اکرام نیست. چون اگر طبیعی موضوع وجوب اکرام باشد، در این خطاب خاص مولی بگوید اکرم العالم العادل، وجهی برای ذکر این وصف وجود ندارد در حالی که مقتضای احترازیت قیود این است که فایده داشته باشد. قضیه وصفیه این مقدار را دلالت دارد که حکم برای طبیعی ثابت نیست ولی اینکه طبیعی در غیر حصه عالم عادل حکم داشته باشد، این را نفی نمی کند. لذا اگر در خطاب دیگر حکم به وجوب اکرام عالم غیر عادل شده باشد، این معارض با جمله وصفیه نیست. 🔹 مرحوم اقای خویی می فرمایند آنچه را که ما درباره مفهوم وصف ملتزم هستیم، مفهوم فی الجمله است نه بالجمله. (بیان شده در درس خارج فقه، 9/11/1402) 🔻🔻🔻🔻 🆔@ghabas
نقدی بر مفهوم فی الجمله وصف 🔻 کلام مرحوم آقای خویی به لحاظ کبروی محل مناقشه است و باید در اصول بررسی شود. به نظر می رسد قضیه وصفیه مانند قضیه شرطیه فی حد نفسه دارای مفهوم است. اگر برای ذکر وصف وجه خاصی وجود نداشته باشد، احترازیت قیود اقتضا می کند وصف دارای مفهوم باشد. اگر از نظر قاعده عام در همه وصف ها قائل به مفهوم نباشیم اما در مواردی که خطاب در مقام تحدید است، ذکر وصف اقتضای مفهوم را دارد. 🔻 بسیاری از فقها با اینکه در اصول مفهوم داشتن وصف را انکار کردند، اما در فقه عملا ملتزم به مفهوم داشتن وصف شدند. 🔰️ توجیه آن هم به این نحو است که خطابات را در مقام تحدید می دانند، و بنابر کبرای کلی خطاب در مقام تحدید اگر مشتمل بر وصف باشد و حکم متوقف بر آن باشد، این نشان دهنده اختصاص حکم به مورد این وصف است. البته این بحث را باید در اصول به صورت مستوفی بحث کرد. 🔻🔻🔻🔻 🆔 @ghabas
اعتبار کتاب مستطرفات سرائر ابن ادریس از منظر آیت الله خویی 🔻 مرحوم آقای خویی سابقا قائل به روایات مستطرفات سرائر ابن ادریس بودند. وجه اعتبار به این بیان بوده است: 🔻 باتوجه به اینکه ابن ادریس خبر واحد را حجت نمی داند، و به آن عمل نمی کند؛ بلکه به خبر محفوف به قرائن عمل می کند. لذا وقتی روایتی را در مستطرفات نقل می کند معلوم می شود این روایت نزد وی معتبر و در حد تواتر است؛ از باب تواتر حکم به اعتبار روایت می شود. 🔻 اما این مبنای سابق مرحوم آقای خویی است و بعدا از این مبنا عدول می کنند. وجه عدول این است: درست است که ابن ادریس به خبر واحد عمل نمی کند و به خبری که محفوف به قرینه باشد، عمل می کند. آنچه موجب عمل ابن ادریس به روایت است قائم شدن قرینه بر صدور روایت است اما قرینه ای که نزد ابن ادریس قائم شده باشد که سبب قطع به صدور روایت می شود، معمولا قرائن حدسیه است و برای او ایجاد علم می کند. اما آنچه نزد ابن ادریس حجت است و سبب قطع است، آیا آنچه برای ابن ادریس موجب قطع به صدور روایت از امام علیه السلام شده است، برای ما هم همان حجت باشد معلوم نیست. 🔻 ابن ادریس معمولا روایات را از کتب اصحاب نقل می کند بدون ذکر سند، لذا روایات ایشان همه مرسله است؛ مگر آنچه در مستطرفات سرائر از کتاب محمد بن علی بن محبوب نقل می کند. این روایات معتبر است. زیرا ابن ادریس می گوید کتاب محمدبن علی بن محبوب به خط شیخ طوسی نزد من موجود است و من از آن روایت نقل می کنم. و چون مرحوم شیخ طوسی سند تام به محمد بن علی بن محبوب دارد، قائل به اعتبار این دسته از روایات می شویم. 🔻 پس در مستطرفات سرائر تنها در ناحیه این دسته از روایات حکم به اعتبار می کنیم و با سایر روایات معامله روایت مرسله خواهیم داشت. 🔻🔻🔻🔻 🆔@ghabas