.
☣ نشست علمی مشترک اندیشکده معنویت و معاونت علمی مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت
امروز شنبه مورخ ۱۴۰۱/۹/۲۶ از ساعت ۱۴:۰۰ الی ۱۶:۰۰ به صورت مجازی
آدرس سامانه مجازی نشست: theory.olgou.ir
بدون نیاز به رمز ورود است.
سخنران :
حجت‌الاسلام دکتر سید احمد غفاری قره‌باغ
⚜ موضوع سخنرانی:
«بررسی انتقادی تأثيرات مدرنيته بر معنويت با تأکيد بر بنيادهای حکمت متعاليه و الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت»
🆔 @ghafari_ir
.
✨﷽✨
مصباح یزدی و مسأله #علوم_انسانی_اسلامی
#بخش_اول
در خبرها آمده است که شورای فرهنگ عمومی کشور به عنوان مرجع نامگذاری روزهای سال، روز دوازده دی، روز رحلت #علامه_مصباح_یزدی را به عنوان «روز علوم انسانی اسلامی» نامگذاری کرد.
احمد زیدآبادی، از عناصر اصلی جریان اصلاحات، در یادداشتی این نامگذاری را مورد نقد قرار داده است.
در ادامه، یادداشت او را منعکس می‌کنیم و سپس، نقد او را مورد نقد منصفانه قرار می‌دهیم.
___________
#متن_یادداشت_احمد_زیدآبادی 👇
نامگذاری روز فوت مصباح یزدی
گویا شورای فرهنگ عمومی کشور، دوازدهم دی ماه، روز فوت شیخ محمدتقی مصباح یزدی را به عنوان "روز علوم انسانی اسلامی" نامگذاری کرده و مصوبۀ مذکور را برای تأیید نهایی به شورای عالی انقلاب فرهنگی ارسال کرده است.
قاعدتاً ما می‌توانیم به چیزی تحتِ عنوان "علوم انسانی از نگاه متفکران مسلمان" قائل باشیم، اما این چیز نه جای "علوم انسانی" به معنای عام آن را می‌گیرد و نه به نظر من، آقای مصباح یزدی کمترین صلاحیتی برای نمایندگی آن دارد.
جعلِ ترکیب "علوم انسانی اسلامی" در کنارِ جنبه‌های بدفهمی ماهیت علوم انسانی و اسلامی، عمدتاً تلاشی برای سیطرۀ نوعی ایدئولوژی بر علوم انسانی در ایران است و پشت آن نیز علاوه بر تخصیص بودجه‌های کلان به پروژه های فاقد هر نوع ارزش علمی، ایجاد رانت برای برخی افراد بی‌استعداد به منظورِ نشستن آنها بر کرسی‌های دانشگاهی است. بنابراین، بی‌دلیل نیست که روز فوت آقای مصباح یزدی را برای نامگذاری روز "علوم انسانی اسلامی" انتخاب می‌کنند!
__________
🆔 @ghafari_ir
.
✨﷽✨
مصباح یزدی و مسأله #علوم_انسانی_اسلامی
#بخش_دوم
احمد زیدآبادی در نقد_غیرمنصفانه‌‌اش بر این نامگذاری، به سه نکته اشاره کرده است.
1⃣ شبهه‌ی «مغالطه‌ی علوم انسانی اسلامی با علوم انسانی مسلمانان»
نکته‌ی اول، عدم امکان وصف «اسلامی» برای «علوم انسانی» است. وی می‌گوید «علوم انسانی از نگاه اندیشمندان مسلمان» تعبیر معقولی است؛ ولی «علوم انسانی اسلامی» تعبیر معقولی نیست.
این اشکال، اختصاص به این شخص ندارد؛ تقریباً همه‌ی مخالفان علوم انسانی اسلامی همچون دکتر پایا و دکتر سروش در ایران، چنین اشکالی را طرح کرده‌اند.
دکتر سروش، یکی از مدافعان این اشکال، در کتاب اوصاف پارسایان ص ۷۷-۷۹ می‌گوید:
«هنر اسلامی یعنی هنرِ کسی که مسلمان متعهد است و به ارزش‌های دینی تعهد و بر معارف دینی تسلط دارد، همین و بس. هر چه از چنین هنرمندی زاده شود، هنر اسلامی است. هنر اسلامی چیز دیگری نیست. ... علوم اسلامی، علومی هستند که در دامن مسلمان‌های مسلط بر معارف اسلامی و ملتزم به ارزش‌های اسلامی می‌رویند، همین و بس، از فقه و تفسیر و اخلاق که بگذریم (که مأخوذ از متن وحی و معارف دینند) علم دیگری نداریم که بتوان آن را اسلامی (یعنی مأخوذ از وحی) دانست.»
2⃣ علامه مصباح یزدی به این اشکال توجه داشته و در کتاب رابطه‌ی علم و دین ص ۱۶۸، این معنا از اسلامی‌شدن علوم انسانی را «معنای غیر حقیقی» و صرفاً مجازی انگاشته است.
آیا بهتر نبود که جناب زیدآبادی حداقل به کتاب در دسترس از علامه مصباح مراجعه می‌کرد و تلقی او از اسلامی‌شدن علوم انسانی را مورد نقد قرار می‌داد؟!
در فقرات آتی و به عنایت حضرت حق، به تبیین مقصود علامه مصباح یزدی از علوم انسانی اسلامی می‌پردازیم.
✍ سیداحمد غفاری
🆔 @ghafari_ir
.
✨﷽✨
مصباح یزدی و مسأله #علوم_انسانی_اسلامی
#بخش_سوم
#معانی_مردود_علم_دینی
گذشت که علامه مصباح یزدی نیز، آنچه زیدآبادی نام آن را علوم انسانی اسلامی می‌نهد، را لایق این عنوان نمی‌داند.
✨ علامه مصباح در کتاب نفیس «رابطه‌ی علم و دین» قبل از تعیین معنای منتخب از علم دینی، احتمالاتی را طرح می‌کند و همه‌ی آنها را مردود می‌داند؛ معانی محتمل و مردود برای واژه‌ی علم دینی، از نظر علامه مصباح یزدی عبارتند از:
۱. رقيق‌ترين مناسبت که دينی و اسلامی‌خواندنِ برخی از علوم را توجيه می‌کند، پيدايش و رشد يک رشته‌ی علمی يا يک نظريه در سرزمينی اسلامی است.
۲. اگر واقعيت مکشوف، با نظری الهی نگريسته شود و آن را مخلوق ارادهی خداوند دانسته شود، و با نظری طبيعی و مادی ملاحظه نشود، علم دینی شکل می‌گیرد.
۳. دانشی که موضوعش، سخن يا فعل خداوند باشد، علم دینی است.
۴. از معيارهای حداقلی مطرح‌شده برای دينی‌ناميدن علوم، آن است که مبانی و اهداف و نظریات يک رشته‌ی علمی، با آموزه‌های دينی اسلام تنافی نداشته باشند.
۵. معياری دقيق‌تر از ملاک‌های گذشته، آن است که علمی را دينی بناميم که نه تنها با دين مخالف نباشد، بلکه دين آن‌را تأييد هم بکند.
۶. رشته‌ای علمی که پاسخ به مسائل خود را از منابع اصيل دينی مي‌طلبد و آنها را با روش نقلی صحيح به دست می‌آورد، علم دينی ناميده می‌شود.
۷. مناسبت روش‌شناختی ديگر برای تجويز و توجيه دينی‌دانستن يک علم، آن است که روش آن علم مورد تأييد دين باشد، و اعتبار آن در آموزه‌های دينی به اثبات رسيده باشد.
۸. تنها ملاک برای اتصاف علم به دينی‌بودن، اين است که موضوع آن علم، از موضوعات دينی باشد، مانند خداشناسی و آخرت‌شناسی.
۹. اگر علمی، اصول موضوعه‌ی دين را فراهم کند، شايسته‌ی نام «علم دينی» است. بنابراین، علومی چون لغت و ادبيات عربی، علوم صرف و نحو عربی، معانی و بيان، و علوم مربوط به فصاحت و بلاغت عربی را باید از علوم دينی دانست.
✍ سیداحمد غفاری
🆔 @ghafari_ir
.
✨﷽✨
مصباح یزدی و مسأله #علوم_انسانی_اسلامی
#بخش_چهارم
#معنای_منتخب_علم_دینی
✨ علامه مصباح در کتاب نفیس «رابطه‌ی علم و دین»، برای تبیین معنای منتخب از علم دینی، چند مقدمه‌ی مهم دارد:
⚜ مقدمه اول: مهم‌ترين انگيزه برای پرداختن به اين مبحث، آن است که آنچه به نام علم در محافل علمی و دانشگاه‌ها آموزش داده و مطالعه می‌شود، برای خود نسبتی با دين تعريف کرده است که ناشی از مبانی سکولار، بلکه نگاه ضددينی پايه‌گذاران آن است. هدف از کنکاش در رابطه‌ی علم و دين، و طرح علم دينی، آن است که اين رابطه، بررسی شود و خدمات متقابل علم و دين به يکديگر در قالب علم دينی به تصوير کشيده شود.
⚜ مقدمه دوم: «علم» برحسب تعريف مورد قبول، مجموعه مسائلی با محوريت موضوعی واحد است. بنابراين، «علم» به اين معنا شامل علوم نقلی مانند فقه، علوم عقلی مانند فلسفه، و علوم تجربی مانند پزشکی می‌شود.
⚜ مقدمه سوم: «دين» نيز در تعريف منتخب، اسلام ناب است و همه‌ی تعاليم نظری و عملیِ معطوف به سعادت انسان را شامل است و محدود به آموزه‌هايی نيست که از منبع يا روشی خاص به دست آمده باشند. منبع اين آموزه‌ها به تناسب مسأله مورد بحث مي‌تواند خودِ واقعيت، عقل، وحی، يا طبيعت محسوس باشد. دست‌يابی به تعاليم دين اسلام درباره‌ی موضوعات مختلف نيز، به تناسب موضوع، ممکن است با روش شهودی، عقلی، نقلی، يا تجربی ميسر گردد.
🌟بر اين اساس، علم دينی (اسلامی) علمی است که مبانی عقيدتی و ارزشی دين را در سطوح مختلف اين علم، مد نظر قرار می‌دهد و با آن مطابقت دارد، يا دست‌کم با آنها تنافی ندارد.
در مقابل، نظرياتی علمی که يا بر مبانی ضدديني مانند ماترياليسم، انکار مجردات، و انکار روح مستقل از بدن مبتنی‌اند، يا روش‌ها و رفتارهايی را پيشنهاد می‌کنند که با باورها يا ارزش‌های دينی ناسازگار يا در تضادند، مصاديق علم غيردينی يا ضددينی به شمار می‌آيند.
🌟 تنافی داشتن با باورهای دینی بدين معناست که اين نظريات بر اصول موضوعه‌ای مانند تساوی هستی با ماده يا محدود بودن زندگی انسان در اين جهان، مبتنی شده‌اند که مورد قبول دين نيستند. دينی يا اسلامی‌کردن اين علوم، مستلزم کشف و ترويج نظريات و تفسيرها، و تجويز روش‌ها و رفتارهايی است که با باورها و ارزش‌های اسلامی سازگار باشند.
👈 البته به‌نظر استاد مصباح، همه‌ی علوم را نمی‌توان به اين معنا به دينی و غيردينی تقسيم کرد. علومی که موضوع، مسائل، و اهدافشان با دين ارتباطی پيدا نمی‌کند، به دينی و غيردينی متصف نمی‌شوند. ولی علومی که در مبانی، ارزش‌ها يا روش‌هايشان با يکی از مؤلفه‌های دين (باورها، ارزش‌ها، و احکام) دارای مرز مشترک باشند، می‌توانند دينی يا غيردينی باشند. اين‌گونه علوم، در صورتی دينی خواهند بود که در آنها نظرياتی را مبنا قرار دهيم که مورد تأييد دين باشند، يا دست‌کم دين آنها را نفی نکند.
🎗 بنابراین، رسالت دين اين نيست که مهندسی، آشپزی، خلبانی، کشتی‌رانی، يا ... به انسان‌ها بياموزد، زيرا خداوند برای شناخت و انجام اين امور، ابزارها و راه‌های مناسبی را در اختيار بشر قرار داده است. آنچه هدف دين را تشکيل می‌دهد، مربوط به تأثير پديده‌های مختلف در سعادت يا شقاوت انسان است.
✍ سیداحمد غفاری
🆔 @ghafari_ir
.
✨﷽✨
مصباح یزدی و مسأله #علوم_انسانی_اسلامی
#بخش_پنجم
✨ گفتیم که احمد زیدآبادی در نقدش بر نامگذاری روز ارتحال علامه مصباح به روز علوم انسانی اسلامی، به سه نکته اشاره کرده است. نکته اول، اشاره به مغالطه‌ی علوم انسانی اسلامی با علوم انسانی مسلمانان بود، که در فقرات پیشین، پاسخ داده شد.
⚜ و اما اشکال دوم:
2⃣ سلطه‌ی ایدئولوژی بر علوم انسانی در سایه‌ی «علوم انسانی اسلامی»
این اشکال از سوی زیدآبادی، همچون اشکال پیشینش، اختصاص به او ندارد.
برای نمونه، مقصود فراستخواه، جامعه‌شناس و مخالف نظریه‌ی علم دینی، در این زمینه می‌نویسد: «بنده فکر می‌کنم در پشت گفتمان‌هایی مثل علم دینی، علم قدسی و علم بومی، یک ارادهی معطوف به قدرت است. این میل قدرت به کسوت گفتمانی و ایدئولوژیک پوشانده می‌شود چه در پاکستان و آرای ابوالاعلی مودودی، چه در کنفرانسی که در مکه در اوایل انقلاب برگزار شد. این تعبیرها مستقیماً و غیر مستقیم متعلق به بنیادگرایان و نحله‌های سیاسی خاص و اراده‌های معطوف به قدرت در جهان اسلام بودند و هستند.»
پاسخ: استدلال به ایدئولوژیک شدن علم در علم دینی، خود شکن است
در خصوص پاسخ به این اشکال، می‌توان به چند استدلال اشاره نمود که ساده‌ترین پاسخ، خودشکن بودن این اشکال است؛ بدین معنی که شامل خود علوم غربی هم می‌شود. زیرا آنها نیز مبتنی بر ترم‌های ایدئولوژیک مختص به خود هستند و رها از ایدئولوژی نیستند.
دکتر فراستخواه خودش در ادامه‌ی سخن پیشینش، چنین می‌گوید که: «جنبش علمی که از سده چهارده و پانزده شروع شد و رشد کرد… ریشه‌اش در اومانیسم و توسعه اقتصادی بود…»
به عبارت دیگر، ذات علم، ایدئولوژیک است؛ علم غربی بگونه‌ای و علم دینی بگونه‌ای دیگر؛
در نتیجه، نمی‌توان با بهانه‌ی ارتباط با ایدئولوژی، یک علم یا ایده را نادیده گرفت؛ بلکه باید به بررسی‌های موشکافانه در مبانی و پشتوانه‌های علم پرداخت.
✍ سیداحمد غفاری
🆔 @ghafari_ir
.
سلام. زمستانتان بسیار سفید و همراه با سلامتی کامل ان‌شاءالله. همیشه زیر سایه اهل‌بیت علیهم‌السلام باشید.
ولی حواسمان که هست! یلدایِ مادر شهید عجمیان درست ۴۷ روز پیش بود ...
شبی که دیگه روح الله برنگشت...
🆔 @ghafari_ir
.
💔به یادت، ای اسوه‌ی دوندگی و خستگی‌ناپذیری، و ای مالک اشتر تنومند کشور ولایت، زمستان را شروع می‌کنیم.
ای مرد! صدای رفتنت می‌آید در سیزدهمین روز این ماه؛ برای سومین سال از دست دادنت...
حاجی! سه سالیست که با شروع زمستان، فقط بغض و لبخند تلخ بر لب داریم...
#شهید_قاسم_سلیمانی
🆔 @ghafari_ir
.
▪️ سخنرانی استاد غفاری در مراسم عزاداری فاطمیه دوم با موضوع «جنگ روایتها برای تصاحب تاریخ»
▪️ساری؛ حسینیه معظم هیئت جوانان عاشورایی
▪️ از شنبه سوم دی‌ماه، شبها از ساعت ۱۹:۳۰
🆔 @ghafari_ir
.
⚜ بررسی اصول و مبانی پاسخگویی به شبهات
⚜ شنبه سوم دی، ساعت ۱۰ صبح
⚜ استان مازنداران، شهرستان ساری، حوزه علمیه حضرت نرجس س
🆔 @ghafari_ir
.
✨ مدیون لطف مــــادر این خانواده‌ایم
✨ تاپاے جان، پای ولایــت ایستاده‌ایم
◾️دستہ بزرگـــــ استقبال از هشت شهید گمنام
▪️اســـتان مازندران
◾️وعده دیــــدار ما:
▪️دوشنبہ ۵ دیـــماه
▪️ساعت ۱۶
▪️از میدان شهید کشوری ساری بہ سمت مصلی
◾️سخنران: حجت‌الاسلام دکتر سیداحمد غفاری
▪️ستاد مردمے برگزارے مراسم▪️
┄┄┅═✧❁✧═┅┄┄
🆔 @ghafari_ir