فردوسی و هویت ایرانی:
۲۵ اردیبهشت روز بزرگداشت حکیم ابوالقاسم فردوسی است. اهمیت و جایگاه شاهنامه فردوسی در ادب فارسی و بازنمایی هویت ایرانی بر کسی پوشیده نیست. فردوسی شاهنامهی خود را در زمانهای سرود که هویت ایرانی و زبان فارسی به دلیل تسلط حکومتهای ترکنژاد و مسائل سیاسی و اجتماعی گوناگون در معرض خطر قرار داشت. در حقیقت فردوسی با نظم شاهنامه به هویت ایرانی، حیثیت و جانی تازه بخشید.
شاهنامه، تاریخ فرهنگ و تاریخ ادبیات ایران باستان است. فردوسی در سرتاسر شاهنامه به اساطیر، تاریخ، آداب و رسوم و اندیشهی ایرانی و به طور کلی جهانبینی قوم ایرانی اشاره کرده و اینچنین با سرودن حماسهای ملی در حفظ و انتقال گنجینهی غنی فرهنگ، هویت و تاریخ ایران باستان کوشیده است. در شاهنامه، بینش میهنی و ایراندوستی نیز به شکلی آشکار وجود دارد: در این حماسه، ایران، ایرانزمین و شهر ایران و دیگر کلمات مرتبط با آن بیش از هزار بار به کار رفته است. در تقسیم بندی اسطورهای، ایران بر هفت اقلیم دیگر برتری دارد و از زبان شاهان و پهلوانان شاهنامه ابیات بسیاری که بیانگر میهندوستی آنهاست، بیان شده است.
که ایران چو باغی است خرم بهار/ شکفته همیشه گل کامگار
به راستی اگر فردوسی و شاهنامه او نبود، بخش عمدهای از فرهنگ و هویت ما به دست فراموشی سپرده یا نابود میشد و نشانه و خاطرهای از آن در ذهن ما باقی نمیماند.
دکتر مهشید گوهری
شاهنامهپژوه
﷽
• هر چه گفتیم جز حکایت دوست
• در همه عمر از آن پشیمانیم
• سعدیا بی وجود صحبت یار
• همه عالم به هیچ نستانیم
✾•┈┈••✦❀✦••┈┈•✾
|⇦• اعلام برنامه - جلسه شعرخوانی انجمن
۴ بعدازظهر جمعه ۱۴۰۳/۰۲/۲۸
فرهنگسرای طاووسیه
(بلوار بوستان، حدفاصل آرامگاه سعدی و باغ دلگشا)
[ورود برای عموم آزاد است.]
✾•┈┈••✦❀✦••┈┈•✾
انجمن شعر سعدی
اسلام فهندژ
[ @sheresaadi ]
⭕یادآوری
سلام
دوستان عزیز محفل قند پارسی ،جلسه امروز به دلیل برگزاری آیین قاپی خوانی برگزار نمی شود
دوستان علاقه مند در صورت تمایل می توانند در این برنامه شرکت کنند🌱🌹🌸
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🎥 برای شناخت فردوسی بزرگ این ۱۰۰ ثانیه را از دست ندهید!
تلگرام | اینستاگرام |
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
"انوری" که خود از شاعران بزرگ و طراز اول ایران است، در برابر شکوه و بزرگی فردوسی سر فرود می آورده و می سراید :
«آفرین بر روان فردوسی
آن همایون نژاد فرخنده
او نه استاد بود و ما شاگرد
او خداوند بود و ما بنده»
"هزار سال از زندگی تلخ و بزرگوار فردوسی میگذرد. در تاریخ ناسپاس و سفله پرور ما، بیدادی که بر او رفته است، مانندی ندارد. و در این جماعت قوادان و دلقکان که ماییم با هوسهای ناچیز و آرزوهای تباه، کسی را پروای کار او نیست و جهان شگفت شاهنامه همچنان بر "ارباب فضل" در بسته و ناشناخته مانده است. اما در این دوران دراز، شاهنامه زندگی صبور خود را در میان مردم عادی این سرزمین ادامه داده است، و هنوز هم صدای گرمش گاهگاه اینجا و آنجا در خانهای و قهوه خانهای شنیده میشود و در هر حال این زندگی خواهد بود، و این صدا خاموش نخواهد شد، و هر زمان به آوایی و نوایی، سازگار مردم همان روزگار فراگوش میرسد"
(از کتاب "مقدمه ای بر رستم و اسفندیار" نوشته شاهرخ مسکوب)
4_5832453948883077503.mp3
6.18M
چرا شاهنامهٔ فردوسی برای مردمِ ایران مهم است؟
مرحوم استاد مجتبی مینوی
#فردوسی
🖼پوستر | کاکوی امام رضا منتشر شد
💐به مناسبت بزرگداشت شاهچراغ(ع)
🎙 با صدای : محمد حسین رنجبری
🎬نویسنده و کارگردان: امید مدحج
👤تهیه کننده:سید محمد میلاد دانشور
✍️شاعر :محمد حسن عرفان منش
🧠ایده پرداز: محمد دست بسته
📹مدیر تولید: ایمان محتشم
🎭بازیگران: استاد عبدالحمید زارع و محمد طاها یعقوبی
🤝باهمکاری اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی فارس
💠 تهیه شده در مأوا
مرکز موسیقی مأوا🔰
اینستاگرام | تلگرام | ایتا | بله | روبیکا
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
امشب منتظر باشید!😉
🎥رونمایی از نماهنگ "کاکوی امام رضا"
📆امشب بعد از خبر ۲۰:۳۰ شبکه دو سیما
مرکز موسیقی مأوا🔰
اینستاگرام | تلگرام | ایتا | بله | روبیکا
🔷شاهنامه به نثر پارسی سره
🔸 همراه با حواشی؛ بدون واژگان بیگانه
✍️میترا مهرآبادی
🗓 انتشار به مناسبت روز بزرگداشت حكيم ابوالقاسم #فردوسی
یا لطیف
به عشق ،،امین ولایت،،حضرت شاهچراغ
مرغ دلم رو سوی شیراز کرد
تا حرم امن تو پرواز کرد
شاه چراغ شب دلها سلام
نور دل حضرت موسی سلام
چشم وچراغ شب شیراز من
نام تو گلواژه آ غاز من
ای شده شیراز پر از بوی تو
عطر رضا می وزد از کوی تو
نام تو شیرازه ی جان های ماست
کوی تو دروازه ی جان های ماست
باز هوایی شده شیراز دل
از تو خدایی شده شیراز دل
خاک تو سوم حرم اهل بیت
مظهر جود وکرم اهل بیت
سید سادات اعاظم سلام
نور دل موسی کاظم سلام
ای به فدای گل وگلدسته ات
این دل من زائر دل خسته ات
تربت تو قبله گه راز هاست
راز پر آوازه شیراز هاست
مهر خدا سر زده از بام تو
شهره ی شیراز بود نام تو
خاک بهشت تو چو شیراز شد
مشهد تو جلوه گه راز شد
قافله سالار شهادت تویی
میر وعلمدار ولایت تویی
ای تو ابالفضل امام رضا
حامی دینی وامین ولا
تربت تو بوی رضا می دهد
بوی خوش کرببلا می دهد
محیی دین زاده ی موسی سلام
ساه چراغ شب دنیا سلام
این دل من گشته دل آرام تو
مثل کبوتر شده بر بام تو
یک نگهی کن به گدای درت
بر دل این خادم کو چکترت
هرکه زباب کرمت رد شود
عاشق وشیدایی مشهد شود
کاش که جارو کش خاکت شوم
مست از این تربت پاکت شو م
بی تو نداریم سر باغ وراغ
عشق تویی حضرت شاه چراغ
#حسین کیوانی
دهه کرامت رضوی
بزرگداشت شاهچراغ
"شاهداعی و قدیمترین اشاره به شاهچراغ در شعر فارسی»
نخستین اشارات به مرقد حضرت احمدبن موسی(ع) و جایگاه آن در شیراز را در متون سدهی هشتم میتوان دید.
رحلهی ابن بطوطه، شیرازنامه، نزههالقلوب، شدّالازار و هزارمزار، اولین کتابهایی هستند که به مزار احمدبنموسی(ع) در شیراز اشاره کردهاند؛ اما در هیچیک از متون منظوم قبل از قرن نهم، نشانهای از این مکان شریف دیده نمی شود.
بر اساس ابیات موجود در منظومهها و دیوانها، برای نخستین بار دو تن از شاعران مقیم در شیراز که گرایشهای شیعی غالب دارند، در اشعارشان به مرقد و شخصیت احمدبن موسی(ع) اشاره کردهاند: یکی سید نظامالدین شاهداعی شیرازی(ف.870ه.ق) و دیگر منصور حافظ شیرازی که گویا از مریدان و معاصران شاهداعی بوده است.
شاهداعی شیرازی که به عرفان شاه نعمتالله ولی گرایش داشته، در کتاب قدسیات، در قطعهای جداگانه که پنج بیت دارد، به ستایش «امامالمعصومین احمدبن موسی الرضا» پرداخته است:
چو خواستی که به رویت شود در دل باز
امـام احمـــد موسیالرضا وسیــلت ساز
اگر نـه احمــــد مـوسی رضـا پنـاه شدی
خـــراب بــودی احــــوال مـردم شیـراز...
امید بنـد چـو داعـی به فیــض ایـن سیـد
بـه شـرط آن کـه نهی سر برآستــان نیاز
(دیوان: 85-86)
شاید یکی از دلایل تمایل داعی به ستایش احمدبن موسی(ع)، نزدیکی محیط زندگی او به مرقد حضرت(ع) بوده؛ چنانکه محل دفن او نیز موید آن است. شاهداعی در این ستایش علاوه بر این که از توسل یافتن به آن حضرت(ع) و طلب حاجات از آستان او حکایت میکند که به تایید شیرازنامه، شدالازار و مزارات شیراز، دست کم از سدهی هشتم در شیراز معمول بوده، از آن حضرت با لقب «سید» و همچنین «امام» یاد و به شیوهی عیسی جنید، آن حضرت را با نام احمدبن موسیالرضا معرفی کرده است.
#شاهچراغ
#شاهداعی
#شعر_دینی
#تاریخ_شیراز
https://eitaa.com/mmparvizan
✳️ واژه آرایی یعنی چه؟
آرایهی تکرار با اهداف گوناگونی در نظم و نثر بهکار رفته است؛یکی از این اهداف،تکرار واژه برای زیبایی کلام است؛واژهآرایی یعنی آرایش سخن از راه کاربرد چندبارهی واژهای یگانه یا همنشینسازی دو یا چند واژهی همگون و هم پایه:
دست خوبت را به دست من بده
دستهای ما پل پیوند ماست
(سهیل محمودی)
اَشکال واژه آرایی در شعر شاعران:
واژهآرایی پیاپی:واژهآرایی پیاپی یعنی از پی آوردن چندبارهی واژه که در برخی از کتابهای بدیع تکرار و مکرّر نامیده شده،چه اگر هنرمندانه و بجا بهکار رود،همنوایی زیبا و گیرایی به سخن میدهد و هم آنرا با تأکید همراه میسازد؛ برسان این بیت مولانا:
آن سو مرو این سو بیا ای گلبن خندان من
ای عقل عقل عقل من ای جان جان جان من
برخی تطریز را نوعی تکرار دانستهاند. تکرار در اصطلاح معانی یکی از انواع اطناب است.
(شریفی،فرهنگ ادبیات،1387،ص:35)
آنچه را پارهای از بدیعیان "تطریز" نامیدهاند، گونهی ویژهای از واژهآرایی پیاپی است و به شمارهی واژههای از پی هم آمده که پیش از چند چیز بیاید و هر یک از این واژهها، به یکی از آن چند چیز وابسته باشد گفته میشود؛ مثال:
خیالم در دل و دل در دو زلفت
پریشان در پریشان در پریشان
(ربانی)
(ابداع البدایع،شمس العلما،1377 )
ب)واژهآرایی پراکنده:
واژهآرایی پراکنده یعنی آنجا که واژهی تکرار شده پراکنده در چند جای سخن آمده باشد.
الهی ندانم در جانی یا جان را جانی
نه اینی نه آنی ای جان را زندگانی
(خواجه عبدالله انصاری)
این مدعیان در طلبش بیخبرانند
آن را که خبر شد خبری باز نیامد
(سعدی)
ای چشم تو دل فریب و جادو
در چشم تو خیره چشم آهو
در چشم منی و غایب از چشم
زان چشم همیکنم به هر سو
(سعدی)
(هنر سخن آرایی،راستگو،1382/ 33)
اوج تکرار در سؤال و جواب است که اول مصراعهای اول بهگونهای و اول مصراعهای دوم بهگونهای دیگر تکرار شده است و ردیف هم در آخر شعر به موسیقی تکرار افزوده است؛حافظ:
گفتم غم تو دارم ••• گفتا غمت سرآید
گفتم که ماه من شو ••• گفتا اگر برآید
گفتم ز مهرورزان رسم وفا بیاموز
گفتا ز ماهرویان این کار کمتر آید
گفتم که بر خیالت راه نظر ببندم
گفتا که کجرو است او وز راه دیگر آید (حافظ)
( نگاهی تازه به بدیع،شمیسا،1383/ 28)
❇️ نگارش و تدوین : محمّدعزیززاده
آرایه های ادبی
شمع چراغ شیراز🌼
آقا سلام🌺
می دانم که منتظرم نبودی
ولی می دانی که انتظار دارم
دعوتنامه ندارم
اما نامه دارم
درد هایم را بهانه کرده ام
مهر نامه ام عطر گلاب گریه است
آقای من
تو شروع شهر شیرازی، ای شمع و چراغ زار
نیامده ام که اندکی بمانم
امده ام که اندکی برایت بمیرم
من غریب وبی کس این شلوغی ام
اجازه هست حرمت
گاهی خانه من باشد!؟
اجازه هست
تا در آغوش شبستانت رها شوم؟
یا شمعی در زاویه ان بیفروزم؟
حرمت بوی امام رضا دارد
حتی به آن نازنین تاسی دارد
او ضامن آهو بود شما ضامن من باش
ای یوسف شهر شیراز
اجازه هست تا زلیخای تو باشم🌸
زلیخا بنی ایمان
چرا شاهنامه می خوانیم؟
۱-شاهنامه اقیانوسی است بی کران.
وخورشید ی است پرنورکه می توان از هرگوشه اش با غواصی اندیشه وگرفتن نور آگاهی به آرمانهای متعالی دست یافت.
۲-شاهنامه دنیایی را به فکرواندیشه ی خود مجذوب کرده است .
دریایی است از حکمت ،رادمردی .
آزادگی ،خرد ورزی ،با نگاهی به جبر واختیار آدمی
فردوسی الهام بخش شاعران بعداز خودبوده است .
سی سال رنج آموختن وسرودن وتحقیق در تاریخ واسطوره پشتوانه ای قوی وعلمی در فردوسی ایجاد کرده است.
۳-شاهنامه شناسنامه ی ملت ایران است
۴-شخصیت های شاهنامه همه زنده اند وامروزهم دلاوری وخردمندی رستم
خردمندی وبرد باری گودرز.
خود رایی وخیره سری ونادانی وخودکامگی کاووس.پاک نهادی سیاوش
وفاداری وپختگی پیران.
نام جویی وگستاخی بیژن.
ناپاکی سودابه.پاک نهادی فرود..بزرگ منشی اسفندیار.ملایمت وپاک دلی گیو
درجهان امروز نمونه های عینی وواقعی دارد.
۵-چه کسی می تواند اینگونه عاشقانه تمام هستی خودرا فدای شاهنامه کند
ودرراه احیای واعتلای زبان مادریش بکوشد وزهرفقروتنهای وتهمت را بنوشد.
۶-درمقایسه ی قهرمانان حماسی شاهنامه با کتابهای ایلیادوادیسه ومها بهارات وزیگفرید .رامایانا ..قهرمانان شاهنامه برای نام وننگ وآزادی واعتلای ایران می جنگند آن هم جوانمردانه ولی قهرمانان سایر حماسه ها بجز دلاوری پیرو امیال وهواهای نفسانی خودهم هستند.
۷-خرد در شاهنامه جایگاه ویژه ای داردوتقدیر در شاهنامه با تقدیر تاریخ بیهقی تفاوت بسیار دارد.
تقدیر بیهقی از اندیشه ی اشعری او مایه می گیرد وتقدیر فردوسی از تشیع.
۸-موسیقی کلام فردوسی ولحن حماسی آن وانتخاب وزن مناسب .وروحیه ی آزادی خواهی شاعر درشاهنامه خودرا نشان می دهد
۹-لحن حماسی فردوسی که درخواننده روحیه حماسی ایجاد می کنندهمین سبب شده است که ایرانیان با خواندن شاهنامه شجاعانه به قلب لشکر دشمن می بتازند وکار دشمن را بسازند.
۱۰-شاهنامه از نظر مردم شناسی .اسطوره شناسی وروانشناسی وتاریخ یکی از بهترین منابع به شمار می رود.
۱۱-درشاهنامه عشق متعالی عشق انسانی چون رودخانه ای زلال موج می زندوتلفیق عشق با حماسه هم کاری است سترگ که از فردوسی برمی اید
بهرامیان
آرایه های ادبی
چه روضهایست، که دلها کبوتر است اینجا
به هر که مینگرم، محو دلبر است اینجا
غریبه نیستی ای دل، در این مقام کسیست
که با تو از همهکس آشناتر است اینجا
ستارۀ سحری از حریم شاهچراغ
به آفتاب بگو مهرپرور است اینجا
از این حرم طلب نور کن، در اول صبح
چه احتیاج به افشاندن زر است اینجا؟
فرشتگان همه گرمِ طواف این حرماند
شکوهِ سعی و صفا حیرتآور است اینجا
به صدق کوش و دو رکعت نماز عشق بخوان
«حریم سوم آل پیمبر» است اینجا
بِبال شیراز، «اقلیم آفتاب»! به خود
که از «شهید خراسان» برادر است اینجا
به نام نامی «احمد» قیام باید کرد
که آب و آینه با هم برابر است اینجا
به آیه آیۀ «والشمس والضحی» سوگند
که نقش روشنِ آیات «کوثر» است اینجا
به عطر گلشن یاسین، به بوی یاس قسم
که از شمیم ولایت معطّر است اینجا
به شوق عرض ارادت بیا و چون «حافظ»
بگو که «خال رخ هفت کشور» است اینجا
بیار سینۀ سینا در این حرم با خود
حریم «زادۀ موسی بن جعفر» است اینجا
اگر به دیدۀ دل بنگری، به شهپر خویش
امین وحی خدا، سایهگستر است اینجا
بگو بلال بیاید اذان بگوید باز
که جای گفتن «اللّه اکبر» است اینجا
#محمدجواد_غفورزاده #شعر #شاهچراغ
https://survey.porsline.ir/s/CwAWEUpt
ادبیات استان فارس در سده ۱۳۰۰
با سلام
خواهشمندیم ما را در شناسایی ادیبان سده ۱۳۰۰ استان فارس یاری فرمایید.