🤔اشتباهات دیگران را مستقیم و با صراحت تذکر دهیم یا غیرمستقیم و با تلویح؟
🔷گاهی فرزندان ما دچار اشتباهاتی میشوند که نیاز است به آنها تذکر داده شود تا کارشان را تکرار نکنند.
🔹در مطلب پیشین اشاره شد که اگر در سرزنش و ملامت افراط شود و این کار چندین بار صورت گیرد، اثر عکس دارد؛ فرد بر دنده لج میافتد و برای ناراحت کردن سرزنشکننده، کارش را تکرار میکند.
🔹در احادیث زیر به این مسأله اشاره شده که کیفیت این تذکر باید به چه نحو باشد؛
👈اشارهوار و با تلویح؟
👈یا آشکارا و با صراحت؟
🌿از امیر مؤمنان (علیهالسلام) نقل شده است:
🍃«عُقُوبَةُ الْعُقَلَاءِ التَّلْوِيحُ، عُقُوبَةُ الْجُهَلَاءِ التَّصْرِيحُ.»
عيونالحكموالمواعظ، ص۳۳۹
📚
🔸«مجازات افراد عاقل، با تلویح1️⃣ است
🔸مجازات افراد نادان، با تصریح2️⃣ است.»
•┈┈••✾•🌿🌺🌿🌺🌿•✾••┈┈•
🌿همچنین از ایشان نقل شده است:
🍃«تَلْوِيحُ زَلَّةِ الْعَاقِلِ لَهُ أَمَضُّ مِنْ عِتَابِهِ.»
📚عيونالحكموالمواعظ، ص۲۰۱
🔸«اشاره تلویحی به لغزش فرد عاقل، برای او دردناکتر است از عِتاب کردنش3️⃣.»
📝پاورقیـــــــــــــــــــــــــــــــــ
1️⃣تلویح؛ یعنی اشاره از دور و بیان غیرمستقیم؛ مثل نوری که لحظهای از دور به کسی نشان داده میشود.
2️⃣تصریح؛ یعنی بیان کاملاً آشکار؛ مثل نور خورشید که کاملاً آشکار و قابل رؤیت است.
3️⃣عتاب؛ یعنی سرزنش و نکوهشی که همراه با تندی و عصبانیت باشد.
📝پانوشتـــــــــــــــــــــــــــــــــ
♦️بنابراین نوع تذکر به افراد، با توجه به سطح فهم و درک آنها متفاوت است؛
🔺فردی که عاقل و اهل تشخیص است، نیاز نیست بهصورت مستقیم به او تذکر داد، بلکه تذکر مستقیم برای چنین شخصی دردناک و شکننده است.
🔺اما فردی که نادان است و قدرت تشخیصش کم است، با اشاره غیرمستقیم متوجه اشتباهش نمیشود و تذکر اثری بر او ندارد. به چنین شخصی باید به صورت واضح و صریح تذکر داده شود.
#امام_علی_علیه_السلام #پدر #مادر #والدین #فرزند #مجازات #نصیحت #انتقاد #عتاب #عقل #نادانی #جهل #حدیث
💠 جرعهای از احادیث کمترشنیدهشده اهلبیت ﴿علیهمالسلام﴾ در «حـدیـثـنـا»:
💠 @hadithona
💠 @hadithona
💠یکی از ملاکهای تعیین شدت تنبیه
♦️یکی از نکاتی که والدین و مربیان باید درباره تنبیه کودکان بدانند، این است که درصورتی میتوانند آنها را تنبیه کنند که کودک اولاً بداند کارش زشت و مستلزم تنبیه است و ثانیاً بداند میزانِ زشتی و - بهتبع - شدتِ تنبیه آن کار زشت، چهقدر است.
🔺به روایات فقهیِ زیر که از آنها میتوان نکاتی تربیتی استخراج نمود، توجه بفرمایید:
🌿…عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدِ بْنِ عَبْدِ اَللَّهِ اَلْقَسْرِيِّ قَالَ: كُنْتُ عَلَى اَلْمَدِينَةِ فَأُتِيتُ بِغُلاَمٍ قَدْ سَرَقَ فَسَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اَللَّهِ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ عَنْهُ. فَقَالَ: «سَلْهُ حَيْثُ سَرَقَ كَانَ يَعْلَمُ أَنَّ عَلَيْهِ فِي اَلسَّرِقَةِ عُقُوبَةً فَإِنْ قَالَ نَعَمْ قِيلَ لَهُ أَيُّ شَيْءٍ تِلْكَ اَلْعُقُوبَةُ فَإِنْ لَمْ يَعْلَمْ أَنَّ عَلَيْهِ فِي اَلسَّرِقَةِ قَطْعاً فَخَلِّ عَنْهُ.» قَالَ: فَأَخَذْتُ اَلْغُلاَمَ فَسَأَلْتُهُ وَ قُلْتُ لَهُ أَ كُنْتَ تَعْلَمُ أَنَّ فِي اَلسَّرِقَةِ عُقُوبَةً؟ قَالَ: نَعَمْ. قُلْتُ: أَيُّ شَيْءٍ هُوَ؟ قَالَ: اَلضَّرْبُ. فَخَلَّيْتُ عَنْهُ.
📚الكافي، ج۷، ص۲۳۳
🔷از محمد بن خالد بن عبدالله قَسری1️⃣ نقل شده است:
🔹من حاکم مدینه بودم. پسربچهای را نزدم آوردند که دزدی کرده بود. از امام صادق (علیهالسلام) درباره (حکمِ) او سؤال کردم.
🔶ایشان فرمودند:
🔸«از او بپرس هنگامی که دزدی میکرده، آیا میدانسته که دزدی کردن مجازات دارد؟ اگر گفت آری، به او بگو مجازاتش چیست؟ اگر نمیدانست که مجازت دزدیاش قطع دست است، او را رها کن.»
🔷محمد بن خالد گوید:
🔹من آن پسربچه را آوردم و از او پرسش کردم؛ به او گفتم: آیا میدانستی که دزدی مجازات دارد؟
🔹گفت: بله.
🔹گفتم: مجازاتش چیست؟
🔹گفت: کتک خوردن.
🔹پس او را رها کردم.
•┈┈••✾•🌿🌺🌿🌺🌿•✾••┈┈•
🌿…عَنْ أَبِي عُبَيْدَةَ اَلْحَذَّاءِ قَالَ قَالَ أَبُو جَعْفَرٍ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ: «لَوْ وَجَدْتُ رَجُلًا مِنَ الْعَجَمِ أَقَرَّ بِجُمْلَةِ الْإِسْلَامِ لَمْ يَأْتِهِ شَيْءٌ مِنَ التَّفْسِيرِ زَنَى أَوْ سَرَقَ أَوْ شَرِبَ الْخَمْرَ لَمْ أُقِمْ عَلَيْهِ الْحَدَّ إِذَا جَهِلَهُ إِلَّا أَنْ تَقُومَ عَلَيْهِ بَيِّنَةٌ أَنَّهُ قَدْ أَقَرَّ بِذَلِكَ وَ عَرَفَهُ.»
📚الكافي، ج۷، ص۲۴۹
🔶از امام باقر (علیهالسلام) نقل شده است:
🔸«اگر مرد غیرعربی2️⃣ را بیابم که کلیتِ اسلام را پذیرفته باشد، ولی از جزئیات آن چیزی به او نرسیده باشد، اگر زنا، دزدی یا شرابخواری کرده باشد، ولی (حکم این کارها را) نداند، دراینصورت من بر او حد جاری نخواهم کرد، مگرآنکه بیّنهای علیه او اقامه شود که خودش (قبلاً) اقرار کرده و به عقوبت این کارها آگاه بوده است.»
📝پاورقیـــــــــــــــــــــــــــــــــ
1️⃣پدر محمد بن خالد؛ خالد بن عبدالله، در زمان بنیامیه مدتی حاکم مکه و مدتی حاکم عراق بوده است. خالد از هواداران حکومت اموی و از دشمنان امیرالمؤمنین (علیهالسلام) بوده است. او در اواخر دچار اختلافاتی با بنیامیه میشود و در نهایت به دستور خلیفه عباسی کشته میشود. پسرش محمد، بعد از پدر، به خونخواهی از او، با قاتلانش درگیر میشود و پس از روی کار آمدن بنیعباس، نزد آنان جایگاهی مییابد و در نهایت، در زمان منصور دوانیقی، حاکم مدینه میگردد.
2️⃣غیرعرب؛ از این جهت موضوعیت یافته که آنان معمولاً از غلامان و موالیای بودهاند که تازه به سرزمینهای اسلامی راه یافته و به اسلام گرویده بودند.
#امام_باقر_علیه_السلام #امام_صادق_علیه_السلام #مربی #والدین #پدر #مادر #تربیت #فرزند #کودک #مجازات #تنبیه #احکام #فقه #دزدی #زنا #شراب #حدیث
💠 جرعهای از احادیث کمترشنیدهشده اهلبیت ﴿علیهمالسلام﴾ در «حـدیـثـنـا»:
💠 @hadithona
💠 @hadithona