🔻جلسه دفاع از پایان نامه ✅چالش های اخلاقی رابطه با غیر همجنس در جامعه مجازی: نمونه موردی سایت کلوب. پایان نامه کارشناسی ارشد رشته اخلاق کاربردی استاد راهنما: دکتر محمد صادق شجاعی استاد مشاور: دکتر سید عبدالرسول علم الهدی دانشجو: محمود اکبری داور: دکتر حسینعلی رحمتی @harahmati

♦️ رباتیک مسوول و پاسخ‌گو (قسمت اول) ایمی ون وینزبرگ و نوئل شارکی Aimee van Wynsberghe , Noel Sharkey ترجمه و تلخیص: حسینعلی رحمتی ✅ بخشی از سرمقاله مجله «اخلاق فناوری اطلاعات» Ethics and Information Technology، انتشارات اسپرینگر (ش22، نشر آنلاین: سپتامبر 2020) 🔻1. کاربردهای ربات ها در زندگی شخصی و حرفه ای ما امروزه به طور چشمگیری در حال افزایش است. ربات های کارخانه ای در حال تغییر معنای انبارداری فروشگاه های مواد غذایی و مراکز فروش آنلاین هستند. مزارع محل تولید لبنیات با استفاده از ربات ها برای دوشیدن شیر گاوها،‌ تمیز کردن اسطبل، و غذا دادن به حیوانات در حال بازتعریف مفهومِ جدیدی از کشاورزی هستند. ربات هایی که در فروشگاه ها، بانک ها و بیمارستان افراد را راهنمایی می کنند مفهومی نوین از «انحصار» در بازاریابی را ارایه می کنند. استفاده مسوولانه از ربات ها منافع چشمگیری برای انسان ها دارد؛ از کنترل و اصلاح تخریب های ناشی از تغییرات اقلیمی گرفته تا جایگزین شدن به جای انسان ها برای کارهای خطرناک و آسیب زا. اما به رغم این موفقیت ها و تاثیرات، موفقیت رباتیک در عرصه علم و صنعت مستلزم بررسی برخی چالش های اخلاقی و اجتماعی است که در این زمینه وجود دارد. 🔻2. در بحث از مسوولیت های اخلاقی مربوط به ربات ها، به جای کلمه «ربات»، اصطلاح «رباتیک» را به کار می بریم تا نشان دهیم که در این عرصه باید همه موضوعات مورد بررسی قرار گیرد،‌ نه مثلا یک حوزه یا بخش خاصی از فرایند توسعه ربات ها. به رغم این که قبول داریم برخی از بخش ها از نظر اخلاقی نسبت به بخش های دیگر با چالش بیشتری مواجه اند(مثلا بخش مراقبت های بهداشتی، نسبت به بخش کارخانه) اما معتقدیم هر برنامه و هر حوزه ای مسائل اخلاقی و اجتماعی جدیدِ خاص خود را دارد که باید بررسی شود. بعلاوه، با نشان دادن ضرورت تحقیق در حوزه رباتیک امیدواریم بتوانیم توجهات را به این نکته کلیدی جلب کنیم که همه فعالیت های این حوزه(در عرصه علم و صنعت) دغدغه های اخلاقی ای را موجب می شود که توجه جدی به آنها ضروری است؛ دغدغه هایی از قبیل تاثیر توسعه رباتیک بر مساوات و برابری، تاثیر زباله های ناشی از دور ریختن ربات ها بر محیط زیست، تاثیر ربات ها بر طراحی و برنامه ریزی شهری، تدوین برنامه های جدید آموزشی در دانشگاه‌ها، تعیین جنسیت ربات ها به عنوان زن یا مرد، یا نژاد آنها به عنوان سفید یا سیاه. 🔻3. برخی از دغدغه های مربوط به ربات ها و ماشینی شدن کارها ناظر به موضوعاتی چون احتمال افزایش بی کاری، تاثیر بر کیفیت مشاغل موجود، به خطر افتادن حریم خصوصی به خاطر داده های گردآوری شده از افراد، و مسائل مربوط به حقوق بشر در مورد کاربران و استفاده کنندگان آسیب پذیرِ ربات ها (از قبیل کودکان، سالمندان، و بیماران بستری در بیمارستان ها) است. 🔻4. بی اعتمادی بسیاری از مردم به کمپانی های ارایه دهنده این فناوری ها در تشدید معضلاتی که گفته شد، نقش به سزایی دارد. اگر دانش رباتیک واقعا بخواهد دنیای بهتری برای ما بسازد، عامه مردم باید بتوانند به طراحان، توسعه دهندگان، مجریان و سامان دهندگاه فناوری های مربوط به ربات ها اعتماد کنند. برای وصول به این مقصود، ما باید در تحقیقات و نوآوری های مسوولانۀ مربوط به فرایند توسعه ربات ها، و محصولات حاصل از این فرایندها مشارکت داشته باشیم. این همان چیزی است که امروزه رباتیک مسوولانه نامیده می شود. 29 آبان 1399 @harahmati

🌀 رباتیک مسوول و پاسخ‌گو: از نظر اخلاقی چه کسی در قبال رفتار ربات ها مسوول است؟ (قسمت 2 از 2) ✍️ ایمی ون وینزبرگ و نوئل شارکی ✍️ ترجمه و تلخیص: حسینعلی رحمتی ✅ بخشی از سرمقاله جدیدترین شماره مجله «اخلاق و فناوری اطلاعات» Ethics and Information Technology، انتشارات اسپرینگر (ش22، نشر آنلاین: سپتامبر 2020) 🔸5. «رباتیک مسوولانه» اصطلاحی است که اخیرا باب شده است؛ و البته این که معنای آن دقیقا چیست هنوز محل بحث است. هدف این حوزۀ جدید پژوهشی توضیح این است که مراکز علمی و صنعتی و سیاستگذاران چگونه می توانند تاثیرات منفی احتمالی برنامه های فعلی یا آینده عرصه رباتیک را بررسی و پیش بینی کنند. برای این کار لازم است که موضوعات اخلاقی مربوط به این میدان شناسایی شود، و تبیین شود که چرا و چگونه این موضوعات ممکن است مسئله ساز شوند. همچنین لازم است مشخص شود راه های پیشگیری یا حل این مشکلات کدام است. بنابراین، رباتیک مسوولانه دو وظیفه خطیر بر عهده دارد: یکی آگاهی بخشی درباره آسیب های احتمالی، و دیگر، کمک به پیشگیری از آنها. 🔸6. اما بالاخره رباتیک مسوولانه به چه معناست؟ به هراندازه که فناوری مربوط به ربات ها تغییر کند و به هراندازه که پیامدهای این فناوری ها آشکارتر شود، پاسخ به این سوال نیز دایره ای وسیع تر را در بر می گیرد. به نظر ما رباتیک مسوولانه عبارت است از احساس مسوولیت نسبت به طراحی، توسعه، استفاده، کاربرد، اجرا، و تنظیم وسازمان دهی ربات ها در جامعه. 🔸7. نخستین گام برای فهم معنای رباتیک مسوولانه، پذیرش این نکته است که همه ما به عنوان انسان هایی که پشت این ربات ها هستیم باید نسبت به توسعه مسوولانه و اخلاقی این فناوری های نوین خود را مسوول و پاسخ‌گو بدانیم. مقصود این است که تاثیرات این فناوری ها بر ارزش های اجتماعی از قبیل ایمنی، امنیت، حریم خصوصی، و رفاه اجتماعی را به طور دقیق مورد بررسی قرار دهیم. با ورود ربات ها به خانه ها،‌ شهرها،‌ و کارخانه ها، دیگر نمی شود منتظر شویم تا حوادث ناگوار اتفاق بیافتد بعد در صدد رفع آنها باشیم. پیش از هرچیز ما باید این را وظیفه مهم خود بدانیم. خانواده ها، محیط زیست، و جامعه ما توان تحمل آسیب های ناشی از ربات های دارای طراحی و کارکرد ضعیف را ندارند. 🔸8. ما مخالف این دیدگاه هستیم که ربات ها خود مسوول اتفاقات ناگوار ناشی از کارکردشان هستند. بلکه مسوول و پاسخ‌گو بودن نسبت به پیامدهای تصمیم گیری درباره طراحی، توسعه، اجرا، و برنامه ریزی ربات ها همیشه بر عهده انسان هایی است که متصدی این امور هستند. بدون این که قصد ورود به بگومگوهای متافیزیکی را داشته باشیم می خواهیم خاطرنشان کنیم چیزی که ساخته دست دیگران است نمی تواند مسوول عواقب کارهای خود باشد. همانطور که پیش از این محققانی چون جاناتان بریسون و دبورا جانسون به درستی گفته اند، ربات ها ساختۀ دست خود ماست‌؛ موادی که برای ساخت آنها به کار رفته، نوع هوشمندی‌ای که دارند، و چگونگی به دست آوردن این هوشمندی، همه و همه محصول تصمیم های انسانی است. بنابراین، مسوولیتی که ما در تعریف رباتیک مسوولانه ذکر کردیم، در واقع متوجه انسان هایی است که در طراحی، توسعه، استفاده،‌ اجرا و تنظیمات مربوط به ربات ها دخیل هستند. 2 آذر 1399 @harahmati لینک قسمت اول: https://eitaa.com/harahmati/58

🌀حاکمانِ زيست – جهان فردای فاوا چه کسانی هستند؟ 🔻بچه های مان را به دست که می سپاریم؟ براي اين كه بدانيم فرزندان ما به عنوان شهروند – كاربران آيندهء #فضاي_مجازي با چه مسائل اخلاقي مواجه مي شوند ابتدا بايد بدانيم كه سال هاي آينده در زيست – جهان فاوايي آنها چه اتفاقاتي به وقوع مي پيوندد. از این رو در #آینده_پژوهی #اخفا تا وقتي حاكمان كلان شهر هاي مجازي آينده را نشناسيم نخواهيم توانست پيامد رفتارشان را شناسايي و شهروندان خود را براي زندگي تحت حاكميت آنها آماده كنيم. از اين رو در اينجا به معرفي اجمالي برخي از مهم ترين فناوري هايي پرداخته مي شود كه انتظار مي رود در آينده اي نه چندان دور بازيگران موثر عرصه فاوا باشند. 🔻در اين جا ممكن است اين پرسش مطرح شود كه با توجه به اين كه عمده يا همه اين فناوري ها در كشورهاي ديگر توليد مي شود آيا دغدغه هاي اخلاقي ما نسبت به آنها كمي غيرواقع بينانه نيست؟ در پاسخ بايد گفت با توجه به افزايش دادوستد بين جامعه ما با ديگر جوامع، براي تاثيرپذيري از فاوا توليدكننده بودن لازم نيست، بلكه مصرف كننده بودن كفايت مي كند. به ياد بياوريم كه كشور ما مخترع كامپوتر و تبلت و گوشي هاي همراه و پايه گذار اينترنت و شبكه هاي اجتماعي و مانند آن هم نبوده است ولي اكنون بسياري از آنها در ايران مورد استفاده قرار مي گيرد و مسائل اخلاقي كشورهاي سازنده آنها مسئله ما هم هست. البته طبيعي است كه به خاطر پيشگامي كشورهاي ديگر در زمينه #فاوا طبيعتا انتظار اين است كه اغلب اين موارد ابتدا در آن كشورها و سپس به كشور ما وارد شود يا دست كم شهروندان كشورمان تحت تاثير آنها قرار گيرند. 🔻به هر حال، تعدادی از فناوري هايی كه پيش بيني شده در سال هاي آينده پا به عرصه خواهندگذاشت،‌و برخي از آنها هم اكنون در مقياسي كوچك تر كار خود را آغاز كرده اند از این قرارند. 1. هوش مصنوعي (Artificial Intelligence = AI) و ماشين هاي هوشمند (Robotics) 2. اينترنت اشياء (Internet of Things = IoT): هدف پروژه اينترنت اشياء اين است كه همه وسائل موجود در اطراف ما، از وسائل آشپزخانه گرفته تا اتاق خواب و محيط كار و فضاي شهري به اينترنت متصل مي شوند و از اين طريق قابل استفاده و كنترل هستند. آن گونه كه برخي محققان اين عرصه گفته اند پيش بيني مي شود تا سال 2020 چيزي در حدود 30 ميليارد وسيله در سراسر جهان به اينترنت متصل شود. 3. واقعيت مجازي (Virtual Reality = VR): بااستفاده از اين فناوري، فضاها يا موقعيت هاي واقعي يا غيرواقعي براي مخاطب بازسازي مي شود به گونه اي كه وي خود را واقعا در آن فضا حس مي كند و نسبت به آن عكس العمل نشان مي دهد. 4. زنجيره بلوكي يا بلاك چِين (Block chain): اين فناوري ناظر به شيوه و شاكله اي جديد از گردآوري و اشتراك داده است. 5. نسل هاي جديد فناوري هاي ارتباطي: به عنوان مثال،‌ نسل پنجم این فناوری ها (5G cellular communications) که احتمالا تا سال 2020 فراگیر خواهد شد سرعتی دست کم ده برابر نسل چهارم (4G) دارد. 6. انباره داده هاي ديجيتال دي اي ان (DNA digital data storage) : با اين فناوري اطلاعات مربوط به ساختار شخصي و شخصيتي هر كس استخراج و در فايل خاص او نگهداري مي شود تا در هر زمان بتوان از آن بهره برداري كرد. 7. پرينت سه بعدي (3D Printing): آنچه ممكن است در سال هاي ‌آينده بروز بيشتري پيدا كند پرينت اعضاي بدن انسان با استفاده از بافت هاي زنده است؛ و چه بسا پروژه بلندپروازانه تر آن پرينت يك انسان كامل از روي انسان هاي ديگر باشد. 8. ساخت اَبـَرايانه هاي محاسبه گر در مقياس اِگزا (Exascale computing): اين ماشين ها توان آن را دارند كه ميلياردها محاسبه را در يك ثانيه انجام دهند 🔸#حسینعلی_رحمتی 10 مرداد 1397 #بازنشر مطالب پیشین —------------------------------------------------------ا ⬅️ لطفا این مطلب را به دیگر علاقه مندان هم معرفی کنید. برای آگاهی از موضوعات بیشتر در کانال «اندكي انديشه» عضو شوید : 👈 @harahmati

درسگفتارهاي اخفا(اخلاق فناوري اطلاعات)(قسمت27: خطر کانالیزه شدن دانش، منش و کنش ما در فضای مجازی 🔘 تاثیر عضویت و اعتیاد به چند سایت یا کانال، بر روی کاهش انتخابگری و قدرت نقادی 🔘 خطر محروم شدن از «استماع اقوال» و انتخاب «احسن» 🔘 مراجعه هرروزه به کانال ها و گروه های مورد علاقه، چگونه موجب نقض اخلاق از سوی ما در فضای مجازی می شود؟ 🔘 برای پرهیز از کانالیزه شدن چه باید کرد؟ @harahmati

‍ 💢وقتی زندگی تان شیرین است به زخم دیگران نمک نپاشید، لطفا 🔻برای دخترتان جهیزیه گران قیمت تهیه کرده اید؟ انشاءالله به شادی استفاده کند، برای آقازاده گرامی ماشین چند صد میلیون تومانی خریده اید؟ چرخش برایش بچرخد، زندگی بسیار مرفه و اسباب واثاثیه گران قیمت دارید؟ خیرش را ببینید، برای کودک نورسیده یا هنوز نرسیده تان سیسمونی چند ده میلیون تومانی تهیه کرده اید و جشن تعیین جنسیت وگودبای پمپرز و گودبای تاتی گرفته اید؟ انشاءالله مبارکش باشد. رستوران «های کلاس» می روید؟ قلیان های چند صدهزارتومانی می کشید؟ جدیدترین و گران ترین مدل موبایل را خریده اید؟ سفرهای خارج از کشور همراه با خرج و برج فراوان می روید؟ سفره مذهبی تجملاتی انداخته اید؟ اشکالی ندارد، مال خودتان است و اختیارش را دارید. 🔻فقط لطفا بفرمایید چرا گزارش صوتی تصویری این کارهای تان را با طول و تفصیل در #فضای_مجازی و #شبکه‌های_اجتماعی منتشر می کنید؟ چه چیزی را می خواهید اثبات کنید؟ دارایی خودتان را نشان دهید یا نداری دیگران را به رخ شان بکشید؟ فکر هزاران هم وطن کم درآمد خود را کرده اید که با دیدن زندگی شما آه می کشند و رنج مضاعف می برند و حسرت می خورند و ناامید می شوند و شرمنده خانواده خود می شوند، و برخی از آنها انگیزه انتقام از دیگران، حتی ثروتمندان را پیدا می کنند؟ 🔻دارندگی وقتی مایه برازندگی است که همراه با مراعات اخلاق باشد. ثروتمند بودن لزوما به معنای کسب مال از راه غیراخلاقی و غیرقانونی نیست؛ ولی حتی در استفاده از ثروت حلال هم نباید انسانیت را فراموش کرد. اگر متدین ایم طبق دستورات دینی و اگر نیستیم به حکم انسان بودن، هنگام گزارش زندگی خود در فضای مجازی، کمی هم دغدغه غم و رنج دیگران را داشته باشیم. 🔻سوراخ شدن کشتی اخلاق جامعه، همه سرنشینان را غرق می کند؛ چه لاکچری باشند چه نباشند. #حسینعلی_رحمتی 19 اردیبهشت 1397 ( #بازنشر مطالب پیشین) @harahmati

♦️سلبریتی ها و باخت اخلاق در داو قمار ✅یکی از پدیدهای قابل توجه در شبکه های اجتماعی در یکی دو سال اخیر تبلیغات روزافزون برخی چهره های شناخته شده برای راه اندازی سایت های #شرط_بندی و #قمار است. قماربازان از سایت های اینترنتی برای انتقال پول و از شبکه های اجتماعی برای تبلیغ کارهای خود استفاده می کنند. بررسی فرایند فعالیت آنها از منظر اخلاقی نشان دهنده برخی معضلات و چالش های جدی در این زمینه است. ✅از این رو کار آنها به دلایل زیر غیراخلاقی محسوب می شود: 🔻1. سوءاستفاده از اعتماد مخاطبان: بازیگر یا خواننده ای که در طی زمان اعتماد چندین هزار، و گاه چندین میلیون فالوور و عضو را به خود جلب کرده، وقتی از شهرت خود برای ترویج سایت های قمار و شرط بندی استفاده می کند، در واقع از مخاطبان خود استفاده ابزاری کرده و به اعتماد آنان خیانت می کند. 🔻2. ضرر زدن به کاربران: افراد یا خانواده هایی که در دام این سایت ها می افتند معمولا هم سرمایه شان را از دست می دهند هم خود دچار مشکلات و اختلافات خانوادگی می شوند. 🔻3. ترویج طمع و تنبلی، و تضعیف ارزش کارِ مفید: لازمه رشد و تعالی یک جامعه، وجود روحیه تلاش و تکاپو و سوق دادن سرمایه های مردم به سمت کارهای تولیدی و اشتغال زاست. بنابراین، کار کسانی که به طمع کسب ثروت زیاد و بدون زحمت و سریع سرمایه خود را به جیب قماربازان می ریزند، غیراخلاقی محسوب می شود. 🔻4. فریب مخاطب: گردانندگان و تبلیغ کنندگان سایت های قمار با نمایش یک زندگی مرفه و جذاب از خود، به کاربران ساده دل این گونه القا می کنند که با شرکت در شرط بندی ها و قماربازی ها صاحب چنین زندگی و سرمایه ای خواهند شد؛ در حالی که در عالم واقع چنین اتفاقی نمی افتند بلکه عمده سرمایه به جیب صاحبان و مبلغان سایت های می رود. کاربران هم با خود نمی اندیشند که اگر قرار بود همه کسانی که در این عرصه وارد می شوند چنین سرمایه و زندگی ای را به دست بیاورند که دیگر قمار کردن بی معنا بود. 🔻5. قانون شکنی: مسوولان سایت های قماربازی و شرط بندی عمدتا در کشورهای دیگر هستند ولی برای دریافت پول مخاطبان خود از درگاه های معتبر پرداخت در داخل کشور استفاده می کنند واین خود یکی از عوامل اعتماد افراد به آنها است. ظاهرا کسانی در داخل کشور به بهانه انجام کارهای مالی خود مجوز چنین درگاه هایی را کسب می کنند و سپس آنها را به قماربازان اجاره می دهند. 🔻6. ترویج گفتار و رفتارهای غیراخلاقی: اینفلوئنسرهایی که در کار مدلینگ هستند، یا برخی بازیگران و خوانندگان تازه کار، یا حتی افرادی که هنر خاص و شغل مشخصی ندارند ولی به تبلیغ سایت های شرط بندی می پردازند، برای افزایش فالوورها و ممبرهای خود و در نتیجه جذب افراد بیشتر برای این سایتها، تا جایی که قوانین شبکه هایی چون اینستاگرام اجازه می دهد! معمولا به هر کار غیراخلاقی دست می زنند. از فحاشی و توهین به دیگران گرفته، تا نقض حریم خصوصی افراد از طریق انتشار اطلاعات شخصی شان، انتشار تصاویر نیمه عریان از خود، تمسخر و تحقیر رقبا، ایجاد دعواها و درگیری های ساختگی، بیان شوخی های جنسی، دروغ گویی، شایعه پراکنی، اظهار نظر در زمینه هایی که تخصص ندارند، و به طور کلی هرکاری که موجب جلب توجه دیگران شود. به همین خاطر است که می بینیم صفحات این افراد در شبکه های اجتماعی گاه پنج یا ده میلیون فالوور دارد یا لایوهایی که می گذارند چندصدهزار بیننده دارد. این در حالی است که صفحات شخصیت های علمی و تاریخی کشورمان در شبکه ها در بهترین حال چند هزار عضو دارد، یا نشست ها و کنفرانس های علمی که به صورت لایو برگزار می شود شاید دویست یا سیصد بیننده دارد. ✅چه باید کرد؟ 1. آگاهی بخشی مداوم به جامعه درباره آسیب های اخلاقی و ضررهای اقتصادی شرکت در قماربازی و شرط بندی. 2. مدیریت نیازهای و خواسته های مادی، و ترویج فرهنگ قناعت و دوری از طمع ورزی. 3. دقت در ارایه مجوز به متقاضیان درگاه های انتقال وجه، و تداوم نظارت بر فعالیت های آنها برای پیشگیری از سوءاستفاده از این درگاه ها. 4. ایجاد اشتغال برای جوانان و زمینه سازی برای بهبود وضعیت اقتصادی شهروندان (چون مشکلات اقتصادی یکی از عوامل موثر در اقبال به این سایت ها است). دکتر #حسینعلی_رحمتی 20 آذر 1399 @harahmati

♦️ شما نباید به فیلترینگ اینستا اعتراض کنی ✅ هزاران فرد و موسسه در کشورمان هستند که با مراعات اصول اخلاقی و در راستای اهداف معقول از شبکه اجتماعی اینستاگرام استفاده می کنند. طبیعتا اگر روزی (خدای ناکرده) اینستاگرام فیلتر شد این افراد حق دارند که ناراحت شوند. اما: 1. شما که در لایو اینستاگرامی ات با یک نوجوان چهارده ساله درباره مسائل جنسی صحبت می کنی، حق اعتراض نداری 2. شما که اینتسا را پاتوق تبلیغ سایت های قماربازی و شرط بندی کرده ای و سرمایه مردم را به جیب می زنی، حق نداری 3. شما که دم دست ترین و سخیف ترین جوک ها وشوخی های جنسی و قومیتی را دستمایه ساخت ویدیوهایت کرده ای، حق نداری 4. شما که برای جذب فالوور و افزایش ممبر هر روز یک بازی در می آوری، و به خودت اجازه هر رفتاری را می دهی، حق نداری 5. شما که برای افزایش لایک و دیده شدن در فضای مجازی مطلب دروغ منتشر می کنی و تیترهای غیرواقعی و فریبنده می زنی، حق نداری 6. شما که صفحه ات را مرکز انتشار خبرهای زرد و دامن زدن به حاشیه های بی فایده زندگی دیگران کرده ای و از این طریق وقت و سرمایه مخاطبان ات را بر باد می دهی، حق نداری 7. شما که اینستا را ابزار تهدید و شاخه و شانه کشیدن برای دیگران، و تهدید و خفت گیری کرده ای، حق نداری 8. شما که با انتشار چالش های غیراخلاقی، زشتی رذایل اخلاقی را از بین می بری و دیگران را به انجام آنها تشویق می کنی، حق نداری 9. شما که بی پروا و بدون اجازه، اطلاعات زندگی دیگران را منتشر می کنی و زمینه دست اندازی به حریم خصوصی شان را فراهم می کنی، حق نداری 10. و بالاخره، شما که خود یکی از مهم ترین عوامل محدود شدن شبکه های اجتماعی، و متضرر شدن هموطنان ات هستی، حق اعتراض نداری ♦️آزادی استفاده از فضای مجازی باید با «احساس مسوولیت و تعهد اخلاقی» همراه باشد. بنابراین کسی که دومی را ندارد در فقدان اولی نباید آه و ناله سر کند. پ. ن: اینستا به عنوان نمونه بود، وآنچه گفته شد درباره دیگر شبکه های اجتماعی هم صدق می کند. حسینعلی رحمتی 25 آذر 1399 @harahmati

و بشرالصابرین. الذین اذا اصابتهم مصیبه قالوا انا لله و انا الیه راجعون. ان شاالله زندگی شما و عزیزان تان همراه با شادی و سلامتی باشد. در صورت امکان، ضمن قرأیت فاتحه ای ثواب آن را به روح همه درگذشتگان، از جمله والد بزرگوارم بنده، نثارفرمایید رحمتی🏴🏴

💢 «لایو»ها خبر از تغییر وضع می دهند: 14نکته درباره لایو پسربچه 14 ساله (قسمت اول) ✅در روزهای اخیر انتشار لایو یک پسر چهارده ساله با دختری که در اینستاگرام عمدتا با بدن نمایی به کارهای تبلیغاتی و کسب شهرت می پردازد، خبرساز شده است. بی حیایی دختر و بی پروایی پسربچه در گفت وگو پیرامون مسائل جنسی، تعجب و تاسف مخاطبان را برانگیخته است. انتشار این لایو بار دیگر موضوع چگونگی حضور نوجوانان و جوانان در شبکه های اجتماعی را پررنگ کرد، و هرکس سعی کرد در این زمینه راهکارهایی را ارایه دهد. ✅هرچند تجربه نشان داده این گونه مباحث متاسفانه پس از چند روز، و تا پیدا شدن سوژه بعدی، به فراموشی سپرده می شود، ولی برای کسانی که نمی خواهند در این زمینه دچار سطحی نگری یا غفلت و فراموشی شوند، با نگاه پدیدارشناسانه و آسیب شناسانه به این لایو، نکات زیر بیان می شود: 🔻1. لایو این پسربچه نه اولین نه آخرین مورد از حضور نامناسب نوجوانان در شبکه های اجتماعی است. بخواهیم یا نخواهیم، شبکه های اجتماعی در جامعه امروز ایران (مانند دیگر کشورها) حضوری رو به گسترش دارند و (دست کم به این زودی) قابل حذف شدن نیستند. بنابراین، همه کسانی که دغدغه فضائل و رذائل اخلاقی در این شبکه ها را دارند (از شهروندان عادی مثل پدرومادرها گرفته تا نهادهای حاکمیتی و غیرحاکمیتیِ متصدی تعلیم و تربیت و فرهنگ و دین و اخلاق از قبیل آموزش و پرورش و حوزه های علمیه) نیز بایستی تحقیق و تامل اخلاقی درباره ماهیت این شبکه ها و مناسبات حاکم بر آنها را یک وظیفه کلان و دائمی برای خود تلقی کرده و از کارهای مقطعی بپرهیزند. 🔻2. باید نوجوانان و جوانان را به عنوان بزرگترین و مهم ترین گروه از کاربران شبکه های اجتماعی به رسمیت بشناسیم و چیستی، چرایی، و چگونگی حضور آنها را تحلیل و بررسی کنیم. حضور آنها در این فضا از نظر اخلاقی کارکردی دوگانه دارد: هم به محتوای مفید و مناسب دسترسی دارند و از این شبکه ها برای کارهای خوبی چون تجارت، دانش افزایی و بروز استعدادها و توانمندی های خود استفاده می کنند، هم، کم و بیش به محتوای غیراخلاقی دسترسی دارند و در مواردی هم مرتکب رفتارهای نادرست مثل حضور در لایوهای جنسی می شوند. 🔻3. فضای مجازی امروزه از یک وسیله ارتباطیِ محض یا محلی برای سرگرمی و وقت گذرانی نوجوانان و جوانان خارج، و به یکی از عوامل موثر و هنجارگذار اخلاقی تبدیل شده است. اگر در زمان های گذشته بچه ها رفتارهای درست و نادرست را از افرادِ دارایِ «قُرب مکانی» مثل والدین و بزرگترهای فامیل، روحانی محل یا معلم مدرسه یاد می گرفتند، و اگر در چند دهه اخیر عوامل دیگری چون رادیو و تلویزیون و مطبوعات به آن اضافه شده بود، اما امروزه وضع عوض شده و فضای مجازی با بی معنا یا کم رنگ کردنِ «مکان»، به جمع عوامل پیشین پیوسته و حتی آنها را با چالش های جدی مواجه کرده است. کسی که ابعاد و زوایا و کارکردهای این عامل را به درستی نشناسد نمی تواند با آن مواجهه ای منطقی و موثر داشته باشد. 🔻4. بازتعریفِ «مصادیقِ هنجارهای اخلاقی» و «معیارهای ارزشداوری اخلاقی» یکی از کارکردهای فضای مجازی به عنوان یک منبع هنجارگذار جدیداست (درباره «بازتعریفِ مفاهیم» باید بررسی بیشتری انجام شود). این تعریف جدید ممکن است با آنچه در سنت اخلاقی و فرهنگی ما بوده است بسیار متفاوت، و حتی متضاد، باشد. به عنوان مثال، در همین لایو پسر نوجوان «بچه مثبت بودن» خواهرش را یک ضدارزش می شمارد، باصراحت درباره تمایلات (نادرست) جنسی اش سخن می گوید، و ازاین که دوستانش این سخنان را بشوند ابایی ندارد. این بی پروایی را مقایسه کنید با آنچه در اخلاق اسلامی و فرهنگ سنتی ما به عنوان «حیا و شرم» شناخته می شود. حسینعلی رحمتی 6 دی 1399 ادامه دارد... @harahmati

اللهم اغفر لوالدی و لجمیع المومنین والمومنات بحق محمد و آل محمد (ص). 🏴 نخستین بار است که این دعا را با ناراحتی و ناباوری می‌خوانم. از این به بعد این دعا برای من معنای دیگری دارد. خداوند ان شاالله روح و روان #پدر_عزیزم حاج عبدالرسول رحمتی و همه کسانی که به گردن ما حق دارند را قرین آرامش خود کند. سواد چندانی نداشت، ولی نخستین معلم و مشوقم بود. دیگر نیست که سراغ بگیرد آیا اثر تازه ای منتشر کرده ام یا نه، و ذوق بکند. 🏴 در این شب جمعه ایشان و همه رفتگان را با خواندن حمد و سوره میهمان ضیافت الهی کنیم.

♦️♦️«لایو»ها خبر از تغییر وضع می دهند: 14نکته درباره لایو اينستاگرامي پسربچه 14 ساله (قسمت دوم) 🔻5. افزایش #شکاف_دیجیتالی بین نسلی به مدد فجازی: نوجوانی که در این لایو حضور دارد می گوید برای این که پدر و مادرش از فعالیت او در فضای مجازی مطلع نشوند مطالبش را مخفی (Hide Story) کرده است. این گونه رفتارها نشان می دهد که اطلاعات نسل جدید درباره فضای مجازی بسیار بیشتر از والدین شان است، در حالی که قاعدتا باید برعکس باشد. این شکاف دیجیتالی منجر به شکاف فرهنگی، اجتماعی و ارزشی بین دو نسل می شود، و در نهایت باعث می شود که پدر ومادرها در شناخت و ایفای وظایف اخلاقی خود نسبت به فرزندان شان درباره فضای مجازی ناتوان شوند. 🔻6. تغییر زبان به مثابه نشانه تغییر فرهنگ: به کار بردن تعبیرهایی چون «نیوفیس، گَنگش بالاست، خفن بودن، کول بودن، روی مود بودن» از سوی نوجوان این لایو نمونه ای از #تحولات_زبانی نسل جدید است. اگر سخن فیلسوفی چون هایدگر را بپذیریم که گفته «زبان خانه وجود است» ، آنگاه تغییرات زبانی را باید چیزی فراتر از تحول واژگانی بدانیم و آن را نشانه ای از تغییرات وجودی، و در واقع تحولات فکری و فرهنگی و ارزشی، تلقی کنیم. زبان ابزار ارتباط نیز هست. بنابراین، کسانی که می خواهند با این نسل درباره درست زیستن در شبکه های اجتماعی صحبت کنند بایستی اولا منطق این تغییرات را بشناسند، ثانیا در همسخنی با آنها ادبیات خود را تغییر دهند. این سخن البته به معنای آن نیست که به طور صدردرصد اصطلاحات و تعابیر این نسل را به کار ببرند، بلکه مقصود این است که شیوه بیان خود را نو و به روز کنند. 🔻7. عدم ثبات فکری، شخصیتی و ارزشی نوجوانان: نوجوانی که در لایو با آن خانم حضور دارد در عین که او را بهانه ارضای جنسی خود می داند اما می‌گوید به هیچ وجه دوست ندارد دیگران درباره مادر خودش چنین تصوری داشته باشند. این گونه تعارض ها و دوگانگی ها، که در گفتار و رفتار این نسل کم نیست، بیانگر نوعی بی قراری فکری و #کم_ثباتی بنیان های ارزشی طیف هایی از این نسل است که هضم آن برای نسل پیشین آسان نیست. هستند نوجوانان و جوانانی که در صفحات اجتماعی شان هم ترانه می گذارند هم مداحی. ممکن است نماز نخوانند ولی در هیات عزای امام حسین(ع) شرکت می کنند. شاید روزه نگیرند ولی در مراسم شب قدر حضور دارند. نسل گذشته شاید درباره این دوگانگی ها نوعی ارزشداوری منفی داشته باشد، ولی چاره ای جز این ندارد که علل و عوامل این دوگانگی ها را به درستی بشناسد. 🔻8. عدم اکتفا به وجدان و مسوولیت شناسی اخلاقی برخی کاربران: دختر حاضر در این لایو با این که متوجه می شود پسربچه طرف صحبت او زیر سن قانونی است باز هم به گفت وگو با او درباره مسائل جنسی ادامه می دهد. چنین کاری هم از نظر اخلاقی هم از نظر قانونی در کشور ما و حتی کشورهای دیگر، نادرست است. وجود این حد از رذالت اخلاقی در او و کسانی چون او که برای جذب مخاطب و کسب درآمد دست به هرکاری می زنند، نشان می دهد که برای حفظ سلامت اخلاقی نوجوانان و جوانان در شبکه های اجتماعی نمی شود به #وجدان_اخلاقی فعالان شبکه ها اکتفا و کار را یک سره به کاربران واگذار کرد؛ بلکه به راهکارهای و نظارت های جدی تر هم باید اندیشید. 🔻9. ضرورت شناخت نسل جدیدِ #الگوهای_اخلاقی و رفتاری نوجوانان وجوانان: پسربچه حاضر در لایو خطاب به آن خانم می گوید: «من عضو صفحه تو هستم و به حرف هایت عمل می کنم». این اعتراف تلخ، بیان گر یک فاجعه ای اخلاقیِ در حال وقوع است؛ یعنی تبدیل شدن سلبریتی ها و شاخ و پلنگ های بی اخلاق فضای مجازی به الگوهای اخلاقی نسل جدید. وجه فاجعه آمیز این فرایند آن است که این الگوها از نظر دانش، بینش و منش اخلاقی فاقد کمترین صلاحیت، شایستگی و تعهد هستند اما، متاسفانه، کارکردها و جذابیت های فضای مجازی را می شناسند و با چگونگی بهره گیری از آن در راستای اهداف غیراخلاقی خود آشنایی دارند. #حسینعلی_رحمتی 12 دي 1399 ادامه دارد... @harahmati

🔸🔸«لایو»ها خبر از تغییر وضع می دهند: 14نکته درباره لایو اينستاگرامي پسربچه 14 ساله (قسمت سوم و آخر) ✅ خب، چه كار بايد بكنيم؟ 🔻1. با بچه ها گفت وگو کنیم: به نظر می رسد نوجوانان و جوانان پرتعدادترین و پیگیرترین کاربران شبکه های اجتماعی باشند. برخورد فعالانه، آگاهانه، و واقع بینانه با این حضور اقتضا می کند که نه آنها را از این فضا به کلی جدا کنیم و نه این که یله و رها سازیم. بلکه ما به عنوان بزرگترشان باید آنها در این زمینه گفت وگو کنیم، و نقاط قوت و ضعف فضای مجازی را برایشان بیان کنیم. به آنها بگوییم که در صورت مواجه شدن با افراد اخلاق ستیز در شبکه ها چه کاری باید انجام دهند. 🔻2. اعتماد بچه ها را جلب کنیم: لازمه این که بچه ها نظرات ما را درباره فضای مجازی بپذیرند این است که به ما «اعتماد» کنند. نخستین گام دراین زمینه را ما بزرگترها، اعم از والدین و نهادهای حاکمیتی، باید برداریم. از نگاه بدبینانه به بچه ها بپرهیزیم، در عین حال صادقانه و محترمانه خوب و بد کارهای شان در فضای مجازی را برایشان توضیح دهیم. به آنان اطمینان دهیم که دلسوزشان هستیم و دنبال مچ گیری از آنها نیستیم. علاوه برگفتار، رفتارمان هم باید اعتمادساز باشد. مثلا اگر فرزندمان در این فضا مرتکب رفتار غیراخلاقی شد یا با رفتار غیراخلاقی دیگران مواجه شد و به ما اطلاع داد، به جای متهم کردن و سرزنش او، درباره مشکل صحبت کنیم و دنبال راهکار باشیم. نکته دیگر برای جلب اعتماد فرزندان، این است که خود ما نیز هنگام حضور در شبکه های اجتماعی اخلاق را مراعات کنیم، تا فرزندان مان به ما به عنوان یک الگوی اخلاقی بنگرند و سخن مان را بپذیرند. 🔻3. خودمان آگاهی بیشتری داشته باشیم: متاسفانه بسیاری از بزرگترها، از پدر و مادر گرفته تا معلم و روحانی محله و غیره، آگاهی چندانی نسبت به خوبی ها و بدی های موجود در فضای مجازی ندارند (بماند که درباره نکات فنی آن هم اطلاعات شان از جوان تر ها کمتر است). این مسئله موجب می شود که نتوانند به وظایف خود عمل کنند. بنابراین، لازم است برای رفع این مشکل تلاش جدی داشته باشند. 🔻4. با افراد متخصص و آگاه مشورت کنیم: عجیب است که ما بزرگترها برای خرید یک لباس یا کفش برای بچه ها از افراد مختلف کسب نظر می کنیم، ولی برای درست زیستن فرزندان مان درفضای مجازی نه تنها خود اطلاعات چندانی نداریم که برای کسب آن تلاشی هم نمی کنیم. هم مباحث اخلاقی و تربیتی بسیار زیاد و تخصصی است هم سازوکارها و مسائل و مشکلات فضای مجازی. بنابراین انتظار نیست که همه بزرگترها در این زمینه ها اطلاعات لازم را داشته باشند، اما این انتظار هست که با کسانی که در این زمینه تخصص دارند مشورت نمایند. امروزه این کار خیلی آسان شده است. با یک تماس تلفنی یا با استفاده از خودشبکه های اجتماعی و فضای مجازی می توان با افراد آگاه و صاحبنظران اخلاق و تربیت و فضای مجازی تماس گرفت و از نظرات آنها استفاده کرد. در خود اینترنت هم مطالبی در این زمینه وجود دارد که با جست و جو می شود به آنها دست یافت. خوشبختانه در سال های اخیر درباره درست زیستن در فضای مجازی کتاب ها و مقالاتی هم نوشته شده که می توان به آنها مراجعه کرد. 🔻5. شخصیت اخلاقی و باورهای دینی بچه ها را تقویت کنیم: برای زیست اخلاقی فرزندان مان در فضای مجازی نمی شود به نظارت های بیرونی توسط والدین یا نهادهای حاکمیتی و فیلترکردن و مانند آن بسنده کرد. بلکه باید «نظارت درونی» بچه ها را نیز تقویت کنیم. جوانی که برای خود عزت و کرامت نفس قائل باشد، در فضای مجازی از هرکاری که این کرامت را مخدوش کند پرهیز می نماید. نوجوانی که باورهای دینی از قبیل تقوا و حاضر و ناظر بودن خداوند در وجودش رسوخ کرده باشد هنگام حضور در فضای مجازی هم خود را در محضر خداوند می داند و از کارهای خطا دوری می کند. #حسينعلي_رحمتي 16 دي 1399 قسمت اول و دوم اين مطلب را در آدرس هاي زير مطالعه كنيد: https://eitaa.com/harahmati/69 https://eitaa.com/harahmati/71 @harahmati

✅ با توجه به ضروت انتخاب آگاهانه مسیر صحیح و به‌منظور اجرای برنامه‌های آمادگی شغلی برای دانشجویان، پردیس فارابی دانشگاه تهران «کلاس تعاملی دانشگاه و بازار» را در حاشیه درس «رایانه و فضای مجازی» در نیمسال اول سال تحصیلی ۴۰۰-۱۳۹۹ برگزار می‌کند: *** ♨️ پنجمین کلاس تعاملی دانشگاه و بازار با موضوع «چرایی و چگونگی بهره گیری از آموزه های اسلامی برای اخلاق فناوری اطلاعات» 👈 با حضور حجت الاسلام و المسلمین دکتر حسینعلی رحمتی ✔️ عضو هیأت علمی گروه اخلاق کاربردی پژوهشگاه قرآن و حدیث ✔️ دکتری فلسفه اخلاق - دوشنبه ۲۲ دی ۱۳۹۹ - ساعت ۱۵ تا ۱۶ شرکت در این کلاس برای عموم علاقمندان آزاد است. - لینک کلاس: http://vclas3.ut.ac.ir/rwtfner5mdy3 🌐 https://fthe.ut.ac.ir 🆔 @farabi_ut @harahmati

🎧 چرایی و چگونگی بهره گیری از #آموزه‌های_اسلامی در پژوهش های مربوط به #اخلاق_فناوری_اطلاعات (اَخفا). ✅ ارایه شده در جمع دانشجویان پردیس فارابی دانشگاه تهران #حسينعلي_رحمتي ۲۲ دی ۱۳۹۹ 📬 @harahmati

♦️♦️نقش فضای مجازی در تحقق اهداف اخلاقی دروس معارف اسلامی قسمت اول ✅1. آیا اُنس و الفت روز افزون #دانشجویان با فضای مجازی، تعریفِ متعارف از «کلاسِ درسِ معارف اسلامی» را به چالش کشیده و زمان آن رسیده که تعریف و تصویری جدید از این اصطلاح ارایه دهیم؟ در این صورت آیا مفهوم و شاخصه‌های «استادِ درسِ معارف اسلامی» هم نیازمند بازنگری است؟ ✅ 2. طبق برخی بررسی‌ها و پیمایش‌های انجام شده درصد قابل توجهی از دانشجویان از نحوه برگزاری #دروس_معارف_اسلامی رضایت ندارند. طبیعتاً این نارضایتی موجب موضع‌گیری منفی نسبت به این دروس و اساتید آن و در نتیجه بازماندن درس‌های معارف اسلامی از وصول به اهداف خود می‌شود. به همین خاطر بایست ضمن شناسایی علل و عوامل بروز این وضعیت، برای بهبود آن چاره‌اندیشی کرد. در این راستا، «ابزارهای مناسب» برای دروس معارف اسلامی باید شناسایی و اساتید آن نسبت به بهره‌گیری از آن‌ها توجیه شوند. یکی از مهم‌ترین این ابزارها «فضای مجازی» است. ✅3. هم اکنون تقریباً همه دانشجویان با استفاده از تلفن‌های همراه و اتصال آسان به اینترنت، به مجموعه بزرگی از برنامه‌ها و داده‌ها دسترسی دارند و افزون بر آن با بهره‌گیری از این امکانات، فعالیت‌های آموزشی و علمی خود را نیز انجام می‌دهند؛ و البته از این فضا برای سرگرمی و دور زدن ممنوعیت‌ها و محدودیت‌های رسمی و عرفی فضای حقیقی نیز استفاده می‌کنند. از سوی دیگر، این دانشجویان با عضویت در #شبکه‌های_اجتماعی به مجموعه‌ای وسیع از افراد مرتبط می‌شوند و با حضور شبانه‌روزی در این شبکه‌ها و شکل‌گیری مجموعه‌ای از مراودات به طور لحظه‌ای در حال دریافت اطلاعات و آگاهی‌هایِ درست و نادرست هستند. ✅4. بسیاری از دانشجویان امروزه با استفاده از امکانات فضای مجازی به گسترش #فضایل_اخلاقی کمک می‌کنند. آنان با تشکیل گروه‌های مختلف علمی به ارتقای سطح علمی جامعه یاری می‌رسانند؛ نشست‌های علمی برگزار می‌کنند، به یاری نیازمندان می‌شتابند، از منافع ملی کشورشان دفاع می‌کنند و با استفاده از این فضای تازه، استعدادها و توانایی‌های خود را شکوفا می‌سازند. ✅5. دانشجو امروزه از دریچه فضای مجازی می‌تواند مشاهده کند که پیروان هر یک از ادیان و مذاهب و باورمندان به تفکرات اخلاقی گوناگون در سراسر کره زمین چگونه براساس معیارهای مورد پسند خود زندگی می‌کنند. این آشنایی زمینه مقایسه #سبک‌های_زندگی را با آنچه استاد معارف اسلامی به او معرفی می‌کند فراهم می‌نماید. استاد معارف اسلامی چنانچه با آنچه بر سر این سفره رنگین پیش روی دانشجو نهاده شده آشنایی نداشته باشد طبیعتاً نمی‌تواند آن‌گونه که باید سبک‌های زندگی دینی و اخلاقی دیگران را نقد و از سبک زندگی اسلامی دفاع نماید. #حسينعلي_رحمتي 25 دي 1399 ادامه دارد... ♦️ (بخشي ازمقاله « كاركردهاي فضای مجازی در تحقق اهداف اخلاقی دروس معارف اسلامی»، منتشر شده در مجله معارف، ش2، بهمن و اسفند 1399.) متن كامل مقاله را در آدرس زير مطالعه كنيد: https://b2n.ir/244216

🅾️ نقش فضای مجازی در تحقق اهداف اخلاقی دروس معارف اسلامی قسمت دوم و پاياني ✅ #اساتید_دروس_معارف اسلامی برای بهره گیری از #فضای_مجازی براي وصول به اهداف اخلاقی این دروس چه باید بکنند؟ ♈️1. حضور عینی و معرفتی در فضای مجازی حضور استاد باید ناظر به شناخت فضای گفتمانی حاکم بر فضای مجازی، کارکردها و کژکارکردهای اخلاقی آن، سنخ مناسبات اخلاقی و غیراخلاقی که در این فضا شکل می گیرد، تاثیر این فضا بر روی بینش، منش و کنش دانشجو و شکل گیری هویت اخلاقی او باشد. ♈️2. توجه به فضای مجازی به عنوان یک منبع #هنجارگذار این توجه موجب می شود که کلاس درس را چیزی فراتر از یک مکان فیزیکی با ظرفیت محدود و ناظر به یک سخنران(یعنی خودش) بداند، بلکه دایره کلاس را به وسعت کل کشور، و بلکه کل جهان می داند که افزون بر او، افراد فراوان دیگری هم حضور دارند و به موازات درس معارفی که او می گوید آنها نیز دیدگاه های متفاوت و گاه متضادی را برای دانشجو بیان می کنند ♈️3. تغییر روش از «خطابه» به «گفت وگو» مونولوگ یا «تک گویی»، شاخصه تبلیغات دینی در دوره پیشافضای مجازی است. بنابراین، استاد معارف بایستی کلاس درس خود را به یک «فضای ارتباطیِ گفت و گو محور» تبدیل کند. یعنی از یک سو «برای دانشجویان» سخن بگوید و از سوی دیگر «از دانشجویان» سخن بشنود. فضای مجازی می تواند ابزاری برای شکل دهی به «تدریسِ گفت و گو محور» باشد. ♈️4. مشارکت در فعاليت هاي دانشجویان در فضاي مجازي اگر دانشجویان از طریق فضای مجازی کارهای خیرخواهانه ای را آغاز کردند استاد هم در آنها مشارکت کند و، به تعبیر امام صادق(ع)، «كُونُوا دُعَاةً لِلنَّاسِ بِغَيْرِ أَلْسِنَتِكُمْ» باشد تا دانشجو «الْوَرَعَ وَ الِاجْتِهَادَ وَ الصَّلَاةَ وَ الْخَيْرَ» را در عمل ببیند(اصول کافی، ج3، ص202). این تبلیغ عملی موجب می شود که دانشجویان استاد را عامل به علم خود بدانند و به آنچه سرِ کلاس می گوید توجه و اعتماد بیشتری پیدا کنند. ♈️5. توجه به عنصر «واقع بینی» گفت: «نازنینی تو ولی در حد خویش/ الله الله پا منِه از حد، بیش». استاد معارف در قضاوت پیرامون تاثیرات فضای مجازی و در استفاده از آن، بایستی #واقع_بین» باشد. یعنی توجه داشته باشد فضای مجازی به رغم همه کارکردهای مثبتی که برای وصول به اهداف اخلاقی درسش دارد، اما مسائل، محدودیت ها و کژکارکردهای خاص خود را نیز دارد. از این رو، نه می تواند / و نه باید جای ارتباط حضوری استاد و دانشجو را بگیرد، بلکه این دو باید مکمل هم باشند. دراین زمینه بایستی اندازه نگه داشت که گفته اند: «اندازه نگه دار، که اندازه نکوست». #حسينعلي_رحمتي 26 دي 1399 ♦️ (بخشي ازمقاله « كاركردهاي فضای مجازی در تحقق اهداف اخلاقی دروس معارف اسلامی»، منتشر شده در مجله معارف، ش2، بهمن و اسفند 1399.) متن كامل مقاله را در آدرس زير مطالعه كنيد: https://b2n.ir/244216

🌷معيار دين داري: عمل، نه ادعا مردي به همسرش گفت از حضرت زهرا(س) سوال كن من از شيعيانش محسوب مي شوم يا نه. حضرت در پاسخ فرمود: «اگر به آنچه ما امر كرده ايم عمل مي كني و از آن چه نهي كرده ايم دوري مي كني از شيعيان ما هستي، و گرنه، خير» (بحارالانوار، ج65، ص155).

♦️♦️جلسه دفاع از پايان نامه كارشناسي ارشد اخلاق اسلامي ♈️ خودنمایی زنان در فضای مجازی: علل، آسیب‌ها، راهکارها استاد راهنما: دكتر حسینعلی رحمتی استاد مشاور: سركار خانم دکتر مهری کاظم‌نژاد دانشجو: سركار خانم مریم هنرجو @harahmati

♦️اعتمادسازي؛ حلقه مفقوده فيلترينگ ✅ مسئله #فيلترينگ دو طرف دارد: فيلتر كنندگان و كاربران. از اين رو، بدون همراهي، همدلي و هم‌كاري اين دو گروه، ‌نمي‌توان انتظار داشت كه فيلترينگ فرايندي كاملا اخلاقي پيدا كند و منجر به بيشترين سود و كمترين زيان براي مردم و حكومت شود. سياستگذاري، مصداق يابي و اجراي فيلترينگ از سوي نهادهاي ذي‌ربط بايد به گونه اي انجام شود كه ضمن جلب اعتماد كاربران فضاي مجازي، آنان قانع شوند از باب «همكاري در كارهاي نيك» با اين سياست‌ها و برنامه‌ها همراه شوند و از باب «عدم معاونت در كارهاي ناپسند»، از انجام هركاري كه موجب فيلترينگ ‌مي‌شود خودداري كنند. و گرنه تجربه نشان داده در صورت فقدان اين #اعتماد و همراهي متقابل، وظايف و برنامه هايي كه براي حاكميت تعريف شده به نتيجه لازم خود ‌نمي‌رسد و در مواردي حتي انگيزه برخي افراد براي #دور_زدن_فيلترينگ افزايش ‌مي‌يابد. فقدان اعتماد موجب مي شود كه حتي با وجود برخي خطرها و آسيب هايي كه مثلا در استفاده گسترده از يك شبكه اجتماعي خارجي وجود دارد، باز هم عده زيادي از كاربران استفاده از آن با فيلترشكن را بر استفاده از برنامه هاي داخلي ترجيح دهند. 🔻يكي از راه‌هاي ايجاد همراهي و #همدلي، به رسميت شناختن #نيازهاي كاربران توسط متصديان فضاي مجاز ي و مسوولان فيلترينگ است. نگاه همدلانه اقتضا ‌مي‌كند كه سياستگذاران و برنامه ريزان مرتبط با فضاي سايبر، همواره خود را به جاي كاربران اينترنت و ساكنان فضاي مجازي قرار داده و از منظر آنان به اين فضا بنگرند. اين امر موجب ‌مي‌شود كه بهتر بتوانند نيازهاي كاربران را بشناسد و متناسب با آن در باب مسدود ساختن يا رفع مسدوديت از يك پايگاه يا شبكه اجتماعي برنامه ريزي و سياست گذاري كنند. چنين روي كردي از سوي مسوولان فيلترينگ موجب ‌مي‌شود كه آنان در واقع از جاي گاه يك كاربر اينترنت كه براي برآورده كردن نيازهاي علمي، تجاري يا مشغوليت‌هاي روزمره و انجام امور اداري اش نيازمند مراجعه به پايگاه‌هاي گوناگون است به ماجرا بنگرند و در نتيجه نگاهي واقعي‌تر به #اينترنت داشته باشند. 🔻ثمره اين نوع نگاه، ايجاد نوعي هم گرايي و هم‌دلي و اتفاق نظر بين جامعه كاربران فضاي مجازي با مسوولان و دست اندركاران فيلترينگ ‌مي‌شود و موجب ‌مي‌گردد كه تصميم‌هاي اين مسوولان در فيلتر كردن پايگاه‌هاي اينترنتي مورد قبول بخش عمده اي از كاربران هم قرار گيرد و اعتراض‌هاي كمتري را بر انگيزد. برآيند كلي شكل گيري چنين فضايي آن است كه هم كاربران اخلاقي‌تر عمل ‌مي‌كنند هم مسوولان به وصول به اهداف كلان اخلاقي خود در باب فيلترينگ كامياب‌تر ‌مي‌شوند. #حسينعلي_رحمتي 17 فروردين 1397 (#بازنشر مطالب پيشين) @harahmati

💢از «کلیک» تا «شلیک»؛ یک لحظه غفلت، یک عمر پشیمانی 👈🏿 «ماجرا از انتشار یک عکس در صفحه اینستاگرام آغاز شد. فردی تصویر دوران کودکی یکی از بستگانش را در صفحه اینستاگرام منتشر کرد تا موجبات خنده و تمسخر فامیلی را فراهم کند اما این کار نسنجیده به مذاق «وحید» خوش نیامد چون او انتظار چنین رفتاری را از بستگانش نداشت. همین موضوع به تهدید و چشم غره در لایوهای اینستاگرامی انجامید تا جایی که تهدیدها شکل جدی به خود گرفت و به تیراندازی کشید و به کشته شدن دو نفر منجر شد» (روزنامه خراسان، 21 دی 1399، کد خبر: 717029.). ♈️1. ماجرای بالا نشان می دهد که کارهای به ظاهر ساده و معمولی که همه ما شبانه روز در شبکه های اجتماعی انجام می دهیم، برخلاف ظاهرشان، بسیار مهم و حساس هستند، و گذاشتن یک عکس، نوشتن یک شوخی، درج یک کامنت کوتاه، یک لایک ساده، یا حتی گذاشتن یک شکلک (ایموجی)‌ واستیکر می تواند موجب چه ضرر و زیان هایی غیرقابل جبرانی بشود که قطعا از ابتدا به اندازه سر سوزنی به ذهن مرتکبان آن خطور نمی کند. ♈️2. مشکل از کجاست؟ از این جا که ما: حضور آسان و فعالیت ساده و راحت در شبکه ها را می بینیم ولی به اهمیت و حساسیت کار در این شبکه ها توجه نمی کنیم. فان بودن و شوخی وسرگرمی و خنده را می بینیم ولی به این که ممکن است «آخر هر خنده ای گریه باشد» نمی اندیشیم. سرعت در انتشار مطلب را می بینیم ولی به ماندگاری پیامدهای آن فکر نمی کنیم. ♈️3. موضوعات حساسیت برانگیز هرگونه رفتار نادرست و غیراخلاقی نسبت به دیگران در فضای مجازی موجب خشم و ناراحتی آنها و حتی بروز رفتارهای نادرست از سوی آنها می شود (خشم خداوند هم به جای خود)، ولی برخی موارد از حساسیت بیشتری برخوردار است و بایستی از تمسخر،‌ تحقیر، توهین و فحاشی نسبت به آنها خودداری کنیم. مثلا: 1. تصاویر شخصی و خانوادگی 2. وضعیت مالی، سرمایه و درآمدها 3. مسائل ناموسی، و روابط عاطفی و عشقی 4. باورهای دینی و مقدسات مذهبی 5. ویژگی های جسمی و بدنی ♈️ برای این که به آبرو و حیثیت دیگران «شلیک» نکنیم: 🔸1. صد بار گزکنیم، یک بار کلیک: قبل از کلیک کردن، ابتدا به طور جدی به جوانب و عواقب کارمان فکر کنیم. خود را جای کسی بگذاریم که می خواهیم درباره اش مطلبی را منتشر کنیم و از دید او به موضوع نگاه کنیم. این سخن امیرمومنان(ع)، که عاقبت انديشى پيش از شروع هرکاری موجب در امان ماندن از پشیمانی می شود («اَلتَّدبِيرُ قَبلَ العَمَلِ يُؤمِنُ النَّدَمَ»؛ غرر الحکم، ص 354) راهکار خوبی برای رفتار اخلاقی در شبکه های اجتماعی است. 🔸2. قبل از انتشار هرگونه خبر یا عکس و فیلم از دیگران، ابتدا از آنها اجازه بگیریم،‌ و هدف خود را بگوییم. 🔸3. به مجرد اطلاع از ناراحتی یا نارضایتی فرد، مطلب منتشر شده را حذف کنیم و از دیگران هم بخواهیم از انتشار آن خودداری کنند (گرچه با توجه به ساختار فضای مجازی چنین کاری به طور کامل متاسفانه امکان پذیر نیست). 🔸4. از کسی که موجب ناراحتی اش شده ایم یا حقش را ضایع کرده ایم، از طریق فضای مجازی، و اگر ممکن است به صورت حضوری، عذرخواهی کنیم و تا جایی که ممکن است ضررهای مادی و معنوی که به او وارد کرده ایم را جبران کنیم(معنای واقعی توبه). 🔸5. این سخن زیبای امام علی(ع) را آویزه گوش کنیم که: جهالت موجب لغزش و پشیمانی انسان می شود(«الْجَهْلُ يُزِلُّ الْقَدَمَ وَ يُورِثُ النَّدَمَ»؛غرر الحکم، ص 75). بنابراین، قبل از انتشار هرگونه مطلب یا تصویری درباره موضوعات حساسی که در بالا ذکر شد، با افراد آگاه و دلسوز مشورت کنیم. ممکن است آنها به نکاتی توجه کنند که ما از آن غافلیم. مثلا می دانند که فلان شخص روحیه حساسی دارد و از انتشار تصاویرش در شبکه های اجتماعی ناراحت و عصبانی می شود. 🔸6. شعار بالای صفحه کلیدمان این باشد: اخلاق در فضای مجازی هم حقیقی است. پس در این فضا با دیگران چنان رفتار کنیم که دوست داریم با خودمان رفتار شود. #حسينعلي_رحمتي 6 بهمن 1399 @harahmati

چهل روز یا چهل سال. چه فرق می‌کند؟ ترمیم ناپذیر است زخمی که بر قلبمان نشاندی. می سازیم، با دردی که بی درمان است. و می سوزیم، با آتشی که به جانمان انداختی هیچگاه فکر نمی کردم «واژه ها» چنین ناتوان و عاجز باشند، در پل زدن بین ذهن و زبان. و من اکنون عاجزترین انسان روی زمین ام، #پدر_عزیزم

♦️♦️والدینِ مردود: ده خطای اخلاقی والدین در آموزش آنلاینِ فرزندان به مدد فراگیر شدن ویروس کرونا وتعطیلی مراکز آموزشی، #آموزش_های_آنلاین در سراسر کشور به طور گسترده آغاز شد (کاری که از سال ها قبل باید انجام می شد). به همین خاطر، پدرومادرها و فرزندان (و حتی ‌کادر آموزشی کشور) ناگهان با یک موقعیت جدید و مجموعه ای از وظایف در استفاده از فضای مجازی برای تحصیل مواجه شدند که نسبت به آنها تجربه و آگاهی قبلی نداشتند ولی مجبور به انجامش بودند. 👈🏿 آن اجبار و این ناآگاهی به ضمیمه عوامل دیگری چون استرس و ناراحتی بچه ها و دلسوزی های والدین موجب شکل گیری مجموعه ای از رفتارهای غیراخلاقی در این عرصه شد. برخی از مهم ترین #خطاهای_اخلاقی والدین در آموزش غیرحضوری از این قرار است: ♈️1. مجازی دانستن اخلاق: برخی والدین، شاید ناخواسته، گمان می کنند کارهایی چون تقلب در امتحان یا دروغ گفتن به استاد، چون در فضای مجازی انجام می شود اشکال ندارد. ♈️2. آموزش تقلب: یا به بچه ها یاد می دهند که چگونه مثلا از اینترنت مطالب را کپی کنند و به نام خودشان به استاد تحویل دهند،‌ یا با سکوت، آنها را به انجام تقلب تشویق می کنند. ♈️3. تحقیر علم و دانش: به بچه ها می گویند آنها که درس خواندن به کجا رسیدند؟ درس خواندن اینقدرها هم مهم نیست که لازم باشد برایش وقت بگذاری و اینترنت مصرف کنیم. چیزی سر هم کن و تحویل استاد بده. ♈️4. تمسخر و توهین به اساتید: وقتی با خستگی یا ناتوانی فرزندشان در انجام تکالیف مواجه می شوند به جای این که به او کمک کنند با برنامه ریزی بتواند کارهایش را انجام دهد،‌ به معلم و استاد ناسزا می گویند که چرا تکلیف درسی معین کرده است. همچنین با ساختن دابسمش ها و ویدیوهای تمسخرآمیز (نه طنزآمیز)‌ گفتار و رفتار معلمان را به سخره می گیرند. ♈️5. تضعیف مسوولیت پذیری بچه ها: با انجام تکالیف فرزندشان،‌ هم اعتماد به نفس او را از بین می برند هم به او یاد می دهند چگونه از زیر بار وظایف و مسوولیت های خود شانه خالی کند و از دیگران طلبکار شود. ♈️6. ترغیب به بهانه جویی و دروغگویی: به بچه می گویند درس نخواندن خود را به گردن ضعیف بودن اینترنت و خراب بودن کامپیوتر و شارژ نداشتن گوشی بیاندازد.‌ در واقع «تخم مرغ دزدی» را به یاد می دهند بدون این که توجه کنند ممکن است در آینده «شتر دزد» شود. ♈️7. سرزنش و تحقیر به جای همدلی و آموزش: به جای درک وضعیت جدیدی که دانش آموز در آن قرار گرفته و آموزش او برای آشنایی با فضای مجازی و چگونگی انجام کارهایی چون حضور در کلاس و آزمون یا‌ بارگذاری و دانلود مطالب، مرتب او را به ناتوان و نفهم بودن متهم می کنند،‌ و بچه های دیگران را چماق کرده و بر سر او می کوبند. ♈️8. ریختن آبروی فرزندان: با تصویربرداری از خطاهای ناخواسته فرزندشان در ساخت کاردستی، انجام تکالیف یا شیوه حضور در کلاس، و انتشار آن در فضای مجازی،‌ حیثیت و اعتبار فرزندشان را نزد غریبه و آشنا از بین می برند و او را مضحکه عام و خاص می کنند. ♈️9. نقض حریم خصوصی: به جای آن که به فرزندشان بگویند هنگام حضور تصویری در کلاس یا تصویربرداری از تکلیف های عملی خود (مانند درس ورزش) یا گفت وگو با معلمان و همکلاسی ها چه نکاتی را مراعات کند تا اطلاعات شخصی خود و خانواده را در اختیار دیگران قرار ندهد، گاه خود والدین با بی دقتی در تصویربرداری و انتشار مطالب مربوط به فرزندشان، حریم خصوصی او یا خانواده را به خطر می اندازند. ♈️10. نابود کردن آینده فرزندان: با انتشار گفتار یا رفتار نادرست،‌ یا حتی شیرین کاری های فرزندشان در فضای مجازی، تصویر نادرستی از او به دیگران ارایه می کنند که، به خاطر ماندگاری فضای مجازی،‌ اثرات تخریبی آن تا آخر عمر گریبان گیر او است و می تواند بر روی انتخاب شغل، همسر یا موقعیت اجتماعی و سیاسی او در آینده تاثیر منفی بگذارد. #حسينعلي_رحمتي 13 بهمن 1399 @harahmati