📌نظریه امتداد حکمت و فلسفه
بخش چهارم
📍استاد آیت الله شیخ حمید پارسانیا
اکنون دامنه بحث ما از ارتباط فلسفه و فرهنگ به خود فلسفه محدود ميشود. باز ميتوان پرسش را هم به صورت عام مطرح کرد که اگر فلسفه برهاني باشد اقتضاي آن يک امر جهاني خواهد بود و هم به صورت خاصّ در هر حوزه فلسفي از جمله در فلسفه اسلامي مطرح کرد.
❇️دو شرط لازم براي تحقّق امتدادبخشي
🔸پرسش اين است که فلسفه هم در حوزه فرهنگ تعاطي، تعامل و امتداد دارد و هم در حوزه علومي که گونهاي از فرهنگ هستند. فلسفه با فرهنگ به صورت-هاي مختلف ارتباط پيدا ميکند و يکي از مسيرهاي ويژه آن همين خود علوم است. اما اگر پرسش راجع به امتدادبخشي است، امتدادبخشي فلسفه متوقّف بر تحقّق خود فلسفه است. فلسفه اگر ميخواهد در فرهنگ و در علوم امتداد پيدا کند در گام نخست بايد خودش تحقّق و واقعيّت پيدا کند. منظور از واقعيّت يافتن اين است که زبان پيدا کند؛ يعني در گروهي از افراد حضور به هم برساند و افرادي باشند که متحقّق به فلسفه باشند. نه اينکه صرفاً در نفسالامر خودش يک حقيقتي باشد و هيچ انساني با آن ارتباط برقرار نکند.حتي اگر فلسفه باطل هم بخواهد امتداد پيدا کند بايد سطحي از تحقّق را داشته باشد و افرادي باشند که آن را در خودشان به فعليّت برسانند.
🔹اگر بخواهيم امتداد آن را در حوزه فرهنگ ببينيم بايد تحقّقي به تناسب فرهنگ و جامعه داشته باشد. به عبارت ديگر بايد نهادينه شود. در مرحله اول نظام آموزشي يک فرهنگ بايد در کانون خود حريم اين معرفت را حفظ کند و امکانات مناسب حرث و نسل اعمّ از امکانات اقتصادي و انساني را بسيج کند تا بخشي از جامعه، در اين زمينه معرفتي گفتوگوي پرباري داشته باشند.
❇️ هشدار
🔸اين مسأله هشداري هم براي ما دارد و آن اين است که شتابزدگي در امتداد دادن گاهي موجب ميشود که از اين حوزه کانوني غافل شويم. آن عناصر و جوانههايي هم که باعث باروري اين فلسفه ميشوند و به آن عمق ميبخشند، بلافاصله در جهت امتداد دادن ميروند و اين منبع ميخشکد. وجود يک منبع خلاّق و فعالي که بحثهاي فلسفي در آن زنده باشد و دغدغههاي ناب فلسفي در آن حضور داشته باشد شرط اول امتداد پيدا کردن است. شرط لازم است نه کافي. يعني اگر حوزه گفتوگوهاي فلسفي در خود فرو برود و بعد دغدغه تعامل با بخشهاي ديگر نظام آموزشي و ياحتي نظام فرهنگي را داشته باشد به نتيجه نخواهد رسيد.
🔹براي استمرار يافتن شروطي لازم است و شرط نخست همان بود که عرض کرديم. يعني گاهي حضور فلسفه در زندگي مردم، در حکم يک باور در بين متديّنين خواهد بود و موجب ميشود که آنان، سراغ آن کانون نظري بيايند و براي تأمين آن تلاش کنند. البته ممکن است زمينههاي ديگري هم وجود داشته باشد اما اگر چنين ارتباطاتي بخواهد در يک مجموعه فرهنگي سالم شکل بگيرد و به صورت يک حوزه مباحث نظري و مجموعه فعّال مباحث فلسفي در بيايد، وجود اين شرط لازم است. بعد از چند دهه توجه و تنبّه، اين امر استمرار پيدا ميکند.
🔸ما در يک مقطع تاريخي از دوران معاصر، کانون فعّال مباحث نظري را داشتهايم. در اواخر دوره قاجار فيلسوفان قوي و توانمندي در مکتب يا حوزه تهران حضور داشتهاند که شايد در گذشته ما اينقدر استوانههاي نظري وجود نداشته است. هر چند حضور آنها يکي از شروط لازم است اما کافي نيست. زيرا به رغم حضورشان اين ارتباط قطع شد و ما شاهد اين گسل و گسستي هستيم که در بحثهاي بعدي بيان خواهد شد و نقشي که علامه طباطبايي در اين خلأ موجود ايفا کردهاند را بررسي خواهيم کرد. شايد در مقطع ابتدايي مواجههمان با انديشههاي مدرن و غربي، مشکل شرط لازم را نداشتهايم و به جاي آن با مشکلات ديگري مواجه بودهايم. اما در شرايط امروزي متأسفانه همان شرط لازم هم آسيبديده است. به عبارت ديگر هم ارتباطاتمان قطع است و هم آن حوزه کانوني فعّالي که مباحث حکمي و فلسفي در آن زنده و فعال باشد را هم ديگر نداريم.
ادامه دارد ....
#امتداد_حکمت_و_فلسفه
https://eitaa.com/hekmat121/111
نقش علامه طباطبایی در امتدادبخشی فرهنگی اجتماعی به فلسفه اسلامی.pdf
648.9K
نقش علامه طباطبایی در امتدادبخشی فرهنگی اجتماعی به فلسفه اسلامی
❇️کارشناسان:
📌حضرت آیت الله سید یدالله یزدان پناه
📌حضرت آیت الله شیخ حمید پارسانیا
❇️دبیر علمی:
حجت الاسلام و المسلمین علی امینی نژاد
🔹نشست علمي با موضوع « نقش علامه طباطبايي در امتدادبخشي فرهنگي اجتماعي به فلسفه اسلامي» در تاريخ ۲۰ آبانماه ۱۳۹۵در سالن اجتماعات مجمع عالي حکمت اسلامي برگزار گرديد. در اين نشست علمي حضرات آیات حميد پارسانيا ( عضو شوراي عالي انقلاب فرهنگي و هيئت علمي دانشگاه باقرالعلوم و سيديدالله يزدانپناه (استاد عالي حوزه علميه) به ارائه مطالب پرداختند. دبيري علمي اين نشست را حجتالاسلام والمسلمين علي امينينژاد (مدرس حوزه و دانشگاه) برعهده داشتند. متن کامل اين نشست تقديم خوانندگان محترم ميشود.
#امتداد_حکمت_و_فلسفه
https://eitaa.com/hekmat121/112
آیت الله شیخ حمید پارسانیا:
🔹گفتوگو در بین دو فرهنگ و دو تمدّن در عمیق ترین لایۀ خود در سطح گفتوگوی فیلسوفان است.
🔸فارابی در رساله الحروف میگوید در هر فرهنگ عدّه ای از حدود و ثغور آن فرهنگ مرزبانی میکنند، آنها خواصّ آن فرهنگ و جامعه هستند. امّا بعضی خواصّ بشریّت هستند. آنها کسانی هستند که از اصل حقیقت پرسش میکنند؛ فیلسوفان که دوستدار حقیقت هستند.
🔹دوستداری حقیقت شرط گشادگی و گفتوگو است. دو نفر در ذیل دوستداری میتوانند بر هم گشوده باشند و اگر این نباشد من و تویی هم نمیتوانند با هم سخن بگویند. گفتوگوی فرهنگها در این افق شکل می گیرد و از حقیقت فرهنگها پرسش میشود؛ (أَوَلَوْ کَانَ آبَاؤُهُمْ لا یَعْقِلُونَ) در این سطح رخ میدهد.
#امتداد_حکمت_و_فلسفه
https://eitaa.com/hekmat121/113
آیت الله سید یدالله یزدانپناه:
🔹حقیقیترین، واقعیترین و مهمترین مسئله و مرکز ثقل همه مباحث «توحید» است و کلّ آنچه در دین میبینیم، با همه ابعاد و جهاتی که دارد، از همین توحید نشأت میگیرد.
🔸اساساً ما در صحنه اجتماعی با یک دوگانه خدا و طاغوت روبهرو هستیم؛ اگر توحید در صحنه اجتماع بیاید، و بسط پیدا نماید معنایش این است که منحصراً توحید حاکم است.
🔹«إِنَّمَا وَلِیُّکُمُ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَ الَّذِینَ آمَنوا» فقط خدا ولی است و بقیه از حیطه ولی بودن خارجاند و هر کسی هم که تولّی داشته باشد و گرایش به توحید داشته باشد در جرگه حزبِ «الله» جلّ جلاله قرار میگیرد.
#امتداد_حکمت_و_فلسفه
https://eitaa.com/hekmat121/114
📌امتداد اجتماعی توحید در کتاب «طرح کلی اندیشه اسلامی درقرآن»
📌امتداد توحید در سیاست در فلسفه سیاسی امام خامنهای
📍آیت الله شیخ حمید پارسانیا:
🔹کتاب « #طرح_كلی_اندیشه_اسلامی در قرآن» رهبر معظم انقلاب، نه یك كتاب فقهی است نه كلامی و فلسفی بلكه امتداد اجتماعی باور به توحید را بیان می كنند از اول تا آخر كتاب یك استدلال بر وجود خدا نمی آورد یا بحث توحید افعالی و صفاتی و ... دیده نمی شود، نه اینكه منكر این مباحث است، خیر اصلا ناظر به این مباحث نیست در مقام بیان این مسائل نیست.
🔸دلالت اجتماعی این باور را می بیند آن هم در فضای روشنفكری جامعه، فضای ماركسیسم و اندیشه های دیگر كه اصلا توحید را افیون توده ها معرفی می كنند در چنین فضایی این مباحث را رهبر معظم انقلاب مطرح می كنند كه این مباحث معارفی به چه میزان ظرفیت یك زیست فعال و تدوین یك #نظام_اجتماعی را دارد.
🔹در واقع یك #تفسیر_قرآنی است در پاسخ به پرسش هایی كه نه از ناحیه حوزوی كه در رجوعش به قرآن نیازهای فقهی، كلامی و فلسفی خودش را دنبال می كند، بلكه در محیط فرهنگ عمومی جامعه كه گروه گروه جوانان با تبلیغات و هژمونی این «ایسم ها و ایست های» غربی كه آمده اند یك تصویر ناخوشایندی از دین ارائه می كنند، همه پرسش آنها مسائل اجتماعی است و از این منظر نسبت به عالم و آدم داوری می كنند.
🔸ایشان در این كتاب می خواهند نشان دهند كه از این منظر به قرآن نگاه كنید و ببینید چقدر از این حساسیت های اجتماعی كه شما دارید و مكاتب شما روی آن مانور می دهد را قرآن چگونه جواب می دهد لذا نوع ورود به این كتاب برای جامعه حوزوی ما، برای جامعه اسلامی ما، برای مبلغین و كسانی كه درد دین دارند و دفاع از دین می كنند یك #رویكرد_نویی است.
🖌منبع: دومین جلسه از سلسه امتداد توحید در سیاست نشستهای تبیینی «فلسفه سیاسی حضرت آیت الله العظمی خامنه ای» بهمن 1398.
#امتداد_حکمت_و_فلسفه
https://eitaa.com/hekmat121/115
#نظر_سنجی
❇️بهترین روش برای امتداد حکمت و فلسفه الهی کدام است؟
📌1. توجه جدی به #حکمت_عملی و وارد کردن آن در نظام آموزش رسمی فلسفه و حکمت
📌2. اهتمام به #فلسفه_تطبیقی و مقایسه ای و مطالعات مقایسه ای میان فلسفه الهی و فلسفه غرب
📌3.تغییر بنیانهای منطق و فلسفه با هدف #تاسیس_فلسفه_جدید
❇️مشارکت در نظر سنجی :
https://EitaaBot.ir/poll/vnfam?eitaafly
#امتداد_حکمت_و_فلسفه
https://eitaa.com/hekmat121/116
#تازه_های_نشر
کتاب سیاست الهیه در حکمت متعالیه: شرح مشهد پنجم الشواهد الربوبیه استاد مرتضی جوادی آملی به زودی چاپ و منتشر می شود.
#استاد_مرتضی_جوادی_آملی
#امتداد_حکمت_و_فلسفه
https://eitaa.com/hekmat121/117
#انتخابات
📌مسولیت انتخاب
📌انتخاب فکر
📌رای به هدایت گر ذهن مردم
تصویر انتخابات ریاست جمهوری ۱۳۶٠
#طرح_کلی_اندیشه_اسلامی
#طرح_کلی
#عقلانیت_انقلاب_اسلامی
#امتداد_حکمت_و_فلسفه
https://eitaa.com/hekmat121/118
📌بخشی از مناجات شعبانیه
إِلَهِی إِنَّ مَنِ انْتَهَجَ بِکَ لَمُسْتَنِیرٌ
وَ إِنَّ مَنِ اعْتَصَمَ بِکَ لَمُسْتَجِیرٌ
وَ قَدْ لُذْتُ بِکَ
یَا إِلَهِی
فَلا تُخَیِّبْ ظَنِّی مِنْ رَحْمَتِکَ
وَ لا تَحْجُبْنِی عَنْ رَأْفَتِکَ
إِلَهِی أَقِمْنِی فِی أَهْلِ وَلایَتِکَ مُقَامَ مَنْ رَجَا الزِّیَادَةَ مِنْ مَحَبَّتِکَ
إِلَهِی وَ أَلْهِمْنِی وَلَها بِذِکْرِکَ إِلَى ذِکْرِکَ وَ هِمَّتِی فِی رَوْحِ نَجَاحِ أَسْمَائِکَ وَ مَحَلِّ قُدْسِکَ
إِلَهِی بِکَ عَلَیْکَ اِلّا أَلْحَقْتَنِی بِمَحَلِّ أَهْلِ طَاعَتِکَ وَ الْمَثْوَى الصَّالِحِ مِنْ مَرْضَاتِکَ
فَإِنِّی لا أَقْدِرُ لِنَفْسِی دَفْعا وَ لا أَمْلِکُ لَهَا نَفْعا
إِلَهِی أَنَا عَبْدُکَ الضَّعِیفُ الْمُذْنِبُ وَ مَمْلُوکُکَ الْمُنِیبُ [الْمَعِیبُ] فَلا تَجْعَلْنِی مِمَّنْ صَرَفْتَ عَنْهُ وَجْهَکَ وَ حَجَبَهُ سَهْوُهُ عَنْ عَفْوِکَ
إِلَهِی هَبْ لِی کَمَالَ الانْقِطَاعِ إِلَیْکَ
وَ أَنِرْ أَبْصَارَ قُلُوبِنَا بِضِیَاءِ نَظَرِهَا إِلَیْکَ حَتَّى تَخْرِقَ أَبْصَارُ الْقُلُوبِ حُجُبَ النُّورِ فَتَصِلَ إِلَى مَعْدِنِ الْعَظَمَةِ وَ تَصِیرَ أَرْوَاحُنَا مُعَلَّقَةً بِعِزِّ قُدْسِکَ
إِلَهِی وَ اجْعَلْنِی مِمَّنْ نَادَیْتَهُ فَأَجَابَکَ وَ لاحَظْتَهُ فَصَعِقَ لِجَلالِکَ فَنَاجَیْتَهُ سِرّا وَ عَمِلَ لَکَ جَهْرا.
#امتداد_حکمت_و_فلسفه
ایتا
https://eitaa.com/hekmat121
بله
https://ble.ir/hekmat121