📚 #درس_مغنی_الأدیب 📚 🔸 باب اول 🔹 #اذا ♦️جلسه 27 🕜 زمان کل کلاس: 57:54 ⏱ زمان شروع درس: 03:02 ❇️ #متن 📄 شروع متن: مساله ص 45 📄 پایان متن: الثانی: انه یلزمهم ص 45 ❇️ #نکات_تکمیلی ☑️ موضوع : 1. نقد دو مفعولی بودن افعال قلوب 2. نقد شرطیت اسماء شرط 🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱 #مغنی #مغنی_الأدیب #مغنی_الادیب #نحو #دروس_حوزه #استاد_مجتبی_قربانی_همدانی #سال_1399_1400 🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻 کانال تاملات طلبگی: @ghorbani_hamedani

بسم الله الرحمن الرحیم 🔴 نقد دلالت حروف زائده بر تأکید بیان می‌شود که حروف زائده دارای معنای تاکید هستند. به نظر می‌رسد این حرف کاملا جای تامل دارد. تأکید یکی از امور فرازبانی است که در همه زبان‌ها وجود دارد هرچند اسلوب آن در هر زبانی متفاوت است. فلسفه وجودی تاکید، این است که در ذهن مخاطب محتوای جمله آن طور که مقصود گوینده بوده جا نیفتاده و گوینده به ناچار از ادات تأکید استفاده می‌کند. دلیل اینکه مخاطب با وجود شنیدن جمله همچنان منکر یا شاکّ در محتوای جمله است این است که در ذهنش نسبت به آن جمله هنوز استبعاد وجود دارد. یکی از دلائل این استبعاد می‌تواند دلیل روانی باشد که برای رفع آن باید کلام را تکرار کرد یا از ادات دیگر تأکید استفاده کرد. یکی دیگر از دلائل استبعاد، وجود تسامح زبانی است. اینکه می‌توانیم در کلاممان از مجاز استفاده کنیم و مثلا به جای اینکه بگوییم بخشی از کتابم سوخت بگوییم کتابم سوخت و مخاطب هم مقصود ما را بفهمد، باعث می‌شود وقتی کلامی می‌شنویم که گاهی دارای استبعاد هم هست گمان کنیم که این کلام، مجاز است نه حقیقت. گوینده برای نشان دادن اینکه کلامش، مجاز نیست از ادات تأکید استفاده می‌کند. مثلا وقتی همه کتاب آتش گرفته باشد می‌گوید کل کتابم سوخت. واضح است که برای تاکید، باید مشخص کرد که اولا چه چیزی تأکید می‌شود (موکَّد) و ثانیا غرض از این تأکید چیست. بدون این دو مورد، ادعای تأکید، ادعای صحیحی نیست. در حروف زائده یا در مواردی از این دست که ادعای تاکید می‌شود نمی‌توان غرضی بر این تأکید یافت. مثلا وقتی می‌گوییم «ما جاءنی زید و لا بکر»، لا زائده است زیرا زید فاعل عدم آمدن است و بکر هم که بر آن عطف شده یعنی نیامده است. اما تأکید از آن فهمیده نمی‌شود. یکی از دلائل واضحی که می‌تواند این مطلب را نشان دهد این است که اعراب همیشه به همین نحو سخن می‌گویند و کلام به گونه‌ای نیست که خیال کنیم در ذهن شنونده مشکلی از جهت قبول معنای حقیقی جمله وجود دارد. به تعبیر دیگر چنین نیست اعراب گاهی بگویند ما جاءنی زید و لا بکر و گاهی بگویند ما جاءنی زید و بکر تا بگوییم در حالت اول تأکید فهمیده می‌شود و در حالت دوم خیر. شبیه این بیان در عباراتی مانند «اسکن انت و زوجک الجنة» هم می‌آید. در این عبارت هم انت، تأکید نیست بلکه باید گفت این کلمات صرفا یک ساختار زبانی است که در زبان عربی وجود دارد. به عبارت دیگر یک عادت زبانی است و چنین نیست که اعراب وقتی بخواهند کلامشان را تاکید کنند از این اسلوب‌ها استفاده می‌کنند. #نحو #تاکید #تأکید #حروف_زائده 🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻 کانال تاملات طلبگی: @ghorbani_hamedani

نظر برادر ارجمند حجت الاسلام والمسلمین قربانی از مدرسین حوزه درباره ی یادداشت سیستم آموزشی:👇 سلام علیکم به نظر می رسد وقتی نگاه ما این است که شاگرد باید یاد بگیرد و معلم باید تعلیم دهنده باشد هر نظام آموزشی کماکان نخبه کش است و نخبگان همیشه از آن فراری‌اند چرا که نخبگانی که نمی‌توانند آنچه تعلیم می‌بینند را بپذیرند همیشه با سیستم آموزشی که آن‌ها را مجبور می‌کند آنچه آن‌ها در صحتش تردید دارند یا خلافش را قبول دارند یادگرفته و حفظ کنند، درگیرند و طبیعتا علاقه‌مندند سریع‌تر از این سیستم آموزشی فرار کنند. راه چاره این است که خود سیستم آموزشی، تعلیم را بهانه‌ای برای تربیت علمی و نخبگانی قرار دهد و نه هدف. وقتی دانش‌پژوه احساس کند که در یک سیستم آموزشی به سمت خلاقیت و ابتکار حرکت می‌کند و این خلاقیت اوست که مورد توجه و ارزشیابی قرار می‌گیرد و نه سلطه علمی بزرگانِ پیش از او، رغبت او برای ماندن در این سیستم آموزشی و خلاق‌تر شدن بیشتر می‌شود. سیستم آموزشی‌ای که دائما ماهی به دست دانش‌پژوه می‌دهد برای آن‌که علاقه‌مند به صیادی در اعماق اقیانوس و صید ماهی‌های تازه است جذاب نیست.

نکاتی ناظر به یادداشت استاد بزرگوار حضرت حجت الاسلام و المسلمین دکتر مازنی حفظه الله درباره سیستم آموزشی که در کانال ایشان با عنوان مسائل پژوهشی منتشر شد. پیشنهاد می‌کنم در کانال ایشان عضو شوید. https://eitaa.com/masaelepazuheshi

🔹کانال نشریه رهنامه پژوهش از سوی معاونت #پژوهش حوزه های علمیه در پیام رسان ایتا راه اندازی شد. 🌿اهداف: 🔻ترویج فرهنگ پژوهش 🔻افزایش سواد پژوهش 🔻و ارتقای مهارتهای پژوهشی در میان طلاب جوان به همراه پیشنهاد #موضوعات_پژوهشی لینک کانال👇 @rahnameh 🌺 🍂🌺🍂 🍃🍂🌺🍃🍂 ✨🍃🍂🌺🍃🍂🌺🍃🍂

بسم الله الرحمن الرحیم با عرض سلام و احترام خدمت بزرگواران کانال «رهنامه پژوهش» که در فضای مجازی ایجاد شده است وابسته به مجله «رهنامه پژوهش» است که از سوی معاونت پژوهش حوزه علمیه سراسر کشور اداره می‌شود. کانال رهنامه پژوهش که مخاطبان آن طلاب نوقلم و نوپژوهشگران حوزه‌های علمیه است تلاش دارد در کنار سایر برنامه‌های پژوهشی حوزه، طلاب را با فضای پژوهش و مهارت‌های لازم برای آن آشنا کرده و هدایت علمی تربیتی طلاب در مسیر تبدیل شدن به یک پژوهشگر موفق را تکمیل کند. امیدوارم بزرگواران در این کانال عضو شوند. حقیر هم احتمالا توفیق خدمت در این مجموعه را داشته باشم. ارادتمند: مجتبی قربانی همدانی

درسی از یک زندگی «بیشتر از آنچه می‌خوانید، فکر کنید. اگر به صِرف خواندن عادت کنید، در بین متنها و سطرها محدود می‌شوید. آنوقت نوآور نمی‌شوید.» 📚 کتاب نا (زندگی‌نامه شهید صدر) ص‌ ۹۲ @ertebatmoaserdini #مهارت_یادگیری #مهارت_تفکر .

💠 آیت‌الله اعرافی، مدیر حوزه‌های علمیه، در دیدار با اعضای پژوهشگاه شهید صدر: 🔸 من کتاب «نا» را در همان روز که به‌دستم رسید کامل خواندم. نام کتاب هم زیبا انتخاب شده است: «نا». 🔹 کتاب نا نکته‌های بسیار زیبایی دارد. با اینکه من مطلب درباره شهید صدر زیاد خوانده‌ام چند نکته‌اش برایم جالب بود: شهید صدر ازدواجش بعد از نوشتن فلسفتنا و اقتصادنا بوده؛ یعنی بعد از اینکه به‌عنوان یک متفکر بزرگ در جهان اسلام شناخته شده بود. همسر شهید می‌گوید: «پس از اینکه با شهید صدر ازدواج کردم دیدم او فقط یک لباس دارد.» ما روحانیون باید به این نکات توجه داشته باشیم. این خاطره هم از ایشان آمده که شهید صدر این‌قدر می‌نوشت که دستش متورم می‌شد و من باید دستش را پماد می‌زدم و با خمیر می‌بستم. 🔸 باید کوشید که با فعالیت‌های هنری، رسانه‌ای، مکتوب و مدون، شهید صدر به‌عنوان الگو مطرح بشود و در حوزه و دانشگاه و به‌ویژه حوزه اثرگذار باشد. من پس از خواندن کتاب نا در این فکر بودم که این کتاب‌ را جزء مسابقات کتابخوانی حوزه بگذارند. 🔗 متن کامل این نشست را اینجا بخوانید 🆔 @shahidsadr

بسم الله الرحمن الرحیم ✅نکته‌ای در باب مقدمات لازم برای ورود به کتاب مغنی الادیب 🔹کتاب مغنی الادیب (یا اللبیب) یک کتاب نحوی به معنای مصطلح نیست بلکه یک کتاب اعراب القرآن است همانطور که از اسم آن هم پیداست (مغنی اللبیب عن کتب الاعاریب). به تعبیر یکی از اساتید پروژه ابن‌هشام در این کتاب اعراب و تفسیر ادبی قرآن است و نه صرفا بیان نکات نحوی. توضیح این‌که ابن هشام نکات مهم و بعضا مشکل تفسیر ادبی قرآن از حیث مباحث نحوی را در قالب یک کتاب نحوی بیان کرده است یعنی در قالب یک کتاب نحوی، تفسیر ادبی-نحوی قرآن را بیان کرده است. 🔸با توجه به این مطلب، لازمه تعلیم و تعلم این کتاب مهم، آشنایی با علومی است که در تفسیر ادبی قرآن مورد استفاده قرار می‌گیرد. یکی از علوم مهم و مورد نیاز برای ورود به مغنی، بلاغت است. بر اساتید فن ادبیات پوشیده نیست که بررسی نحوی یک کلام در بسیاری از موارد نمی‌تواند بدون در نظرگرفتن نکات بلاغی صورت گیرد. البته گاهی چنین تفکیکی ممکن است اما در مواردی هم خیر. 🔹به عنوان نمونه بررسی معانی مجازی همزه بدون اطلاع از علم معانی و شناخت معانی ثانویه استفهام، ابتر است. همچنین بحث مهم نیابت حروف که در تنبیه بحث الی (ص61 مغنی الادیب) آمده بدون بیان استعاره تبعی ممکن نیست. مثال‌های فراوان دیگری از این تقدم می‌توان یافت. ⬅️بنابراین به نظر می‌رسد مطالعه کتاب مغنی بدون آشنایی هر چند مختصر طلاب با مباحث بلاغی قدری با دشواری برای استاد و ابهام برای طلاب همراه است. #نحو #مغنی #مغنی_الأیب #مغنی_الادیب #حوزه_علمیه #نظام_آموزشی_حوزه #مجتبی_قربانی_همدانی 🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻 کانال تاملات طلبگی: @ghorbani_hamedani

مهربانم! گاهی گمان می‌کنم شهدا را خلق کردی تا نشانم دهی که چقدر عقبم از قافله. شاید خلقشان کردی تا دائما شرمنده باشم. شرمنده دختر کوچکش. دیدی گریه‌هایش چه دلی ریش می‌کند از آدم. دیدی بُهت همسرش را وقتی نمی‌داند چه‌طور بدون سایه سرش باید چند بچه قد و نیم قد را بزرگ کند. به گمان این سکانس‌ها را دائما جلوی چشمانم می‌آوری تا بدانم دستم خالی است، تا بدانم تلاش‌هایم برای تو هنوز خیلی حقارت‌بار است. عظمت شهدا را نشانمان می‌دهی تا احساس نکنیم کاری برایت کرده‌ایم. آری حق با توست. تو عاشقانی داری که در راهت از دختر شیرین‌زبانش می‌گذرد از پسرش که تازه بابا گفتن را یاد گرفته و از همسرش که بی‌نهایت دوستش دارد. تو چنین عاشقانی داری. نکند می‌خواهی نشانم دهی که عشقم قلابی است و لقلقه زبان. آری مهربانم. ما در خاک، گیر کرده‌ایم، به زمین چسبیده‌ایم و راضی به این دنیای پست شده‌ایم. به خودم که نگاه می‌کنم افسرده می‌شوم. چیزی ندارم. اما دلم به تو خوش است. تا زنده‌ام شاید فرجی شد. شاید ما را هم خریدی. به حق شهیدانت دست ما را رها نکن. #شهدا_شرمنده‌ایم 🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻 ❇️با ما همراه باشید در کانال حیات طیبه (عاقلانه ترین عاشقانه انسان): 👇👇👇 🌍 @hayat_tayyebeh

#یک_پیشنهاد_برای_مطالعه_روشمند_مغنی_اللبیب ✍️ محمد علی ملک 🔶کتاب "مغنی اللبیب" مشتمل بر قواعد اجتهادی گسترده ای در مباحث مختلف پیرامون زبان و متن (همچون : اصول نحو ، قواعد تحلیل متن(فقه النص) ، اعراب و تجزیه ، گونه های مختلف تفسیر متون دینی ، ...) می باشد. این قواعد و خرده روش های ابن هشام در موضوعات فوق ، لا به لای صفحات کتاب نفیس "مغنی اللبیب" قابل اصطیاد است. شما می توانید با استخراج دقیق این قواعد و نام گذاری های متناسب برای آنها -ضمن تطبیق آنها بر متن کتاب "مغنی اللبیب"- توضیحات لازم برای هر یک از این قواعد را بنویسید. به عنوان مثال به 10 نمونه زیر توجه کنید. 👇👇👇 (1) موضوع: استناد به اجماع ادبای کوفه و بصره در مقام معناشناسی / تطبیق : صفحه ۳۵ ، خط ۱۱ و ۱۲ (2) موضوع : استناد به قرآن برای شناخت معنای لفظی در قرآن با لحاظ بود یا نبود استعمال آن لفظ در آن معنا درسایر مواضع قرآن / تطبیق : صفحه ۳۵ ، خط ۱۵ (3) موضوع : توجه به خداوند متعال و صفات او در معناشناسی حقیقی و مجازی الفاظ آیاتی که گوینده آن خداوند سبحان است / تطبیق : صفحه ۳۵ خط ۱۵ و ۱۶ (4) موضوع : قرینیت قرینه مقالیه و مقامیه برای شناسایی کلمات و کلام های محذوف / تطبیق : صفحه ۳۵ ، خط 17و18 (5)موضوع : نقطه ضعف بودن کثرت حذف ( مخالفت با اصاله عدم تقدیر) برای یک ترکیب نحوی / تطبیق : صفحه ۳۵ ، خط 17 و ۱۶ (6) موضوع : نقطه ضعف بودن مجازیت (مخالفت با اصاله الحقیقه) برای یک ترکیب نحوی / تطبیق : صفحه ۳۵ ، خط ۱۵ و ۱۶ (7) موضوع : نظیر یابی در کلام فصیح (شعر عرب) برای اثبات محذوف بودن و صحت مقدر در نظر گرفته شده در قرآن / تطبیق : صفحه ۳۵ ، خط 19 و ۲۰ (8) موضوع : نظیر یابی در کلام فصیح (قرآن) برای اثبات محذوف بودن و صحت مقدر در نظر گرفته شده در قرآن / تطبیق : صفحه ۳۶ ، خط ۱ و ۲ و صفحه ۴۵ ، خط ۱ و ۲ (9) موضوع : اصطلاح شناسی اجماع در کلام نحویون که منظور اجماع مکتب بصره و کوفه است / تطبیق : صفحه ۳۵ ، خط 11و12 (10) موضوع : ساحت پیچیده محاورات و قواعد زبانی و ساحت ساده آن / توضیح : با دقت در دو مثالی که ابن هشام برای همزه ندا و همزه استفهامی ذکر کرده است متوجه شدم می توان در بسیاری از موارد کشف محاورات و قواعد زبان ساده عمل کرد و برای کشف آنها به ترکیبات صناعی روزمره متوسل شد و اقوام پیشین را نیز پیرو و مستعمل همین ترکیبات دانست و البته در بسیاری موارد دیگر نیز باید به دنبال منقولات مستند در محاورات قوم مورد نظر گشت و نباید به ترکیب سازی های صناعی دل خوش کرد. به عنوان نمونه ابن هشام برای اثبات معنای استفهامی همزه به مثال صناعی و ساختگی "أَ زید قائم؟" متوسل می شود و برای اثبات معنای همزه ندا به یک بیت شعر از عرب فصیح متوسل می‌شود. لازم به ذکر است باید برای موارد استفاده از مثالهای صناعی و حقیقی ، حریم مشخص شود. در مسئله ذوالحال واقع شدن مبتدا نیز به نظر می‌رسد قائلین به ذوالحال شدن مبتدا به مثال های صناعی متمسک شده اند. با توجه به این مثالها به نظر می‌رسد موارد شایع در زبان و موارد مورد نیاز همه صاحب زبانها در همه مکان‌ها و زمان‌ها را می‌توان مواردی دانست که در آنها می‌توان مثال صناعی آورد و دنبال استعمالات مستند اهل آن زبان نرفت. با مقایسه مثالهای دو حرف "أَیا" و "أَجل" هم به صحت این تحلیل پی می‌بریم. / تطبیق : صفحه ۳۵ ، خط ۸ و ۱۰ و ۱۳ و صفحه ۴۲ ؛ موسوعه ص337،پ13 [ مغنی اللبیب ج1 ؛ تحقیق : محمد محیی الدین عبد الحمید ؛ منشورات ذوی القربی] #مغنی_اللبیب #زبان_شناسی_اسلامی #تراث_زبان_شناختی #محمد_علی_ملک —————————— کانال " فلسفه زبان اسلامی" دریچه ای تعاملی به سوی تأملات شما در باب زبان 🆔@projectsystem 🌐@kiamojtabaphd

بسم الله الرحمن الرحیم یک تلنگر👌👌 🔹 یکی از اساتید (حفظه الله) می‌فرمودند گاهی ما کاری می کنیم که مطابق دستور اهل بیت علیهم السلام است اما بندگی نیست در بندگی مطابقت کافی نیست. فرض کنیم پسری دلش نان تازه میخواهد و تصمیم می‌گیرد به نانوایی برود. قبل از رفتن، پدرش به او دستور می‌دهد که نان بخرد. در اینجا نان خریدن پسر مطابق خواست پدر است اما او به دستور عمل نکرده است. او کارش را به تبع امر پدر انجام نداده بلکه اتفاقا در یک زمان خواست او و خواست پدر مشترک بوده است. اگر پسر میلی به نان نداشت و فقط برای اجرای فرمان پدر نان خرید آنگاه تبعیت کرده است. 🔸 حال ما در مقابل فرمان خدای متعال و اهل بیت علیهم السلام هم اینچنین است. بسیاری از ما اگر کاری می‌کنیم که مطابق نظر امام علیه السلام است انگیزه دیگری غیر از تبعیت و اجرای فرمان او داریم. اگر به فرزند یا همسرمان محبت داریم، اگر به پدر و مادرمان احترام می‌گذاریم نه از باب تبعیت از امام علیه السلام است بلکه ما آن‌ها را دوست داریم و فرضا اگر امام علیه السلام هم نفرموده بود بازهم ما همان کارها را انجام می‌دادیم مانند آن پسر که دلش نان می‌خواست و اگر امر پدر هم نبود بازهم به نانوایی می‌رفت. 🔹 به میهمان احترام می‌گذاریم نه چون امر است چون می‌ترسیم بد شود و آبرویمان برود. همسایه را تحمل می‌کنیم چون نمی‌خواهیم بینمان خراب شود نه چون امر شدیم به صبر در برابر آزار دیگران. 🔸 در مسائل سیاسی هم گاهی با نائب‌الامام هم نظریم نه اینکه ما تابع ولی فقیه هستیم بلکه مطابقت است نه متابعت. ✅ بندگی یعنی تبعیت از آن کسی که صاحب امر است که عبارت است از خدا و آن کسانی که خداوند امر کرده از آن‌ها تبعیت کنیم. تبعیت یعنی کاری را صرفا از آن‌ جهت که بدان امر شده‌ایم انجام دهیم نه با انگیزه عادت، میل درونی، هم رنگ جماعت شدن و غیره. #بندگی 🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻 ❇️با ما همراه باشید در کانال حیات طیبه (عاقلانه ترین عاشقانه انسان): 👇👇👇 🌍 @hayat_tayyebeh