پژوهشکده تاریخ معاصر
#در_آینه_تاریخ ؛ #شاه هنگام عبور از مقابل گارد احترام شماره آرشیو: 6164-7ع iichs.ir @iichs_ir
تحلیلی بر اقدام #رضا_شمس_آبادی در #ترور_شاه؛
یک حادثه، دو مرد، دو فرجام
#مقاله
#چکیده
❇️ محمدرضا #پهلوی در دوران 37 ساله سلطنت خود دو #ترور را تجربه کرد و البته هر دو بار برخلاف دو نخست وزیر ناکام خود، یعنی «رزم آرا» و «حسنعلی منصور»، جان سالم به در برد. نخستین ترور، پانزدهم بهمن 1327 و در فترت پس از کناره گیری #رضاشاه و آغاز سلطنت شاه جوان رخ داد. این اقدام نافرجام که توسط « #ناصر_فخرآرایی» صورت گرفت، به زخمی شدن شاه و مرگ ضارب انجامید. غیرقانونی شدن فعالیت حزب توده و برقراری نوعی انسداد سیاسی از پیامدهای این ترور محسوب میشد. البته ارتباط منظم و تشکیلاتی فخرآرایی با حزب توده هیچ گاه ثابت نشد تا این گمانه بیشتر تقویت شود که این ترور بهانهای بود برای جلوگیری از گسترش روزافزون فعالیتهای حزب توده که همچون مانعی در برابر قدرت گیری دربار خودنمایی می کرد.
❇️ در صبح آرام بیستویکمین روز از بهار سال 1344، صدای رگبار گلوله، رهگذران خیابان پهلوی و کارکنان کاخ مرمر را وحشت زده کرد. آن گونه که در روایات رسمی آمده، «رضا شمس آبادی» 22 ساله، سرباز وظیفه #گارد_سلطنتی که در این ساعت از نگهبانان محوطه کاخ محسوب میشد، هنگام پیاده شدن شاه از خودروی سلطنتی به سوی او آتش گشود. شاه به سرعت خود را به داخل ساختمان انداخت و به حالت درازکش زیر یکی از میزهای سالن ورودی پنهان شد. دو نفر از محافظان او به نامهای «محمد علی بابائیان» و «آیتالله لشگری» هم مورد هدف شمس آبادی قرار گرفته و در نهایت خود شمس آبادی نیز با گلوله یکی دیگر از نگهبانان از پای درآمد.
❇️ پس از ماجرای ترور شاه توسط شمسآبادی، دربار پهلوی از رسانهای شدن این خبر در روزنامههای رسمی و پرمخاطب آن روزگار جلوگیری کرد. روزنامههای عصر آن روز تنها به خبر «نزاع چند سرباز در کاخ مرمر که منجر به تیراندازی و قتل دوسه نفر شده بود!» بسنده کردند.
❇️خانواده شمس آبادی، روستاییانی تنگدست بودند که از راه کشاورزی معیشتی روزگار میگذراندند. این پایگاه اجتماعی و اقتصادی، و بیعدالتیهایی که با بروز اصلاحات ارضی نه تنها کاهش نیافت، بلکه گسترده تر نیز شد، در کنار دغدغههای مذهبی او میتواند زمینه ساز چنین تصمیمی باشد. عزیمت او از #کاشان به تهران ــ شهری بی در و پیکر و درگیر مدرنیزاسیون غربگرایانه شاه ــ در اوایل دهه 1340 نیز نوعی کنده شدن از پایگاه پیشین و بی ثباتی در پایگاه جدید را به همراه داشت. چنین وضعیتی در کنار خاطره سرکوب خونین قیام پانزدهم خرداد 1342 و شکست تلخ بیستوهشتم مرداد 1332، دست به دست هم داد تا او چنین اقدامی را انجام دهد. فضای بسته سیاسی پس از این دو واقعه که امکان هرگونه مشارکت مسالمت آمیز را از اقشار مختلف جامعه میگرفت نیز در تشدید این وضعیت موثر بود؛ اقدامی که اگر چه با جان سالم به در بردن شاه از مهلکه همراه بود امّا به انسداد بیشتر و امنیتی شدن فضای سیاسی کشور منجر شد و سرانجام در بهمن 1357 به انفجار انقلاب انجامید.
متن کامل مقاله را در #لینک زیر بخوانید
http://yon.ir/hRgH3
@iichs_ir
✳️ از تحصن مدیران 8 روزنامه در سفارت روس تا تعیین شهردار جدید تهران!
#تقویم_تاریخ
19 اسفند
✅سال 1285
#احمد_میرزا فرزند دوم #محمد_علی_شاه امروز به ولیعهدی تعیین و معرفی شد.
✅سال 1286
نایب حسین کاشی در اطراف #کاشان دست به قتل و غارت و چپاول اموال مردم زد و سر از اطاعت دولت برکشید.
✅سال 1295
#شیخ_محمد_خیابانی روزنامه ای به نام #تجدد در تبریز انتشار داد.
✅سال 1300
تعداد مدیران جراید متحصن در سفارت #روس به هشت نفر رسید.
✅سال 1312
قانون اجازه تأسیس دانشسراهای مقدماتی و عالی در مجلس شورای ملی به تصویب رسید. بموجب این قانون دولت موظف شد از اول فروردین ماه لااقل تا مدت 5 سال 25 باب دارالمعلمین و دارالمعلمات مقدماتی و یک دارالمعلمین عالی در تهران و شهرستانها تأسیس و دائر نماید. تحصیل در این مدارس مجانی و شبانه روزی خواهد بود. فارغ التحصیلان دارالمعلمین عالی با سمت دبیر در دبیرستانها تدریس خواهند نمود و فارغ التحصیلان دارالمعلمین مقدماتی معلم مدارس ابتدایی می شوند. دوره دارالمعلمین عالی سه سال با دیپلم کامل متوسطه و دوره دارالمعلمین مقدماتی دو سال با دارا بودن سیکل اول متوسطه است.
✅سال 1320
دکتر #محمد_سجادی به #شهرداری_تهران انتخاب گردید.
محمدعلی #فروغی به سمت وزیر دربار تعیین شد.
✅سال 1321
روزنامه اخبار روز تعطیل شد.
بنا به پیشنهاد کمیته مرکزی حزب توده و موافقت مجمع عمومی مورخ 19 اسفند آقای عباس اسکندری رئیس کمیته مرکزی حزب توده به ریاست کل حزب توده انتخاب گردید.
شورای عالی فرهنگ امتیاز 35 روزنامه را که در آذر ماه امتیاز آنها لغو شده بود مجدداً اجازه انتشار داد.
✅سال 1324
#احمد_قوام نخست وزیر و همراهان وارد تهران شدند. از طرف مردم استقبال پر شوری به عمل آمد.
iichs.ir
@iichs_ir
✳️ تغییر #دولت و تحولاتی که روی خواهد داد
ادامه #روزشمار 23 اسفند 1339
✅تغییر #دولت و تحولاتی که روی خواهد داد
تغییر دولت و تحولاتی که ممکن است در روزهای آینده در سیاست خارجی ایران روی دهد مهم ترین موضوع مورد بحث این هفته مطبوعات و محافل سیاسی تهران است .
ترکیب کابینه جدید روی هم رفته در مطبوعات تهران با خوش بینی تلقی شده و با این که در اکثر محافل عمر این کابینه را طولانی نمی دانند در بعضی محافل گفته می شود که دولت دوم مهندس شریف امامی ممکن است بیش از دولت اول وی سر کار بماند .
درباره تغییر و تحولی که پس از تشکیل کابینه جدید به عمل خواهد آمد و جریانات مجلس و سیاست خارجی روزنامه بامشاد خبرهای جالبی دارد و از آن جمله می نویسد : به دنبال استعفا و تشکیل مجدد کابینه در محافل سیاسی تهران گفته می شود تغییرات و انتصابات جدید دیگری در بعضی از مقامات صورت خواهد گرفت . این تغییرات ممکن است تا پایان هفته جاری انجام شود .
گفته می شود ضمن انتصابات تازه سپهبد #علوی_مقدم وزیر سابق کشور ممکن است به سفارت کبرای ایران در #آلمان_غربی و یا احتمالا #ترکیه تعیین شود .
در این هفته پس از #مجلس شورای ملی مجلس #سنا جلسه علنی خواهد داشت ، جلسه علنی مجلس سنا به خاطر طرح و تصویب برنامه دولت جدید است .
در محافل پارلمانی گفته می شود که در هیچ یک از دو مجلس با کابینه جدید مخالفت نخواهد شد .
مهندس #اردشیر_زاهدی سفیر کبیر ایران در #آمریکا که برای تقدیم گزارش حضوری در تهران به سر می برد همه روزه برای انجام کارهای حوزه ماموریت با مقامات وزارت امور خارجه در تماس است .
شایعه تغییر محل ماموریت اردشیر زاهدی از واشنگتن به #لندن تاکنون مورد تائید مقامات رسمی قرار نگرفته است. سفیر کبیر ایران هنگام ورود هاریمن سفیر فوق العاده و سیار رئیس جمهور آمریکا به تهران برای استقبال به فرودگاه رفت و در قسمتی از مذاکرات تهران نیز شرکت داشت .
گفته می شود سفیر کبیر ایران در آمریکا تا پایان هفته آینده به آمریکا مراجعت خواهد کرد .
✅ماجرای اعتبارنامه ها !
یک خبر خصوصی حاکیست که طی این چند روزه برای راضی کردن دریانی و امام #مردوخ که بر مخالفت خود با اعتبارنامه #سعید_مهدوی باقی مانده بودند فعالیت شده است و به احتمال قوی اعتبارنامه سعید مهدوی بدون مخالفت تصویب می شود و به دنبال آن مخالفت با اعتبارنامه سرلشکر همایونی مسترد می گردد و تنها اعتبارنامه ای که به کمیسیون تحقیق خواهد رفت اعتبارنامه جمال اخوی است که در اثر مخالفت اللهیار صالح ارجاع می گردد .
مجله #امید_ایران نیز می نویسد : با مخالفت با اعتبار نامه #جمال_اخوی وکیل اول تهران در دوره بیستم از طرف #اللهیار_صالح وکیل #کاشان این فرصت برای اللهیار صالح پیش آمده است که بتواند به مدت دو ساعت در مجلس صحبت کند . اللهیار صالح که دوره نقاهت مریضی را می گذراند و فوق العاده ضعیف هم شده است ، اعلام داشته که مخالفت وی روی انتخابات تهران است و منظورش فقط اخوی نیست و در نظر دارد نسبت به انتخابات تهران مطالبی منتشر نشده بیان کند .
✅انتخابات مجلس در شهرستان ها
روزنامه #پیغام_امروز نیز نوشت : پس از تغییر دولت انتخابات چند شهرستان که تاکنون انجام شده و در چند حوزه دستور آن نیز از طرف وزارت کشور صادر نگردیده است به بعد از تعطیلات نوروز موکول شد و از طرف وزارت کشور برای توقف انتخابات این حوزه ها دستوری صادر خواهد شد .
گفته می شود انتخابات مجلس شورای ملی در شهرستان ها تا اواخر فروردین سال آینده طول خواهد کشید .
همچنین انتخابات انجمن شهر تهران تا مدتی به تعویق خواهد افتاد و اردیبهشت ماه سال آینده انتخابات انجمن شهر از طرف عده زیادی از کاندیداها اعتراض شده انتخابات از روزی که متوقف شده است آغاز و انجام خواهد شد . مقامات مطلع عقیده دارند به طور قطع انتخابات انجمن شهر را فرماندار جدید تهران انجام خواهد داد.
ادامه در پست بعد
https://eitaa.com/iichs_ir/4660
@iichs_ir