✳️سرحدی: مهمترین تأثیر کشف حجاب، امنیتزدایی از جامعه و حوزه زنانه بود
#رضا_سرحدی ، پژوهشگر تاریخ درخصوص «بررسی نشانهشناسانه لباس متحدالشکل و مزاحمت در پوشش مردم» عنوان کرد: باید سخنرانی خود را با این مقدمه شروع کنم که لباس بهعنوان دیرینهترین وجه انسان در تاریخ اهمیت دارد و میتواند در هر فرهنگی بیانگر واقعیتهای آن جامعه باشد. نکته مهم در پهلوی اول، سیاست تغییر لباس بود که اهمیت زیادی برای دولت داشت.
وی افزود: در حقیقت #رضاخان در تلاش بود تا با بازاجتماعی کردن سیاسی در جامعه، ارزشهای مدنظر خود را به جامعه تحمیل کند و برای این تحمیل مسیرهای مختلفی را پی گرفت که یکی از آنها تغییر لباسها در جامعه بود.
سرحدی اشاره کرد: همانطور که گفتیم جامعه ایران، جامعهای مذهبی و سنتی بود و دیانت در آن ریشه عمیقی داشت، اما تا پیش از اینکه رضاخان بخواهد دست به تغییر اساسی بزند، نیاز بود که بهصورت تدریجی این تحمیل ارزشها را در جامعه تزریق کند؛ بنابراین شروع به بسترسازی برای تغییرات جدید در جامعه کرد. اولین اقدام در این زمینه معرفی کلاه پهلوی برای مردان ایرانی در سال ۱۳۰۶ بود.
این پژوهشگر عنوان کرد: در سال ۱۳۰۷ هم در مطبوعات آن زمان تأکید شد که مردان ایرانی باید کت و شلوار و کلاه پهلوی را به عنوان لباس متحدالشکل استفاده کنند.
وی ادامه داد: #رضاشاه سعی داشت بهتدریج این تغییرات را رقم بزند و نکته مهم این است که این تغییرات به اینجا ختم نشد و این سلسله تغییرات به تصویب قانونی در ۱۳۱۴ منجر شد که هنجارهای جامعه ایران را در معرض خطر قرار میداد. یکی از مهمترین اتفاقاتی که در پی این جریان رخ داد، امنیتزدایی از جامعه و حوزه زنانه بود و زمانی آغاز شد که کشف حجاب با زور و ستمگری خود را نشان داد؛ نهاد خانواده تهدید شد و نظام سیاسی از هیچگونه توهین و افترایی به زنان چادری ابایی نداشت.
سرحدی تأکید کرد: با چنین اقداماتی شرایط برای تداوم ارزشها و عرف جامعه ایرانی غیرممکن شد و تا حدی نیز با تهدید مواجه شد. نهاد خانواده خدشهدار شده و سیاست کشف حجاب با ارزشهای جامعه ایرانی در تضاد بود. چنین شرایطی بهطور حتم برای جامعه سنتی ایرانی قابل تحمل نبود و در این راستا برخی از خانوادهها راه مهاجرت را در پیش گرفتند که عشایر هم در میان آنها دیده میشود. البته در پی ادامهداربودن این جریان، اعتراضهای بسیاری از سوی قشر روحانیت شکل گرفت و جامعه در مقابل این تغییر ذائقه از سوی دولت واکنش نشان داد.
https://instagram.com/iichs.ir
@iichs_ir
✳️ جوان: رضاشاه با غصب املاک، ضربه سهمگینی به معیشت مردم و اقتصاد کشور وارد کرد
دکتر #مصطفی_جوان ، پژوهشگر و تاریخپژوه، با موضوع مواضع دشتی نسبت به غصب املاک مردم توسط رضاشاه طی سخنانی اظهار کرد: #علی_دشتی که خود در ابتدا از حامیان جدی استبداد منور بود و اقدامات رضاشاه را در زمان حکومتش تأیید میکرد، پس از چندی که دیکتاتوری رضاخان نمایان شد خود گرفتار سیاستهای دیکتاتوری وی شد؛ روزنامهاش توقیف و خود زندانی شد.
وی افزود: دشتی پس از عزل #رضاشاه از فرصت استفاده کرد و انتقام محرومیتها، زندانها، تبعیدها، سلب آزادی و مصونیت پارلمانی و تحت نظر بودن خویش را از حکومت پلیسی رضاخان گرفت. وی، که رنجشی عمیق از رضاشاه به دل داشت و هم میخواست پیشینه خود را ترمیم کند و هم افکار عمومی را به خود جلب نماید، در روزهای پایانی مجلس فعالترین سخنران در افشای غصب املاک مردم توسط رضاشاه شد.
جوان در ادامه با طرح این پرسش که اهداف رضاخان از غصب زمینهای مردم چه بود؟ یا چه دلایلی باعث شد رضاشاه املاک مردم را غصب کند؟ گفت: یکی از دلایل غصب زمینها را باید شخصیت رضاشاه دانست. رضاخان دوران کودکی دشواری داشت و در فقر بهسر میبرد. به گفته مکی «در هفت آسمان یک ستاره نداشت». رضاخان پس از کودتا و در دوران وزارت جنگ و نخستوزیری، که قدرت بیشتری بهدست آورد، به رفع خواستهها و عقدههای گذشته خود برآمد. هر چه قدرتش بیشتر میشد حریصتر میگردید و اگر چند سال دیگر سلطنتش دوام پیدا میکرد، دیگر برای هیچ کس ملکی باقی نمیگذاشت. پس در مجموع رضاشاه با غصب زمینها به دنبال جمعآوری مال و ثروت و دریافت اجاره از زمینها بود.
وی ادامه داد: دلیل دیگر این بود که رضاخان متوجه شده بود که قدرت تنها در نیروهای نظامی متجلی نمیشود و در نظام اجتماعی که اقتصاد آن بر مبنای ارباب رعیتی است تصرف املاک و تصاحب خاک، خود تبلور دیگری از قدرت است.
این پژوهشگر با بیان اینکه رضاشاه انگیزه خود از خرید زمینهای مردم و ملاکین بزرگ را آباد ساختن زمینها و ازدیاد محصول و رونق صادرات و جلب سیاح برای کشور عنوان نموده است، گفت: رضاشاه مدعی بود که هدف از غصب زمینها آباد نمودن آنها بود. در واقع این گونه نبود؛ بسیاری از مالکان این زمینها از اقشار متوسط و پایین جامعه بودند و کشاورزی و کار روی زمین تنها معیشت آنها محسوب میشد. خود آنها میتوانستند زمینشان را آباد و کسب درآمد کنند. درواقع رضاخان و مباشرانش زمین را به قیمت نازل یا بهزور از مالکین میگرفتند و خود آنها را کارگر زمینهایشان میکردند و از آنها بیگاری (کار بدون مزد و مواجب) میکشیدند. این اقدام باعث فقر و گرفتاری بیشتر برزگران گردید و عدهای برای کار به سوی شهرها روانه شدند.
https://instagram.com/iichs.ir
@iichs_ir
✳️ شاهی که همه چیز را به انحصار خودش در آورده بود
یک پژوهشگر حوزه تاریخ اقتصاد سیاسی گفت: در میان عوامل داخلی و خارجی، یکی از متغیرهایی که نقش مهمی در سقوط رضاشاه دارد قانون انحصارات دولتی است که عملا او را به عنوان تنها بازیگر اقتصادی ایران در دوران حکومتش تبدیل کرد.
#رضا_قریبی ، پژوهشگر حوزه تاریخ اقتصاد سیاسی در گفتوگو با خبرنگار تاریخ خبرگزاری فارس در مورد دوره شانزده ساله حکومت رضاشاه و اقدامات انحصار طلبانه اقتصادی دولت او، اظهار داشت: ایجاد انحصارات دولتی باعث فشار شدید اقتصادی روی قشرهای مختلف جامعه شد. در میان عوامل داخلی و خارجی سقوط رضاشاه، یکی از متغیرهایی که نقش مهمی در سقوط وی دارد، قانون انحصارات دولتی است که عملا رضا شاه را به عنوان تنها بازیگر اقتصادی ایران در دوران حکومتش تبدیل کرد.
به اعتقاد این پژوهشگر، #رضاشاه با ایجاد قانون انحصارات دولتی بر صندوق ذخیره ارزی و درآمدهای شرکت نفت انگلیس و ایران، واردات منسوجات، چای، شکر، اتومبیل و قطعات یدکی، توتون و تنباکو و دهها انحصار دیگر باعث شد که مردم ایران روز به روز فقیرتر و او روز به روز ثروتمندتر شود؛ به طوری که مطبوعات امریکایی او را ثروتمندترین مرد آسیا و حتی دنیا معرفی کردند. ناامنی اقتصادی که رضا شاه در سایه قانون انحصارات دولتی برای فعالان اقتصادی و قشرهای مختلف مردم ایجاد کرد باعث بروز مشکلات اساسی و پیامدهای گوناگون شد.
#قریبی ادامه داد: برهم خوردن توازن تجاری کشور، تعطیلی کارگاههای تولیدی، واردات بیرویه کالاهای خارجی، گسترش دیوانسالاری، افزایش بیرویه قیمتها، نابودی بخش خصوصی، رکود بازارهای داخلی، پایین آمدن ارزش پول ملی، افزایش هزینههای زندگی، شکاف طبقاتی، گسترش فساد اداری و دلالی، سفتهبازی را از پیامدهای انحصارگرایی رضاشاهی است نتیجه این انحصارگرایی ایجاد یک نفرت عمومی از رضا شاه شد.
این پژوهشگر با تمرکز بر موضوع #انحصار رضاشاه بر #صندوق_ذخیره_ارزی و درآمدهای شرکت نفت انگلیس و ایران گفت: با توجه به اینکه موجودی صندوق ذخیره همواره محرمانه تلقی میشد و در بودجه عادی و جاری کشور هزینه نمیشد، هیچگاه نمایندگان مجلس از وضعیت صندوق و میزان درآمدهای نفتی مطلع نمیشدند؛ چون هیچگاه درآمدهای نفتی در بودجه جاری کشور هزینه نمی شد و مستقیما به حساب صندوق ذخیره ارزی در انگلیس واریز میشد.
قریبی اظهار داشت: اعتبار، نماینده مجلس و مخبر کمیسیون، هنگام تصویب بودجه سال ۱۳۲۱ فاش میکند که عایدات صندوق ذخیره طی ۱۴ سال فعالیت بالغ بر ۳۱ میلیون پوند بوده که رضاشاه به قول مصدق درآمدهای نفتی این صندوق را به بهانه خرید سلاح به حسابهای شخصی خود در اروپا و آمریکا واریز میکرده است. مجله نیورک تایمز در همان زمان طی گزارشی موجودی حسابهای بانکی رضا شاه در بانکهای خارجی از جمله لندن و نیویورک را چیزی حدود ۳۰۰ میلیون دلار سپرده اعلام میکند. از طرف دیگر، مصدق سپردهای رضاشاه را ۵۰۰ میلیون دلار عنوان میکند.
وی اضافه کرد: بعد از شهریور ۲۰، حتی #علی_دشتی نیز نسبت به سپردههای خارج از کشور رضاشاه زبان به اعتراض میگشاید. طبق گزارش آسوشیتدپرس سپردههای رضاشاه بعد از استعفا و تبعید او در لندن و سایر سپردههای او در بانکهای خارجی دیگر نیز مسدود شد و سرانجام این ثروت عظیم توسط بانکهای انگلیسی و آمریکایی به ایران بازگردانده نشد و سپردههای رضاشاه همانند سپردههای قذافی به سرانجام نامعلومی دچار شد. متاسفانه هیچگاه این ثروت عظیم که متعلق به ملت ایران بود، به دلیل سیری ناپذیری رضاشاه در جمعآوری ثروت در فرایند توسعه کشور هزینه نشد.
قریبی گفت: بیشک یکی از عوامل اصلی در سقوط رضاشاه انحصارطلبی بیحدومرز او در همه بخشهای اقتصادی بود که بعد از رفتن او نیز به شکل دیگری توسط محمدرضا پهلوی ادامه پیدا کرد. آثار و تبعات انحصارگرایی مطلق رضا شاه در بخشهای مختلف اقتصادی چنان عمیق و گسترده بود که امروز هم گریبان ما را گرفته است.
وی در پایان خاطرنشان کرد: بعد از ۲۵ شهریور و تبعید رضاشاه از ایران برای نخستین بار روزنامههای سعادت بشر، پرچم و اطلاعات پیشنهاد تحقیق و تفحص از صندوق ذخیره ارزی و درآمدهای شرکت نفت انگلیس و ایران را دادند و براساس پیگیرهای چند تن از نمایندگان مجلس نهایتا با تصویب قانون، اجازه تصدی امور صندوق ذخیره ارزی و درآمد شرکت نفت ایران و انگلیس را به وزارت دارایی داده شد.
https://instagram.com/iichs.ir
@iichs_ir
✳️ وقتی این روز فرا برسد، میترسم وحشتناک باشد
توصیف ویلیام میلر کشیش آمریکایی از اوضاع ایران در واپسین روزهای سلطنت #رضاشاه :
مردم ایران در طول پانزده سال گذشته از به زبان آوردن حتی یک کلمه انتقاد از هر چیزی که شاه میگفت یا میکرد وحشت داشتند. روزنامهها از هر اقدام او به نحوی ستایش میکردند که گویی خداست، ولی اکنون که او دیگر در اوج قدرت نیست، مردم شروع به بازگو کردن افکار خود کردهاند و انسان از چیزهایی که درباره شاه میگویند دچار بهت و حیرت میشود. در طول این سالها او مشغول دزدیدن از مردم فقیر بود و با غصب املاک و حقوق مردم، خودش را ثروتمند میکرد و اکنون روز حساب بهسرعت نزدیک میشود. وقتی این روز فرا برسد، میترسم وحشتناک باشد. مردی که زندگی این ملت را یکسره کنترل میکرد، کاملا آنها را فریب داده است و آنها درصددند با او در بیفتند. وضع برای نوعی انقلاب مستعد شده و با حضور روسها، که برای کمک آمادهاند، احتمالا این انقلاب خونین خواهد بود.
#منبع
ریچارد ا. استوارت، در آخرین روزهای شاه: تهاجم روس و انگلیس به ایران در شهریور1320، ترجمه عبدالرضا هوشنگ مهدوی و کاوه بیات، تهران، نشر نو، 1370، ص 312.
در صفحه #اینستاگرام پژوهشکده تاریخ معاصر عضو شده و آن را به دوستان خود نیز معرفی کنید؛
👇👇👇
https://instagram.com/iichs.ir
@iichs_ir
2.mp3
17.35M
✳️ ملکزاده: رضاشاه مهرهای جز مجری سیاستها و تأمین منافع بیگانگان در ایران نبود
#محمد_ملکزاده پژوهشگر تاریخ معاصر گفت: در اواخر دوره #رضاشاه ، وی در چنبره رقابت بین دو قدرت برتر روس و انگلیس، به کارگزاری وابسته تبدیل شده بود و بهعنوان مهرهای برای دسترسی این استعمارگران به منافع و اهدافشان عمل میکرد. در دوران پهلوی، قالب حکومتگران، کسانی فاقد اراده بودند که به مسئلهای جز تاج و تخت فکر نمیکردند و در این راه ایران را به مکانی برای ورود و تاز و تخت استعمارگران تبدیل کردند.
نشانی ما را در فضای مجازی ایتا، تلگرام و اینستاگرام دنبال کنید.
eitaa.com/iichs_ir
https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug
https://instagram.com/iichs.ir
4.mp3
15.8M
✳️سرحدی: مهمترین تأثیر کشف حجاب، امنیتزدایی از جامعه و حوزه زنانه بود
#رضا_سرحدی ، پژوهشگر تاریخ درخصوص «بررسی نشانهشناسانه لباس متحدالشکل و مزاحمت در پوشش مردم» عنوان کرد: با اقدامات #رضاشاه شرایط برای تداوم ارزشها و عرف جامعه ایرانی غیرممکن شد و تا حدی نیز با تهدید مواجه شد. نهاد خانواده خدشهدار شده و سیاست کشف حجاب با ارزشهای جامعه ایرانی در تضاد بود. چنین شرایطی بهطور حتم برای جامعه سنتی ایرانی قابل تحمل نبود و در این راستا برخی از خانوادهها راه مهاجرت را در پیش گرفتند که عشایر هم در میان آنها دیده میشود. البته در پی ادامهداربودن این جریان، اعتراضهای بسیاری از سوی قشر روحانیت شکل گرفت و جامعه در مقابل این تغییر ذائقه از سوی دولت واکنش نشان داد.
نشانی ما را در فضای مجازی ایتا، تلگرام و اینستاگرام دنبال کنید.
eitaa.com/iichs_ir
https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug
https://instagram.com/iichs.ir
✳️ دسیسه و اعتراف رادیوهای خارجی پس از سقوط #رضاخان ؛
رویکرد رسانههای بریتانیایی در #شهریور_1320
پایگاه اطلاعرسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ رادیو لندن به #رضاشاه حمله کرد و گفت: در ایران مواد خوراکی وجود ندارد؛ چون شاه آنها را به آلمان فروخته است؛ سپس بیبیسی شاه را برای دزدیدن زمینهای مردم مورد انتقاد قرار داد. دولت بریتانیا از رادیو بیبیسی برای فاصله ایجاد کردن بین خود و شاهِ غیرمحبوب استفاده میکرد؛ زیرا بسیاری از ایرانیان بر این باور بودند که انگلیسیها رضاشاه را روی کار آوردهاند و رژیم او را از طریق کمکهای شرکت نفت سر کار نگاه داشتهاند.
#شرح_عکس
چند تن از امرای ارتش ایران در جریان تشکیل جلسه با وزیرمختار انگلستان و فرمانده سپاه متفقین در ایران
شماره آرشیو: 557-1ع
#منبع
ریچارد ا. استوارت، در آخرین روزهای شاه: تهاجم روس و انگلیس به ایران در شهریور1320، ترجمه عبدالرضا هوشنگ مهدوی و کاوه بیات، تهران، نشر نو، 1370، ص 294.
‼️ ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛
eitaa.com/iichs_ir
https://instagram.com/iichs.ir
https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug
✳️ گفتوگوی رضاشاه با یکی از مستشاران نظامی فرانسوی ارتش؛
ارتش فقط پنج دقیقه میتواند مقاومت کند!
«در یکی از روزهایی که شاه [: #رضاشاه ] از ارتش سان دیده بود و نظم صفوف دوره بزم این ارتش نمایشی او را چنان به وجد آورده بود از آن شخص که گویا نامش ژنرال ریگان [: یکی از مستشاران نظامی فرانسوی ارتش] بود پرسیده بود به عقیده شما این ارتش در صورتی که با ارتش مهاجمی مثلا روسیه شوروی به جنگ بیفتد قدرت جنگی آن را چگونه به حساب میآورید؟ آن مرد گفته بود: "فقط پنج دقیقه میتواند مقاومت نماید!" شاه از این حرف بسیار ناراحت شده به او بیاعتنایی کرده بعد هم به خدمت نظامیاش خاتمه داد.»1
#منبع
1. مختار حدیدی و جلال فرهمند، یادداشتهای یک روزنامهنگار (تحولات نیمقرن تاریخ معاصر ایران از نگاه ابوالحسن عمیدی نوری)، ج 1، تهران، موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران، 1381، ص 328.
‼️ ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛
eitaa.com/iichs_ir
https://instagram.com/iichs.ir
https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug
✳️ سیمای واقعی نظامیان رضاخان در توصیف کسروی؛
پشیمانی مردم از پیروزی دولت بر #شیخ_خزعل
پایگاه اطلاعرسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ سرکوب عشایر برای رضاخان از جنبهای دیگر تلاش برای رسیدن به منابع مالی بود. توقیف اموال اقبالالسلطنه ماکویی، سردار معزز بجنوردی و عشایر شمال شرق خراسان، که از نیروهای قومی و حافظ سرحدات ایران و وفادار به دولت قاجار بودند، در همین راستا قرار داشت. ورای رضاخان، نظامیان نیز با ورود به مناطق تصرفشده، از منظر مالی منتفع میشدند. احمد کسروی در کتاب «افسران ما» رفتار نظامیان در این مناطق را شرح داده و درباره سوءاستفاده مالی آنها در مناطق تحت تسلطشان چنین گفته است:
«من خودم در خوزستان بودم. با خزعل جنگی رفت و دولت فیروز گردید و سپاهیان به شهرهای خوزستان درآمدند. افسران از روزی که رسیدند، دست ستم گشادند و هر یکی از راه دیگری به پولتوزی و پولاندوزی پرداخت. سرتیپ فضلالهخان، فرمانده ایشان در ناصری، با بودن عدلیه، محکمهای برپا کرد که روزی هزار تومان کمابیش درآمد داشت. افسران دیگر در شوشتر و خرمشهر و دزفول پیروی از او نمودند. ... سران ایلها را به زندان میانداختند و تا پولهای گزافی نمیگرفتند، رهاشان نمیگردانیدند. ... در اندک زمانی، چنان فشار به مردم آوردند که همه آنان از شادیهایی که نموده بودند، پشیمان گردیدند. مردم بماند، ما که کارکنان دولت بودیم و در زمان جنگ صد زیان و ترس کشیده بودیم، رفتار زشت این افسران به ما چندان گران میافتاد که آن زیانها و ترسها را فراموش گردانیدیم. همچون وحشیان بهمیان افتاده، به هر که میرسیدند لگد میزدند. هر کسی یک شام یا ناهار با باده و قمار و زن توانستی داد، هر کینهای از دشمنان خود با دست این افسران توانستی جست».
#شرح_عکس
#رضاشاه و #محمدرضا_پهلوی در حال بازدید از مانور نیروهای لشکر پیاده مرکز در پادگان باغشاه (سال 1316)
شماره آرشیو: 130553-275م
#احمد_کسروی ، افسران ما، ١٣٢٣، ص 10.
‼️ ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛
eitaa.com/iichs_ir
https://instagram.com/iichs.ir
https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug
✳️ میلسپو در ایران؛
اختلافی که به خروج میلسپو از ایران منجر شد
26 آبان 1301، #آرتور_میلسپو در رأس یک هیئت دوازدهنفری به تهران آمد و تا سال 1305 رئیس کل مالیه ایران بود. وی سرانجام با عناصر قدرت در عصر پهلوی اول بهویژه رضاشاه دچار مشکل شد و ایران را ترک کرد. اختلاف آنها بر سر یک دسته از قوانین بود:
«اختلاف بین #رضاشاه و دکتر #میلسپو بر سر قوانین مالی جدیدی که از طرف میلسپو پیشنهاد شده بود بروز کرد. رضاشاه قانون پیشنهادی میلسپو را که بیشتر ناظر بر تغییر سیستم مالیاتی کشور و اخذ مالیات بیشتر از ثروتمندان بود را رد کرد و پافشاری میلسپو به فسخ قرارداد و پایان مأموریت او در ایران انجامید. رضاشاه نمیتوانست وجود این خارجی را که میخواست طرز حکومت کردن را به او یاد بدهد تحمل کند».
#شرح_عکس
آرتور میلسپو
#منبع
باری روبین، جنگ قدرتها در ایران، ترجمه محمود مشرقی و احمد مغربی، انتشارات آشتیانی، ص 21.
‼️ ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛
eitaa.com/iichs_ir
https://instagram.com/iichs.ir
https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug
✳️ اتاق قباله در #زندان_قصر
پایگاه اطلاعرسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ از نکات قابل توجه در مورد زندانهای عصر رضاشاه، مربوط به «اتاق قباله» زندان است که به نوعی ارتباط با غضب املاک مرغوب مردم داشت. باید توجه داشت که رؤسای شهربانی در راه غصب املاک و زمینها برای رضاشاه از هیچ کوششی مضایقه نمیکردند. در این میان نقش سرلشکر #محمدحسین_آیرم بیش از سایر رؤسای شهربانی بارز بود. وی در زندان قصر قسمتی داشت که اتاق قباله نامیده میشد و هرگاه زمینداران و یا زندانیان دیگری که مالک املاکی بودند که مورد توجه رضاشاه و کارپردازان اداره املاک اختصاصی قرار میگرفت و آنها حاضر به تقدیم آنها به رضاشاه نبودند در آن بخش محبوس میشدند و در نهایت زیر شکنجههای مفصل، که از سوی شکنجهگران شهربانی از آنان به عمل میآمد، قباله از پیش تنظیمشده را با رغبت تمام به نام رضاشاه امضا مینمودند.
#شرح_عکس
بازجوها هنگام بازجویی از متهمین زندانی در دوره #رضاشاه
شماره آرشیو: 1-87-124ط
#منبع
ابوالحسن عمیدی نوری، یادداشتهای یک روزنامهنگار (تحولات نیمقرن اخیر تاریخ معاصر ایران از نگاه ابوالحسن عمیدی نوری)، به کوشش: مختاری حدیدی ـ جلال فرهمند، تهران، موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران، 1381، ص 207
‼️ ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛
eitaa.com/iichs_ir
https://instagram.com/iichs.ir
https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug
هدف انگلیس از کودتای 3 اسفند 1299 ؛ ایران سپر بلای #هندوستان
پایگاه اطلاعرسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ انگلیسیها بسیار پیش از صعود #رضاشاه به سلطنت، در طبقات بسیار بالای ایران نفوذ عمیق داشتند. روسها قبل از انقلاب کمونیستی به وسیله نیروی قزاق نفوذ خود را اعمال میکردند و پس از کمونیست شدن، راه نفوذ پنهانی و حزبی را پیش گرفتند. انقلاب بلشویکی در روسیه و مشغول شدن روسها به مسائل داخلی خود بهترین موقعیت را برای انگلیسیها فراهم آورد تا یک حکومت مقتدر نظامی در ایران برقرار کنند. بدین ترتیب، ایران سپر بلای هندوستان شد تا منافع استراتژیک انگلستان محفوظ بماند. رضاخان این رل را برای انگلیس بازی کرد.
#شرح_عکس
#آیرونساید در حال عبور از تنگه اسدآباد در یک روز برفی (سال 1921)
شماره آرشیو: 564-8ع
#منبع
حسین فردوست، ظهور و سقوط سلطنت پهلوی، تهران، اطلاعات، 1374، ص 287.
‼️ ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛
eitaa.com/iichs_ir
https://instagram.com/iichs.ir
https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
✳️ دکتر #موسی_حقانی رئیس #پژوهشکده_تاریخ_معاصر به مناسبت سالگرد سیاست استعماری #منع_حجاب تشریح کرد؛
سیاست #کشف_حجاب در دوره #رضاشاه به #منع_حجاب تبدیل شد/ سیاست منع حجاب به قدری احمقانه اجرا شد که صدای طرفداران #پهلوی را هم درآورد
✅ ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛
eitaa.com/iichs_ir
https://instagram.com/iichs.ir
https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug
✳️ شاه انتظار داشت او را پرستش کنند
#مخبرالسلطنه (هدایت) که مدت شش سال نخستوزیر #رضاشاه بود و نظر انتقادی او به هیچ وجه نمیتواند دشمنانه و مغرضانه باشد، در مورد سالهای پس از ۱۳۰۸ در خاطرات خود نوشته است:
در هر یادداشتی هرکس اسم شاه را میآورد فوری یقهاش را میگرفتند و میپرسیدند منظورش چه بوده است. گاه این افراد میتوانستند داستانی سر هم کنند و بدینترتیب جیب مأمورین نظمیه پر میشد. کار به جایی رسیده بود که شاه توقع داشت او را پرستش کنند. کلمه خدا، شاه، میهن شاهد این مدعا بود.*
شماره آرشیو: 124064-۲۷۵م
* مهدیقلی هدایت، خاطرات و خطرات: توشهای از تاریخ شش پادشاه و گوشهای از دوره زندگی من، ص 397.
✅ ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛
eitaa.com/iichs_ir
https://instagram.com/iichs.ir
https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug
✳️ نسخه اجباری #رضاشاه برای #عشایر
برنامههای اجباری (قهری) دوره #پهلوی_اول در رابطه با عشایر بدین خاطر بود که رضاخان جامعه عشایری را نمادی از عقبماندگی کشور و مردم آن را به نوعی بیمار تصور میکرد. او به تغییر اجباری سبک زندگی عشایر باور داشت و تلاش میکرد وضعیت آنها را اصلاح یا به تعبیر خودش معالجه کند. او در انتهای یکی از اعلانهای خود خطاب به ایلات لرستان میگوید:
«... این دوایی که برای معالجه شماها ظاهرا تلخ و ناگوار است به حکم اجبار خواهید چشید...».1
#منبع
1. آرشیو اسناد ودجاء، بخش امنیت داخلی، زونکن 2، پرونده 71.
ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛
eitaa.com/iichs_ir
https://instagram.com/iichs.ir
https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug
✳️ هزینه پول روستاها در باغ پسر #رضاشاه
پایگاه اطلاعرسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ از غلامرضا پسر رضاشاه نیز نقل میکنند که در رامسر باغی داشته شهردار را میخواهد و میگوید: در صندوق شهرداری چقدر پول هست؟
فلان قدر؛ میگوید: باغ مرا از این پول کابلکشی کنید. شهردار میگوید: این پول مختصر برای سیمکشی روستاهاست. جواب میدهد: گور پدر روستائیان؛ فورا باغ مرا کابلکشی کنید و پای هر چنار هم نورافکن بگذارید. شهردار ناچار میشود چنین کند.1
#شرح_عکس
#غلامرضا_پهلوی با لباس و تجهیزات شکار در شکارگاه
شماره آرشیو: 4-126پ
#منبع
1. شمسالدین امیرعلایی، صعود محمدرضاشاه به قدرت یا شکوفایی دیکتاتوری، تهران، دهخدا، ۱۳۶۱، ص 154.
ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛
eitaa.com/iichs_ir
https://instagram.com/iichs.ir
https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug
✳️ سرنوشت سه رفیق #رضاشاه
پایگاه اطلاعرسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ یکی از روزنامهنگاران دوران پهلوی اول در مورد سرنوشت سه تن از نزدیکان شاه مینویسد:
از وقایع عبرتانگیز زندگیام که توجه خوانندگان را بدان معطوف میدارم فعالیت سه رفیق شفیق سیاسی پایهگذار سلطنت رضاشاه بود که چگونه در فاصله کمی هر سه معدوم شدند. اینها عبارت بودنداز:
نصرتالدوله و تیمورتاش و داور که چوببست ساختمان سلطنت رضاشاه بودند و با انحراف از اصول و زیر و رو نمودن حقوق مردم به ایجاد سلطنت پهلوی پرداختند. آنها خیال میکردند از این پایهگذاری چنان بهرهبرداری مینمایند که همیشه بر اریکه قدرت تکیه دارند و هر سه وزیر دربار و وزیر دارایی و وزیر دادگستری و یار نامدار همیشگی ایراناند درحالیکه فقط چند سالی نوبت هر یک از آنها بود و بعد یکی پشت سر دیگری به زندان و قتل رسیدند.۱
#شرح_عکس
#تیمورتاش و #علیاکبر_داور همراه چند نفر دیگر در یک سفر داخلی (سال 1307)
شماره آرشیو: 4447-۱ع
پی نوشت
۱ . مختار حدیدی، جلال فرهمند، یادداشتهای یک روزنامهنگار (تحولات نیمقرن تاریخ معاصر ایران از نگاه عمیدی نوری)، ج 1، تهران، مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران، 1381، ص 204.
ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛
eitaa.com/iichs_ir
https://instagram.com/iichs.ir
https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug
✳️ نگاهی به حسابهای شخصی رضاشاه در کشورهای خارجی؛
تغییر مسیر درآمدهای نفتی ایران در دوره پهلوی اول
#مقاله
#چکیده
درباره علل ثروتاندوزی #رضاشاه روایتهای مختلفی وجود دارد. یکی از این روایتها، مربوط به حامیان رضاشاه است که معتقدند رضاشاه برای جلوگیری از نفوذ کمونیسم، زمینهای شمال را تصرف میکرد تا تحت کنترل خودش باشد. این گروه درباره ثروتهای نقدی رضاشاه نیز معتقدند هدف شاه اول پهلوی، حفظ ثروت کشور در حسابهای امن بود، اما در واکنش به این دیدگاه، باید این سؤال پرسیده شود که انتقال ثروت و اموال نقدی به حسابهای خارجی چه معنایی جز ثروتاندوزی شخصی میتواند داشته باشد؟ و اگر شاه واقعا درصدد حفظ سرمایه و ثروت کشور بود، چرا آنها را به حسابهای بانکی در خارج از کشور انتقال میداد؟ و چرا این کار مخفیانه انجام شده بود؟ آیا غیر از این است که این حسابها، اهدافی شخصی داشت؟ پاسخ این است که بیشک پسانداز اموال و ثروت نقدی کشور در بانکهای خارجی، هیچ هدفی جز تأمین امیال شخصی نداشت و چه بسا اگر اسناد بهجامانده راز این ثروتها را آشکار نمیکردند، مردم نیز هیچگاه از وجود آنها آگاه نمیشدند.
متن کامل را در این لینک بخوانید!
ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛
eitaa.com/iichs_ir
https://instagram.com/iichs.ir
https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug
✳️ بررسی دلایل عدم مشروعیت پهلوی اول؛
چرا مردم از «ناجی خود»! حمایت نکردند؟
#مقاله
#چکیده
پایگاه اطلاعرسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ #رضاشاه در سال 1320 و توسط متفقین از قدرت برکنار شد. علت برکناری او از قدرت، سرپیچی از دستورات متفقین بود. متفقین مدعی بودند رضاشاه با عوامل جاسوسی آلمان در ارتباط است؛ ادعایی که رضاشاه همواره آن را نفی میکرد. البته برکناری رضاشاه توسط متفقین، موضوعی دور از ذهن نبود؛ زیرا او توسط متفقین روی کار آمده بود و مردم در به قدرت رسیدن او نقشی نداشتند. با این حال آنچه برای بسیاری جای سؤال است این است که چرا بهرغم ادعاهای مبنی بر اقدامات سازنده رضاشاه، در آن زمان هیچ گروهی به کمک او نشتافت؟ به عبارتی بسیاری معتقدند رضاشاه ناجی کشور بعد از دوران مشروطه بود. اگر این فرضیه درست است چرا مردم از ناجی خود حمایت نکردند؟ پاسخ این سؤال موضوعی است که در این نوشته به آن پرداخته شده است.
متن کامل مقاله را در این لینک بخوانید!
متن کامل مقاله را در این لینک بخوانید!
eitaa.com/iichs_ir
https://instagram.com/iichs.ir
https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug
✳️ مبارزات #بهلول_گنابادی با #رضاشاه ؛
حادثه #مسجد_گوهرشاد چگونه رقم خورد؟
#مقاله
#چکیده
در پی دستور رضاشاه، نیروهای نظامی تا قبل از طلوع آفتاب وارد مسجد شدند و شروع کردند به تیراندازی و کشتار مردم. مقاومت شجاعانه مردم باعث شد نیروهای نظامی در ابتدای کار نتوانند وارد مسجد شوند. بااینحال به دلیل خیانت احتشام رضوی، یکی از ورودیها به روی نیروهای نظامی باز شد. احتشام رضوی بر این باور بود که مقاومت بیفایده است و تنها به سرکوب وسیع و کشته شدن هرچه بیشتر مردم منتهی خواهد شد. او محل خود را ترک کرد و عدهای نیز به دنبال او رفتند. همین امر سبب شد بهلول همراه عدهای از یارانش نقشه فرار را بکشند. آنها در اجرای این نقشه موفق شدند؛ بهلول در راه فرار، به خانه شخصی که در را به روی او باز کرده بود پناه برد و بدینترتیب موفق شد جان سالم از مهلکه به در برد. مردم نیز که روی به مقاومت آورده بودند کشته و جنازههای آنها بدون فوت وقت، به خاک سپرده میشدند. بعد از این واقعه، شیخ بهلول گنابادی به افغانستان گریخت، اما در آنجا دچار مصائب بسیاری شد.
متن کامل را در این لینک بخوانید!
eitaa.com/iichs_ir
https://instagram.com/iichs.ir
https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug
✳️ انگلیس مالکالرقاب سلطنت پهلوی؛ روایت وزیر امور خارجه بریتانیا از استعفای رضاخان
پایگاه اطلاعرسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ پس از شهریور 1320 و اشغال ایران توسط متفقین، رضاشاه در متن استعفای خود نوشت: «نظر به اینکه من همه قوای خود را مصروف امور کشور کرده و ناتوان شدهام، حس میکنم وقت آن رسیده که یک بنیه جوانتر به کارهای کشور بپردازد؛ بنابراین امور سلطنت را به ولیعهد و جانشین خود تفویض میکنم». این در حالی است که دکتر #فریدون_کشاورز در خاطرات خود دراینباره گفته است: «در رادیو بیبیسی، آنتونی ایدن در ابتدای ورود قشون متفقین، هنگامی که انگلیسیها رضاشاه را از ایران خارج کردند، گفت که #رضاشاه را ما آوردیم و رضاشاه را ما بردیم. من خودم این را به گوش خودم شنیدم».
@iichs_ir
https://instagram.com/iichs.ir
https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug
✳️ رضاشاه و خیال فرار در شهریور 1320؛ سه مرتبهای که رضاخان فرار را بر قرار ترجیح داد
پایگاه اطلاعرسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ دکتر #سیفپور_فاطمی در مورد اشغال ایران و ترس رضاشاه از متفقین گفته است: «در آغاز جنگ جهانی دوم دولت ایران اعلام بیطرفی کرد و رضاشاه و حکومت ایران میل داشت که بیطرف بماند، ولی متأسفانه روز 3 شهریور بدون اطلاع و یکمرتبه ساعت 4 صبح قشون روس و ارتش انگلستان وارد ایران شدند. در آن موقع رضاشاه، که در اوج قدرت بود ...، یکمرتبه از خود ضعف و ناتوانی نشان داد؛ بهطوری که سهمرتبه خیال داشت از تهران فرار بکند تا بالاخره 25 شهریور فروغی به او پیشنهاد کرد استعفا بدهد».
#شرح_عکس
قلمی که #رضاشاه با آن استعفای خود را نوشت
شماره آرشیو: 130731-۲۷۵م
@iichs_ir
https://instagram.com/iichs.ir
https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug
✳️ سه هدفی که برای آن تاج و تخت غصب شد!
«وقتی در سال 1299 #رضاخان در رأس لژیون #قزاق به دست انگلیسیها به قدرت رسید خودش را همتای آتاتورک نشان میداد. شاید غاصب تاج و تخت بود، اما این کار را برای سه هدف کرده بود که از مصطفی کمال گرفته بود: ملیگرایی، لائیسیته و نوسازی. اما پهلویها هیچگاه نتوانستند به دو هدف اول برسند. در کار ملیگرایی نه خواستند و نه توانستند خود را از قید و بندهای ژئوپلیتیک و ذخایر نفتی نجات بدهند. پدر برای گریز از خطر روسها زیر سلطه انگلیس رفت و پسر کاری کرد که حضور انگلیس و دخالت روس جای خود را به کنترل سیاسی و اقتصادی و نظامی آمریکا بدهد. کار لائیسیته هم بسیار دشوار بود؛ زیرا در واقع مذهب شیعه بود که بنیاد اساسی آگاهی ملی را میساخت؛ رضاشاه برای آنکه این دو را از هم جدا کند کوشید نوعی آریاییگری را زنده کند که تنها پایگاه آن افسانه خلوص آریایی بود که در همان زمان در جای دیگری داشت بیداد میکرد. اما برای مردم ایران چه معنی داشت که روزی چشم باز کنند و خود را آریایی بیابند؟ همان معنی را که امروز میبینند که روی ویرانههای تخت جمشید، هزاروپانصدمین سال سلطنت را جشن میگیرند. سیاست جهانی و نیروهای داخلی از تمامی برنامه کمالیست برای پهلویها استخوانی باقی گذاشتند که به آن دندان بزنند: استخوان نوسازی را. همین نوسازی از بنیاد نفی میشود آن هم تنها نه به خاطر انحرافهایش، بلکه به سبب اصل بنیادیاش.» [1]
#شرح_عکس
#رضاشاه در سفر به #ترکیه به اتفاق مصطفی کمالپاشا
پینوشت:
میشل فوکو، ایرانیها چه رویایی در سر دارند؟، ترجمه حسین معصومی همدانی، صص 20-21.
@iichs_ir
هدف انگلیس از کودتای 3 اسفند 1299 ؛ ایران سپر بلای #هندوستان
پایگاه اطلاعرسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ انگلیسیها بسیار پیش از صعود #رضاشاه به سلطنت، در طبقات بسیار بالای ایران نفوذ عمیق داشتند. روسها قبل از انقلاب کمونیستی به وسیله نیروی قزاق نفوذ خود را اعمال میکردند و پس از کمونیست شدن، راه نفوذ پنهانی و حزبی را پیش گرفتند. انقلاب بلشویکی در روسیه و مشغول شدن روسها به مسائل داخلی خود بهترین موقعیت را برای انگلیسیها فراهم آورد تا یک حکومت مقتدر نظامی در ایران برقرار کنند. بدین ترتیب، ایران سپر بلای هندوستان شد تا منافع استراتژیک انگلستان محفوظ بماند. رضاخان این رل را برای انگلیس بازی کرد.
#شرح_عکس
#آیرونساید در حال عبور از تنگه اسدآباد در یک روز برفی (سال 1921)
شماره آرشیو: 564-8ع
#منبع
حسین فردوست، ظهور و سقوط سلطنت پهلوی، تهران، اطلاعات، 1374، ص 287.
‼️ ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛
@iichs_ir
https://instagram.com/iichs.ir
https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug
✳️ مقاومت مردمی در برابر کشف حجاب؛ زنجیره مقاومت علیه زنجیره کشف حجاب
#مقاله
#چکیده_سخن
قانون #تغییر_البسه و سیاست #کشف_حجاب ، دو برنامه عمده #رضاشاه در راستای ایجاد وضعیتی بود که به زعم او به ترقی و پیشرفت میانجامید. اما آنچه در واقعیت رخ داد، تغییراتی ظاهری، سطحی و حاصل سرکوب حکومت بود. این گونه سیاستهای گلخانهای که ناشی از نگاه سطحی رضاشاه و نخبگان حامی او به تمدن غرب بود با واکنش منفی بخش عمدهای از جامعه مواجه شد.
برخورد خشونتآمیز حکومت در موضوع حجاب زنان مقاومتهایی را نیز درپی داشت. با این حال این مقاومتهای پراکنده به دلیل فقدان رهبری یکپارچه و البته جو خفقان وسرکوب حکومتی نمود چندانی نداشت. شاید بتوان قیام مسجد گوهرشاد در 21 تیر سال 1314ش را شاخصترین حرکت در این زمینه دانست؛ رخدادی که شش ماه پیش از رسمی شدن کشف حجاب رخ داد و با سرکوب خونین و بیرحمانه حکومت پهلوی مواجه شد. پس از این واقعه، مقاومتهای مردمی بیشتر جنبه موردی گرفت و به اقدامات و ابتکارات شخصی محدود شد؛ اقداماتی که البته در جای خود قابل توجه بود و مانع از کامیابی کامل طرح ضددینی رضاشاه شد.
#شرح_عکس
#رضاشاه در جریان سفر به خرمآباد و عبور از مقابل صفوف زنان، پس از کشف حجاب
شماره آرشیو: 123931-275م
متن کامل را در این لینک بخوانید!
✅ ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛
eitaa.com/iichs_ir
https://instagram.com/iichs.ir
https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug