eitaa logo
پژوهشکده تاریخ معاصر
2.2هزار دنبال‌کننده
1.6هزار عکس
63 ویدیو
4 فایل
مشاهده در ایتا
دانلود
✳️ تبلیغات و جاروجنجال‌ها درباره رشد اقتصادی پایگاه اطلاع‌رسانی ؛ مجله «اکونومیست لندن» در شماره 31 شهریور 1357 خود در زمینه اوضاع اقتصادی ایران نوشته است: «در بازار بین‌المللی وضع ایران به عنوان وام‌گیرنده درجه یک و قابل اعتبار از بین رفته و این امر تنها ناشی از وضع سیاسی داخلی اخیر است؛ زیرا با وجود تبلیغات و جاروجنجال‌های زیاد درباره برنامه‌های اقتصادی، رشد اقتصادی عملا متوقف شده و عده زیادی از مردم روستاها که در اثر مخارج عظیم سال‌های 1353 و 1354 به طرف شهرها هجوم آوردند، روزبه‌روز بیکارتر می‌شوند. کشور موفق نشده است اقتصاد بدون نفت را دنبال کند؛ زیرا 85 درصد درآمد ارزی آن و سه‌چهارم درآمد دولت از پول نفت تأمین می‌شود. در پایان سال 1356 مازاد حساب جاری ایران از 12 میلیارد دلار به 5 میلیارد دلار تنزل یافت. در سه‌ماهه اول سال 1356 مازاد تراز پرداخت‌های ایران 6/ 1 میلیارد دلار بوده. در سه‌ماهه اول سال 1357 این مبلغ 190 میلیارد دلار کاهش یافت. انتظار می‌رود که تا دی‌ماه سال 1357 کسری موازنه پرداخت‌های کل به یک‌میلیارد دلار برسد».[1] در جنوب ایران در دوره شماره آرشیو: 555-124ط پی‌نوشت: [1] . پژوهشکده تاریخ معاصر، سند شماره 2-2070-8445ا. https://eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug
✳️ محتوای آخرین مذاکرات شاه و امرای ارتش پایگاه اطلاع‌رسانی ؛ بعد از فرار از ایران مدتی را در بود. در آنجا مذاکراتی را با برخی از امرای ارتش به صورت تلفنی داشت. اشرف پهلوی آخرین مذاکرات شاه و امرای ارتش را چنین روایت کرده است: «اعلیحضرت قبل از رفتن تمام امرای ارتش را خواسته بودند و به آنها گفته بودند پشتیبانی صددرصد بدهید به و اگر بختیار نتوانست کاری بکند و لازم شد کودتا کنید».[1] محمدرضا پهلوی در حال ترک ایران (فرودگاه مهرآباد تهران؛ صبح‌گاه 26 دی‌ماه 1357) پی‌نوشت: [1] . برنامه تاریخ شفاهی، مصاحبه با اشرف پهلوی، بنیاد مطالعات تاریخ ایران، 1982، ص 66. https://eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH
✳️ نگاهی به ماهیت دادگاه‌های نظامی در دوره پهلوی؛ دادرسی‌های فراقانونی دوره پهلوی دولت‌های مطلقه به منظور انباشت بیشتر قدرت، نظام اداری و بوروکراسی را به طور کامل در اختیار می‌گیرند و مانع از استقلال آن می‌شوند. یکی از ویژگی‌های اصلی نظام‌های سیاسی مطلقه، وابسته بودن نظام اداری به شخص حاکم است. نظام سیاسی دوره نیز نوعی دولت مطلقه مدرن به‌شمار می‌آمد که بوروکراسی اداری و نهاد قضائی را نیز در اختیار خود ‌گرفت. ماهیت و کارکرد قوه قضائیه در دوره محمدرضا پهلوی، به او وابسته بود؛ به طوری که محکمه‌های نظامی به نهادی برای رسیدگی به جرایم سیاسی و حتی عادی بدل شد. فرایند محاکمه گروه‌هایی چون حزب توده در بهمن 1327ش و افرادی چون و پس از می‌تواند نمونه‌های مناسبی در جهت تبیین وابستگی دستگاه اجرای عدالت، به تصمیمات شاه از یک‌سو و فرمایشی و غیرقانونی بودن نحوه رسیدگی به جرایم سیاسی در دادگاه‌های نظامی از سوی دیگر باشد. محاکمه سیدمجتبی ، رهبر جمعیت ، و سه تن از یاران وی در دادگاه نظامی (دی 1334) شماره آرشیو: 3979-۴ع متن کامل را در این لینک بخوانید! @iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug
✳️ سیدعلی‌اکبر پرورش که بود؟؛ معلم مبارز یکی از مبارزان سیاسی در دوره حکومت پهلوی دوم است. او در 1321 در اصفهان متولد شد. علی‌اکبر دوران تحصیلات ابتدایی و متوسطه خود را در اصفهان گذراند. بعد از پایان دوره متوسطه وارد دانشسرا شد و در نهایت تا مقطع کارشناسی ارشد در رشته ادبیات ادامه داد. او علاقه خاصی به تدریس داشت؛ ازاین‌رو با یادگیری کارآموزی دبیری توانست به عنوان دبیر دینی در مدارس مختلف به کار و فعالیت مشغول شود. پرورش، که به مسائل دینی علاقه بسیاری داشت، معتقد بود می‌توان از طریق تدریس علوم دینی، کمک بزرگی به انتقال آموزه‌های دینی و اسلامی به دانش‌آموزان کرد؛ بااین‌حال او تنها به فعالیت‌های فرهنگی اکتفا نکرد، بلکه وارد عرصه مبارزات سیاسی نیز شد؛ به‌گونه‌ای که یکی از مبارزان بنام نهضت امام خمینی به‌شمار می‌آید. استاد سیدعلی‌اکبر پرورش، در حال گفت‌وگوی تلفنی با مردم، در مجلس شورای اسلامی (سال 1359) متن کامل را در این لینک بخوانید! itaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug
✳️ کانالیزه شدن شاه به‌وسیله ساواک؛ چشم و گوش کر و کور شاه واقعیت آن است که تشکیل سازمان اطلاعات و امنیت کشور (ساواک) گامی در مسیر تحکیم و تقویت پایه‌های امنیت ملی و استقلال سیاسی کشور نبود؛ به عبارت دیگر این سازمان شباهت بسیاری به نظام پلیسی ـ امنیتی شهربانی دوره رضاشاه داشت که صرفا در جهت تقویت پایه‌های نظام استبدادی او فعالیت می‌کرد. درواقع، ساواک به عنوان یک نهاد کنترل‌کننده و ناظر تحت اختیار و فرمان محمدرضا پهلوی بود که کشور را زیر پوشش شبکه جاسوسان و سخن‌چینان خود گرفته بود و رفته‌رفته تارهای عنکبوتی خود را بر زندگی ایرانی‌ها گسترده‌تر می‌تنید. این امر زمانی قوت گرفت که محمدرضا پهلوی اختیارات و وظایف گسترده‌ای به این نهاد واگذار کرد و زمینه‌های نفوذ اعضای آن ــ به عنوان چشم و گوش شاه ــ در تمامی سازمان‌های دولتی و مراکز غیردولتی فراهم گردید. در حال دادن نشان به یک مقام در دوره ریاست بر ساواک، روش‌های در این سازمان تنوع پیدا کرد شماره آرشیو: 829-288م متن کامل را اینجا بخوانید! itaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug
✳️ رویکرد نیروهای انقلابی در برابر کابینه نظامی ارتشبد ازهاری؛ چرایی سقوط دولت 55روزه تشدید فشارها، اعتراض‌ها، راه‌پیمایی‌‌ها و اعتصابات سرانجام نه‌تنها کابینه نظامی ارتشبد را در سراشیبی سقوط قرار داد، بلکه وی را دچار سکته قلبی کرد و در بستر بیماری قرار داد. این گونه بود که دفتر عمر کوتاه کابینه نظامی، که نخست‌‌وزیر آن رئیس ستاد بزرگ‌ارتشتاران و از امرای بلندپایه‌ ارتش بود، پس از 55 روز بسته شد. ارتشبد رئیس ستاد ارتش در دفتر کار خود شماره آرشیو: 417-۴۶۱-الف متن کامل را در این لینک بخوانید! @iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug
✳️ نگاه اصحاب جراید به حکومت رضاشاه؛ زمان واقعی اشغال ایران «در جراید پس از اشغال کشور از سوی متفقین آمده: اشخاصی که فکر می‌کنند ایران در 3 شهریور 1320 اشغال شده کاملا اشتباه می‌کنند؛ در واقع ایران در 3 حوت 1299 اشغال شد. در کجای دنیا سابقه داشته که رئیس نظمیه اول آدم‌کش و طبیبِ آن اول جانی و شاهِ آن اول طماع و رئیس مجلس آن اول قانون‌شکن باشد؟!»1 (رئیس نظمیه تهران) به اتفاق رؤسای ادارات شهربانی (سال 1302ش) پی نوشت: 1. مرد آزاد، سال اول، ش 7 (1322)، ص ۱ ‼️ ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ @iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug
✳️ و کودتای سوم اسفند 1299 را می‌توان نقطه عطفی در روابط سیاسی ایران و انگلیس دانست چرا که با انقلاب اکتبر 1917، سلسله قاجار از حمایت روسیه محروم شد و هنگام آن رسیده بود که رقیب دیرینه او، انگلیس بدون نیاز به تقسیم منابع با رقیب به تدریج حضور گسترده خود را در ایران بیش از پیش تثبیت نماید. هدف از کودتای 1299 براندازی احمدشاه نبود بلکه کودتا به مثابه اولین کیش برای مات کردن آخرین شاه قاجار به شمار می‌رفت. ژنرال آیرونساید به رضاخان تأکید می‌کند که : « اقدام قهرآمیزی برای سرنگون کردن شاه خودکامه صورت ندهد و به دیگران هم اجازه و امکان چنان اقدامی را ندهد ... [رضاخان] به من قول داد که به خواسته‌های من عمل کند.» رضاخان میرپنج (سرتیپ)، فرمانده تیپ مختلط همدان، در میان افسران و فرماندهان روسی و ایرانی قزاقخانه، یک روز قبل از کودتای 1299 شماره آرشیو: 1793-1ع متن کامل را این جا بخوانید ‼️ ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ @iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug
هدف انگلیس از کودتای 3 اسفند 1299 ؛ ایران سپر بلای پایگاه اطلاع‌رسانی ؛ انگلیسی‌ها بسیار پیش از صعود به سلطنت، در طبقات بسیار بالای ایران نفوذ عمیق داشتند. روس‌ها قبل از انقلاب کمونیستی به وسیله نیروی قزاق نفوذ خود را اعمال می‌کردند و پس از کمونیست شدن، راه نفوذ پنهانی و حزبی را پیش گرفتند. انقلاب بلشویکی در روسیه و مشغول شدن روس‌ها به مسائل داخلی خود بهترین موقعیت را برای انگلیسی‌ها فراهم آورد تا یک حکومت مقتدر نظامی در ایران برقرار کنند. بدین ترتیب، ایران سپر بلای هندوستان شد تا منافع استراتژیک انگلستان محفوظ بماند. رضاخان این رل را برای انگلیس بازی کرد. در حال عبور از تنگه اسدآباد در یک روز برفی (سال 1921) شماره آرشیو: 564-8ع حسین فردوست، ظهور و سقوط سلطنت پهلوی، تهران، اطلاعات، 1374، ص 287. ‼️ ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ @iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug
✳️ ادعای رضاخان را روزگار تکذیب کرد با اعتراف به اینکه انگلیسی‌ها حمایت‌های بی‌دریغی از کردند، در محضر کسانی مانند تقی‌زاده، دولت‌آبادی، ، مستوفی‌الممالک و مشیرالدوله اظهار کرد: «مرا انگلیسی‌ها آوردند، ولی ندانستند با چه کسی سروکار دارند». این گفته را دکتر مصدق تأیید و بیان کرده است که آن‌وقت نمی‌شد در این باب حرف زد، ولی روزگار آن را تکذیب کرد و معلوم شد همان کسی که او را آورد، چون دیگر مفید نبود، او را برد.* عوامل کودتای 3 اسفند 1299 شماره آرشیو: 131013-275م * محمود طلوعی، مصدق در پیشگاه تاریخ، تهران، نشر علمی، 1397، صص 44-45. ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ @iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug
✳️ نگاهی به نقش خواهر شاه در کودتای 28 مرداد 1332؛ چگونگی مبارزه با چهره مرموز سیاست در دوره حاکمیت محمدرضا پهلوی بود. تبعید اشرف توسط مصدق کارساز نبود و اگرچه مصدق تلاش کرد دست او را از مداخله در امور سیاسی کشور کوتاه کند، اما زمینه رابطه وی با فرماندهان انگلیسی و آمریکایی در جهت فعالیت علیه دولت مصدق فراهم شد. اشرف پهلوی، با همکاری مقام‌های اروپایی و با استفاده از اطلاعات به‌دست‌آمده تلاش کرد تا از طریق تحریک و تشویق برادرش، شاه، و با هماهنگی با قوام‌السلطنه، تغییراتی در ایران ایجاد کند که به سرنگونی دولت مصدق و نصب قوام‌السلطنه به نخست‌وزیری منجر شود، اما هنگامی که این سیاست شکست خورد، دامنه فعالیت اشرف به کنشگری پنهان و البته مهم در کودتا گسترش یافت. عمده فعالیت اشرف در سقوط دولت مصدق معطوف به پشتیبانی روانی از محمدرضا پهلوی بود. شاه به حمایت روانی نیاز داشت؛ به همین منظور سیا در پاریس دست به دامان اشرف پهلوی شد تا او را به حمایت انگلیس و آمریکا دلگرم کند. اشرف با اطمینان دادن به شاه مبنی بر حمایت کامل انگلیس و آمریکا و هماهنگی نیروهای کودتا، کنشگری فعالی در سقوط دولت مصدق داشت. ،‌ اشرف پهلوی و سرلشکر مهدیقلی علوی مقدم از عوامل اصلی کودتا شماره آرشیو: 69-554-الف متن کامل را اینجا بخوانید! ‼️ ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug