✳️ #رضاخان و #کودتای_1299 #مقاله #چکیده کودتای سوم اسفند 1299 را می‌توان نقطه عطفی در روابط سیاسی ایران و انگلیس دانست چرا که با انقلاب اکتبر 1917، سلسله قاجار از حمایت روسیه محروم شد و هنگام آن رسیده بود که رقیب دیرینه او، انگلیس بدون نیاز به تقسیم منابع با رقیب به تدریج حضور گسترده خود را در ایران بیش از پیش تثبیت نماید. هدف از کودتای 1299 براندازی احمدشاه نبود بلکه کودتا به مثابه اولین کیش برای مات کردن آخرین شاه قاجار به شمار می‌رفت. ژنرال آیرونساید به رضاخان تأکید می‌کند که : « اقدام قهرآمیزی برای سرنگون کردن شاه خودکامه صورت ندهد و به دیگران هم اجازه و امکان چنان اقدامی را ندهد ... [رضاخان] به من قول داد که به خواسته‌های من عمل کند.» #شرح_عکس رضاخان میرپنج (سرتیپ)، فرمانده تیپ مختلط همدان، در میان افسران و فرماندهان روسی و ایرانی قزاقخانه، یک روز قبل از کودتای 1299 شماره آرشیو: 1793-1ع متن کامل را این جا بخوانید ‼️ ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ @iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

هدف انگلیس از کودتای 3 اسفند 1299 ؛ ایران سپر بلای #هندوستان پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ انگلیسی‌ها بسیار پیش از صعود #رضاشاه به سلطنت، در طبقات بسیار بالای ایران نفوذ عمیق داشتند. روس‌ها قبل از انقلاب کمونیستی به وسیله نیروی قزاق نفوذ خود را اعمال می‌کردند و پس از کمونیست شدن، راه نفوذ پنهانی و حزبی را پیش گرفتند. انقلاب بلشویکی در روسیه و مشغول شدن روس‌ها به مسائل داخلی خود بهترین موقعیت را برای انگلیسی‌ها فراهم آورد تا یک حکومت مقتدر نظامی در ایران برقرار کنند. بدین ترتیب، ایران سپر بلای هندوستان شد تا منافع استراتژیک انگلستان محفوظ بماند. رضاخان این رل را برای انگلیس بازی کرد. #شرح_عکس #آیرونساید در حال عبور از تنگه اسدآباد در یک روز برفی (سال 1921) شماره آرشیو: 564-8ع #منبع حسین فردوست، ظهور و سقوط سلطنت پهلوی، تهران، اطلاعات، 1374، ص 287. ‼️ ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ @iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ ادعای رضاخان را روزگار تکذیب کرد #رضاخان با اعتراف به اینکه انگلیسی‌ها حمایت‌های بی‌دریغی از #کودتا کردند، در محضر کسانی مانند تقی‌زاده، دولت‌آبادی، #مصدق ، مستوفی‌الممالک و مشیرالدوله اظهار کرد: «مرا انگلیسی‌ها آوردند، ولی ندانستند با چه کسی سروکار دارند». این گفته را دکتر مصدق تأیید و بیان کرده است که آن‌وقت نمی‌شد در این باب حرف زد، ولی روزگار آن را تکذیب کرد و معلوم شد همان کسی که او را آورد، چون دیگر مفید نبود، او را برد.* #شرح_عکس عوامل کودتای 3 اسفند 1299 شماره آرشیو: 131013-275م * محمود طلوعی، مصدق در پیشگاه تاریخ، تهران، نشر علمی، 1397، صص 44-45. ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ @iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ نگاهی به نقش خواهر شاه در کودتای 28 مرداد 1332؛ چگونگی مبارزه #اشرف با #مصدق #مقاله #چکیده #اشرف_پهلوی چهره مرموز سیاست در دوره حاکمیت محمدرضا پهلوی بود. تبعید اشرف توسط مصدق کارساز نبود و اگرچه مصدق تلاش کرد دست او را از مداخله در امور سیاسی کشور کوتاه کند، اما زمینه رابطه وی با فرماندهان انگلیسی و آمریکایی در جهت فعالیت علیه دولت مصدق فراهم شد. اشرف پهلوی، با همکاری مقام‌های اروپایی و با استفاده از اطلاعات به‌دست‌آمده تلاش کرد تا از طریق تحریک و تشویق برادرش، شاه، و با هماهنگی با قوام‌السلطنه، تغییراتی در ایران ایجاد کند که به سرنگونی دولت مصدق و نصب قوام‌السلطنه به نخست‌وزیری منجر شود، اما هنگامی که این سیاست شکست خورد، دامنه فعالیت اشرف به کنشگری پنهان و البته مهم در کودتا گسترش یافت. عمده فعالیت اشرف در سقوط دولت مصدق معطوف به پشتیبانی روانی از محمدرضا پهلوی بود. شاه به حمایت روانی نیاز داشت؛ به همین منظور سیا در پاریس دست به دامان اشرف پهلوی شد تا او را به حمایت انگلیس و آمریکا دلگرم کند. اشرف با اطمینان دادن به شاه مبنی بر حمایت کامل انگلیس و آمریکا و هماهنگی نیروهای کودتا، کنشگری فعالی در سقوط دولت مصدق داشت. #شرح_عکس #اسدالله_رشیدیان ،‌ اشرف پهلوی و سرلشکر مهدیقلی علوی مقدم از عوامل اصلی کودتا شماره آرشیو: 69-554-الف متن کامل را اینجا بخوانید! ‼️ ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ اعدام‌هایی که به دستور محمدرضا پهلوی انجام شد پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛  #ساواک در 15 خرداد 1351 گزارش می‌دهد:   دکتر #احسان_نراقی در یک جلسه خصوصی اظهار داشته: آبروی ایرانی با کارهای دستگاه رفته و من خجالت می‌کشم که بگویم ایرانی هستم. اعدام‌هایی که در دو سه ماه گذشته انجام گرفته مستقیما دستور خود اعلیحضرت بوده است.* #شرح_عکس احسان نراقی و سیدحسین نصر در حال گفت و گو  #منبع * رجال عصر پهلوی به روایت اسناد ساواک (احسان نراقی)، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات، ‌1394، ص 344. ما را در  فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ مقاومت مردمی در برابر کشف حجاب؛ زنجیره مقاومت علیه زنجیره کشف حجاب #مقاله #چکیده_سخن قانون #تغییر_البسه و سیاست #کشف_حجاب ، دو برنامه عمده #رضاشاه در راستای ایجاد وضعیتی بود که به زعم او به ترقی و پیشرفت می‌انجامید. اما آنچه در واقعیت رخ داد، تغییراتی ظاهری، سطحی و حاصل سرکوب حکومت بود. این گونه سیاست‌های گلخانه‌ای که ناشی از نگاه سطحی رضاشاه و نخبگان حامی او به تمدن غرب بود با واکنش منفی بخش عمده‌ای از جامعه مواجه شد. برخورد خشونت‌آمیز حکومت در موضوع حجاب زنان مقاومت‌هایی را نیز درپی داشت. با این حال این مقاومت‌های پراکنده به دلیل فقدان رهبری یکپارچه و البته جو خفقان وسرکوب حکومتی نمود چندانی نداشت. شاید بتوان قیام مسجد گوهرشاد در 21 تیر سال 1314ش را شاخص‌ترین حرکت در این زمینه دانست؛ رخدادی که شش ماه پیش از رسمی شدن کشف حجاب رخ داد و با سرکوب خونین و بی‌رحمانه حکومت پهلوی مواجه شد. پس از این واقعه، مقاومت‌های مردمی بیشتر جنبه موردی گرفت و به اقدامات و ابتکارات شخصی محدود شد؛ اقداماتی که البته در جای خود قابل توجه بود و مانع از کامیابی کامل طرح ضددینی رضاشاه ‌شد. #شرح_عکس #رضاشاه در جریان سفر به خرم‌آباد و عبور از مقابل صفوف زنان، پس از کشف حجاب شماره آرشیو: 123931-275م متن کامل را در این لینک بخوانید! ✅ ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ جایگاه وزارت دربار در ساختار سیاسی حکومت پهلوی؛ ماجرای وزارتی که رئیس‌الوزرا در آن اراده‌ای نداشت #مقاله #فرجام_سخن اهمیت سیاسی وزارت دربار، از پرتو ارتباط دائمی با شاه نشئت می‌گرفت. به همین سبب نیز این نهاد در دوره پهلوی از قدرت چشمگیری برخوردار شد و به‌ویژه از دهه 1340ش به بعد، که شاه در کمرنگ کردن اصل تفکیک قوا کامیاب شد، به طور نسبی قدرت وزارت دربار نیز افزایش یافت. وظایف اصلی و کلان هیئت دولت به وزارت دربار سپرده شد و دولت به صورت مجری دستورات و فرامین شاه، که از طریق وزارت دربار صادر می‌شد،‌ درآمد. در نهایت نیز، وزارت دربار برخلاف عنوانش یک وزارتخانه مانند دیگر وزارتخانه‌های دولتی نبود، بلکه مانند دولتی مافوق دولت رسمی کشور اعمال قدرت و نفوذ می‌کرد. #شرح_عکس امیرعباس #هویدا نخست وزیر و #اسدالله_علم وزیر دربار متن کامل را در این لینک بخوانید! ✅  ما را در  فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ چهره رضاخان پس از شهریور 1320؛ موافقانی که منتقد شدند #مقاله #چکیده شکاف پُرنشدنی بین رضاشاه و ملت برخاسته از شانزده سال سیاست مشت آهنین و حکمرانی بی‌‌قید و شرط او در زمینه سیاست بود. وقتی نیروهای خارجی او را به صورت اسیر به خارج بردند، مردم نه تنها ابراز تأسف نکردند، بلکه از خروج وی به وجد آمدند و به یکدیگر تبریک ‌‌گفتند؛ همچنین، موافقان پیشین حلقه قدرت، اعم از نمایندگان مجلس و وزرای انتصابی، از این قافله عقب نماندند و بی‌‌درنگ زبان به نقد او گشودند. چند دلیل برای شکستن این سکوت متصور است: الف) با گشایش مجلس سیزدهم، مخالفت، انتقاد و موضع‌‌گیری منفی، امری جذاب و باب شده بود؛ ب) با نکوهش رژیم گذشته، راه شهرت و اعتبار خود را بهبود می‌بخشیدند؛ ج) چون نمی‌‌توانستند مدعی باشند نماینده واقعی مردم‌‌اند، کوشش آنها بر این بود که با ابراز و بازگو کردن خواست‌‌های مردم، دست‌‌کم آن‌گونه که خود می‌‌پنداشتند، این ضعف را جبران کنند. #شرح_عکس #محمدتقی_بهار و برخی از نمایندگان پنجمین دوره از مجلس شورای ملی در گفت‌‎وگو با #رضاخان متن کامل را در این لینک بخوانید! ✅  ما را در  فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ تصویری از تهران در دهه 1340؛ صحنه‌ای غم‌انگیز از یک جامعه رو به توسعه! پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ «دو کامیون در جاده فرح‌آباد تصادف کرده بودند و ترافیک را حسابی بند آورده بودند. صبر کردم و در این فاصله نگاهی به زندگانی مردم این بخش فقیرنشین تهران انداختم. تمام خیابان‌هایی که به بزرگراه می‌خورند کثیف و خاکی هستند؛ چون امکان سر زدن شاه به این مکان وجود ندارد. صبح زود بود و پلیس راهنمایی هنوز سرکار نیامده بود، ولی یک پلیس تنها که پی در پی سیگار می‌کشید، باد در غبغب انداخته و چنان با مردم رفتار می کرد که گویی پادشاهی است در حضور رعایایش. چند مرد و زن چادری با بقچه‌های زیر بغل از حمام عازم خانه بودند... گروهی بچه دور هم جمع بودند. دخترها همگی چادر بر سر داشتند. طبقات بالای جامعه ما هرگز چنین ساعتی از خواب بیدار نمی‌شوند؛ دخترهایشان هم چادر سرشان نمی‌کنند. مردم دور چرخ لبوفروش ازدحام کرده بودند. در گوشه خیابان چند سگ ولگرد و چند بچه لخت و عور لابه‌لای زباله‌ها می‌لولیدند... #شرح_عکس محل شستشوی البسه و قالی در اصفهانک تهران در دوره محمدرضا پهلوی شماره آرشیو: 1812-3ع متن کامل را در این لینک بخوانید! ✅ ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️پشت صحنه ملاقات وزرا با #محمدرضا_پهلوی ؛ تکنیک‌هایی که هر وزیری می‌‎بایست فرا می‌گرفت پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ «او (شاه) در سال‌های آخر به طرز وحشتناکی از واقعیت‌ها دور شده بود و هیچ کس جرئت نمی‌کرد با ذکر حقایق، خشم او را برانگیزد و فقط چیزهایی را می‌شنید که مایل بود بشنود. هویدا نیز در هنر پرده‌پوشی استاد مسلم به‌شمار می‌رفت. او با تهدید زیردستاتش به اینکه آنها را مجبور خواهد کرد ادعاهای خود را در حضور شاه تکرار کنند، آنها را وادار به سکوت می‌کرد. آنهایی که مایل بودند شغل خود را نگاه دارند چاره‌ای جز تسلیم نداشتند. به‌زودی وزیران و مقامات بلندپایه دولت تکنیک کار را یاد گرفتند که چگونه مطلبی را پیش شاه بازگو کنند و اگر شاه با آن موافق نبود جای عقب‌نشینی داشته باشند. گاهی شخصیت‌های باجرئت و استثنایی ذره‌ای از حقایق را می‌گفتند، اما این اشخاص کمیاب و در سال‌های پایانی نایاب بودند.»[1] #شرح_عکس امیر عباس #هویدا ، نخست‌وزیر، در مراسم معرفی #فرخ‌رو_پارسا ، وزیر جدید آموزش و پرورش، به محمدرضا پهلوی شماره آرشیو: 2474-11ع پی‌نوشت‌ها: [1]. #اسدالله_علم ، گفتگوهای من با شاه: خاطرات محرمانه امر اسدالله علم، ترجمه گروه مترجمان انتشارات طرح نو، ج 2، تهران، طرح نو، 1371، ص 28. ✅ ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ شاه در مصاف وزیران کاردان؛ بزهای اخوش دولت پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ «وقتی قرار بود وزیر تازه‌واردی برای اولین بار در شورای اقتصاد حاضر شود، شاه از افرادی که در اطراف خود داشت می‌خواست که گزارشی جامع درباره کار آن وزیر برایش تهیه شود. او گزارش را در حافظه قوی خود ضبط می‌کرد و در جلسه اقتصاد که نخست‌وزیر آن وزیر را معرفی می‎‌کرد شاه آن موضوع را از وزیر تازه‌وارد می‌پرسید. آن وزیر آمادگی لازم را برای بحث در آن مورد نداشت. آن‌گاه شاه صحنه را برای نشان دادن اطلاعات خود مناسب می‌دید و با تکرار ارقام و آماری که در گزارشات خود خوانده بود وزیر تازه‌وارد را در حقیقت بمباران می‌کرد؛ چنان‌که تا آخر دوران وزارت آن وزیر جرئت طرح مطالب جدی را از دست می‌داد و تبدیل به بز اخوش می‌شد... #شرح_عکس #محمدرضا_پهلوی به اتفاق #حسنعلی_منصور ، نخست‌وزیر، و چند تن از مقامات دولتی هنگام شرکت در یک مراسم در مقابل عمارت مجلس سنا شماره آرشیو: 1081-۱۱ع متن کامل را در این لینک بخوانید! ✅ ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ رویارویی عشایر ایران با دولت پهلوی (1)؛ ما با پسر رضاخان دشمنی داریم پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ روز 22 شهریور 1403، یعنی چند روز گذشته، بیل مکانیکی کارگر شرکت گازرسانی در روستای امیر ایوب از حرکت ایستاد. او به خیال اینکه بیل به یک قلوه‌سنگ سخت و غول‌پیکر برخورد کرده، دست به کار شد و خاک‌ها را کنار زد تا مسیر گازرسانی به روستای امیرایوب، در شهرستان رستم، در استان فارس ادامه یابد، اما زمانی که خاک‌ها را کنار زد منظره باورناپذیری پیش چشمانش نمایان شد. آنچه بیل مکانیکی را متوقف کرده بود یک بمب پانصدکیلویی بود که از ۶۱ سال پیش تا کنون در عمق یک‌متری زمین در این روستا جا خوش کرده‌ و یادگار جنگ گُجستان و سال‌ها کشمکش بین طوایف و عشایر با رژیم پهلوی بود؛ روزگاری که محمدرضا پهلوی برای سرکوب و نابودی معترضان به بمباران هوایی متوسل شد. #نبرد_گجستان ، یکی از جنگ‌های عشایر ایران با حکومت پهلوی بود که در سال 1342 رخ داد. این جنگ به‌ ظاهر بر سر اعمال قوانین اصلاحات ارضی و خلع سلاح عشایر فارس و شهرستان بویراحمد بود، اما ریشه‌های ماجرا به یک دهه قبل بازمی‌گشت. #شرح_عکس تصویر بمب 500 کیلویی بازمانده از نبرد گجستان متن کامل را در این لینک بخوانید! ✅ ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ تغییر دولت‌ها در دوره پهلوی؛ دستکاری کوچک در قالب سیستم قبلی پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ در مردادماه 1356، محمدرضا پهلوی، که با نارضایتی روزافزون عمومی و مشکلات فراوان اقتصادی روبه‌رو بود، امیرعباس هویدا ــ نخست‌وزیر دوازده سال گذشته ــ را برکنار کرد و جمشید آموزگار، تکنوکرات ۵۱ ساله تحصیل‌کرده آمریکا، را به نخست‌وزیری گمارد. شاه با این کار در ظاهر می‌خواست به مردم وعده تغییر اوضاع را دهد، اما همان‌طور که عبدالمجید مجیدی ــ رئیس سازمان برنامه و بودجه ایران در سال‌های 1351-۱۳۵۶ ــ گفته است: «آموزگار سیزده سال وزیر کابینه هویدا بود. بعدا هم یک کابینه‌ای درست کرد که 50 درصد آن اعضای کابینه هویدا بودند. تغییر نبود که، دستکاری کوچکی بود در قالب همان سیستم قبلی».[1] #شرح_عکس یک سالی نگذشت که #هویدا کنار رفت، #اسدالله_علم مُرد و دولت #جمشید_آموزگار مستعجل شد مراسم سلام نوروزی در #کاخ_گلستان ، با حضور امیرعباس هویدا، نخست‌وزیر، و جمشید آموزگار، وزیر دارایی شماره آرشیو: 753-11ع پی‌نوشت: [1]. #حبیب_لاجوردی ، خاطرات #عبدالمجید_مجیدی ، تهران، گام نو، 1381، ص 167. ✅ ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ توصیفی از بازار داخلی ایران در ایام نوروز از زبان یکی از بازدیدکنندگان؛ فروشنده هم برای محصولات خارجی تبلیغ می‌کرد! پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ «در چند روز نوروز فرصتی به‌دست آمد تا به چند فروشگاه قدیمی و معروف تهران که محصولات داخلی می‌فروختند رجوع کنم، ولی ای کاش رجوع نکرده بودم؛ زیرا در برخی از این فروشگاه‎‌ها اثری از محصولات داخلی نبود و در برخی دیگر، کالاهای خارجی از لحاظ مقدار به کالاهای داخلی می‌چربید! در یکی از فروشگاه‌های تجریش که خاص فروش پارچه‌های عالی و معروف مقدم بود، فروشنده که مرد بصیر و واردی بود گفت: روزی هیچ پارچه‌ای جز پارچه مقدم نداشتیم، ولی امروز پارچه تمام کشورها را داریم جز پارچه داخلی مقدم؛ جالب‌تر آنکه آن روزها فروشمان بیشتر بود، ولی این روزها با وجود اینکه پارچه‌هایمان خیلی خوب است، مع‌ذلک فروشمان کمتر شده است؛ زیرا مردم لباس دوخته خارجی می‌خرند یا با خود می‌آورند. در فروشگاه دیگری که تابلوهای محصولات خانگی ایرانی روی در آن دیده می‌شد، فقط چند یخچال و لباسشور داخلی عرضه شده بود درحالی‌که قسمت اعظم فروشگاه مملو از وسایل خارجی بود؛ مهم‌تر اینکه فروشنده هم برای محصولات خارجی تبلیغ می‌کرد.»[1] #شرح_عکس بازار تهران (دهه 1350) شماره آرشیو: 3580-4ع #منبع [1] #تهران_اکونومیست ، سال 26، ش 1240 (19 فروردین 1357)، ص 16. ✅ ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️شاه در بعضی از حوزه‌ها تصمیم نهایی را می‌گرفت؛ «هنگام صحبت از امور نفتی، موضع ایشان خیلی محکم بود»! به گزارش روابط عمومی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ براساس قانون مشروطه، نخست‌وزیر مسئولیت تنظیم لوایح و طرح‌های قانونی و تعیین خط‌مشی سیاست کلی دولت و ارائه آن به مجلس شورای ملی برای طی مراحل قانونی و نیز رهبری کلیه سازمان‌هایی را برعهده داشت که مأمور اجرای قوانین موضوعه دو مجلس بودند، اما آنچه عبدالمجید مجیدی در خاطرات خود بیان کرده نقض کامل این قانون است: شاه در بعضی از حوزه‌ها تصمیم نهایی را می‌گرفت: یک مقدار هم بستگی به این داشت که این صحبت‌ها مربوط به چه بخش می‌شود؛ توجه به چه بخشی می‌شود؛ مربوط به چه وزارتخانه‌ای می‌شود؛ مربوط به چه دستگاهی می‌شود. بعضی دستگاه‌ها را ایشان به علت اینکه زیاد به کارش وارد بودند و زیاد از نزدیک دنبال می‌کردند یک نوع تعهدی هم نسبت به آن پیدا کرده بودند؛ مثلا بحث راجع به شرکت نفت که می‌شد یا برنامه‌های نفتی این جور باید بشود یا جور دیگر باید بشود، موضع ایشان خیلی محکم بود و معلوم بود که قبلا تصمیماتشان را گرفته‌اند. خیلی شفاف مسائل را نگاه می‌کردند و با آن برخورد می‌‎کردند.[1] #شرح_عکس عبدالمجید مجیدی در حال صحبت با محمدرضا پهلوی شماره آرشیو: 820-754و پی‌نوشت: [1] . #حبیب_لاجوردی ، خاطرات #عبدالمجید_مجیدی ، تهران، گام نو، 1381، صص 167-168. ✅ ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ نمایندگان بیست‌وچهارمین دوره مجلس شورای ملی چگونه برگزیده شدند؟ انتخاباتی با حال و هوای متفاوت پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ در 31 خرداد 1354 برای نخستین‌بار در تاریخ #مشروطیت ایران انتخاباتی برگزار شد که حال و هوای متفاوتی داشت و برای هر حوزه انتخاباتی به منظور احتراز از انتقاد تک‌نامزدی، سه نامزد تأیید و معرفی شده بود و رأی‌دهندگان مجاز بودند از میان آن سه تن یک نفر را به نمایندگی روانه مجلس کنند که این کار نسبت به سابقه انتخابات مجلسین در دوره پهلوی ــ به‌ویژه پس از کودتای 28 مرداد 1332 ــ آزادانه‌تر جلوه می‌کرد و چون در ظاهر کارگزاران صحنه انتخابات نیز تغییر کرده بودند،‌ انتظار می‌رفت با انتخابات متفاوتی نسبت به دوره‌های قبل روبه‌رو باشیم، اما در سندی که از آن زمان برجای مانده است می‌خوانیم: متن کامل را در این لینک بخوانید! #شرح_عکس #جمشید_آموزگار در کنار #قاسم_معتمدی و امیرعباس #هویدا پس از انتخاب به دبیرکلی #حزب_رستاخیز در دومین کنگره حزب (سال 1355) شماره آرشیو: 443-115ز پی‌نوشت: [1]. پژوهشکده تاریخ معاصر، سند شماره 56403-پ. ✅ ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ دوران تاریک قحطی در ایران (1) مناظر رقت‌انگیز شهر پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ ایران در هنگامه #جنگ_جهانی_اول وضعیت رقت‌انگیزی داشت. در اين دوره، مناطق وسیعی از کشور بر اثر جنگ نابود شده بود؛ ده‌ها هزار ایرانی بر اثر قحطی بیمار شدند و مردند و بسیاری بر اثر حمله نظامی دچار خسارت شدند و خانه و کاشانه خود را از دست دادند. کشوری که در آن مقطع، کمتر از 20 میلیون نفر جمعیت داشت پس از جنگ به چیزی حدود نصف کاهش یافت. در واقع جمعیت ايران که تا سال 1919م باید به بیش از 21 میلیون می‌رسید، به چیزی حدود 11 میلیون نفر کاهش یافت. دنسترویل انگلیسی قحطی وحشتناک در ايران را اين گونه گزارش داده است: «هرکس که قدمی در شهر می‌زد با آزاردهنده‌ترین مناظر روبه‌رو می‌شد. ... مردم می‌میرند و کسی نیست که کمکی کند و گاه جسد آدم‌ها آن‌قدر کنار جاده‌ها ــ بی‌آنکه کسی بدان توجه کند ــ می‌ماند تا آنکه از بیم لطمه به دیگران، دیگر چاره‌ای جز دفن آنها نباشد. در خیابان اصلی شهر از کنار جسد پسر نه‌ساله‌ای عبور کردم که روشن بود در همان روز مرده بود. صورتش میان گل و لای پنهان شده بود...».[1] #شرح_عکس اجساد مردم در #قحطی_بزرگ_ایران پی‌نوشت: [1] . #محمدقلی_مجد ، قحطی بزرگ (1298-1296ش)، تهران، مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی، 1386، ص 46. ✅ ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

‍ ✳️ میانجیگر پیمان #کمپ_دیوید ؛ خیانت #محمدرضا_پهلوی به جهان اسلام شاه پهلوی برخلاف رابطه سینوسی‌اش با عمده دولت‌ها و سران کشورهای عربی، با سادات ارتباط بسیار خوب و صمیمانه‌ای داشت و همین مسئله سبب شده بود کمک‌های متعددی به‌ویژه در زمینه مالی از ایران به سوی مصر سرازیر شود و همین روابط زمینه خیانت محمدرضا پهلوی به جهان اسلام را فراهم کرد پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ محمدرضا پهلوی نقش پررنگی در نزدیکی #مصر به #اسرائیل و امضای پیمان کمپ دیوید داشت. شاه پهلوی برخلاف رابطه سینوسی‌اش با عمده دولت‌ها و سران کشورهای عربی، با سادات ارتباط بسیار خوب و صمیمانه‌ای داشت و همین مسئله سبب شده بود کمک‌های متعددی به‌ویژه در زمینه مالی از ایران به سوی مصر سرازیر شود. پس از برقراری روابط دیپلماتیک قوی میان دو کشور، شاه که از بی‌میلی سادات به شوروی آگاه شده بود، در قدم بعدی بنا داشت مصر را به اسرائیل نزدیک کند؛ بر همین اساس تلاش کرد بدبینی و نگرانی اسرائیل نسبت به مصر را کاهش دهد. او در اردیبهشت ۱۳۵۲ در گفت‌وگو با گُلدا مایر، نخست‌وزیر وقت اسرائیل، از او خواست که سیاست معتدل‌تری نسبت به مصر اتخاذ کند. متن کامل را در پست بعد بخوانید... #شرح_عکس محمدرضا پهلوی در سفر به مصر هنگام دیدار با محمد #انورسادات ، رئیس‌جمهور آن کشور شماره آرشیو: 404-11ع ✅ ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ کارشکنی‌هایی غرب در تأسیس ذوب آهن در ایران؛ گویا ما توقیف کردیم! پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ در مصاحبه #فرانک_جیلز ، مدیر روزنامه « #سندی_تایمز » چاپ لندن با #محمدرضا_امیرتیمور ، مدیر کل سیاسی وزارت امور خارجه، در مورد کارشکنی‌هایی که غربی‌ها در تأسیس #ذوب_آهن داشته‌اند و تمایل نداشتن آنها به توسعه اقتصادی ایران و توافق با شوروی برای انتقال تکنولوژی ضعیف این صنعت باید به بخشی از این گفت‌وگو اشاره کرد: متن کامل را در این جا بخوانید! https://eitaa.com/iichs_ir/6256 #شرح_عکس بقایای ساختمان‌های نخستین کارخانه ذوب‌آهن ایران که درحال تخریب است ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ نفوذی‌ها چگونه در #سازمان_برنامه_و_بودجه خرابکاری می‌کردند؟ غنیمت‌‎خواهی از بودجه برنامه‌ریزی دولتی توسعه در دوره پهلوی دوم، به دلایل مختلف اجتماعی و سازمانی، پیامدی جز نابه‌سامانی و ایجاد تضادهای چندگانه در لایه‌های زندگی اجتماعی مردم نداشت، اما افزون بر نوع برنامه‌ریزی عامل دیگری که در این برنامه‌ها خرابکاری می‌کردند نفوذی‌های سازمان برنامه و بودجه بودند. پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ سرمایه‌داران در مجلس، مطبوعات، دربار و حتی در خود سازمان برنامه نفوذ داشتند و تا وقتی که سهم عادلانه‌ای از این غنیمت به آنها داده نمی‌شد، قادر بودند که طرح‌های سازمان برنامه را درهم بشکنند. در یک نمونه آنها موفق به این کار شدند. آنها برای پیشبرد منظور خود از شیوه اتهامات سیاسی استفاده می‌کردند؛ در عین حال که نسبت به اتهامات منطقی سیاسی که در دوران حکومت #مصدق به آنها زده می‌شد، بی‌توجه بودند، اما وقتی پای منافعشان به میان می‌آمد، حاضر بودند در وارد کردن اتهامات سیاسی به سازمان برنامه، با نیروهای مخالف شاه نیز همدست شوند. اگر احساس می‌کردند در یک پروژه بزرگ ساختمانی سهم عادلانه‌ای به آنها داده نشده است، توانایی این را داشتند که نظر اعضای حزب مخفی ایران و مصدقی‌ها را در وزارتخانه‌ها و سازمان برنامه به سوی خود جلب کنند و مانع پیشبرد برنامه‌های عمرانی شوند.[1] #شرح_عکس اسدالله، سیف‌الله و قدرت‌الله رشیدیان شماره آرشیو: 3735-۲۸۸م پی‌نوشت: [1]. پیتر آوری، تاریخ معاصر ایران (از کودتای 28 مرداد تا اصلاحات ارضی)، ترجمه محمد رفیعی، تهران، مؤسسه مطبوعاتی عطائی، 1368، ص 50. @iichs_ir  

✳️ هویدا انتقالش از نخست‌وزیری به وزارت دربار را چگونه می‌دید؟؛ لانه افعی‌ها پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ با کناره‌گیری #اسدالله_علم از وزارت دربار و تغییر در طولانی‌ترین دوره نخست‌وزیری ایران، یعنی دوره سیزده‌ساله امیرعباس هویدا، زمانی که تصمیم گرفته شد #هویدا به سمت وزارت دربار منصوب شود، او این تغییر و جابه‌جایی را این‌گونه تشریح داد: گرچه با اوضاع فعلی مملکت ایجاد تغییراتی در سطوح بالا واقعا ضروری است، ولی باید دانست که این گونه تغییرات به‌هیچ‌وجه مسائل مملکت را حل نخواهد کرد. البته شخصا هم هیچ امیدی ندارم که بتوانم در شغل جدید توفیقی کسب کنم؛ چون وقتی که تشکیلات دولت فاسد باشد، وزارت دربار هم به طور طبیعی تبدیل به لانه افعی‌ها می‌شود.[1] #شرح_عکس امیرعباس هویدا شماره آرشیو: 8-131گ پی‌نوشت: [1]. #پرویز_راجی ، خدمتگزار تخت طاووس، تهران، اطلاعات، 1364، ص 90. ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ کمیته ایران و بانی واقعی ارتش نوین دوره پهلوی اول؛ مهره شطرنج قدرتمندان در بازی سلطه بر جهان « #کمیته_ایران » یکی از گام‌های مهم انگلستان برای شکل‌دهی به ارتش جدید در ایران به عنوان یکی از حلقه‌های مقابله با انقلاب بلشویکی روسیه بود. در این مورد جرج کرزن، سیاستمدار انگلیسی آشنا با ایران و آسیای مرکزی که موفق شده بود سکان وزارت امورخارجه این کشور را در دست گیرد، نقش محوری را داشت. این فرد در گام اول (1917م) به منظور ترسیم سیاست‌های انگلستان در ایران، «کمیته ایران» را در وزارت امورخارجه تشکیل داد و در آن، اولین مباحث مرتبط با تحولات قوای نظامی کشورمان را مطرح کرد. فردی که حتی پیش از وزارت نیز معیار سیاست انگلستان در ایران به‌شمار می‌آمد؛ ضمن اینکه اتکای کامل نیروی دریایی انگلستان به نفت ایران در جنگ جهانی اول و نیز مسئله دائمی دفاع از هند، دولت انگلستان و کرزن را ناچار ساخت در اواخر سال 1917 کمیته ایران را تشکیل دهند؛ بنابراین منظور از تشکیل کمیته ایران این بود که «قضیه ایران یک بار برای همیشه حل شود» و انگلستان سلطه خود را بر سراسر کشور برقرار سازد. #شرح_عکس #لرد_کرزن متن کامل را در این لینک بخوانید! ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ نگاه مصدق به محاکمه در دادگاه نظامی؛ تنها کسی که از این محاکمه استفاده می‌کند پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ اگرچه مصدق بعدها در جریان محاکمه‌اش در دادگاه نظامی، این دادگاه را صالح به رسیدگی به اعمال نخست‌وزیر نمی‌داند و مرجع واقعی رسیدگی را مجلس ملّی و سنا و نیز دیوان عالی کشور می‌داند، امّا از اصل محاکمه خشنود به نظر می‌رسد و آن را برای بیان اثبات مظلومیت خود و حقانیت عملکرد دولتش مفید ارزیابی می‌کند: «اکنون خادمین وطن در دادگاه نظامی محاکمه و محکوم می‌شوند و از بین می‌روند، تنها کسی که از این محاکمه استفاده می‌کند، دکتر محمد مصدق است و بس این هم خواست خداست. چه از این خوب‌تر که من در دنیا مظلوم معرفی شوم و چه افتخار از این بالاتر که با رأی دادگاه از بین بروم ... سیدالشهداء فرمودند: وقتی انسان برای مرگ آفریده شده، با شمشیر به مرگ برسد ارزنده‌تر است».[1] #شرح_عکس دکتر محمد #مصدق در حال ایراد دفاعیاتش در دادگاه نظامی سلطنت‌آباد پی‌نوشت‌ها: [1]. خاطرات جلیل بزرگمهر از دکتر محمد مصدق، تهران، ناهید، 1373، صص 181-182. ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ قدرت ساواک به روایت #مینو_صمیمی ؛ سایه #ساواک پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ مینو صمیمی در خاطرات خود درباره سیطره ساواک به تمام امور کشور می‌گوید: «وقتی دکتر حسینعلی لقمان ادهم (رئیس تشریفات دربار و سفیر جدید ایران در سوئیس) هم می‌خواست یک منشی برای خود استخدام کند، ناگزیر می‌بایست از ساواک در این باب تأییدیه بگیرد و اصولا باید گفت: وضع در ایران به گونه‌ای بود که نه تنها هیچ کس نمی‌توانست بدون نظر موافق ساواک به مقامی دست یابد، که اگر حتی در مقطعی مورد سوء ظن ساواک قرار می‌گرفت، بلافاصله از شغل و مقامش معلق می‌شد. از آن روز به بعد هر جا می‌رفتم همواره سایه ساواک را پشت سر خود می‌دیدم...».[1] #شرح_عکس نمایی از موزه عبرت (شکنجه‌گاه ساواک) پی‌نوشت: [1]. مینو صمیمی، پشت پرده تخت طاووس، ترجمه حسین ابوترابیان، تهران، مؤسسه اطلاعات، 1391، ص 64. ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ چگونگی تأسیس دفتر ویژه اطلاعات؛ وقتی ملکه انگلیس از آب گل‌آلود ماهی گرفت پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ #احسان_نراقی در خاطراتش درباره چگونگی تأسیس دفتر ویژه اطلاعات گفته است: «وقتی شاه در سال 1338 به انگلستان و با ملکه انگلستان دیدار نمود، به ملکه گفته بود: گزارش‌های دستگاه‌های اطلاعاتی آن‌قدر متعدد است که من از این همه گزارش خسته می‌شوم و پرسیده بود: شما در موارد مشابه نسبت به این گزارش‌ها چه می‌کنید؟ ملکه انگلیس گویا در دیدار روز بعد به شاه گفته بود: من دفتری دارم در کاخ خود "بوکینگهام پالاس" و همه گزارش‌ها آنجا می‌آید. در این دفتر گزارش‌ها بررسی می‌شود و نتیجه آنها را به من می‌دهند. اگر شما هم مایلید یک نفر را به اینجا بفرستید سفارش می‌کنم به او تعلیمات لازم را بدهند.... پس از این دیدار بود که فردوست به انگلستان رفت و تعلیم دید و دفتر ویژه اطلاعات را ایجاد کرد».[1] #شرح_عکس #محمدرضا_پهلوی به همراه الیزابت دوم،‌ #ملکه_انگلستان در لندن شماره آرشیو: 151-۱۱ع پی‌نوشت: [1]. گفت‌وگو با احسان نراقی، به کوشش مرتضی رسولی‌پور، تهران، موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران، 1394، صص 32-33. ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug