‍ ✳️ عاملی: رفتارهای آمریکایی‌ها موجب شکل‌گیری جنبش ضدآمریکایی در ایران شد #نعمت‌الله_عاملی ، مترجم و پژوهشگر، در ادامه همایش درخصوص حضور آمریکایی‌ها در ایران بیان کرد: یکی از پیامدهای نامبارک اشغال ایران، حضور آمریکایی‌ها در ایران در کنار نیروهای روس و انگلیس است. اگر بخواهیم درباره روابط ایران و آمریکا مرور تاریخی داشته‌ باشیم، شاید بتوان تاریخ روابط ایران و آمریکا را براساس تحولات رخ‌داده، میزان ارتباطات و مداخلات آمریکا در ایران به چهار دوره بزرگ تقسیم کرد. دوره نخست از اواخر #قاجار تا شهریور سال ۱۳۲۰ است که ارتباطات در سطح فعالیت‌های مستشاری کوتاه‌مدت و فعالیت‌های مذهبی هیئت‌های تبشیری است.   وی افزود: دوره دوم، دوره اشغال ایران از شهریور ۱۳۲۰ تا کودتای ۲۸ مرداد است که آمریکا در ایران به‌تدریج نفوذ پیدا می‌کند. اما بعد از کودتای سال ۱۳۳۲ شاهد دوره متفاوتی هستیم؛ کودتایی آمریکایی ـ انگلیسی که به براندازی دولت  #مصدق انجامید و هدف از آن هم این بود که این دولت‌ها بتوانند سهمی از نفت ایران داشته ‌‌باشند. از سال ۱۳۳۲ به بعد دوره تحکیم سلطه آمریکاست که تا زمان پیروزی انقلاب ادامه می‌یابد. در این دوره، آمریکایی‌ها بر تمام حیات اقتصادی، سیاسی و فرهنگی ایران مسلط می‌شوند و تقریبا می‌توان گفت قدرت بی‌رقیب‌اند.   این پژوهشگر در ادامه توضیح داد: با پیروزی انقلاب نیز فصل جدیدی شکل می‌گیرد که رسما روابط ایران و آمریکا قطع می‌شود و در این چهار دهه همواره شاهد تنش بین دو کشور بوده‌ایم.   عاملی درخصوص پیشینه روابط دو کشور عنوان کرد: نخستین‌بار در دوره ناصری و در عهد صدارت #امیرکبیر و با این استدلال که آمریکا در آینده قدرتی جهانی خواهد بود، و با سیاست توسل به قدرت سومی که بتواند رقابت سنتی میان روس و انگلیس را تعدیل کند، اندیشه ارتباط با آمریکا شکل گرفت که به نتیجه نرسید و پس از امیرکبیر این قضیه بی‌نتیجه ماند. آغاز رسمی روابط ایران و آمریکا به قرارداد مودّت در ۱۲۷۳ق برمی‌گردد، اما تا سال ۱۳۰۰ تبادل سفیر صورت نمی‌گیرد و  در ۱۳۰۰ اولین سفیر آمریکا وارد ایران می‌شود.   وی ادامه داد: در دوره جنگ جهانی اول ارتباطات آمریکا در حد فعالیت‌ هیئت‌های مذهبی و کمک‌های غذایی و برخی مذاکرات نفتی است. درواقع از اواخر قاجار و اوایل دوره رضاشاه با علاقه دو طرف مذاکراتی شکل گرفت، اما با دخالت انگلستان عملا بی‌نتیجه ماند.   این پژوهشگر تأکید کرد: پس از آن به زمان رضاشاه می‌رسیم که تمایل بسیاری برای ارتباط با آمریکاییان داشت. واقعیت این است که زمینه بالقوه‌ای برای ارتباط ایران و آمریکا از دو طرف وجود داشت؛ از یک‌سو مقامات ایرانی‌ با سیاست موازنه مثبت، خواستار ورود قدرت سومی به ایران بودند و از سوی دیگر آمریکایی‌ها هم می‌خواستند سهمی از نفت ایران داشته‌ باشند.   وی اشاره کرد: در آن دوره آمریکا چهره امپریالیستی نداشت و امتیازاتی نسبت به دولت‌های روس و انگلیس داشت و برای ایرانیان قابل اعتمادتر بود و به تصور ایرانیان می‌توانست وزنه‌ای برای تعادل قدرت باشد. اما اشغال ایران سرآغاز روابط جدی ایران و آمریکاست و در پی آن، آمریکایی‌ها وارد ایران می‌شوند و همین رخداد زمینه مداخلات آمریکا در ایران را فراهم می‌کند. ناتوانی آمریکایی‌ها در کمک به ایران و مشکلات ناشی از اشغال و قحطی و ناامنی، به‌تدریج نگاه ایرانی‌ها به آمریکا را تغییر داد؛ به‌ویژه اینکه گزارش‌های مفصلی از شکایت‌های ایرانیان از رفتارهای نادرست آمریکاییان وجود داشت که به آنها ترتیب اثری هم داده نشد.   عاملی در پایان گفت: این گونه بود که تصویری که از آمریکایی‌ها به‌عنوان یک دولت صلح‌طلب و آزادی‌خواه وجود داشت، شکسته شد و این رویا بر باد رفت و اقدامات آمریکایی‌ها موجب شد در همین دوره، جنبشی ضدآمریکایی شکل بگیرد و گسترش یابد. https://instagram.com/iichs.ir @iichs_ir

✳️ سه ضلع یک کودتای ضدملی؛ کودتای 28 مرداد 1332 به روایت #ثریا پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ «کوچک‌ترین جزئیات ماجرا را به خاطر دارم. پرزیدنت آیزنهاور ــ که بیش از پیش نگران نفوذ شوروی‎‌ها در ایران است ــ تصمیم به اقدام می‌گیرد و کرمیت (کیم) روزولت ریاست اداره خاورمیانه سی.ال.ای (CLA) را به تهران می‌فرستد. از سوی دیگر چرچیل پیامی برای شاه می‌فرستد و او را به برانگیختن علیه  #مصدق تشویق می‌کند. پرنسس اشرف هم در سوئیس با مقامات آمریکایی تماس می‌گیرد؛ سپس به تهران می‌آید تا برادرش را ببیند و به اراده او مبنی بر خلاصی از شر «پیر مرد» نیرو بخشد. مرتب به او می‌گوید: - محمدرضا! تمام جهان از تو پشتیبانی می‌کند».   #شرح_عکس #اشرف_پهلوی و #محمدرضا_پهلوی شماره آرشیو: ۴۴۱-۷۴۷۳س   #منبع #ثریا_اسفندیاری بختیاری، کاخ تنهایی، ترجمه امیرهوشنگ کاوسی، تهران، نشر البرز، چ سوم، ۱۳۷۱، ص ۳۱۵ ‼️ ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ ادعای رضاخان را روزگار تکذیب کرد #رضاخان با اعتراف به اینکه انگلیسی‌ها حمایت‌های بی‌دریغی از #کودتا کردند، در محضر کسانی مانند تقی‌زاده، دولت‌آبادی، #مصدق ، مستوفی‌الممالک و مشیرالدوله اظهار کرد: «مرا انگلیسی‌ها آوردند، ولی ندانستند با چه کسی سروکار دارند». این گفته را دکتر مصدق تأیید و بیان کرده است که آن‌وقت نمی‌شد در این باب حرف زد، ولی روزگار آن را تکذیب کرد و معلوم شد همان کسی که او را آورد، چون دیگر مفید نبود، او را برد.* #شرح_عکس عوامل کودتای 3 اسفند 1299 شماره آرشیو: 131013-275م * محمود طلوعی، مصدق در پیشگاه تاریخ، تهران، نشر علمی، 1397، صص 44-45. ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ مشاوران بی‌خبر و ناکامی مصدق پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ اطرافیان دکتر مصدق تجربه سیاسی او را نداشتند و در زمینه نفت بی‌خبرتر از آن بودند که بتوانند راه حلی ارائه دهند و گرهی از کار بگشایند. برخی نیز صداقت و صفوف و ایمان را فاقد بودند و لاجرم از محک تجربه روسیاه درآمدند و اندک اندک مسئله به صورتی درآمد که نه در تهران ممکن بود انعطاف لازم نشان داده شود و نه قدرت‌های جهانی مسلط حاضر بودند که کار را با مصدق به سرانجامی برسانند.۱  #شرح_عکس محمد #مصدق در دیدار با اعضای شاخص جبهه ملی ایران پی نوشت ۱. محمدعلی موحد، خواب آشفته نفت، ج ‎2، بخش اول، تهران، نشر کارنامه، ‎۱۳۷۸،‎ ص 53. ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ نگاهی به فعالیت‌های سیاسی مئیر عزری؛ فراتر از یک مأمور دیپلماتیک #شخصیت_نگار #چکیده ✅ #مئیر_عزری تنها برای فعالیت‌های دیپلماتیک از سوی اسرائیل مأمور نشده بود. او کوشید رژیم صهیونیستی را از انزوای ایجادشده توسط اعراب خارج کند. عزری موانعی را نیز مقابل موفقیت خود در این مأموریت می‌دید. یکی از این موانع ناسیونالیسم مصدق بود. وی در خاطرات خود نوشته است که #مصدق با موفقیت روح «ناسیونالیسم رادیکال» را القا کرد. ✅ عزری اصرار دارد که گرچه مصدق با بزرگ‌ترین رقیب خود، یعنی حزب کمونیست توده (که در بسیاری از مسائل با او اختلاف نظر داشت) مخالف بود، هر دو (مصدق و توده) آشکارا در نفرت خود از اسرائیل متحد بودند. ✅ برای اسرائیل مهم این بود که نماینده آن محیط مساعدی برای خروج کشورش از انزوا در تهران به‌وجود آورد و با روزنامه‌ها و دانشگاه‌ها ارتباط برقرار کند. عزری دو سال در دانشکده حقوق دانشگاه تهران تحصیل‌کرده بود و بسیاری از کسانی را که در رأس مقامات سیاسی و اقتصادی ایران قرار داشتند شخصا می‌شناخت. تسلط او بر زبان فارسی و آشنایی‌اش با آداب‌ورسوم ایرانی باعث شد با دقت بسیاری به شبکه‌سازی در ایران با هدف تأمین منافع اسرائیل دست زند. برای مطالعه متن کامل این مقاله بر روی لینک کلیک کنید؛ ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ توصیه سیا به شاه: مخالفت ظاهری با انگلیس برای افزایش محبوبیت پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ در 29 ژوئیه/ 7 مرداد 1331 لوی هندرسون، سفیر آمریکا در ایران، و جورج میدلتون، کاردار سفارت بریتانیا در تهران، با هم دیدار و درباره اوضاع ایران گفت‌وگو کردند. آنها به نتایج زیر رسیدند: برکناری مصدق تنها از طریق کودتای نظامی ممکن است؛ انجام کودتا مستلزم مشارکت کامل فرمانده نظامی تهران خواهد بود؛ کودتا باید به طرفداری از شاه صورت بگیرد؛ شاه از مطرح شدن نامش در چنین قضیه پرخطری سخت اکراه داشت. پایگاه سیا پیشنهاد کرده بود که می‌تواند با سران بانفوذ ارتش ارتباط برقرار کند و شاه را ترغیب کند تا برای افزایش محبوبیتش علنا با بریتانیا مخالفت نماید و از مصدق دست کم در ابتدا حمایت کند.[1] #شرح_عکس محمد #مصدق هنگام دست دادن با لوئی هندرسن، سفیر کبیر آمریکا در ایران شماره آرشیو: 1433-۴ع پی‌نوشت: [1] . #یرواند_آبراهامیان ، بحران نفت در ایران: از ناسیونالیسم تا کودتا، ترجمه محمدابراهیم فتاحی، نشر نی، 1401، ص 63. eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ به مناسبت سالگرد کودتای 28 مرداد؛ آیا فرمان عزل #مصدق قانونی بود؟ #مقاله #چکیده در طول سالیان اخیر، بسیاری از زوایای پنهان #کودتای_28_مرداد_1332 آشکار شده است. از نقش پر رنگ انگلیس و آمریکا گرفته تا اشغال خانه مصدق به وسیله‌ی افرادی همچون #شعبان_جعفری و دار و دسته‌اش. آنچه در این بین از سوی بسیاری از کارشناسان و صاحبان اندیشه، کماکان محل بحث و نظر است، شرایط عزل دکتر مصدق و قانونی بودن یا نبودن آن است. موضوع مهم دیگر، نحوه واکنش مصدق نسبت به کودتا است. البته باید مد نظر داشت که منظور ما در این خصوص به اتفاقات پس از کودتا محدود نمی‌شود بلکه نوع رفتار مصدق در دوران نخست‌وزیری وی را نیز دربر می‌گیرد. بسیاری بر این باورند که عزل مصدق از سوی #محمدرضاشاه یک عمل قانونی بوده و شخص شاه بر اساس قانون این امکان را داشته است که دستور عزل نخست‌وزیر را صادر نماید. بخشی دیگر خلاف این نظر را دارند و معتقدند بر اساس اصل بیست و ششم متمم قانون اساسی مشروطه، هر قدرتی در کشور باید مطیع نظر و انتخاب مردم باشد و از این رو، عزل مصدق به معنای بی‌اعتبار کردن نظر مردم و خلاف قانون اساسی مشروطه است. متن کامل یادداشت را در این لینک بخوانید! eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ «گفتنی هایی از حاشیه و متن کودتای 28 مرداد 1332» درگفت‌وشنود با زنده‌یاد #عبدالعلی_ادیب_برومند؛ دکتر #مصدق گفت: می‌مانم تا کشته شوم! زنده‌یاد عبدالعلی ادیب برومند از اعضای گروه #جبهه_ملی_ایران و علاقه‌مندان به دکتر محمدمصدق بود. روایت وی از #کودتای_28_مرداد_1332 ، اگر چه رنگ جریانی و گروهی دارد، اما به هر روی دربردارنده بخشی از واقعیات نیز هست. امید می‌بریم که انتشار این گفت‌وشنود، برای تاریخ‌پژ‍وهان نهضت ملی، مفید افتد. در بخشی از این گفت و گو آمده است: به نظر بنده محاکمه دکتر مصدق، یکسره آبروی شاه و دربار او را به باد داد. هر چند کودتا برای بردن آبروی شاه کافی بود، اما این محاکمه آشکارا نشان داد او نوکر بیگانه است. این محاکمه توسط سرلشکر آزموده به عنوان دادستان و چند تن از افسران شاه صورت گرفت. آزموده افسری کم‌سواد و بی‌حمیت بود که توهینهای ناجوانمردانه‌ای به مصدق کرد و احساسات مردم را جریحه‌دار ساخت و شاه را بی‌آبروتر از آن که بود کرد. محاکمه دکتر مصدق در واقع محاکمه ملت ایران به جرم وطن‌خواهی و نهضت ملی بود. آثار فاجعه‌بار کودتای 28 مرداد به‌قدری گسترده است که سالهای سال باید در باره آن نوشت. محاکمه دکتر مصدق نشان داد اگر دولتمردی علیه منافع خارجی و به سود مصالح ملی اقدام کند، مجرم شناخته می‌شود و باید محاکمه شود. کودتای 28 مرداد آمال و آرزوهای چند نسل را به باد داد. از آنجا که این کودتا با کمک اراذل و فواحش تهران و شهرستانها صورت گرفت، به نام «قیام فواحش» معروف شد. پس از کودتای 28 مرداد عده‌ای از هواداران دکتر مصدق و جبهه ملی و احزاب منتسب به آن به شکل مخفیانه‌ای به مبارزه ادامه دادند و عده‌ای از آنها به زندان افتادند و یا تبعید شدند، اما هرگز از پای ننشستند. متن کامل گفت و گو را در این لینک بخوانید! eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ نگاهی به ماهیت دادگاه‌های نظامی در دوره پهلوی؛ دادرسی‌های فراقانونی دوره پهلوی #مقاله #چکیده دولت‌های مطلقه به منظور انباشت بیشتر قدرت، نظام اداری و بوروکراسی را به طور کامل در اختیار می‌گیرند و مانع از استقلال آن می‌شوند. یکی از ویژگی‌های اصلی نظام‌های سیاسی مطلقه، وابسته بودن نظام اداری به شخص حاکم است. نظام سیاسی دوره #محمدرضا_پهلوی نیز نوعی دولت مطلقه مدرن به‌شمار می‌آمد که بوروکراسی اداری و نهاد قضائی را نیز در اختیار خود ‌گرفت. ماهیت و کارکرد قوه قضائیه در دوره محمدرضا پهلوی، به او وابسته بود؛ به طوری که محکمه‌های نظامی به نهادی برای رسیدگی به جرایم سیاسی و حتی عادی بدل شد. فرایند محاکمه گروه‌هایی چون حزب توده در بهمن 1327ش و افرادی چون #مصدق و #فاطمی پس از #کودتای_28_مرداد می‌تواند نمونه‌های مناسبی در جهت تبیین وابستگی دستگاه اجرای عدالت، به تصمیمات شاه از یک‌سو و فرمایشی و غیرقانونی بودن نحوه رسیدگی به جرایم سیاسی در دادگاه‌های نظامی از سوی دیگر باشد. #شرح_عکس محاکمه سیدمجتبی #نواب_صفوی ، رهبر جمعیت #فدائیان_اسلام ، و سه تن از یاران وی در دادگاه نظامی (دی 1334) شماره آرشیو: 3979-۴ع متن کامل را در این لینک بخوانید! @iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ ادعای رضاخان را روزگار تکذیب کرد #رضاخان با اعتراف به اینکه انگلیسی‌ها حمایت‌های بی‌دریغی از #کودتا کردند، در محضر کسانی مانند تقی‌زاده، دولت‌آبادی، #مصدق ، مستوفی‌الممالک و مشیرالدوله اظهار کرد: «مرا انگلیسی‌ها آوردند، ولی ندانستند با چه کسی سروکار دارند». این گفته را دکتر مصدق تأیید و بیان کرده است که آن‌وقت نمی‌شد در این باب حرف زد، ولی روزگار آن را تکذیب کرد و معلوم شد همان کسی که او را آورد، چون دیگر مفید نبود، او را برد.* #شرح_عکس عوامل کودتای 3 اسفند 1299 شماره آرشیو: 131013-275م * محمود طلوعی، مصدق در پیشگاه تاریخ، تهران، نشر علمی، 1397، صص 44-45. ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ @iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ نگاهی به نقش خواهر شاه در کودتای 28 مرداد 1332؛ چگونگی مبارزه #اشرف با #مصدق #مقاله #چکیده #اشرف_پهلوی چهره مرموز سیاست در دوره حاکمیت محمدرضا پهلوی بود. تبعید اشرف توسط مصدق کارساز نبود و اگرچه مصدق تلاش کرد دست او را از مداخله در امور سیاسی کشور کوتاه کند، اما زمینه رابطه وی با فرماندهان انگلیسی و آمریکایی در جهت فعالیت علیه دولت مصدق فراهم شد. اشرف پهلوی، با همکاری مقام‌های اروپایی و با استفاده از اطلاعات به‌دست‌آمده تلاش کرد تا از طریق تحریک و تشویق برادرش، شاه، و با هماهنگی با قوام‌السلطنه، تغییراتی در ایران ایجاد کند که به سرنگونی دولت مصدق و نصب قوام‌السلطنه به نخست‌وزیری منجر شود، اما هنگامی که این سیاست شکست خورد، دامنه فعالیت اشرف به کنشگری پنهان و البته مهم در کودتا گسترش یافت. عمده فعالیت اشرف در سقوط دولت مصدق معطوف به پشتیبانی روانی از محمدرضا پهلوی بود. شاه به حمایت روانی نیاز داشت؛ به همین منظور سیا در پاریس دست به دامان اشرف پهلوی شد تا او را به حمایت انگلیس و آمریکا دلگرم کند. اشرف با اطمینان دادن به شاه مبنی بر حمایت کامل انگلیس و آمریکا و هماهنگی نیروهای کودتا، کنشگری فعالی در سقوط دولت مصدق داشت. #شرح_عکس #اسدالله_رشیدیان ،‌ اشرف پهلوی و سرلشکر مهدیقلی علوی مقدم از عوامل اصلی کودتا شماره آرشیو: 69-554-الف متن کامل را اینجا بخوانید! ‼️ ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug