eitaa logo
پژوهشکده تاریخ معاصر
2.3هزار دنبال‌کننده
1.7هزار عکس
66 ویدیو
4 فایل
مشاهده در ایتا
دانلود
✳️ روزی که مجلس به توپ بسته شد / تهديد براي به توپ بستن 2 تیر ❇️سال 1287 به توپ بستن و پيروزي قواي بر خواهان از بامداد امروز دستجات قزاق از سواره نظام و پياده نظام به فرماندهي صاحبمنصبان روسي اطراف مدرسه سپهسالار و مجلس را محاصره کردند. در مقابل قزاقان عده زيادي از مشروطه‌خواهان که مسلح به انواع سلاحهاي گرم و سرد بودند در اطراف مجلس صف‌آرائي نمودند. در نتيجه بين قواي قزاق و مشروطه‌خواهان جنگ درگرفت. ابتدا مشروطه‌خواهان پيروز شدند و ميرپنجه علي ‌آقا فرمانده قزاقان شکست خورد. ولي به دستور کلنل لياخوف، فرمانده بريگاد مرکزي قواي قزاق، نيروي کمکي و توپخانه وارد ميدان شد و جنگ به شدت تا ظهر ادامه داشت. قواي قزاق مجلس را به توپ بست و تعداد زيادي از مجاهدين به شهادت رسيدند. به هنگام ظهر قواي قزاق پيروز شد و صداي مجاهدين خاموش گرديد. قزاقان وارد مجلس شدند و دست به تخريب و غارت زدند. ❇️به آتش کشيدن و غارت اموال خانه ظل‌السلطان توسط نيروي قزاق قزاقان خانه عموي شاه را که از مخالفين بود به آتش کشيدند و اموال و اثاثيه او را غارت کردند. در اين يورش خانه بانو عظمي خواهر ظل‌السلطان دستخوش غارت گرديد. ❇️به توپ بستن خانه ظهيرالدوله و انجمن اخوت خانه ظهيرالدوله و انجمن اخوت را به توپ بستند و اموال آنجا را به غنيمت گرفتند. ❇️تهديد براي به توپ بستن فرمانده قزاقان براي جلوگيري از تحصن مردم در سفارت انگليس آنجا را در محاصره قزاقان قرار داد و شايع کرد هرکس به سفارت انگلستان پناهنده شود مجلس سفارت را به توپ خواهد بست. ❇️راپرت امين‌الدوله و دستگيري و بازداشت مشروطه‌خواهان مخفي شده در پارک امين‌الدوله کليه کساني که در پارک امين‌الدوله مخفي شده بودند توسط قزاقان با خفت و خواري و ضرب و شتم دستگير و به زنجير کشيده شدند. سيد محمد طباطبائي، سيد عبدالله بهبهاني و فرزندانشان جزء بازداشت‌شدگان بودند. (پارک امين‌الدوله واقع بود در حد فاصل سه‌راه ژاله و دروازه شميران به مساحت تقريبي پنجاه هزار متر و ملکيت آن متعلق بود به محسن اميني معروف به امين‌الدوله. محسن خان امين‌الدوله فرزند ارشد ميرزا علي خان امين‌الدوله بود. وقتي ميرزا علي خان امين‌الدوله در زمان مظفرالدين‌شاه به جاي امين‌السلطان به صدارت رسيد، براي اينکه پايه‌هاي صدارت خود را محکم کند پسرش را وادار کرد با همسر خود که دختر ميرزا محسن خان مشيرالدوله بود متارکه کند و براي همسري وي خانم اشرف فخرالدوله دختر مظفرالدين‌شاه را که از بطن حضرت عليا دختر فيروز ميرزا فرمانفرما بود خواستگاري کرد. اين مصاهرت انجام گرفت و اولين ثمره اين ازدواج وزارت گمرکات بود که به وي دادند. روزي که روحانيون و نمايندگان مجلس از ترس لياخوف به پارک وي پناه بردند او از ترس مراتب را به وسيله تلفن به باغشاه اطلاع داد و همين اطلاع موجب گرديد قزاقان به پارک آمده و روحانيون و نمايندگان و روزنامه‌نويسان را در کمال خفت و خواري به باغشاه بردند. امين‌الدوله به واسطه همين کار بين مشروطه‌خواهان وجهه‌اي نداشت و هرگز به کار دولتي دعوت نشد و اگر درايت و لياقت همسرش «خانم فخرالدوله» نبود چه بسا مشکلات فراواني نصيب او مي‌گرديد. محسن اميني در سال 1329 شمسي در تهران درگذشت. از فرزندان وي دکتر علي اميني، ابوالقاسم اميني و سرتيپ محمود اميني به مقامات مهم سياسي و نظامي رسيدند. پناهندگي برخي از نمايندگان مجلس و روزنامه‌نگاران از جمله تقي‌زاده، دخو، معاضدالسلطنه، ممتازالدوله، حکيم‌الملک به سفارتخانه‌هاي انگليس و خارجه عده زيادي از نمايندگان مجلس و روزنامه‌نگاران براي حفظ جان خود به سفارتخانه‌ها پناه بردند. تقي‌زاده، ميرزا علي‌اکبر خان دخو و معاضدالسلطنه در سفارت انگليس ملتجي شدند. ممتازالدوله و حکيم‌الملک در سفارت فرانسه مخفي گرديدند. عده‌اي نيز سفارت عثماني را انتخاب کردند. ❇️فرار سيد جمال واعظ و برخي ديگر از مشروطه‌خواهان با لباس مبدل عده زيادي از مشروطه‌خواهان از جمله سيد جمال واعظ با لباس مبدل از تهران فرار کردند. بامداد امروز مشیرالسلطنه پاشاخان امیربهادر را به سمت وزیر جنگ و میرزا محمدعلی خان قوام‌الدوله را به سمت وزیر مالیه معرفی نمود. در جنگ امروز 300 کشته و 500 زخمی باقی ماند. به هنگام زد و خورد قزاقان و مشروطه‌خواهان عده‌ای از وکلای مجلس و وعاظ و روزنامه‌نگاران برای حفظ جان خود از دیوار شرقی مجلس فرار نموده خود را به پارک امین‌الدوله رسانیدند. سربازان قزاق و سیلاخوری از محل اختفاء نمایندگان اطلاع یافتند و به پارک امین‌الدوله حمله بردند و پس از گشودن آتش به روی آنها حاج ابراهیم آقا نماینده آذربایجان به شهادت رسید. تا عصر امروز تعداد بازداشت‌شدگان که محل حبس آنها در باغشاه بود به 300 نفر رسید. ادامه در پست بعد ...
✳️درگیری های خونین تمام شهر تبریز را فرا گرفت / حکومت نظامی در تبریز و شهادت و زخمی شدن شدن دهها نفر ✅سال 1296 دولت ایران از طریق وزارت امور خارجه از دولت خواست هر چه زودتر در موارد پنجگانه زیر اتخاذ تصمیم نماید: 1ـ مساعدت در تخلیه ایران و واگذاری پلیس جنوب به این دولت. 2ـ الغاء عهدنامه 1907 و رفع اثرات اولتیماتوم 1911. 3ـ قبول مشارکت نمایده ایران در کنفرانس صلح جهانی. 4ـ تجدید نظر در تعرفه گمرکی. 5ـ پرداخت عایدات گمرکات پس از کسر اقساط قروض. ✅سال 1299 قوای از به سمت تهران حرکت کرد. از طرف سلطان هیئتی عازم کرج شد تا از ورود قوای قزاق به تهران جلوگیری کند. ✅سال 1311 طبق قرار مدعی العموم دیوان جزای عمال دولت (محمد سروری) قرار توقیف عبدالحسین وزیر سابق دربار صادر شد و در اداره نظمیه زندانی گردید. ✅سال 1312 آلبرت پادشاه بلژیک در یک کوهپیمایی در اثر لغزش سنگ از زیر پای او با مغز به درون دره عمیقی پرت شد و آناً درگذشت. تمام رؤسای کشورها و ولیعهدهای اروپا در مراسم تشییع جنازه شرکت کردند. نمایندگان ایران در مراسم تشییع شرکت داشتند. ✅سال 1314 آقای غفار جلال علاء وزیر مختار ایران در واشنگتن به تهران احضار شد. ✅سال 1317 وزیر سابق فرهنگ که از کار برکنار و مدتی خانه نشین بود به وزارت کشور منصوب شد. ✅سال 1324 سهام السلطان بیات وزیر دارایی به نیابت نخست وزیری و همایونجاه به نیابت وزارت امور خارجه و احمد فریدونی به نیابت وزارت کشور و سرهنگ معتضدی به نیابت ژاندارمری تعیین شدند. هیئتی تحت ریاست احمد قوام نخست وزیر برای مذاکره پیرامون تخلیه ایران به شوروی رفتند. ✅سال 1330 شانزدهم پایان گرفت، در جلسه تودیع فقط 52 وکیل شرکت کردند. اقلیت مجلس به تحصن خود ادامه دادند. ✅سال 1332 تولید نفت خام ایران در سال 1953، 9 میلیون و 800 هزار بشکه و درآمد ایران از نفت خام 100 هزار لیره بوده است. دولت اعلام کرد تا امروز 82 وکیل مجلس انتخاب شده اند. راجرز استیونس سفیر کبیر تازه وارد تهران شد. ✅سال 1334 سید محمد بهبهانی با دعوت عده ای از روحانیون در منزل خود برای نجات به تعاطی افکار و چاره جوئی پرداخت. ✅سال 1335 سپاه جنوب اعلامیه ای انتشار داد و مدعی شد که خلع سلاح عشایر پایان گرفت. ✅سال 1340 هانری فوز نماینده ژنرال وارد تهران شد تا امکانات مالی و اقتصادی را بررسی کند. ✅سال 1341 و وزیران کابینه استعفا دادند. علم مجدداً مأمور تشکیل کابینه شد. ✅سال 1353 شمش طلا در بانک ملی ایران هر کیلو 6321 ريال ارزان شد و به هر کیلو 161/417 ريال رسید. در دانشگاه رُم کرسی زبان فارسی در دانشکده ادبیات آن کشور ایجاد شد. ✅سال 1354 منوچهر از طرف وزیر بازرگانی به ریاست شرکت معاملات خارجی منصوب شد. ✅سال 1356 مهمترین و بزرگترین تظاهرات خیابانی در چند سال اخیر در به وقوع پیوست. مردم تبریز امروز جلوی مسجد میرزا یوسف اجتماع کردند. از طرف پلیس از ورود آنها به مسجد جلوگیری شد و عده ای از مردم مورد ضرب و شتم واقع شدند در نتیجه درگیری در همین نقطه با مأمورین آغاز شد و پس از آن تدریجاً تمام شهر تبریز را فرا گرفت. در این روز بانکها، ساختمان حزب رستاخیز، مجسمه های شاه، کارخانه پپسی کولا، سینماها و مراکز دولتی به آتش خشم و کینه مردم انقلابی تبریز کشیده شد. در این درگیری دهها کشته و صدها زخمی باقی ماند. در شهر تبریز آغاز شد ولی مردم اعتنائی به مقررات حکومت نظامی نکردند. www.iichs.ir @iichs_ir
✳️قوای رضاخان در شاه آباد تهران اردو زد / سردار سپه : کودتا کردم شرمنده نیستم! ✅ سال 1299 ⛔️قوای به فرماندهی میرپنج و به جلوداری گردان سوار به فرماندهی احمد آقا سرتیپ در شاه آباد تهران اردو زدند. ⛔️ادیب السلطنه معاون رئیس الوزراء و معین الملک رئیس دفتر که برای مذاکره با فرمانده نیروی اعزامی به تهران در شاه آباد توقف داشتند پس از ملاقات با سران نیرو بازداشت شدند. ⛔️ مدیر روزنامۀ در حالی که عبا و عمامه را تبدیل به سرداری و کلاه پوستی نموده بود در شاه آباد به نیروی اعزامی پیوست. ⛔️ساعت شش بعدازظهر سید ضیاءالدین برای نیروی اعزامی نطق مهیجی ایراد نمود و سپس به هریک از افراد و نفرات سه ماه حقوق معوقه پرداخت گردید و نیرو به سمت تهران حرکت کرد. ✅ سال 1300 رضاخان وزیر جنگ طی اعلامیه ای خود را مسبب معرفی کرد و افزود از اقدام خود در پیشگاه عموم شرمنده نیستم. ✅ سال 1321 شورای ملی به اکثریت 89 رأی برنامه دولت را تصویب کرد. ✅ سال 1324 و ژوزف پیرامون مسائل جاری دو کشور مذاکره کردند. ✅ سال 1331 ابوالقاسم بختیاری سر به طغیان برداشت و با نیروی دولتی به جنگ پرداخت. ✅ سال 1356 ⛔️ 15 تن از روحانیون تبریز پس از گفتگوی تلفنی با اعلامیه‌ای منتشر کردند که ضمن آن هرگونه تشنج را برخلاف مصلحت دین، شرع و روحانیت دانست. ⛔️حوزه علمیه قم به مناسبت وقایع تبریز اعلامیه داد و متذکر شد، همان ارتشی که باید مدافع ملت باشد، صدها نفر از همین ملت را کشته و مجروح نمودند. www.iichs.ir @iichs_ir
✳️از سردار سپه شدن رضاخان تا تصرف کرمانشاه توسط قوای روس ! ✅سال 1286 معتضد دیوان رئیس نظمیه قاتلین فریدون زرتشتی را پیدا کرد. قاتلین برادران کرم مشهور و چند نفر از تفنگدارهای شاهی بوده اند که در دیوانخانه اعتراف به قتل نمودند. ✅سال 1294 قشون روس را تصرف کرد. ✅سال 1299 کلیه صاحب منصبان قوای تحت فرماندهی میرپنج یک درجه ترفیع یافتند. از قصر فرح آباد دستخط زیر را به تمام ایالات و ولایات مخابره نمود: «حکام ایالات و ولایات: در نتیجه غفلتکاری و لاقیدی زمامداران دوره گذشته که بی تکلیفی عمومی و تزلزل امنیت و آسایش را در مملکت فراهم نموده ما و تمام اهالی را از فقدان هیئت دولت ثابتی متأثر ساخته بود. مصمم شدیم که با تعیین شخص دقیق خدمتگزاری که موجبات سعادت مملکت را فراهم نماید به بحرانهای متوالی خاتمه دهیم. بنابراین به اقتضای استعداد و لیاقتی که در جناب میرزا سید سراغ داشتیم عموم خاطر خود را متوجه معزی الیه دیده ایشان را به مقام ریاست وزراء انتخاب و اختیارات تامه برای انجام وظایف خدمت ریاست وزرائی به معزی الیه مرحمت فرمودیم. شهر جمادی الآخر 1339، احمدشاه» میرپنج رضاخان از طرف سلطان احمدشاه به منصب سرداری و لقب مفتخر شد و فرماندهی دیویزیون قزاق به او سپرده شد. 1 فرمان رئیس الوزرائی سید ضیاءالدین مدیر صادر شد. ✅سال 1356 40 نفر از دانشجویان ایرانی در اعتراض به وقایع و در مقابل دفتر هواپیمائی ملی ایران تظاهرات کردند. جمعی از علماء و وعاظ تهران در خصوص وقایع تبریز به مراجع نامه نوشتند. انجمن اسلامی دانشجویان در پاریس اعلامیه داد. گزارش داد طبق گزارش رسیده 650 تن در رابطه با شورشهای روز شنبه تبریز دستگیر شده اند. همزمان با این جریان کمیسیون بازپرسی دولتی، متشکل از شخصیتهای طراز اول با رهبران مذهبی ملاقات کرد تا تشنجهای موجود را کاهش دهد. ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1. حکم نمرده 19 مورخ 8 برج حوت 1299 مبنی بر منصب سرداری میرپنج رضاخان چنین است: «اینجانب از طرف قرین الشرف اعلیحضرت شاهنشاهی به منصب سرداری و لقب سردارسپه مفتخر و سرافراز گردیده. تشکرات غلامانه خود را به خاکپای مهر اعتلای ملوکانه تقدیم و از درگاه حضرت احدیت توفیق و استمداد می‌جویم که با تمام قوا از عهده هرگونه خدمتگزاری و جانفشانی برآمده پاس حق شناسی را به جای آورم. رضا» www.iichs.ir @iichs_ir
✳️از ترور شاه تا میزان حقوق فرماندهان ارتش! ✳️ 8 اسفند ✅سال 1285 میرزا علی اصغرخان اعظم، صدراعظم و ، که در بسر می‌برد از طرف برای رئیس الوزرائی به تهران احضار شد. 1 ✅سال 1286 امروز محمدعلی شاه که برای گردش آهنگ دوشان تپه را داشت هنگام عبور از خیابان الماسیه مورد سوء قصد قرار گرفت. دو بمب در جلوی کالسکه او انداختند که هر دو منفجر شد. در این سوء قصد به شاه آسیبی نرسید ولی چند نفری مقتول و مجروح شدند. ✅سال 1299 اعلامیه مفصل و ادیبانه ای که بازی با الفاظ بیش از همه چیز در آن به چشم می‌خورد از طرف فرمانده دیویزیون صادر و به ولایات مخابره گردید. این اعلامیه تأیید اعلامیه رئیس الوزراء و احتمالاً به قلم سیدضیاءالدین می‌باشد. طبق دستور رئیس الوزراء «بریگارد مرکزی» با 126 افسر و 142 نفر سرباز و درجه دار با تمام ساز و برگ ضمیمۀ قزاقخانه گردید. سید ضیاءالدین رئیس الوزراء اعلامیه مفصل و بلندبالائی با قلمی شیوا و عباراتی دلچسب که حاکی از بیان سیاست داخلی و خارجی دولت بود انتشار داد. وی در آن اعلامیه چند صدنفر از رجال و اعیان و اشراف را که زمام مملکت را توارثاً در دست داشتند متهم به خرابی و فساد مملکت نموده و وعده داده بود به حساب گذشته آنها رسیدگی خواهد نمود. همچنین دراین اعلامیه الغاء قرارداد ایران و انگلستان را که در زمان وثوق الدوله منعقد شده بود اعلام نمود. 2 ✅سال 1300 وزیر جنگ حقوق جدید صاحبمنصبان را طی حکم عمومی قشون به شرح زیر تعیین و ابلاغ کرد. سپهبد، 600تومان؛ امیرلشکر، 400 تومان؛ سرتیپ، 280 تومان؛ سرهنگ، 180 تومان؛ نایب سرهنگ، 135 تومان؛ یاور، 120 تومان؛ سلطان، 90 تومان؛ نایب اول، 65 تومان؛ نایب دوم، 55 تومان؛ وکیل اول، 10 تومان؛ وکیل راست، 7/5 تومان؛ وکیل چپ، 6 تومان؛ سرجوخه، 4/5 تومان؛ تأمین اول، 4 تومان و تأمین دوم، 3/5 تومان. بد نیست بدانیم که این حقوق تا مهر ماه 1320 هیچگونه تغییر نکرد. ✅سال 1356 رئیس به تهران احضار و تحویل کمیسیون 5 نفری نیروهای مسلح گردید. رئیس اطلاعات شهربانی تبریز و رئیس کلانتری 6 تبریز نیز به ترتیب به سه ماه انتظار خدمت و توبیخ مجازات شدند. و در کنگره زنان ایران در مجموعه ورزشی آریامهر شرکت کردند. شاه طی سخنانی گفت: تا قبل از انقلاب شاه و ملت نصف جمعیت مملکت که زنان باشند جزء ورشکستگان به تقصیر و دیوانگان به حساب می‌آمدند، این ننگ زائل شد، نصف دیگر جمعیت مملکت وارد اجتماع شد و مسئولیت قبول کرد. در دو سال اخیر هر روز آزادی بیشتری به عموم طبقات این جامعه داده شد، سیاست حداکثر آزادی را همین طور ادامه خواهیم داد برای اینکه ارکان این مملکت بر اساس انقلاب شاه و ملت چنان قوی است که مظاهر واپسین جان کندن اتحاد نامقدس سرخ و سیاه نمی‌تواند خللی بر آن وارد سازد. برای مردم تبریز پیام فرستادند و در این پیام آمده است: زنده باشند مردمان مجاهد عزیز تبریز که با نهضت عظیم خود مشت محکم بر دهان یاوه گویانی زدند که با بوقهای تبلیغاتی، انقلاب خونین استعمار را که ملت شریف ایران با آن صددرصد مخالف است، انقلاب شاه و ملت می‌خوانند. من به شما اهالی معظم آذربایجان نوید می‌دهم، نوید پیروزی نهائی، شما آذربایجانیان غیور بودید که در صدر مشروطیت برای کوبیدن استبداد و خاتمه دادن به خودکامگی سلاطین جور، بپا خواستید و فداکاری کردید. به نقل از خبرگزاری یونایتد پرس: خرابکاران با پرتاب کردن 10 بمب آتش زا دفاتر هواپیمائی ملی ایران را در مرکز شهر میلان آتش زدند و کاملاً ویران ساختند. پلیس میلان یک دانشجوی مظنون را بازداشت کرد. این حادثه خسارات مالی فراوان بوجود آورد ولی خسارات جانی نداشت. www.iichs.ir @iichs_ir
؛ ؛ اعلامیه 9 ماده ای حکم می کنم صادره از سوی رئیس دیویزیون شماره آرشیو: 3-2-139ک www.iichs.ir @iichs_ir
✳️ سه هدفی که برای آن تاج و تخت غصب شد! «وقتی در سال 1299 در رأس لژیون به دست انگلیسی‌ها به قدرت رسید خودش را همتای آتاتورک نشان می‌داد. شاید غاصب تاج و تخت بود، اما این کار را برای سه هدف کرده بود که از مصطفی کمال گرفته بود: ملی‌گرایی، لائیسیته و نوسازی. اما پهلوی‌ها هیچ‌گاه نتوانستند به دو هدف اول برسند. در کار ملی‌گرایی نه خواستند و نه توانستند خود را از قید و بندهای ژئوپلیتیک و ذخایر نفتی نجات بدهند. پدر برای گریز از خطر روس‌ها زیر سلطه انگلیس رفت و پسر کاری کرد که حضور انگلیس و دخالت روس جای خود را به کنترل سیاسی و اقتصادی و نظامی آمریکا بدهد. کار لائیسیته هم بسیار دشوار بود؛ زیرا در واقع مذهب شیعه بود که بنیاد اساسی آگاهی ملی را می‌ساخت؛ رضاشاه برای آنکه این دو را از هم جدا کند کوشید نوعی آریایی‌گری را زنده کند که تنها پایگاه آن افسانه خلوص آریایی بود که در همان زمان در جای دیگری داشت بیداد می‌کرد. اما برای مردم ایران چه معنی داشت که روزی چشم باز کنند و خود را آریایی بیابند؟ همان معنی را که امروز می‌بینند که روی ویرانه‌های تخت جمشید، هزاروپانصدمین سال سلطنت را جشن می‌گیرند. سیاست جهانی و نیروهای داخلی از تمامی برنامه کمالیست برای پهلوی‌ها استخوانی باقی گذاشتند که به آن دندان بزنند: استخوان نوسازی را. همین نوسازی از بنیاد نفی می‌شود آن هم تنها نه به خاطر انحراف‌هایش، بلکه به سبب اصل بنیادی‌اش.» [1] در سفر به به اتفاق مصطفی کمال‌پاشا پی‌نوشت: میشل فوکو، ایرانی‌ها چه رویایی در سر دارند؟، ترجمه حسین معصومی همدانی، صص 20-21. @iichs_ir