eitaa logo
پژوهشکده تاریخ معاصر
2.2هزار دنبال‌کننده
1.6هزار عکس
64 ویدیو
4 فایل
مشاهده در ایتا
دانلود
✳️ و کارد به استخوان پایگاه اطلاع‌رسانی پژوهشکده تاریخ معاصر؛ سناتور ، یکی‌ از نمایندگان‌ بود که‌ به‌ مخالفت‌ با لایحه‌ تشکیل ساواک در مجلس پرداخت و قانون‌ تشکیل‌ ساواک‌ را عاملی‌ برای‌ بروز شورش و نارضایتی‌های عمومی‌ ذکر کرد و گفت‌: «امروز باید تمام‌ کوششمان‌ را بکنیم‌ که‌ مردم‌ را راضی‌ نگه‌ داریم‌، توی‌ سر مردم‌ نزنیم‌، تا وقتی‌ که‌ مردم‌ تخطی‌ نکردند با آنان‌ برخورد نکنیم‌. همه می‌دانیم‌ که‌ مردم‌ ایران‌ سرشتشان‌ این‌ است‌ که‌ خطاکار نیستند، ولی‌ وقتی‌ کارد به‌ استخوانشان‌ رسید جنب‌ و جوش‌ می‌کنند؛ کارد را به‌ استخوانشان‌ نرسانید». سال‌های‌ بعد صحت‌ گفته‌های‌ او ثابت‌ شد و با ظلم‌ و جنایاتی‌ که‌ رژیم‌ بر مردم‌ تحمیل‌ کرد و به‌ قول‌ جمال‌ امامی‌ «وقتی‌ کارد به‌ استخوان‌ مردم‌ رسید» همه‌ اقشار مردم‌ علیه‌ شاه‌ به‌ پا خاستند و رژیم‌ پهلوی‌ را سرنگون‌ کردند.» [1] جمال امامی شماره آرشیو: 3026-۴ع پی‌نوشت: [1] . مذاکرات مجلس سنا، جلسه 207، اظهارات جمال امامی. eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug
‍ ✳️ گوشت گران است، مردم به سیب‌زمینی قناعت کنند! پایگاه اطلاع‌رسانی ؛  کمبود گوشت و گرانی آن در دوره پهلوی یکی از تیترهای ثابت جراید بود. گاهی از ترکیه گوسفند خریداری می‌شد تا کمبود گوشت برخی نقاط کشور جبران شود و روز دیگر شهرداری برای گران شدن گوشت حد و حدود تعیین می‌کرد و باز این گرانی‌ها برطرف نمی‌شد، تا جایی که روزنامه‌ها دست به دامن وزیر کشاورزی شده و وزیر از مردم خواست که مثل مردم آلمان پس از جنگ جهانی، به جای گوشت، سیب‌زمینی بخورند! سپهبد ریاحی، وزیر وقت کشاورزی، 30 فروردین 1343 طی سخنانی که روزنامه «اطلاعات» همین روز آن را منتشر کرده بود، اظهار داشت: من تصور می‌کنم که در سال جاری باید همه مردم گوشت کمتری بخورند. این کار را من از چندی پیش در خانه خود اجرا کرده‌ام. از طرف دیگر با توسعه مرغداری در مملکت نگرانی کمبود گوشت تقریبا از بین می‌رود؛ زیرا درحالی‌که می‌توان با همان قیمت گوشت از مرغ استفاده کرد نباید ناراحت بود.[1] فردای همین روز «اطلاعات» با وزیر کشاورزی مصاحبه کرد و ریاحی در این مصاحبه گفت:‌ پس از جنگ جهانی گذشته تنها غذای ملت آلمان سیب‌زمینی بود. مردم آلمان سال‌ها این وضع را با بردباری تحمل کردند.[2] شماره آرشیو: 192-۱۱۳ر پی‌نوشت‌ها: [1] . اطلاعات، 30 فروردین 1343، صص 1 و 13. [2] . همان، 31 فروردین 1343، صص 1 و 15. eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug
‍ ✳️ صنعتی‌سازی ناموفق پایگاه اطلاع‌رسانی ؛  تجربه حمایت دولت از صنایع تحت عنوان استراتژی جایگزینی واردات را تجربه كاملا ناموفق و ناكارآمدی در ایران برشمرده و معتقد است در بخش صنعت ایران حتی در صنایع جدید تحت حمایت دولت نيز اتلاف در درجه بالایی وجود داشته و به دلیل کمبودهای جدی در این حوزه دولت مجبور به وارد كردن بسیاری از قطعات از خارج بوده است و از اين جهت تولیدات صنعتی ایران بیشتر جنبه مونتاژ به خود گرفت و ایران از این بابت فاقد تکنولوژی مستقل گردید. ضمن اینکه کارایی نیز بسیار پایین و هزینه تولید صنعتی بسیار بالا بوده و محصولات صنعتی تولیدی بسیار گران‌تر از محصولات مشابه خارجی در می‌آمدند. از نظر هالیدی صرفا تعرفه‌های بسیار زیاد گمرکی بوده که موجب حفظ این بخش‌ها شده است درحالی‌که هدف از اين تعرفه‌ها باید فراهم ساختن فرصتی موقت برای جان گرفتن این صنایع باشد و اگر بنا باشد كه تعرفه‌ها صنایع ایران را از تأثیر رقیبان خارجی به طور دائمی حفظ كند دیگر چنین وضعی قابل توجیه نيست. بدین سان به نظر می‌رسد وضع تعرفه‌های حمایتی دولت صرفا به ایجاد صنایع مونتاژی آن هم با قیمت بالاتر و كیفیت بسیار پایین‌تر از سطح جهانی منجر شده است. یک گزارش رسمی آلمان غربی كه در سال 1974 منتشر شده است، برآورد هشداردهنده‌ای از اعمال چنین سیاستی برای صنایع ایران می‌دهد و می‌نویسد: «در مواردی كه هدف جانشین کردن واردات به منظور صرفه‌جویی در ارز خارجی بوده، تأسیس تشكیلاتی محدود به تكنولوژی ساده مراحل نهایی تولید مانند مونتاژ اتومبیل، رادیو، و وسایل الكتریکی باعث افزایش بی‌تناسب نیازهای وارداتی اجزای لازم شده است».[1] پی‌نوشت: [1] . فرد هالیدی، ایران: دیکتاتوری و توسعه، ترجمه علی طلوع و محسن یلفانی، تهران، نشر علم، 1358، ص 149. eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug
‍ ✳️ بررسی دوره ریاست جهانگیر تفضلی بر اداره کل مطبوعات؛ دستپخت تفضلی برای مطبوعات فرهنگ سانسور در دوره پهلوی دوم و به‌ویژه در سال‌های آغازین دهه 1340 به واسطه شروع موج جدیدی از اعتراضات و مخالفت‌های عمومی علیه برنامه‌های مدرنیزاسیون شاه تشدید شد. در این میان جهانگیر تفضلى در مقام سرپرستى تبلیغات و انتشارات، روش خشن و تندى را اتخاذ کرد؛ به طوری که در این سال‌ها  سانسور و یا ممنوعیت چاپ شامل محدودیت دسترسی نیز گردید. کاهش تیراژ روزنامه‌ها به‌ویژه در تهران، تعطیلی تعداد زیادی روزنامه و نشریه، انتقال اجباری مکان انتشار برخی روزنامه‌ها و نشریات به شهرستان‌ها، سانسور محتوای مطبوعات مطابق نظر مأموران سانسور و... از جمله مهم‌ترین محدودیت‌هایی بود که در سایه تصویب‌نامه تیراژ، بار دیگر فعالیت روزنامه‌نگاران و مطبوعات را در تنگنایی شدید قرار داد. ، نخست‌وزیر، و اعضای کابینه وی پس از جلسه هیئت وزیران در کاخ نخست‌وزیری. در تصویر نیز مشاهده می‌شود شماره آرشیو: 3406-۱۱ع متن کامل را در این لینک بخوانید! eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug
‍ ✳️ اختلافات شاه و سازمان کنفرانس اسلامی بر سر اسرائیل؛ مسیری که برگزید! ✅ در سال 1973م بود که جنگ سوم اعراب و اسرائیل آغاز شد و اکثر کشورهای اسلامی به تحریم اسرائیل روی آوردند، اما محمدرضا پهلوی که اهداف خود را دنبال می‌کرد مسیر جداگانه‌ای در پیش گرفت و همین امر نقش ایران را در سازمان کنفرانس اسلامی به حداقل رساند. در واقع محمدرضا پهلوی از میان فروش نفت به اسرائیل و دنبال کردن برنامه‌های خود همچون توسعه اقتصادی و خرید تسلیحات از غرب یا درآمد حاصل از فروش نفت از یک طرف و حمایت از کشورهای عربی و اسلامی از سوی دیگر گزینه اول را انتخاب کرد و همین مسئله سبب شد نقش ایران در سازمان همکاری اسلامی به حداقل برسد و سردی روابط میان طرفین تا سال‌ها ادامه پیدا کند. ✅ این روند در دهه 1350ش با شدت و حدت بیشتری ادامه پیدا کرد و ایران به نوعی تضمین‌کننده و تأمین‌کننده نفت اسرائیل شد و به نوعی یکی از بزرگ‌ترین فروشندگان نفت به اسرائیل به‌شمار می‌آمد. این روند تا جایی ادامه پیدا کرد که ایران در سال 1354ش متعهد شد تمام نیازهای نفتی اسرائیل را تأمین کند. البته در این زمینه تلاش می‌شد تا با پنهان‌کاری ابعاد و اشکال ماجرا چندان روشن نشود و طرفین را درگیر حاشیه نسازد. این روند تا پیروزی انقلاب اسلامی در ایران ادامه داشت و معادلات سیاسی و اقتصادی در منطقه بر این اساس استوار بود. ملاقات محمدرضا پهلوی با فرستاده رژیم اشغالگر اسرائیل به ایران (دهه 1340) شماره آرشیو: 722-121پ متن کامل را در این لینک بخوانید! eitaa.com/iichs_ir
✳️ کشمکش‌های درونی جبهه ملی ایران در آستانه انقلاب اسلامی؛ چرا جبهه ملی چهارم ناکارآمد بود؟ در دوره‌ سوم فعالیت (جبهه‌ ملی چهارم) یعنی دوره‌ مبارزه برای انقلاب اسلامی، سیر حوادث، برتری نیروهای مذهبی در میان انقلابیون، بروز دیدگاه‌های متفاوت در شیوه مبارزه و در نتیجه فقدان یک برنامه مبارزاتی مشخص و واحد سبب گردید که تجربه اختلافات درونی بار دیگر جبهه ملی را تضعیف کند. دودستگی و رهبری نامنسجمی که نمی‌توانست جامعه پرتشنج آن روز را به آرمان‌ها و شعارهای جبهه ملی متمایل کند، سبب شد جبهه ملی در واپسین ماه‌های سلطنت پهلوی از اقدامی مؤثر بازماند و بیش از پیش از متن رویدادها به حاشیه رانده شود. متن کامل را در این لینک بخوانید! eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug
‍ ✳️ دستور خصوصی آمریکایی‌ها به شاه؛ به فرانسه نرو! پایگاه اطلاع‌رسانی   ؛ درباره وابستگی سیاست خارجی پهلوی به آمریکا زیاد گفته شده است، ولی هیچ گفته و شنیده‌ای رساتر از اسناد ساواک نیست که این وابستگی را به تصویر می‌کشد. آمریکایی‌ها چنان در سیاست خارجی محمدرضا پهلوی ورود و نفوذ داشتند که حتی در سفرهای او به کشورهای متحد از جمله فرانسه نیز مداخله می‌کردند و این مداخله را نه از طریق مستقیم که با واسطه متحدان خود به شاه ابلاغ می‌کردند. در این زمینه یک سند ساواک به تاریخ 30 بهمن 1342 گویاست. در این سند می‌خوانیم: «به طوری که مطلعین به امور سیاسی اظهار می‌دارند... آرام، وزیر امور خارجه ایران که در مسافرت پاکستان بوده، به طور خیلی محرمانه به اروپا احضار و از ایشان خواسته می‌شود وسیله ملاقات معاون وزارت امور خارجه آمریکا را که در ایتالیا به سر می‌برد، با اعلیحضرت همایون شاهنشاه فراهم و گویا این ملاقات نیز صورت می‌گیرد... . در ملاقاتی که آرام، وزیر امور خارجه ایران، در پاکستان با پرزیدنت ایوب‌خان نموده، رئیس‌جمهوری پاکستان نامه خصوصی برای اعلیحضرت همایون شاهنشاه نوشته و از معظم‌له خواسته که از رفتن به فرانسه و ملاقات با ژنرال دوگل خودداری فرمایند. چون آمریکایی‌ها نسبت به این موضوع حساسیت داشته و ممکن است به ضرر دولت ایران تمام شود و روی همین اصل، ذات ملوکانه از مسافرت به فرانسه خودداری می‌فرمایند».[1]   پس از وقوع کودتای 28 مرداد در سال  1332، هنگام سفر به آمریکا و دیدار با مقامات ارشد این کشور شماره آرشیو: 6838-۷ع پی‌نوشت: [1] . کابینه حسنعلی منصور به روایت اسناد ساواک، ج 1، ص 106. ‍ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug
‍ ✳️ اعتراف ساواک به دموکراسی نمایشی شاه! پایگاه اطلاع‌رسانی  ؛ مهرماه 1351 گزارش‌های بسیار مأیوس‌کننده‌ای از بحران داخلی حاکم بر رهبری و مدیریت حزب مردم ارائه و هشدار داده می‌شد که هرگاه دراین‌باره چاره‌ای جدی اندیشیده نشود، در آینده نزدیک دیگر امیدی به بقا و تداوم حیات حزب اقلیت مردم نخواهد بود. مدت کوتاهی قبل از آن، شاه که از انتقادات علینقی کنی، دبیر کل حزب مردم، از حزب ایران نوین به‌شدت عصبانی شده بود، در یک اقدام همایونی!! دستور برکناری او را از دبیر کلی حزب اقلیت مردم صادر کرده بود! در 23 آبان 1351 ساواک گزارشی درباره وضعیت حزب مردم ارائه داد که به خوبی نشان‌دهنده ماهیت احزاب و فرمایشی بودن نقش آنها در آن برهه از تاریخ ایران است: «احتراما با اشعار اینکه پس از انقلاب شاه و مردم پیوسته سیستم کشور بر دو حزب ایران نوین و مردم متکی و در طول این مدت به طور نسبی حزب مردم با عهده‌داری رُل اقلیت و انتقاد از دولت و سازمان‌های کشوری به نحو مطلوبی نقش خود را ایفا کرد که این امر در جامعه کنونی و نیز از نظر بین‌المللی دارای حسن اثر بوده و رژیم ایران را به عنوان سیستم دموکراسی و دارای احزاب متعدد تلقی نمود، متأسفانه در شش ماه اخیر با کناره‌گیری علی‌نقی کنی، دبیرکل حزب، و چنددستگی و اختلاف در سطوح مختلف و نیز کناره‌گیری پاره‌ای از اعضای مؤثر کمیته‌های شهرستان حزب مردم را از حالت جدی خود خارج و در حال حاضر فقط نامی از اقلیت را دارد. با عرض اینکه در اجلاسیه جدید مجلس صرف‌ نظر از طرح و تصویب مسائل عادی، موضوع برنامه عمرانی پنجم و مسئله بودجه مطرح خواهد شد بجا خواهد بود از نظر حفظ ظاهر هم که شده، یک اقلیت متشکل در این زمینه انتقادات و راهنمای‌‌های لازم را به عمل آورد. لکن با وضع و ترکیب این حزب و تشتتی که در ارکان آن حاکم و از یک دبیرکل وارد و مقتدر نیز برخوردار نمی‌باشد بعید به نظر می‌رسد حزب مذکور بتواند به نحو مطلوب ایفاگر این نقش مهم و اساسی باشد. بدیهی است این تزلزل حزبی اثرات منفی چه در داخل و چه خارج به‌وجود آورده و چنین تعبیر خواهد شد که رژیم ایران به سوی سیستم یک‌حزبی گام برمی‌دارد. بجا خواهد بود از هم اکنون که فرصت کافی در اختیار است، در این زمینه اقدامات لازم از جانب مسئولین امر به عمل آید. مراتب استحضارا از عرض می‌گذرد».[1]   دبیرکل حزب مردم شماره آرشیو: 3325-۵ع پی‌نوشت:   [1] . مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی، پرونده حزب مردم. eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug
✳️ تازه‌ترین کتاب‌های پژوهشکده تاریخ معاصر در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران عرضه می‌شود به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی ؛ پژوهشکده تاریخ معاصر با بیش از 120 عنوان کتاب، که تازه‌ترین کتاب‌های منتشرشده را هم در برمی‌گیرد، در سی‌وچهارمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، که از 20 تا 30 اردیبهشت‌ماه 1402 در مصلای بزرگ امام خمینی(ره) برگزار می‌شود، حضور خواهد داشت. کتاب‌های «سرمایه‌داران بهائی در عصر پهلوی»، «ماه عسل رژیم پهلوی و بهائیان پس از کودتای 28 مرداد»، «هویدا، بی‌نقاب، بی‌روتوش»، کتاب پنج‌جلدی «گزیده ادبیات مقاومت علمای شیعه در پنج قرن اخیر»، «تشکیل دولت پهلوی اول و تأثیر آن در فروپاشی نظام ایلی»، «قیام عشایر عرب و خوزستان» و... از جمله کتاب‌هایی است که توسط پژوهشکده تاریخ معاصر در نمایشگاه ارائه شده است. بدین‌وسیله مقدم همه اندیشمندان، صاحب‌نظران، پژوهشگران و علاقه‌مندان را برای بازدید از غرفه پژوهشگاه (شبستان اصلی، درب 13، راهروی 22، غرفه 22) گرامی می‌داریم. گفتنی است علاقه‌مندان علاوه بر حضور در محل نمایشگاه (ساعت 10 تا 20 ) می‌توانند از طریق وبگاه ketab.ir به‌صورت مجازی کتاب‌های پژوهشکده را تهیه فرمایند. eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug
✳️ نگاهی به حزب ایران نوین؛ پشت پرده جابه‌هایی‌های حزب اکثریت رقابت‌های سیاسی داخلی، بهره‌گیری از جایگاه سیاسی و منافع مالی مهم‌ترین ویژگی‌های درونی بود که به در مدت‌زمان اندکی زمینه‌های بروز نوعی جنگ قدرت در میان سران حزب را فراهم کرد. این وابستگی و انتصاب جایگزین شایستگی و انتخاب گردید بنا بر مستندات تاریخی، بسیاری از اعضای حزب علاقه‌ای به حزب نداشتند و به‌رغم برخورداری از امکانات مالی و مدیریتی، بیشتر به دلیل دستیابی به مناصب و مشاغل اداری عضویت در آن را پذیرفته بودند. مجموعه این عوامل به‌تدریج سبب بروز فساد و نارضایتی گسترده در حزب گردید و سرانجام حزب ایران نوین در اسفند ۱۳۵۳ش در پی تأسیس حزب رستاخیز، منحل و در این حزب ادغام شد. متن کامل مقاله را در این لینک بخوانید! eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug
✳️ بررسی دلایل عدم مشروعیت پهلوی اول؛ چرا مردم از «ناجی خود»! حمایت نکردند؟ پایگاه اطلاع‌رسانی ؛ در سال 1320 و توسط متفقین از قدرت برکنار شد. علت برکناری او از قدرت، سرپیچی از دستورات متفقین بود. متفقین مدعی بودند رضاشاه با عوامل جاسوسی آلمان در ارتباط است؛ ادعایی که رضاشاه همواره آن را نفی می‌کرد. البته برکناری رضاشاه توسط متفقین، موضوعی دور از ذهن نبود؛ زیرا او توسط متفقین روی کار آمده بود و مردم در به قدرت رسیدن او نقشی نداشتند. با این حال آنچه برای بسیاری جای سؤال است این است که چرا به‌رغم ادعاهای مبنی بر اقدامات سازنده رضاشاه، در آن زمان هیچ گروهی به کمک او نشتافت؟ به عبارتی بسیاری معتقدند رضاشاه ناجی کشور بعد از دوران مشروطه بود. اگر این فرضیه درست است چرا مردم از ناجی خود حمایت نکردند؟ پاسخ این سؤال موضوعی است که در این نوشته به آن پرداخته شده است. متن کامل مقاله را در این لینک بخوانید! متن کامل مقاله را در این لینک بخوانید! eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug
✳️ مبارزات روحانیون در خارج از کشور؛ پیام‌آوران انقلاب در آن سوی مرزها روحانیون با مبارزات خود در خارج از مرزها توانستند یک شبکه مبارزاتی گسترده را تشکیل دهند. این شبکه نقش مهمی در ایجاد ارتباط میان افراد و گروه‌های مبارز داشت. به نوعی می‌توان این شبکه را رابط میان مبارزان داخلی و خارجی دانست؛ رابطی که با پیوند افراد و گروه‌های مختلف با یکدیگر باعث گسترده شدن کانون‌های مبارزاتی شد و از این طریق نیروهای سرکوبگر امنیتی را در شناسایی آنان با مشکل مواجه ساخت.   در حال سخنرانی در مرکز اسلامی هامبورگ آلمان متن کامل مقاله را در این لینک بخوانید! eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug
✳️ سوءاستفاده اقتصادی و معافیت‌‌های گمرکی خاندان پهلوی؛ گستره فرار مالیاتی و معافیت گمرکی والاحضرت‌ها سوءاستفاده‌‌های اقتصادی خاندان پهلوی منحصر به مؤسسات مالی، بانکی، صنعتی و تجاری نبود، بلکه این خاندان راه‌‌های فرار از پرداخت مالیات و حقوق و عوارض گمرکی و رشوه‌‌خواری و رانت‌‌خواری را تحت پوشش بنیادهای خیریه، ازجمله بنیاد پهلوی، و مهم‌تر از همه به پشتوانه قانون و تصویب‌‌نامه‌‌های هیئت وزیران انجام می‌‌دادند تا فعالیت خود را رسمی و قانونی جلوه دهند. هرجا نشانی از ثروت و دارایی در کشور بود، حتما یکی از اعضای خانواده سلطنتی یا عوامل آنان حضور داشتند. گسترش فساد در ابعاد گوناگون در بین دستگاه حاکمیت امیدی برای اصلاح آن باقی نگذارد و سرانجام با خشم انقلابی مردم طومار عمر سلطنت پهلوی آن درهم‌پیچیده شد و به یک‌عمر فساد و رانت‌‌خواری پایان داد. ملاقات دبیران سازمان زنان با در کاخ سعدآباد شماره آرشیو: 299-۱۱۲ز متن کامل مقاله را در این لینک بخوانید! eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug
✳️ آنچه شاه می‌خواهد! پایگاه اطلاع‌رسانی ؛ در خاطرات خود به غفلت از اجرای درست قانون اساسی اشاره می‌کند و می‌گوید: زمانی که مسئول جناح پیشرو در حزب رستاخیز بودم با دوستانم طرحی با عنوان دیدگاه‌های شش‌گانه جناح پیشرو تهیه و آن را در تیرماه 1356 اعلام کردیم. مطابق با این طرح متذکر شدیم لازمه جامعه ایران آن روز، عملکرد صحیح قوای سه‌گانه بود. شاه از این مسئله ناراحت شدند و گفتند: منظورتان از این عملکرد قوای سه‌گانه چیست؟ گفتم روشن است که سه قوه مجریه، مقننه و قضا باید درست عمل کنند تا در نتیجه جامعه به طور صحیح اداره شود. شاه گفت: نخیر، مگر حزب رستاخیر وجود ندارد، مگر نمایندگان حزب رستاخیز و مسئولین حزب رستاخیز نمی‌توانند ناظر اجرائیات دولت باشند. آنها که خیلی زودتر می‌توانند نظرشان را به دولت بگویند تا اینکه مجلس یا نمایندگان مجلس... قانون اساسی آن چیزی است که ملت می‌خواهد و من می‌خواهم؛ یعنی که آن ورقه که در آن قانون اساسی نوشته شده آن‌قدر مهم نیست. واقعا که قصد و اراده ملت و شاه مهم است. خوب این گفتنش قشنگ است و فکرشان هم خیلی خوب است، ولی در عمل باید دید که ملت به چه طریق می‌تواند اظهار نظر بکند. وقتی که مجلسش ساختگی است، وقتی که حزبش در واقع حزب تحمیلی است، در واقع یعنی ملت فقط هیچ چیز و می‌ماند آنچه که شاه می‌خواهد».[1] در حال صحبت با شماره آرشیو: 820-754و [1] . سیما دبیر آشتیانی، اکبر اعتماد، مصاحبه با عبدالمجید مجیدی، بی‌تا، بی‌نا، ص 23. eitaa.com/iichs_ir
✳️ محرومیت مضاعف زنان در دوره همایونی! پایگاه اطلاع‌رسانی ؛ اکثر مردم ایران در دوره پهلوی از سواد محروم بودند. محمدرضا پهلوی از اوایل دهه 1340 با تبلیغات زیاد و با تأسیس «سپاه دانش» تلاش داشت تا نشان دهد که به سوی محو بی‌سوادی حرکت می‌کند، ولی این تلاش‌ها هرچند که اندکی از بی‌سوادی را تخفیف داد، ولی در سال 1357 باز اکثر مردم بی‌سواد بودند و فراتر از این، محرومیت مضاعفی نیز به زنان ایرانی تحمیل شده بود؛ به این معنا که نسبت بی‌سوادی در بین زنان بیشتر از مردان در آن دوره و حتی در روزهای پایانی عمر پهلوی بود؛ برای نمونه جهانشاهی، وزیر وقت فرهنگ، در روز 7 تیر 1343 طی سخنانی در جمع فرهنگیان گفته بود: در اثر کوشش‌هایی که در چند سال اخیر شده است مدارس زیادی به‌وجود آمده، ولی مطلبی را که باید به آن اشاره کرد این است که پیشرفت دختران به قدر پسران نبوده است و تعداد دخترانی که برای آنان امکان رفتن به مدرسه فراهم بوده است به اندازه پسران نبود.[1] گفتنی است این تبعیض در سال 1357 و در آستانه پیروزی انقلاب اسلامی نیز برقرار بود. در سال 1355 در جمعیت مردان 15 سال و بیشتر ایران حدود 5/ 9 میلیون نفر ثبت شده است که از این تعداد 5/ 4 میلیون یعنی حدود 9/ 47 درصد باسواد بوده‌اند. این شاخص بیانگر آن است که در سال 1355 بیش از نیمی از مردان 15 سال به بالا محروم از سواد بوده‌اند. در همین سال، جمعیت زنان برابر 2/ 9 میلیون نفر و تعداد باسوادان 2/ 2 میلیون نفر بوده است که نشان‌دهنده 24 درصد میزان باسوادی در این قشر می‌باشد. این آمار نشان‌دهنده ظلم و تبعیض مضاعفی است که به زنان نسبت به مردان در دوره پهلوی تحمیل می‌شد. مدارس در دوره محمدرضا پهلوی پی‌نوشت: [1] . روزنامه «اطلاعات»، 8 تیر 1343، صص 1 و 13. eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug
✳️ انتشار روزنامه با پولِ مردم ایران در اسرائیل! پایگاه اطلاع‌رسانی ؛ روابط پهلوی و رژیم صهیونیستی امری نیست که گروهی بتوانند بر روی آن سرپوش بگذارند. سفر اخیر رضا پهلوی به سرزمین‌های اشغالی نیز ادامه همان ارادت و روابط حسنه‌ای است که در دوره پهلوی دوم وجود داشت. اسناد ساواک به‌خوبی مؤید این روابط است. در آن روزها از بودجه بیت‌المال، که بایستی صرف رفاه ملت ایران از جمله آموزش و پرورش و... می‌شد، هزینه برخی روزنامه‌ها از سوی حکومت پرداخت می‌شد؛ برای نمونه مئیر عزری، سفیر اسرائیل در ایران، طی نامه‌ای خطاب به تیمور بختیار، رئیس وقت ساواک، به تاریخ 14 بهمن 1338 می‌نویسد: حضرت اجل تیمسار سپهبد بختیار، رئیس محترم سازمان امنیت کشور ... روزنامه "ستاره شرق"[1] مدت چهار سال است که به مدیریت چاکر در اسرائیل برای استفاده هشتادهزار نفر ایرانیان و فارسی‌زبانان آن کشور منتشر می‌شود. چندی پیش در اثر کسر بودجه تصمیم به تعطیل آن گرفته البته از اینکه این جریده تنها وسیله‌ای بود که اخبار و ترقیات ایران را تحت رهبری شاهنشاه جوانبخت به اطلاع سایرین می‌رسانید ناچار قبل از اقدام به تعطیل آن کوشش شد توجه عده‌ای جلب گردد. تا اینکه خوشبختانه توجه آنان نیز به این مسئله جلب و در حدود پنج ماه قبل مقرر فرمودید ماهیانه مبلغی به عنوان کمک به هیئت تحریریه پرداخت گردد تا بتواند به حیات فرهنگی و خدمات اجتماعی روزنامه ادامه دهد. و چون تاکنون وجهی پرداخت نگردیده مستدعی است دستور فرمایند اوامر مربوطه در این مورد به موقع اجرا گذاشته شود.[2] شماره آرشیو: ۱-۱۳۵ع پی‌نوشت: [1]. گفتنی است از جمله نشریاتی که در سال‌های حکومت محمدرضا پهلوی با رویکرد حمایت از رژیم صهیونیستی و ترغیب یهودیان ایران برای مهاجرت به فلسطین اشغالی منتشر می‌شد «ستاره شرق» بود. گرچه این نشریه ابتدا در اسرائیل منتشر می‌شد، اما بعدتر به‌خاطر انتشار در ایران معروف شد. [2] . بدون شرح به روایت اسناد ساواک، کتاب اول، ص 26. eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug
✳️ لایق‌تر از تو نبود سفیر شود؟! پایگاه اطلاع‌رسانی ؛ ترقی افراد در مناصب کلیدی کشور از جمله وزارتخانه‌های حساسی چون وزارت امور خارجه و نیز مقام سفارت همواره دائر مدار ارتباطات اشخاص با دربار بود. از جمله شخصیت‌هایی که با استفاده از این روابط به مناصب کلیدی چون وزارت و سفارت رسید اردشیر زاهدی بود. اسناد ساواک مؤید این واقعیت است که ترقی زاهدی در این سمت‌ها مسئله‌ای نبود که از دید دیگران و از جمله منتقدین این وابسته به دربار پوشیده بماند. بر اساس یک سند ساواک به تاریخ 1 مرداد 1339 : «هنوز بین مردم شایعات زیادی برعلیه آقای مهندس اردشیر زاهدی وجود دارد و طرز رفتار و گفتار ایشان در آمریکا و حملات ایرانیان مقیم آنجا نسبت به ایشان دهان به دهان می‌گردد از جمله گفته می‌شود: "آقای مهندس زاهدی ضمن یک سخنرانی درباره وظایف محصلین و اینکه باید به ایران برگشته و به وطن خدمت کنند توضیح می‌دادند که وضع ایران نسبت به گذشته عوض شده و اصول پارتی‌بازی از بین رفته است. هرکس به نسبت لیاقت و شخصیت خود می‌تواند در ایران پیشرفت و ترقی کند. در این میان یکی از حضار می‌گوید: اگر پارتی‌بازی از بین رفته "خودت چطور سفیرکبیر شده ای آیا لایق‌تر کسی نبود" در نتیجه آقای مهندس با حالت عصبانی به آن شخص جواب می‌دهد که ناگهان اعتراضات علیه ایشان شروع شده و جلسه سخنرانی به هم می‌خورد. شایع است که گوجه فرنگی و تخم مرغ به سوی ایشان پرتاب می‌گردد و ظاهرا این تظاهرات دامنه پیدا می‌کند که ایشان مجبور به ترک مأموریت می‌شوند.[1] دست‌بوسی اردشیر زاهدی به‌شیوه شوالیه‌های لویی چهاردهم شماره آرشیو: 356-115ز پی‌نوشت: [1] . بدون شرح به روایت اسناد ساواک، کتاب اول، ص 32. eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug
✳️ سرلشکر : و دستگیر شدند ✅ سرلشکر پاکروان : آیت‌الله خمینی و آیت‌الله قمی دستگیر شدند ساعت یک و نیم بعد از ظهر امروز تیمسار سرلشکر پاکروان، معاون نخست‌وزیر و سرپرست سازمان اطلاعات و امنیت کشور، یک جلسه مطبوعاتی در کاخ نخست‌وزیری با حضور خبرنگاران خارجی و داخلی ترتیب داد و پیرامون جریانات امروز، اطلاعاتی به خبرنگاران داخلی و خارجی داد. بر اساس گزارش مطبوعات، تیمسار سرلشکر پاکروان اظهار داشت: طبقه روحانیون برای اینکه محترم باشند باید به وظیفه معنوی خود عمل نموده و از هر طمعی و هر جاه‌طلبی و هر هوسرانی دوری کنند. احتیاج به گفتن نیست که چون روحانی بشر است‌، در طبقه روحانیون خوب و بد وجود دارد، ولی خوشبختانه روحانیون ایران عموما اشخاص باتقوی و بافضیلت هستند و بیشتر آنها مورد احترام و علاقه عامه قرار گرفته‌اند. پاکروان با محکوم کردن مخالفان اصلاحات ارضی در ایران، آنان را متهم به زدوبند با دشمنان خارجی ایران کرد و گفت‌: در مقابل خیانت فقط یک وظیفه برای انسان باقی می‌ماند که عبارت است از سرکوبی بی‌رحمانه خائنین و به شما می‌توانم قول دهم که دیگر گذشتی نخواهد شد و به طرح خائنانه‌ای که چند پرده از آن را تا به حال مشاهده کرده‌اید در همین جا خاتمه خواهیم داد تا انقلاب عظیم اعلیحضرت همایونی در محیط آرام و به طور منظم اجرا گردد. رئیس سازمان امنیت ادامه داد: آقای خمینی و آقای قمی دستگیر شدند و عده زیادی نیز بازداشت شده‌اند. این اشخاص با وجود مقام خیلی ارجمندی که در عالم روحانیت پیدا کرده‌اند خواسته‌اند بلوایی به راه اندازند و شاید در بعضی موارد موفق شده‌اند. این افراد بدون در نظر گرفتن مصالح عالیه کشور و بدون رعایت منافع طبقات محروم‌، با تمام عناصر مرتجع همدست شده‌اند و متوالیا تحریک کردند و از هیچ کار و تهمت کوتاهی نکردند و کار به جایی رسید که با عوامل خارجی تماس گرفتند. eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug
✳️ اعلامیه در پی دستگیری آیت‌الله مرعشی نجفی در اعلامیه‌ای به مناسبت دستگیری آیت‌الله خمینی که با آیه استرجاع آغاز شده تصریح کردند: مردم مسلمان غیور و باشهامت ایران و جهان! بدانید که یکی از آیات عظام و مجاهدین بزرگ عالم اسلامی را دستگاه جبار از تاریکی شب استفاده کرده و ایشان را از خانه خود غفلتا بیرون و به جای نامعلومی برده است. وقاحت و بی‌شرمی و جسارت دولت به جایی رسیده که به مراجع وقت حمله می‌کند. در ادامه این اعلامیه آمده است: خدا گواه است که با این وضع دلخراش، زندگی در این مملکت برای ما گوارا نخواهد بود. ملت شرافتمند مبادا از حرارت شماها کاسته شود؛ مبادا از پشتیبانی مراجع عظام دریغی داشته باشید. آیت‌الله مرعشی نجفی افزوده است: ما بدین وسیله «هل من ناصر ینصرنا» گفته و تا آخرین لحظه استقامت خواهیم ورزید. خون ما رنگین‌تر از خون برادر عزیزمان حضرت آیت‌الله العظمی آقای خمینی نیست و مادامی که ایشان را صحیح و سالم به دست ما ندهند، دست از اقدام برنمی‌داریم و تا آخرین قطره خون خود از حریم اسلام و قرآن دفاع خواهیم کرد و چنانچه در صحن مطهر حضرت معصومه(ع) مأمن مسلمین به عموم ملت و طبقات مختلفه عرض کردم که اگر یک مو از سر عزیزمان کم شود، دست به اقدامات دامنه‌داری زده و ان‌شاءالله تعالی نخواهیم گذاشت مویی از سرشان کم شود. در پایان این اعلامیه تأکید شده است: حقیر و عموم علمای اعلام و قاطبه مسلمین جهان در تعقیب این موضوع جدا اقدام خواهیم کرد. eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug
✳️ مذاکرات هیئت دولت در عصر / اسدالله علم: منشأ پول خارجی مثل عراق و مصر است!/شاه می‌گوید: حکومت نظامی اعلام نکنید ولی در عمل کار آن را انجام دهید!/وزیر دادگستری: از اینکه عده‌ای تلف شوند نباید بترسیم!/طبقه روشنفکر خواهان برخورد قاطع دولت است!/ باید با حکومت نظامی جلوی روضه‌خوانی‌ها گرفته شود!/حکومت نظامی آخرین تیر ترکش ماست! نخست وزیر در جلسه امروز هیئت دولت درباره جریان روزهای عزاداری محرم و اقداماتی که بر علیه نظم و امنیت مملکت صورت گرفته و می‌گیرد به‌خصوص راجع به ماجرای امروز بیان داشته و چنین توضیح داد: اسدالله علم: منشأ پول خارجی مثل عراق و مصر است! ما این‌طور حساب کردیم قبل از عاشورا کسی را نگیریم؛ شاید عده‌ای در عاشورا از میان بروند. البته منشأ واضح است و پول خارجی آن مثل عراق و مصر، اما در اینجا غیر از خمینی و قمی که در قم و مشهد گرفتیم بقیه گردانندگان مشهور نیستند. با اینکه عکس از آنها داریم، ولی صحیح شناخته نمی‌شوند. روز تاسوعا دوهزار نفر آمدند شعار دادند: زنده‌باد خمینی، مرگ بر دشمنان وی. روز عاشورا همین‌طور شعار دادند. اگر آن روز دست به تفرقه می‌زدیم، مردم زیاد زیر دست و پا می‌رفتند. خود بنده با همه خطری که مرا تهدید می‌کرد شب عاشورا رفتم به چند مجلس روضه و باعث تعجب آخوندها می‌شد. تصمیم ما بر این بود که روز شنبه خمینی را در قم و قمی را در مشهد بگیریم، ولی اتفاقی افتاد که باعث شد زودتر بگیریم. دو چیز اتفاق افتاد: 1. خمینی در قم بر منبر رفت و هتاکی زیاد به اعلیحضرت کرد؛ 2. خبر دیگر آنکه قم و مشهد با هم هم‌صدا بشوند و کار خیلی سخت بشود. ✅ شاه می‌گوید: حکومت نظامی اعلام نکنید ولی در عمل کار آن را انجام دهید! الان فکر می‌کنم که حکومت نظامی اعلان کنیم که مردم راحت بشوند. اعلیحضرت همایونی قلبا متمایل نیستند حکومت نظامی اعلام شود و به نظر هیئت دولت گذاشته‌اند و می‌فرمایند کار حکومت نظامی بکنید، ولی حکومت نظامی اعلان نکنید. اما به نظر من حکومت نظامی جنبه‌های مثبت و منفی دارد. ✅جنبه مثبت این‌ است که مردم راحت می‌شوند ما هم مسلط‌تر می‌شویم. جنبه منفی آن این است که در دنیا بگویند اوضاع مملکت آرام نیست. پیشنهاد می‌کنم حکومت نظامی را اعلان کنیم. به استانداران هم تلگراف کردم که در صورت لزوم حکومت نظامی اعلام کنند. الان کاملا مسلط هستیم. گاهی دسته‌های چند نفری هستند؛ گاه‌به‌گاه در نقاط مختلف شهر شیشه اتومبیل‌ها را می‌شکنند و از این‌طور کارها. ✅ وزیر دادگستری: از اینکه عده‌ای تلف شوند نباید بترسیم! وزیر دادگستری: وقتی ما برای مردم کار می‌کنیم، بنابراین اگر عده‌ای که در نظم اخلال می‌کنند تلف بشوند نباید بترسیم. به نظر من حکومت نظامی ضرورت دارد؛ از نظر امنیت شهر، از نظر عبور و مرور و از نظر تعقیب این افراد. اگر حکومت نظامی نشود، محاکمه در دادگاه‌های ارتشی هم تشریفات زیاد دارد، ولی در محاکم حکومت نظامی می‌توان زودتر به گناه اینان رسید. ✅ حکومت نظامی اثر بدی در جهان بر پرستیژ ما ندارد! اثر حکومت نظامی در دنیا هم بد نخواهد بود و پرستیژ ما از میان نخواهد رفت. حکومت نظامی می‌کنیم که ارتجاع را سر جایش بنشانیم خاصه آنکه چند روز طول می‌کشد و تمام می‌شود. ✅ طبقه روشنفکر خواهان برخورد قاطع دولت است! دکتر خانلری: این‌طور که بنده دیدم طبقه روشنفکر سخت عصبانی است و بر له دولت است و می‌گویند چرا دولت سستی می‌کند و اقدام شدید نمی‌کند. مطلب دیگر اینکه شترسواری دولا دولا نمی‌شود. تصمیم قاطع باید گرفت. اگر سست بگیریم، مملکت از میان می‌رود. ✅ باید با حکومت نظامی جلوی روضه‌خوانی‌ها گرفته شود! خوشبین وزیر مشاور: خاورمیانه روی آتش است. ما جزء این منطقه هستیم. باید مواظبت کنیم که بیشتر صدمه نخوریم. ما باید منشأ این‌کار را پیدا کنیم. ببینیم پول از کجا آمده؟ بانی که بوده؟ اگر ما به کُنه این قضایا پی نبریم، به نحو دیگری صدمه می‌خوریم. باید حکومت نظامی اعلام بشود و جلوی تمام روضه‌خوانی‌ها گرفته بشود. لامحاله برای بیست روز هر نوع اجتماعی موقوف بشود؛ درنتیجه استدعا دارم تمام قوای خودمان را بگذاریم که این منبع را پیدا کنیم و جلو انواع اجتماعات را بگیریم. ✅ حکومت نظامی آخرین تیر ترکش ماست! وزیر کشاورزی: بیانات دوستان مرا راضی کرد که حکومت نظامی بشود. این آخرین تیر ترکش است و من هم متقاعد شدم که آخرین تیر ترکش زده بشود. هر وقت دولت تصمیمات مهم می‌گیرد باید برای حفظ این تصمیم اقدام کند. ادامه در پست بعد ...