eitaa logo
پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی
6هزار دنبال‌کننده
13.3هزار عکس
676 ویدیو
153 فایل
🔶 مجالی برای #نواندیشی_دینی 🔶 ارتباط با مدیر کانال و تبادل: @public_relation 🌐 پایگاه رسمی اطلاع رسانی: ▶️ www.iict.ac.ir ❇️ ایتا / سروش / بله / آپارات: ▶️ @iictchannel 💢 اينستاگرام: ▶️ instagram.com/iict_ac_ir
مشاهده در ایتا
دانلود
15.97M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
♨️♨️ 🔸 معرفی هشت مجلد کتب و آثار ویژه همایش ملی اجتهاد عقل گرا 📌 نوشته محمدعلی اردستانی 📌 نوشته محمدحسن قدردان قراملکی 📌 نوشته حمیدرضا شاکرین 📌 مجموعه سه جلدی مقالات همایش 🆔 @iictchannel
🔘 همایش ملی اجتهاد عقل‌گرا 📸 گزارش تصویری از همایش ملی "” 🏛 قم، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی 📌 با ما همراه باشید... 🔍 دیدن عکس‌های بیشتر👇 🌐 iict.ac.ir/eaghlgra 🆔 @iictchannel
🖼 | عقل ابزار شناخت، تجزیه و تحلیل امور 👤 حجت‌الاسلام والمسلمین ، استاد سطوح عالی حوزه علمیه در سمینار «عقل، فقه و اصول»: ◽️ به لحاظ معرفت شناسی هم عقل ابزاری برای شناخت است که خصوصیاتی همانند تجزیه و تحلیل امور دارد. در مورد اقسام عقل باید گفت که به اعتبار مدرکات آن، به عقل نظری و عملی تقسیم می‌شود. درباره ماهیت دلیل عقلی باید گفت که نخستین بار توسط میرزای قمی در «قوانین الاصول» اشاره شده و مرحوم شیخ انصاری هم در مورد آن کار کرده و اشکالاتی هم بر دیدگاه قبلی وارد کرده است اما به نظر می‌رسد تعریف مرحوم میرزای قمی تعریف کاملی است که فرموده است: «آن دلیل عقلی دلیلی است که اولا حکم شرعی را برای ما در پی داشته باشد و ما را به حکم شرعی برساند، ثانیا دلیل عقلی دلیلی باشد که حجیت هم داشته باشد». 🆔 @iictchannel
🖼 | اثبات ضرورت دین از طریق عقل 👤 آیت‌الله ، رئیس و موسس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی: 🔸 نوع دیگری از کارکردهای عقل نیز وجود دارد که با آن به پیش‌انگاره‌های ضرورت دین می‌رسیم. اگر عقل به میدان نمی‌آمد، ما مسئله ضرورت دین و نیاز به دین را نمی‌فهمیدیم و به‌سراغ دین نمی‌رفتیم. عقل برای درک حوزه‌های معرفت دینی به ما مبنا و پیش‌انگاره می‌دهد. عقل به ما می‌گوید: فهم دین در همه ابعاد آن ممکن است! اینکه چگونه می‌توانیم یافته‌های خود را صورت‌بندی کنیم، به‌مدد عقل است. 🔸 عقل به ما می‌گوید ماهیت و هویت گزاره‌هایی که از متن دین و کتاب و سنّت به‌دست آورده‌ایم، چگونه‌اند. همچنین برای ما تحلیل می‌کند که فرضاً فلان گزاره، حیثیتی فلسفی و کلامی و دیگری جنبه‌ای علمی دارد، برخی گزاره‌ها با یکدیگر پیوند دارند، فلان دسته از گزاره‌ها از نوع هست‌ها و نیست‌ها هستند یا آن گزاره علمی یا عقیدتی اخبار از واقع می‌دهد؛ بنابراین صورت‌بندی معرفت دینی به تشخیص و کمک عقل است. 🆔 @iictchannel
🖼 | اشتراکات مکتب فلسفی و تفکیکی 👤 حجت‌الاسلام والمسلمین ، مدیر گروه منطق فهم دین پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در سمینار «عقل، اخباری‌گری و تفکیک»: 🔹 مکتب تفکیک درباره عقل به لحاظ هستی‌شناسی هم نگاه‌های متفاوتی دارد اما در این زمینه کارهای علمی زیادی شده است لذا ما کارکرد و مباحث روش‌شناختی و معرفت‌شناختی عقل را در حد ضرورت دنبال می‌کنیم. در رابطه با کارکرد عقل در حوزه مباحث اعتقادی، ابتدا باید ببینیم این دو رویکرد یعنی عقلی و فلسفی و تفکیکی چه مختصاتی دارند و سپس نتایج هر یک را بیان کنیم. در باب مشترکات میان آنها چند مورد وجود دارد. 🔹 یکی از اشتراکات این است که می‌توان گفت هر دو در حوزه عقاید دینی قطع و یقین را لازم می‌دانند. دوم اینکه هر دو عقل فطری را معتبر می‌دانند گرچه تعریف این دو جریان از عقل فطری متفاوت است. سوم اینکه هر دوی این جریانات تأویل متن دینی را در صورتی جایز می‌دانند که حمل بر ظاهر، ممکن نباشد و در غیر این‌ صورت هر دو مخالف تأویل متن دینی هستند. چهارم اینکه هر دو با تفسیر به رای مخالف هستند و ... . البته در تفسیر و جزئیات و مصادیق این مشترکات، اختلافاتی نیز وجود دارد، بنابراین باید اختصاصات کلام فلسفی و تفکیکی را هم بررسی کنیم. 🆔 @iictchannel
moghadasi.mp3
10M
💯🔊 ‼️ درخواستی کاربران 🔸 صوت تلاوت ماندگار قاری ممتاز، حجت الاسلام استاد رتبه نخست مسابقات بین المللی قرآن کریم جمهوری اسلامی ایران در طلیعه همایش ملی اجتهاد عقل گرا ⏰ چهارشنبه ۲۳ آذرماه ۱۴۰۱ 🏢 قم، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی 🔍 اخبار همایش را اینجا بخوانید👇 🌐 iict.ac.ir/ijtihaad 🆔 @iictchannel
🖼 | ظاهر روایات و تفکیکیان معاصر 👤 سرکار خانم ، پژوهشگر دین در سمینار «عقل، اخباری‌گری و تفکیک»: 🔺 در نقد روش تفکیکیان معاصر باید گفت یکی از اشکالات آنها بسنده کردن به ظاهر روایات است. در قرآن کریم و در آیه ۲۳ سوره قیامت آمده است: «إِلَىٰ رَبِّهَا نَاظِرَةٌ؛ و به چشم قلب جمال حق را مشاهده می‌کنند» آنها نظر علامه طباطبایی در تفسیر این آیه را رد می‌کنند و می‌گویند مردم در زمان، نظر به رحمت خداوند دارند در حالی که علامه طباطبایی تعبیری لطیف و جدید از آیه ارائه می‌دهد. 🔺 اینها بیشتر جعل الفاظ می‌کنند و در اصطلاحات و عبارات آنان ابهام وجود دارد و مثلا منظور آنان از عقل فطری ابهام‌آمیز است. بررسی ما در آثار قرآنی اهالی مکتب تفکیک نشان داد که خودشان به کارکرد عقل در تفسیر آیات اعتقاد دارند و برخی از آنها در جمع‌بندی بین آیات و روایات و در عمل استفاده کرده‌اند اما در تئوری و نظریه چنین چیزی را ذکر نکرده‌اند. 🆔 @iictchannel
🖼 | عقلانیت نظری و عقلانیت انضمامی 👤 دکتر ، عضو هیأت علمی گروه فلسفه پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در سمینار «عقل و الهیات»: 🔺 عقلانیت یک بُعد نظری و یک بعد انضمامی دارد. بُعد انضمامی آن هم در جایی است که تبدیل به گفتمان اجتماعی و مفاهمه جمعی می‌شود. این بسیار مهم است آن چیزی که در ساحت مباحث نظری ما در حوزه و دانشگاه وجود دارد را تبدیل به مفاهمه جمعی کنیم و سپس توده مردم و کارگزاران اجتماعی را در بستر چنین عقلانیتی هدایت و راهبری کنیم. 🔺 بنده در مقاله «بررسی و تبیین بنیان‌های وجودی، معرفتی و ر‌وشی عقلانیت پیشرفت» تصویری از این عقلانیت در دوره معاصر ارائه کرده‌ام. عقلانیتی که در تجربه نظری غرب پدید آمده منجر به یک سری آسیب‌های جدی شده است و مهمترین آسیبی که می‌‌توانم اشاره کنم این است که عقلانیت مدرن و متعارف، بین ساحت نظر و عمل و ارزش‌ها و نظرورزی دچار گسست شده است. 🆔 @iictchannel
🖼 | عقلانیت و رابطه با آیین خاتم ◼️ خداوند، شریعت پیامبر اسلام را شریعت کامل معرفی می‌کند و از آنجا که دین به کمال خویش نایل شده، دیگر لزومی ندارد که وحی رسالی برای این اکمال تداوم یابد. آیین خاتم ، با عقلانیت رابطه تنگاتنگی دارد. اصول، معارف و احکام فردی و اجتماعی و اخلاقی آن در بسیاری از موارد با برهان و دلیل عقلی قابل تفسیر است و در یک تعبیر کوتاه، دین محمدی(ص) با حکم عقل و خرد عجین شده و در مواردی که خرد، حق داوری دارد، کوچک‌ترین تفکیکی میان آن دو نیست. اصول دین با تعقل و خردورزی اثبات می‌شود. در قرآن هم دلایل عقلانی بر این امر مطرح شده است و نیز روایات معصومین(علیهم السلام) نیز گویای این مطلب است. الاهیات نهج البلاغه و کتاب توحید صدوق، همگی حاکی از هماهنگی عقل و دین است. 📌 قسمتی از پیام مرجع عالی‌قدر حضرت آیت‌الله العظمی سبحانی دامت برکاته به همایش ملی اجتهاد عقل گرا 🆔 @iictchannel
🖼 | نقش فطرت و معرفت فطری در دین‌شناسی 👤 آیت‌الله ، رئیس و موسس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی: 🔹 بنده فطرت را هم در کنار عقل و کتاب و سنّت، منبع می‌دانم. بعضی بزرگان و حتی فلاسفه ما منکر گزاره‌های معرفتی فطری‌اند که ازآن‌جمله پاسخ علامه طباطبایی به دکتر یثربی است و می‌فرماید: معرفت فطری نداریم، درحالی‌که در آثار علامه ازجمله اصول فلسفه و روش رئالیسم، در بخش اعتباریات، بسیاری از گزاره‌های فطری را مطرح می‌کند؛ مثلاً نوزاد تازه متولدشده بدون اینکه چیزی را تجربه کند، می‌فهمد گرسنه است و شیر پستان مادرش او را سیر می‌کند. در میان فقها نیز برخی در آخر به فطرت حواله می‌کنند؛ بنابراین اگر ما گونه‌های داده‌پردازی عقل در قلمروهای گوناگون هندسه معرفت دین را برشماریم، نقش عقل در فهم دینی (تحقیق) و فعل دینی (تحقق) معلوم می‌گردد؛ چه در عالم ذهن مثل مباحث کلامی و چه در عالَم زیست. 🆔 @iictchannel
🖼 | پاسخگویی نیازهای انسان توسط شریعت اسلام ◼️ بی‌شک اموری که برخاسته از فطرت آدمی است در طی اعصار و قرون ثابت است. عالمان و فقهای اسلام علاوه بر این امر، با تمسک به اصول ذیل، حکم هر مسئله‌ای را مشخص می‌فرمایند: ۱. حجیت حکم عقل؛ ۲. قاعده اهم و مهم؛ ۳. گشودن باب اجتهاد؛ ۴. پیروی از قواعد حاکم فقهی نظیر نفی حرج و نفی ضرر. بنابراین شریعت اسلام جاودانه و تا ابد می‌تواند پاسخگوی همه نیازهای دینی آدمیان باشد. ◼️ اما مع‌الاسف، علی رغم عقلانیت اصول و معارف و احکام اسلام، گروهی از مسلمانان صدر اسلام، با پیروی از اندیشه خرافی پدران خود در عصر جاهلیت، بحث و جدل در معارف و عقاید را نوعی مخالفت با شریعت تلقی می‌کردند و کم‌کم مسأله تفکیک خرد از شریعت پدید آمد. ازجمله آنها انکار اختیار و آزادی انسان و اعتقاد به جبر است، درصورتی‌که اسلام منادی آزادی و اختیار است. اگر انسان را مجبور و فاقد اختیار بدانیم، اعزام پیامبران و رنج مصلحان لغو خواهد بود. 📌 قسمتی از پیام مرجع عالی‌قدر حضرت آیت‌الله العظمی سبحانی دامت برکاته به همایش ملی اجتهاد عقل گرا 🆔 @iictchannel
🖼 | اصول فقه مبنایش را از عقل دریافت می‌کند 👤 آیت‌الله ، رئیس و موسس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در همایش ملی اجتهاد عقل گرا: ◽️ عقل گستره بسیار وسیعی را در حوزه معرفت دینی عهده‌دار است؛ تقسیمی که برخی اعاظم حوزه تحت عنوان «تقسیم ثلاثی» مطرح می‌کنند بنده فکر می‌کنم کامل نیست، بلکه عقل حجت‌ساز است؛ اگر عقل به کار بسته نشود، حجیت کتاب و سنت و سمع هم اثبات نمی‌شود. عقل مبناپرداز است و مبانی را تولید می‌کند و در فقه هم مبناساز است. ◽️ گاهی احساس می‌شود که اصول فقه در حال تضعیف است و مباحث عقلی اصول در چارچوب‌های فعلی در خلال مباحث دیگر پخش شده است. به نظر می‌رسد باید به روش و منش سلف برگردیم یعنی نیاز داریم اصول را توسعه دهیم، به کارکرد عقل و سهم عقل را توجه بیشتری کنیم و در فقه مبسوط دیگری بنویسیم. این اتفاق نمی‌افتد جزاینکه به این حیث مبناها توجه کنیم. اجتهاد خود نیازمند فلسفه اجتهاد است. ما نیازمند یک سلسله دانش‌های بنیادین و مبناپرداز هستیم که قهرا رنگ فلسفی دارد، عقل مبناپرداز است و مبانی را تولید می‌کند همان اصول فقه ما مبنایش را از عقل دریافت می‌کند. 🆔 @iictchannel