🔰ضرورت و فائده فلسفه دین ✳️#فلسفه_فلسفه_دین ۴ ــــــــــــــــــــــــــــــــــ ❗️در یادداشت مربوط به «معرفی فلسفه دین» این تعریف از #فلسفه_دین برگزیده شد: فلسفه دین دانشی است که بدون تعهد به دین خاصی، با روش عقلی به موضوعاتی می‌پردازد که در فهم حقیقت دین و پذیرش آن تأثیرگذارند. ❓در این یادداشت بیان می‌شود که چنین دانشی چه ضرورتی دارد؟ وقتی #فلسفه و #الهیات می‌توانند برای بسیاری از مسائل دین پاسخ مناسب داشته باشند، چه نیازی است که دانش مستقلی با عنوان فلسفه داشته باشیم؟ این مسئله وقتی جدی‌تر می‌شود که بدانیم این رشته دین‌پژوهی تاریخ کوتاهی دارد. ــــــــــــــــــــــــــــــــــ 🔶 فلسفه دین برای غیر متدین حائز اهمیت است از آن جهت که می‌تواند از این طریق #حقانیت و اعتبار #ادیان را با روش #عقلی ارزیابی نماید. 🔸طبیعتاً کسی که هیچ دین مشخصی را برنگزیده و به دنبال حقیقت است، باید از عقل خود برای رسیدن به حق استفاده نماید. او می‌تواند در چند مرحله تکلیف خود را روشن کند: 🔻در مرحله اول بررسی کند که آیا لازم یا ممکن است که برای #باور_دینی از عقل استفاده نماید. 🔻در مرحله دوم به این مسئله بپردازد که راه‌های شناخت #خدا و #ایمان ‌آوری چیست و اینکه آیا خدا وجود دارد یا خیر و آیا باید دین‌دار بود یا نه. 🔻در مرحله سوم بررسی کند که آیا می‌تواند هر دینی را بپذیرد یا فقط یک دین معتبر است. ♦️در مرحله چهارم نیز رابطه دین مورد نظر را با معرفت‌های بشری مانند علوم تجربی،‌ عرفان و عقل و فلسفه بررسی نماید. ــــــــــــــــــــــــــــــــــ 🔷فلسفه دین برای متدین نیز از جهات دیگری اهمیت دارد. 🔹 متدین می‌تواند از فلسفه دین استفاده کند تا اولا دین خود را بهتر بشناسد و ثانیا حقانیت دین خود را نشان دهد. 🔹 البته این استفاده با بی‌طرفی دانش فلسفه دین منافاتی ندارد؛ چون همان‌طور که در یادداشت «تفاوت فلسفه دین با کلام» بیان شد، #هدف_عالم با #هدف_علم متفاوت است. 🔹 همچنین موضوعاتی در فلسفه دین مانند علم و دین، عقل و دین، تجربه دینی و دین و عرفان به متدین کمک می‌کند تا در فهم دین خود دقیق‌تر و عمیق‌تر باشد. ــــــــــــــــــــــــــــــــــ ◼️ فلسفه به‌معنای #متافیزیک نیز نمی‌تواند نقش فلسفه دین را ایفا نماید؛ چون موضوع و هدف متافیزیک متفاوت از فلسفه دین است؛ علاوه بر اینکه بسیاری از مباحث فلسفه دین هویت #معرفت‌شناختی دارند. ▪️اما در عین حال نمی‌توان منکر تداخل‌های زیادی میان متافیزیک و فلسفه دین شد. شاهد هم اینکه بخش عمده‌ای از محتوای فلسفه دین در آثار فلسفی موجود است. ــــــــــــــــــــــــــــــــــ ◻️همچنین الهیات یا کلام به‌معنای خاصش همیشه متهم به پیش‌داوری هستند و نمی‌توانند زبان مشترک میان متدینان و غیرمتدینان باشند. ▫️ضمن اینکه مسائل زیادی از فلسفه دین در #کلام_اسلامی یا #الهیات_مسیحی و یهودی اصلا مطرح نشده است. ▫️علی‌رغم این مشکل، مباحث زیادی از فلسفه دین از آثار الهیاتی و کلامی قابل استفاده است. ــــــــــــــــــــــــــــــــــ ☑️ این قابلیت بر می‌گردد به آنچه در یادداشت «تاریخ فلسفه دین» ذکر شد که اگرچه دانش فلسفه دین تاریخ کوتاهی دارد، ولی مسائل و مباحث فلسفه دین از ابتدای #تاریخ_فلسفه و الهیات مطرح بوده است. ــــــــــــــــــــــــــــــــــ 🛑 بنابراین حتی اگر فلسفه دین را ثمره نگاه #عصر_روشنگری بدانیم، برای مؤمن و غیر مؤمن طالب حقیقت مفید و ضروری است؛ چون اگر کسی بخواهد #قرینه‌‌گرایی عصر روشنگری را نیز رد کند، باید وارد بحث #عقل_و_ایمان در فلسفه دین شود. ۲ دی ۹۹ ــــــــــــــــــــــــــــــــــ #فلسفه_اسلامی #فلسفه_دین_اسلامی #میرباباپور https://eitaa.com/Islamic_Philosophy_of_Religion/71

#یادداشت #عقل_و_ایمان ۲ 💠 نقد ایمان‌گرایی کرکگور ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 🔰 #سورن_کرکگور فیلسوف #اگزیستانسیالیست دانمارکی با سه استدلال از #ایمان‌گرایی حمایت می‌کند: ۱. دلیل تخمین؛ ۲. دلیل تعویق؛ ۳. دلیل شورمندی. 🔸بنا بر دلیل #شورمندی ایمان با معرفت #عقلی و هرگونه معرفت #آفاقی ناسازگار است. مومن باید بدون دلیل #ایمان بیاورد تا شورمندی لازم را داشته باشد. ایمان عاقلانه شور و شوقی همانند آنچه در #حضرت_ابراهیم(ع) وجود داشت به همراه نمی‌آورد. باید خطر کرد و به درون ایمان جست زد. 🔸برخی از نویسندگان داخلی مانند #مصطفی_ملکیان نیز چنین دیدگاهی را تکرار کرده‌اند. ❓سوال: اما آیا ایمان‌گرایی کرکگور قابل دفاع است؟ ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ✅ پاسخ: 1️⃣ اگر این نوع ایمان‌گرایی پذیرفته شود، دیگر هیچ چیز باطل و #خرافات نیست. چون پیروان هر دینی می‌گویند باید درون ایمان جست بزنید، چون اگر باورهای ما را به محک عقل بگذارید، ایمانتان بی‌ارزش می‌شود. 2️⃣ اساسا چرا باید به دینی ایمان بیاوریم، شاید همه‌ ادیان باطل باشند. ممکن است گفته شود برای رسیدن به شورمندی به #ایمان_دینی نیاز است، اما مسئله این است که اصلا چرا باید به‌دنبال شورمندی باشیم؟! 3️⃣ با فرض اینکه شورمندی برای انسان لازم است، به چه دلیل دلیل عقلی و آفاقی با شورمندی ناسازگار است؟ درست است که دلیل عقلی خود شورمندی نیست ولی می‌تواند #زمینه‌ساز_ایمان و شورمندی باشد. 4️⃣ حتی می‌توان گفت ایمان و شورمندی حقیقی، ماندگار، ثابت و عمیق در کسانی یافت می‌شود که #فهم_آفاقی عمیقی داشته‌اند و آن را به حوزه #انفسی کشانده‌اند یا به تعبیری تصدیق ذهنی را به تصدیق قبلی تبدیل کرده‌اند. 5️⃣ از سوی دیگر مومنی که صرفا به راه انفسی اکتفا کرده، به کوچک‌ترین #شبهه و اشکالی دست از ایمان خود می‌کشد و شورمندی هیجانی او به نخوت و #پوچی #بی‌ایمانی مبدل می‌شود. 🎯 بنابراین ایمان یا شورمندی حقیقی، ثابت و ماندگار به پشتوانه عقلی نیازمند است. ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ #فلسفه #فلسفه_دین #فلسفه_دین_اسلامی #عقل_و_ایمان #عقل_و_دین #ایمان_و_معرفت ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 📬کانال فلسفه دین اسلامی |ایـتا | تلگرام | اینستاگرام | آپارات | یوتیوپ |