❄تفاوت احساس گناه سالم و احساس گناه ناسالم
👈در روانشناسی غربی، معمولا کمتر در خصوص گناه با این معانی صحبت میشود، و تلاش این روانشناسان و مشاوران، عمدتاً در جهت حذف هر گونه «احساس گناه» است، بدون اینکه تمایزی بین «احساس گناه سالم» و «احساس گناه مرضی و ناسالم» قائل شوند. در روانشناسی با نگاه اسلامی و دینی، بین احساس گناه سالم و احساس گناه مرضی و ناسالم، تمایز وجود دارد. بی تردید «احساس گناه» می تواند جنبه های «سالم» داشته باشد و البته در شرایط خاصی می تواند «بی فایده یا حتی مضر» باشد که نیاز به توضیح دارد.
👇👇👇
✅یک شاخص مهم سلامت فرد، بروز احساس گناه در صورت عمل نکردن به هنجارهای اخلاقی است که می تواند محرک مناسبی برای رفتار اخلاقی محسوب شود و کارکردهای مفیدی برای بهداشت روان فرد به همراه داشته باشد.
🖊اولین نکته، آگاهی فرد از اشتباه خود است. در مقابل، اگر فرد با غفلت و بی توجهی به خطای خود عمل کند و با مکانیزمهای دفاعی، رفتارش را فرافکنی یا توجیه کند، می توان گفت که به نوعی رفتار مرضی دچار شده است.
🖊دومین تأثیر احساس گناه که پس از آگاهی از آن، حاصل می شود طلب آمرزش و بخشش از خداوند است[و ان استغفروا ربکم ثم توبوا الیه (هود، 3)]. این حالت باعث می شود فرد، ارتباط گسترده تری با خداود برقرار کند و از عواطف مثبت در این باره، از جمله آرامش و خشنودی و امیدواری برخوردار شود. از این رو، گفته شده است خداوند توبه کننده را دوست دارد (بقره، 222).
🖊سومین تأثیر، سعی فرد در جهت اصلاح رفتار و ابعاد روان خویش و تلاش برای مهار عواطف و رفتارها در آینده است.
🖊چهارمین اثر، جبران مشکلات پدیدآمده در مورد خویشتن و دیگران است. به این ترتیب، نه فقط فرد مشکلات گذشته اش با دیگران را حل می کند، بلکه در آینده نیز رابطه خشنودکننده تری با دیگران خواهد داشت.
⛓بی تردید بروز نکردن احساس گناه در فرد پس از اشتباه اخلاقی، فرد را از همه مزایای پیشگفته محروم می کند و حتی او را در دام اشتباهات فزاینده می افکند. اینکه در متون اسلامی افراد را از ارتکاب گناه های کوچک بر حذر می دارند، به همین بی توجهی فرد به گناه و جبران نکردن آن باز می گردد.
🌳قرآن، بروز احساس گناه با چنین کیفیتی را مقدمه ای برای اصلاح اعلام کرده[برای نمونه آیات زیر را میتوان شاهدی بر این امر دانست: مائده، 39؛ انعام، 54؛ طه، 82؛ نحل، 119] و به موارد آن اشاره کرده است. برای نمونه بروز احساس گناه در حضرت آدم (ع) و همسرش (اعراف، 23) پس از خوردن میوه ممنوعه و اخراج از بهشت، احساس گناه برادران یوسف، سال ها پس از انداختن او در چاه (یوسف، 91 و 97)، احساس حضرت موسی (ع) پس از برخورد نامناسبی که با یکی از قبطیان داشت (قصص، 16)، احساس گناه جادوگران دربار فرعون به علت مقابله جادوگرانه با پیامبر خدا (طه، 73؛ شعرا، 51)، احساس حضرت داود (ع) پس از قضاوتی عجولانه (ص، 25)، و احساس ملکه سبأ پس از آگاهی از شیوه نامناسبش در گذشته (نحل، 44)، در قرآن تصریح شده و همه این موارد را مقدمه ای برای اصلاح و رشد و کمال افراد اعلام کرده است.
🍂اگر احساس گناه بدون ارتکاب اشتباه اخلاقی پدید آید، بی تردید مرضی و نابهنجار است. به نظر میرسد برداشت بسیاری از افراد از احساس گناه مربوط به همین نوع آن باشد[برای نمونه، برداشت کتاب زندگی بدون احساس گناه به چنین موردی بازمیگردد.]. افزون بر این، حتی اگر پس از ارتکاب اشتباه اخلاقی، فرد دچار احساس گناه شدید و افراطی شود، یا احساس او بیش از حد طولانی شود و سرزنش بسیاری را متوجه خود کند، یا احساس گناه به ناامیدی و رکود در فرد منجر شود، این احساس نابهنجار و برای سلامت روان مضر خواهد بود. افزون بر این چهار مورد، از متون اسلامی پنجمین مورد برداشت می شود و آن غفلت از اشتباهات و بروز احساس گناه در زمانی است که جبران اشتباه، نامقدور است.
منبع: شجاعی و حیدری، 1389؛ نظریه های انسان سالم، با نگرش به منابع اسلامی، صص 438-436.
#مطلب_تخصصی
http://eitaa.com/islamic_psychology
https://ble.im/islamic_psychology
🔻 کمیسیون روان شناسی و مشاوره اسلامی در سازمان نظام روان شناسی تشکیل گردید
🔹به گزارش پایگاه اطلاع رسانی سازمان نظام روان شناسی و مشاوره در آستانهی ۱۷ ربیع الاول ولادت حضرت رسول اکرم (ص) کمیسیون روان شناسی و مشاوره اسلامی در سازمان نظام روان شناسی و مشاوره تشکیل وبا حضور دکتر محمد حاتمی رئیس سازمان،حضرت آیت الله غروی و روحانیون روان شناس در سازمان نظام روان شناسی و مشاوره افتتاح گردید.دراین جلسه دکتر حاتمی رئیس سازمان گفت:روان شناسی و مشاوره اکنون با سرمایه اجتماعی ۳۰۰ هزار دانشجو،۳۷ هزار عضو رسمی سازمان در دو سال گذشته در متن برنامه های سلامت کشور نقش آفرینی نموده است. تشکیل کمیسیون روان شناسی و مشاوره اسلامی از دستاورد های مهم سازمان است. ما مصمم هستیم،ارائه خدمات روان شناسی و مشاوره به مردم را بومی نمائیم در این راستا مشاوره باید بر مبنای فرهنگدینی ارائه شود.در این باره باید از ظرفیت روحانیت معظم خصوصا ۲۰۰ روحانی که تحصیلات روان شناسی و مشاوره دارند استفاده نمائیم.امروز شرح وظایف و جهت گیری کمیسیون مشخص می شود و از شورای مرکزی به خاطر تصویب تاسیس کمیسیون روان شناسی و مشاوره اسلامی تشکر می نمائیم.در ادامه آیت الله غروی گفت:حقیقتا باید از سازمان نظام روان شناسی و مشاوره برای این امر مهم تشکر گردد ما باید گام به گام با سازمان همکاری کنیم تا بتوانیم سازمان را در اهداف مهمی که دارد یاری کنیم و این کمیسیون فصل مشترک سازمان و حوزه می تواند باشد.دکتر فریبرز درتاج دبیر شورای مرکزی گفت:تصویب راه اندازی کمیسیون روان شناسی اسلامی در شورای مرکزی از مصوبات خلاقانه و مهم می باشد.امیدواریم از ظرفیت روحانیت روان شناس برای اهداف کمیسیون استفاده نمائیم و مصوبات کمیسیون قابلیت اجرایی دارد.در ادامه آقایان دکترمهکام،دکترشاملی،دکترجدیدی،
دکترانصاری،دکتر عباسی،دکتر کیومرثی،دکتر ناصری ،دکتر جوادیان ،دکتر سالاری فرد،دکتر عبدلی،دکتر صالحی و دکتر عبداللهی به بیان نظرات خود درباره این کمیسیون پرداختند و مقرر شد با دریافت نظرات اعضا در جلسه آتی آئین نامه داخلی و شرح وظایف تصویب نهایی گردد.
روابط عمومی سازمان نظام روان شناسی و مشاوره
🆔 @iranpco :اینستاگرام
▫️تلگرام: iranirpco
pcoiran.ir:سايت▫️
#مطلب_تخصصی
http://eitaa.com/islamic_psychology
اعتبار درمان به عنوان سازوکار تغییر در درمان شناختی-رفتاری: تأثیر بر افسردگی و اضطراب
وستر و همکاران (۲۰۲۴)
بر اساس این مطالعه که در مجله مشاوره و روانشناسی بالینی (جلد ۹۲، شماره ۳) منتشر شده است، بیمارانی که درمان شناختی-رفتاری (CBT) را معتبر و باورپذیر میدانند، ممکن است کاهش بیشتری در شدت علائم خود تجربه کنند. محققان ۱,۴۲۳ بیمار را در آلمان مورد بررسی قرار دادند که تحت ۲۵ جلسه درمان شناختی-رفتاری برای طیف وسیعی از تشخیصها - عمدتاً اختلالات خلقی و اضطرابی - قرار گرفته بودند.
در این پژوهش، هر پنج جلسه یکبار، ادراک بیماران از اعتبار درمان و همچنین علائم افسردگی و اضطراب آنها ارزیابی شد.
👈 یافتهها نشان داد که:
۱. ادراک اعتبار درمان در طول جلسات افزایش یافت، اما پس از مدتی به حالت ثابت رسید.
۲. ادراک بالاتر از اعتبار درمان با شدت علائم کمتر بین جلسات همراه بود.
۳. هنگامی که بیماران درمان را معتبرتر از حد پیشبینی شده ارزیابی میکردند، در جلسات بعدی کاهش بیشتری در شدت علائم (بیش از حد انتظار) مشاهده میشد.
محققان با پیگیری نمرات اعتبار درمان و شدت علائم در طول جلسات برای هر بیمار به این نتیجه رسیدند که جلساتی که در آنها بیماران درمان را معتبرتر از حد انتظار ارزیابی کرده بودند، معمولاً با جلساتی که بیماران در آستانه آن کاهش غیرمنتظرهای در شدت علائم گزارش میدادند، همراه بود.
این یافتهها بر اهمیت نقش ادراک بیمار از اعتبار درمان شناختی-رفتاری به عنوان یک عامل مؤثر در کاهش علائم افسردگی و اضطراب تأکید میکنند. به نظر میرسد تقویت باور بیماران به اثربخشی درمان میتواند به بهبود نتایج درمانی منجر شود.
منبع:
https://www.apa.org/monitor/2025/01/top-10-journal-articles
Journal of Consulting and Clinical Psychology (Vol. 92, No. 3)
پانوشت:
مقاله یادشده که در بین ۱۰ مقاله برگزیده apa در سال ۲۰۲۴ قرار گرفته است، نقش و اهمیت اعتبار ادراک شده درمان بر بهبود علائم برخی بیماریهای روانی را خاطرنشان میسازد.
این، به ما میگوید يکی از عوامل اثرگذاری مداخلات درمانی بر مراجعان، میزان اعتبار و وجاهت مداخله دریافتی از منظر ایشان است. محتمل است در پارهای موارد، علت اثرگذاری کمتر از انتظار برخی مداخلات نیز، اعتبار اندک آن در ادراک مراجعان باشد. این نکته نیز حائز اهمیت است که لزوما اعتبار واقعی یک مداخله، با اعتبار ادراکی آن در نزد مراجع هم ارز نیست. لذا، جملاتی غیرمحققانه نظیر فلان مداخلات (مثلا مداخلات بومی و فرهنگی و ...) علمی نیستند یا کارایی ندارند و ... از جانب برخی اساتید یا دیگر متخصصان، میتواند به کاهش اعتبار ادراکی افراد منتهی شده و علی رغم اعتبار مناسب برخی از مداخلات آزمون پس داده، اثرگذاری آنها را کاهش دهد. برعکس، ممکن است برخی مداخلات که اثربخشی شان هنوز روشن نیست، با القای باور اثرگذاری به مراجعان و احیانا متخصصان، کارایی افزایی نمایند!
#مطلب_تخصصی
دکتر محسن عزیزی ابرقوئی، روانشناس
https://eitaa.com/joinchat/4203216913C592b78c231
6739d6d01b988-10114-1402-18_250409_225122.pdf
حجم:
554.5K
بررسی ادراک فارغ التحصیلان تحصیلات تکمیلی از ویژگی های منفی اساتید دانشگاه
فاطمه رمضانی
هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی ادراک و تجربه دانش آموختگان تحصیلات تکمیلی از ویژگی های منفی اساتید دانشگاه صورت پذیرفت. روش: روش تحقیق، کیفی و از نوع پدیدارشناسی بود. افراد مورد مطالعه، دانش آموختگان کارشناسی ارشد و دکتری در سالهای ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۹ (دهه ۹۰) بودند که از میان ایشان، بر اساس روش نمونه گیری در دسترس، ۲۰ نفر به عنوان مشارکت کننده انتخاب شده و برای گردآوری اطلاعات از ایشان از ابزار مصاحبه نیمه ساختاریافته و برای تحلیل یافته ها از روش کلایزی استفاده شد. یافته ها: پس از تحلیل و تنظیم نتایج، ویژگی های منفی اساتید در قالب سه مضمون اصلی و ۴۴ مضمون فرعی دسته بندی شد؛ که مضامین اصلی شامل «عیوب اخلاقی و ضعفهای شخصیتی»، «نقایص آموزشی و کلاس داری» و «ایرادات و قصورات پژوهشی» می باشند. نتیجه گیری: از نظر دانش آموختگان تحصیلات تکمیلی مورد مصاحبه در این پژوهش، ضعفها و قصورات شخصیتی، آموزشی و پژوهشی در برخی از اساتید خدشه به جایگاه ایشان وارد آورده و از نفوذ علمی و تربیتی ایشان بر دانشجویان کاسته است؛ بر این اساس، از اساتید انتظار می رود تا با نظر به این ویژگی ها، همواره پیش و بیش از دیگرسازی، مسیر رشد و خودسازی را دغدغه مندانه بپیمایند.
👈 مطالعه زیرعناوین مربوط به مضمونهای استخراج شده در متن مقاله، برای اساتید دانشگاه قابل استفاده خواهد بود.
#مطلب_تخصصی
دکتر محسن عزیزی ابرقوئی، روانشناس
https://eitaa.com/joinchat/4203216913C592b78c231
دعوت به عضویت در کانال روانشناسی و مشاوره دکتر محسن عزیزی ابرقوئی (عضو هیأت علمی دانشگاه قم)
با سلام و احترام
در این کانال، مطالبی پیرامون فرهنگ استفاده از فضای مجازی، سبک زندگی، تربیت جنسی با رویکردی فرهنگی و دینی، خانواده، تربیت، مسائل اجتماعی روز و ... قرار داده می شود.
برخی هشتگ های کانال:
#فرهنگ_استفاده_از_فضای_مجازی
#تربیت_جنسی
#مهارتهای_زندگی
#روانشناسی_اسلامی
#حجاب
#سنّت_حسنه
#سبک_زندگی_اسلامی
#خودتحقیری
#مطلب_تخصصی
شما می توانید با عضویت در کانال، و جستجوی هشتگ های بالا در کانال، به محتواهای مرتبط با آنها دسترسی پیدا کنید.
پیوند عضویت در کانال👇
https://eitaa.com/joinchat/4203216913C592b78c231
لطفا، در صورت تمایل، این پیام را برای دوستان و آشنایان خود نیز ارسال نمائید.
"نگاه از پشت فیلتر: مقایسه اجتماعی منفی در رسانههای اجتماعی و افکار خودکشی در جوانان"
اسپیتزر و همکاران
این پژوهش که در مجله روانشناسی رسانههای پرطرفدار (جلد ۱۲، شماره ۱) منتشر شده و در جمع ۱۰ مقاله برتر مجلات Apa در سال ۲۰۲۳ نیز قرار گرفته است، نشان میدهد جوانانی که در رسانههای اجتماعی خود را با دیگران مقایسه میکنند و در نتیجه احساس بدی نسبت به خود پیدا میکنند، بیشتر در معرض افکار خودکشی قرار دارند. محققان با بررسی ۴۵۶ دانشجو، میزان استفاده آنها از رسانههای اجتماعی را ارزیابی کردند و از مقیاسهایی برای سنجش تمایل افراد به مقایسه اجتماعی منفی در اینستاگرام و فیسبوک، افکار خودکشی و احساس تعلق ناکام (یعنی احساس عدم ارتباط یا روابط معنادار با دیگران) استفاده کردند.
نتایج نشان داد شرکتکنندگانی که دست به مقایسه اجتماعی منفی میزدند، در مقایسه با دیگران، بیشتر افکار خودکشی را گزارش کردند.
🚨 بهویژه در اینستاگرام، افرادی که بیشترین مقایسه منفی را داشتند، همچنین قوی ترین ارتباط را بین احساس تعلق ناکام و افکار خودکشی نشان دادند.
👈 این یافتهها بر ضرورت محدودکردن استفاده از رسانههای اجتماعی و آموزش درباره تأثیرات آن بر سلامت روان تأکید میکنند.
منبع:
Spitzer, E. G., Crosby, E. S., & Witte, T. K. (2023). Looking through a filtered lens: Negative social comparison on social media and suicidal ideation among young adults. Psychology of Popular Media, 12(1), 69–76. https://doi.org/10.1037/ppm0000380
#مطلب_تخصصی
#اینستاگرام
#مقایسه_منفی
#خودکشی
دکتر محسن عزیزی ابرقوئی، روانشناس
https://eitaa.com/joinchat/4203216913C592b78c231