✡️ مغضوبین ارض [١٨]
💥 نهی از موالاة یهود
🔹 ۴. به خدای حکیم اعتماد کنیم
1️⃣ برای اینکه به شما دوستان جوانم بگویم که با یهود و نصاری متّصل نباشید، محتاجِ بیان مقدمه و ذیالمقدمه شدهام، از آیات و روایات کمک میگیرم. در صددم تا با کلمات و جملات، عبارات روانی بسازم و همهٔ اینها جدای از فقرِ ذاتیم، به این خاطر است که به میزان خسارت ناشی از معاشرت و مواصلت با یهود آگاهی تامّ ندارم.
2️⃣ اما خدای متعال بدون هیچ مقدمه و پیش از بیان هرگونه دلیلی، از کسی که در دایرهٔ ایمان قرار میگیرد، و با رسول خدا (ص) و ائمهٔ سعادت و نیکبختی (ع) مرتبط میشود، میخواهد که با یهود و نصاری دوستی نداشته باشد.
3️⃣ این قبیل امرها و نهیهای صریح و بدون مقدمه، در زندگی روزمرهٔ ما آدمها کم و بیش وجود دارد. گاهی وقتها خطر بزرگ است و زمان کوتاه، فرصتِ مقدمهچینی و بیان دلیل وجود ندارد. شدّت علاقه و یا احساس مسئولیت، شما را وادار میسازد آشنا یا غریبهای را به کاری امر و یا از کاری باز بدارید.
4️⃣ هرچه میگوید: کمی امان بدهید، لَختی مهلت بدهید. و یا بگویید چه شده است که با این شتاب از من انجام کاری و یا عدم انجام کاری را میخواهید؟!
5️⃣ در پاسخ و در گزیدهترین کلمات میگویید: بعداً خواهید فهمید. الآن زمان مناسبی برای بیان دلیل نیست. اعتماد کن. من دوست تو هستم و خیر تو را میخواهم. و ما بارها شده که اعتماد کردیم و البته در مواردی هم سود بردهایم.
6️⃣ اکنون خدای متعال که ما را به شرافت ورود در ایمان، #مؤمن نامیده است، از ما و از شما میخواهد به یکی از اقتضائات ایمان گردن نهیم و از دوستی با یهود و نصاری بپرهیزیم: یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لا تَتَّخِذُوا الْیَهُودَ وَ النَّصَارَی أَوْلِیَاءَ [١].
7️⃣ به خدای حکیم اعتماد کنیم و از این لحظه همهٔ موارد و مصادیق پیوند با یهود و نصاری را از بین ببریم. «نهی از دوستی» به تعبیر جناب ثقفی در تفسیر روان جاوید، یک معنای عرفی است که شامل معاشرت، مخالطت، مرافقت، متابعت، مشابهت، استنصار، استظهار و امثال اینها میشود [٢].
8️⃣ آنچه مهم است و دوستِ من قطعاً به آن توجه دارد، این است که کلمهٔ #أولیاء علاوه بر معانی گفته شده، در معنای مولا و رئیس و حاکم و سرپرست استعمالِ جدّی دارد، و آیهٔ شریفه نهی صریح دارد که #یهود و نصاری را حاکم بر فکر و اندیشه، حاکم بر گفتار و کردار، حاکم بر اقتصاد و سیاست، حاکم بر فرهنگ و هنر و سینما، حاکم بر جان و مال و خانه و کاشانه و سرزمین خود قرار ندهید.
9️⃣ گفته شده این معنا با ظاهر آیه سازگار نیست. زیرا:
✍️ مؤمنین با سرپرستی شخصیتی مثل پیامبر اسلام (ص) معقول نبود که خود را تحت سرپرستی اهل کتاب قرار دهند... از سوی دیگر: چون این معنا در زمان حیات پیغمبر عملی نشده است، لذا نسبت به آینده هم مفهوم ندارد. زیرا شیء معدوم مورد نهی قرار نمیگیرد [٣].
🔟 اما آنچه امروز با نگاهی مختصر به اوضاع و احوال سرزمینهای اسلامی و با دقت در رفتار و گفتار و مواضع و عملکرد سران ریز و درشت کشورهای اسلامی میتوان مشاهده کرد، حکایت از آن دارد که یکی از معانی کاربردی «اولیاء» علاوه بر معانی دیگر میتواند #سرپرست، #مولا و #حاکم باشد. جدای از این، محصور کردنِ قرآن به زمان رسول خدا (ص) و به مکان اولیهٔ فرود آیات، #مهجور نمودن قرآن عزیز است.
📚 منابع:
[١] سورهٔ مائده، آیهٔ۵١؛ ای اهل ایمان! یهود و نصاری را سرپرستان و دوستان خود مگیرید.
[٢] تفسیر روان جاوید، ج٢، ص٢٢۴.
[٣] تفسیر آسان، ج۴، ص١٨٩. البته همین نویسنده در ادامه تأیید میکند که: «هنگامیکه دوستی قلبی با غیرمسلمان جایز نباشد، به طریق اولی در تحت سرپرستی آنان قرار گرفتن هرگز مجاز نخواهد بود».
✍️ علی خلیل اسماعیل
✅ اندیشکدهٔ مطالعات یهود:
🇮🇷👉 @jscenter
✡️ مغضوبین ارض [٣٩]
💥 تکلیف مؤمنان
1️⃣ این اتّحاد و اتّفاق در به سخره گرفتن و به بازی گرفتن دین مؤمنان به دو جهت است: مِن شِدَّةِ کُفْرِهِمْ وَ غَلَبَةِ سَفَهِهِمْ [١]. اینان به همان اندازه که تزلزل در ایمان به خدا و حقّ و حقیقت دارند، نسبت به کُفری که گرفتارش شدهاند، سخت پایبندند!
2️⃣ و از آنجا که پایگاه فکری و عقیدتی کفّار ریشه در القائات شیاطین دارد: «وَ إِذَا خَلَوْا إِلَى شَيَاطِينِهِمْ قَالُوا إِنَّا مَعَكُمْ إِنَّمَا نَحْنُ مُسْتَهْزِئُونَ [٢]؛ هنگامیکه با شیطانهای خویش خلوت میکنند، میگویند: ما با شما هستیم، ما فقط (آنها را) مسخره میکنیم!»
3️⃣ و «شَیَاطِینِهِمْ» در اینجا بنابر فرمایش امام محمد باقر علیهالسلام: «أَنَّهُمْ کُهَّانُهُمْ» [٣]؛ یعنی منظور، #کاهنان_یهود است. یعنی در خلوتشان با «علمای یهودی»، علاوه بر اینکه پایبندیشان به #آیین_یهود را اعلان میکنند، با صراحت از «استهزاء مؤمنان» سخن میگویند.
4️⃣ #کاهنان نیز با حربهٔ تزیین و با بهرهگیری از تحریف و دروغ، #سفاهت و #بلاهت را در مردمی که به آنها گوش میدهند، نهادینه میسازند و از آنان موجوداتی شیطانصفت و دلقکمآب تحویل میدهند، که به قول مرحوم آیتالله طالقانی (ره) از آنجا که قوای فکریشان به مسخرگی و عیبجویی دیگران صرف میشود، در نتیجه خود از تفکّر درست بازمیمانند [۴]. بهعبارت دیگر، غلبهٔ سفاهت در اینان، جایی برای تعقّل مثبت و اندیشهٔ متعالی باقی نخواهد گذاشت.
5️⃣ از ویژگیهای مردمی که «إِنَّا مَعَکم» گویان، بر تداوم و بقای در دین و دادههای کاهنان یهودی تأکید میکنند و بر جریان استهزاء پای میفشارند، یکی این است که هر وقت سخنی را میشنوند، به تفسیر منفی آن میپردازند و دیگر اینکه آن را مورد تمسخر قرار میدهند.
6️⃣ خدای حکیم بعد از اینکه علت نهی را که همانا به سُخره گرفتن دین مؤمنان و به بازیچه گرفتن آیین مؤمنان توسط اهل کتاب و کفّار است، بیان میکند، تکلیف مؤمنان با این گروه را نیز بیان میفرماید:
💎 «ای مؤمنان و ای تازهمسلمانها، با یهود طرح دوستی نریزید. با نصاری مراوده نداشته باشید. با طوائف دیگر از کفّار رفت و آمد و نشست و برخاست نکنید. آنها را ولیّ و سرپرست خود قرار ندهید.»
7️⃣ نهی از #اولیاء قرار دادن #یهود و نصاری، چنانچه پیش از این گفتیم یک معنای عُرفی است که شامل نهی از معاشرت، مخالطت، مرافقت، متابعت، مشابهت، استنصار، استظهار و امثال اینها میشود. اکنون به موارد گفته شده میافزاییم نهی از اولیاء قرار دادن کفار شامل همهٔ مظاهر و معانی اولیاء از جمله نهی از حُبّ، نهی از نُصرت، نهی از تَحالف، نهی از حفاظ، نهی از طاعت، و نهی از ولایت میگردد.
📚 منابع:
[١] البحر المدید فی تفسیر القرآن المجید، ج٢، ص۵۴.
[٢] سورهٔ بقره، آیهٔ١۴.
[٣] مجمع البيان، ج١، ص١٠٧.
[۴] پرتوی از قرآن، ج١، ص٧٨.
✍️ علی خلیل اسماعیل
✅ اندیشکدهٔ مطالعات یهود:
🇮🇷👉 @jscenter