#مقاله_بخوانیم📋 #روش‌های_علم‌الحدیثی_امام_موسی‌بن‌جعفر_علیه‌السلام ____________________________ مقاله (روش‌های علم‌الحدیثی امام موسی بن جعفر علیه‌السلام) به جمع آوری قواعد و گزاره‌های #علم‌الحدیثی از دیدگاه امام کاظم علیه‌السلام پرداخته است. نگارنده در این مقاله با ارائه دسته‌ای از روایات در صدد استخراج قواعدی است که این قاعده‌ها در اعتبارسنجی روایات و سنجش راویان مورد استفاده قرار گیرد. در بخش پایانی این مقاله، فهرستی از قواعدی که نویسنده از روایات امام کاظم علیه‌السلام استخراج کرده بیان شده است. فایل دانلود مقاله👆👆👆 ❗️نکته: نوشته‌ای با عنوان (نقدی بر مقاله روش‌های علم‌الحدیثی امام موسی بن جعفر) در نقد مقاله فوق نوشته شده است (مجله حدیث اندیشه، شماره۱۱، زمستان ۸۳). #کانال_علوم_ومعارف_حدیث @MaarefHadith

#اختلاف_نسخه #نسخه‌های_الکافی 🔹منبع و مصدر کتاب الصوم "من لا یحضره الفقیه" شیخ صدوق، کتاب "الکافی" مرحوم کلینی می‌باشد، و نسخه کافی که نزد صدوق بوده افضل و اصح از نسخه‌های موجود نزد ما است. 🔸بدین جهت در موارد اختلافی، نسخه کتاب فقیه مقدم است. 📗أضواء على علمي الدراية و الرجال، ص۳۲۱. به نقل از کتاب الصوم آیة‌الله سیستانی. #کانال_علوم_ومعارف_حدیث @MaarefHadith

#کتاب_شناسی #نصیحة_اهل_الحدیث #خطیب_بغدادی 📝📝نصیحة اهل الحدیث، نگاشته ای در آداب الحدیث ✍️✍️ احمد براریان ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ کتاب «نصیحة اهل الحدیث» نوشتۀ ابوبكر احمد بن علی بن ثابت، معروف به «خطیب بغدادی» از دانشمندان مشهور شافعی است. سال ۳۹۳ق و اطراف بغداد، زمان و مکان تولّد وی بوده و بیشتر عمر خود را در همین شهر گذراند. او برای اخذ حدیث به شهرهای گوناگونی مانند نیشابور، اصفهان، بصره ،دمشق و ... سفر کرد. در پایان به بغداد بازگشت و سال 123ق در همان شهر، وفات یافت. خطیب بغدادی از استادانی چون ابوحامد اسفراینى (406ق)، (ابوبكر برقانى (425ق) و ابونعیم اصفهانی (430ق) بهره برد. او نگاشته‌های بسیاری در تاریخ، حدیث، فقه، اصول، عقاید، اخلاق و ادبیات دارد؛ اما نوشتارهای تاریخی و حدیثی وی مشهورتر و كتاب «تاریخ بغداد»، شاید، مهم‌ترین و بزرگ‌ترین اثرش باشد. بیشتر کسانی که شرح حال خطیب را نوشته‌اند بر جایگاه والای علمی او به‌ویژه در قلمرو حدیث اهل سنّتّ ،تأکید کرده‌اند. «تاریخ بغداد» او نیز پُر از آموزه‌ها و گزاره‌های حدیثی است. در روزگار خطیب، آداب الحدیث، از مهم‌ترین موضوعات علم الحدیث بوده، شرط ورود دانش‌پژوهان به میدان حدیث، شمرده می‌شد. این دانشمند پُرکار، کتاب‌های متعدّدی در این زمینه نگاشت که «الکفایة فی علم الروایه»، «الجامع لاخلاق الراوی و آداب السامع»، «الفقیه و المتفقّه» و «نصیحة اهل الحدیث» از آن جمله است. «نصیحة اهل الحدیث» سال ۸۰۴۱ق، توسّط انتشارات «مكتبة المنار، الزرقاء» در 47 صفحه، با تحقیق عبد الكریم احمد الوریكات چاپ شد. نویسنده، هدف نگارش این کتاب را بیان نکات عملی و نظری ضروری برای دانش‌پژوهان حدیث، شمرده است. او این نکات را در قالب 25 حدیث و گزارش منقول از رسول الله صلّی الله علیه و آله، خلیفه دوم، شافعی، ابوحنیفه و برخی دیگر از بزرگان اهل سنّتّ ذکر می‌کند. همو، پس از نگارش کتاب، چکیدهای از آن را با عنوان «مختصر نصیحة اهل الحدیث» در پنج صفحه نگاشت. بیشتر آموزه‌های کتاب، دربردارندۀ سفارش‌های کاربردی برای دانشپژوهان بوده؛ امّا برخی از نکات، جنبۀ نظری داشته و با هدف تبیین جایگاه حدیث و افزایش اشتیاق فراگیران، آمده است؛ نمونه آن، گزارش هجدهم یعنی گفتگویی بین ابوحنیفه و وکیع است. در این گزارش، وکیع، حدیث را جامعِ تمام فقه دانسته ولی ابوحنیفه دیدگاه دیگری دارد؛ در پایان، ابوحنیفه مغلوب می‌شود. با تحلیل روش کتاب، روشن می‌شود که خطیب بغدادی، خواسته، افزون بر دادن پیام به مخاطب مبتدی، او را با آداب عملی فعالیت‌های حدیثی، آشنا کند. این شواهد عبارتند از: الف) نویسنده با وجود گزیده‌نگاری، سلسله راویان هر حدیث یا گزارش را با عباراتی مانند: «فُلانٌ عَن فُلان»، «فُلانٌ اَنا»، «فُلانٌ نا»، «فُلانٌ ثَنا» آورده است. او حتّی برای برخی از گزارشها مانند گزارش سوم، چندین طریق ذکر می‌کند . ب) برخی از پندهای کتاب، تنها یک متن دارند؛ مانند گزارش نخست و برخی دیگر، دارای چندین متن هستند؛ مانند گزارش‌های یازدهم و دوازدهم. برخی در مقام تفسیر گزارش دیگری است؛ مانند گزارش پنجم نسبت به گزارش چهارم و برخی از مفاهیم، به هم‌پیوستگی روشنی دارد؛ مانند حدیث نهم که روایتی سلسلة الذهب از امام رضا علیه السلام نسبت به گزارش دهُم است. گویا برخی از پندها در دیدگاه نویسنده، اهمّیت بیشتری داشته یا نیازمند تبیین بوده است. در حقیقت از 25 متنی که در این کتاب آمده، حدود 11 پند به‌دست می‌آید که عبارتند از: لزوم پرهیز از ریاستطلبی برای طالب فهم دین (1)، طلب علم در سنین جوانی (2و3و4و5و6)، اهتمام به آموختن دانش از بزرگان مورد اعتماد (7و8)، پرهیز از مراجعه به انسان‌های شرور برای کسب دانش (7)، پرهیز از مراجعه به افراد کم‌دانش (7و8)، اکتفانکردن به اخذ و نقل حدیث و توجّه به فهم آن (9و10و14و15و17و19و20و22)، پرهیز از طلب احادیثِ گمراه‌ کننده پیش از دستیابی به توان فهم درست حدیث (11و12)، لزوم پیروی افراد کم‌دانش از بزرگان(13)، لزوم مقابله بزرگان با تفسیر دین توسّط افراد کم‌دانش (13)، پرهیز از عرضه خود به مردم پیش از رسیدن به دانش کافی (16) و لزوم مراجعه به استاد برای یادگیری روش فهم حدیث و حلّ اشکالات (21). ج) نویسنده، پندهای خود را در قالب نقل قول‌های دیگران آورده و از زبان خویش مطلبی بیان نکرده است. این روش نیز مانند بقیۀ روش‌های به‌کاررفته در کتاب، جنبۀ تربیتی دارد. در حقیقت، خطیب، خواسته به مخاطبان بیاموزد که چگونه بر سخنان بزرگان، تکیه کرده و حتّی برای حرف‌های درست خویش به دنبال مستندی از دانشمندان بگردند. منبع: مجله دانش ها و آموزه های قرآن و حدیث، ش اول. مطالعه فایل کتاب: http://pdf.lib.efatwa.ir/90469/1/9 #کانال_علوم_ومعارف_حدیث @MaarefHadith

📙#تحلیل_شرایط_زمانه_امام_صادق_علیه_السلام یکی از سوالاتی که درباره زندگی ائمه علیهم السلام مطرح می شود این است که چرا ایشان هر کدام برنامه خاصی داشتند؟ آیت الله مصباح یزدی در تاریخ 2/11/1379 در جواب همین سوال به بیان «تحلیل شرایط و زمانه امام صادق علیه السلام» پرداخته است. نگاشته بالا👆👆👆👆 تدوین همان بیانات ایشان است که در قالب 23 صفحه منتشر شده است. @MaarefHadith

#اینفوگرافی #مباهله #مروری_بر_واقعه_مباهله #کانال_علوم_ومعارف_حدیث @MaarefHadith

مباهله، جداکننده حق از باطل است. روز حقانیت اسلام و تشیع مبارک باد. #کانال_علوم_ومعارف_حدیث @MaarefHadith

#امام_زراره_کیست؟ #امام_زمان_زراره #اسامی_ائمه ___________________________ ✍️عبدالله یکتا ❗️امام زراره کیست؟ #زرارة_بن_اعین: راوی نام آشنای شیعه که اسمش در تارک حدیث شیعه همیشه می درخشد و در میان صفحات کتب رجالی به مدح و ثنائهای کم نظیر درباره او بر می خوریم. 🔸اما وجود گزارشاتی در رجال کشی پیرامون این شخصیت، سوالاتی را در ذهن خواننده پدید می آورد که مهمترین آنها این سوال است که؛ ▪امام زراره در هنگام مرگ چه کسی بوده است؟ 🔸بر پایه گزارشات رجال کشی{1}، پس از شهادت امام صادق علیه السلام بین اصحاب اختلافی در امامت پیش می آید، که عده ای قائل به امامت عبدالله بن جعفر و عده ای قائل به امامت امام موسی بن جعفر علیهما السلام می شوند. 🔸زراره که بر پایه برخی روایات شکی برای او بوجود آمده بود برای روشن شدن مطلب، فرزند خود عبید را به مدینه می فرستد تا از از حقیقت امر آگاه شود، اما چون می بیند اجل او فرا رسیده و فرزندش هنوز بازنگشته، قرآنی در مقابل خود گرفته و می گوید: خداوندا من آنچه محمد (ص) آورده و آنچه در این کتاب نازل کرده ای را تصدیق می کنم، دین و اعتقاد و امام من آنچیزی است که عبید فرزند من آنرا آورد. و سپس از دنیا می رود. 🔷فارق از ناآگهی این حواری امام صادق و امام باقر علیهما السلام از امام زمان خویش و توجیهاتی که می توان برای آن بیان کرد وجود چند نکته است که در ادامه بدان اشاره می شود. 1-جایگاه و نقش آن دسته از روایاتی که نام ائمه در آنها ذکر شده است؟ 2- روایاتی که به اسامی ائمه اشاره می کنند در نزد راوی سرشناسی چون زراره شناخته شده نبوده؟ 3-معرفی امام بعد خود نزد ائمه و اصحاب خاص ایشان همچون زراره جایگاهی نداشته؟ 4- عدم اطلاع فقیه اصحاب امام صادق از امام زمان خود، سبب نوعی معذوریت برای افراد بی اطلاع نمی شود؟ 📗{1}رجال الكشي - إختيار معرفة الرجال، النص، ص: 153 #کانال_علوم_ومعارف_حدیث @MaarefHadith

#در_محضر_معصوم #آزمودن_افراد #راستگویی #امانتداری 🔷امام صادق علیه السلام: #فریب نماز و روزه مردم را نخورید، زیرا آدمی گاه چنان شیفته نماز و روزه می‌شود که اگر آنها را ترک گوید، به وحشت می‌افتد. بلکه آنها را به راستگویی و امانتداری #بیازمائید. 💠عَنْ أَبِي عَبْدِ اَللَّهِ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ قَالَ: لاَ تَغْتَرُّوا بِصَلاَتِهِمْ وَ لاَ بِصِيَامِهِمْ فَإِنَّ اَلرَّجُلَ رُبَّمَا لَهِجَ بِالصَّلاَةِ وَ اَلصَّوْمِ حَتَّى لَوْ تَرَكَهُ اِسْتَوْحَشَ وَ لَكِنِ اِخْتَبِرُوهُمْ عِنْدَ صِدْقِ اَلْحَدِيثِ وَ أَدَاءِ اَلْأَمَانَةِ. 📗الکافی، ج۲، ص۱۰۴. #کانال_علوم_ومعارف_حدیث @MaarefHadith

#امام_زراره_کیست؟ (2) #روایت_دوازده_امام #اشکال_زیدیه #شیخ_صدوق 🔁در مطالب قبلی کانال مطلبی پیرامون زراره و گزارشات کشی درباره وی بیان گردید و بر پایه این گزارشات نکاتی ذکر شد.[*] ◀️در این‌باره سخنی از مرحوم صدوق در کتاب کمال الدین وجود دارد که مرتبط با بحث مذکور است که در ادامه به سخن ایشان اشاره می شود. #شيخ صدوق در كتاب خود مي‌نویسد: #زيديه گويند: اگر خبر دوازده امام درست بود مردم بعد از فوت امام صادق جعفر بن محمد (ع) شك و ترديد در امام بعد نمي‌كردند، تا كار حيرانى بجائى كشد كه؛ جمعى پيرو عبد اللَّه شوند و جمعى پيرو اسماعيل و جمعى از شيعه پس از امتحان عبد اللَّه بن صادق سرگردان شوند و چون او را اهل نديدند از نزد او بيرون آمده و مي‌گفتند كجا رو كنيم بطائفه مرجئه يا قدريه يا حروريه؟ موسى بن جعفر اين سخن را شنيد و فرمود: نه طرف مرجئه برويد و نه قدريه و نه حروريه ولى بسوى من آئيد. اكنون بنگريد خبر دوازده امام از چند راه باطل می‌‏شود؛ ۱- جلوس عبد اللَّه بمسند امامت ۲- رو كردن شيعه به او ۳- سرگردانى شيعه موقع امتحان او ۴- نميدانستند كه امامشان موسى بن جعفر است تا خودش آنها را دعوت كرد و خود را معرفى كرد در بين اين مدت فقيه آنان #زرارة_بن_اعين مُرد و در حالى كه قرآن را روى سينه‌‏اش داشت گفت بار خدايا من بامامت كسى معتقدم كه اين قرآن امامتش را اثبات كند. 🔸پس از آن مرحوم صدوق در جواب آنها می‌گوید: جواب آنها را چنين گوئيم كه همه گفتار شما فريب و ظاهرسازيست براى آنكه ما مدعى نيستيم همه در آن عصر دوازده امام را بنام مي شناختند همانا گفتيم كه رسول خدا (ص) خبر داده كه امامان بعد از او دوازده كند و علماء شيعه اين حديث را با نام ائمه روايت كرده‌‏اند و منكر نيستيم كه در ميان شيعه يكى دو تا يا بيشتر بودند كه اين حديث را نشنيده بودند. 🔸راجع به‌ #زرارة بن اعين گوئيم جمعى را فرستاد تا خبر امام بعد از حضرت صادق را تحقيق كنند و پيش از آنكه نمايندگان او برگردند وفاتش رسيد و هنوز نص بر امامت موسى بن جعفر را نشنيده بود، بطورى كه يقين حاصل كند و قطع عذر او بشود وقت وفات قرآن را روى سينه‌‏اش گذاشت و گفت بار خدايا من بامامت كسى معتقدم كه اين قرآن امامتش را ثابت كند و آيا شخص فقيه متدين در موقع اختلاف و اشتباه جز كار زرارة را ميكند؟ 🔶بعلاوه، گفته‏‌اند كه #زراره امامت موسى بن جعفر را ميدانست ولى پسرش عبيد را فرستاد تا از آن حضرت تحقيق كند كه اجازه دارد اظهار امامت او كند يا دستور #تقيه_وكتمان دارد و اين قول با فضل #زرارة بن اعين و مقام معرفت او مناسبتر است‏. ⏪پس از آن مرحوم صدوق روایتی از امام رضا ع درباره زراره نقل می کند: ابراهيم بن محمد همدانى رضي الله عنه گويد بامام رضا(ع) عرض كردم يا ابن رسول اللَّه (ص) بمن خبر ده كه #زرارة مقام پدرت را مى‌شناخت؟ فرمود آرى گفتم پس چرا پسرش عبيد را فرستاد تا خبر بگيرد كه امام صادق جعفر بن محمد (ع) چه كس را وصى خود كرده؟ فرمود زرارة امامت پدرم را ميدانست و نص پدرش را نسبت باو در دست داشت و همانا پسرش را فرستاد تا از پدرم كسب تكليف كند، كه براى او جائز است #تقيه را كنار گذارد در اظهار امامت و نص بر او يا نه؟ و چون پسرش دير كرد باو مراجعه شد در اظهار عقيده نسبت بپدرم (موسی بن جعفر) ولى نخواست بى‌‏دستور او اقدامى كند براى رد اين مراجعه قرآن را بلند كرد گفت بار خدايا امام من كسى است كه امامتش در اين قرآن ثبت باشد و فرزند جعفر بن محمد باشد. ⏪ایشان بعد از نقل این خبر می گوید:خبرى هم كه زيديه حجت آورده‌‏اند دلالت ندارد كه #زراره عارف بامامت موسى بن جعفر نبود فقط دلالت دارد كه پسرش عبيد را فرستاد خبر بگيرد. 🔶بعلاوه راوى خبرى كه زيديه به آن استدلال كرده‌‏اند #احمد_بن_هلال است و او نزد مشايخ ما جرح شده .. سعد بن عبد اللَّه گويد نديدم و نشنيدم يك شيعه از تشيع برگردد و ناصبى شود مگر احمد بن هلال‏. [*]https://eitaa.com/MaarefHadith/262 📚كمال الدين و تمام النعمة، ج‏1، ص: 74. #کانال_علوم‌_ومعارف_حدیث @MaarefHadith

#درمحضرمعصوم #عاق_والدین امام هادی علیه السلام فرمودند: عقوق پدر و مادر کمبود را به دنبال دارد و موجب خواری می‌شود. قَالَ أَبُو الْحَسَنِ الثَّالِثُ علیه السلام: الْعُقُوقُ يُعْقِبُ الْقِلَّةَ وَ يُؤَدِّي إِلَى الذِّلَّةِ. 📚 بحار الأنوار، ج‏71، ص84. #کانال_علوم‌_ومعارف_حدیث @MaarefHadith

#ماه_محرم #ماه_حزن_اندوه_اهل‌بیت ◾️از امام رضا عليه‌السلام روایت شده: وقتى #ماه_محرّم مى رسيد، پدرم خندان ديده نمى شد و پريشان حالى بر او سايه مى انداخت، تا اين كه ده روز از آن مى گذشت. وقتى روز دهم فرا مى رسيد، آن روز، #روز_مصيبت و اندوه و گريه اش بود . ◾️عن الرضا عليه السلام: كانَ أبي عليه السلام إذا دَخَلَ شَهرُ المُحَرَّمِ لا يُرى ضاحِكا ، وكانَتِ الكَآبَةُ تَغلِبُ عَلَيهِ حَتّى يَمضِيَ مِنهُ عَشَرَةُ أيّامٍ ، فَإِذا كانَ يَومُ العاشِرِ كانَ ذلِكَ اليَومُ يَومَ مُصيبَتِهِ وحُزنِهِ وبُكائِهِ. 📗الأمالي للصدوق، ص۱۹۰، ح۱۹۹. #کانال_علوم‌_ومعارف_حدیث @MaarefHadith

ای وارثِ حقیقی مشک و علم سلام مولایِ هرچه آینه هرچه حرم سلام امسال هم نیامدی و در فراقِتان آمد دوباره ماهِ عزا ، ماه غم سلام عرض ادب به محضرِ نورانی شما عرض درود و تسلیتُ باز هم سلام از راه دور از حرم زخم دارِ دل دستی به رویِ سینه تورا می دهم سلام __________________________ ایام سوگواری و حزن اهل بیت علیهم السلام تسلیت. #کانال_علوم‌_ومعارف_حدیث @MaarefHadith