هدایت شده از نسیم تاریخ
پایان اقتدار، انحصار سرداران قزلباش
آدرس کانال تلگرامی نسیم 👇👇👇👇
https://t.me/Nasim_Tarikh
آدرس کانال واتساپ نسیم تاریخ 👇👇👇👇👇👇👇👇
https://chat.whatsapp.com/IcaiaEPDT76EBieB4a1zZc
آدرس کانال ایتا https://eitaa.com/Nasim_Tarikh
✍️ #رضا_احمدی
🟣 اوضاع ایران
شاه عباس در هفده سالگی به سلطنت رسید در این زمان کشور گرفتار معضلات فراوان داخلی و خارجی بود. در این زمان شاه گرفتار سرداران قزلباش است، آنها خود را وکیل شاه می دانستند و اجازه نمی دادند او در امور کشور دخالت کند. خصومت و دشمنی امرای ترکمان تا مرز جنگ داخلی رسیده بود. مسأله بعدی تهاجم خارجی بود که ازبکها هرات، مشهد و خراسان را در اشغال داشتند و تا یزد تاخت و تاز می کردند . دولت عثمانی گرجستان، ایروان، باکو و قره باغ ، تبریز، همدان، ارومیه ، بغداد و کردستان را اشغال کرده بود.
عراق عجم، در دست شاه بود. شاه دو راه در پیش روی خود می دید، یا باید تسلیم سرداران باشد تا به سرنوشت پدر و برادرش دچار گردد یا باید اقتدار پیشه کند. در این زمان سرکوبی سرداران، تضعیف نیروهای نظامی در مقابل دشمن خارجی بود. تجارب شخصی شاه از اقدامات قزلباش، چون کشتن مادر، برادرش و استیلا بر پدرش، و آلت دست قرار دادن خودش تا در مقابل پدرش قرار گیرد. حتی در زمان سلطنتش او را به حساب نمی آوردند. شاه تصمیم گرفت تا قزلباش را از قدرت حذف نماید .
🔵 قزلباش
کلاه سرخ هایی که ریش را می تراشیدند و سبیل بلندی داشتند، آنها کلاه قیفی قرمز همراه عمامه سفید بر سر می گذاشتند. و نیروی نظامی بودند که در به قدرت رساندن صفویان نقش بسزایی داشتند. عقاید غلو آمیزشیعی و قشری داشتند. قزلباش ها هفت طایفه بودند: افشارها در کهکیلویه و خراسان، قاجارها در گرگان و مازندارن و قره باغ، تکلوها در اصفهان وهمدان، رملوها در بغداد و خوزستان، شاملوها در خراسان و ذوالقدرها در فارس و استاجلوها نیز در آذربایجان و خراسان. ساکن بودند.
⚫️اقتدار سرداران
با استقرار دولت صفویه، کشور به پنجاه قسمت تقسیم و بین سرداران ایلات قزلباش تقسیم گردید. آنها این مناطق را ملک و طِلق خود می دانستند. اکنون صد سال از تشکیل دولت صفویه می گذشت و آنها هنوز به پاس زحمات گذشتگان خود توقع رانت سیاسی و اقتصادی داشتند. شاه عباس آشنایی کاملی از زیاده خواهی و استیلاگری و جنایات آنها داشت. او تصمیم گرفت آنها را از سر راه بردارد و ایران را آزاد کند.
ورود نظامیان در اقتصاد و سیاست تهدید است، شاه اسماعیل تصمیم گرفت تا آنها را از سیاست دور سازد ولی موفق نشد.
🟣 طبقه جدید
ایران به تیول قزلباشها درآمد، آنها موظف بودند، نیروی نظامی را در اختیار حکومت قرار دهند. طبقه جدید قزلباش قدرت را قبضه کردند و ایران به مملکت ایران قزلباش معروف گردید. حضور آنها تعادل اقتصادی را به هم زد و در تاریخ سیستان می خوانیم که مردم سیستان از حاکم خود «نان راتبه» داشتند، و چگونه بدست قزلباش دچار وحشت و اضطراب می شدند. امرای قزلباش املاک مردم را تصرف کردند.و آشفتگی در شهر افتاد و اوباش مسلط شدند. این وضعیت در بیشتر شهرهای ایران به اجرا در آمد. ثروت به طبقه قزلباش و بستگان آنان منتقل گردید. آنها در مالیات بدعت گذاشتند و بدین وسیله به ضبط املاک مردم پرداختند و به ثروتهای باد آورده دست یافتند.
🔵 رانت اقتصادی
قزلباش تولید و تجارت را در انحصار خود گرفت؛ آنها به سودهای بسیاری دست یافتند. در سال 952 ش، انحصار تولید صابون را از شاه تهماسب گرفتند.« عمال صابونخانه نیریز، پیه و مواد اولیه صابون را به بهای کم می خریدند و صابون را به بهای گران می فروختند و قدغن کردند که هیچ کس حق تولید و فروش آن را ندارد. هرکس اقدام کند، مجرم است.
🟢 تصمیم بزرگ
شاه عباس می خواست به خود سری و زیاده خواهی های سرداران قزلباش پایان دهد. در زمان شاه تهماسب اسرای زیادی از گرجیان، ارامنه و چرکس را به قزوین آوردند. شاه عباس تصمیم گرفت نیروی سومی را وارد قدرت کند و از فرزندان اسرای قفقازی ارتشی دائمی تشکیل دهد. ارتشیان جدید فقط به شاه وفادار بودند. تعداد آنها چهل هزاری تن بود. با این ارتش بزرگ می توانست موانع پیش رو را از میان بردارد. تشکیل ارتش دائمی، اولین گام در حذف قدرت سرداران قزلباش بود.
مهمترین تصمیم شاه در این زمان تأمین مالی ارتش دائمی بود. بدین خاطر نوع مالکیت اراضی را تغییر داد. و سپس تصمیم مهم دیگری گرفت و اراضی که درگذشته در اختیار سرداران قزلباش بود را از آنها پس گرفت و به اراضی خالصه تبدیل کرد و درآمد آن را مستقیم به خزانه شاهی واریز و برای هزینه های ارتش جدید صرف می کرد. با این اقدام، اقتدار اقتصادی سرداران قزلباش در هم شکست.
ارتش ملی تعلق قومی و ایلی نداشت و به شخص شاه وفا دار بودند. اللهوردیخان از گرجیان تازه مسلمان به فرماندهی این ارتش برگزیده شد.
#پایان_اقتدار_سرداران
🔰رویای رشد هشت درصدی
✍محمدرضا یوسفی
🔹 دولت جدید تاکید دارد که بر اساس سند چشم انداز و برنامه هفتم عمل کند. از جمله اهداف تعیین شده این برنامه، رشد 8 درصدی است. بسیاری از اقتصاددانان تحقق این نرخ را در شرایط کنونی ناممکن می دانند. پزشکیان نیز در مناظرات، تحقق آن را بدون بهبود روابط بین المللی ناممکن دانست. اما او اکنون می خواهد در چارچوب برنامه هفتم، برای تحقق رشد 8 درصدی کار کند. پرسش مهم امکان پذیری تحقق این نرخ در دوره پنج ساله برنامه هفتم است.
🔹 در همینجا باید میان رشد اقتصادی کوتاه مدت و بلندمدت تفاوت قائل شد. در کوتاه مدت ممکن است به دلایلی نرخ رشد اقتصادی بالا را تجربه کرد. به عنوان مثال، در دوران جنگ تحمیلی، بنگاه های اقتصادی به دلیل محدودیت در تامین مواد اولیه، قطعات، پایین بودن منابع ارزی و مانند آن با ظرفیت پایین فعالیت می کردند. اما در سه سال پس از جنگ، ایران نرخ رشد اقتصادی بالایی را تجربه کرد. گرچه این روند ادامه نیافت. در سال 1397 با بازگشت تحریم، روند بهبود رشد اقتصادی متوقف شده و با وقوع اپیدمی کرونا، بیشتر آسیب دید. در دوره کرونا، بنگاه های اقتصادی با ظرفیت پایین کار کرده و بسیاری از کسب و کارها آسیب دیدند. با پایان یافتن کرونا و ریاست جمهوری بایدن، درآمدهای نفتی بهبود یافت و رشد اقتصادی مثبت شد. گرچه این رشد بیشتر ناشی از درآمدهای نفتی بود. اما این نرخ با رشد 8 درصد فاصله زیادی دارد. به هر حال این رشدهای نوسانی نمی تواند به بهبود اقتصاد ایران انجامیده و توسعه را به دنبال داشته باشد.
🔹 رشد اقتصادی بالا و مستمر در بلندمدت منجر به تغییرات اساسی در اقتصاد شده، توسعه را به دنبال خواهد داشت. چین حدود سه دهه، رشد اقتصادی دو رقمی را تجربه کرد و از یک اقتصاد بسته و کشاورزی، با حدود 700 میلیون فقیر به اقتصادی باز، صنعتی و درصد بسیار اندکی از فقیران در سال 2020 رسید. متوسط نرخ رشد اقتصادی ویتنام در دهه اخیر هفت درصد بوده است. ساختار اقتصادی این کشورها در این دهه ها به دلیل تغییرات نهادی تحول پیدا کرده است.
🔹 به عنوان مثال، کشور فقیر ویتنام نزدیک به دو دهه رشد اقتصادی پایینی را تجربه می کرد. این کشور با تفکرات سوسیالیستی و ضدغربی حکومت، اقتصادی بسته، در فقر به سر می برد. حداقل 60 درصد مردم زیر خط فقر بودند. اما رهبران ویتنام از سال 1986 تصمیم گرفتند، تغییر ریل داده و توسعه را دنبال کنند. هشت سال مذاکره مستمر برای عضویت در سازمان تجارت جهانی موفقیت آمیز شد. برای تحقق اصلاحات اقتصادی و ایجاد ریل گذاری مناسب توسعه، قانون اساسی کشور تغییر یافت. دولت به وظایف سیاست گذاری پرداخت و از تمرکزگرایی دوری جست و بخش خصوصی موتور حرکتی اقتصاد شد.
🔹 بر اساس آمارهای بانک جهانی، صادرات این کشور در این تقریبا سه دهه، 100 برابر شده، متوسط درآمد این کشور 30 برابر شده، نتیجه اصلاحات ساختاری، افزایش قابل ملاحظه سطح رفاه مردم ویتنام بود. درصد فقیران نیز از 60 درصد در دهه 1980 و 45 درصد در سال 1990 به کمتر از 5 درصد در سال ۲۰۲۱ رسید.
🔹 ایران برای رشد اقتصادی بالا و مستمر نیز نیازمند تغییر ریل گذاری است. اصلاح حکمرانی کشور از طریق توسعه نگری ممکن است. مبارزه با فساد، ایجاد شفافیت در نظام تصمیم گیری و اجرا، باز شدن فضا برای ورود تدریجی همه ایرانیان به عرصه قدرت، تضمین حقوق مالکیت، دوری از تنش های داخلی، تعامل مثبت و سازنده با تمامی دنیا از مولفه های این اصلاح می باشند.
🔹 ثبات بخشی به اقتصاد، بهبود فضای کسب و کار و انگیزه زایی برای بخش مولد اقتصادی و مبارزه با بخش رانتی دلالی می تواند به بخش خصوصی این توانایی را بدهد تا موتور رشد اقتصادی کشور شود.
🔹 توسعه نیافتگی سرنوشت محتوم هیچ کشوری نیست. چین در سال 1965 جزء 25 کشور فقیر جهان بود اما اکنون دومین اقتصاد جهان است. زمانی آرژانتین جزء 25 کشور ثروتمند جهان بود اما اکنون غرق در بحران است. تغییر نگرش و به دنبال آن تغییرات نهادی لازم است. اگر این اتفاق امروز برای ایران رخ دهد، کمتر از ده سال آینده، نتایج شگرف آن ظاهر خواهد شد.
🔹 نکته مهم این است که دولت باید از این زاویه به برنامه هفتم نگاه کند و با توجه به دامنه اختیارات خویش در ساختار سیاسی ایران به بازنگری در برنامه هفتم بپردازد و برنامه اصلاحی را به مجلس ببرد. با این برنامه پراکنده، تمرکز گرا و برخی نگاه های واپس گرایانه نمی توان به رشد اقتصادی مورد نظر دست یافت.
@majmaqomh
🟣شبکههای اجتماعی: بستر اشاعهی آیینهای جدید
(بهبهانهی شیوع باور خرید در روز ۱۳ صفر)
✍محسن حسام مظاهری
🔻از چند روز پیش، در فضای شبکههای اجتماعی (به ویژه در اینستاگرام، واتساپ، تلگرام و ایتا) توسط صفحات و کانالهای فعال در حوزهی علوم غریبه و تجویز ذکر و حرز و گرهگشایی و... و سلبریتیهای فعال در این حوزه تبلیغات وسیعی با محور فضیلت خرید در روز ۱۳ صفر صورت گرفت شد و موج وسیعی از مراجعهی مردم به بازارها (بهویژه طلافروشیها) را رقم زد. این میان، برخی بازاریان نیز از فرصت پیشآمده استفاده کرده و بر باور مذکور دمیدند.
🔻طبق این باور، که امسال بهصورت فراگیر طرح شد، روز ۱۳ صفر روزی بافضیلت است که در آن هرکس برخی اشیاء خاص را با نیت برآوردهشدن حاجاتش خریداری کند، حاجتروا خواهد شد. مثلا خرید جاسوییچی با نیت خرید خانه، خرید لباس نوزادی با نیت بچهدارشدن، خرید طلا برای وسعت رزق و روزی، خرید انگشتر برای ازدواج، خرید اسباببازی برای ماشیندارشدن و خرید پارچه سبز برای شفای مریض.
🔻منشأ و خاستگاه اولیهی این باور که در مدتی کوتاه با اقبال گستردهای روبهرو شد دقیقا مشخص نیست. این احتمال وجود دارد ـ طبق موارد مشابه قبلی ـ که این یک باور عامیانهی محلی مربوط به منطقهای خاص بوده که حالا به مدد رسانهها شیوع پیدا کرده است. پدیدهای که در روند «تورم مناسک» نمونههای زیادی از آن سراغ داریم: تکثیر و اشاعهی یک رسم، باور، آیین محلی از یک منطقهی خاص مناطق دیگر. اشاعهای که در بستر شبکههای اجتماعی و رسانههای جدید با سرعتی چشمگیر و گسترهای وسیع امکانپذیر شده است.
🔻اولین مواجههی بسیاری از صاحبنظران در قبال چنین پدیدههایی، دستهبندی آنها ذیل مفهوم «خرافات و خرافهگرایی» است. درحالیکه به گمان من این تبیین کلیشهای، قدرت توضیح کامل این پدیدهها را ندارد و نیازمند چهارچوبهای تحلیلی مفهومی دیگری هستیم. چهارچوبهایی که اقبال طیفهای متنوع با گرایشهای مذهبی و خاستگاههای طبقاتی مختلف به این پدیدهها و انگیزهها و نیازهایشان را توضیح دهد. چهارچوبهایی که بتوانند همزمان موجهای خرید ۱۳ صفر و دقالباب مساجد در شب اول ربیع و... از یک سو، و توسعهی آیین سفرهی رقیه و رواج لیله الرغائب و... را از سوی دیگر و حتی رواج کریسمس و بلکفرایدی و ولنتاین را در جامعهی ایرانی سالهای اخیر توضیح دهد.
🔸پ.ن.
من از این وضعیت به «مناسکیشدن جامعهی ایرانی» تعبیر کرده و در کتاب «تورم مناسک» تلاش کردهام دلالتهای اجتماعی بروز آن در سالهای اخیر را توضیح دهم.
@majmaqomh
✔️تشبه به کفار در تعطیلی شنبه و جمهوریت نظام!
✍عبدالرحیم سلیمانی
◻️امام علی ع:
" حاکم ، امین خداوند است در زمین؛ و بر پاى دارنده عدالت در شهرها و میان بندگان خداست؛و بازدارندهاى از جانب پروردگار است در زمین "( تصنیف غررالحکم، ص ۳۴۱).
در خبرها آمده بود که مجلس طرح تعطیلی شنبه را تصویب کرده و شورای نگهبان آن را به خاطر مغایرت با شرع رد کرده است. گفته شده که علت این مغایرت مسئله " تشبه به کفار" است چراکه شنبه روز تعطیلی یهودیان است. در این رابطه نکاتی عرض میشود:
📍یکم؛ همانطور که از فرمایش امام علیع برمیآید حکومت امانت الهی در دست حاکم است و همچنین آن حضرت در جای دیگر فرموده که حکومت مال مردم است و به هرکس بخواهند میدهند( آیتالله سبحانی، مسائلجدیدکلامی، ص۶۲۹). پس حکومت امانت خدا و مردم در دست حاکم است و امین باید مصلحت را در نظر بگیرد و الا در امانت خیانت کرده است. اگر تعطیلی شنبه مصلحت است و مصلحت بودن آن را کارشناسان تشخیص دادهاند باید پذیرفته شود.
📍دوم؛ تعطیلی روزها یا عدم آن یک امر کاملا عرفی و قراردادی است و ربطی به شرع ندارد . اینکه در کشور ما جمعه تعطیل است ربطی به دین ندارد و بلکه در قرآن مجید اشاره به عدم تعطیلی آن شده چون در سوره جمعه آمده که موقعی که در روز جمعه ندای نماز بلند شد تجارت را رها کنید و بعد از آن ادامه دهید. پس اگر کارشناسان تشخیص دادند که سهشنبه بهجای جمعه تعطیل باشد هیچ ربطی به شرع ندارد.
📍سوم؛ فرض کنیم که کارشناسان تشخیص دادهاند که تعطیلی شنبه بهجای جمعه، و نه در کنار جمعه ، برای مملکت مصلحت است یا ضرورت دارد؛ آیا ما باید بهخاطر اینکه پیروان دین دیگری با ۱۵ میلیون پیرو شنبه را تعطیل میکنند دست از مصلحت یا ضرورت ملت خود برداریم؟!!! این نهایت کجفهمی و بلکه نفهمی دین و شریعت است و گوینده آن فرسنگها با روح دین و شریعت فاصله دارد تا چه رسد به اینکه فقیه خوانده شود!
📍چهارم؛ فرض کنیم که پیروان دین دیگری یک رسم پسندیده یا نیکو دارند. آیا ما باید از این رسم اجتناب کنیم که مشابه آنها نشویم یا اینکه رسم نیکو را کنار بگذاریم که شبیه آنان نگردیم؟! لطفا بیخردی خود را به دین خردمندانه تحمیل نکنید! چگونه اسلام رسوم نیکوی عرب جاهلیت را تایید کرد؟ چگونه روایات ما اعیادی مانند نوروز را تایید کردهاند؟ پس اینکه فرمودهاند حکمت را حتی از مشرک و منافق بگیرید چه میشود. امان از دین بسیار بزرگ و زیبایی که در مغزهای کوچک و سلیقههای بسیار کج کسانی که عمر خود را در تحصیل شبهعلمهای غیر مفید ، و بلکه مضر، گذراندهاند، نمیگنجد!
📍پنجم؛ مرحوم آیتالله خمینی گفتند جمهوری به همان معنایی که همه جا ، ازجمله فرانسه، جمهوری است. بدون تردید جمهوری مدرن یک محصول غربی و بیشتر مربوط به جهان مسیحیت است. آیا جمهوریت نظام تشبه به کفار نیست؟ آیا سیستم رایگیری و پارلمان و کابینه و...... در آیات و روایات آمده است؟ کاش بیشتر شبیه کفار میشدیم و تفکیک قوا و احزاب آزاد و مطبوعات آزاد و بسیاری چیزهای ارزشمند دیگر را هم از آنان میگرفتیم و البته از رسوم ناپسند آنان اجتناب میکردیم!
@majmaqomh
🔰گردشگرانه شدن مناسک: زائر یا گردشگر!
✍مهراب صادقنیا
◻️ سالها پیش در شهر رم این شانس را داشتم که کلیسای تاریخی و مهم سنتپیتر را از نزدیک ببینم. وقتی وارد ساختمان کلیسا شدم، گردشگران زیادی را دیدم که سرخوش از حضور در یک بنای پررمز و راز مذهبی عکس یادگاری میگرفتند و با دقت، در و دیوار کلیسا را ورانداز میکردند. آنها بیتوجه به آداب زیارت و احتمالا جنبههای روحی و معنوی کلیسای سنتپیتر، خویشخوشانه به دنبال کسب تجربههای شادیبخش بودند و تلاش داشتند تا اوقات فراغت خود را با تماشای یک بنای پرآوازهی مذهبی پر کنند. در ظاهر حرکات این گردشگران نزدیکی به امر قدسی و یا تجربه مقدس و یا چیزی شبیه آن پیدا نبود آنها میخواستند به اندازهی پولی که هزینه کردهاند از این بنای تاریخی لذت ببرند.
◻️ همزمان در بخشهای جلویی کلیسا جماعتی از زائران مشغول نیایش بودند و یک کشیش داشت به زبان ایتالیایی آنها را موعظه میکرد. مسئولان کلیسا نیایشکنندگان را با نردههای آهنی و چند نفر نگهبان از گردشگران جدا کرده بودند. گویی پذیرفته بودند که این دو گروه را باید از مزاحمت یکدیگر در امان داشت. به اصرار و با پافشاری اجازه گرفتم تا خود را به جمع زائران برسانم. آنجا گروهی از باورمندان مسیحی بر نیمکتهای چوبی نشسته بودند و به موعظههای کشیش گوش میدادند. چندان متوجه سخنان کشیش نمیشدم( به زبان ایتالیایی سخن میگفت) ولی از حرکات سر و صورت شنوندگان معلوم بود که از محتوای سخنرانی خوششان آمده است. آنجا خبری از کنجکاویهای گردشگران نبود؛ همه خیلی ساکت و با تمرکز جای خود نشسته بودند.
◻️ آنچه من میدیدم واقعیت آشکار دو عمل اجتماعی قرن بیست و یکم بود که در یک مکان انجام میشدند. دو کنشی که اگر چه شانه به شانه و به هم نزدیکاند، ولی هنوز باید میانشان نرده کشید و آنها را از هم جدا کرد. جهان جدید، ادیان گوناگون را با چالش گردشگرانه شدن مناسکشان روبرو کرده است. کنجکاوی گردشگرانه بر تجربهی امر قدسی چیره شده و آن را تهدید میکند. اوضاع زیارت در این میان، به دلیل آنکه با جابجایی و سفر همراه است، پیچیدهتر است. در جهان امروز مرز میان زیارت و گردشگری چنان باریک و تُرد شده است که به سختی بتوان زائر را از گردشگر تمییز داد.
@majmaqomh
▪️پیام تسلیت مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم بهمناسبت درگذشت مادر گرامی استاد محسن غرویان
"بسم الله ارحمن الرحیم"
"انا لله و انا الیه راجعون"
استاد گرامی حضرت حجتالاسلام والمسلمین جناب آقای محسن غرویان
درگذشت امالشهید، مادر گرامی حضرتعالی را تسلیت میگوئیم. از خدواند باری تعالی برای آن مومنه صالحه علو درجات و غفران الهی و برای حضرتعالی و دیگر بازماندگان صبر و اجر مسئلت داریم.
سلامتی و توفیق روزافزون برای حضرتعالی آرزومندیم.
مجمع مدرسین و ممحققین حوزه علمیه قم
۱۴۰۳/۵/۳۱
@majmaqomh
#اطلاعرسانی
🔸گفتارهایی درباره اسلام رحمانی- عقلانی
🎤دکتر #عبدالرحیم_سلیمانی
📍جلسه پنجاهم و پنجم: بررسی معنای اسلامی بودن قوانین در اصل چهارم قانون اساسی
⏱زمان : شنبه ۳ شهریور ۱۴۰۳، ساعت ۱۸
🏛مکان: قم خیابان صفائیه کوچه ۳۹ پلاک ۳۹
مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم
#اسلام_رحمانی_عقلانی
@majmaqomh
✔️ملاک موفقیت نظام، معيشت مردم و میزان رعایت حقوق انسانها است!
✍عبدالرحیم سلیمانی
◻️امام علی ع:
" أحسَنُ المُلوكِ حالاً مَن حَسُنَ عَيشُ النّاسِ في عَيشِهِ ، و عَمَّ رعِيَّتَهُ بعَدلِهِ ؛ نكوحالترينِ شاهان، كسى است كه معیشت و زندگی مردم در روزگار او خوب باشد و عدالتش همه ملتش را دربرگیرد."(تصنیف غررالحکم، ص۳۴۰).
مقامات نظام سخن از فتح قله موفقیت به میان میآورند و گاهی شعار داده میشود که زود است که ما به یک قدرت جهانی تبدیل شویم و دشمنان ما سقوط کنند و ..... ما در همه زمینهها رشد چشمگیر داشتهایم و .....
اما ملاک موفقیت یک نظام چیست؟ امام علیع در سخنی که صدر نوشته به آن مزین گردید ملاک را دو چیز قرار میدهد یکی سطح معيشت مردم و دیگر میزان گستردگی عدالت و رعایت حقوق انسانها. این دو معیار چیزی نیست که بتوان مخفی کرد و مردم را در آن فریب داد . اینها جلو چشم مردم هستند و مردم با تمام وجود آن را لمس میکنند.
ما در صنعت موشک رشد داشتهایم و گفته میشود در فناوری هستهای پیشرفتهایی داشتهایم. اما در این امور کره شمالی بیش از ما پیشرفت داشته و ژاپن هیچ پیشرفتی نداشته است. اما معيشت مردم و حقوق انسانها چگونه است؟ درست برعکس است و ژاپن در قله است و کره شمالی پائینتر از سطح دریا!
◻️سخن این نیست که نباید موشک داشته باشیم. سخن این است که موشک برای امنیت و حفظ جان مردم است. اما این وقتی ارزش دارد که مردم غذا و دارو و امکانات دیگر داشته باشند و از گرسنگی و بیماری و مانند آن نمیرند. رشد باید متوازن باشد. آنچه جلو چشم مردم است این است که ما از مونتاژ پیکان به مونتاژ پراید رسیدهایم که البته همین اتومبیل اسلامی! که شهادت را تسریع میکند، به قیمتی است که خرید آن برای بسیاری از مردم مشکل است.
◻️وضعیت معيشت مردم بسیار اسفناک است و ما فقط برای هرسال نامی انتخاب میکنیم که خود این نامگذاری نه تنها هیچ مشکلی را حل نمیکند بلکه هزینه سنگینی بر دوش مردم میگذارد تا در سطح شهر درباره آن تبلیغ شود.
لطفا کاری با سعادت اخروی مردم نداشته باشید که یک امر فردی است و در هرجای دنیا خود فرد میتواند خویشتن را رستگار کند. شما فقط دنیای مردم را آباد کنید و برای توجیه ناتوانیها و ناشایستگیها و نابخردیهای خود توجیه الاهیاتی مانند آزمایش و صبر نیاورید.
◻️دنیا به حق به وضعیت حقوق بشر در کشور ما اعتراض دارد. شما حقوق اقلیتها و منتقدان و معترضان و مخالفان را هرگز رعایت نمیکنید و به راحتی از حربه اعدام و زندان و حصر و ایجاد محدودیت و اخراج از کار و فشارهای دیگر استفاده میکنید. شما جمهوریت نظام را از بین بردهاید و حق تعیین سرنوشت را بهکلی از انسانها سلب کردهاید. شما به هیچیک از حقوقی که همین قانون اساسی برای مردم قائل شده پایبند نیستید.
به هر حال نظام کنونی ما در دو ملاکی که امام علیع برای موفقیت یک نظام بیان میکند کاملا ناموفق بوده و کشور و مردم از این دو جهت وضعیت بسیار اسفناکی را متحمل میشوند.
@majmaqomh
✔️معرفی یک نقد منصفانه
✍#محمد_اسفندیاری
◾️میدانیم که از مرتضی مطهری، بزرگترین اسلامشناس عصر حاضر، کتابی ارزنده با عنوان حماسهٔ حسینی منتشر شده است. این کتاب شامل متن سخنرانیها و برخی از یادداشتهای او است که پس از شهادتش به چاپ رسید و او مجال نیافت تا متن آن سخنرانیها را بازبینی کند و یادداشتهایش را به صورت مقاله یا کتاب درآورد. با اینکه کتاب حاضر دهها بار چاپ شده و بسیاری آن را پسندیدهاند، لغزشهایی فراوان در آن یافت میشود. نعمتالله صالحی نجفآبادی که سالها در موضوع نهضت امام حسین (ع) تحقیق کرده است، کتابی در نقد آن با عنوان نگاهی به حماسهٔ حسینی استاد مطهری نوشت که میتواند سرمشقی باشد هم برای یک نقد جدّی، و هم یک نقد منصفانه. صالحی در این نقد هیچ کوتاهی نورزیده و بدون مداهنه و لکنت قلم، در بیش از چهارصد صفحه، یکایک اشتباهات مطهری را نشان داده است. اما مهمتر اینکه از مسیر انصاف خارج نشده و اخلاق نقد را رعایت کرده و نقد و انصاف را به هم آمیخته است.
◽️صالحی نخستین کسی است که باب نقد بر مطهری را گشود و حتی تا مدتها پس از او کسی شجاعت نداشت تا نقدی بر مطهری بنویسد. نقد بر مطهری ضمن اینکه نقد بر اسلامشناسی بزرگ بود، نقد بر جمهوری اسلامی نیز تلقی میشد که او را ایدئولوگ حکومت میشمرد. بدین رو کتاب صالحی به محض چاپ در سال ۱۳۷۰، بیدرنگ توقیف شد و اجازهٔ پخش نیافت تا اینکه پس از گذشت ده سال منتشر شد.نقد صالحی بدون نیش قلم است، و بلکه بسیار مؤدّبانه. او بارها از مطهری با عنوان «استاد»، «استاد عالیقدر»، «استاد شهید»، «شهید سعید» و «شهید مطهری» نام برده و با عباراتی چون «رضوان الله علیه» و «طاب ثراه» دعایش کرده است. در آغاز این اثر، ذیل عنوان «اهداء کتاب» میخوانیم: «این نقد خالصانه را که بر حماسهٔ حسینی استاد مطهری ـ رضوان الله علیه ـ نوشتهام، همراه با احترام فراوان به خود آن شهید سعید اهدا میکنم که آن بزرگوار بر لزوم نقد بعضی از مطالبی که پیرامون قیام امام حسین (ع) گفته میشود، تأکید فراوان داشتند و این نوشته پاسخ مثبتی است به خواستهٔ بهحقّ آن استاد که یادش گرامی باد.»
◾️مهمتر از ادب نقد صالحی، انصاف او در نقد است. یک نمونهٔ انصاف او، که بارها در کتاب مشاهده میکنیم، این است که همواره برای مطهری عذر آورده و گفته است اگر او در جایی چیزی گفته و در جای دیگر خلاف آن، معذور بوده است. از باب نمونه گفته است نوشتههای عالمان به دو بخش تقسیم میشود: یک بخش نوشتههای تحقیقی است که آخرین نظر علمی آنان را منعکس میکند و خودشان از آنها دفاع میکنند. بخش دیگر یادداشتهای ابتدایی است که بهسرعت نوشتهاند و گذشتهاند و باید دوباره به آنها رجوع کنند تا اصلاح و تکمیل شود. کتاب حماسهٔ حسینی، از جمله، شامل این گونه یادداشتهای ابتدایی مطهری است و او مجال نیافت تا دوباره آنها را بخواند و اصلاح کند.
◽️مطهری در جایی از کتاب حماسهٔ حسینی گفته است که مردم کوفه «دوازده هزار نامه» به امام حسین (ع) نوشتند، ولی در جایی دیگر از همین کتاب «حدود هجده هزار نامه» و «حدود بیست هزار نامه» گفته است. صالحی در توجیه این تناقضات گفته است گاه مطهری مطلبی را فرموده و در جای دیگر خلاف آن را فرموده است؛ از آن رو که نوشتارها و گفتارهای او با فاصلهٔ زمانی طولانی بوده است و هنگامی که چیزی میگفت، به خاطر نداشت که چند سال پیش خلاف آن را گفته بود. افزون بر این، طبیعی است که انسان متفکّر و پژوهشگر مطالبی مختلف در یک موضوع بگوید. اختلافات و تناقضاتی که در کتاب مطهری وجود دارد ناشی از اجتهاد و تحرّک علمی و فکری او است که هر اجتهاد جدید، اجتهاد سابق را نقض و نفی میکند.
▪️صالحی بیش از چهارصد صفحه نقد بر کتاب مطهری نوشت و به اتّکای تخصّص خود در بارهٔ نهضت امام حسین (ع) و با آن باریکبینی خاص خود، خطاهای بسیاری از مطهری را عیان کرد، ولی ذرّهای از ادب و انصاف فاصله نگرفت. چنین نقدی، که هم جدّی باشد و هم منصفانه، بیمانند یا کممانند است./مجله حیات معنوی/
@majmaqomh
✔️مقایسه شخصیت امام حسین (ع) و معاویه در یک مکاتبه
✍رسول جعفریان
و كان لمعاوية بن أبى سفيان عين بالمدينة يكتب إليه بما يكون من أمور الناس و قريش، فكتب إليه: إنّ الحسين بن علىّ أعتق جارية له و تزوّجها؛
فكتب معاوية إلى الحسين: من أمير المؤمنين معاوية إلى الحسين بن علىّ.
أمّا بعد، فإنه بلغنى أنك تزوّجت جاريتك، و تركت أكفاءك من قريش، ممّن تستنجبه للولد، و تمجد به في الصّهر، فلا لنفسك نظرت، و لا لولدك انتقيت.
فكتب إليه الحسين بن على: أمّا بعد، فقد بلغنى كتابك، و تعييرك إيّاى بأنى تزوّجت مولاتى، و تركت أكفائى من قريش، فليس فوق رسول اللّه منتهى في شرف، و لا غاية في نسب؛ و إنما كانت ملك يمينى، خرجت عن يدى بأمر التمست فيه ثواب اللّه تعالى؛ ثم ارتجعتها على سنّة نبيه صلى اللّه عليه و سلم، و قد رفع اللّه بالإسلام الخسيسة، و وضع عنّا به النقيصة؛ فلا لوم على امرئ مسلم إلّا في أمر مأثم، و إنما اللوم لوم الجاهلية.
معاویه بن ابیسفیان جاسوسی در مدینه داشت که او را از اخبار مردم و قریش مطلع میکرد. این جاسوس به او نوشت که حسین بن علی (علیهالسلام) کنیز خود را آزاد کرده و با او ازدواج نموده است.
معاویه نامهای به حسین (علیهالسلام) نوشت:
«از امیرالمؤمنین معاویه به حسین بن علی. اما بعد، به من خبر رسیده که با کنیزت ازدواج کردهای و از میان افراد قریش که برای تو مناسب و شایسته فرزند بودند و میتوانستی بهخاطر پیوند با آنها افتخار کنی، خودداری کردهای. نه به خودت نگریستی و نه برای فرزندت انتخاب خوبی کردی.»
حسین بن علی (علیهالسلام) در پاسخ به او نوشت:
«اما بعد، نامهات و سرزنشت را بهخاطر ازدواجم با کنیزم دریافت کردم و اینکه مرا متهم کردی که افراد همشأنم از قریش را ترک کردهام. در شرافت و نسب، هیچکس بالاتر از رسول خدا (صلیاللهعلیهوآله) نیست؛ و او تنها ملک یمین [کنیز] من بود که به خواست الهی آزادش کردم، و سپس طبق سنت پیامبر (صلیاللهعلیهوآله) او را بازگرداندم [با او ازدواج کردم].
خداوند به وسیله اسلام، پستی را از میان برداشت و نقص را از ما زدود؛ بنابراین، هیچ سرزنشی بر مسلمان جز در امر گناه وجود ندارد، و سرزنش تنها مربوط به دوران جاهلیت است.
منبع:
(زهر آلاداب و ثمر الالباب، ج 1، ص 101 (ابراهیم بن علی حصری، اوائل قرن پنجم، بیروت، دار الجیل)
@majmaqomh
🔴 تجربهٔ «مشایهٔ» اربعین
✍🏻 محمدرضا جلائیپور
◽️بر خلاف تصور عمومی، «مشایه» (راهپیمایی اربعین) که سنتی ریشهدار در تشیع عراقی بوده و بعد از سقوط صدام مجال رشد و شکوه کمنظیر یافته است، هنوز عمدتا غیرحکومتی مانده، بار اصلیاش روی دوش عموم شیعیان عراقی است و اکثریت قاطع راهپیمایان و موکبداران و داوطلبان خدماترسانش هنوز عراقی اند. «عمدتا حکومتی» یا «عمدتا ایرانی» شدنِ راهپیمایی اربعین افسانه است. اغلب سهمیلیون زائر ایرانی و دهها موکبشان هم وابسته به حمایت از منابع عمومی نیستند و طیف متکثری را شامل میشوند.
◽️پرترددترین مسیرِ راهپیماییهای اربعین بین نجف و کربلا است. حدود ۸۰ کیلومتر و ۱۴۵۰ عمود (تیر چراغ برق) که پیاده رفتنش معمولا حدود ۳۰ ساعت زمان میبرد و عمدتا در ۲ تا ۵ شبانهروز طی میشود. بین میلیونها شرکتکنندهٔ در این راهپیمایی، جلوههای خلوص و تعهد مومنانه و نیکی و عشق چنان پرشمار و زیبا است که ندیدم کسی تجربه کرده و به نحو معناداری تحت تاثیر قرار نگرفته باشد.
◽️کل این مسیر ۸۰ کیلومتری پشت به پشت در هر دوطرف مسیر، موکبها و انواع پذیرایی و خدمات رفاهی و آسایشی داوطلبانه توسط مردم عادی برقرار است. یک جشنوارهٔ بینظیرِ انواعِ نذر و مهربانی و بخشش و نیکی و دیگردوستی با دهها هزار داوطلبِ خدماترسان و میلیونها دریافتکننده. شدت و گستره و کیفیت مهماننوازی و زائرنوازیها هر زائری را تحت تاثیر قرار میدهد و در پایان مسیر میتوانی حس کنی زائران تصویر بهتری از همنوعانشان و ظرفیتهای دیگرخواهانهٔ انسانها پیدا کردهاند.
◽️در میان دهها نوع نذر و بخشش، نذرِ این موارد در طول مسیر بیشتر به چشم میآید: آب خنک، جا برای خواب زیر کولر، انواع غذای گرم و سردِ عراقی و ایرانی، دارو، انواع شربت و نوشیدنی سرد، انواع چای و قهوه و دمنوش، نان، ماساژ، سیگار، شستشوی لباس، عطر، قلیان، سرگرمسازیِ کودکان، انواع ساندویچ، انواع شیرینی، خرما، تماس تلفنی رایگان، دستمال کاغذی، املت، صندلی برای نشستن، تعمیرِ کالسکه و کیف و کفش و ویلچر، خدمات دوخت و رفو، خدمات دندانپزشکی، بستنی و یخمک، انواع میوه، سلمانی، تیمار پاهای تاولزده و باد زدنِ زائران.
◽️به نظرم «مناسک جمعیِ دینیِِ» آرمانی به سه چیز خدمتِ بیشتری میکند:
۱- اخلاقیتر شدن جامعه،
۲- معنویتر شدنِ مشارکتکنندگان، و
۳- تقویت همبستگیِ اجتماعیِ پلساز.
راهپیمایی اربعین نمونهای ممتاز از مناسکی شده است که در خدمت به هر سه هدف قدرتمند است. کلمهٔ «غوغا» در وصفِ مناسک سالیانهٔ اربعینِ در کربلا، نهتنها اغراق نیست، بلکه نمیتواند حقِ توصیف را ادا کند.
◽️پیادهروی طولانی به سمت مکانِ مقدس نوعی مراقبهٔ متمرکز قدرتمند در سنتهای مختلف است. بزرگترین نمونهٔ سالیانهاش در همهٔ سنتهای دینی جهان همین مشایهٔ اربعین است. تصویر سالمندان و معلولان یا راهپیمایان پرشماری که کفش مناسبِ پیادهروی طولانی ندارند و دمپاییهای نامناسب و ارزان به پا دارند، ولی باز با پوشش و کولههای بسیار ساده و پاهای باندپیچیشده و تاولزده تا کربلا میآیند و در این مناسک شرکت میکنند بسیار تأثیرگذار است.
◽️در سالهای گذشته مشایهٔ اربعین چندملیتیتر شده و به نوعی کارناوالِ باشکوه فراملیتی تبدیل شده است. با آسان شدن سفر به عراق، شیعیانِ ساکن همهٔ قارهها را در مسیر میبینی و در هزاران موکب و غرفهٔ متکثر با رنگ و بوی فرهنگ غذایی و زبانی و عزاداری و مناسکیِ مناطق مختلفِ کشورهای شیعهنشین مواجههٔ دلپذیری پیدا میکنی. غلبهٔ جمعیتی با عراقیها و بعد ایرانیها و پاکستانیها و افغانستانیها است. در مسیر برای خواب و خوراک و تامین نیازها حتی نیاز به پرداخت یک دینار هم نیست و همین کمهزینگی سفر باعث شده از همهٔ طبقات اقتصادی امکان شرکت پیدا کنند. تکثر و برابریِ قابل اعتنای زائران در تجربهٔ مشایه از دوستداشتنیهای این تجربه است.
◽️به کربلا که میرسی بعد از چند روز پیادهروی و مراقبه و دیدنِ خوبیهای زیاد از دیگران و عادتشکنی و سختیهای فیزیکی و تجربهٔ نوعی پیوند و همبستگی و جزئی از چیزی بزرگتر بودن، در چهرههای آفتابخوردهٔ زائران اثر پالاینده و بالنده و معنوی این تجربه دیده میشود. گویی همهٔ راهپیمایان به نسبت آغاز مسیر رضایت و آرامش و نورانیت و خیرخواهی بیشتری دارند و به زندگی و خودشان و دیگران و جامعه و جهان امیدوارترند.
@majmaqomh
✔️معمای تقابل همیشگی حق و باطل
✍محمود شفیعی
🔻این ادعا که در هر دوره ای تقابل بین حق و باطل وجود دارد، نیاز مند تفسیر درست و عقلانی است. پیرامون ادعای تقابل همیشگی حق و باطل در جامعه امروز، بین بخشی از مذهبی ها، ذهنیت نادرستی به وجود آمده است. اگر گزاره فوق اینگونه تفسیر شود که دنبال صلح و آرامش بودن برخلاف خواست اسلام است و اینکه مسلمانان همیشه باید در زندگی اجتماعی اهل باطل را در جغرافیای مشخصی بیرون از جمع خود بیابند و خود را با جغرافیایی مستقل در مقابل آنها قرار دهند، بی شک این تفسیر قابل دفاع نخواهد بود.
🔻-نمی توان انکار کرد که در همه زمان ها و فضاهای زندگی اجتماعی کم و بیش تقابل بین حق و باطل وجود دارد؛ اما نکته اساسی در چگونه فهمیدن درست و عقلانی این واقعیت انکار ناپذیر تاریخ زندگی اجتماعی انسان ها باهمدیگر است. برای تفسیر درست، عقلانی، قرآنی و روایی گزاره فوق چند نگره اساسی قابل توجه است:
✔️۱. باطل همیشه وجود دارد؛ اما وجود داشتن باطل مطلوب نیست. بنابراین، از گزاره "حق و باطل همیشه در مقابل هم بوده اند" نباید نتیجه گرفت که مسلمانان همیشه باید به این تقابل دست بزنند و اگر باطلی نیافتند، هر طور شده برای آن مصداقی بتراشند.
✔️۲. همانطور که حق و باطل همیشه به عنوان یک واقعیت در جوامع بشری وجود داشته است، به لحاظ هنجاری اما، متون درجه اول اسلامی، مسلمانان را به صلح، دوستی، برادری و پرهیز از خونریزی دعوت کرده است. دوستی با خود، زندگی مسالمت آمیز با ادیان دیگر، همزیستی مسالمت آمیز با نوع بشر، در مقابل دشمن تراشی، جنگ خویی، و خشونت گرایی، بارها و بارها، در آموزه های درجه اول اسلامی، مورد سفارش قرار گرفته است.
✔️۳. تقابل حق و باطل فقط با دست زدن به جنگ و خشونت نیست. در متون دینی جهاد معنای بسیار گسترده تری دارد که هرگونه کوشش در راه خداوند و دعوت همگان به راه مستقیم الهی را دربر می گیرد. اصل اساسی در جهاد قرآنی، دعوت به شیوه های گوناگون زبانی است. در ادبیات دینی جهاد به معنای تقابل جنگی با دشمن در آخرین مرحله مبارزه قرار گرفته است.
✔️۴. حق و باطل دو مفهوم انتزاعی است که به ندرت می توان مصداق های بیرونی خالصی برای آنها جستجو کرد. اغلب حق و باطل در واقعیت بیرونی، در کنش های گوناگون ذهنی، زبانی و فیزیکی انسانها، درهم تنیده اند. بنابراین، هیچ فرد و گروهی نمی تواند خود را، به غیر از معصومان علیهم السلام، مصداق کامل حق در زندگی اجتماعی و دیگران را باطل مطلق در نظر بگیرد.
✔️۵. با توجه به اختلاط عملی حق و باطل در رفتار آدمی، مبارزه با باطل، همیشه، به معنای ترسیم جبهه مستقل جغرافیایی در بیرون از جهان اسلام نیست. مبارزه با باطل، در گفتمان قرآنی، گاهی مبارزه با خود، مبارزه با نزدیکترین ها، مبارزه در سرزمین خود، مبارزه با حکومت و مبارزه با حکومت گران را دربر می گیرد. البته این مبارزه، به طور اساسی، در چارچوب روش های زبانی و عقلانی جریان می یابد و به هیچ وجه نمی توان با ابزارهای نامشروع خشن و غیر خشن وارد مبارزه شد.
✔️۶. مبارزه با باطل و دفاع از حق، در مرحله عمل، شکل نسبی خواهد داشت. هیچ کسی نمی تواند مدعی شود که همه جا حق با اوست و دیگران باید برای فرد یا گروه مشخص حریم ویژه نگه دارند. مبارزه با باطل با هر گونه قداست تراشی برای افراد یا گروه خاص در تعارض است.
🔻-نتیجه گیری: لازم نیست برای دغدغه مبارزه با باطل، حتما دشمن را در جبهه ای دور از خود جستجو کنیم. دشمن در همین نزدیکی هاست. از خودمان شروع کنیم. با مردم رو راست باشیم. به مردم اجازه دهیم حقوق شان را بدون لکنت از حاکمان بخواهند. به آنها اجازه دهیم اعتراض کنند. جلو تبعیض ها را بگیریم. با فساد مبارزه کنیم. قوه قضائیه را از دخالت های کانون های قدرت و ثروت، دور نگه داریم. اجازه بدهیم محاکمه های علنی گسترش یابد. ظاهر گرایی دینی را کم کنیم و اجازه بدهیم باطن دین هم، اخلاق و معنویت، فرصت بروز و ظهور پیدا کند و صدها از این دست اجازه ها که تاکنون نداده ایم. اینها همه مصداق جهاد است. اینها همه مبارزه با باطل است. این واقعیت را علی ع در عمل به نمایش گذاشت. کشورگشائی های خلفا را متوقف کرد و به اصلاح داخل پرداخت. جهاد نزدیک حتما از جهاد دور واجب تر است.
@majmaqomh
🔰 اربعین پر بهاء را کم بهاء نکنیم!!
✍️هادی سروش
◽️رخ نمایی عظیم اربعین سیدالشهداء (ع) در تابلویی در نهایت زیبایی و ظرافت و هنرنمایی که حکایت از اجتماع میلیون ها شیفته و عاشق را رقم زده ، در مقابل دیدگان جهانیان گذر کرد.
اجتماع اربعین ؛ رخداد بزرگی است که در خود ملیت های مختلف از جای جای جهان در نقطه همزیستیِ واحدی قرار میدهد تا فرهنگ و دین را به چهره سماحت و سخاوت را به رُخ عالَمیان کشد.
🔸️آزادگان جهان میدانند که اسلام دین "محبت" است وخصوصیت مکتب تشیع در ظهور "عشق" است.
برخی گفتند دین اسلام سراسر مبارزه و جنگ و قدرت نمایی است! و خواسته یا ناخواسته گرفتار تحریفات نسبت به اسلام و دین شدند ، شاید با مشاهده این اجتماع پرشور محبت و ارادت بواسطه ی داوری "وجدان" به نگاه دیگری چشم باز کنند.
◽️ در روز اربعین در محافل عاشقان اباعبدالله (ع) درباره عشق دو سخن از دو چهره شاخص را تقدیم داشتم که چنین بود ؛ شیخ الرئیس بوعلی سینا در کتاب الاشارات ، بخش مهمی را اختصاص به بیان حالات عارفان داده و می نویسد؛ "خودتان را به غیر از عشق واقعی مشغول نکنید که عشق اگر حقیقی نباشد و احساساتی باشد هیچ واقعیتی ندارد ؛ "کلها هی خیالات" و عشق حقیقی در نقطه ای پیدا میشود که آنجا ؛ معشوق واقعی باشد."
🔸و سخن دیگر از حکیم و عارف حاج ملا هادی سبزواری در کتاب شرح الاسماء الحسنی است ؛ وی در ذیل این بند دعای جوشن کبیر ؛ "یا من به یفتخر المحبون" در مورد تمایز عشق حقیقی از عشق احساسی و یا به تعبیر دیگر عشق حیوانی میگوید ؛ "عشقی که واقعی نباشد و خیالی باشد هیچ گاه برای عاشق فخرآور نیست و از عشق خود خجالت میکشد. پس معلوم میشود آنها که عشق به غیر خدا دارند افتخاری ندارند و افتخار از آن عاشقان خداست."
◽️ قطعا امام صادق (ع) از آسمان ملکوت ناظر به استجابت دعای خویش است که در کنار قبرِ جد مظلومش (ع) که آن بدون نشان و بی شمع و چراغ بود به مقام ربوبی عرضه میداشت: "اللهم حبب إلیّ مشاهدهم و شهادتهم حتی تلحقنی بهم و تجلعنی لهم فَرَطا ... ؛ خدایا دل من را عاشق حرم حسین کن و مرا به حضورش نائل فرما ، خدایا مرا سعادت بده به او ملحق شوم و خادم او باشم". آیا این عبارات در زیارت امام حسین (ع) نشانی غیر از زنده کردن عشق ها بسوی او دارد؟
🔸با همه این زیبایی هایی که عاشقان او خلق کردند ، اما نباید از کنار برخی نگاه های انتقادی حتی اگر محدود و مقهور باشد گذشت ، بلکه باید آسیب شناسی کرد و آن را رفع نمود.
◽️نکته مهم که انعکاس منفی در جامعه از زاویه فضای مجازی دارد بحث هزینه های مالی از بیت المال و صرف امکانات مورد احتیاج شهروندان مانند وسائل نقلیه برون شهری است که میتواند این حرکت عظیم و طنین انداز در جهان را در داخل کشور در "بعضی" از اذهان خاکستری کند!
اگر به همت دولت محترم در آینده تدبیری بهتری شود که هزینه ها به عهده مردم علاقمند وا داشته شود و از سوی دیگر مدیریت زائران بشکلی باشد که از یک سوی نسبت به زائران کریمانه باشد و نسبت به حقوق دیگر هموطنان مورد اما و اگر نباشد، قطعا طنین مثبت این اجتماع پر شور بیش از بیش خواهد بود.
🔸در این میانه ، نمیتوان از تذکر نکته مهمی دریغ کرد و آن اینکه؛ این اجتماع، نقطه وحدتی در همزیستی و همفکری فرهنگی و دینی است و نباید با به رخ کشیدنِ چهره های مورد احترام یک گروه از یک کشور در مقابل چهره دیگر از گروه و یا کشور دیگری باعث سیاسی و فرقه ای شدنِ این رخداد بزرگ تاریخی شد.
◽️اضافه کنم ؛ بجاست در این ایام اربعین که دلها آمادگی پیوستن به خیل عظیم عاشقان را دارد ، اموری مانند رسیدگی مالی به مستمندان و یا آزادی زندانیان مدیون صورت گیرد.
🔸با این سنخ از نوآوری های خیراندیشانه که در راستای ایفاء حقوق و احسان قرار دارد ، قطعا آثار این اجتماع بزرگ بدون بهاء و بهاگیری خواهد بود و طبعا برکات بیشتر هم خواهد داشت . ان شاءالله
@majmaqomh
.
🔰زیارت پیاده اربعین؛ پیشینهها و کارکردها
📝علیاشرف فتحی
زیارت پیاده اربعین حسینی(ع) که این سالها به نماد مهم شیعیان بدل شده است، با شرکت حدود دو میلیون زائر ایرانی و میلیونها زائر عراقی و غیر عراقی برگزار شد. در حالی که ارزش ریال ایران نسبت به دینار عراق در مقایسه با سال گذشته کاهش چهار برابری داشته است، تعداد زائران ایرانی که اجازه رسمی ورود از ایران به عراق دریافت کردند، در مقایسه با سال گذشته کمتر از پانزده درصد کاهش داشت و این حاکی از اثرگذاری اندک بحران اقتصادی بر تعداد زائران ایرانی اربعین است. همچنین مسؤولان عراقی گزارش دادهاند که با وجود حرکت روز اربعین به سمت روزهای گرم سال، طی ماه صفر امسال حدود 14 میلیون زائر پیاده وارد کربلا شده است. رسول محمد فضاله؛ مدیر بخش کنترل الکترونیکی آستان مقدس امام حسین(ع) گفته که فقط از 10 صفر تا شب اربعین امسال حدود 12 میلیون زائر وارد کربلا شده است.
اهمیت مقوله «رنج دینی» خالق حماسههای بزرگی در تاریخ بشر بوده است. این مقوله در دین مسیحیت با «رنجها و مصائب مسیح» به اوج خود رسیده و نقش مهمی در تحولات تاریخ دو هزار ساله گذشته داشته است. «زیارت پیاده» نیز چون حاوی «رنج دینی» است، جایگاه مهمی در ادیان مختلف داشته و دارد. پیاده بودن پیاده رفتن، نشانه ادب، وسیله تقرب و موجب آرامش درونی تلقی میشود و ادبیات فارسی نیز سرشار از مضامینی است که بر اهمیت «پیاده رفتن» در راستای «رنج دینی» تأکید دارد:
حج پیاده میروی تا سر حاجیان شوی
جامه چرا دری اگر شد کف پات آبله (دیوان شمس)
توکل کردهٔ کار اوفتاده
به جای آورد چل حج پیاده
مگر در حج آخر با خبر بود
گذر کردش به خاطر این خطر زود
که چل حج پیاده کردهام من
به انصافی بسی خون خوردهام من (اسرارنامه عطار)
اهمیت و استحباب پیاده رفتن به سفر حج مورد وفاق همه مسلمانان بوده و زیارت پیاده مزارهای مطهر پیامبر اسلام، امیرالمؤمنین و سیدالشهدا(علیهمالسلام) نیز در روایات بسیاری مورد سفارش امامان شیعه قرار گرفته است. در شیعه، مقوله «رنج دینی» با مقولاتی همچون «گریه»، «عزاداری ظلمستیزانه» و «زیارت» گره خورده و اکنون پدیده چشمگیر زیارت اربعین را خلق کرده است.
🔻اما فقط مسلمانان و شیعیان نیستند که چنین رسمی دارند. هنوز هم سالانه صدها هزار مسیحی و بودایی کیلومترها با پای پیاده طی طریق میکنند تا به اماکن مقدس مذهبی خود برسند و این «رنج دینی» را موجب آرامش، تقرب و طهارت درونی خود میدانند.
💒قبر منسوب به یعقوب بن زِبِدی مشهور به سنت جیمز در کامینو دسانتیاگو (واقع در شمال غربی اسپانیا) به عنوان اولین حواری شهید حضرت مسیح و برادر یوحنای حواری، هر ساله پذیرای 250 هزار زائری است که با پای پیاده 760 کیلومتر طی طریق میکنند تا به کلیسایی که بقایای پیکر منسوب به این حواری عیسی مسیح در آن به خاک سپرده شده برسند و آن را زیارت کنند. اگر در اینترنت جستجو کنید سایتهای زیادی به عنوان راهنمای این سفر دشوار و طولانی زیارتی وجود دارد که امکاناتی را به زائران پیشنهاد میکند. زائران با انگیزههای گوناگون شخصی و دینی به این سفر پای مینهند و رنج آن را به جان میخرند تا به آرامش و تقرب برسند و یا دستکم مشکلات شخصی خود را حل کنند.
⛩بوداییهای ژاپن نیز هزار سال است که زیارت پیاده «کومانو کودو» را با طی یک مسیر 70 کیلومتری تجربه میکنند و از میان جنگلها و کوههای شیبدار و خطرناک میگذرند تا به معابد باستانی خود برسند و تقرب به خدایان و بخشایش گناهان را به دست آورند.
مسیحیان و بوداییها برای تغییر در زندگی عادی و روزمره خود، این زیارتهای پر رنج و مشقت را ترویج میکنند. برخی جامعهشناسان و انسانشناسان معتقدند که مناسک دینی، در واقع مکانیسمهایی هستند که با تاکید بر معانی مهم و ایجاد فرایندهایی برای تولید این معانی، راه را برای انتقال آنها به مخاطبان و نسلها و مهمتر از همه، «ایجاد ایمان درونی» تسهیل میکنند. به عقیده کلیفورد گیرتز؛ انسانشناس مشهور آمریکایی، مناسک دینی نوعی مکانیسم ایجادکننده ایمان و یقین مذهبی است. در مراسم و آیینهای دینی، مؤمنین به آمیختگی نمادین روحیات معنوی و جهانبینی مشترک میرسند و آگاهیهای معنوی خود را در کنار تمرین همبستگی اجتماعی شکل میدهند.
🔹زیارت پیاده اربعین اگرچه به طور مشخص در قرن اخیر رواج فراگیر یافته، اما نیاز اجتماعی به گسترش خیرهکننده آن منجر شده و آن را تبدیل به نماد اعلام وجود و همبستگی صلحآمیز جهانی شیعیان کرده است. نمیتوان نقش این زیارت پیاده میلیونی را در مهار خشونت عریان داعش و نزدیکی و همبستگی اجتماعی بیشتر میان شیعیان انکار کرد.
منبع: باشگاه اندیشه
#مطالعات_دین #اربعین #سانتیاگو #کومانو #علیاشرف_فتحی #باشگاه_اندیشه
@majmaqomh
✔️شعارهای اربعین باید در جهت خدمت به فرهنگ و عقلانیت جامعه باشد
🎙استاد فاضل میبدی
🔴 هر نوع شعار مذهبی اربعین، دسته، کتل، هیئت و … باشد، اگر در جهت خدمت به انسان و فرهنگ و عقلانیت جامعه بود، این درست و خوب است و الا ارزشی ندارد
🔴 تعادل در جامعه، زمانی اتفاق میافتد که جان انسان دگرگون شود و اگر جان دگرگون شد، جهان هم دگرگون میشود. امروزیها در زمینه توسعه بحثی دارند میگویند توسعه باید از درون انسانها شروع شود و بیاید در جامعه آنجا درست شود. به تعبیر دیگر تغییرات روانشناسی بر تغییرات جامعهشناسی مقدم است. تا روانشناسی جامعه درست نباشد، جامعهشناسی جامعه هم درست نمیشود
🔴 اگر در جامعهای آدمها به نیازهای فطریاشان درست نمیرسند، یا اگر نیاز پسر و دختر جوان به شغل و مسکن و آزادیهای مدنی و تحصیل رایگان و بهداشت پاسخ داده نشود، معلوم میشود این جامعه جامعهی باطلمدار است نه حقمدار
🔴 کسی که آن بالا نشست، چه خیانت کند، چه بلد نباشد کار کند، مانند هم است و نابلدی و خیانت در لسان امام صادق(ع) فرقی نمیکند و خروجیاش یکی میشود. یکی خوب است امانابلد است که خیانت میکند، یا افرادی که بلدهستند و در جهت رضایت نابلدان حرکت میکنند.انشاءالله در دوران جدید که تجربه میکنیم هم فهم درست از قانون و هم اجرای درست داشته باشیم
🔴اگر حکمت و عقل و رشد عقلانیت جامعه بالا بیاید دیگر قانون کمتری لازم دارد، سرهنگ کمتری میخواهد
منبع: اندیشه ما
@majmaqomh
هدایت شده از اندیشه ما
✅ مفهوم شناسی و موارد جواز لعن
🎙 آیتالله سید محمدعلی ایازی
🔴 اندیشه ما- اخیرا در فضای مجازی کلیپ سخنرانی یکی از اساتید مشهور فلسفه که از اعضای مجلس خبرگان رهبری و جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و هیات امنای موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) هستند منتشر شده است؛ در آن کلیپ به تکفیر برخی از اندیشمندان تأثیر گذار جامعه و لعن برخی از متفکران و قرآن پژوهان معاصر که حدود چهار دهه با حکم امام و رهبری مسئولیت اقامه نماز جمعه تهران را بر عهده داشته است و همچنین لعن برخی از شخصیت های که دارایی وجه ملی و بینالمللی هستند پرداخته است.
🔺 سایت اندیشهما، به منظور بررسی مفهوم و مصادیق جواز لعن و لعن افراد ظاهر الصلاح که بر اساس دیدگاه فقهی مشهور فقهای امامیه محکوم به عدالت هستند؛ گفت و گویی اختصاصی را با آیت الله سید محمدعلی ایازی از اساتید برجسته حوزه و دانشگاه و قرآن پژوهان معاصر انجام داده است که در اسلایدهای بالا مشاهده میکنید .....
🔻 جهت مطالعه این مطلب در سایت به لینک زیر مراجعه فرمایید:
andishehma.com/mafhom-shenasi-laen
🌐 اندیشه ما
eitaa.com/joinchat/3881369777C45aea07034